Professional Documents
Culture Documents
บทนำ
1.1 ประวัติองค-กร
วิสัยทัศน- ( Vision)
1. มุ8งงสู8การเปDนบริษัทรับเหมาก8อสร:าง ชั้นนำในประเทศไทย เปDนผู:รับเหมางานงานโครงสร:างเหล็ก
อันดับหนึ่งและเปDนผู:นำด:านนวัตกรรมเทคโนโลยี พร:อมทักษะวิศวกรรม อันทันสมัยและครบวงจร
ที่สุดของประเทศไทย โดยได:รับมาตรฐานระดับสากล
พันธกิจ (Mission)
1. สร:างทีมงานและพัฒนาทักษะการทำงานของบุคลากรอย8างต8อเนื่องเพื่อยกระดับการทำงานและสร:าง
ความเปDนมืออาชีพแก8บุคลากรในทุกระดับและทุกสายงาน
2
1.2 รูปแบบการดำเนินธุรกิจ
บริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด มีหลักการการดำเนินงานในรูปแบบ Partnership
เปDนรูปแบบการรับเหมาก8อสร:างที่รวมเอาการออกแบบและการก8อสร:างไว:ที่บริษัท รายเดียวในลักษณะ
ของการจ:างครั้งเดียวเสร็จทุกขั้นตอน หรือเปDนรูปแบบความสัมพันธNระหว8างผู:ออกแบบและบริษัทรับเหมา
ก8อสร:าง รวมพันธมิตรกันเพื่อส8งเสริมการทำงานร8วมกันและทำงานเปDนทีม โดยสามารถทำได:หลาย
รูปแบบขึ้นอยู8กับระดับความเชี่ยวชาญของบริษัทรับเหมาก8อสร:าง
โดยบริษัท มีความรับผิดชอบครอบคลุมงานทั้งหมด เช8น ออกแบบ ก8อสร:าง จัดหาเงินทุน ดำเนินการ
บริหารงานก8อสร:าง บำรุงรักษา หรือเฉพาะการดำเนินงานบางส8วน ตามความเหมาะสมของแต8ละ
โครงการ
ลักษณะของการรับจMางงานในรูปแบบ Partnership เชWน
- วิธีจ:างออกแบบรวมก8อสร:าง (Design-build Approach) จะวิธีการที่เจ:าของโครงการรวมเอาการ
ออกแบบและการก8อสร:างไว:ที่บริษัท ในลักษณะจ:างครั้งเดียวเบ็ดเสร็จทุกขั้นตอน เจ:าของโครงการกำหนด
เพียงว8าต:องการก8อสร:างอาคารแบบไหนจากนั้นทำการตกลงราคา โดยบริษัทรับเหมาก8อสร:างที่ได:งานก็จะ
มีหน:าที่ตั้งแต8ออกแบบ ทำแบบก8อสร:าง จัดหาวัสดุ เครื่องมือ แรงงาน ทุกขั้นตอนจนเสร็จสมบูรณN
- วิธีจ:างเหมาจ:างแบบเบ็ดเสร็จ (Turnkey Approach) รูปแบบนี้จะคล:ายกับวิธีจ:างออกแบบรวม
ก8อสร:าง (Design-build Approach) บริษัทเปDนผู:จัดหาแหล8งเงินทุน เทคโนโลยี ออกแบบ และ
ดำเนินการก8อสร:างจนเสร็จ โดยเจ:าของโครงการสามารถผ8อนชำระค8าก8อสร:างหลังบริษัทรับเหมาก8อสร:าง
ส8งมอบโครงการเรียบร:อยแล:วโดยไม8ต:องลงทุนก8อน รูปแบบการดำเนินการแบบนี้เหมาะกับโครงการใหญ8
ที่ต:องใช:เทคโนโลยีหรือเงินทุนสูง
3
1.2 โครงสรMางองค-กร
บริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด ประกอบไปดMวย 1 สาขา
Managing Director
Generral Maneger
Store
4
1.3 สภาพแวดลMอมทางธุรกิจ
1.3.1 สถานการณ-ปjจจุบันของอุตสาหกรรม
ธุรกิจรับเหมาก8อสร:างมีทิศทางฟˆ‰นตัว โดยมูลค8าการลงทุนก8อสร:างโดยรวมมีแนวโน:มขยายตัว
4.5-5.0% ในปE 2564 และ 5.0-5.5% ในปE 2565-2566 ปfจจัยขับเคลื่อนมาจากการลงทุนโครงสร:าง
พื้นฐานขนาดใหญ8ของภาครัฐ โดยเฉพาะที่เกี่ยวเนื่องกับเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก ซึง่ จะ
เหนี่ยวนำการลงทุนก8อสร:างภาคเอกชนให:ขยายตัวตาม อาทิ นิคมอุตสาหกรรม รวมถึงภาวะเศรษฐกิจที่
ทยอยฟˆ‰นตัวจะหนุนการก8อสร:างที่อยู8อาศัยและอาคารเพื่อการพาณิชยN นอกจากนี้ โอกาสทางธุรกิจยัง
เพิ่มขึ้นจากโครงการก8อสร:างในประเทศเพื่อนบ:าน ซึ่งมีการลงทุนโครงสร:างพื้นฐานอย8างต8อเนื่องรองรับ
การเติบโตทางเศรษฐกิจและการขยายตัวของความเปDนเมือง
1.4 ความเปpนมาและความสำคัญของปjญหาขององค-กร
งบแสดงฐานะทางการเงิน
120,000,000.00
100,000,000.00
80,000,000.00
60,000,000.00
40,000,000.00
20,000,000.00
0.00
์ไมห่ ละ…
…
นิ อ น
ว่ น
ม
หน น
ไมห่ ียน
ือ
ม
ค้า ธิ
ทร เหล
ที<ด นุ เวีย
เวีย
หน ย์รว
รวม ห้ นุ
เวีย
สว่ ีส' นิ รว
ะส
แ
ทุ
าส
อ
ทร าคาร
หน หมนุ เ
ื
คง
แล
รค้
หน งผ้ ถู
มนุ
์หม
มนุ
ทร
ั
ีก' า
อ
ัพย
นข
หน
สนิ
ีส' นิ
สนิ
ัพย
ีส' นิ
ีส' นิ
ลกู
สนิ
สนิ
งบกําไรขาดทุน
180,000,000.00
160,000,000.00
140,000,000.00
120,000,000.00
100,000,000.00
80,000,000.00
60,000,000.00
40,000,000.00
20,000,000.00
0.00
วม
ินได
าษ
ย
ต้น
า่ ย
ร
ธิ
ี
้
ริกา
ลกั
ขา
ยรว
ีย' จ
ได้ร
สทุ
ได้ห
นภ
ษีเง
ขนั '
ะบ
นุ )
กเบ
ทนุ
ก่อ
ราย
จา่
นุ )
ราย
ต้น
ดท
ภา
แล
ราย
ท
ดอ
นุ )
ขา
าด
าย
ดท
ไร(
ร(ข
ารข
ขา
กํา
ไ
ในก
กํา
ไร(
กํา
า่ ย
ใช้จ
คา่
กราฟแสดงอัตราสWวนสภาพคลWอง
อัตราส่ วนทุนหมุนเวียน(เท่ า)
1.20
1.00 1.00
0.94
0.80
0.60 0.57
0.40
0.20
0.00
2561 2562 2563
อัตราส่วนทุนหมุนเวียน(เท่า)
อัตราการหมุนเวียนของลูกหนี6 (เท่ า)
4.00
3.00
2.50
2.00
1.71
1.50
1.00
0.50
0.00
2561 2562 2563
20.00 20.15
15.00
10.00
6.48
5.00
3.43
0.00
2561 2562 2563
1.5 ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากปjญหาขององค-กร
ปfญหาจากการขาดสภาพคล8องทางการเงินนี้อาจส8งผลกระทบต8อบริษัท ในแต8ละด:านดังนี้
1.5.1 ผลกระทบตWอแหลWงเงินทุนและสภาพคลWองที่ใชMในการดำเนินงาน
บริษัทมีสภาพคล8องลดลง โดยมีอัตราส8วนสภาพคล8องของงวด ปE 2561 เท8ากับ 1.00 ปE 2562
ลดลงเท8ากับ 0.94 ปE 2563 ลดลง เท8ากับ 0.57 เนื่องจากลูกหนี้การค:าเอกชนบางส8วนชำระเงินช:าลง และ
ไม8สามารถเบิกเงินงวดงานของโครงการก8อสร:างที่ส8งมอบได:จากการตรวจรับงวดงานก8อสร:างของมีความ
