TATACARA

PENGURUSAN KEWANGAN
DAN PERAKAUNAN
SURUHANJAYA KOPERASI
MALAYSIA
( K U M P U L A N W A N G A M A N A H )
Kandungan
TAFSIRAN 7

BAHAGIAN I - TATACARA KEWANGAN 10

BAHAGIAN II - TATACARA PERAKAUNAN 16

BAB I Tatacara Terimaan Wang 16
BAB II Tatacara Pembayaran 21
BAB III Cek, Draf, dan Pindahan Dana Elektronik 27
BAB IV Peti Besi atau Bilik Kebal 29
BAB V Penyenggaraan Akaun dan Deposit 31
BAB VI Penyata Kewangan dan Audit 34
BAB VII Kehilangan dan Hapuskira Wang Kumpulan Wang Amanah 38

BAHAGIAN III - TATACARA PEROLEHAN 44

BAHAGIAN IV - PELABURAN 68

BAHAGIAN V - SISTEM KAWALAN RISIKO 72

BAHAGIAN VI - TATACARA PENGURUSAN ASET 73

BAB I Tatacara Pengurusan Aset Alih 73
BAB II Tatacara Pengurusan Aset TakAlih 73

BAHAGIAN VII - PELBAGAI 73

LAMPIRAN 74
Tatacara Pengurusan
Kewangan Dan Perakaunan
Suruhanjaya Koperasi Malaysia

T
atacara Pengurusan Kewangan dan Perakaunan
Suruhanjaya Koperasi Malaysia merupakan
peraturan mengenai pengurusan kewangan dan
perakaunan yang digunapakai oleh Suruhanjaya
di peringkat Ibu Pejabat dan Negeri-Negeri. Penyediaan
tatacara pengurusan kewangan ini telah diseragamkan
mengikut kehendak Arahan Perbendaharaan (AP), Pekeliling
Perbendaharaan (PP), Surat Pekeliling Perbendaharaan
(SPP), Surat Pekeliling AM (SPA-JPM) dan peraturan-
peraturan lain yang berkuatkuasa bertujuan meningkatkan
kecekapan pengurusan kewangan di Suruhanjaya ini dengan
memberi lebih fleksibiliti kepada Pengerusi Eksekutif atau
Pegawai Yang Diberi Kuasa dalam membuat keputusan
selaras dengan peranan yang dimainkan oleh Suruhanjaya
sebagai Badan Berkanun Persekutuan mulai tahun 2008.
Pemakaian tatacara ini telah diluluskan oleh Lembaga
Pengarah di dalam Mesyuarat Lembaga Pengarah Bilangan
4 Tahun 2013 bertarikh 19 Julai 2013 dan tertakluk kepada
sebarang pindaan kepada pekeliling-pekeliling yang berkuat
kuasa.

Datuk Nik Ali bin Mat Yunus

Pengerusi Eksekutif
Suruhanjaya Koperasi Malaysia
 TATACARA PENGURUSAN
KEWANGAN DAN PERAKAUNAN
SURUHANJAYA KOPERASI MALAYSIA 2013
Suruhanjaya membuat Tatacara Pengurusan
Kewangan dan Perakaunan Suruhanjaya
Koperasi Malaysia 2013 yang terdiri daripada
Peraturan-Peraturan Pengurusan Kewangan
dan Perakaunan Suruhanjaya Koperasi Malaysia
2013, Kumpulan Wang Operasi dan Kumpulan
Wang Amanah.
Pengenalan
1. Tatacara ini dinamakan Peraturan-
Peraturan Pengurusan Kewangan dan
Perakaunan Suruhanjaya Koperasi
Malaysia 2013, Kumpulan Wang Amanah
dan mula berkuat kuasa pada 19 Julai 2013.
Tafsiran
2. Dalam Peraturan-Peraturan ini, melainkan
jika konteksnya menghendaki makna yang
lain:
“Akaun Belum Terima” ertinya jumlah
wang yang sepatutnya telah diterima oleh
Suruhanjaya pada sesuatu ketika tetapi
belum diterima berasaskan kepada bil atau
melalui dasar dan keputusan Suruhanjaya
yang berkuatkuasa. Bil merangkumi invois,
nota, pentaksiran atau notis lain yang
dikeluarkan kepada penghutang;
“Akademi SKM” ertinya Pusat latihan
yang ditubuhkan oleh Suruhanjaya Koperasi
Malaysia untuk memberi latihan kepada
Pegawai dan Kakitangan Suruhanjaya bagi
tujuan pembangunan koperasi;
“ANGKASA” ertinya koperasi atasan yang
telah diisytiharkan oleh Suruhanjaya sebagai
badan yang mewakili pergerakan koperasi
di peringkat kebangsaan dan antarabangsa
menurut perenggan 57(2)(b) Akta Koperasi
1993;
“Akta” ertinya Akta Suruhanjaya Koperasi
Malaysia (2007)(Akta 665);
“Aset” ertinya harta benda kepunyaan atau
milikan atau di bawah kawalan Suruhanjaya
yang dibeli atau yang disewa beli dengan
Kumpulan Wang Operasi atau Kumpulan
Wang Amanah atau yang diterima melalui
sumbangan atau hadiah atau diperolehi
melalui proses perundangan;
“Aset Alih” ertinya aset yang boleh
dipindahkan dari satu tempat ke satu tempat
yang lain termasuk aset yang dibekalkan
atau dipasang bersekali dengan bangunan.
Aset Alih terbahagi kepada dua (2) kumpulan
iaitu:
“Harta Modal”
(a) Aset Alih yang harga perolehan
asalnya seribu ringgit dan ke atas
setiap satu; atau
(b) Aset Alih yang memerlukan
penyelenggaraan secara berjadual
tanpa mengira harga perolehan
asal. Penyelenggaraan secara
berjadual merujuk kepada aset
yang memerlukan penyelenggaraan
7
 seperti yang telah disyaratkan di
dalam manual atau buku panduan
pengguna.
“Inventori”
(a) Aset Alih yang harga perolehan
asalnya kurang daripada seribu ringgit
setiap satu dan tidak memerlukan
penyelenggaraan berjadual; atau
(b) Perabot, hamparan, hiasan, langsir
dan pinggan mangkuk tanpa mengira
harga perolehan asal.
“Aset Tak Alih” ertinya aset yang kekal dan
tidak boleh dialih dari tempatnya termasuklah
tanah, infrastruktur dan bangunan. Bagi
mengelakkan keraguan:
]
A M A N A H
(a) maksud aset tak alih secara terperinci
adalah aset yang secara kekal atau
tetap atau bersifat kekal atau tetap
berada pada tempatnya, tidak boleh
dialih atau sukar dialihkan atau usaha
W A N G
untuk buka semula atau penanggalan
melibatkan keperluan kepakaran
teknikal atau perundangan yang
K U M P U L A N
berkaitan termasuk aset tak alih
warisan;
(b) aset tak alih warisan bermaksud
mana-mana tapak atau tapak warisan
sepertimana yang ditafsirkan di bawah
[
Akta Warisan Kebangsaan 2005 [Akta
645] dan tatacara pengurusannya
adalah tertakluk kepada peruntukan
Akta yang sama;
(c) tatacara pelaksanaan pengurusan
aset tak alih ini adalah tertakluk
kepada peruntukan undang-undang
yang berkuatkuasa dan pekeliling
yang berkaitan.
“Hapuskira” ertinya satu proses untuk
membatalkan rekod Aset yang hilang atau
Kehilangan;
8
“Kehilangan” termasuk kehilangan
Wang Kumpulan Wang Amanah dan Aset
Suruhanjaya disebabkan oleh kecurian,
kebakaran, kemalangan, bencana alam,
kesusutan, penipuan atau kecuaian Pegawai
dan Kakitangan, kekurangan, bayaran
terlebih, pembayaran tanpa kuasa, hutang
yang tidak boleh dapat balik, hasil yang tidak
boleh didapatkan dan perbelanjaan yang
sia-sia;
“Kementerian” ertinya Kementerian yang
bertanggungjawab berkenaan dengan hal
ehwal koperasi;
“KWA” ertinya Kumpulan Wang Amanah
yang dirujuk dalam peraturan 3 yang
termasuklah:
(a) Kumpulan Wang Amanah Pendidikan
Koperasi;
(b) Kumpulan Wang Amanah
Pembangunan Koperasi;
(c) Kumpulan Wang Likuiditi Pusat;
(d) Kumpulan Wang Pusat Koperasi;
(e) Akaun Pelikuidasian Koperasi;
(f) Tabung Bantuan Kecemasan
Koperasi;
(g) Akaun Deposit Koperasi;
(h) Lain-lain Akaun yang diwujudkan
di bawah Kumpulan Wang Amanah.
“Lembaga” ertinya Lembaga Pengarah
Suruhanjaya.
“Lembaga Pemeriksa” ertinya lembaga
yang dilantik oleh Pengerusi Eksekutif untuk
memeriksa, menyemak dan membuat
laporan mengenai wang tunai dan Aset
Suruhanjaya dalam simpanan dan atau
kawalan seseorang Pegawai dan Kakitangan
Suruhanjaya;

“MKM” ertinya Maktab Koperasi Malaysia;
“Pegawai Bertauliah” ertinya pegawai
yang memiliki kepakaran dalam bidang
tertentu;
“Pegawai dan Kakitangan” ertinya
semua kategori pegawai dan pekerja yang
sedang berkhidmat dengan Suruhanjaya
secara tetap, sementara, kontrak, sambilan,
sangkutan atau pinjaman;
“Pegawai Pengawal” ertinya Pengerusi
Eksekutif Suruhanjaya yang diwakilkan
kepadanya mana-mana kuasa atau fungsi
Suruhanjaya di bawah Akta atau Akta
Koperasi 1993 [Akta 502] atau mana-mana
undang-undang bertulis lain selaras dengan
subseksyen 24 (1) Akta;
“Pegawai Perakaunan” ertinya pegawai
Suruhanjaya yang bertanggungjawab bagi
perkara-perkara berikut:
(a) memungut, menerima atau
mengakaun atau yang sebenarnya
memungut, menerima atau
mengakaun Wang Kumpulan Wang
Amanah; atau
(b) membelanja atau membayar atau
yang sebenarnya membelanja atau
membayar apa-apa Wang Kumpulan
Wang Amanah; atau
(c) menerima, menyimpan, mengeluar,
melupus atau mengakaun Wang
Kumpulan Wang Amanah atau yang
sebenarnya menerima, memegang,
mengeluar atau melupus Wang
Kumpulan Wang Amanah.
“Pejabat Pembayar” ertinya pejabat
yang mengeluarkan wang Kumpulan Wang
Amanah;
“Pejabat Perakaunan” ertinya Bahagian
Pengurusan Dana Ibu Pejabat Suruhanjaya;
“Pemungut” ertinya pegawai Suruhanjaya
yang berdasarkan jawatannya atau di bawah
mana-mana undang-undang bertulis atau
peraturan bertulis yang bertanggungjawab
untuk memungut wang bagi pihak
Suruhanjaya;
“Pengerusi Eksekutif” ertinya Pengerusi
Eksekutif Suruhanjaya yang dilantik oleh
Yang di-Pertuan Agong menurut perenggan
11(3)(a) Akta;
“Pengarah” ertinya Ketua Sektor, pengarah
bahagian, pengarah negeri dan termasuk
timbalan pengarah, penolong pengarah atau
ketua di bahagian atau unit atau wilayah
di Ibu Pejabat atau negeri bagi perkara-
perkara yang dia diberikan kuasa dengan
sewajarnya;
“Perbendaharaan” ertinya Kementerian
Kewangan;
“PTJ” ertinya Pusat Tanggungjawab
iaitu bahagian atau pejabat negeri atau
wilayah dalam Suruhanjaya yang menerima
peruntukan untuk membuat pembayaran
bagi sesuatu perbelanjaan atau menerima
apa-apa kutipan hasil bagi pihak Suruhanjaya;
“Resit Rasmi” ertinya suatu dokumen
akuan terima wang daripada orang awam
yang mana amaun bayaran ditulis atau
dicetak padanya;
“Surcaj” ertinya suatu bentuk denda atau
tindakan tatatertib yang dikenakan ke atas
mana-mana Pegawai dan Kakitangan yang
terbukti bersalah mengikut Akta Badan-
Badan Berkanun (Tatatertib dan Surcaj) 2000
[Akta 605] dan Akta Prosedur Kewangan
1957 [Akta 61];
9

“Suruhanjaya” ertinya Suruhanjaya
Koperasi Malaysia yang ditubuhkan di
bawah seksyen 3 Akta SKM;
“Tahun Kewangan” ertinya suatu tempoh
yang tidak melebihi dua belas bulan berturut-
turut berakhir pada 31 Disember dalam
mana-mana tahun;
“Timbalan Pengerusi Eksekutif” ertinya
Timbalan Pengerusi Eksekutif SKM yang
dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong menurut
perenggan 11(3)(b) Akta;
“Wang Kumpulan Wang Amanah”
mempunyai pengertian yang diberi
kepadanya di bawah seksyen 3 Akta 61,
dan termasuklah wang tunai, cek, kiriman
]
A M A N A H
wang, wang pos, draf bank, jaminan bank
yang diterima atau dipegang oleh Pegawai
Suruhanjaya atas jawatan rasmi mereka.
W A N G
K U M P U L A N
[
10
BAHAGIAN I
TATACARA KEWANGAN
3. (1) Suruhanjaya boleh, dengan kelulusan
daripada Menteri menurut Akta SKM, Akta
Koperasi 1993 atau mana-mana undang-
undang bertulis yang lain, mengendali,
mengurus dan menyenggara apa-apa
kumpulan wang untuk melanjutkan
objektifnya. Bagi maksud melaksanakan
tatacara pengurusan kewangan yang
dimaksudkan ini, Kumpulan Wang
Amanah (KWA) yang dimaksudkan
adalah:
(a) Kumpulan Wang Amanah
Pendidikan Koperasi iaitu kumpulan
wang yang ditubuhkan, dipegang,
ditadbir dan digunakan menurut
Peraturan-Peraturan Koperasi
(Kumpulan Wang Amanah Pendidikan
Koperasi) 2010;
(b) Kumpulan Wang Amanah
Pembangunan Koperasi iaitu
kumpulan wang yang ditubuh,
dipegang, ditadbir dan digunakan
menurut Peraturan-Peraturan
Koperasi (Kumpulan Wang Amanah
Pembangunan Koperasi) 2010;
(c) Kumpulan Wang Likuiditi Pusat
iaitu kumpulan wang yang ditubuhkan
di bawah seksyen 42 Akta SKM
untuk memberikan sokongan likuiditi
kepada koperasi yang mengalami
kekurangan likuiditi luar biasa dan
tidak disangka;
(d) Kumpulan Wang Pusat Koperasi
iaitu kumpulan wang yang ditubuh,
dipegang, ditadbir dan digunakan oleh
Suruhanjaya di bawah subseksyen
75(8) Akta Koperasi 1993;

(e) Akaun Pelikuidasian Koperasi iaitu
akaun amanah yang ditentukan oleh
Suruhanjaya di bawah subseksyen
75(4) Akta Koperasi 1993 yang
kumpulan wang mana-mana
koperasi yang dibubarkan dipegang
menurut subseksyen 75(7) Akta
Koperasi 1993 sementara menunggu
pengagihannya kepada penerima
faedah mengikut skim yang telah
diluluskan oleh Suruhanjaya;
(f) Tabung Bantuan Kecemasan
Koperasi iaitu tabung yang
ditubuhkan menurut Peraturan-
Peraturan Koperasi (Tabung Bantuan
Kecemasan Koperasi) 2010.
(g) Akaun Deposit Koperasi iaitu suatu
akaun yang ditubuhkan di bawah
seksyen 43 Akta SKM;
Penggunaan Wang Kumpulan Wang Amanah
Kumpulan Wang Amanah Pendidikan
Koperasi
4. (1) Kumpulan Wang Amanah Pendidikan
Koperasi hendaklah terdiri daripada:
(a) pembayaran apa-apa jumlah wang
yang ditentukan oleh Suruhanjaya
mengikut subseksyen 57(2) Akta
Koperasi 1993 oleh koperasi;
(b) derma dan pemberian yang dibuat
oleh pihak ketiga; dan
(c) hasil pelaburan yang dibuat oleh
Kumpulan Wang Amanah Pendidikan
menggunakan apa-apa wang yang
diperoleh daripada sumber yang
disebut dalam perenggan (a) dan (b).
(2) Tiada derma dan pemberian daripada
sumber asing boleh diterima di bawah
perenggan (1) (b) kecuali dengan
kelulusan Kerajaan.
(3) Kumpulan Wang Amanah Pendidikan
hendaklah mempunyai fungsi yang
berikut:
(a) membiayai apa-apa perbelanjaan
berkaitan dengan kajian dan
pembangunan pergerakan koperasi;
(b) membiayai apa-apa perbelanjaan
berkaitan dengan penganjuran
s e m i n a r, p e r s i d a n g a n a t a u
mesyuarat koperasi, dan
penyertaan mana-mana anggota
daripada mana-mana koperasi
yang dinamakan oleh Suruhanjaya
dan diluluskan oleh Jawatankuasa
bagi tujuan menyertai seminar,
persidangan atau lawatan sambil
belajar di peringkat antarabangsa;
(c) membiayai apa-apa perbelanjaan
berkenaan pengurusan Maktab
Koperasi Malaysia yang ditubuhkan
di bawah Maktab Kerjasama
(Pemerbadanan) 1968;
(d) membiayai perbelanjaan apa-apa
aktiviti bagi tujuan mempertingkatkan
pendidikan koperasi dalam apa jua
bentuk yang difikirkan berkaitan oleh
Jawatankuasa Kumpulan Wang
Amanah Pendidikan Koperasi;
(e) membiayai perbelanjaan bagi mana-
mana koperasi yang menjalankan
perniagaan pembiayaan;
(f) membiayai perbelanjaan pembelian
tanah dan bangunan;
(g) membiayai apa-apa perbelanjaan
berkaitan dengan pentadbiran
Kumpulan Wang Amanah Pendidikan;
dan
11
 Koperasi 1993 atau Suruhanjaya bagi
(h) membiayai apa-apa perbelanjaan tujuan menggalakkan prinsip koperasi
yang disifatkan perlu oleh dan kemudahan operasi koperasi;
Jawatankuasa bagi pendidikan
dan mempromosikan pergerakan (b) membiayai perbelanjaan yang
koperasi. berkaitan dengan pentadbiran
Kumpulan Wa n g Amanah
Kumpulan Wang Amanah Pembangunan Pembangunan Koperasi;
Koperasi
(c) membiayai perbelanjaan bagi mana-
5. (1) Kumpulan Wang Amanah Pembangunan mana koperasi yang menjalankan
Koperasi hendaklah terdiri daripada: perniagaan pembiayaan;
(a) pembayaran oleh koperasi apa-
(d) membiayai perbelanjaan pembelian
apa jumlah wang yang ditentukan
tanah dan bangunan; dan
sebagaimana yang ditetapkan oleh
Suruhanjaya mengikut perenggan
(e) membiayai apa-apa perbelanjaan
57(2)(b) Akta Koperasi 1993;
yang disifatkan perlu oleh
]

Jawatankuasa Kumpulan Wang

A M A N A H

(b) derma dan pemberian yang dibuat

Amanah Pembangunan Koperasi
oleh pihak ketiga; dan
bagi faedah dan pembangunan
pergerakan koperasi.
(c) hasil pelaburan yang dibuat
oleh Kumpulan Wang Amanah
Kumpulan Wang Likuiditi Pusat
W A N G

