Opisyal na Pampaaralang Pamahayagan ng Mataas na Paaralang Pambansa ng Dapa
Vol. XXVIII– Isyu Blg. 1
Mistulang fashion show
ang isinagawang Career Fest
kahapon, Marso 22, 2023 sa in-
tablado ng Dapa National High
School kung saan ibinida ang
magkaibang kasuotang
pangprofesyonal ng mga mag-aaral
sa grade-10.
Ilan sa kanila ay nag-ala
flight attendant, lawyer, engineer,
police officer, guro, doctor, fashion
designer at iba pa. Matindi man
ang init ng araw, ngunit hindi
nagpatinag ang mga kalahok mai-
rampa lang ang kani-kanilang
kasuotan. Nagpadagdag naman ang
hiyawan ng mga manonood sa
kumpiyansa ng mga kalahok, dahi-
lan upang mairampa nang katangi-
tangi ang kanilang sarili.
Matapos ang naturang
pagrampa ng mga kalahok, ku-
minang ang bukod-tanging ganda
ni Nicole Lyn Tinio kung saan iti-
nahanghal siyang ambassadress ng
taon. Bukod sa tangkad at ganda
niya, mas napapatingkad ang kani-
yang sarili dahil sa nababagay ang
pagrampa bilang flight steward.
Samantalang nabigyang hustisya
naman ni Jumare Sollo ang pagiging
Ni: Kara Chaena Durero
masigasig at mautak na lawyer
kung saan siya ang binansagang
ambassador ng taon.
“Masaya ako na kaming dala-
wa ang nanalo bilang ambassador at
ambassadress dahil pareho naming
pinaghandaan ito, at ito rin ang gusto
namin na mga profession sa susunod
na panahon”, pahayag ni Nicole Lyn.
Laking pasasalamat naman ang
ipinaabot ni Gng. Joris Sulima sa mga
Agosto-Marso 2023
mag-aaral, guro at sa lahat ng nakiisa
sa tagumpay ng programa.
“Hindi maisakatuparan ang
anumang tagumpay kung hindi makiisa
ang lahat, kaya taos-puso akong
nagpapasalamat sa lahat ng tumulong
lalong-lalo na sa mga gurong tagapayo
ng punong guro na si Dr. Jovy C. Liza
dahil sa tiwala niya sa akin na mai-
sakatupan ang mga gawain sa linggong
ito”, dagdag naman ni ma’am Joris na
siya ring guidance counselor.
Maliban sa career fest, mara-
mi pang gawain ang isinagawa sa loob
ng isang linggong programa, kabilang
na dito ang SHS Track and Strand kung
saan binibigyang linaw ang mga mag-
aaral sa grade 9 at grade 10 tungkol sa
kung ano ang gusto nilang kukunin
pagdating sa Senior High School. Higit
pa rito, binigyan din ng Career Orienta-
tion at Career Talk ang mga Senior High
School students sa pangunguna ng mga
guro sa Senior High School Depart-
ment.
 Isa sa mga komplikadong
problema na kinakaharap ngayon
tungkol sa mga kabataan ay ang patu-
loy na pagtaas ng kaso ng teenage
pregnancy o maagang pagbubutis,
kung saan nagiging dagdag pasanin na
problema hindi lamang ng mga magu-
lang kundi, pati na rin ng komunidad.
Sa kadahalinang ito, ang kasabihang
“Kabataan ang pag-asa ng bayan” ay
tila magsisilbi na lamang palaisipan. Sa
sunod-sunod na kaso hinggil dito,
nakaka-alarma na dahil nakakaapekto
na ito sa mga aspetong pang-
edukasyon, at maging sa aspetong
pangkalusugan ng mga kabataan.
Kailan kaya matutuldukan ang
problemang ito? Kung kalian magiging
huli na ang lahat?
Ang pagbubuntis nang maaga
ay may kaakibat na problemang
pangkalusugan kung saan mara-
ramdaman ng nanay habang nag-
bubuntis na kalimitang nagreresulta sa
high blood pressure, premature child
birth at low birth weight. Higit pa rito,
maaaring magdulot ng pangmataga-
lang problema sa kalusugan hindi lang
sa ina ng bata kung hindi pati na rin sa
bata mismo. Ang mga pangyayaring
ito ay kalimitang nagiging sanhi ng
problemang pinansyal sa mga pami-
lyang kumakaharap nito dahil na rin sa
kahirapan. Maaaring ang bagay na ito
ay maibabaling natin sa kakulangan ng
kaalaman tungkol sa edukasyong pang
-sekswal.