ล8าช:ากว8าปกติ อีกทั้ง มีระยะเวลาขายเฉลี่ยสูงขึ้น เนื่องจากลูกค:าบางส8วนซึ่งเปDนผู:รับเหมาเอกชนยังไม8
สามารถดำเนินงานได:ตามปกติ จึงไม8สามารถส8งสินค:าได:
1.5.2 ผลกระทบจากภาวะเศรษฐกิจ
เนื ่ อ งจากทั ้ ง ธุ ร กิ จ รั บ เหมาก8 อ สร: า ง ส8 ว นใหญ8 เ ปD น การรั บ งานจากหน8 ว ยงานภาครั ฐ จึ ง มี
ความสัมพันธNกับภาวะเศรษฐกิจและอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจของประเทศ ดังนั้น การเติบโตหรือ
การชะลอตัวทางเศรษฐกิจเปDนปfจจัยที่มีผลกระทบต8อรายได:ของบริษัท อีกทั้งยังมีความเสี่ยงจากการ
แข8งขันภายในกลุ8มธุรกิจเพิ่มขึ้น ทั้งหมดนี้จึงเปDนสาเหตุที่บริษัทต:องคำนึงถึงผลกระทบจากภาวะเศรษฐกิจ
อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจของประเทศ และภาวะการแข8งขันขอบบริษัท จึงทำให: บริษัทมีรายได:จาก
การขายลดลงจากปEก8อนเท8ากับ 23.02 ล:านบาท หรือคิดเปDน 30% จากปEก8อน ปริมาณการขายที่ลดลง
เท8ากับ 34% ในปE 2563 เนื่องจากสภาวะการแข8งขันที่สูงขึ้น ตามสภาวะเศรษฐกิจของประเทศ
1.5.2 ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงนโยบายของภาครัฐ
การเปลี่ยนแปลงนโยบายของภาครัฐที่อาจส8งผลกระทบต8อบริษัทโดยตรง ได:แก8 นโยบายการ
ปรับค8าจ:างแรงงานขั้นต่ำ เนื่องจากแรงงานเปDนปfจจัยสำคัญในการประกอบธุรกิจของทั้งการผลิต
ผลิตภัณฑNคอนกรีตอัดแรง และรับเหมาก8อสร:าง ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงนโยบายต8างๆ ที่มีผลต8อแรงงาน
ย8อมส8งผลกระทบต8อต:นทุน และผลประกอบการของบริษัท
1.5.4 ผลกระทบเจMาของโครงการดำเนินการลWาชMาหรือโครงการหยุดชะงัก
โดยทั่วไปแล:ว โครงการรับเหมาก8อสร:างจะสามารถเรียกเก็บค8าจ:างรับเหมาก8อสร:างได:เมื่องาน
ก8อสร:างได:ดำเนินการสำเร็จตามงวดงานที่กำหนดไว:ตามสัญญาจ:าง ทำให:บริษัทจะต:องดำเนินการก8อสร:าง
และรับผิดชอบค8าใช:จ8ายที่เกิดขึ้นก8อนจึงจะสามารถเรียกเก็บเงินจากหน8วยงานผู:ว8าจ:างได: ทั้งนี้หากเกิด
12
1.6 วัตถุประสงค-ของการศึกษา
1. เพื่อศึกษาปfญหาด:านสภาพคล8องทางการเงิน การจัดการเงินของบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด
2. เพื่อหาแนวทางแก:ไขปfญหาด:านสภาพคล8องทางการเงิน การจัดการเงินของ
บริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด
1.7 ขอบเขตการศึกษา
1. ขอบเขตด:านเนื้อหา
ตัวแปรที่ศึกษา
ตัวแปรอิสระ (Independent variable)
ประชากรศาสตรNของตัวอย8าง สามารถวัดได:จากตัวแปรย8อย ได:แก8 เพศ อายุ ระดับการศึกษา
อายุของกิจการ จำนวนพนักงานในกิจการ และลักษณะการดำเนินงาน
ข:อมูลปfญหาด:านการจัดการเงิน ได:แก8 ปfญหาด:านการวางแผนการเงิน ปfญหาด:านการจัดหา
เงินทุน ปfญหาด:านจัดสรรเงินทุน และปfญหาด:านการควบคุมทางการเงิน
ตัวแปรตาม (Dependent variable) คือ ข:อมูลด:านการจัดการเงินของกิจการ ได:แก8 การ
วางแผนทางการเงิน การตัดสินใจในการจัดหาเงินของกิจการ และการตัดสินใจด:านการจัดสรรเงินทุน
2. ขอบเขตประชากร
การวิจัยเชิงคุณภาพ ประชากร คือ พนักงานของบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด ซึ่งเปDนบุคคลอัน
เกี่ยวเนื่องกับการบริหารสภาพคล8องและการเพิ่มกำไรทางการเงินของบริษัท การเลือกกลุ8มตัวอย8าง ผู:วิจัย
ได:เลือกสัมภาษณNผู:บริหารของของบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด ผู:เปDนบุคคลสำคัญต8อการดำเนินงาน จำนวน 3
ท8าน และสัมภาษณNผู:บริหารฝ•ายบัญชีและการเงินบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด จำนวน 5 ท8าน โดยพิจารณา
จากการตัดสินใจของผู:วิจัยเอง เปDนวิธีการเลือกกลุ8มตัวอย8างแบบเฉพาะเจาะจง สัมภาษณNรายบุคคล
(Purposive sampling) เปD นการสั มภาษณN เ ชิ งลึ ก (In-Depth Interview) และนำข: อมู ลที ่ ไ ด: จากการ
สัมภาษณNมาวิเคราะหNสภาพแวดล:อมขององคNกร
13
1.9 ประโยชน-ที่คาดวWาจะไดMรับ
1. เพื่อทราบถึงปfญหาด:านการการขาดสภาพคล8องทางการเงิน ของบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด
2. เพื่อหาวิธีแนวทางแก:ไขการขาดสภาพคล8องทางการเงิน และการเพิ่มกำไรของบริษัท
14
บทที่ 2
แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข;อง
ในการวิจัยยเรื่อง แนวทางการแก:ปfญหาการขาดสภาพคล8องและการเพิ่มกำไรทางการเงินของ
บริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด ผู:วิจัยได:รวบรวมข:อมูล ที่เกี่ยวข:องเพื่อประโยชนNในการศึกษา ซึ่งประกอบด:วย
แนวคิดทฤษฎี บทความและผลงานวิจัย ดังนี้
2.1 แนวคิดเกี่ยวกับการจัดทำบัญชีและการปฏิบัติทางบัญชี
2.2 แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับเปšาหมายและหน:าที่ของผู:บริหารการเงิน
2.3 แนวคิดทฤษฎีอัตราส8วนสภาพคล8อง
2.4 ทฤษฎีโครงสร:างเงินทุนของ MM
2.5 เครื่องมือในการวิเคราะหNที่เกี่ยวข:อง : SWOT TOWS Fishbone
2.6 งานวิจัยที่เกี่ยวข:อง
2.7 กรอบแนวคิดในการวิจัย
2.1 แนวคิดเกี่ยวกับการจัดทำบัญชีและการปฏิบัติทางบัญชี
การจัดทำบัญชีต:องอาศัยเอกสารหลักฐานที่เชื่อถือได:เพื่อบันทึกรายการที่เกิดขึ้นจนกระทั่ง
ประมวลผลเพื่อนำเสนองบการเงิน ซึ่งสามารถสรุปกระบวนการทางการบัญชี(Accounting cycle) ได:
ดังนี้
1. การวิเคราะห-รายการคMา (Transaction Analysis)