Pembangunan Koperasi
menggunakan apa-apa wang yang
diperoleh daripada sumber yang
disebut dalam perenggan (a) dan (b).
K U M P U L A N
6. (1) Suruhanjaya boleh menghendaki mana-
mana koperasi, atau apa-apa kelas,
kategori atau perihalan koperasi melalui

perintah secara bertulis untuk mencarum

(2) Tiada derma dan pemberian daripada
sumber asing boleh diterima di bawah
perenggan (1) (b) kecuali dengan
kelulusan Kerajaan.
[
dalam Kumpulan Wang Likuiditi Pusat.
(2) Mana-mana koperasi yang dikehendaki
oleh Suruhanjaya untuk mencarum
dalam Kumpulan Wang Likuiditi Pusat

(3) Kumpulan Wang Amanah Pembangunan di bawah subseksyen (1) hendaklah

Koperasi hendaklah digunakan bagi membayar kepada Suruhanjaya atau
maksud yang berikut: kepada ejennya sebagaimana yang
ditentukan dalam perintah itu, sejumlah
(a) membiayai perbelanjaan bagi
wang caruman atau apa-apa kadar
apa-apa program dan aktiviti
caruman sebagai suatu peratusan
yang dilaksanakan oleh koperasi
modal saham, modal langganan, aset
menengah atau atasan yang telah
atau tanggungannya atau gabungannya
diisytiharkan oleh Suruhanjaya
sebagaimana yang ditetapkan oleh
sebagai badan yang mewakili
Suruhanjaya dari semasa ke semasa
pergerakan koperasi di peringkat
tidak lewat dari tarikh yang ditentukan
kebangsaan dan antarabangsa
dalam perintah itu.
menurut perenggan 57(2)(b) Akta

12
(3) Suruhanjaya boleh, dengan kelulusan
bertulis Menteri terlebih dahulu, membuat
peraturan-peraturan mengenai skop,
operasi dan pengurusan Kumpulan
Wang Likuiditi Pusat.
(4) Kumpulan Wang Likuiditi Pusat
hendaklah terdiri daripada:
(a) caruman yang dibuat oleh koperasi;
(b) wang yang diperoleh sebagai
pendapatan daripada pelaburan yang
dibuat oleh Suruhanjaya mengikut
seksyen 37 Akta SKM dengan mana-
mana wang yang diperoleh daripada
caruman yang dibuat oleh koperasi;
dan
(c) wang yang dipinjam atau dijana oleh
Suruhanjaya dengan mengeluarkan
bon, debentur, stok debentur atau
mana-mana sekuriti lain mengikut
seksyen 35 Akta SKM.
(5) Kumpulan Wang hendaklah digunakan:
(a) untuk memberi sokongan likuiditi
melalui pemberian pinjaman
mengikut seksyen 36 Akta SKM
kepada suatu koperasi yang
mengalami kekurangan likuiditi yang
luar biasa dan tidak dijangka dalam
keadaan yang berikut:
(i) keperluan sementara untuk
mengurangkan aliran keluar
kumpulan wang sementara
menunggu pelarasan semula aset
dan tanggungan koperasi itu; atau
(ii) hal keadaan yang luar biasa di luar
kawalan koperasi yang mungkin
boleh memberi impak yang tidak
menguntungkan terhadap
aktiviti dan pengendalian
koperasi itu; dan
(b) untuk membayar apa-apa
perbelanjaan yang berkenaan dengan
pentadbiran Kumpulan Wang itu.
Kumpulan Wang Pusat Koperasi
7. (1) Wang dalam Kumpulan Wang Pusat
Koperasi yang dipegang menurut
subseksyen 75(8) Akta Koperasi 1993
boleh didepositkan atau dilaburkan oleh
Suruhanjaya menurut seksyen 37 Akta
SKM.
(2) Suruhanjaya boleh menggunakan
Kumpulan Wang Pusat Koperasi dan apa-
apa pendapatan daripada deposit atau
pelaburan di bawah subperaturan (1):
(a) untuk membeli tanah dan bangunan;
dan
(b) bagi faedah dan pembangunan
pergerakan koperasi.
(3) Semua pembayaran yang dibuat
daripada Kumpulan Wang Pusat
Koperasi hendaklah melalui baucar yang
diperakui oleh Suruhanjaya atau pegawai
atau pekerja Suruhanjaya yang diberi
kuasa oleh Suruhanjaya.
(4) Akaun Kumpulan Wang Pusat Koperasi
hendaklah pada setiap masa berbaki
kredit.
Akaun Pelikuidasian Koperasi
8. Wang dalam Akaun Pelikuidasian
Koperasi yang dipegang menurut
subseksyen 75(8) Akta Koperasi 1993
boleh didepositkan atau dilaburkan oleh
Suruhanjaya menurut seksyen 37 Akta
SKM
Tabung Bantuan Kecemasan Koperasi
9. (1) Tabung Bantuan Kecemasan Koperasi
hendaklah terdiri daripada:
13
 (a) sejumlah wang yang diperuntukkan
oleh Suruhanjaya daripada
Kumpulan Wang Pusat Koperasi di
bawah subperaturan 36(2) Peraturan-
Peraturan Koperasi 2010;
Akaun Deposit Koperasi
(b) sejumlah wang yang diperuntukkan
10. (1) Dalam masa dua tahun dari tarikh
oleh Suruhanjaya daripada hasil
keuntungan pelaburan atau deposit
tetap di bawah:
(i) Kumpulan Wang Amanah
P e m b a n g u n a n K o p e r a s i yang
ditubuhkan di bawah subperaturan
3(1) Peraturan-Peraturan Koperasi
(Kumpulan Wang Amanah
Pembangunan Koperasi) 2010;
dan
]
A M A N A H
(ii) Kumpulan Wang Pusat Koperasi
yang dipegang dan ditadbir
di bawah subperaturan 36(2)
Peraturan-Peraturan Koperasi
2010;
W A N G
(iii) derma dan pemberian daripada
Penetapan Kuasa dan Kadar Bayaran
pihak ketiga; dan
11. (1) Pengerusi Eksekutif boleh mengenakan
K U M P U L A N
(iv) hasil pelaburan yang dibuat
daripada Tabung Bantuan yang
menggunakan apa-apa wang
diperoleh daripada sumber dalam
(a), (b) dan (c).
[
(2) Tiada derma dan pemberian daripada
sumber asing boleh diterima bawah
perenggan 1(c) kecuali dengan kelulusan
Kerajaan.
(3) Tabung Bantuan hendaklah digunakan
bagi maksud yang berikut:
(a) membayar bagi kerosakan premis
atau aset atau produknya yang
dialami oleh koperasi akibat bencana
alam atau faktor luar kawalan; dan
14
(b) membantu koperasi membangunkan
semula aktiviti ekonomi koperasi
akibat bencana alam atau faktor luar
kawalan.
mula berkuatkuasa seksyen 43 Akta
SKM atau apa-apa tempoh yang lebih
lama yang tidak melebihi lima tahun
sebagaimana yang dibenarkan secara
bertulis oleh Suruhanjaya, kesemua
koperasi hendaklah mendepositkan
kumpulan wang mereka yang tidak
diperlukan dengan segera bagi operasi
atau pelaburan ke dalam Akaun Deposit
Koperasi.
(2) Suruhanjaya boleh, dengan kelulusan
bertulis Menteri terlebih dahulu, membuat
peraturan-peraturan mengenai ruang
lingkup pengendalian dan pengurusan
Akaun Deposit Koperasi.
apa-apa bayaran sebagaimana yang
difikirkan patut bagi kursus, latihan,
syarahan, perundingan atau penyiasatan
atau lain-lain perkhidmatan aktiviti yang
diberi atau dijalankan oleh Suruhanjaya.
Kuasa untuk menetapkan kadar-kadar
bayaran ini adalah tertakluk kepada
Jawatankuasa Kumpulan Wang Amanah
(JKWA).
(2) Suruhanjaya, MKM, ANGKASA dan
Akademi SKM adalah dikehendaki
menyediakan cadangan belanjawan
tahunan berdasarkan garis panduan
dan format-format yang dikeluarkan oleh
Bahagian Pengurusan Dana dari semasa
ke semasa untuk dibentangkan kepada
JKWA masing-masing. Pada amnya
 belanjawan itu ialah suatu rancangan
urusan kewangan ataupun suatu
anggaran perbelanjaan serta cara-cara
pembiayaan yang dicadangkan bagi
suatu tahun belanjawan.
(3) Cadangan belanjawan Suruhanjaya,
MKM, ANGKASA dan Akademi SKM
hendaklah menunjukkan kewajipan-
kewajipan dan objektif-objektif
Suruhanjaya seperti yang termaktub
di dalam undang-undang tubuhnya.
Suruhanjaya, MKM, ANGKASA dan
Akademi SKM hendaklah mengkaji
semula program-programnya pada
setiap tahun untuk memastikan bahawa
program-program itu mematuhi objektif-
objektif yang diwajibkan. Pada ketika
membuat rumusan belanjawan itu,
Suruhanjaya, MKM, ANGKASA dan
Akademi SKM hendaklah meneliti semula
program-program itu dari segi keperluan
dan kecukupannya dan memastikan
ianya dilaksanakan dengan cekap.
(4) Penyediaan anggaran belanjawan
hendaklah dirancang dengan teliti
dan teratur bagi pelaksanaan aktiviti
berjalan dengan lancar serta memenuhi
keperluan kewangan tahunan di
samping dapat mengelakkan lebihan
atau kurangan peruntukan bagi sesuatu
tahun. Suruhanjaya, MKM, ANGKASA
dan Akademi SKM adalah dikehendaki
memastikan perancangan, pelaksanaan,
pemantauan dan penilaian projek-projek
dibuat dengan secara teratur mengikut
prosedur-prosedur dan kaedah-kaedah
yang ditetapkan. Anggaran belanjawan
mestilah disiapkan dalam tempoh masa
yang ditetapkan
(5) Suruhanjaya, MKM, ANGKASA dan
Akademi SKM hendaklah menyediakan
suatu anggaran belanjawan bagi
membolehkan Bahagian Pengurusan
Dana mengemukakannya kepada
Mesyuarat Jawatankuasa KWA masing-
masing untuk pertimbangan dan
kelulusan berdasarkan perakuan yang
dibuat oleh Bahagian Pengurusan Dana
yang bertindak sebagai urusetia kepada
semua Kumpulan Wang Amanah.
(6) Berdasarkan belanjawan tahunan yang
diluluskan oleh Jawatankuasa KWA
serta peruntukan atau baki dari tahun
yang sebelumnya jika ada, pengagihan
peruntukan akan dibuat berdasarkan
permohonan Suruhanjaya, MKM,
ANGKASA dan Akademi SKM. Sebarang
pindaan boleh dibuat melalui pindah
peruntukan (viremen) dengan kelulusan
Pengerusi Eksekutif SKM atau Pegawai
yang diturunkan kuasa. Pembayaran
akan dibuat setelah pemeriksaan oleh
urusetia.
(7) Perakuan pembayaran akan dibuat
kepada Pengerusi Eksekutif SKM untuk
kelulusan. Sekiranya Pengerusi Eksekutif
tidak ada di dalam negara atau berada di
luar Ibu Pejabat bagi satu tempoh masa
tertentu, Timbalan Pengerusi Eksekutif
boleh membuat perakuan pembayaran
dengan kebenaran Pengerusi Eksekutif.
Pengerusi Eksekutif boleh menurunkan
kuasa kepada Ketua Sektor Pengurusan
dan Kewangan bagi perakuan
pembayaran untuk bayaran yang tertentu
seperti bayaran wajib daripada pihak
berkuasa dan bayaran-bayaran lain yang
ditentukan.
15
 BAHAGIAN II
(3) Resit Rasmi hendaklah tidak dikeluarkan
bagi pembayaran yang dibuat oleh
Pegawai dan Kakitangan dengan cara
potongan pada baucar melainkan jika
TATACARA PERAKAUNAN sistem perakaunan yang digunakan
mengkehendakinya.
BAB 1 - TATACARA TERIMAAN WANG
Pengeluaran Resit Rasmi Elektronik
Mengawal Terimaan dan Penyimpanan
14. Semua Pemungut di bawah Suruhanjaya
Wang
yang mempunyai sistem terimaan hendaklah
12. (1) P e n g e r u s i E k s e k u t i f h e n d a k l a h mengeluarkan Resit Rasmi secara elektronik
bertanggungjawab bagi melaksanakan kecuali dalam keadaan di mana sistem tidak
dengan sepenuhnya kewajipan dapat diakses semasa pengeluaran Resit
kewangan Suruhanjaya termasuk Rasmi.
menerima, memungut dan menyimpan
dengan selamatnya segala wang Keselamatan Kata Laluan
yang patut diterima oleh KWA serta
15. Pengguna sistem elektronik yang
]

bertanggungjawab sekiranya akaun yang

A M A N A H

dipertanggungjawabkan dan diberi

dikemukakan olehnya atau di bawah
kuasa untuk mengeluarkan Resit Rasmi
kuasanya didapati tidak betul.
hendaklah menyimpan secara selamat dan
merahsiakan kata laluannya. Kata laluan
(2) Mana-mana perwakilan kewajipan ini
tersebut hendaklah ditukar dari semasa ke
kepada Pegawai dan Kakitangan lain
W A N G

semasa.
hendaklah dibuat melalui arahan bertulis.
Walau bagaimanapun, perwakilan
Penyimpanan Resit Rasmi Elektronik
kewajipan ini tidak melepaskan Pengerusi
K U M P U L A N

Eksekutif daripada tanggungjawabnya. 16. Resit Rasmi elektronik hendaklah disimpan

dan difailkan mengikut nombor siri termasuk
Pengeluaran Resit Rasmi Resit Rasmi batal.
13. (1) Resit Rasmi secara elektronik atau
Pengeluaran Resit Rasmi Manual
manual hendaklah dikeluarkan sebagai
akuan terimaan wang yang dibayar 17. Resit Rasmi manual hendaklah hanya
[

kepada seseorang Pemungut. digunakan oleh Pemungut yang tidak

(2) Resit Rasmi hendaklah dikeluarkan pada
masa urusan dibuat dan jika seseorang
pembayar hadir sendiri, Resit Rasmi
hendaklah diserahkan kepadanya.
Apabila wang diterima melalui pos atau
penghantar, Resit Rasmi hendaklah
dikeluarkan dan dihantar kepada
pembayar pada hari yang sama dan
dihantar selewat-lewatnya pada hari
bekerja berikutnya.
mempunyai sistem yang dapat menjana
Resit Rasmi secara elektronik atau dalam
keadaan sekiranya sistem terimaan tidak
dapat diakses.
Tatacara Kawalan Buku Resit Rasmi
18. (1) Pegawai dan Kakitangan yang
bertanggungjawab menerima buku
Resit Rasmi hendaklah berpuashati
bahawa nombor di dalam buku Resit
Rasmi tersebut adalah lengkap dan

16
 betul. Pegawai dan Kakitangan tersebut
hendaklah jika berkaitan, mencatat
dan menandatangani di belakang helai
pertama salinan pejabat dalam buku
Resit Rasmi tersebut satu perakuan
dalam bentuk yang berikut:
“Diperiksa oleh saya pada hari ini
bertarikh .................................. dan
didapati mengandungi .........................
borang Resit Rasmi berpendua atau
berpeniga yang bernombor dengan
betul.”
Tandatangan Pemungut:
..............................................................
Nama Penuh Pemungut:
..............................................................
(2) Mana-mana buku Resit Rasmi yang
didapati rosak hendaklah dikembalikan
kepada syarikat percetakan yang dilantik
oleh Kerajaan.
(3) Buku Resit Rasmi yang hendak
digunakan hendaklah dikeluarkan
mengikut susunan yang betul.
Daftar Stok Resit Rasmi
19. (1) Satu Daftar Stok Resit Rasmi mengikut
bentuk yang ditetapkan, menunjukkan
semua buku Resit Rasmi yang diterima
dan dikeluarkan hendaklah disenggara
oleh Pegawai dan Kakitangan yang
bertanggungjawab menyimpan buku-
buku Resit Rasmi. Tiap-tiap satu catatan
keluaran hendaklah ditandatangani
oleh Pegawai dan Kakitangan yang
kepadanya keluaran itu dibuat.
(2) Semua buku Resit Rasmi yang
diterima daripada pencetak hendaklah
dimasukkan ke dalam daftar stok Resit
Rasmi dengan serta-merta. Rujukan
baucar bayaran dan invois pencetak
hendaklah dicatat bersama dengan
semua catatan terimaan.
Menyimpan Selamat Buku Resit Rasmi
20. Semua buku Resit Rasmi yang sedang
dan belum digunakan hendaklah
disimpan dan dikunci dengan selamat di
dalam peti besi.
Kehilangan Buku Resit Rasmi
21. Bagi setiap buku Resit Rasmi yang
hilang, Pegawai dan Kakitangan yang
berkenaan hendaklah memastikan
bilangan dan nombor siri buku Resit
Rasmi yang belum digunakan lagi dalam
buku Resit Rasmi yang hilang tersebut.
Laporan hendaklah dibuat kepada
Pengerusi Eksekutif dan seterusnya
dilaporkan segera kepada pihak polis.
Dua Pegawai Dikehendaki Bagi
Mengeluarkan Resit
22. Resit Rasmi yang dikeluarkan secara
manual atau elektronik hendaklah
disediakan oleh Pegawai dan Kakitangan
yang menerima wang dalam apa jua
bentuk terimaan dan hendaklah disemak
dan ditandatangani oleh seorang
Pegawai dan Kakitangan yang lain.
Pengecualian hanya dibenarkan dalam
keadaan berikut:
(a) bayaran tetap ada tercetak pada Resit
Rasmi; atau
(b) seseorang Pegawai dan Kakitangan
diperlukan membuat pungutan di luar
pejabat dan dalam keadaan di mana
ia perlu bekerja seorang diri; atau
(c) jika tiada mana-mana Pegawai
dan Kakitangan lain di pejabat dan
kebenaran khusus telah diperolehi.
17
 Pindaan dan Pembatalan Resit Rasmi (c) bagi pembayaran melalui cek, Resit
23. (1) Tiada pindaan boleh dibuat ke atas Rasmi menjadi sah apabila cek
mana-mana Resit Rasmi. Jika sesuatu ditunaikan oleh bank.
Resit Rasmi itu rosak atau tidak boleh
(2) Pemberitahuan ini hendaklah dibuat
dikeluarkan atas apa-apa sebab, Resit
dalam Bahasa Kebangsaan dan
Rasmi tersebut hendaklah dibatalkan dan
dipamerkan di tempat yang mudah
disimpan dan tidak boleh dimusnahkan.
dilihat oleh orang awam.
(2) Resit Rasmi manual yang batal berserta
(3) Dalam persekitaran elektronik,
salinannya hendaklah disimpan untuk
orang awam hendaklah diberi pilihan
tujuan pengauditan.
untuk mencetak Resit Rasmi atau
mendapatkan maklumat Resit Rasmi
(3) Resit Rasmi elektronik yang batal dan
melalui media elektronik. Pemberitahuan
laporan Resit Rasmi elektronik yang
kepada orang awam bagi maksud ini
batal hendaklah disimpan untuk tujuan
hendaklah disediakan dalam Bahasa
pengauditan.
Kebangsaan.
]

(4) Resit Rasmi hanya boleh dibatalkan oleh

A M A N A H

Terimaan Melalui Mel

Pegawai dan Kakitangan yang diberi
kuasa secara bertulis oleh Pengerusi
Eksekutif.
Kebenaran Bertulis Untuk Menerima Wang
W A N G
26. (1) Pemungut hendaklah menyenggara
satu daftar bagi merekod wang yang
diterima melalui pos atau penghantar.
Kewajipan ini tidak boleh dijalankan

oleh Pegawai dan Kakitangan yang

24. Seseorang Pegawai dan Kakitangan
menerima pungutan atau oleh Pegawai
tidak boleh menerima wang dalam apa
dan Kakitangan yang bertanggungjawab
jua bentuk terimaan kecuali mereka yang
bagi menyediakan Resit Rasmi.
K U M P U L A N

diberi kebenaran khusus secara bertulis

oleh Pemungut. Pemungut hendaklah
(2) Semua butir yang berkenaan hendaklah
menyenggara suatu rekod mengenai
dicatatkan di dalam daftar terimaan
kebenaran yang telah diberi.
melalui mel seperti tarikh terima, nama
pengirim, nombor cek, amaun, nombor
Memberitahu Orang Awam
[

dan tarikh Resit Rasmi yang dikeluarkan

25. (1) Pengerusi Eksekutif dan Pemungut
hendaklah menentukan supaya orang
awam diberitahu dengan sepenuhnya
bahawa mereka hendaklah:
(a) mendapatkan Resit Rasmi bagi
semua wang yang dibayar;
(b) hanya menerima akuan terima atau
Resit Rasmi yang bercetak dan
bernombor atau Resit Rasmi yang
dijana secara elektronik; dan
bagi penerimaan wang tersebut.
(3) Wang yang diterima melalui mel atau
penghantar hendaklah diserahkan
kepada Pegawai dan Kakitangan yang
bertanggungjawab untuk mengeluarkan
Resit Rasmi. Pegawai dan Kakitangan
yang mengeluarkan Resit Rasmi tersebut
hendaklah menyemak dan menurunkan
tandatangan pada Daftar Terimaan dan
memberikan nombor Resit Rasmi untuk
dicatatkan di dalam daftar itu.