Karamihan sa mga magulang
sa Pilipinas ay tutol na maisali ang
Edukasyong Pangsekswal sa kurikulum
ng Kagawaran ng Edukasyon. Isa sa
mga rason kung bakit kailangan matu-
tunan ng ating mga kabataan ang kala-
man tungkol dito upang magkaroon
sila ng sapat na pangkabatiran kung
paano maiiwasan ang aksidenting
pagkabuntis. Dahil na rin sa pagiging
isa sa mga relihiyosong bansa, pinipig-
ilan ng relihiyisong sektor ang pag-
tanggap sa kaalamang ito dahil di-
umano’y paglapastangan sa sagrado
ng buhay. Pero kung ipagpapatuloy ba
natin ang pagiging sarado ng ating
isipan hinggil sa sekswal na aspeto,
masusulosyonan ba natin ang
problemang kinakaharap ng ating mga
kabataan?
Sa patuloy na pag-usbong ng
paglaganap ng teenage pregnancy sa
ating bansa mula sa datos ng DSWD,
umabot sa humigit kumulang na sa
2000 na bilang ang kabataang
nabubuntis na menor-de-edad pa
lamang. Nagpapakita na ang
kabataang kababaihan ay mas naging
suliranin ng ating bansa dahil sa mga
nakakaapektong faktor ng pagka-
karoon ng anak sa murang edad. Lin-
gid sa ating kaalaman, hindi na ito
bago sa ating kapaligiran. Maging dito
sa Mataas na Paaralang Pambansa ng
Dapa (DNHS), may naitatalagang kaso
na rin ng teenage pregnancy sa ka-
dahilanan na rin ng nangyaring pan-
demic at bagyong Odette. Sa humigit
kumulang na 3000 na kabuuang bilang
ng mga mag-aaral, tinatayang aabot
ng nasa 5% ang kabilang sa suliranin
kinaharap na maagang pagbubuntis sa
murang edad.
Kung ating susuriin, isa sa
kalimitang sanhi ng paghinto ng mga
bata sa pag-aaral at pagiging pariwara
sa buhay ay ang pagkabuntis nang
maaga. Dahil dito, nararamdaman nila
na naiiba sila sa ibang kabataan na
namumuhay nang masaya at walang
kinakaharap na problema. Bilang re-
sulta, nilalayo nila ang kanilang sarili
sa kanilang komunidad maging pati sa
kanilang mga kaibigan hanggang sa
mabalot ng depresyon. Sa makatuwid,
kinulang tayo ng pag-intindi sa bigat
ng kanilang nararamdaman.
Marami sa atin ang nag-
aakala na ang teenage pregnancy ay
kasalanan ng kabataan lamang pero
lingid sa ating kaalaman, maraming
bagay ang pwede nating mapagbalin-
gan ng ating paninisi kabilang na rito
ang kahirapan, sistema ng edukasyon,
walang akses sa pangangalagang
pangkalusugan, at maging ang istilo ng
pagpapalaki ng ating magulang. Kaya
bilang bahagi ng isang komunidad,
tayo ay may kanya-kanyang kritikal na
responsibilidad sa paghubog ng ating
bukas maging ang maayos na pakiki-
tungo sa isa’t isa.
Hanggat may panahon at
oras pa na masugpo ang paglobo ng
problemang ito, kinakailangan na
maitaguyod ang mahigpit na koordi-
nasyon ng Kagawaran ng Edukasyon
sa iba pang ahensiya kagaya ng DOH,
DSWD, maging sa lokal na anhensiya
at iba pa, upang sa bandang huli,
Kabataan pa rin ang pag-asa ng
bayan”.
 Ni: Sofia Asiado

Ang maisilang sa mundong may kom- National Arts Month na pinagdiriwang noong Pe-
pletong pandama at walang sakit na iniinda, ay brero. Maraming humanga sa kaniyang ipininta na
isang malaking biyayang ating katulad na lang ng mga magsasaka, mga in-
ipagpasalamat nang Malaki sa strumento at maging ang kulay ng ating
Poong Maykapal. Isang re- bandila na sumisimbolo sa isang Pili-
galong nagmula sa kataas- pino at mga kultura nito. Sa kabila
taasan na siyang sandi- ng karamdaman, ay buong tapang
gan sa pagpaagaan sa niyang hinarap ang unang
ating pakikibaka at hakbang sa hagdan ng kaniyang
pakikisalamuha sa kapu- pangarap.