รายการค:า คือ รายการทางเศรษฐกิจที่กิจการนำมาบันทึกบัญชี รายการค:าอาจเปDนได:ทั้งรายการ
ค:าภายในและรายการค:าภายนอก ซึ่งรายการค:าภายนอก (external transaction) จะเกี่ยวข:องกับ
รายการทางบัญชีระหว8างบริษัทหรือกับหน8วยงานอื่นๆ ทีเกี่ยวข:องเช8น กิจการซื้ออุปกรณNสำนักงานจาก
ผู:ขาย หรือกิจการจ8ายค8าเช8าอาคารให:แก8ผู:ให:เช8า เปDนต:นในทางตรงกันข:าม รายการค:าภายใน (internal
transaction) จะเปDนรายการทางธุรกิจที่เกิดขึ้นภายในกิจการ เช8น การเบิกวัตถุดิบเข:ากระบวนการผลิต
เปDนต:นซึ่งเปDนการวิเคราะหNว8า รายการใดของธุรกิจจะถือเปDนรายการค:าที่จะนำมาบันทึกบัญชี โดยมี
เงื่อนไขที่เกี่ยวข:อง คือ สามารถวัดเปDนหน8วยเงินตราได:อย8างชัดเจน และรายการดังกล8าวก8อให:เกิดการ
15
7) ค8าเสื่อมราคา (Depreciation)
การดำเนินงานของกิจการจำเปDนต:องมีสินทรัพยNไว:ดำเนินงานเพื่อหารายได:เช8น อาคาร
เครื่องจักร อุปกรณNสำนักงาน และยานพาหนะ เปDนต:น สินทรัพยNเหล8านี้มีอายุการใช:งานเกินกว8า 1 ปE ซึ่ง
ตามหลักการบัญชีราคาทุนของสินทรัพยNจะถูกตัดเปDนค8าใช:จ8ายในแต8ละปEที่ใช:สินทรัพยNนั้น ค8าใช:จ8ายนี้
เรียกว8า “ค8าเสื่อมราคา”
5. การจัดทำงบการเงิน (Preparing Financial Statement)
งบการเงิน เปDนการนำเสนอฐานะการเงินและผลการดำเนินงานของกิจการอย8างมีแบบแผน โดย
มีวัตถุประสงคNเพื่อให:ข:อมูลเกี่ยวกับฐานะการเงิน ผลการดำเนินงาน และกระแสเงินสดของกิจการ ซึ่ง
ประโยชนNต8อการตัดสินใจเชิงเศรษฐกิจของผู:ใช:งบการเงินกลุ8มต8างๆซึ่งกิจการต:องนำเสนองบการเงินอย8าง
น:อยปEละ 1 ครั้ง หรือมากกว8านั้นก็ได: เช8น ทุกไตรมาส ทุกครึ่งปE เปDนต:น ซึ่งภายใต:มาตรฐานการบัญชี
ฉบับที่ 1 เรื่อง การนำเสนองบการเงิน ได:กำหนดว8า งบการเงินฉบับสมบูรณNต:องประกอบด:วย (ธารี หิรัญ
รัศมี และคณะ, 2559)
1) งบแสดงฐานะการเงิน ณ วันสิ้นงวด
2) กำไรขาดทุนและกำไรขาดทุนเบ็ดเสร็จ สำหรับงวด
3) งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส8วนของเจ:าของสำหรับงวด
4) งบกระแสเงินสดสำหรับงวด
5) หมายเหตุประกอบงบการเงิน
6. การปLดบัญชี(Closing Entries)
รายการปLดบัญชี หมายถึง การปLดบัญชีแยกประเภททั่วไปเกี่ยวกับบัญชีรายได:และค8าใช:จ8ายต8างๆ
ภายหลังจากปรับปรุงเมื่อสิ้นงวดบัญชีไปยังบัญชีกำไรขาดทุน ซึ่งเปDนบัญชีที่เปLดขึ้นชั่วคราว ณ วันปLดงบ
บัญชีสิ้นปE เพื่อสรุปหาผลการดำเนินงานว8ามีผลกำไรหรือขาดทุนแล:วปLดโอนยอดสุทธิในบัญชีกำไรขาดทุน
นี้ไปยังบัญชีกำไรสะสม และถ:ามีบัญชีเงินปนผลก็จะปLดโอนไปยังบัญชีกำไรสะสม (กรณีบริษัทจำกัด) เพื่อ
คำนวณยอดกำไรสะสมปลายงวด และกรณีกิจการเจ:าของคนเดียว นอกจากการโอนปLดบัญชีประเภท
รายได:และบัญชีประเภทค8าใช:จ8ายไปยังบัญชีกำไรขาดทุนแล:ว ยังต:องโอนปLดบัญชีกำไรขาดทุนไปยังบัญชี
ทุน และโอนปLดบัญชีเบิกใช:ส8วนตัวไปยังบัญชีทุน โดยให:บันทึกรายการปLดบัญชีนี้ในสมุดรายวันทั่วไป แล:ว
ผ8านรายการไปยังบัญชีแยกประเภทที่เกี่ยวข:อง เมื่อจัดทำรายการปLดบัญชีแล:ว บัญชีประเภทรายได:และ
ค8าใช:จ8ายบัญชีกำไรขาดทุนและบัญชีเงินปfนผลจะถูกปLดไป คือ ไม8มียอดคงเหลืออยู8ในบัญชี แม:ว8ากิจการ
จะจัดทำงบการเงินสำหรับงวดเวลาสั้นกว8า 1 ปEก็ได: แต8กิจการจะบันทึกรายการปLดบัญชีนี้เมื่อสิ้นรอบ
ระยะเวลาบัญชีครั้งเดียวเท8านั้น
19
2.2 แนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับเป‰าหมายและหนMาที่ของผูMบริหารการเงิน
ผู:บริหารทางการเงินพยายามทีจะทำให:มีความมั่งคั่งให:แก8ผู:ถือหุ:นสูงสุดหรือเจ:าของกิจการโดยมี
วิธีการดำเนินงาน เช8น การขอสินเชื่อ การบริหารสินค:าคงเหลือ และ การตัดสินใจในการลงทุนระยะยาว
ซึงจะต:องสอดคล:องกบการจัดหาเงินทุนบทบาทของการบริหารการเงิน (เบญจวรรณ รักษNสุธี, 2539 )
ความรับผิดชอบของผูจ: ัดการทางการเงิน
1. การกำหนดขนาดเงินทุนที่เหมาะสมสำหรับใช:ในการดำเนินงานของธุรกิจ (Proper amount
of funds) กล8าวอีกนัยหนึง่ ว8า ธุรกิจทีดำเนินงานควรจะมีขนาดใด และมีอัตราการเติบโตเท8าใด
2. การจัดหาเงินทุนมาใช:ในธุรกิจ (Raisingfunds) กล8าวอีกนัยหนึง่ ว8า เงินทุนทีจะลงใน สินทรัพยN
ต8าง ๆ นั้นควรมาจากแหล8งใดบ:างจึงจะเปDนประโยชนNต8อธุรกิจ
3. การจัดสรรเงินทุนของธุรกิจให:มีประสิทธิภาพ (Allocation of funds) นั่นคือ ธุรกิจควรจะ
ลงทุนในสินทรัพยNประเภทใดบ:าง และในจำนวนเท8าใด จึงจะทำให:ธุรกิจได:ประโยชนNทีสุดหน:าทีของ
ผู:บริหารการเงิน (ชนะใจ เดชวิทยาพร, 2540) ผู:บริการการเงินมีหน:าที่ 5 ประการ คือ
1. การวางแผนทางการเงิน (Financial Planning)
2. การตัดสินใจเกีย่ วกับการจัดหาเงินทุน (Financial Decision)
3. การตัดสินใจเกีย่ วกับการจัดสรรเงินทุน (Investment Decision)
4. การตัดสินใจเกีย่ วกับนโยบายเงินปfนผล (Dividend Decision)
5. การควบคุมทางการเงิน (Financial Controlling)
2.2.1 การวางแผนทางการเงิน
การวางแผนถือเปDนหน:าที่บริหารที่สำคัญหน:าที่หนึ่ง การมีแผนที่ดีช8วยให:การดำเนินกิจกรรมของ
ธุรกิจบรรลุวัตถุประสงคNที่กำหนดไว: แต8จะต:องมีแผนระยะสันและระยะยาว มีการวางแผนกำไร ซึ่ง
เกี่ยวกับความสัมพันธNระหว8างรายได:และรายจ8าย โดยอาศัยข:อมูลที่หามาได:อย8างมีระบบและมีหลักเกณฑN