18
Merekod Pungutan
27. (1) Setiap Resit Rasmi hendaklah
direkodkan dalam buku tunai atau buku
tunai elektronik.
(2) Pungutan hendaklah direkodkan oleh
seorang Pegawai dan Kakitangan yang
lain daripada penerima wang kecuali
dalam keadaan di mana Pegawai dan
Kakitangan lain tidak ada iaitu dengan
kebenaran khusus dan juga sekiranya
sistem menjana buku tunai secara
elektronik.
Lebihan Atau Kurangan Pungutan
28. Sekiranya terdapat apa-apa lebihan, ia
hendaklah dikreditkan dengan serta-
merta ke dalam hasil KWA. Bagi apa-apa
kurangan yang berlaku, ia hendaklah
dianggap sebagai satu kehilangan dan
hendaklah dilaporkan secara bertulis
kepada Pemungut.
Cek Terimaan Hendaklah Dipalang
29. Semua cek hendaklah dibayar atas
nama akaun Kumpulan Wang Amanah
yang berkenaan dan dipalang “Akaun
Penerima Sahaja”. Nombor cek yang
diterima hendaklah dicatatkan pada
Resit Rasmi yang dikeluarkan.
Mata Wang Asing
30. Mata wang asing yang tidak sah
diperlakukan, tidak boleh diterima
sebagai bayaran.
Daftar Cek Tak Laku
31. (1) Daftar Cek Tak Laku hendaklah
disenggara dan Pemungut adalah
bertanggungjawab untuk mendapatkan
bayaran tersebut dan membatalkan
Resit Rasmi yang asal.
(2) Pelarasan hendaklah dibuat ke dalam
buku tunai atau buku tunai elektronik
apabila diketahui cek tersebut adalah
cek tak laku.
Terimaan Dimasukkan Ke Dalam Akaun
Bank Kumpulan Wang Amanah
32. (1) Semua Pemungut yang menerima
Wang Kumpulan Wang Amanah sama
ada wang tersebut perlu diperakaunkan
sebagai hasil atau tidak, hendaklah
memasukkan semua ke dalam akaun
bank Kumpulan Wang Amanah pada
yang sama, sekiranya:
(a) pungutan dalam bentuk tunai melebihi
lima ratus ringgit; atau
(b) jumlah pungutan yang termasuklah
wang kertas, duit syiling, cek, wang
pos dan kiriman wang yang melebihi
dua ribu ringgit.
(2) Sekiranya wang pungutan lewat diterima,
tugas-tugas di bawah subperaturan (1)
hendaklah dilakukan pada hari bekerja
yang berikutnya. Walau bagaimanapun
pungutan menerusi cek hendaklah
didepositkan ke dalam Akaun Bank tidak
lewat dari tujuh hari bekerja dari tarikh
terima.
(3) Apabila pungutan dimasukkan ke dalam
bank, slip bayar masuk hendaklah
disediakan. Bagi cek, nombor dan nilai
tiap-tiap satu cek tersebut hendaklah
ditunjukkan pada slip bank masuk itu.
(4) Setiap amaun yang dimasukkan ke
dalam akaun bank hendaklah dicatatkan
di dalam buku tunai atau buku tunai
elektronik.
(5) Semua terimaan yang belum lagi
dimasukkan ke dalam akaun bank
hendaklah dimasukkan pada hari bekerja
yang akhir dalam tempoh akaun bulanan
atau dalam apa-apa tempoh akaun
yang lebih singkat sebagaimana yang
ditetapkan oleh Pegawai Perakaunan.
19

Menyemak Slip Bank Bagi Kemasukan
Wang Ke Akaun Bank
33. (1) Slip bank bagi wang yang dimasukkan ke
dalam akaun bank hendaklah disemak
amaunnya, tarikh dan cop pengesahan
bank secara harian.
(2) Cek yang disenaraikan dalam slip bank
hendaklah disemak dengan buku tunai
atau resit untuk memastikan bahawa nilai
tiap-tiap satu cek itu boleh ditentukan
sebagai telah diakaun pada tersebut.
Menyemak Semua Catatan
34. Pemungut hendaklah bertanggungjawab
memastikan semua catatan yang dibuat
]
di dalam buku tunai atau buku tunai
A M A N A H
elektronik adalah betul. Pemungut atau
Pegawai dan Kakitangan yang diwakilkan
hendaklah memeriksa dan menyemak
setiap hari semua catatan buku Resit
Rasmi, buku tunai dan laporan-laporan
W A N G
yang dijana secara elektronik. Pegawai
dan Kakitangan yang menyemak
hendaklah menandatangan ringkas dan
K U M P U L A N
mencatat tarikh di tempat setakat mana
buku atau laporan yang dijana secara
elektronik itu telah disemak.
Dengan syarat bahawasanya Pegawai
dan Kakitangan yang diwakilkan
[
bukanlah Pegawai dan Kakitangan yang
membuat catatan.
Wang Kumpulan Wang Amanah Tidak Boleh
Digunakan
35. Wang yang diterima tetapi masih belum
dimasukkan ke dalam akaun bank
tidak boleh digunakan bagi apa-apa
maksud dan tiada mana-mana Pegawai
dan Kakitangan boleh mendahulukan,
meminjamkan atau menukarkan wang
tersebut atau mana-mana bahagiannya.
20
Penerimaan Oleh Pegawai dan Kakitangan
Yang Bukan Pemungut Hasil
36. Mana-mana Pegawai dan Kakitangan
yang tidak diberi kebenaran untuk
menerima wang telah menerima wang,
Pegawai dan Kakitangan tersebut
hendaklah dengan segera menyerahkan
wang tersebut kepada Pemungut.
Kredit Perbelanjaan Bagi Terimaan
Bukan Hasil
37. Kredit perbelanjaan adalah dibenarkan
hanya untuk melaras bayaran yang
tidak disampaikan atau bayaran balik
yang terlebih dibayar, atau wang yang
telah tersalah dipertanggungkan kepada
akaun tahun semasa atau jika dibenarkan
untuk memperbetulkan salah peruntukan
sebelum akaun tahun tersebut ditutup.
Pulangan Balik Hasil atau Caruman atau
Deposit
38. Hasil atau Caruman atau Deposit boleh
dipulangkan balik bagi bayaran yang
terlebih pungut setelah disahkan bahawa
amaun yang diterima adalah terlebih
pungut dengan kelulusan Pengarah
Bahagian Pengurusan Dana.
Akaun Belum Terima
39. (1) Akaun Belum Terima hendaklah
disediakan oleh PTJ pada setiap bulan
untuk tujuan pelaporan.
(2) Adalah menjadi tanggungjawab semua
Pemungut dan Pengerusi Eksekutif bagi
mengambil tindakan untuk memungut
semua Akaun Belum Terima.
(3) Sekiranya terdapat hutang lapuk untuk
dihapuskira, tindakan hendaklah diambil
selaras dengan prosedur dengan
kehilangan dan hapuskira di dalam
peraturan ini.

Pegawai Perakaunan Yang Tidak
Mengakaun Wang Yang Patut Diterimanya
Hendaklah Dilaporkan
40. Jika seseorang Pegawai Perakaunan
tidak memungut atau tidak mengakaun
dengan sempurna apa-apa Wang
Kumpulan Wang Amanah yang boleh
diterima olehnya, maka hal itu hendaklah
dilaporkan oleh Pengarah Bahagian
Pengurusan Dana kepada Pengerusi
Eksekutif. Jika Pengarah Bahagian
Pengurusan Dana mempunyai sebab-
sebab mempercayai bahawa hasil
telah menjadi tunggakan dengan tidak
sepatutnya, perkara tersebut hendaklah
juga dilaporkan. Apa-apa perbuatan
selain daripada arahan ini hanya
boleh dilakukan dengan kebenaran
bertulis daripada Pengarah Bahagian
Pengurusan Dana.
Mesin Meresit Tidak Boleh Digunakan
Tanpa kelulusan Akauntan Negara/Pegawai
kewangan Negeri
41. Tiada sistem resit bermesin atau
elektronik atau cara lain mengeluarkan
Resit Rasmi boleh digunakan tanpa
kelulusan bertulis daripada Akauntan
Negara.
BAB II - TATACARA PEMBAYARAN
Kawalan Perbelanjaan
42. Pengerusi Eksekutif atau Pegawai dan
Kakitangan yang diberi kuasa hendaklah
mengawal perbelanjaan supaya vot bagi
perkhidmatan tersebut tidak melebihi
peruntukan yang telah diluluskan. Pengerusi
Eksekutif secara amnya tidak terlepas
daripada tanggungjawabnya sendiri setelah
pemberian kuasa dibuat.
Perbelanjaan Darurat
43. Dalam sesuatu keadaan yang luar biasa,
jika berlaku keadaan yang memerlukan
perbelanjaan perlu dilakukan dengan
segera dan masa tidak mengizinkan bagi
mendapat kebenaran mengikut cara biasa,
seseorang Pegawai dan Kakitangan boleh,
atas tanggungjawabnya sendiri, melakukan
perbelanjaan itu dan kebenaran hendaklah
diperolehi serta-merta daripada Pengerusi
Eksekutif dan dilaporkan kepada mesyuarat
Jawatankuasa KWA.
Peruntukan Tahunan
44. Peruntukan yang diluluskan bagi sesuatu
tahun kewangan hendaklah dibelanjakan
tertakluk kepada kelulusan Jawatankuasa
KWA. Peruntukan yang diluluskan untuk
tahun semasa hendaklah dibelanjakan untuk
tahun berkenaan sahaja kecuali bagi projek
atau program yang berterusan.
Tarikh Urusan
45. Tarikh urusan adalah tarikh catatan
direkodkan dalam akaun.
Perbelanjaan Sesuatu Tahun
46. Perbelanjaan yang dipertanggungkan
dengan yang sepatutnya kepada akaun
bagi sesuatu tahun yang tertentu hendaklah
dikenakan kepada akaun tahun itu.
21

Pengawasan Atas Perbelanjaan
47. Perbelanjaan yang diluluskan hendaklah
dijalankan secepat mungkin dan tidak
boleh dilakukan hanya untuk menghabiskan
peruntukan yang disediakan bagi akaun
tahun berkenaan. Pengerusi Eksekutif
hendaklah bertanggungjawab menentukan
pengawasan yang sepatutnya dijalankan
ke atas perbelanjaan di bawah kawalannya.
Jika ada sesuatu perbelanjaan yang tidak
berulang (one off) atau tidak boleh disiapkan
secara ekonomik dalam Tahun Kewangan
semasa, kelulusan Jawatankuasa KWA
hendaklah diperolehi untuk membayar
perbelanjaan itu dalam tahun yang
berikutnya.
]
A M A N A H
Pembayaran Bagi Barang-Barang
Perkhidmatan Yang Dibekal Dengan Suci
Hati Tidak Boleh Ditahan
48. (1) Pembayaran sesuatu bil yang
W A N G
dikemukakan dengan sempurnanya
oleh seseorang bagi barang atau
perkhidmatan yang dipesan dan
dibekalkan dengan suci hati kepada
K U M P U L A N
Suruhanjaya tidak boleh ditahan oleh
sebab apa-apa keraguan sama ada
pertanggungan itu telah dilakukan
dengan sepatutnya oleh Pegawai dan
Kakitangan yang bertanggungjawab.
[
(2) Jika Pengerusi Eksekutif berpuas hati
bahawa sesuatu tanggungan kontrak
telah dilakukan, tetapi berpendapat
bahawa seseorang Pegawai dan
Kakitangan mungkin telah bersalah
melakukannya, bil itu hendaklah dibayar
dengan segera dan dipertanggungkan
pada mula-mulanya kepada Akaun
Pendahuluan atas nama Pegawai dan
Kakitangan yang berkenaan atau, jika
nama Pegawai dan Kakitangan yang
berkenaan tidak ditentukan dengan serta
merta, atas nama jawatan Pengerusi
22
Eksekutif sementara menantikan
keputusan tentang bagaimana perkara
itu akan diselesaikan.
(3) Pengarah hendaklah dengan segera
dalam tempoh enam puluh hari
dari tarikh tempoh pendahuluan diri
diluluskan, menyediakan kepada
Pengerusi Eksekutif satu laporan bertulis
menghuraikan sebab-sebab tidak
mematuhi amalan lazim.
(4) Pelarasan pendahuluan diri hendaklah
dilakukan setelah mendapat kelulusan
bertulis daripada Pengerusi Eksekutif.
Pegawai Yang Tidak Dibenarkan
49. Pembelian yang dibuat oleh mana-mana
Pegawai dan Kakitangan tanpa kebenaran
atau perwakilan kuasa yang sewajarnya
daripada Pengerusi Eksekutif tidak
mempunyai kuasa mengikat dan hendaklah
dipertanggungjawabkan ke atas Pegawai
dan Kakitangan tersebut bagi jumlah yang
dibelanjakan itu.
Kuasa Perbelanjaan
50. (1) P e n g e r u s i E k s e k u t i f h e n d a k l a h
bertanggungjawab ke atas perbelanjaan
Wang KWA.
(2) Pengerusi Eksekutif boleh mewakilkan
kuasa kepada mana-mana Pegawai
dan Kakitangan yang bertanggungjawab
untuk melakukan perbelanjaan bagi
pihak Suruhanjaya setakat had dan bagi
maksud yang ditentukan.
(3) Seseorang Pegawai dan Kakitangan
yang membenarkan atau mengarahkan
sesuatu perbelanjaan tanpa
kuasa yang sepatutnya hendaklah
dipertanggungjawabkan bagi amaun
yang dibelanjakan itu melainkan dengan
kelulusan Pengerusi Eksekutif.
Pengawasan Sebelum Pembayaran
51. Sebelum membuat apa-apa pembayaran,
seseorang Pegawai dan Kakitangan
hendaklah berpuas hati bahawa:
(a) peruntukan adalah mencukupi untuk
membiayai pertanggungan itu;
(b) perakuan yang sepatutnya telah diberi;
(c) bahawa prima facie tanggungan itu
adalah betul dan sepatutnya kena
dibayar; dan
(d) potongan yang sepatutnya mengenai
caruman, bayaran balik pendahuluan
atau tanggungan-tanggungan lain yang
telah diberitahu telah dibuat dengan
sempurna daripada amaun bayaran itu.
Baucar Hendaklah Disokong Dengan
Dokumen Sokongan Yang Lengkap
52. Semua baucar atau baucar elektronik
hendaklah disokong dengan dokumen
sokongan yang lengkap mengenai tiap-tiap
perkhidmatan, bekalan atau kerja seperti
tarikh, nombor, kuantiti, kiraan jauhnya
dan kadar, untuk membolehkan ianya
disemak tanpa merujuk kepada apa-apa
dokumen selain daripada yang dikembarkan
kepadanya. Apabila bayaran dibuat bagi
sesuatu kontrak, baucar itu hendaklah
mengandungi rujukan mengenai nombor
kontrak itu. Semua baucar beserta dokumen
sokongan hendaklah disimpan dengan
teratur dan selamat di PTJ.
Nama Seseorang Pegawai dan Kakitangan
Suruhanjaya Tidak Boleh Ditunjukkan
Sebagai Penerima Bayaran
53. Nama seseorang Pegawai dan Kakitangan
Suruhanjaya tidak boleh dicatatkan sebagai
penerima bayaran pada sesuatu baucar
kecuali berkenaan dengan gaji, pendahuluan,
pinjaman atau tuntutan persendirian yang
lain.
Bayaran Balik Tanpa Resit Rasmi
54. Jika Suruhanjaya mengemukakan tuntutan
untuk bayaran-bayaran yang telah dibuat
olehnya dan Resit Rasmi tidak diperolehi,
maka butiran tuntutan itu hendaklah
ditandakan “*” dan dibuat perakuan seperti
berikut:
“Saya memperakui bahawa perbelanjaan
yang ditanda * sejumlah RM............... telah
sebenarnya dilakukan atas urusan rasmi dan
telah dibayar oleh saya”.
Baucar Bagi Barang Dibeli atau Kerja
Dilaksanakan
55. Bagi barang-barang yang dibeli atau
kerja yang dilaksanakan mengikut kadar
atau harga kontrak, kadar atau harga itu
hendaklah dinyatakan mengikut perkataan-
perkataan yang digunakan dalam kontrak
itu (Contoh keadaan ini adalah dimana
jika kadar kontrak itu dinyatakan bagi satu
kilogram, kuantiti dalam baucar itu hendaklah
dinyatakan di dalam kilogram dan gram).
Bagi barang-barang atau perkhidmatan, ia
hendaklah disebut mengikut susunan dalam
jadual kepada kontrak itu dan suatu bil yang
berasingan hendaklah diminta bagi barang-
barang yang tidak termasuk dalam kontrak
itu.
Perakuan Kesempurnaan Bekalan,
Perkhidmatan atau Kerja
56. (1) Baucar bayaran bagi bekalan,
perkhidmatan atau kerja hendaklah
mengandungi suatu perakuan bahawa
bekalan, perkhidmatan atau kerja itu
telah dilaksanakan dengan sempurna.
Bagi bekalan dan perkhidmatan yang
diterima secara berpusat bagi suatu
tempoh untuk tahun kewangan semasa
(“Sistem Bayaran Pukal”), bayaran boleh
dibuat terlebih dahulu atas maklumat
yang diberi oleh pembekal dan apa-apa
23
 pelarasan (jika ada) hendaklah dibuat
kemudiannya.
(2) Sesuatu bayaran kemajuan bagi kerja
hendaklah diperakukan mengikut
nilai kerja setakat mana yang telah
dilaksanakan atau nilai bahan-bahan
yang sebenarnya telah dibekalkan.
Baucar bayaran bagi bekalan untuk kerja
tersebut hendaklah disokong dengan
suatu perakuan bahawa bekalan itu telah
diterima dan sama ada dipertanggungkan
dalam rekod Stor sepatutnya dengan
menyatakan folio lejar atau nombor kad
atau dikeluarkan bagi kegunaan segera
dengan sempurnanya.
]
Pembayaran Kepada Orang Yang Lain
A M A N A H
Daripada Yang Dinamakan Dalam Baucar
57. Jika bayaran hendak dibuat kepada orang
yang lain daripada yang dinyatakan namanya
dalam baucar, kuasa yang membenarkan
pembayaran itu dibuat hendaklah dicatatkan
W A N G
pada baucar itu, dan dalam urusan yang
melibatkan surat kuasa wakil atau surat
mentadbir pusaka, surat-surat itu hendaklah
K U M P U L A N
didaftarkan di Pejabat Perakaunan.
Pemberian Kuasa Menandatangani Baucar
58. PTJ hendaklah menyerahkan senarai
nama Pegawai dan Kakitangan yang
[
bertanggungjawab menandatangani
baucar kepada Bahagian Pengurusan Dana
untuk mendapat kelulusan secara bertulis
daripada Pengerusi Eksekutif. Satu salinan
senarai nama Pegawai dan Kakitangan yang
telah mendapat kelulusan secara bertulis
daripada Pengerusi Eksekutif ini hendaklah
dikemukakan kepada Pejabat Pembayar.
Perakuan Pengerusi Eksekutif atau
Pegawai dan Kakitangan Yang Diberi Kuasa
59. (1) Tandatangan Pengerusi Eksekutif atau
Pegawai dan Kakitangan yang diberi
24
kuasa hendaklah memperakui tentang
betulnya setiap butir-butir dalam
baucar. Pegawai dan Kakitangan yang
memperakukan baucar hendaklah
bertanggungjawab menentukan
bahawa:
(a) perkhidmatan atau bekalan telah
diterima dengan sempurnanya;
(b) harga yang dikenakan adalah sama
ada mengikut kontrak atau skala yang
diluluskan, atau patut dan munasabah
mengikut kadar tempatan semasa;
(c) kebenaran telah didapati
sebagaimana yang dinyatakan;
(d) penghitungan dan pengiraan adalah
betul;
(e) penerima yang dinamakan dalam
baucar itu adalah pihak yang berhak
menerima bayaran;
(f) bayaran itu adalah pertanggungan
yang sepatutnya kepada program
dan aktiviti atau projek atau akaun
yang dinyatakan; dan
(g) peruntukan mencukupi dan tidak
dipertanggungkan bagi maksud lain.
(2) Jika berlaku kehilangan Wang KWA
akibat sesuatu perakuan yang tidak
betul pada sesuatu baucar, Pegawai
dan Kakitangan yang menyemaknya
hendaklah dipertanggung jawabkan bagi
kehilangan itu.
Bil Hendaklah Dibayar Dengan Segera
60. Semua bil dan tuntutan berserta dokumen
sokongan yang telah diperakui hendaklah
disampaikan kepada Pejabat Pembayar
dengan segera supaya pembayaran boleh
dibuat dalam tempoh empat belas hari dari
tarikh penerimaan bil atau tuntutan yang
lengkap dan sempurna oleh Suruhanjaya.