wa. Ngunit, kung ating
Isang inspirasyon na sana ay
babaliktarin ang ihip ng
matututunan ng karamihan. Ang
hangin, kung sakaling ma-
aral na dapat ilagay sa puso't
bibigyan ka ng buhay na
isipan. Ang layon ng kuwento ni Ni-
may kulang sa iyong katau-
cole ay naghahatid ng isang kasabi-
han at may kahirapan sa
hang, "Hindi man ako makarinig ay tiyak
pakikisalamuha, masasabi mo bang
mga balahibo niyo'y titindig kung makikita mo
biyaya pa rin ito ng Maykapal? May angking
ang aking talento sa pagguhit."
tapang ka paba na magpatuloy sa buhay? o
tumalima na lamang at sabihin sa sarili na sana’y Si Bebe Nicole ay nagsisilbing huwaran na

hindi na lamang nabuhay sa mundong ibabaw? halimbawa sa lahat ng estudyante, maaaring may
kulang sa kaniya, ngunit hindi ito kailanman naging
Sa dalawang taon kong pag-aaral sa Dapa Na-
balakid upang makapagpatuloy sa buhay. Iba man
tional High School, mayroon akong isang kaklase
ang tingin sa kaniya ng karamihan, ngunit taglay
na masasabi kong maykulang sa kaniya ngunit
naman niya ang kahanga-hangang husay na pilit
may nakatagong talentong kahanga-hanga. Ang
na ninanais ng maraming kabataan. Nawa’y ang
kwento ng kaklase kong nagmistulang artista da-
kakulangan sa buhay ni Bebe Nicole ang siyang
hil sa katapangang ipinakita niya. Na kahit na-
tulay na magpatuloy at magpursige sa buhay lalo
hihirapan siyang makarinig, ay hindi ito naging
na sa mga kabataang pilit na sinasayang ang
hadlang sa pagpapakita ng talento sa pagguhit.
pagkakataong makapagpatuloy sa buhay. May
Ang nag-iisang Bebe Nicole Merle sa Dapa Na-
kakulangan man sa kaniyang katauhan, ngunit si-
tional High School na nagpamalas ng angking
ya naman ang pumupuno sa buhay ng mga taong
galing.
napahanga at napasaya niya. Sa kabila ng kani-
Ibahin mo ang kaklase ko, dahil maraming puso yang katahimikan, nakakubli naman ang katangi-
ang kanyang nakatok dahil lamang sa pagsali sa tanging kakayahan.

Nasungkit ng Dapa Na-
tional High School ang huling
tropeyo matapos ang ngipin sa
ngipin na sagupaan sa pagitan
nila ng Numancia West sa
Sepak Takraw Finals na nag-
wakas sa 2 set match up, 21-
16, 21- 13, dahilan upang mag-
bulsa at mag uwi ng 19 gintong
medalya ang Dapa West Dis-
trict sa 2023 Siargao Division
Athletic Meet (SDAM) na
ginanap sa Del Carmen, Surigao
Del Norte noong Pebrero 10.
Nagpasiklab ng husay sa
harap ng host crowd ang 15
year old team killer na si Jemel
Fernandez na nakapagtala ng
19 puntos sa walong dinks at
11 nagbabagang roll spike.
Nagsimulang mainit at sabik na
iaangat ang tropeyo para sa
kanilang koponan, sinagupa at
hindi hinayaang maka isa ang
Ni: Michael Apolo
katungali sa standings.
"Baon kung baon, sipa
kung sipa, palo kung palo,
gusto man nijo mo daog then
prove it na deserving kita,
kung kailangan mo kamang
then kamang, show your best
para makakuha nato ang gold
medal" ani ni DNHS Sepak
Takraw Head Coach Neptali
Beto sa kalagitnaan ng ikala-
wang set.
Samantala ang DNHS
tekong na si Kenneth Apalacio
ay humataw pagdating sa
pangalawang set, na
nagpamalas ng 12 puntos sa
pamamagitan ng limang ace
at pitong kills, dahilan upang
humarurut at matambakan
ang kalaban sa puntos na 19-
13. Agad na tinapos ng DNHS
feeder na si Eljohn Sinday na
nakapagtala ng 11 puntos
ang banggaan sa ang isang roll
spike na dumikit sa sa loob ng
kabilang court na naging dahi-
lan upang makuha ang set sa,
21- 13.
Napayuko ang host
team dahil sa pagkatalo sa fi-
nals na ginanap mismo sa ka-
nilang court, umuwing hawak
ang pilak na medalya para sa
kanilang District, isang sampal
kung ituring ng koponan ang
pagkatalo laban sa DNHS dahil
mas may advantage sila pag-
dating sa bakbakan.\
Masayang nagdiriwang
ng pagkapanalo ang DNHS
Sepak Takraw team dahil nabi-
gyan sila ng pagakakataong
muling makaharap ang ibang
Division sa Caraga Regional
Athletic Meet (CRAM) na gaga-
napin ngayung Abril.