การวางแผนทางการเงิน จะเกี่ยวข:องกับแผนทางด:านการตลาด การผลิต ซึ่งจัดเตรียมออกมาในรูปของ
งบประมาณ ต8อจากนั้นก็มาจัดทำเปDนงบประมาณเงินสดเพื่อทราบถึงแผนการจัดหาเงินทุนและแผนการ
จัดสรรเงินลงทุน ในท:ายทีสุดก็สามารถจัดทำงบดุลล8วงหน:าและงบกำไรขาดทุนล8วงหน:า ทำให:ธุรกิจ
วางแผนและควบคุมทางการเงินได:อย8างถูกต:อง เพราะเปDนการประมาณการสถานะทางการเงินของธุรกิจ
ณ ขณะใดขณะหนึ่งในอนาคตและการจัดทำงบกำไรขาดทุนล8วงหน:า ทำให:ธุรกิจทราบถึงความสามารถ
การทำกำไรในอนาคตและได:ใช:เปDนข:อมูล การวางแหนทางการเงินได:อย8างมีประสิทธิภาพ การตัดสินใจ
เกีย่ วกับการจัดหาเงินทุนแหล8งทีม่ าของเงินทุนของธุรกิจ แบ8งได:เปDน แหล8งใหญ8 ๆ คือ
20
จากงบประมาณที่ปรับปรุงให:เมาะสม ถ:ามีผลการปฏิบัติงานคลาดเคลื่อนจากแผนท8าวางไว:จะต:องหา
ข:อผิดพลาดเพื่อหาทางแก:ไข
2.3 แนวคิดทฤษฎีอัตราสWวนที่แสดงถึงสภาพคลWองทางการเงิน หรือความสามารถในการชำระหนี้สิน
ของกิจการ
ประกอบด:วย
2.3.1 อัตราสWวนเงินทุนหมุนเวียน = เปDนการวัดอัตราส8วนระหว8างสินทรัพยNหมุนเวียนกับหนี้สิน
หมุนเวียนอัตราส8วนเงินทุนหมุนเวียนเร็วเปDนการวัดอัตราส8วนของสินทรัพยNหมุนเวียนที่มีสภาพคล8องสูง
เปลี่ยนเปDนเงินสดได:เร็ว จึงตัดรายการสินค:าคงเหลือออกไป (เพราะสินค:าคงเหลือเปลี่ยนเปDนเงินสดได:ช:า)
กับหนี้สินหมุนเวียน
อัตราส8วนหมุนเวียนลูกหนี้การค:า เปDนอัตราส8วนที่ใช:วัดความสามารถในการเรียกเก็บหนี้ของบริษัทแสดง
ถึงประสิทธิภาพในการใช:หรือบริหารสินเชื่อที่ขยายให:กับลูกค:าและการรวบรวมหรือจัดการหนี้ระยะสั้น
ของบริษัท
อัตราส8วนหมุนเวียนสินค:าคงเหลือ เปDนอัตราส8วนที่จะวัดความสามารถในการขายสินค:าคงเหลือโดยวัด
จากการเปลี่ยนแปลงสินค:าคงเหลือในช8วงเวลาที่กำหนดเพื่อที่บริษัทจะได:คำนวณว8าต:องใช:เวลากี่วันใน
การขายสินค:าอีกทั้งยังช8วยให:บริษัทสามารถตัดสินใจในเรื่องราคา การผลิต การตลาดและการซื้อสินค:าคง
คลังในรอบต8อไปได:ดีขึ้น
2.4 ทฤษฎีโครงสรMางเงินทุนของ MM
Modigliani & Miller (1958) (อภิ ชาติ พงศN สุ พ ั ฒนN , 2551) ได: ศึ กษาและนำเสนอทฤษฎี และ
ข:อสรุปเกีย่ วกับโครงสร:างเงินทุนไว: 2 แนวทางคือ รูปแบบทีไ่ ม8มีภาษีเงินได:รูปแบบทีม่ ีภาษีเงินได:
1. รูปแบบทีไม8มีภาษีเงินได:คือ มูลค8าของบริษัทและต:นทุนของเงินทุนจะเปDนอิสระจากโครงสร:าง
เงินทุน โดย MM ได:ตั้งสมมุติฐานว8าไม8มีการเสียภาษีในโลก ตลาดมีการแข8งขันอย8างไม8สมบูรณNและสมมุติ
ต:นทุนของรายการค:าขึ้น MM ยืนยันวาบริษัททีไม8ต:องเสียภาษีเงินได:นิติบุคคลการเพิ่มหนี้สินเข:าไปใน
23
โครงสร:างเงินทุนจะไม8สามารถเพิ่มมูลค8าของกิจการได:ผลประโยชนNของการก8อหนีที่มีต:นทุนตำจะถูก
ชดเชยด:วยต:นทุนของส8วนของเจ:าของที่เพิม่ ขึ้น
2. รูปแบบที่มีภาษีเงินได:คือเมือหนีสินถูกเพิ่มเข:าไปในโครงสร:างเงินทุน มูลค8าของบริษัทจะ
เพิ่มขึ้นและต:นทุนของเงินทุนจะลดลงการเปลี่ยนแปลงรูปแบบนี้มีสาเหตุมาจากดอกเบี้ยจ8ายที่สามารถ
นำไปหักเปDนค8าใช:จ8ายเมือคำนวณภาษี
ทฤษฎีแรกทีอธิบายโครงสร:างเงินทุน คือ ทฤษฎีของ Modigliani & Miller (1958) ทฤษฎีของ
MM กล8าวว8า บริษัท 2 บริษัททีมีโครงสร:างเงินทุนที่แตกต8างกัน โดยบริษัทแรกคือบริษัททีไม8มีการก8อหนี้
เลยใช:ส8วนของผู:ถือหุ:นทั้งหมด บริษัทที่สองคือบริษัททีก8อหนี้ในระดับหนึ่ง ยกเว:นเรื่องภาษีไม8ว8าจะมีการ
ก8อหนี้หรือไม8ก8อหนีมูลค8าของบริษัทก็เท8ากันในทุกๆ ปEเพราะการก8อหนี้ที่เพิ่มขึ้นจะทำให:ผู:ถือหุ:นมีความ
เสียงมากขึ้น ทำให:ผู:ถือหุ:นต:องการผลตอบ แทนมากขึ้น โดยทฤษฎีนี้จะพิสูจนNว8าการจัดหาเงินทุนไม8มีผล
ต8อมูลค8ากิจการในตลาดทุนทีส่ มบูรณN (Perfect Capital Market) ต8อมาในปE10 ได:นำปfจจัยภาษีเงินได:นิติ
บุคคลมาพิจารณาด:วย พบว8าการก8อหนี้จะทำให:ช8วยประหยัดภาษีได:เมือนำภาษีเข:าคิดมูลค8าของกิจการ
ยอมทำให:ยิ่งก8อหนี้มากก็ยิ่งจะทำให:บริษัทมีมูลค8ามากขึ้นตามทฤษฎีนี้ไม8มีความเปDนไปได:ในโลกแห8งความ
เปDนจริงการกู:ยืมในแต8ละครั้งควรนำต:นทุนของการกู:ยืมมาคิดด:วย เปDนที่มาของทฤษฎีTrade-off Theory
(วรกันตN ทองสว8าง, 2554)
Business Risk Model Framework (กิตติพันธ- คงสวัสดิเกียรติ,2551)
กรอบความเสี่ยงของธุรกิจ(Business Risk Model Framework) นั้นจะช8วยให:หน8วยงานทุก
ระดับภายในบริษัทสามารถระบุถึงความเสี่ยงได:ง8ายขึ้น โดยความเสี่ยงทีอาจจะเกิดขึ้นกับบริษัทนั้นอาจ
แบ8งได:เปDน 4 ประเภท คือ
1. ความเสี่ยงด:านกลยุทธN (Strategic Risk)
2. ความเสี่ยงด:านปฏิบัติการ (Operational Risk)
3. ความเสี่ยงด:านการเงิน (Financial Risk)
4. ความเสี่ยงด:านสารสนเทศ (Information Risk)
ความเสี่ยงด:านกลยุทธN (Strategic Risk) เปDนความเสียงที่เกิดจากการกำหนดแผนกลยุทธN แผน
ดำเนินงานและการนำไปปฏิบัติไม8เหมาะสม หรือไม8สอดคล:องกับปfจจัยต8าง ๆ ซึ่งสามารถแบ8งออกได:เปDน
2 ประเภท คือความเสียงจากปfจจัยภายนอก (External Factor Risks) และความเสี่ยงจากปfจจัยภายใน
(Internal Factor Risks)
ความเสี่ยงด:านปฏิบัติการ (Operational Risk) เปDนความเสี่ยงที่ทุกธุรกิจจะต:องเผชิญอย8าง
หลีกเลี่ยงไม8ได:เพราะเปDนความเสียงที่เกิดขึ้นในการดำเนินงานของธุรกิจตามปกติแต8ธุรกิจจะต:องหาวิธีการ