Perbelanjaan Tidak Diperakui
61. Tiap-tiap pembayaran dalam akaun
hendaklah disokong dengan suatu baucar
dan dokumen yang sepatutnya. Sesuatu
pembayaran hendaklah dianggap sebagai
perbelanjaan tidak diperakui jika tiada
keterangan bahawa ia telah dilakukan,
dibenarkan dan diselesaikan dengan
sepatutnya. Pembayaran tidak boleh
dilaksanakan bagi perbelanjaan yang tidak
diperakui. Oleh itu baucar dan dokumen
hendaklah dikembalikan kepada pihak
berkenaan untuk diperakui terlebih dahulu.
Baucar Hilang
62. Jika kerana apa-apa sebab sesuatu baucar
asal pembayaran hilang, Pegawai dan
Kakitangan yang berkenaan hendaklah
menggantikannya dengan suatu baucar
salinan pejabat atau suatu salinannya yang
diperakui. Salinan pejabat atau salinan yang
diperakui itu hendaklah menunjukkan semua
butir yang terdapat pada baucar asal dan
disertai dengan apa-apa dokumen salinan
pejabat atau salinannya yang diperakui benar
yang dikembarkan kepada baucar asal.
Keterangan bahawa bayaran telah diterima
oleh penerima hendaklah juga dikeluarkan.
Satu cek yang telah dibayar atas nama
penerima boleh diterima sebagai keterangan
penerimaan olehnya.
Tuntutan Perjalanan Pegawai dan
Kakitangan serta Individu Dibenarkan
63. (1) Tuntutan perjalanan mengikut Peraturan-
peraturan Perkhidmatan Awam dan
Pekeliling Perbendaharaan hendaklah
dikemukakan tidak lewat daripada 10
hari bulan dalam bulan yang berikutnya.
(2) Hanya satu tuntutan Elaun Perjalanan
Kenderaan atau Tambang Pengangkutan
Awam boleh dibuat bagi satu-satu bulan.
Jika perjalanan dimulakan pada atau
hampir hujung bulan dan disempurnakan
dalam bulan yang berikutnya, hitungan
kilometer pergi dan balik hendaklah
dianggap sebagai perjalanan bagi bulan
perjalanan itu disempurnakan.
(3) Tuntutan hendaklah diantaranya
memberi butir-butir penuh mengenai
tarikh, masa, jarak, kadar, jawatan
Pegawai dan Kakitangan dan gaji
pokok, cara perjalanan, jenis tugas dan
sebagainya.
(4) Tuntutan bagi perjalanan rasmi dalam
negeri atau luar negeri dan perpindahan
rumah hendaklah masing-masing dibuat
pada suatu tuntutan yang berasingan.
(5) Jika tuntutan bagi perjalanan kerana
bertugas kena dipertanggungkan
kepada beberapa Maksud Perbelanjaan
yang kesemuanya di bawah kawalan
seorang Pengerusi Eksekutif, tiap-tiap
Maksud Perbelanjaan dan amaun yang
kena dipertanggungkan kepada Maksud
Perbelanjaan itu hendaklah ditunjukkan
dalam baucar.
(6) Amaun yang dipertanggungkan kepada
Maksud Perbelanjaan masing-masing
bagi Elaun Perjalanan Kenderaan
atau Tambang Pengangkutan Awam
hendaklah mengikut jarak yang kena
dipertanggungkan kepada satu-satu
Maksud Perbelanjaan itu.
Tanggungjawab Pegawai dan Kakitangan
Yang Menyemak Tuntutan Perjalanan
64. (1) Pegawai dan Kakitangan yang
menyemak tuntutan perjalanan tersebut
hendaklah memastikan bahawa
kebenaran telah diberi oleh Pegawai dan
Kakitangan yang menyelia itu kepada
Pegawai dan Kakitangan atau individu
yang dibenarkan yang membuat tuntutan
untuk bertugas di luar pejabat.
25

(2) Tuntutan yang dikemukakan oleh
Pegawai dan Kakitangan atau individu
yang dibenarkan tersebut hendaklah
dibuat mengikut peraturan ini.
(3) Tuntutan yang dihantar hendaklah
lengkap dengan dokumen sokongan.
(4) Pejabat Pembayar boleh menolak
tuntutan perjalanan yang didapati tidak
lengkap atau terdapat keraguan akan
kesahihannya.
Buku Vot Elektronik
65. (1) Tiap-tiap Pegawai dan Kakitangan yang
diberi kuasa untuk mengawal mana-
mana bahagian maksud perbelanjaan
]
A M A N A H
hendaklah menyelenggara sebuah buku
vot elektronik yang menunjukkan dengan
jelas pada bila-bila masa mengenai
tiap-tiap program dan aktiviti atau
projek di bawah mana-mana maksud
W A N G
Perbelanjaan atau peruntukan di bawah
kawalannya:
(a) amaun yang dibenarkan bagi tahun
K U M P U L A N
itu, ditolak amaun yang diuntukkan
kepada PTJ atau yang dipindahkan
kepada program dan aktiviti atau
projek yang lain dan ditambah
kepadanya amaun yang diterima
seumpama itu;
[
(b) semua debit dan kredit kepada
program dan aktiviti atau projek
itu mengikut bila ia berlaku, serta
dengan jumlah kemaskini mengenai
perbelanjaan bersih;
(c) baki peruntukan pada setiap masa;
dan
(d) tanggungan/pertanggungan
mengikut bila ia dilakukan.
26
(2) Buku vot elektronik hendaklah dicetak
dan diperiksa sekurang-kurangnya
sekali setiap bulan oleh penyelia dengan
menurunkan tandatangan ringkas.
Mengeluarkan Wang Untuk Dibahagi-
bahagikan
66. (1) Wang yang dikehendaki oleh sesuatu
pejabat bagi bayaran tunai hendaklah
dikeluarkan daripada Kumpulan
Wang Amanah kepada PTJ setelah
mendapat kelulusan Pengerusi Eksekutif.
Pengeluaran wang hendaklah dibuat
melalui baucar bayaran dan pegawai dan
kakitangan yang dilantik oleh Suruhanjaya
hendaklah menjadi penerima wang
tersebut. Setiap pemberian tunai oleh
pegawai dan kakitangan yang dilantik
oleh Suruhanjaya kepada individu
hendaklah menggunakan borang yang
mengandungi maklumat penerima wang
tersebut seperti nama, nombor kad
pengenalan dan tandatangan.
(2) K a d a r p e m b e r i a n h e n d a k l a h
berhemah dan ditentukan oleh sebuah
jawatankuasa yang dipengerusikan oleh
Pengerusi Eksekutif.
(3) PTJ bertanggungjawab menyimpan
dengan selamat rekod senarai
penerima wang yang lengkap dan telah
ditandatangani dan mengemukakan
sesalinan kepada Pejabat Pembayar.
Baki Yang Tidak Dibahagi-bahagikan
Hendaklah Dipulang Balik
67. (1) Jika Pegawai dan Kakitangan yang
dilantik tidak dapat membahagi-
bahagikan kesemua wang tunai
yang diambil daripada Kumpulan
Wang Amanah dalam tempoh 21
hari atau sesuatu tempoh yang lebih
singkat yang ditentukan oleh Pengerusi
Eksekutif, Pegawai dan Kakitangan
 tersebut hendaklah dengan serta-merta
memasukkan semula amaun yang
belum dibahagi-bahagikan itu ke dalam
Akaun Bank Kumpulan Wang Amanah
berkenaan.
(2) PTJ hendaklah dengan serta-merta
mengemukakan slip kemasukan bank
kepada Pejabat Pembayar.
BAB III - CEK, DRAF DAN PINDAHAN
DANA ELEKTRONIK
Pemeriksaan Stok Cek
68. Stok cek hendaklah diperiksa dengan serta-
merta apabila diterima daripada bank untuk
menentukan bahawa tiada cek yang hilang.
Pemeriksaan ini hendaklah dilakukan oleh
Pegawai dan Kakitangan yang bertanggung
jawab menjaga urusan akaun bank. Pegawai
dan Kakitangan itu hendaklah memperaku
dan mencatat tarikh pemeriksaan di
belakang yang akhir atau di dalam daftar
stok cek bahawa pemeriksaan telah dibuat
dan didapati betul.
Penyimpanan Stok Cek
69. Stok cek yang tidak digunakan hendaklah
disimpan dalam peti besi yang kuncinya
dipegang oleh Pegawai dan Kakitangan
yang bertanggung jawab. Stok cek yang
sedang digunakan hendaklah dijaga dengan
selamat dan hendaklah disimpan dalam
peti atau tempat lain yang selamat pada
penutupan urusan tiap-tiap hari.
Pembayaran Dengan Cek Berpalang
70. Semua cek yang dikeluarkan hendaklah
menggunakan cek yang dipalang “Akaun
Penerima Sahaja” atas nama orang yang
berhak menerima. Sekiranya cek dihantar
dengan pos, cek tersebut hendaklah
dimasukkan ke dalam sampul berdaftar.
Tempoh Laku Cek
71. Cek-cek yang dikeluarkan oleh KWA
hendaklah mempunyai tempoh sah laku
hanya enam (6) bulan dari tarikh cek tersebut
dikeluarkan.
Pembayaran Melalui Pindahan Dana
Elekronik
72. KWA boleh membuat bayaran terus kepada
akaun penerima melalui pindahan dana
elektronik.
Menandatangani Cek atau Kelulusan
Pindahan Dana Elektronik
73. (1) Cek hendaklah ditandatangani oleh
Pegawai dan Kakitangan yang telah diberi
kuasa oleh Pengerusi Eksekutif. Sekiranya
mesin menandatangani cek digunakan,
kawalan dalaman dan keselamatan yang
mencukupi hendaklah diadakan.
(2) Urusan pindahan dan pembayaran melalui
pindahan dana elektronik hendaklah
dilakukan dan diluluskan oleh Pegawai
dan Kakitangan yang telah diberi kuasa
oleh Pengerusi Eksekutif. Sekiranya
pindahan dana elektronik dilaksanakan,
kawalan dalaman dan keselamatan yang
mencukupi hendaklah diadakan.
(3) Pegawai dan Kakitangan yang
menandatangani cek hendaklah
bertanggungjawab secara bersesama
dan masing-masing bagi memastikan
cek itu dikeluarkan dengan sepatutnya.
(4) Pegawai dan Kakitangan yang diberi
kuasa untuk membuat pemindahan
wang hendaklah bertanggungjawab
secara bersesama dan masing-masing
bagi memastikan bahawa pindahan itu
dikeluarkan dengan sepatutnya.
27
 Kehilangan Cek
74. (1) Jika sesuatu cek KWA hilang atau salah
letak sebelum ditunaikan oleh penerima,
bayaran boleh dibuat jika penerima
bayaran memberitahu secara bertulis
kepada Suruhanjaya. Suruhanjaya
hendaklah dengan segera membuat
arahan kepada bank bagi menahan cek
tersebut. Selepas tindakan menahan cek
disahkan oleh bank, Suruhanjaya boleh
mengambil tindakan menggantikan cek
yang hilang.
(2) Tindakan menahan cek tidak perlu
diambil jika tempoh laku cek tersebut
telah luput.
]
Pembatalan Cek dan Pindahan Dana
A M A N A H
Elektronik
75. (1) Cek yang tidak ditunaikan selepas enam
(6) bulan dari tarikh ianya dikeluarkan
hendaklah disifatkan sebagai terbatal
W A N G
dan pelarasan hendaklah dibuat dengan
mendebit Akaun Tunai dan mengkredit
ke Akaun Deposit Pelarasan Cek
Terbatal atau Akaun Koperasi berkenaan
K U M P U L A N
(bagi Akaun Pelikuidasian sahaja).
Sekiranya dituntut, cek ganti hendaklah
dikeluarkan bagi menggantikan cek
yang terbatal dengan mendebit Akaun
Deposit Pelarasan Cek Terbatal atau
Akaun Koperasi berkenaan (bagi Akaun
[
Pelikuidasian sahaja).
(2) Dalam melaksanakan pindahan dana
elektronik, pindahan wang yang
dikembalikan oleh bank hendaklah
disifatkan sebagai terbatal dan pelarasan
hendaklah dibuat dengan mendebit
Akaun Tunai dan mengkredit Akaun
Pemiutang atau Akaun Perbelanjaan.
(3) Mana-mana amaun cek yang terbatal
yang tidak dituntut selepas enam tahun
28
dari tarikh cek hendaklah dikreditkan ke
dalam Akaun Hasil Pelbagai.
(4) Sebarang pembatalan bayaran cek
atau pindahan elektronik hendaklah
dimaklumkan kepada PTJ untuk
penyediaan baucar gantian.
(5) Pejabat Pembayar dan PTJ hendaklah
menyenggara satu daftar cek-cek
terbatal dan daftar pindahan dana
elektronik terbatal.
Perakuan Sebab-Sebab Pembatalan Cek
76. Jika terdapat permohonan pembatalan
cek, individu yang memohon hendaklah
mengemukakan secara bertulis sebab-
sebab pembatalan kepada Pejabat
Pembayar.
Dokumen-Dokumen Bayaran Yang Dibatalkan
77. Semua dokumen yang dibatalkan dan tidak
digunakan lagi hendaklah diendorskan
dengan perkataan “BATAL” bagi mengelak
dokumen tersebut digunakan semula.
Cek Batal Palang
78. Mana-mana individu yang tidak mempunyai
akaun bank, boleh memohon supaya
palang pada ceknya dibatalkan. Dua
orang Pegawai dan Kakitangan yang diberi
kuasa boleh membatalkan palang dengan
menandatangani batal palang tersebut
dan memastikan nombor kad pengenalan
penerima cek ditulis di belakang cek.
Draf Bank, Pindahan Telegraf, Surat Kredit
dan Sebagainya
79. Semua pembayaran secara draf bank,
pindahan telegraf, surat kredit dan
sebagainya boleh dilakukan setelah
mendapat kebenaran Pengerusi Eksekutif
atau Pegawai dan Kakitangan yang diberi
kuasa.
BAB IV - PETI BESI ATAU BILIK KEBAL
Peti Besi atau Bilik Kebal Suruhanjaya
80. Peti besi atau bilik kebal yang kukuh dan
mempunyai kunci berasingan hendaklah
digunakan bagi menyimpan Wang
Kumpulan Wang Amanah. Peti besi atau
bilik kebal itu hendaklah mempunyai dua
kunci yang berasingan dengan anak kunci
yang berlainan atau nombor kombinasi yang
berlainan dipegang oleh dua orang Pegawai
dan Kakitangan bertanggungjawab yang
diberi kuasa secara bertulis oleh Pengarah.
Pegawai dan Kakitangan itu hendaklah
dari semasa ke semasa mengesahkan dan
memperakui kandungan peti besi atau bilik
kebal itu.
Penyimpanan Selamat Wang Tunai,
Cek Dan Sebagainya
81. (1) Wang tunai, cek, setem, buku hasil,
dokumen dan lain-lain barang berharga
yang diterima oleh Suruhanjaya
hendaklah disimpan dalam peti besi atau
bilik kebal dengan seberapa segera yang
boleh.
(2) Dalam pejabat yang tidak mempunyai
peti besi atau bilik kebal, semua wang
tunai dan cek yang diterima lewat dan
panjar wang runcit hendaklah disimpan
di tempat yang selamat.
Bilik Kebal
82. Anak kunci bilik kebal hendaklah disimpan
oleh dua orang Pegawai dan Kakitangan dan
seorang daripadanya hendaklah berjawatan
tidak rendah daripada Kumpulan Sokongan
I atau yang setaraf dengannya.
Penyimpanan Anak Kunci
83. (1) Pegawai dan Kakitangan yang
memegang anak kunci hendaklah
sentiasa bertanggungjawab menyimpan
dengan selamat dan menggunakan
anak kunci dengan sepatutnya. Pegawai
dan Kakitangan yang didapati bersalah
kerana cuai dalam penyimpanan
anak kunci boleh dikenakan tindakan
tatatertib.
(2) Jika seseorang pemegang anak kunci
tidak dapat menjalankan tugasnya, anak
kunci tersebut hendaklah diambil alih
oleh dua orang Pegawai dan Kakitangan
yang bertanggungjawab di mana kedua-
duanya bukan merupakan pemegang
anak kunci yang satu lagi.
(3) Kedua-dua Pegawai dan Kakitangan
tersebut, bersama dengan pemegang
anak kunci yang seorang lagi itu
hendaklah menyemak kandungan
peti besi itu dan melaporkan kepada
Pengarah. Sehingga diberikan kuasa
dengan sewajarnya, Pegawai dan
Kakitangan yang lebih kanan antara dua
orang Pegawai dan Kakitangan yang
mengambil alih menjaga anak kunci itu
hendaklah menjalankan tugas kunci
Pegawai dan Kakitangan yang tidak
dapat menjalankan tugasnya.
Kunci Kombinasi Peti Besi atau Bilik Kebal
84. (1) Bagi peti besi atau bilik kebal yang
menggunakan kunci kombinasi, kodnya
hendaklah ditukar oleh kedua-dua
orang Pegawai dan Kakitangan yang
bertanggungjawab setiap enam bulan
sekali atau setiap kali terdapat pertukaran
Pegawai dan Kakitangan atau pada bila-
bila masa disyaki bahawa kombinasi kod
telah diketahui oleh orang yang tidak
dibenarkan.
(2) Kombinasi itu hendaklah ditulis pada
sekeping kertas dan dimasukkan ke
dalam sampul surat yang dimeteri dan
ditanda “Rahsia Besar”. Nama Pegawai
29
 dan Kakitangan yang mengendalikan peti
besi atau bilik kebal dan tarikh sampul
surat yang dimeterikan hendaklah juga
ditulis di atas sampulnya. Sampul surat
tersebut hendaklah disimpan dengan
selamat oleh Pengarah atau Pegawai
dan Kakitangan yang telah diberi kuasa
mengikut peraturan 87.
Kehilangan Anak Kunci
85. (1) Sekiranya berlaku Kehilangan anak kunci
bagi sesuatu peti besi atau bilik kebal
Suruhanjaya, Kehilangan itu hendaklah
dilaporkan dengan serta merta kepada
Pengarah. Pegawai dan Kakitangan yang
diberi kuasa menyimpan kunci pendua
hendaklah membuka peti besi itu,
]
menyemak kandungannya dan jika perlu
A M A N A H
membuat aturan alternatif sementara
bagi menyimpan selamat kandungan
peti besi atau bilik kebal itu. Penggantian
kunci baru bagi peti besi atau bilik kebal
itu hendaklah ditukar dengan secepat
W A N G
mungkin.
(2) Pengarah hendaklah mengambil
K U M P U L A N
tindakan mengenai Kehilangan itu
mengikut arahan atau pekeliling yang
berkuat kuasa dari semasa ke semasa.
Peti Besi atau Bilik Kebal Tidak Boleh
Mengandungi Lain Dari Wang Kumpulan
[
Wang Amanah
86. (1) Melainkan jika dibenarkan dengan
tertentu oleh Pengerusi Eksekutif, tiada
seorang pun boleh menyimpan atau
membenarkan disimpan di dalam mana-
mana peti besi atau bilik kebal di bawah
jagaannya apa-apa wang kecuali Wang
Kumpulan Wang Amanah atau apa-
apa wang yang ia terikat menerima dan
mengakaun oleh kerana jawatannya.
(2) Penyimpanan harta persendirian di peti
besi atau bilik kebal Suruhanjaya adalah
30
tidak dibenarkan tanpa kebenaran
bertulis Pengerusi Eksekutif.
Anak Kunci Ganti Peti Besi atau Bilik Kebal
87. (1) Anak kunci ganti bagi tiap-tiap peti besi
atau bilik kebal hendaklah dimasukkan ke
dalam sampul berlakri yang pada sebelah
luarnya ditulis perihal kandungannya,
jabatannya dan tempat simpanan
baginya kunci itu digunakan. Sampul
berlakri tersebut hendaklah diberi tarikh
dan ditandatangan oleh Pegawai dan
Kakitangan yang telah diberi kuasa itu.
(2) Anak kunci ganti hendaklah disimpan
mengikut arahan yang dikeluarkan oleh
Pengerusi Eksekutif.
(3) Suatu rekod anak kunci hendaklah
disenggara bagi menunjukkan di mana
anak kunci ganti bagi tiap-tiap peti besi
atau bilik kebal itu disimpan.
Pemeriksaan Dalaman
88. Pengerusi Eksekutif dan Pengarah, selain
daripada menjalankan penyeliaan biasa
urusan pejabat dan pemeriksaan mengejut
wang tunai dan barang-barang berharga yang
dinyatakan dalam peraturan 89 hendaklah
dari semasa ke semasa menjalankan atau
melantik Pegawai dan Kakitangan lain untuk
menjalankan pemeriksaan mengejut atas
sebahagian atau keseluruhan kewajipan
kewangan atau perakaunan (termasuk
perakaunan Aset Suruhanjaya) yang
dilakukan oleh Pegawai dan Kakitangan
di bawah kawalannya, bagi maksud
mengetahui sama ada prosedur-prosedur
yang betul difahami dengan sepatutnya dan
sentiasa diikuti. Perihal mengenai kewajipan
yang diperiksa bersama dengan catatan
pemeriksaan itu hendaklah dimasukkan ke
dalam buku pemeriksaan mengejut seperti
yang dinyatakan dalam peraturan 89.

