BÀI THỰC HÀNH SỐ 3

MẠCH GHÉP KÊNH VÀ MẠCH PHÂN KÊNH

3.1. Mục tiêu
Sau khi hoàn thành bài thí nghiệm này, SV có thể:
Sử dụng được bộ ghép kênh để tạo bộ so sánh và một bộ phát chẵn lẻ
trong truyền số liệu;
Thiết kế mạch được logic tổ hợp nhiều kênh ra sử dụng bộ phân
kênh;
Sử dụng được máy hiện sóng để phát triển một biểu đồ thời gian đối
với mạch giải mã bộ đếm.
3.2. Câu hỏi chuẩn bị
Trước khi vào bài thực hành, Sinh viên cần chuẩn bị và trả lời các
câu hỏi sau đây:
1/ Hãy cho biết bảng trạng thái – phương trình – sơ đồ mạch ghép kênh 4
kênh vào.
.....................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

1
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

2/ Hãy cho biết sơ đồ mạch mở rông gồm 2 bộ ghép kênh 4 kênh vào.
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

3/ Hãy cho biết bảng trạng thái – phương trình – sơ đồ mạch phân kênh 4
kênh ra.
...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

4/ Hãy cho biết sơ đồ mạch mở rộng gồm 2 bộ phân kênh 4 kênh ra.
 .................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

3.3. Trang thiết bị thực hành

IC 74151A(chọn kênh mux); IC 74139A(2 kênh sang 4 kênh); IC
7404 ( cổng not); IC 7408(4 cổng and 2 ngõ vào); IC 7474(ic chốt loại
D); IC 7432(4 cổng or 2 vào); IC 7486(4 cổng xor 2 ngõ vào); LED;
DIP; Test board; R 330 Ω; R 1 kΩ.
Bộ KIT thực tập.
Dao động ký; VOM.
Máy tính có phần mềm Proteus.
3.4. Tóm tắt lý thuyết
Bộ ghép kênh hoặc bộ đa hợp dữ liệu kết nối bất kỳ kênh nào của
nhiều kênh vào cho ra một kênh duy nhất. Ngược lại, một kênh vào duy
nhất được chuyển hướng đến một trong nhiều kênh ra, được gọi là bộ phân
kênh hoặc bộ giải đa hợp. Các định nghĩa này được minh họa trong hình
2.1. Sự lựa chọn được xác định bằng tổ hợp logic các tín hiệu được gọi là
ngõ vào lựa chọn (địa chỉ).

Hình 3.1: Sơ đồ ghép kênh – phân kênh.

3.4.1. IC ghép kênh 74151A
 Sơ đồ chân – ký hiệu và bảng chức năng của IC ghép kênh 8 kênh
vào.

Hình 3.2: Sơ đồ chân-ký hiệu IC 74151A.

 Bảng 3.1: Bảng chức năng IC 74151A

3.4.2 IC phân kênh 74139A

Sơ đồ chân – ký hiệu và bảng chức năng của IC phân kênh 4 kênh ra
74139A.

Hình 3.3: Sơ đồ chân - ký hiệu IC 74139A.

Bảng 2.2: Bảng chức năng IC 74139A
3.5. Các bước thực tập
3.5.1 So sánh số nhị phân 2 bit
So sánh hai số 2-bit như hình 2.4 được gọi là A và B để tìm xem A
bằng hoặc lớn hơn B. Sử dụng bộ so sánh và OR các đầu ra A> B và A =
B. Một công nghệ khác là sử dụng MUX 8: 1 với phương pháp được thực
hiện trong bài này. Các đầu vào là A 2, Al và B2, B1 đại diện cho hai số
được so sánh. Lưu ý rằng các bit A2, A1 và B2 được kết nối với các đầu
vào SELECT của MUX. B1 bit có sẵn có thể được kết nối khi cần thiết.

Hình 3.4: Mạch so sánh hai số nhị phân 2 bit.

3.5.2. Mạch phát chẵn lẻ
Kỹ thuật thực hiện một hàm tùy ý cũng có thể tạo ra chẵn hoặc lẻ.
MUX có thể tạo ra cả chẵn và lẻ parity cùng một lúc vì có hai đầu lấy từ
đầu ra Y của 74151A. Đầu ra W\ sẽ thấp khi Y ở mức cao và đèn LED
sáng. Hoàn thành mạch cho bộ tạo chẵn lẻ được cho trong hình 2.5.
 Hình 3.5: Mạch phát chẵn lẻ.
2.5.3 Mạch điều khiển đèn giao thông
Bảng trạng thái được sắp xếp theo mã Gray được sử dụng bởi logic
tuần tự để chuyển qua các trạng thái.
Bảng 3.3: Bảng trạng thái mạch đèn giao thông
 Hình 3.6: Mạch điều khiển đèn giao thông.
3.5.4 Mạch tổ hợp dùng phân kênh
Hình 2-7 cho thấy bộ giải mã 74LS139 và cổng XOR. Đối với mạch này,
trong những điều kiện nào đèn LED sẽ được BẬT? (Gợi ý: Đối với 8 tổ hợp
công tắc đầu vào, năm công tắc sẽ sáng đèn LED.)