24
ในการจัดการปšองกันไม8ให:ความเสี่ยงเหล8านี้เกิดขึ้น ถ:าหากธุรกิจปล8อยให:มีความเสียงในด:านปฏิบัติการ
เกิดขึ้นมากผลการดำเนินงานของธุรกิจอาจไม8เปDนไปตามทีคาดการณNไว:ซึงจะส8งผลให:ผลตอบแทนของผู:
ถือหุ:นของบริษัทลดลงด:วย
ความเสี่ยงด:านการเงิน (Financial Risk) เปDนอีกประเภทของความเสี่ยงทีมีความสำคัญต8อบริษัท
และองคNกรทั่วไป ความเสี่ยงด:านการเงินนี้ประกอบด:วยความเสี่ยงในการบริหารเงิน (Treasury Risks)
ความเสียงด:านเครดิต (Credit Risks) และความเสียงในการซื้อขายตราสารการเงิน (Trading Risks)
ความเสี่ยงด:านสารสนเทศ (Information Risk) เปDนความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นในด:านสารสนเทศหรือข:อมูล
ทางบัญชีงบการเงิน การรายงานต8าง ๆ ทางการเงิน ความเสี่ยงด:านภาษีรวมไปถึงความเสียงในด:าน
เทคโนโลยีอื่น ๆภาพรวมความเสี่ยงสามารถแบ8งออกได:เปDน 2 ส8วน คือความเสี่ยงที่เปDนระบบ และความ
เสีย่ งที่ไม8เปDนระบบ มีดังนี้
ความเสี่ยงที่เปDนระบบ (Systematic Risk) เปDนความเสี่ยงที่มีผลกระทบต8อตลาดทั้งระบบมักจะ
เรียกอีกชื่อว8า Market Risk หรือ Undiversificable Risk เปDนความเสี่ยงที่ไม8สามารถทำให:ลดลงได:จาก
การกระจายการลงทุนความเสี่ยงที่ไม8เปDนระบบ (Unsystematic Risk) เปDนความเสี่ยงที่เกิดเฉพาะตัวกับ
ธุรกิจหรือ หลักทรัพยNนั้น ๆ นักลงทุนสามารถลดความเสี่ยงนี้ลงได:ด:วยการจัดพอรNตลงทุนของตนเองให:มี
การกระจายการลงทุนทีเ่ หมาะสม
ชุดา แอล, ฟLลกู:ด เทคโนโลยี (2563) ได:กล8าวถึง SWOT Analysis โดย Albert Humphreyผู:
คิดค:นทฤษฎีการวิเคราะหN SWOT เปDนเครื่องมือวิเคราะหNความสามารถและศักยภาพขององคNกร เพื่อการ
ทำความรู : จั กตนเอง โดย SWOT ย8 อ มาจาก Strengths Weaknesses Opportunities และ Threats
แบ8 ง เปD น การประเมิ น จากปf จ จั ย ภายใน ซึ ่ ง ก็ ค ื อ จุ ด แข็ ง ของธุ ร กิ จ (Strengths) จุ ด อ8 อ นของธุ ร กิ จ
(Weaknesses) และการประเมินจากปfจจัยภายนอก็คือ โอกาสของธุรกิจ (Opportunities) ความเสี่ยง
และอุปสรรคของธุรกิจ (Threats) เพื่อการวางแผนเพิ่มประสิทธิภาพธุรกิจและพัฒนาองคNกรได: ครบวงจร
อย8างแท:จริง สำหรับ การจัดการกลยุทธN TOWS Matrix ถูกคิดค:นโดยศาสตราจารยNชาวอเมริกัน Heinz
Weirich คือ กระบวนการวิเคราะหNสภาพแวดล:อม ภายนอกและภายในขององคNกร (SWOT Analysis) มา
ทำการจับคู8เข:าด:วยกัน โดยที่สามารถแบ8ง รูปแบบการจับคู8กลยุทธNของ TOWS ออกเปDนกลยุทธNเชิงรุก (SO)
กลยุทธNเชิงแก:ไข (WO) กลยุทธNเชิงรับ (ST) และกลยุทธNเชิงปšองกัน (WT) (อาทิตยN หงสNชินธากุล, 2562) ดังที่
ผู:วิจัยจะกล8าวถึงในส8วนถัดไป
จากแนวคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับการวิเคราะหNสภาพแวดล:อมและศักยภาพ (SWOT Analysis)
ข:างต:นผู:วิจัยสรุปได:ว8าคือ SWOT Analysis เปDนการวิเคราะหNสภาพแวดล:อมภายนอกที่ประกอบด:วยโอกาส
(Opportunity) และอุปสรรค (Threat) ซึ่งเปDนปfจจัยที่ควบคุมไม8ได: และการวิเคราะหNสภาพแวดล:อมภายใน ที่
ประกอบด:วยจุดแข็ง (Strengths) และ จุดอ8อน (Weaknesses) ซึ่งเปDนปfจจัยที่สามารถควบคุมได: โดยผู:
บริหารธุรกิจต:องทำการศึกษาสภาพแวดล:อมที่สำคัญในองคNกร
27
ภาพที่ 2.2 TOWS Strategic Alternatives Matrix (New Management Forum, 2557)
แข็งในด:านสินค:าที่มีคุณภาพและได:มาตรฐานที่ดีอย8างกว:างขวางและเปDนที่ยอมรับของลูกค:า ผู:บริหาร
สามารถนำจุดแข็งนี้มาใช:เปDนกลยุทธN เพื่อบรรเทาภัยคุกคามจากการตีตลาดของสินค:าคู8แข8งที่เกิดจากการ
เปLดการค:าเสรีนั่นเอง สำหรับ 3) กลยุทธNเชิงแก:ไข (WO Strategy) เปDนการสร:างกลยุทธNที่นำเอาโอกาสที่
เกิดขึ้น มาลบจุดอ8อนขององคNกร เช8น องคNกรธุรกิจที่มีเครือข8ายอยู8หลายพื้นที่ และมีระบบการทำงานที่
ต:องผ8านการอนุมัติหลายขั้นตอน ผู:บริหารก็สามารถนำโอกาสที่มาจากเติบโตของเทคโนโลยีอินเตอรNเน็ต
มาช8วยลดขั้นตอนการทำงานให:สั้นลงเพื่อให:เกิดความรวดเร็วในการดำเนินการต8อไปในอนาคตขององคNกรธุรกิจ
ได: และ 4) กลยุทธNเชิงรับ (WT Strategy) เปDนการสร:างกลยุทธNที่จะหลีกเลี่ยงภัยคุกคามที่มีผลกระทบต8อ
องคNกร โดยทั่วไปมักจะเลือกวิธีการหลีกเลี่ยง โดยการหาพันธมิตรที่มีจุดแข็งในส8วนที่เราไม8มี เพื่อเปDนการ
ลดการลงทุน หรือลดต:นทุน และลดการใช:จ8ายต8างๆ และเลิกการผลิตหรือเลิกการให:บริการ หากผู:บริหาร
พิจารณาหรือประเมินได:ว8า ธุรกิจขององคNกรไม8สามารถดำเนินการต8อไปหรือไปไม8รอด ในการวิเคราะหNหา
กลยุทธNต8างๆ ด:วยเครื่องมือ TOWS Matrix อาจต:องใช:การระดมความคิดเห็น และประสบการณNต8าง ๆ
เพื่อให:ได:กลยุทธNที่หลากหลายก8อน แล:วทำการคัดกรองกลยุทธNที่เปDนประโยชนNต8อการสร:างความได:เปรียบ
ทางการแข8งขันนั่นเอง
จากการอธิบายและการจับคู8กลยุทธNข:างต:น สรุปได:ว8า ก8อนการดำเนินธุรกิจประเภทใดก็ตาม
ผู:บริหารควรวิเคราะหNอันดับแรกคือ สภาพแวดล:อมทางธุรกิจ ที่เปDนไปอย8างมีขั้นตอน โดยจะต:อง
วิเคราะหNสภาพแวดล:อมภายในองคNกรธุรกิจที่สามารถควบคุมได:ก8อน เช8น โครงสร:างองคNกร เจ:าของและผู:
ถือหุ:น ความรู:และความสามารถหลักขององคNกร เปDนต:น หลังจากนั้นจึงวิเคราะหNสภาพแวดล:อมภายนอก