Pemeriksaan Mengejut
89. (1) Pengarah hendaklah melakukan
pemeriksaan mengejut secara berkala
ke atas tiap-tiap peti besi, bilik kebal, peti
wang tunai, laci atau bekas-bekas lain
untuk menyimpan wang dalam jagaan
seseorang Pegawai dan Kakitangan di
setiap PTJ yang diamanahkan dengan
penyimpanan Wang Kumpulan Wang
Amanah, setem atau barang-barang lain
yang berharga.
(2) Pemeriksaan mengejut itu hendaklah
dilakukan sekurang-kurangnya sekali
dalam tempoh enam bulan dan hasil
pemeriksaan itu hendaklah direkodkan
dalam buku yang disimpan bagi
maksud itu di setiap PTJ. Butiran yang
dikehendaki dicatatkan dalam buku itu
adalah seperti berikut:
(a) tarikh dan masa pemeriksaan;
(b) nama Pegawai dan Kakitangan yang
bertanggungjawab menjaga wang
tunai dan lain-lain dalam jagaannya
yang diperiksa;
ahli di mana Pegawai dan Kakitangan dari
Kumpulan Pengurusan dan Profesional
hendaklah menjadi Pengerusi dan hendaklah
menjalankan pemeriksaan selepas
penutupan urusan, pada hari kerja akhir
urusan tiap-tiap satu tahun atau sebelum
permulaan urusan pada hari kerja pertama
dalam tahun yang berikutnya. Lembaga
Pemeriksa hendaklah memeriksa Wang
Kumpulan Wang Amanah, setem, barang-
barang berharga dalam simpanan selamat,
buku tunai dan rekod-rekod lain berdasarkan
tatacara pemeriksaan Lembaga Pemeriksa
seperti dalam Lampiran I dalam Jadual A.
Pemeriksaan Mengejut Pungutan Hasil,
Wang Tunai, Setem dan Rekod Kewangan
91. Lembaga boleh melantik suatu Lembaga
Pemeriksa Khas untuk mengadakan
pemeriksaan ke atas mana-mana PTJ untuk
memeriksa pungutan hasil, Wang Kumpulan
Wang Amanah, setem, rekod-rekod
kewangan dan barang-barang berharga
yang ada dalam simpanan PTJ. Pemeriksaan
mengejut oleh Lembaga Pemeriksa Khas itu
hendaklah dirahsiakan oleh semua pihak
yang berkenaan.

(c) amaun Wang Kumpulan Wang

Amanah dan setem
diamanahkan kepadanya;
(d) perihal barang-barang berharga yang
diamanahkan kepadanya;
(e) hasil pemeriksaan; dan
(f) tandatangan dan jawatan Pegawai
dan Kakitangan pemeriksa.
Lembaga Pemeriksa Tahunan
90. Lembaga Pemeriksa yang dilantik oleh
Pengerusi Eksekutif hendaklah terdiri
daripada sekurang-kurangnya tiga orang
yang
BAB V - PENYENGGARAAN AKAUN
DAN DEPOSIT
Akaun Bank
92. Pegawai Perakaunan tidak boleh membuka
dalam mana-mana bank apa-apa akaun
Suruhanjaya atau akaun rasmi tanpa
kebenaran bertulis daripada Lembaga.
Cara Penyenggaraan Akaun
93. Pengelasan akaun hasil dan perbelanjaan
hendaklah mengikut anggaran yang
diluluskan bagi tahun yang berkenaan.

31
 Catatan Hendaklah Disokong Dengan
Dokumen Yang Dibenarkan
94. Tiap-tiap catatan dalam buku akaun
hendaklah disokong dengan suatu baucar,
penyata pemungut, waran peruntukan
atau dokumen yang dibenarkan dengan
sepatutnya.
Buku-buku Akaun Utama
95. Pejabat Perakaunan selain daripada
menyenggara buku akaun utama
seperti buku tunai dan lejar hendaklah
juga menyenggara rekod-rekod kecil
sebagaimana yang perlu. Semua buku akaun
hendaklah diimbang tiap-tiap bulan dan baki
dalam lejar-lejar kecil hendaklah disamakan
dengan akaun kawalan yang berkenaan.
]
A M A N A H
Buku Tunai Di Pejabat Perakaunan
96. Catatan dalam lejar tunai hendaklah dibuat
mengikut susunan urusan berlaku. Pengarah
Bahagian Pengurusan Dana hendaklah
W A N G
bertanggungjawab memastikan pada akhir
setiap hari, baki bank bayaran tidak berbaki
debit walaupun lejar tunai berbaki debit atau
K U M P U L A N
kredit. Pada hujung tiap-tiap satu bulan baki
bank hendaklah disesuaikan dengan baki lejar
tunai dan verifikasi ini hendaklah direkodkan
dengan bertulis dan ditandatangani oleh
Pengarah Bahagian Pengurusan Dana
atau Pegawai dan Kakitangan Bahagian
[
Pengurusan Dana yang diberi kuasa.
Buku Tunai Di PTJ
97. (1) Tiap-tiap Pegawai Perakaunan di PTJ
hendaklah menyenggara buku tunai
berpendua dan menghantar lembaran
asal buku tunainya berserta dengan
dokumen sokongan yang diperlukan
kepada Pengarah Bahagian
Pengurusan Dana dalam tempoh
sepuluh hari selepas akhir tiap-tiap
bulan. Dalam persekitaran elektronik,
buku tunai dijana oleh sistem.
32
(2) Jika tidak ada terimaan dalam suatu
tempoh akaun yang ditetapkan, suatu
penyata ‘tiada terimaan’ hendaklah
dihantar dalam tempoh sepuluh hari
selepas akhir tiap-tiap bulan.
Lejar Tunai Hendaklah Disesuaikan Dengan
Penyata Bank
98. Pada hujung tiap-tiap bulan, urusan bank
yang direkodkan dalam lejar tunai hendaklah
disemak dengan urusan yang terdapat dalam
penyata bank dan satu penyata penyesuaian
hendaklah disediakan dan ditandatangani
oleh Pegawai Perakaunan dalam tempoh
dua minggu.
Pindaan Atau Pemadaman Dalam Buku
Tunai Tidak Dibenarkan
99. (1) Pindaan atau pemadaman angka tidak
boleh dibuat dalam apa-apa hal pun
dalam buku tunai, baucar atau dokumen
akaun yang lain. Pembayaran ke atas
buku tunai, baucar atau dokumen akaun
yang lain hendaklah ditolak sekiranya
terdapat pindaan atau pemadaman pada
dokumen tersebut.
(2) Sekiranya apa-apa pembetulan
diperlukan kecuali bagi baucar bayaran,
angka asal hendaklah digaris dengan
satu garisan sahaja untuk menunjukkan
dengan terang angka asal yang
dicatatkan, dan angka yang betul
hendaklah ditulis di bahagian atas angka
asal. Pembetulan tersebut hendaklah
ditandatangan ringkas oleh Pengarah
atau wakilnya yang diberi kuasa. Kaedah
yang sama hendaklah diikuti mengenai
pembetulan dalam semua buku akaun,
daftar sewa dan kadar dan geran tanah.
peraturan 23 hendaklah dipatuhi bagi
urusan resit yang berkaitan dengan
perenggan ini.
Pemusnahan Buku Akaun dan Rekod perakaunan yang disalin ke dalam bentuk
Kewangan mikro grafik atau media elektronik,
pemusnahan boleh dilakukan selepas
100. (1) Semua buku dan rekod kewangan dan
memperolehi kelulusan pihak tertentu
perakaunan termasuk rekod di dalam
yang dirujuk di peraturan ini.
bentuk mikro grafik atau media elektronik
hendaklah disimpan dengan cermat tidak
(5) Setiap permohonan bagi kelulusan
kurang daripada tempoh yang ditetapkan
tersebut hendaklah disalinkan kepada
dalam Lampiran M dalam Jadual B
Ketua Audit Negara.
selepas pengauditan oleh Ketua Audit
Negara atau keperluan siasatan. Buku
dan rekod kewangan serta perakaunan
hendaklah dimusnahkan selepas tempoh DEPOSIT
minimum penyimpanan.
Akaun Deposit
(2) Bagi tujuan pemusnahan buku dan rekod
101. Pengerusi Eksekutif hendaklah
kewangan serta perakaunan termasuk
bertanggungjawab atas penyenggaraan
rekod dalam bentuk mikro grafik atau
betul akaun deposit di bawah jagaannya.
media elektronik, kebenaran hendaklah
Akaun deposit hendaklah dibuka
diperolehi terlebih dahulu daripada Ketua
mengikut jenis deposit yang diterima.
Pengarah Arkib Negara dan Ketua Audit
Jika sekiranya banyak bilangan deposit
Negara sebelum memohon kelulusan
yang sama jenisnya diterima, rekod kecil
daripada Akauntan Negara. Permohonan
hendaklah disenggara bagi tiap-tiap
hendaklah mengandungi maklumat
deposit.
mengenai jenis dan tempoh simpanan
dokumen yang hendak dimusnahkan 102. (1) Apabila sesuatu deposit diterima
tersebut. Resit Rasmi hendaklah diberi kepada
pendeposit. Pendeposit hendaklah
(3) Bagi pemusnahan semua buku dan rekod
dinasihatkan supaya menyimpan Resit
kewangan serta perakaunan termasuk
Rasmi bagi tujuan mengambil balik
rekod dalam bentuk mikro grafik atau
deposit tersebut.
media elektronik yang tidak tercatat dalam
Lampiran M dalam Jadual B, kelulusan (2) Bagi terimaan deposit yang dibuat secara
Ketua Pengarah Arkib Negara dan potongan daripada baucar bayaran,
Akauntan Negara hendaklah diperolehi Resit Rasmi tidak perlu dikeluarkan
terlebih dahulu selepas pengauditan kepada pendeposit.
tahun berkenaan dibuat oleh Ketua Audit
Negara. Bagi pemusnahan semua buku Tanggungjawab Pengerusi Eksekutif
dan rekod kewangan serta perakaunan Atas Pemulangan Deposit
termasuk rekod dalam bentuk mikro
103. (1) Apabila seseorang hendak mengambil
grafik atau media elektronik yang terletak
balik sesuatu deposit atau sebahagian
di bawah bidang kuasa Negeri Sabah
daripada sesuatu deposit Pengerusi
atau Sarawak, kelulusan hendaklah juga
Eksekutif hendaklah berpuas hati
diperolehi daripada Arkib Negeri Sabah
bahawa:
atau Pustaka Negeri Sarawak.
(a) orang itu berhak menerima wang itu;
(4) Bagi buku dan rekod kewangan serta dan
33
 bagi apa-apa pelarasan yang mungkin
(b) amaun itu ada direkodkan dalam lejar diperlukan kerana kesilapan butir-butir
deposit. atau kerana salah bayar.

(2) Nombor dan tarikh resit tiap-tiap deposit Deposit Yang Tidak Dituntut Hendaklah
itu diterima hendaklah dicatatkan pada Diwartakan
baucar bagi bayaran balik deposit
105. Jika tiada sebab-sebab khas pada sebaliknya,
tersebut. Resit Rasmi asal hendaklah
deposit yang tidak dituntut selepas tempoh
dikembarkan jika ada. Jika resit asal
dua belas bulan dari tarikh deposit boleh
hilang, surat akuan sumpah mestilah
dikembalikan hendaklah diberitahu dalam
dibuat dan dikemukakan. Nombor resit
Warta Kerajaan. Jika deposit itu masih tidak
dan tarikh pengeluaran dan PTJ yang
dituntut dalam masa tiga bulan selepas
mengeluarkannya hendaklah dinyatakan
pemberitahuan itu ia hendaklah dikreditkan
dalam ringkasan bayaran bulanan.
kepada hasil. Pengarah Bahagian
Pengurusan Dana hendaklah menentukan
(3) Deposit tidak boleh dipulangkan balik
bahawa pemberitahuan itu diwartakan
oleh PTJ yang lain selain daripada PTJ
seperti dalam Lampiran W dalam Jadual
di mana deposit itu diterima melainkan
]

C.
A M A N A H

dengan kebenaran PTJ yang menerima

deposit dan pemberitahuan mengenai
pembayaran dan pelarasan pembayaran
hendaklah dihantar kepada PTJ yang
telah menerima deposit itu.
BAB VI – PENYATA KEWANGAN DAN AUDIT
W A N G

Penyimpanan Akaun dan Rekod Kewangan

(4) Pegawai dan Kakitangan yang
memperakui sesuatu perintah pindah 106. Suruhanjaya hendaklah bertanggungjawab
atau baucar jurnal berkenaan dengan untuk menyimpan akaun-akaun dan rekod-
K U M P U L A N

wang itu hendaklah bertanggungjawab rekod kewangan mengikut prinsip

sebagaimana PTJ yang menerima perakaunan yang diterima umum dan
deposit itu. hendaklah menyediakan penyata kewangan
tahunan yang memberikan gambaran yang
Baki Deposit Tahunan benar dan saksama mengenai operasi dan
[

104. (1) Baki dalam rekod kecil di PTJ hendaklah
dijumlah dan disamakan dengan akaun
utama di Pejabat Perakaunan pada
setiap bulan. Senarai baki pendeposit
hendaklah disediakan oleh PTJ pada
setiap suku tahun dan dihantar ke Pejabat
Perakaunan pada bulan berikutnya.
Senarai bagi tahun berakhir 31 Disember
tiap-tiap tahun hendaklah disimpan
dengan teratur bagi tujuan pengauditan.
(2) P e n g e r u s i E k s e k u t i f h e n d a k l a h
bertanggungjawab membayar wang
kedudukannya.
Pengemukaan Penyata Kewangan
107. (1) Suruhanjaya hendaklah menyedia dan
mengemukakan penyata kewangan
dengan seberapa segera selepas
penutupan Tahun Kewangan dalam
masa yang ditetapkan. Penyata
kewangan hendaklah dikemukakan
kepada Ketua Audit Negara untuk diaudit
selaras dengan subseksyen 5(1) Akta
Badan Berkanun (Akaun Dan Laporan
Tahunan) 1980 (Akta 240).

