SESIÓN 4.

POLÍTICAS E REFORMAS ESCOLARES

Analizaremos a incidencia da lexislación na planificación e organización escolar.

No texto remontase a Ley Moyano de 1857 e pasa a Ley Xeral de 1970. Entre ambas debermos
contemplar a Lei de Educación Primaria e a Lei de 1845.

A Lei Moyano busca regular o sistema educativo e asentar unhas bases para o funcionamento
a nivel do Estado. Asentase nos principios de gratuidade no ensino primario, especialmente
para aquelas personas con poucos recursos

DIAPO: INTRODUCIÓN (2)

3. En 1978 aproóbase a Constitución que hoxe temos en vigor. No seu artigo 27 recóllese o
dereito á educación e a participación da comunidade educativa no control e xestión dos
centros sostidos pola Administración con fondos públicos, estes son os centros públicos e
tamén os centros concertados. Ademais afirma que a comunidade educativa debe participar
nese control e nesa xestión dos centros.

Unha vez aprobada a Constitución, comezan a aprobarse unha serie de leis educativas.

4. A LOECE (1980) foi a primeira lei aprobada tras a Constitución Española de 1978, estando no
Goberno Adolfo Suárez (quen accede ao Goberno por intervención do rei no ano 1976). Esta
non foi obxecto de consenso polo que perdurou pouco tempo no noso sistema e apenas pudo
ser aplicada xa que no ano 1982 celébranse eleccións e Adolfo Suárez (UCD) é sucedido por
Felipe González (PSOE) quen gobernará ata o ano 1996. Porén ten gran importancia xa que
serviu de base para a reforma que tivo lugar na educación nos anos 90.

Nese período de Goberno socialista aprobáronse tamén varias leis. A primeira delas foi a Lei de
Reforma Universitaria e logo foi aprobada a LODE

5. A LODE (1985) trata e promover e garantir a participación da comunidade educactiva no

control e xestión dos centros e para iso crea os Consellos Escolares; o Consello Escolar do
Estado, o Consello Escolar das Comunidades Autónomas e os Consellos Escolares dos centros.

Esta lei aínda que sufriu modificacións sigue en vigor en parte

6.LOXSE (1990). Esta lei reestructura o sistema educativa facendo a primaira aparición da ESO
e promovendoa a todas as clases sociais. Ademais, derroga boa parte da LXE.

7. LOPAGCE (1995). Última lei que aproba o PSOE. Esta lei non reesructura o sistema, senón
que trata de incicdir na participación da evaluación e goberno polo que incorpora aspectos
sobre a autonomía organizativa, pedagóxica e de xestión económica dos centros escolares.

Do ano 1996 ata o 2004 está no Goberno Aznar (PP).

8. Apróbase a LOCE (2002). Lei que apenas se desenvolveu debido á volta ao Goberno do PSOE
en 2004. Porén introducía cambios con respectos a LOXSE como a avaliación de diagnóstico, a
organización por cursos...

9.Estando de novo no Goberno o PSOE (Zapatero), apróbase a LOE (2006). Lei que segue en
vigor en parte xa que posteriormente esatndo no Goberno o PP, reforma a LOE e incorpora a
LOMCE.

10. Estando no Goberno o Partido Popular, apróbase a LOMCE (2013). Introdúcense cambios
con respecto a LOE como as avaliacións finais de etapa, as avaliaciósn individualizadas, cambio
de estrutura de ciclo pola de curso en primaria...

11. LOMLOE (2020), aprobada polo PSOE. É a última lei aprobada. Retoma a LOE mais son
introducidos algúns cambios.

En síntese: Todo o que se di na diapo

Temos un sistema educativo regulado por varias leis en vigor: LODE (modificada), LOU, LOCFP,
LOE, LOMLOE

Das que se derivan numerosas normas de rango inferior de carácter estatal e a normativa
autonómica.

Precísase dun consenso entre forzas políticas para conseguir unha estabilidade no sistema.

Dende o ano 75 que morre Franco e o 76 que se aproba a Constitutición sucédense numerosas
leis suxeitas ás ideoloxías do partido que goberna en cada momento e non ao intento de
mellora do sistema educativo. Polo tanto precísase dun consenso entre forzas políticas para
conseguir unha estabilidade no sistema.

Cabe destacar que dende a LOXSE, a estrutura básica do sistema educativo non universitario
mantívose, con cambios na Educación Secundaria e na Educación Primaria.

LODE

A LODE (1985) é unha lei baseada en diversos principios: pluralismo e equidade; liberdade de
ensino; programación e participación a través dos consellos escolares; control social e
convivencia, liberdade e tolerancia.