ที่ผู:บริหารไม8สามารถควบคุมได: เช8น สภาพเศรษฐกิจ การเมือง สังคม เทคโนโลยี และโรคระบาดโควิด-19
เปDนต:น แล:วจึงนำข:อมูลทั้งหมดมาวิเคราะหNความสัมพันธNแบบเมตริกซN หรือจับคู8 โดยใช:ตารางที่เรียกว8า TOWS
Matrix ประกอบด:วยกลยุทธNเชิงรุก กลยุทธNเชิงปšองกัน กลยุทธNเชิงแก:ไข และกลยุทธNเชิงรับ เพื่อนำมาใช:เปDน
แผนธุรกิจที่เหมาะสมต8อไป กลยุทธNเหล8านี้ ยังมีความสอดคล:องกับการวิจัยเรื่องนี้ เพราะจะเปDนการ
สะท:อนสภาพปfญหาและสภาพแวดล:อมทางธุรกิจของสายการบินไทยแอรNเอเชียโดยเฉพาะการเพิ่ม
ยอดขายสินค:าของที่ระลึกในช8องทางจำหน8ายบนเที่ยวบินได:เปDนอย8างดี
2.6 งานวิจัยที่เกี่ยวขMอง
วารุณี ชายวิริยางกูร (2563) ได:ศึกษาเรื่อง ความสัมพันธNระหว8างสภาพคล8องและความสามารถ
การทำกำไร ของธนาคารพาณิชยNในประเทศไทย ใช:ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณจากการศึกษาข:อมูลทุติย
ภูมิ ซึ่งประชากร คือ ธนาคารพาณิชยNในประเทศไทย ได:แก8 ธนาคารพาณิชยNที่จดทะเบียนในประเทศ
จำนวน 14 ธนาคาร ธนาคารเพื่อรายย8อย จำนวน 1 ธนาคาร ธนาคารพาณิชยNที่เปDนบริษัทลูกของธนาคาร
ต8างประเทศ จำนวน 4 ธนาคาร และธนาคารที่เปDนสาขาของธนาคารต8างประเทศ จำนวน 11 ธนาคาร
รวมทั้งหมด 30 ธนาคาร การเลือกกลุ8มตัวอย8างเลือกเฉพาะธนาคารพาณิชยNที่จดทะเบียนในประเทศไทย
เนื่องจากมีบทบาทและความสำคัญต8อระบบเศรษฐกิจของประเทศและเปDนที่สนใจของนักลงทุน จำนวน
14 ธนาคาร ใช:ข:อมูลจากรายงานประจำปE ตั้งแต8ปE 2554–2562 จำนวน 9 ปE เปDนข:อมูลแบบ Panel
data จำนวน 126 ตัวอย8าง ทำการศึกษาโดยใช:สมการเชิงถดถอย (Multiple linear regressions) วิธี
Ordinary least squares: OLS ผลการศึกษา พบว8า ธนาคารพาณิชยNส8วนใหญ8มีสภาพคล8องที่ดี (ค8าเฉลี่ย
LAD เท8ากับ 25.43%) แสดงถึงความสามารถการจ8ายคืนหนี้ระยะสั้นและเงินฝากได: ส8วนความสามารถ
การทำกำไรของธนาคารพาณิชยNส8วนใหญ8ถือได:ว8าอยู8ในระดับต่ำ (ค8า R2 เท8ากับ 6.47%) และนอกจากนั้น
ยังพบว8า สภาพคล8องของธนาคารพาณิชยNไม8มีความสัมพันธNกับความสามารถการทำกำไร ที่ระดับ
นัยสำคัญทางสถิติ .05 จากผลการวิจัยสามารถนำไปใช:ประโยชนN ได:แก8 ผู:มีส8วนได:ส8วนเสีย หรือเกี่ยวข:อง
กับธุรกิจการเงินการธนาคารเพื่อวางแผนปรับปรุงการดำเนินงานของธนาคารพาณิชยN และปรับใช:
อัตราส8วนทางการเงินที่เหมาะสมกับการคาดการณNสภาพคล8องและความสามารถการทำกำไรของธนาคาร
พาณิชยN
สรทัต ศรีวิชุพงศN (2563) ได:ศึกษาเรื่อง การบริหารสภาพคล8องส8งผลต8อการเติบโตอย8างมั่นคง
ของวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย8อม (SMEs) ในประเทศไทย กลุ8มตัวอย8าง ได:แก8 นักบัญชีของธุรกิจ
ขนาดกลางและขนาดย8 อ มในประเทศไทย สุ 8 ม ตั ว อย8 า งด: ว ยวิ ธ ี ก ารสุ 8 ม อย8 า งง8 า ย เก็ บ ข: อ มู ล ได: 400
แบบสอบถาม วิเคราะหNข:อมูลจากแบบสอบถาม ผู:วิจัยนำข:อมูลมาวิเคราะหNโดยหาค8าร:อยละ ค8าเฉลี่ย
และส8วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยใช:โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติและใช:วิธีทางสถิติเชิงพรรณนา สถิติเชิง
อนุมานสำหรับการทดสอบสมมติฐานในการตีความและนำเสนอ ผลการวิจัย พบว8า นักบัญชีของธุรกิจ
SME ในประเทศไทย ส8วนใหญ8เปDนเพศหญิง อายุระหว8าง 30-35 ปE จบการศึกษาระดับปริญญาตรีและมี
ประสบการณNการทำงาน 6-10 ปE การบริหารสภาพคล8องและการบริหารเงินทุนหมุนเวียนที่ส8งผลต8อการ
เติบโตของธุรกิจในระดับสูง ซึ่งการบริหารสภาพคล8อง การบริหารเงินสด และการบริหารเงินทุนหมุนเวียน
ส8งผลต8อการเติบโตของธุรกิจ อย8างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 พบว8าเปDนไปตามสมมติฐานและ
วัตถุประสงคNของการวิจัย และใช:เปDนแนวทางในการวางแผนและดำเนินธุรกิจเพื่อให:ธุรกิจมีสภาพคล8องใน
34
2.7 กรอบแนวคิดในการวิจัย
ตัวแปรอิสระ ตัวแปรตาม
ขMอมูลทั่วไปปjจจัยทางประชากรศาสตร-
- เพศ
- อายุ
- ระดับการศึกษา
- อายุของกิจการ การจัดการเงินที่มีประสิทธิภาพ
- จำนวนพนักงานในกิจการ - การวางแผนทางการเงิน
- ลักษณะการดำเนินงาน - การตัดสินใจในการจัดหาเงินของ
กิจการ
- การตัดสินใจด:านการจัดสรร
เงินทุน
ขMอมูลปjญหาดMานการจัดการเงิน
- ปfญหาด:านการวางแผนการเงิน
- ปfญหาด:านการจัดหาเงินทุน
- ปfญหาด:านจัดสรรเงินทุน
- ปfญหาด:านการควบคุมทางการเงิน
37
บทที่ 3
ระเบียบวิธีการศึกษา
งานวิจัยเรื่อง แนวทางการแก:ปfญหาการขาดสภาพคล8องและการเพิ่มกำไรทางการเงินของบริษัท
ที เ อ็ ม เอ็ ม จำกั ด วิ ธ ี ใ นการดำเนิ น งานวิ จ ั ย เปD น การวิ จ ั ย แบบผสมผสาน (Mixed Method) อั น
ประกอบด: ว ยการวิ จ ั ย แบบเชิ ง คุ ณ ภาพ (Qualitative Research) และเชิ ง ปริ ม าณ (Quantitative
Research) โดยอ:างอิงจากแนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข:องมาประกอบการศึกษาผ8านเครื่องมือที่ใช:
ในการศึกษา คือการสัมภาษณNเชิงลึก (In - Depth Interview) และแบบสอบถาม (Questionnaire)
เพื่อให:การทำวิจัยครั้งนี้ได:คำตอบตามวัตถุประสงคNของการทำวิจัย และได:ดำเนินการศึกษาตามระเบียบ
วิจัย โดยมีรายละเอียดดังนี้
3.1 วิธีการเก็บขMอมูลในการศึกษา
3.1.1 การเก็บขMอมูลเชิงคุณภาพแบบปฐมภูมิ