34

(2) Sekiranya Suruhanjaya tidak dapat
mengemukakan penyata kewangan
untuk diaudit dalam tempoh yang
ditetapkan selepas berakhirnya Tahun
Kewangan, Suruhanjaya hendaklah
sebelum tamatnya tempoh masa itu,
memohon secara bertulis kepada
Menteri untuk perlanjutan tempoh
dengan menyatakan sebab-sebab
perlanjutan itu.
Prinsip Perakaunan Yang Diterima Umum
108. Prinsip perakaunan yang diterima
umum bermakna prinsip-prinsip dan
amalan perakaunan yang standard dan
selaras dengan piawaian perakaunan
yang dikeluarkan oleh Lembaga
Piawaian Perakaunan Malaysia. Walau
bagaimanapun, sekiranya terdapat
percanggahan di antara peruntukan
undang-undang dengan amalan dan prinsip-
prinsip perakaunan yang diterima umum,
peruntukan undang-undang hendaklah
terpakai.
Dasar-dasar perakaunan
109. Dasar-dasar perakaunan yang diamalkan
oleh Suruhanjaya dalam penyediaan dan
persembahan penyata kewangan meliputi
prinsip-prinsip, asas, kaedah dan tatacara.
Kelulusan Lembaga hendaklah diperolehi
dalam memilih dan mengamalkan dasar-
dasar yang paling sesuai untuk melaporkan
dengan sempurna kedudukan kewangan
Suruhanjaya.
Keperluan Pendedahan Am
110. (1) Penyata kewangan hendaklah menepati
keperluan pendedahan am sebagaimana
yang telah ditetapkan dalam piawaian
perakaunan Malaysia. Sekiranya berlaku
ketidakpatuhan terhadap prinsip
perakaunan yang diterima umum,
Suruhanjaya hendaklah mendedahkan
dalam penyata kewangan mengenai
sejauh mana penyata kewangan itu tidak
mematuhi amalan dan prinsip-prinsip
perakaunan yang diterima umum.
(2) Penyata kewangan yang disatukan
dengan anak syarikat hendaklah
disediakan untuk menunjukkan
kedudukan kewangan dan hasil-hasil
operasi kumpulan itu secara agregat.
Sekiranya penyata kewangan yang
disatukan tidak dapat disediakan,
kelulusan Perbendaharaan hendaklah
diperoleh terlebih dahulu.
Persembahan dan Penyediaan Penyata
Kewangan
111. (1) Pada dasarnya, persembahan dan
penyediaan penyata kewangan
Suruhanjaya hendaklah mengikut
prinsip perakaunan diterima umum dan
piawaian perakaunan yang dikeluarkan
oleh Lembaga Piawaian Perakaunan
Malaysia.
(2) Penyata kewangan Suruhanjaya
hendaklah disediakan selaras dengan
Bahagian V Akta (Akta Tatacara
Kewangan/Akta 665) seperti berikut:
(a) Kumpulan Wang Amanah Pendidikan
Koperasi;
(b) Kumpulan Wang Amanah
Pembangunan Koperasi;
(c) Kumpulan Wang Pusat Koperasi;
(d) Kumpulan Wang Likuiditi Pusat;
(e) Akaun Pelikuidasian Koperasi;
(f) Akaun Deposit Koperasi; dan
(g) apa-apa kumpulan wang lain yang
35
 ditubuhkan oleh Suruhanjaya dengan
kelulusan Menteri. (g) penyata-penyata lain yang berkaitan
dan keterangan yang merupakan
(3) Kesemua akaun di subperaturan (2) sebahagian daripada penyata-
hendaklah disediakan secara berasingan penyata berkenaan.
dan hendaklah disatukan sebagai
Penyata Kewangan Suruhanjaya. Lembaran Imbangan
113. (1) Lembaran imbangan adalah bertujuan
(4) Semua amaun yang dikehendaki
untuk menunjukkan gambaran
ditunjukkan dalam penyata kewangan
yang benar dan saksama mengenai
hendaklah dinyatakan dalam ringgit
kedudukan kewangan Suruhanjaya pada
Malaysia yang paling hampir.
sesuatu tarikh yang khusus.

(5) Penyata kewangan yang disediakan

(2) Gambaran yang benar dan saksama
hendaklah menunjukkan perbandingan
bermakna pengkelasan yang tepat
angka-angka yang sepadan bagi tempoh
dan pengumpulan butir-butir yang
terdahulu yang terdekat. Jika penukaran
ditunjukkan dalam bentuk ringkasan
persembahan telah dibuat pada butir-
]

iaitu amaun-amaun ekuiti, liabiliti jangka

A M A N A H

butir tertentu dalam akaun bagi tempoh

panjang, liabiliti semasa, Aset tetap dan
semasa, angka-angka bagi tempoh
Aset semasa.
terdahulu hendaklah dinyatakan semula
selaras dengan persembahan yang
(3) Tajuk-tajuk lain hendaklah digunakan jika
baharu.
ianya difikirkan lebih tepat bagi maksud
W A N G

mengemukakan suatu gambaran

(6) Jika butir yang dikehendaki dinyatakan di
yang benar dan saksama mengenai
dalam satu nota kepada akaun, amaun
kedudukan kewangan Suruhanjaya.
sepadan bagi tahun terdahulu yang
K U M P U L A N

terdekat hendaklah juga ditunjukkan.

Penyata Pendapatan

Kandungan Penyata Kewangan 114. (1) Penyata pendapatan hendaklah

menunjukkan semua pendapatan
112. Penyata kewangan yang disediakan
dan perbelanjaan yang boleh
hendaklah termasuk:
[

dipertanggungkan kepada Suruhanjaya

(a) lembaran imbangan; bagi sesuatu tahun dengan sepatutnya
sama ada sebenarnya diterima atau
(b) penyata pendapatan; dibayar dalam tahun itu ataupun tidak.
Bakinya pada penghujung tahun
(c) penyata perubahan ekuiti; merupakan lebihan atau kurangan
daripada operasi-operasi sepanjang
(d) penyata aliran tunai; tahun itu.

(e) nota-nota kepada penyata kewangan; (2) Penyata pendapatan hendaklah

disediakan berasaskan kepada jumlah
(f) sijil dan penyata sebagaimana kasar. Sekiranya terimaaan adalah
dinyatakan di bawah peraturan 117; bayaran balik daripada mana-mana
dan

36
 perbelanjaan dalam tahun semasa,
bayaran balik itu hendaklah ditunjukkan
sebagai potongan daripada perbelanjaan
dan tidak sebagai terimaan di bahagian
pendapatan.
Penyata Perubahan Ekuiti
115. Dalam penyata perubahan ekuiti, modal
hendaklah diasingkan daripada rizab untuk
membezakan perubahan kepada ekuiti yang
berlaku dalam tempoh pelaporan daripada
mana-mana Kumpulan Wang. Lebihan
pendapatan daripada Kumpulan Wang
Operasi pada penghujung tahun hendaklah
dipindahkan kepada Kumpulan Wang Rizab
Am.
Penyata Aliran Tunai
116. Penyata aliran tunai dipersembahkan
mengikut standard yang ditetapkan oleh
Lembaga Piawaian Perakaunan Malaysia.
Persembahan tersebut hendaklah
memberikan maklumat mengenai aliran
tunai masuk dan keluar dari aktiviti berlainan
iaitu aktiviti operasi atau kendalian, aktiviti
pelaburan dan aktiviti kewangan.
Sijil dan Penyata
117. Penyata kewangan KWA yang telah diaudit
hendaklah disertakan dengan:
(a) Laporan Juruaudit Bebas dan Sijil Ketua
Audit Negara serta Laporan Ketua
Audit Negara, jika ada, ke atas penyata
kewangan yang telah diaudit;
(b) penyata oleh Pengerusi Eksekutif dan
seorang ahli Lembaga;
(c) p e n g a k u a n oleh Pegawai
dan Kakitangan utama yang
bertanggungjawab ke atas pengurusan
kewangan.
Dokumen Kepada Juruaudit
118. Suruhanjaya hendaklah menyertakan
dokumen dan penyata-penyata lain yang
berkaitan kepada juruaudit seperti berikut:
(a) imbangan duga;
(b) penyata pendapatan dan perbelanjaan;
(c) lembaran imbangan;
(d) sijil menunjukkan baki bank, jaminan
dan cagaran yang dipegang oleh bank;
(e) penyata penyesuaian bank;
(f) sijil pengesahan baki wang dalam tangan;
(g) menandatangani dan memulangkan
semula kepada juruaudit surat
pengesahan akaun individu penghutang
bagi maksud verifikasi;
(h) Aset tetap iaitu termasuk kos Aset tetap,
pertambahan dan pengurangan Aset
tetap, susut nilai terkumpul dan bakinya;
(i) deposit, pendahuluan dan bayaran
terdahulu;
(j) simpanan tetap; dan
(k) pemiutang dan perbelanjaan terakru.
Akaun Yang Tidak Dapat Diimbangkan
119. Jika pada sesuatu tahun kewangan itu
didapati bahawa terdapat akaun yang
tidak boleh diimbangkan atas sebab-sebab
berikut:
(a) perbelanjaan yang tidak dapat dikenal
pasti tetapi telah dibelanjakan dengan
pengurangan baki Aset;
(b) penerimaan yang tidak dapat dikenal
37
 pasti tetapi telah diterima dengan
penambahan baki Aset; dan
(c) pengurangan perbelanjaan yang tidak
dapat dikenal pasti,
Suruhanjaya boleh mengakaunkan sama
ada baki yang tidak dapat diimbangkan
tersebut sebagai perbelanjaan pelbagai
atau pendapatan pelbagai dengan syarat
mendapat kelulusan daripada Pengerusi
Eksekutif.
Akaun dan Audit
120. Akaun Kumpulan Wang Amanah hendaklah
diaudit tiap-tiap tahun oleh Ketua Audit
Negara atau oleh juruaudit lain yang dilantik
]
BAB VII- KEHILANGAN DAN HAPUSKIRA
WANG KUMPULAN WANG AMANAH
Kuasa Melulus Hapuskira
123. Kuasa meluluskan Hapuskira sesuatu
Kehilangan bagi setiap kes atau akaun
adalah seperti berikut:
(a) kelulusan Pengerusi Eksekutif bagi
amaun sehingga dua puluh lima ribu
ringgit; atau
(b) kelulusan Lembaga bagi amaun yang
melebihi dua puluh lima ribu ringgit.
Hapuskira Kehilangan Kerana Kecurian
atau Penipuan atau Penyelewengan dan

oleh Ketua Audit Negara atau juruaudit Kecuaian

A M A N A H

luar tertakluk kepada Peraturan-Peraturan

124. (1) Melaporkan Kehilangan Wang
Kumpulan Wang Amanah masing-masing.
Kumpulan Wang Amanah

Kewajipan Pegawai dan Kakitangan Pengarah atau Pegawai dan Kakitangan

Suruhanjaya Mengenai Jawapan Kepada yang bertanggungjawab ke atas
W A N G

Pemerhatian Audit Kehilangan atau yang menjaga atau yang

mengetahui tentang sesuatu Kehilangan
121. (1) Adalah menjadi kewajipan Pegawai
Wang Kumpulan Wang Amanah yang
dan Kakitangan Suruhanjaya memberi
telah berlaku hendaklah melaporkan
K U M P U L A N

dengan segera segala pertolongan,

mengenai Kehilangan Wang Kumpulan
penjelasan dan jawapan kepada semua
Wang Amanah tersebut kepada Polis
pertanyaan dan pemerhatian yang
dalam tempoh dua puluh empat jam
dibangkitkan oleh juruaudit semasa
dari waktu Kehilangan Wang Kumpulan
auditannya.
Wang Amanah tersebut diketahui jika ia
[

ada alasan untuk mempercayai bahawa

(2) Pengerusi Eksekutif hendaklah
suatu kesalahan jenayah telah dilakukan
memastikan bahawa semua teguran
berhubung dengan Kehilangan Wang
audit dan pemerhatian diberi jawapan
Kumpulan Wang Amanah tersebut.
dalam tempoh yang ditetapkan.
(2) Laporan Awal
Tindakan Atas Pemerhatian Audit
Suatu laporan awal hendaklah disediakan
122. Apabila menerima pemerhatian juruaudit oleh Pengarah dengan menggunakan
atas penyata kewangan atau apa-apa Lampiran J dalam Jadual D (“Laporan
perkara lain, Suruhanjaya hendaklah Awal”) seperti berikut:
meny ediakan jawapan kepada
pemerhatian audit untuk diserahkan (a) Laporan Awal hendaklah disediakan
kepada Ketua Audit Negara dalam secepat mungkin tidak lewat
tempoh yang ditetapkan. daripada lima hari bekerja;

38
 (b) bagi kes Kehilangan Wang Kumpulan
Wang Amanah yang melibatkan
seseorang Pengarah, Laporan Awal
hendaklah disediakan oleh Pegawai
dan Kakitangan atasannya;
(c) Pengarah di mana Kehilangan
Wang Kumpulan Wang Amanah yang
berkenaan berlaku hendaklah dengan
segera mengemukakan Laporan Awal
dan salinan laporan polis kepada
Pengerusi Eksekutif; dan
(d) selepas Laporan Awal itu dibuat,
adalah menjadi tanggungjawab
Pengarah untuk mendapatkan
laporan penyiasatan polis untuk
dikemukakan kepada Pengerusi
Eksekutif dan satu salinan
dikemukakan kepada Lembaga
sesudah sahaja penyiasatan itu selesai
atau empat bulan daripada tarikh
laporan itu sekiranya penyiasatan itu
belum selesai.
(3) Jawatankuasa Penyiasat
Pengerusi Eksekutif hendaklah
menubuhkan jawatankuasa penyiasat
secara bertulis dengan menggunakan
format Lampiran 2 dalam Jadual E
(“Jawatankuasa Penyiasat”) dalam
tempoh dua minggu dari tarikh Laporan
Awal ditandatangani. Jawatankuasa
Penyiasat hendaklah:
(a) mempunyai keanggotaan yang terdiri
daripada:
(i) Pegawai dan Kakitangan yang tidak
terlibat dengan Kehilangan Wang
Kumpulan Wang Amanah tersebut
dan juga bukan dari Bahagian atau
Unit yang sama yang mengalami
Kehilangan Wang Kumpulan Wang
Amanah tersebut;
(ii) sekurang-kurangnya dua
orang ahli dan Pegawai dan
Kakitangan dari kumpulan
Pengurusan dan Professional
pada gred yang bersesuaian dan
mempunyai pengalaman dalam
pengurusan kewangan hendaklah
menjadi Ketua;
(b) terdiri daripada pegawai Jabatan
Kerajaan Malaysia di negara yang
berkenaan yang tidak terlibat
dengan Kehilangan Wang Kumpulan
Wang Amanah tersebut sebagai ahli
Jawatankuasa Penyiasat sekiranya
Kehilangan Wang Kumpulan Wang
Amanah tersebut berlaku di luar
Malaysia;
(c) mempunyai tugas dan tanggungjawab
seperti berikut:
(i) menjalankan siasatan dengan
segera selepas pelantikan
untuk:
(A) mengenalpasti Pegawai
dan Kakitangan yang
bertanggungjawab ke atas
Kehilangan Wang Kumpulan
Wang Amanah;
(B) menyoal siasat Pegawai dan
Kakitangan yang terlibat atau
mana-mana pegawai yang
difikirkan perlu berkaitan
dengan Kehilangan Wang
Kumpulan Wang Amanah;
(C) meneliti rekod-rekod kewangan,
laporan polis dan Laporan Awal;
melawat dan memeriksa tempat
berlakunya Kehilangan Wang
Kumpulan Wang Amanah;
39
 (D) mendapatkan bukti bergambar
sekitar tempat kejadian, salinan
dokumen-dokumen yang
berkaitan sebagai bahan bukti
jika perlu; dan
(E) tindakan-tindakan lain yang
difikirkan bersesuaian bagi
melengkapkan siasatan;
(ii) memastikan sama ada peraturan
ini dan Arahan Perbendaharaan
dan peraturan-peraturan
kewangan yang dikeluarkan
oleh Perbendaharaan yang
berkenaan dengan Kehilangan
Wang Kumpulan Wang Amanah ini
dipatuhi;
]
A M A N A H
dan menandatangani Laporan
Akhir seperti yang dirujuk
dalam subperaturan (iv) dan
mengemukakannya kepada
Pengerusi Eksekutif untuk ulasan
dan syor.
(4) Laporan Akhir
Jawatankuasa Penyiasat hendaklah
menyediakan suatu laporan yang
dirujuk sebagai “Laporan Akhir” seperti
yang dirujuk dalam Lampiran K dalam
Jadual F dan dikemukakan kepada
Pengerusi Eksekutif dalam tempoh dua
bulan dari tarikh pelantikan. Laporan
Akhir hendaklah:
(a) disertakan dengan dokumen

sokongan seperti salinan rekod

(iii) mendapatkan keterangan sama kewangan, laporan hasil penyiasatan
ada Kehilangan Wang Kumpulan polis, gambar lokasi kejadian jika
Wang Amanah berkenaan perlu dan dokumen-dokumen
berpunca daripada kecuaian berkaitan;
W A N G

Pegawai dan Kakitangan,

kegagalan mematuhi peraturan (b) keterangan bertulis dari Pegawai dan
yang disengajakan, kegagalan Kakitangan yang terlibat dilampirkan
penyeliaan, tidak mempunyai jika ada; dan
K U M P U L A N

pengetahuan atau pengalaman

dalam pengurusan Wang Kumpulan (c) dikemukakan mengikut tempoh
Wang Amanah; yang ditetapkan walaupun laporan
hasil penyiasatan polis masih belum
(iv) mendapatkan penjelasan terhadap diperolehi.
[

kelemahan sehingga berlakunya

Kehilangan Wang K umpulan (5) Tindakan oleh Pengerusi Eksekutif ke
Wang Ama nah seperti yang atas Laporan Akhir
dinyatakan dalam subperenggan Pengerusi Eksekutif setelah:
(iii); (a) b e r p u a s h a t i d e n g a n h a s i l
siasatan Laporan Akhir, hendaklah
(v) mengenalpasti risiko keselamatan mengesyorkan supaya tindakan
dan mengesyorkan langkah- Hapuskira ke atas Kehilangan
langkah kawalan dan pencegahan Wang Kumpulan Wang Amanah
bagi mengelak berulangnya dibuat dengan atau tanpa Surcaj atau
kejadian Kehilangan Wang tindakan tatatertib atau kedua-duanya
Kumpulan Wang Amanah; dan sekali dan menandatangani syor dan
ulasan tersebut;
(vi) menyediakan laporan siasatan