Estes principios tradúcense nunha serie de fins que debe cumprir o sistema educativo,
recollidos no artigo 2:

-Promover a autonomía organizativa a través de:

Participación de todos os sectores na programación do ensino.

Creación dos consellos escolares, con representación da comunidade educativa e cunhas

determinadas competencias, recollido no artigo 42

Autonomía dos centros para establecer materias optativas, adaptar programas ao medio,
adopar métodos de ensino e organizar actividades culturais e extraescolares.

Existencia de órganos de goberni unipersonais (director-secretario-xefatura de estudos) e

órganos colexiados (consello escolar e claustro)
Existen diferentes tipos de centros: públicos (cuxo titular é unha administración pública) e
centros privados que poden ser concertados (financiados con fondos públicos) ou non.

A participación na programación xeral do ensino a través do consello escolar do estado e da

Comunidade Autónoma.

En canto as estruturas das ensinanzas podemos ver un contraste entre a LXE e a LOXSE [ver
cadro da diapo LOXSE (1990) (1)]

Os obxectivos que se perseguían eran:

-Facer efectiva a escolaridade dos 6-16 anos e para logralo planteouse a obrigatoriedade nese
tramo establecendo duas etapas a primaria e a secundaria obrigatoria.

-Mellorar a calidade de esnsino mediante:

Formación do profesorado

Programación docenre

Recusrsos educativos

Función directiva

Innovación e investigación educativa

Orientación educativa e profesional externos aos centros

Inspección educativa

Avaliación do sistema educativo

Alúdese a autonomía de centros, tanto a autonomía pedagóxica (que se concretará nos

centros a través dos proxectos educativos de centro, dos proxectos curriculares de centro e da
Programación Xeral Anual) como na autonomía organizativa (cuestións relativas a horarios,
grupos, etc.) e de xestión económica.

En canto a organización de entornos de apendizaxe deben permitir atender á diversidade do

alumnado.

A flexibilidade organizativa: apertura da escola ao entorno mediante actividades

complementarias e extraescolares, agrupamentos flexibles (sesións de apoio, reforzo ou
ampliación)

LOPAGCE

A LOPAGCE (19995) incide na participación da comunidade educativa na organización dos

centros sostidos con fondos públicos, mais o profesorado é quen está máis representado nos
órganos colexiados.

Promove a autonomía organizativa e pedagóxica (a través da PEC, PCC e normas de

funcionamento) e de xestión dos recursos económicos dos centros públicos.

Impulsa a formación do profesorado e das direccions dos centros

Establece procedementos para a avaliación do sistema educativo, do labor docente, dos cargos
directivos e da Administración

Organiza a Inspección educativa

LOCE

A LOCE (2002) suscitou reaccións opostas entre defensores e detractores.

Algunhas das propostas máis destacadas son:

-A división da educación infantil en duas etapas e non en dous ciclos: por un lado a educación
preescolar (0-3) con finalidade educativa e asistencial e a educación infantil (3-6) de carácter
gratuito e a que incorpora unha lingua extranxeira e o desenvolvemento das TIC

-Educación Primaria (6-12): obrigatoria, seis cursos, avaliación de diagnóstico

-ESO (12-16): Itinerarios en 3º e 4º, programa de iniciación profesioanl, avaliación de

diagnóstico

-Bacharelato (16-18) con 3 modalidades

-Atención ao alumnado con necesidades educativas específicas (alumnado estranxeiro,

superdotado e con nee)

Respecto a organización e dirección dos centros a LOCE:

-Incide na autonomía pedagóxica, organizativa e de xestión económica

-Posibilidade de crear centros con especialización curricular

-Diferencia entre órganos de goberno-director, xefatura de estudos, secretario- e de

participación no control e xestión

Na organización e dirección dos centros realízase unha selcción e nomeamento dos directores
a cargo dunha comisión con representación da Administarción e do centro, concurso de
méritos académicos e profesioanis, programa de formación inicial, avaliación do desempeño
do cargo

Tamén se tratan outros aspectos como: os principios de calidade, os dereitos e deberes dos
pais e nais e do alumnado, as bolsas de estudo, os premios, o ensino das persoas adultas, a
función docente, a formación do profesoradi, a valiación e inspección do sistema educativo...

Como comentamos con anterioridade, esta lei desenvolveuse pouco debido ao cambio
político.

LOE (2006)

A LOE mantén en vigor algúns artigos da LODE e derroga a LOXSE, a LOPAGCE e a LOCE.

Está suxeita a diversos principios:

-Educación de calidade para todas as persoas

-Educación froito do esforzo compartido

-Compromiso cos obxectivos da UE (mellora da calidade do sistema educativo, da formación e

apertura ao exterior)
Aspectos preliminares: lee basicamente o power point jeje