ผู:วิจัยได:ทำการเก็บรวบรวมข:อมูลปฐมภูมิ (Primary Source) ด:วยการใช:เครื่องมือสัมภาษณNเชิงลึก (In -
Depth Interview) ของผู:บริหารบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด จำนวน 3 ท8าน และผู:บริหารฝ•ายบัญชีและการเงินบริษัท ที
เอ็มเอ็ม จำกัด จำนวน 5 ท8าน ซึ่งเปDนบุคคลอันเกี่ยวเนื่องกับการบริหารสภาพคล8องและการเพิ่มกำไรทาง
การเงินของบริษัท
3.1.2 การเก็บขMอมูลเชิงปริมาณแบบปฐมภูมิ
ผู:วิจัยได:ออกแบบแบบสอบถามไปยังพนักงานบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด จำนวนได: จำนวน 100 คน
3.1.3 การเก็บขMอมูลแบบทุติยภูมิ
ผู:วิจัยได:ทำการค:นคว:าข:อมูลจากแหล8งทุติยภูมิ (Secondary Source) เปDนข:อมูลภายในของ
บริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด ได:แก8 ประเภทของสินค:า และรายได:ประจำปEจากการขายสินค:า และข:อมูล
ภายนอกองคNกร โดยศึกษาและค:นคว:าจากผลงานวิจัยที่เกี่ยวข:อง ซึ่งมีผู:ศึกษาได:รวบรวมไว:แล:วในลักษณะ
เอกสารงานวิจัย ตำราทางวิชาการ บทความ วารสาร สิ่งพิมพN เวปไซตNต8าง ๆ เปDนต:น ข:อมูลเหล8านี้เปDน
ประโยชนNต8อการนำไปออกแบบเครื่องมือที่ใช:ในการศึกษางานวิจัย การวิเคราะหNและการสรุปผลให:มี
ความลึกซึ้งยิ่งขึ้น
38
3.2 ประชากรและกลุWมตัวอยWาง
3.2.1 จำนวนประชากรและกลุWมตัวอยWางสำหรับขMอมูลเชิงคุณภาพ
การวิจัยเชิงคุณภาพ ประชากร คือ พนักงานของบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด ซึ่งเปDนบุคคลอัน
เกี่ยวเนื่องกับการบริหารสภาพคล8องและการเพิ่มกำไรทางการเงินของบริษัท การเลือกกลุ8มตัวอย8าง ผู:วิจัย
ได:เลือกสัมภาษณNผู:บริหารของของบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด ผู:เปDนบุคคลสำคัญต8อการดำเนินงาน จำนวน 3
ท8าน และสัมภาษณNผู:บริหารฝ•ายบัญชีและการเงินบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด จำนวน 5 ท8าน โดยพิจารณา
จากการตัดสินใจของผู:วิจัยเอง เปDนวิธีการเลือกกลุ8มตัวอย8างแบบเฉพาะเจาะจง สัมภาษณNรายบุคคล
(Purposive sampling) เปDนการสัมภาษณNเชิงลึก (In-Depth Interview) และนำข:อมูลที่ได:จากการ
สัมภาษณNมาวิเคราะหNสภาพแวดล:อมขององคNกร
3.2.2 จำนวนประชากรและกลุWมตัวอยWางสำหรับขMอมูลเชิงปริมาณ
กลุ8มตัวอย8าง คือ พนักงานบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด จำนวนทั้งสิ้น 100 คน
ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ ผู:วิจัยได:ใช:ขนาดกลุ8มตัวอย8างจำนวน 100 คน เปDนพนักงานของบริษัท
ทีเอ็มเอ็ม จำกัด เก็บข:อมูลโดยใช:แบบสอบถามออนไลนN เนื่องจากสามารถเข:าถึงกลุ8มตัวอย8างได:ง8าย ลด
ระยะเวลาการเก็ บ ข: อ มู ล ซึ ่ ง ผู : ต อบแบบสอบถามเปD น ผู : ก รอกแบบสอบถามด: ว ยตนเอง (Self-
Administered Questionnaire) ใช:วิธีเลือกกลุ8มตัวอย8างประเภทไม8ใช:ความน8าจะเปDน (Non Probability
Sampling) ด:วยวิธีตอบแบบสอบถามแบบสะดวก (Convenience Sampling)
3.3 เครื่องมือที่ใชMในการศึกษาสำหรับขMอมูลเชิงคุณภาพ
เครื ่ อ งมื อ ที ่ ใ ช: ใ นการสั ม ภาษณN เ ชิ ง ลึ ก (In-Depth Interview) คื อ แบบสั ม ภาษณN แ บบมี
โครงสร:างที่สร:างขึ้นมาจากการศึกษาแนวความคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข:องของนักวิจัย และ
นักวิชาการหลายท8าน แบบสัมภาษณNประกอบไปด:วยประเด็นและข:อคำถามที่ยึดตามวัตถุประสงคNของ
การวิจัย เปDนคำถามเกี่ยวกับจุดแข็ง-จุดอ8อน สภาพแวดล:อมโดยรวมภายในและภายนอกอุตสาหกรรมใน
ธุรกิจที่เกี่ยวข:อง เพื่อนำแนวคิดที่ได:ไปวิเคราะหNและสร:างกลยุทธNในการเพิ่มกำไร
3.3.1 ขั้นตอนการสรMางเครื่องมือในการสัมภาษณ-เชิงลึก
หลังจากที่ผู:วิจัยได:การศึกษาแนวความคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข:องมาแล:ว ผู:วิจัยได:
กำหนดขอบเขต เนื้อหาและประเด็นคำถาม เพื่อกำหนดโครงสร:างของแบบสัมภาษณNที่จะนำไปใช:ให:
ชัดเจนและสอดคล:องกับวัตถุประสงคNของการวิจัยในครั้งนี้ จากนั้นนำแบบสอบถามเพื่อการสัมภาษณNเชิง
ลึกไปทดลองใช:กับกลุ8มบุคคลที่มีลักษณะคล:ายกับกลุ8มผู:บริหารและกลุ8มพนักงาน เพื่อตรวจสอบความ
เข:าใจของแต8ละข:อคำถาม เพื่อให:ได:คำถามแบบสัมภาษณNที่สมบูรณNแบบ
39
3.3.2 วิธีการเก็บรวบรวมขMอมูลการสัมภาษณ-เชิงลึก
วิธีการเก็บรวบรวมข:อมูลการสัมภาษณNเชิงลึก เปDนการสัมภาษณNในสภาวะแวดล:อมแบบเปDน
กันเอง เปLดกว:าง มีความยืดหยุ8นสูง ผู:วิจัยมีความประสงคNให:ผู:ถูกสัมภาษณNมีอิสระในการแสดงความ
คิดเห็น และสามารถอธิบายในทุกประเด็นที่ต:องการโดยไม8จำกัดขอบเขตในการสัมภาษณN
3.3.3 กระบวนการสัมภาษณ-
ผู:วิจัยติดต8อผู:ถูกสัมภาษณN และชี้แจงถึงหัวข:องานวิจัย วัตถุประสงคN ประโยชนNที่จะได:รับ และ
ขออนุญาตบันทึกเสียงขณะทำการสัมภาษณN โดยการกำหนด วัน เวลา และสถานที่ในการสัมภาษณNอย8าง
ชั ด เจน ดำเนิ น การสั ม ภาษณN โ ดยใช: ว ิ ธ ี จ ดบั น ทึ ก (Fields Noted) ประกอบการอั ด เสี ย งจากเครื ่ อ ง
บันทึกเสียง ผู:สัมภาษณNให:ข:อมูลสำคัญ (Key Informants) โดยมีการตรวจสอบความถูกต:องของข:อมูลที่
จดบันทึก และทบทวนหัวข:อในการสัมภาษณN หากมีประเด็นที่ยังไม8สมบูรณN ผู:วิจัยจะทำการสัมภาษณN
เพิ่มเติมเพื่อให:ได:ข:อมูลที่ครอบคลุมกับวัตถุประสงคNและระเบียบวิธีวิจัย และทำการถอดเทปผลการ