40

(b) tidak berpuas hati dengan hasil
siasatan di Laporan Akhir, boleh
mengarahkan siasatan semula
dibuat. Bagi maksud ini Pengerusi
Eksekutif boleh:
(i) mengarahkan siasatan semula oleh
Jawatankuasa Penyiasat sedia
ada;
(ii) m e l a n t i k Jawatankuasa
Penyiasat yang baru untuk
menjalankan siasatan semula; atau
(iii) memohon pelanjutan masa
mengemukakan Laporan Akhir
kepada Lembaga sekiranya
tindakan di subperenggan (b) (i) dan
(ii) perlu diambil; dan
(c) mengemukakan Laporan Akhir
yang lengkap dengan syor, ulasan
dan keputusan kelulusan Hapuskira
oleh Pengerusi Eksekutif kepada
Lembaga untuk pertimbangan
dalam tempoh empat bulan dari tarikh
Laporan Awal dikemukakan.
(6) Penahanan Kerja Pegawai Yang
Bertanggungjawab Atas Kehilangan
Wang Kumpulan Wang Amanah
Sekiranya mana-mana Pegawai dan
Kakitangan perlu ditahan kerja akibat
daripada Kehilangan Wang Kumpulan
Wang Amanah tersebut, Pengerusi
Eksekutif hendaklah membuat suatu
laporan segera kepada Lembaga untuk
mendapatkan kelulusan menahan kerja
Pegawai dan Kakitangan itu.
(7) Pelarasan Kewangan Sementara
Mengenai Kehilangan Wang Kumpulan
Wang Amanah
Sekiranya sesuatu Kehilangan Wang
Kumpulan Wang Amanah telah dipastikan
dan pembayaran kepada pihak ketiga
perlu dilakukan dengan segera,
Pengerusi Eksekutif atau Pengarah di
mana Kehilangan Wang Kumpulan Wang
Amanah tersebut berlaku hendaklah:
(a) memohon atas namanya suatu
pendahuluan yang sama banyaknya
dari akaun pendahuluan diri bagi
tujuan menggantikan wang yang
hilang; dan
(b) pendahuluan ini hendaklah
diselaraskan selepas kelulusan
Hapuskira didapati dengan mendebit
peruntukan maksud perbelanjaan
kehilangan bagi PTJ berkenaan dan
mengkredit ke akaun pendahuluan
diri.
(8) Hapuskira dan Syor Surcaj
Pengerusi Eksekutif hendaklah selepas
menimbangkan Laporan Akhir mengambil
tindakan sepatutnya di bawah seksyen
17 Akta Prosedur Kewangan 1957 [Akta
61] untuk Hapuskira Kehilangan itu.
Jika Pengerusi Eksekutif berpendapat
bahawa Surcaj atau tindakan tatatertib
lain wajar diambil terhadap Pegawai dan
Kakitangan yang bertanggungjawab ke
atas Kehilangan Wang Kumpulan Wang
Amanah itu, ia hendaklah menghantar
ulasan dan syornya kepada Lembaga
bersama dengan salinan Laporan Awal
dan Laporan Akhir untuk pertimbangan
oleh Lembaga.
Hapuskira Kehilangan Kerana Pembayaran
Lebih atau Pembayaran Tanpa Kuasa
125. (1) Apabila satu pembayaran lebih atau
pembayaran yang salah dibuat,
pembayaran balik hendaklah didapatkan
balik daripada penerima pembayaran
yang lebih atau salah tersebut. Jika
pembayaran balik sepenuhnya
41
 didapatkan balik, laporan tidak perlu
dihantar kepada Lembaga melainkan
jika Pengerusi Eksekutif berpendapat
bahawa suatu kes tindakan tatatertib
hendaklah diambil ke atas mana-
mana Pegawai dan Kakitangan kerana
cuai berhubung dengan pembayaran
tersebut.
(2) Mendapatkan Balik Pembayaran
Lebih Dengan Ansuran
Jika penerima bayaran yang lebih atau
salah itu adalah seorang Pegawai dan
Kakitangan Suruhanjaya, Pengerusi
Eksekutif boleh membenarkan Pegawai
dan Kakitangan tersebut memulangkan
balik pembayaran lebih atau salah itu
]
dengan ansuran bulanan dengan syarat
A M A N A H
bahawa bayaran balik sepenuhnya
hendaklah dilakukan dengan secepat
mungkin dan hendaklah tidak lewat dari
18 bulan selepas bayaran yang lebih atau
salah itu diketahui atau sebelum Pegawai
W A N G
dan Kakitangan itu meninggalkan
perkhidmatannya dengan Suruhanjaya
mengikut mana yang lebih awal, kecuali
K U M P U L A N
dengan kelulusan Lembaga.
(3) Laporan Bayaran Lebih
Jika pembayaran balik sepenuhnya tidak
boleh didapatkan atau jika Pengerusi
Eksekutif berpendapat bahawa
[
pembayaran yang lebih atau salah itu
dibuat atau diterima bukan dengan suci
hati, atau jumlah yang terlebih bayar itu
tidak boleh atau tidak patut didapatkan
balik dengan sepenuhnya daripada
penerima bayaran, suatu penyiasatan
hendaklah dibuat dan suatu laporan
hendaklah dihantar kepada Lembaga
dengan menyatakan dengan tepat
mengenai:
(a) bagaimana bayaran yang lebih atau
salah itu berlaku;
42
(b) Pegawai dan Kakitangan yang
bertanggungjawab ke atas bayaran
yang lebih atau salah tersebut;
(c) sebab mengapa sesuatu jumlah
wang tidak boleh atau tidak patut
didapatkan balik daripada penerima
bayaran itu; dan
(d) menyatakan sama ada pembayaran
yang lebih atau salah itu disebabkan
oleh kecuaian mana-mana Pegawai
dan Kakitangan dan jika demikian,
suatu syor hendaklah dibuat untuk
tindakan Surcaj atau tindakan
tatatertib lain diambil terhadap
Pegawai dan Kakitangan yang
berkenaan.
(4) Menimbangkan Laporan
Lembaga hendaklah memutuskan
mengenai jumlah yang hendak
didapatkan balik daripada penerima
bayaran itu dan sama ada apa-apa
tindakan lanjut patut diambil bagi
mendapatkan pembayaran balik wang
yang tidak boleh didapatkan balik
oleh Pengerusi Eksekutif. Lembaga
hendaklah mengarahkan supaya jumlah
yang tidak dapat didapatkan balik itu
dipertanggungkan kepada akaun.
(5) Syor Untuk Surcaj
Jika pembayaran yang lebih atau salah
mengakibatkan Surcaj atau tindakan
tatatertib lain diambil terhadap mana-
mana Pegawai dan Kakitangan
berkenaan, Lembaga hendaklah
membuat syor dengan sewajarnya
kepada pihak berkuasa tatatertib dengan
menyertakan satu salinan laporan
oleh Pengerusi Eksekutif dibawah
subperaturan (4).
 (6) Keputusan Kumpulan Wang Amanah
Perkhidmatan Yang Berkenaan
Pihak berkuasa tatatertib hendaklah
mengambil tindakan Surcaj atau tatatertib
lain dan memaklumkan keputusannya
kepada Pengerusi Eksekutif. Pengerusi
Eksekutif hendaklah memanjangkan
keputusan tersebut kepada Lembaga
dalam tempoh tidak lewat daripada
empat belas hari dari tarikh keputusan
diterima daripada pihak berkuasa
tatatertib.
Hapuskira Kehilangan Kerana Hutang
dan Tunggakan Hasil Yang Tidak Boleh
Didapatkan
126. (1) Sesuatu hutang atau amaun hasil yang
tidak boleh didapatkan hendaklah
dilaporkan oleh Pengarah yang
bertanggungjawab untuk memungutnya
kepada Lembaga atau Pengerusi
Eksekutif, mengikut mana yang
berkenaan. Laporan itu hendaklah
mengandungi maklumat seperti dalam
Lampiran L dalam Jadual G.
(2) Lembaga atau Pengerusi Eksekutif,
selepas menimbangkan laporan itu
berpendapat bahawa hutang atau
hasil tersebut tidak perlu didapatkan
balik, hendaklah membuat keputusan
sedemikian.
(3) Syor Untuk Surcaj
Jika Lembaga berpendapat bahawa
Surcaj perlu dikenakan terhadap
seseorang Pegawai dan Kakitangan
kerana kecuaian dalam menjalankan
kewajipannya yang mengakibatkan
Kehilangan, Lembaga hendaklah
mengesyorkan dengan sewajarnya
kepada pihak berkuasa tatatertib dengan
menghantar bersama satu salinan
laporan tersebut.
(4) Keputusan Tatatertib
Pihak berkuasa tatatertib hendaklah
mengambil tindakan yang sepatutnya
di bawah seksyen 18 Akta 61 dan
memaklumkan keputusannya kepada
Pengerusi Eksekutif. Pengerusi
Eksekutif pula hendaklah memaklumkan
keputusan tersebut kepada Lembaga.
Hapuskira Kehilangan Buku Resit, Lesen,
Kupon atau Buku Yang Seumpamanya
127. (1) Kehilangan dokumen atau buku yang
digunakan untuk merekodkan atau
mengesahkan kutipan hasil seperti
buku resit, buku kupon, lesen atau
buku-buku yang seumpamanya sama
ada kesemuanya atau sebahagian
daripadanya yang direkodkan telah
dikeluarkan daripada Stor dan telah
digunakan untuk merekodkan hasil
adalah terjumlah kepada suatu
Kehilangan yang hendaklah dikendalikan
selaras dengan peraturan 21.
(2) Bagi Kehilangan buku resit, buku
kupon, lesen atau buku-buku yang
seumpamanya yang belum digunakan
tetapi telah dikeluarkan daripada
Stor untuk kegunaan Pegawai dan
Kakitangan dan telah dipastikan bahawa
tiada kutipan hasil pernah dibuat,
Kehilangan berkenaan hendaklah
diuruskan mengikut peraturan 21.
(3) Pengarah hendaklah mengeluarkan notis
pemberitahuan melalui iklan dalam satu
surat khabar harian utama berbahasa
Melayu bagi menyenaraikan kesemua
nombor resit atau kupon atau lesen atau
buku seumpamanya yang hilang.
(4) Bagi Kehilangan dokumen atau buku
yang dikawal seperti buku cuti sakit atau
43

sijil cuti sakit, buku pesanan kerajaan atau
pesanan kerajaan itu, ianya tidak perlu
dikendalikan melalui proses Hapuskira
tetapi memadai dilakukan dengan
menyiarkan nombor siri buku atau
dokumen yang hilang tersebut dalam
laman web Kumpulan Wang Amanah.
(5) Kehilangan buku resit, lesen atau buku
seumpamanya yang masih berada di
dalam Stor hendaklah dikendalikan
sebagaimana tatacara pengendalian
Stor.
]
A M A N A H
W A N G
K U M P U L A N
[
44
BAHAGIAN III
TATACARA PEROLEHAN
Perolehan
128. (1) P e r o l e h a n b e r m a k s u d p r o s e s
mendapatkan pemilikan, pembelian
atau penyewaan sesuatu bekalan,
perkhidmatan atau kerja yang memenuhi
keperluan, jenis, kuantiti dan kualiti
yang dirancang, dipersetujui serta
diperuntukkan selaras dengan peraturan
perolehan kerajaan yang berkuat kuasa.
(2) Sebelum sebarang perolehan dibuat,
kelulusan bagi menggunakan dana KWA
hendaklah diperolehi seperti berikut:
(a) Pengerusi Eksekutif bagi kelulusan
penggunaan KWA diperingkat Ibu
Pejabat
(b) Pengarah Negeri bagi kelulusan
penggunaan KWA diperingkat
Negeri
(3) Semua jenis perolehan di bawah
KWA hendaklah memberi keutamaan
kepada koperasi-koperasi yang
memberikan tawaran yang kompetitif
dan menguntungkan Kumpulan Wang
Amanah.
(4) Adalah menjadi kewajipan setiap
Pegawai dan Kakitangan yang
menguruskan perolehan membuat kajian
pasaran bagi memastikan perolehan
yang dibuat adalah yang paling sesuai
dan menguntungkan setelah mengambil
kira kualiti, harga, kegunaan dan faktor-
faktor lain yang berkaitan.
(5) Bekalan, perkhidmatan dan kerja
 tempatan hendaklah digunakan
sepenuhnya oleh Kumpulan Wang
Amanah. Perolehan melalui import
hendaklah dipertimbangkan hanya
setelah dipastikan ianya tidak boleh
diperolehi secara tempatan.
Jenis perolehan
129. Jenis-jenis perolehan yang boleh
dibuat oleh Kumpulan Wang Amanah
termasuklah:
(a) bekalan iaitu barangan yang dibekalkan
bagi menjalankan sesuatu aktiviti,
program atau projek Kumpulan Wang
Amanah. Ia juga merupakan input
kepada sesuatu proses kerja atau
perkhidmatan. Bekalan adalah seperti
alatulis, peralatan ICT, makanan,
pakaian, kenderaan, kelengkapan
pejabat dan percetakan;
(b) perkhidmatan iaitu termasuklah
perkhidmatan tenaga manusia,
kepakaran atau kemahiran untuk
melaksana dan menyiapkan sesuatu
kerja tertentu. Bidang perkhidmatan
terbahagi kepada dua iaitu:
(i) perkhidmatan perunding iaitu
perkhidmatan yang disediakan oleh
firma perunding yang berdaftar
dengan Kementerian Kewangan di
bawah kod bidang perkhidmatan
perunding berkaitan dan
dikategorikan sebagai perunding
fizikal dan perunding bukan
fizikal. Perlantikan perkhidmatan
perunding hendaklah dibuat
berdasarkan prosedur perolehan
perunding yang berkuat kuasa.
Perkhidmatan perunding
boleh meliputi kajian seperti
kajian ekonomi, penswastaan,
pengurusan, pembangunan
fizikal yang memerlukan input
seperti senibina, kejuruteraan
dan kerja-kerja ukur bangunan,
perundingan dan perkhidmatan
kepakaran dalam bidang khusus
seperti pembangunan koperasi dan
organisasi, alam sekitar, pertanian,
pengurusan projek dan sebagainya;
dan
(ii) perkhidmatan bukan perunding
iaitu perkhidmatan seperti
pengendalian kursus dan
latihan, pengurusan acara,
penyelenggaraan dan pembaikan,
pencucian dan pembersihan,
penyewaan dan pengurusan
bangunan, pengiklanan dan
promosi, pengangkutan dan
sebagainya; dan
(c) kerja iaitu perolehan yang melibatkan
kerja-kerja pembinaan sivil seperti
pengubahsuaian bangunan atau
pejabat, jalan raya, tapak kawasan
serta kerja-kerja perparitan. Ia juga
merangkumi kerja-kerja mekanikal
dan elektrikal.
Kaedah Perolehan
130. Kumpulan Wang Amanah boleh membuat
perolehan menerusi kaedah-kaedah
berikut:
(a) pembelian terus iaitu perolehan bagi
bekalan atau perkhidmatan yang
melibatkan jumlah perbelanjaan
tahunan tidak melebihi lima puluh ribu
ringgit bagi satu jenis perkara atau
kelas jenis perkara yang berkaitan
dengan membuat pesanan terus
kepada mana-mana pembekal
bumiputera atau bukan bumiputera
yang berdaftar atau tidak berdaftar
dengan Kementerian Kewangan, yang
menawarkan harga yang berpatutan;
45
 (b) sebut harga iaitu perolehan bagi
pembelian tiap-tiap satu jenis perkara
atau perkhidmatan yang berkenaan
yang melibatkan jumlah perbelanjaan
tahunan melebihi lima puluh ribu ringgit
tetapi tidak melebihi lima ratus ribu
ringgit. Ia hendaklah dibuat dengan
mempelawa sebut harga daripada
sekurang-kurangnya lima pembekal
yang berdaftar dengan Kementerian
Kewangan di bawah kod bidang
berkaitan, dengan menggunakan
borang di Lampiran Q dalam Jadual
H dalam Arahan Perbendaharaan;
(c) tender iaitu bagi semua perolehan
yang nilainya melebihi lima ratus ribu
ringgit setahun atau anggaran nilai
]
A M A N A H
sesuatu kontrak yang melebihi lima
ratus ribu ringgit;
(d) rundingan terus iaitu perolehan
bekalan atau perkhidmatan atau kerja
W A N G
yang nilainya melebihi lima puluh
ribu ringgit dari satu pembekal atau
kontraktor sahaja disebabkan oleh:
K U M P U L A N
(i) keperluan mendesak;
(ii) keperluan penyeragaman;
(iii) satu punca bekalan atau
perkhidmatan;
[
(iv) melibatkan keselamatan atau
strategik;
(v) kontrak dengan syarikat
bumiputera ; atau
(vi) bagi maksud menjalankan
perkhidmatan kemudahan
latihan secara pakej.
46
Tatacara Perolehan Bekalan
dan Perkhidmatan
131. (1) Tatacara perolehan untuk bekalan dan
perkhidmatan adalah seperti berikut:
(a) pembelian terus - pembelian
bekalan atau perkhidmatan
hendaklah dihadkan kepada jumlah
perbelanjaan tahunan yang tidak
melebihi lima puluh ribu ringgit setahun
bagi sesuatu perkara atau kelas jenis
perkara. Tatacara perolehan adalah
seperti berikut:
(i) menentukan spesifikasi bekalan
atau perkhidmatan dan kuantiti
yang hendak diperolehi;
(ii) m e m p e l a w a mana-mana
pembekal bertaraf bumiputera
atau bukan bumiputera di daerah
atau negeri berkenaan yang
berdaftar atau tidak berdaftar
dengan Kementerian Kewangan,
yang menawarkan harga
berpatutan;
(iii) sekiranya pembekal di daerah
atau negeri berkenaan tidak dapat
membekal oleh sebab-sebab
tertentu, pembekal dari daerah
atau negeri yang berhampiran
atau sempadan boleh dipelawa;
(iv) perlantikan boleh dibuat
berdasarkan kepada
mana-mana pembekal
yang menawarkan harga
yang berpatutan. Walau
bagaimanapun, panggilan
tawaran harga, jika perlu,
boleh dibuat untuk tujuan
perbandingan harga. Surat
tawaran dan spesifikasi bagi
bekalan atau perkhidmatan yang
hendak diperolehi hendaklah
dinyatakan secara terperinci
 bagi memudahkan pembekal-
pembekal mendapatkan
gambaran yang jelas berhubung
dengan perolehan berkenaan;
(v) semua tawaran harga yang telah
diterima hendaklah dikaji dan
disediakan justifikasi sebelum
disyorkan untuk pelantikan;
(vi) jika nilai perolehan melebihi lima
puluh ribu ringgit tawaran harga
tersebut hendaklah terbatal dan
tatacara perolehan melalui sebut
harga hendaklah dilaksanakan;
(vii) setelah keputusan dibuat oleh
pegawai yang diberi kuasa,
pesanan tempatan hendaklah
dikeluarkan sebagai dokumen
pembelian kepada syarikat yang
berjaya;
(viii) surat setuju terima atau kontrak
formal hendaklah disediakan bagi
semua perolehan bekalan atau
perkhidmatan bermasa walaupun
nilai perolehan kurang daripada
lima puluh ribu ringgit;
(ix) memastikan pembekal yang
dilantik menyempurnakan
bekalan atau perkhidmatan
berdasarkan kepada spesifikasi
yang ditetapkan;
(x) memeriksa dan menyemak
bekalan yang telah dibekalkan
mengikut spesifikasi yang
ditetapkan. Sekiranya bekalan
telah dibekalkan, bayaran boleh
dibuat berdasarkan pesanan
tempatan, nota penghantaran
dan invois;
(xi) mengambil tindakan berikut
sekiranya bekalan tidak dapat
dibekalkan dalam tempoh yang
telah ditetapkan:
(A) membatalkan pesanan
tempatan yang telah
dikeluarkan;
(B) melantik pembekal baru;
dan
(C) mengemukakan laporan
kepada Kementerian
Kewangan untuk diambil
tindakan terhadap pembekal;
(b) sebut harga - Perolehan bekalan
atau perkhidmatan melibatkan
jumlah perbelanjaan tahunan yang
melebihi lima puluh ribu ringgit tetapi
tidak melebihi lima ratus ribu ringgit
setahun bagi satu perkara atau
kelas jenis perkara. Tempoh sah laku
tawaran sebut harga hendaklah tidak
melebihi sembilan puluh hari dari
tarikh tutup sebut harga bergantung
kepada kerumitan sebut harga yang
dilaksanakan. Tempoh sah laku
tawaran sebut harga tidak boleh
dilanjutkan. Jika tempoh sah laku
tawaran telah tamat atau keputusan
tidak dibuat dalam tempoh sah laku
tawaran, sebut harga yang baru
hendaklah dipelawa semula. Dalam
menentukan perolehan secara
sebut harga, penentuan hendaklah
dibuat berdasarkan kepada nilai
perolehan tahunan atau nilai kontrak.
Memecah kecilkan perolehan bagi
mengelakkan pelawaan sebut harga
adalah dilarang. Tatacara perolehan
sebut harga adalah seperti berikut:
(i) menyediakan spesifikasi teknikal
bagi perolehan yang hendak
dilaksanakan;
47
 (ii) menyediakan dokumen sebut (B) maksud pembuat atau
harga (bersama Lampiran Q pembekal tempatan bagi
dalam Jadual H) sepertimana perolehan bekalan dan
yang dinyatakan dan disyaratkan perkhidmatan adalah
dalam Arahan Perbendaharaan. pembuat atau pembekal yang
Lampiran Q dalam Jadual H berdaftar dengan Kementerian
hendaklah dinyatakan secara Kewangan dan beralamat di
terperinci bagi memudahkan negeri berkaitan. Sekiranya
pembuat atau pembekal bilangan pembuat atau
mendapatkan gambaran yang pembekal di negeri berkenaan
jelas berhubung dengan perolehan tidak mencukupi, pembuat atau
berkenaan; pembekal di negeri berhampiran
atau sempadan boleh dipelawa.
(iii) dokumen sebut harga (bersama Walau bagaimanapun, jika
Lampiran Q) merupakan bilangan syarikat bertaraf
sebahagian daripada kontrak dan pembuat yang berdaftar dengan
hendaklah mengandungi perkara- Kementerian Kewangan adalah
perkara berikut: kurang daripada bilangan
]
A M A N A H

minimum yang perlu dipelawa,

(A) arahan kepada penyebut maka sebut harga hendaklah
harga; dipelawa di kalangan syarikat
bertaraf pembuat yang
(B) syarat-syarat am/syarat-syarat berkenaan sahaja;
khas yang jelas;
W A N G