Hình 3.7: Mạch tổ hợp dùng phân kênh.

3.6. Báo cáo thực tập
3.6.1 Hoàn thành bảng sau
3.6.2 Hoàn thành và giải thích mạch trong hình 3.4
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

Giải thích

 Mạch so sánh nhị phân 2 bit. Ta sẽ so sánh số nhị phân 2 bit A2A1 với

B2B1. Nếu A>=B thì sẽ xuất mức logic 1 ra ngõ ra X, nếu A<B thì sẽ

xuất mức logic 0 ra ngõ ra X. Trong bảng 3.6.1 là lần lượt các giá tr ị

của ngõ ra X và chân sẽ kết nối với chân các chân tín hi ệu A2, A1, B2,

B1. Ta thấy

 + TH1 : A=B và A<B nên mức logic xuất ra X sẽ là 1 và 0, Khi

đó X sẽ là B1 đảo

 + TH2 : A<B và A<B nên mức logic xuất ra X sẽ là 0 và 0, Khi

đó X sẽ là 0

 + TH3 : A>B và A=B nên mức logic xuất ra X sẽ là 1 và 1, Khi

đó X sẽ là 1

 + TH4 : A<B và A<B nên mức logic xuất ra X sẽ là 0 và 0, Khi

đó X sẽ là 0

 + TH5 : A>B và A>B nên mức logic xuất ra X sẽ là 1 và 1, Khi

đó X sẽ là 1

 + TH6 : A=B và A<B nên mức logic xuất ra X sẽ là 1 và 0, Khi

đó X sẽ là B1 đảo

 + TH7 : A>B và A>B nên mức logic xuất ra X sẽ là 1 và 1, Khi

đó X sẽ là 1

 + TH8 : A>B và A=B nên mức logic xuất ra X sẽ là 1 và 0, Khi

đó X sẽ là 1........................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................
 ................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

................

3.6.3 Hoàn thành bảng sau

3.6.4 Hoàn thành và giải thích mạch trong hình 3.5

................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

3.6.5 Hoàn thành và giải thích mạch trong hình 3.6

................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

Dựa vào bảng 3.3 ta thấy như sau

Mã Gray G1 G0 = 0;0 khi đó trạng thái ngõ ra của chân S0’ sẽ bằng 0
( tích cực mức thấp ) những chân còn lại bằng 1 . Khi đó chân MG’ và
chân SR’ sẽ tích cực mức thấp và bằng 0 những chân còn lại bằng 1. Khi
đó đèn sẽ sáng ở chân Main Green và chân Side Red

Mã Gray G1 G0 = 0;1 khi đó trạng thái ngõ ra của chân S1’ s ẽ bằng 0
( tích cực mức thấp ) những chân còn lại bằng 1 . Khi đó chân MY’ và
chân SR’ sẽ tích cực mức thấp và bằng 0 những chân còn lại bằng 1. Khi
đó đèn sẽ sáng ở chân Main Yellow và chân Side Red
Mã Gray G1 G0 = 1;1 khi đó trạng thái ngõ ra của chân S2’ sẽ bằng 0
( tích cực mức thấp ) những chân còn lại bằng 1 . Khi đó chân MR’ và
chân SG’ sẽ tích cực mức thấp và bằng 0 những chân còn lại bằng 1. Khi
đó đèn sẽ sáng ở chân Main Red và chân Side Green
Mã Gray G1 G0 = 1;0 khi đó trạng thái ngõ ra của chân S3’ s ẽ bằng 0
( tích cực mức thấp ) những chân còn lại bằng 1 . Khi đó chân MR’ và
chân SY’ sẽ tích cực mức thấp và bằng 0 những chân còn lại bằng 1. Khi
đó đèn sẽ sáng ở chân Main Red và chân Side Yellow.........................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

3.6.6 Giải thích mạch trong hình 3.7

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................

2.7 Bài tập

1. Thiết kế bộ mạch phát hiện mã BCD không hợp lệ bằng 74151 A.

2. Một mạch ghép kênh có n ngõ lựa chọn thì có bao nhiêu kênh vào?
3. Một mạch ghép kênh có n kênh vào thì có bao nhiêu ngõ lựa chọn?
4. Hãy tra sổ tay cho biết IC có chức năng Demultiplexer.
5. Hãy thiết kế mạch ghép kênh 32 kênh vào từ các IC đã học.
6. Giả sử bạn cần một bộ phân kênh 8 kênh, nhưng tất cả những gì có sẵn
là 74LS139A kép. Chỉ ra cách bạn có thể sử dụng nó cùng với bộ đảo để
tạo thành bộ phân kênh 8 kênh ra.