สัมภาษณNเชิงลึก เพื่อเสริมข:อมูลของผู:วิจัยที่ได:จากการจดบันทึกการสัมภาษณN
3.4 เครื่องมือที่ใชMในการศึกษาสำหรับขMอมูลเชิงปริมาณ
สำหรับเครื่องมือที่ใช:ในการวิจัยในครั้งนี้จะใช:แบบสอบถาม (Questionnaire) เรื่อง แนวทางการ
แก:ปfญหาการขาดสภาพคล8องและการเพิ่มกำไรทางการเงินของบริษัท ทีเอ็มเอ็ม จำกัด โดยมีรายละเอียด
ในการสร:างแบบสอบถาม ดังนี้
3.3.1 ทบทวนวัตถุประสงคNของการวิจัยครั้งนี้
3.3.2 ศึ กษาทฤษฎี แนวคิ ดเอกสาร และงานวิ จั ยที ่ เ กี ่ ยวข: อง เพื ่ อเปD นแนวทางในการสร: าง
แบบสอบถามให:สอดคล:องกับวัตถุประสงคN
3.3.3 สร:างแบบสอบถาม ซึ่งประกอบไปด:วย ปfจจัยทางประชากรศาสตรNของผู:ตอบแบบสอบถาม
ข:อมูลปfญหาด:านการจัดการเงิน ข:อมูลด:านการจัดการเงินของกิจการเมื่อสร:างแบบสอบถามเรียบร:อยแล:ว
จากนั้นนำแบบสอบถามมาเสนอต8ออาจารยNที่ปรึกษา เพื่อตรวจสอบ ปรับปรุงแก:ไขต8อไป
3.3.4 ปรับปรุงแก:ไขตามคำแนะนำของอาจารยNที่ปรึกษา
3.3.5 นำแบบสอบถามที ่ ป รั บ ปรุ ง แก: ไ ขแล: ว นำไปเสนอให: อ าจารยN ท ี ่ ป รึ ก ษาก8 อ นการใช:
แบบสอบถามจริง
3.3.6 นำแบบสอบถามไปใช:กับกลุ8มตัวอย8าง
ซึ่งแบบสอบถามที่ใช:เปDนเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข:อมูล สร:างขึ้นจากการศึกษา
ทฤษฎีแนวคิดเอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข:อง โดยแบ8งออกเปDน 3 ส8วน ดังนี้
40
3.5 วิธีการวิเคราะห-ขMอมูล
3.5.1 ขMอมูลจากการสัมภาษณ-เชิงลึก (In-Depth Interview)
การวิเคราะหNข:อมูลเชิงคุณภาพ ด:วยเครื่องมือสัมภาษณNเชิงลึก (In-Depth Interview) ผู:วิจัย
รวบรวมข:อมูล นำข:อมูลที่ได:จากการสัมภาษณNมาจัดกลุ8ม และนำความคิดเห็นที่ได:มาวิเคราะหN (Content
Analysis) หาความแตกต8าง ความสัมพันธNกัน จากนั้นนำข:อมูลมาเรียบเรียงใหม8เพื่อให:สอดคล:องกับ
วัตถุประสงคNของการวิจัย ด:วยวิธีการลดทอนข:อมูล (Data Reduction) ผู:วิจัยดำเนินการจัดระเบียบของ
ข:อมูล เช8น การปรับลด เพิ่ม หาข:อมูลใหม8จนได:ผลหรือข:อสรุป โดยจัดข:อมูลให:มีความสอดคล:องและ
เชื่อมโยงกับข:อมูลตามกรอบแนวคิดที่ใช:ทำการวิจัยในครั้งนี้เพื่อให:สามารถนำเสนอข:อมูลได:อย8างเปDน
ระบบ และสามารถนำข:อมูลนี้ไปใช:งานได:ง8ายขึ้น โดยนำข:อมูลที่ได:จากการสัมภาษณN โดยใช:แนวคิดทฤษฎี
การตลาด มาวิเคราะหNโดยใช:แนวคิด ทฤษฎีจุดแข็ง จุดอ8อน โอกาส และอุปสรรค (SWOT Analysis) เปDน
การวิเคราะหNสภาพแวดล:อมภายใน และภายนอก
42
k ìï å Si üï
2
a= í1 - 2 ý
k - 1 ïî St ïþ
เมื่อ "
𝐗 แทน ตัวกลางเลขคณิตหรือค8าเฉลี่ย
"
å𝐗 แทน ผลรวมทั้งหมดของข:อมูล
𝑛 แทน ขนาดของกลุ8มตัวอย8าง
3.5.3 วิธีการวิเคราะห-สาเหตุของปjญหา
ผู:วิจัยได:วิเคราะหNสาเหตุของปfญหาจากข:อมูลเชิงคุณภาพแบบปฐมภูมิ ข:อมูลเชิงปริมาณแบบ
ปฐมภูมิ นำมาใช:วิเคราะหNสภาวะแวดล:อมภายในและภายนอก การวิเคราะหNจุดแข็ง (S-Strengths) จุดอ8อน
(W-Weaknesses) โอกาส (O-Opportunities) และ (T-Threats) ขององคNกร การวิเคราะหNสภาวะการแข8งขัน
ของธุรกิจ และวิเคราะหNสาเหตุของปfญหาจากข:อมูลแบบทุติยภูมิ เปDนการวิเคราะหNสิ่งแวดล:อมทั่วไป
ประกอบด:วย การวิเคราะหNผลกระทบต8อการดำเนินธุรกิจในด:านนโยบาย การเมือง เศรษฐกิจ สังคม
วัฒนธรรม เทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม8ๆ สิ่งแวดล:อมทางกายภาพ ประกอบด:วยการวิเคราะหNในหัวข:อ
การคุกคามของคู8แข8งในอุตสาหกรรมการบินเดียวกัน คู8แข8งขันรายใหม8 การคุกคามของผลิตภัณฑNทดแทน
อำนาจต8อรองของผู:บริโภคหรือผู:โดยสาร และอำนาจการต8อรองของผู:ขาย โดยทำการรวบรวมข:อมูลจาก
การเอกสาร หนังสือ เว็บไซตNที่เกี่ยวข:องกับการแข8งขันอุตสาหกรรม
ผู:วิจัยยังเลือกใช:เครื่องมือการวิเคราะหNสาเหตุของปfญหาด:วยวิธีการสร:างแผนผังสาเหตุและผล
หรือผังก:างปลา เปDนการระดมความคิดจากกลุ8มพนักงาน โดยมีขั้นตอนคือ วาดแผนผังด:วยภาพหัวปลา
และก:างปลา กำหนดประโยคปfญหาที่ภาพหัวปลา กำหนดกลุ8มปfจจัยที่จะทำให:เกิดปfญหานั้นๆที่ก:างปลา
เพื่อหาสาเหตุย8อยในแต8ละปfจจัย และหาสาเหตุหลักของปfญหาที่ส8งผลให:เกิดปfญหาการขาดสภาพคล8อง
และการเพิ่มกำไรทางการเงินของบริษัท
44
3.5.4 วิธีการคMนหาแนวทางแกMไขปjญหา
ผลจากการวิเคราะหNจุดแข็ง จุดอ8อน โอกาส และภาวะคุกคาม (SWOT) ผู:วิจัยจะนำมาจับคู8
ความสัมพันธNเพื่อกำหนดปfจจัยเชิงกลยุทธN (TOWS Matrix) ทั้ง 4 ประเภท ได:แก8 1) กลยุทธNเชิงรุก (SO
Strategy) 2) กลยุ ทธN เชิ งปš องกั น (ST Strategy) 3) กลยุ ทธN เชิ งแก: ไข (WO Strategy) และ4) กลยุ ทธN เชิ ง
รับ (WT Strategy) และนำกลยุทธNที่ได:จากการวิเคราะหNมาสร:างเปDนทางเลือกในการแก:ไขปfญหา เพื่อให:
สอดคล:องกับวัตถุประสงคNที่ต:องการทราบแนวทางการแก:ปfญหาการขาดสภาพคล8องและการเพิ่มกำไรทาง
การเงินของบริษัท
3.5.5 วิธีการประเมินทางเลือก
จากทางเลือกทั้งหมดของกลยุทธNที่ถูกวิเคราะหNขึ้นมาอย8างมีลำดับขั้นตอนนั้น ผู:วิจัยจะคัด
กรองกลยุทธNที่สอดคล:องกับสภาพแวดล:อมทางธุรกิจในปfจจุบันและทรัพยากรที่มีในองคNกร นำกลยุทธN
เหล8านั้นมาดำเนินงานและเปรียบเทียบผลการดำเนินงานแต8ละกลยุทธNกับการเพิ่มกำไรทางการเงินของ
บริษัท
45
บรรณานุกรม