(C) jika tidak terdapat syarikat

(C) format kontrak jika berkaitan; bertaraf pembuat yang berdaftar
dengan Kementerian Kewangan,
K U M P U L A N

(D) spesifikasi; dan maka perolehan boleh dibuat

di kalangan pembekal yang
(E) pengalaman atau senarai berdaftar dengan Kementerian
pesanan bekalan atau Kewangan dalam kod bidang
perkhidmatan yang sedang berkaitan. Pelawaan kepada
dan telah dibuat (jika perlu).
[

pembekal yang juga merupakan

syarikat bertaraf pembuat untuk
(iv) m e m p e l a w a sekurang- menyertai sesuatu perolehan
kurangnya lima (5) sebut harga sebut harga yang sama adalah
mengikut nilai perolehan seperti dilarang;
berikut:
(A) Nilai perolehan yang melebihi (v) tempoh minimum pelawaan
RM50,000 tetapi tidak melebihi sebut harga hendaklah
RM500,000 dipelawa secara sekurang-kurangnya tiga (3)
sebutharga dari koperasi atau hari bekerja dan pemberitahuan
syarikat pembekal tempatan sebut harga hendaklah
yang bertaraf Bumiputera; dipamerkan di papan
kenyataan atau laman web

48
 sepanjang tempoh tersebut.
Kaedah pelawaan sebut harga
hendaklah dilaksanakan sama ada
melalui pos berdaftar, pos laju atau
serahan tangan;
(vi) s a t u daftar hendaklah
diselenggarakan untuk
mencatatkan senarai edaran sebut
harga dan semua borang sebut
harga hendaklah diberi nombor
siri untuk pengawalan. Satu
penyebut harga hanya dibenarkan
mengemukakan satu tawaran
sebut harga sahaja. Tawaran
alternatif adalah tidak dibenarkan;
(vii) penyebut harga hendaklah
disyaratkan supaya
mengemukakan tawaran harga dan
tawaran teknikal dalam dua sampul
surat yang berasingan dan berlakri;
(viii) anggaran harga Kumpulan
Wang Amanah bagi setiap sebut
harga hendaklah disediakan dan
memasukkannya ke dalam peti
tawaran sebelum tarikh tutup sebut
harga. Penutupan sebut harga
adalah pada jam 12.00 tengah
hari pada tarikh tutup yang telah
ditetapkan. Dokumen yang sampai
atau diserahkan selepas jam 12.00
tengah hari hendaklah dianggap
tidak diterima
(ix) sebut harga yang diterima tanpa
dibuka hendaklah dimasukkan ke
dalam Peti Sebut Harga berkunci.
Semua sebut harga hendaklah
dialamatkan dan diserahkan dalam
sampul surat yang berlakri dan
ditulis nombor rujukan sebut harga
sebelum ianya dibuka;
(x) jika bilangan pelawaan sebut
harga yang dikehendaki
tidak mencukupi, Urusetia
Sebut Harga (Unit Perolehan)
hendaklah memastikan bahawa
bilangan pembekal adalah
kurang daripada lima. Kelulusan
Pengerusi Jawatankuasa Sebut
Harga hendaklah diperolehi bagi
meneruskan proses kelulusan
dengan bilangan sebut harga
kurang daripada lima (5) ;
(xi) semua sebut harga yang
diterima bagi sesuatu
permohonan akan dibuka oleh
Jawatankuasa Pembuka Sebut
Harga yang telah dilantik oleh
Pengerusi Eksekutif atau wakilnya;
(xii) Jawatankuasa Penilaian Teknikal
dan Jawatankuasa Penilaian
Harga hendaklah ditubuhkan bagi
menilai semua tawaran berdasarkan
kepada spesifikasi yang telah
ditentukan. Ahlinya hendaklah
terdiri daripada Pegawai
dan Kakitangan yang mahir,
berpengalaman dan berkelayakan
tentang perolehan tersebut;
(xiii) kedua-dua jawatankuasa
hendaklah menyediakan dan
menyerahkan laporan penilaian
dalam tempoh empat belas (14)
hari dari tarikh terimaan dokumen
daripada Unit Perolehan;
(xiv) k e m a m p u a n kewangan
pembuat atau pembekal
hendaklah dinilai bagi sebut h a r g a
b e r n i l a i m e l e b i h i RM200,000
hingga RM500,000 iaitu dari segi
modal minimum yang hendaklah
49
 sekurang-kurangnya 1.5% berjaya hendaklah dimaklumkan
daripada anggaran harga melalui surat;
Kumpulan Wang Amanah;
(xix) keputusan Jawatankuasa Sebut
(xv) u r u s e t i a hendaklah Harga hendaklah dipamerkan
menyediakan kertas taklimat secepat mungkin di papan
berdasarkan kepada perakuan kenyataan Kumpulan Wang
Jawatankuasa Penilaian Amanah dengan menyatakan
Teknikal dan Jawatankuasa nama pembekal yang berjaya,
Penilaian Harga serta harga tawaran dan tempoh siap
mengesyorkan tawaran yang paling atau tempoh penghantaran selepas
baik dari segi harga dan kualiti surat setuju terima dikeluarkan;
mengikut keperluan dan spesifikasi
sebut harga untuk pertimbangan (xx) p e m b e k a l yang berjaya
pihak berkuasa melulus iaitu hendaklah mengembalikan
Jawatankuasa Sebut Harga. akuan setuju terima dalam tempoh
Jika tawaran yang terendah tidak tujuh (7) hari dari tarikh surat setuju
disetuju terima oleh Jawatankuasa terima;
]
A M A N A H

Sebut Harga, sebab-sebab

penolakan tawaran hendaklah (xxi) mendapatkan Bon Pelaksanaan
dinyatakan dalam keputusan sebut dalam tempoh empat belas (14)
harga; hari dari tarikh surat setuju terima.
Kadar bon pelaksanaan bagi
W A N G

(xvi) perbincangan dan keputusan sebutharga yang bernilai melebihi

Jawatankuasa Sebut Harga RM200,000 adalah sebanyak dua
hendaklah dicatatkan dalam setengah peratus (2.5%). Bon
minit dan ditandatangani Pelaksanaan adalah dikecualikan
K U M P U L A N

oleh pengerusi dan ahli bagi perolehan yang bernilai kurang

Jawatankuasa Sebut Harga. Asas- daripada RM200,000. Bagi kontrak
asas pemilihan sebut harga bekalan atau perkhidmatan
hendaklah dicatatkan dengan jelas; bermasa yang berkuatkuasa
bagi tempoh dua (2) tahun atau
[

(xvii) keputusan Jawatankuasa lebih, peratus dan amaun bon

Sebut Harga hendaklah dibuat pelaksanaan hendaklah dikira
secara sebulat suara dan tidak mengikut anggaran nilai
melebihi had nilai sebut harga. kontrak setahun sahaja. Walau
Keputusan yang tidak sebulat suara bagaimanapun, Bon Pelaksanaan
dan/atau melebihi had nilai sebut yang dikemukakan oleh kontraktor
harga hendaklah dikemukakan hendaklah meliputi keseluruhan
kepada Lembaga Perolehan untuk tempoh kontrak bermasa.
keputusan;
(xxii) Bon Pelaksanaan boleh dibuat
(xviii) S u r a t s e t u j u t e r i m a a t a u sama ada dalam bentuk:
kontrak hendaklah dikeluarkan
(A) jaminan bank atau syarikat
kepada pembekal yang berjaya
kewangan;
manakala pembekal yang tidak

50
 (B) jaminan Bank Islam; atau (c) Tender
Bagi perolehan melebihi
(C) jaminan insurans; atau RM500,000 setahun, pelawaan
secara tender terbuka hendaklah
(D) jaminan Takaful yang dilakukan sebagaimana yang
dikeluarkan oleh Syarikat digariskan di dalam Surat Pekeliling
Takaful; atau Perbendaharaan Bil 5 Tahun
2007 dan pekeliling semasa yang
(E) jaminan yang dikeluarkan berkaitan. Tatacara perolehan
oleh Bank Pembangunan adalah seperti berikut:
Malaysia Berhad (BPMB) atau
(i) m e n y e d i a k a n spesifikasi
Bank Perusahaan Kecil dan
atau skop bagi bekalan atau
Sederhana Malaysia Berhad
perkhidmatan secara terperinci
(SME Bank)
di dalam dokumen tender yang
hendak dilaksanakan;
(xxiii) memastikan pembuat atau
pembekal yang dilantik membekal
(ii) mengiklankan tender di akhbar-
berdasarkan spesifikasi yang
akhbar tempatan sekurang-
ditetapkan;
kurangnya satu (1) akhbar harian
utama Bahasa Melayu. P e r k a r a -
(xxiv) memeriksa dan menyemak bekalan
p e r k a r a b e r i k u t hendaklah
atau perkhidmatan yang telah
dinyatakan di dalam iklan tender:
dibekalkan mengikut spesifikasi
yang ditetapkan. Sekiranya bekalan (A) agensi yang memanggil
telah diserahkan, bayaran boleh tender;
dibuat berdasarkan Invois, Nota
Penghantaran dan surat setuju (B) tajuk tender yang diiklankan;
terima atau kontrak;
(C) jenis tender sama ada terbuka
(xxv) mengambil tindakan berikut dan/atau dikhaskan kepada
sekiranya bekalan atau Bumiputera;
perkhidmatan tidak dapat
dibekalkan dalam tempoh yang (D) syarat-syarat kelayakan
telah ditetapkan: petender bagi tender
bekalan dan perkhidmatan
(A) membatalkan surat setuju
hendaklah berdaftar dengan
terima atau kontrak yang telah
Kementerian Kewangan di
dikeluarkan;
bawah kod bidang dan sub-
bidang yang berkenaan;
(B) melantik pembekal baru; dan
(E) tempat, tarikh dan masa
(C) mengemukakan laporan
dokumen tender dijual;
kepada Kementerian
Kewangan untuk mengambil
(F) tempat, tarikh dan masa bagi
tindakan terhadap pembekal.
lawatan tapak (jika berkenaan);

51

(G) harga dan cara bayaran
dokumen tender; dan
(H) tempat, tarikh dan waktu tender
diterima dan ditutup.
(iii) mempamerkan pemberitahuan
tender di papan kenyataan
awam dan laman web Kumpulan
Wang Amanah selain daripada
mempelawa tender melalui iklan di
akhbar.
(iv) memastikan tempoh pelawaan
tender adalah sekurang-
kurangnya dua puluh satu (21)
hari bagi tender tempatan dan
]
A M A N A H
penutupan pelawaan adalah pada
jam 12.00 tengah hari pada tarikh
tutup yang telah ditetapkan.
Dokumen yang sampai atau
diserahkan selepas jam 12.00
W A N G
tengah hari hendaklah ditolak;
(v) semua tawaran yang diterima bagi
sesuatu permohonan akan dibuka
K U M P U L A N
oleh Jawatankuasa Pembuka
Tender yang telah dilantik oleh
Pengerusi Eksekutif atau wakilnya;
(vi) menubuhkan Jawatankuasa
Penilaian Te k n i k a l dan
[
Jawatankuasa Penilaian Harga
bagi menilai semua tawaran
berdasarkan kepada spesifikasi
yang telah ditentukan. Ahlinya
hendaklah terdiri daripada
Pegawai dan Kakitangan yang
mahir, berpengalaman dan
berkelayakan tentang perolehan
tersebut. Kedua-dua jawatankuasa
hendaklah menyediakan dan
menyerahkan laporan kepada Unit
Perolehan;
52
(vii) kertas taklimat tender hendaklah
disediakan oleh Urusetia Perolehan
dengan mengambil kira laporan
penilaian teknikal dan harga untuk
dibentangkan kepada pihak
berkuasa melulus iaitu Lembaga
Perolehan;
(viii) membentang kertas taklimat tender
untuk pertimbangan dan keputusan
Lembaga Perolehan. Minit
mesyuarat hendaklah disediakan;
(ix) keputusan yang tidak sebulat
suara hendaklah dirujuk kepada
Perbendaharaan;
(x) mengeluarkan surat niat kepada
petender yang berjaya untuk proses
rundingan mengenai kontrak tender
berkenaan;
(xi) surat setuju terima hendaklah
dikeluarkan kepada petender
yang berjaya manakala petender
yang tidak berjaya hendaklah
dimaklumkan melalui surat;
(xii) memastikan petender yang berjaya
mengembalikan akuan setuju
terima dalam tempoh empat belas
(14) hari dari tarikh surat setuju
terima;
(xiii) mendapatkan Bon Pelaksanaan
dalam tempoh tiga puluh (30) hari
dari tarikh surat setuju terima. Kadar
Bon Pelaksanaan bagi tender yang
bernilai melebihi RM500,000 adalah
5%. Bon Pelaksanaan boleh dibuat
sama ada dalam bentuk:
(A) jaminan bank atau syarikat
kewangan;
(B) jaminan Bank Islam;
 RM50,000.00 - Perolehan
(C) jaminan insuran; atau dibuat secara lantikan terus di
kalangan kontraktor kelas F yang
(D) jaminan Takaful yang berdaftar dengan Pusat Khidmat
dikeluarkan oleh Syarikat Kontraktor (PKK) di bawah kepala
Takaful; atau dan sub kepala yang berkenaan
dan Lembaga Pembangunan
(E) jaminan yang dikeluarkan Industri Pembinaan Malaysia (CIDB)
oleh Bank Pembangunan dalam gred dan kategori yang
Malaysia Berhad (BPMB) atau berkenaan. Lantikan terus bagi
Bank Perusahaan Kecil dan kerja hendaklah menggunakan
Sederhana Malaysia Berhad Pesanan Tempatan atau inden
(SME Bank); kerja sebagai dokumen untuk
pembelian atau perolehan mengikut
(xiv) menyediakan dokumen kontrak mana yang berkaitan; dan
serta ditandatangani oleh pihak
yang terlibat tidak lewat dari empat (ii) kerja yang bernilai melebihi
(4) bulan daripada tarikh surat RM50,000.00 hingga
setuju terima dikeluarkan; dan RM100,000 - pemilihan
kontraktor dibuat secara adil melalui
(xv) memastikan petender telah undian atau pusingan di kalangan
melaksana dan menyempurnakan kontraktor kelas F yang berdaftar
bekalan atau perkhidmatan dengan dengan PKK di bawah kepala dan
memuaskan dan sempurna. sub kepala yang berkenaan dan
Bayaran hendaklah dibuat mengikut CIDB dalam gred dan kategori yang
terma pembayaran seperti yang berkenaan;
dipersetujui.
(b) kerja-kerja kecil atau pembaikan
Tatacara Perolehan Kerja yang tidak mengubah struktur asal
132. Kerja Yang Tidak Melebihi RM500,000 dan yang tidak mempunyai Jadual
Kadar Kejuruteraan Awam hendaklah
(1) Perolehan kerja-kerja yang tidak melebihi dirujuk sebagai “kerja-kerja bukan
RM500,000.00 boleh dibuat seperti requisition”.
berikut:
(a) kerja-kerja kecil dan pembaikan (2) Tatacara perolehan kerja-kerja bukan
yang tidak mengubah struktur asal requisition terbahagi kepada dua iaitu:
bernilai tidak melebihi RM100,000 (a) Kerja yang bernilai tidak melebihi
menggunakan Jadual Kadar RM50,000.00 - perolehan dibuat
Kejuruteraan Awam yang telah secara Lantikan Terus. Tatacara
diluluskan oleh Perbendaharaan perolehan adalah:
hendaklah dirujuk sebagai “kerja-
kerja requisition”. Perolehan secara (i) spesifikasi kerja hendaklah
requisition terbahagi kepada dua disediakan dengan jelas supaya
iaitu: kontraktor mendapat gambaran
yang tepat tentang kerja dan
(i) kerja yang bernilai tidak melebihi

53
 anggaran kos kerja yang akan melaksanakan kerja berdasarkan
dilaksanakan; spesifikasi yang ditetapkan;

(ii) mempelawa mana-mana (ix) memeriksa dan menyemak

kontraktor tempatan kelas F yang kerja-kerja yang dilaksanakan
berdaftar dengan PKK di bawah mengikut spesifikasi yang
kepala dan sub kepala yang ditetapkan. Sekiranya kerja telah
berkenaan dan CIDB dalam gred disiapkan, bayaran boleh dibuat
dan kategori yang berkenaan; berdasarkan Pesanan Tempatan,
invois dan perakuan siap kerja;
(iii) perlantikan boleh dibuat
berdasarkan kepada mana- (x) mengambil tindakan berikut
mana kontraktor di daerah atau sekiranya kerja tidak disiapkan
negeri berkaitan yang d i k e t a h u i dalam tempoh yang telah
m e n a w a r k a n harga berpatutan. ditetapkan:
Walau bagaimanapun, panggilan
(A) membatalkan Inden Kerja
tawaran harga hendaklah d i b u a t
atau Pesanan Tempatan
u n t u k t u j u a n perbandingan
]

yang telah dikeluarkan;

A M A N A H

harga;
(B) melantik kontraktor baru; dan
(iv) sekiranya kontraktor di daerah
atau negeri berkenaan tidak dapat
(C) mengemukakan laporan
membekal oleh sebab-sebab
kepada PKK untuk diambil
W A N G

tertentu, kontraktor dari daerah

tindakan tatatertib terhadap
atau negeri berhampiran atau
kontraktor
sempadan boleh dipelawa;
K U M P U L A N

(b) kerja yang bernilai melebihi RM50,000

(v) setiap tawaran yang diterima
hingga RM 500,000 - Perolehan
hendaklah dikaji dan dibuat
hendaklah dibuat secara sebut harga.
justifikasi sebelum disyorkan untuk
Perolehan kerja yang dilaksanakan
perlantikan;
secara sebut harga tidak dibenarkan
menggunakan perkhidmatan
[

(vi) jika nilai perolehan melebihi

perunding. Sekiranya tidak
RM50,000.00, tawaran harga
berkemampuan, rujukan
tersebut hendaklah terbatal dan
hendaklah dibuat kepada Jabatan
tatacara perolehan melalui sebut
Teknikal iaitu Jabatan Kerja Raya
harga hendaklah dilaksanakan;
(JKR), Jabatan Pengaliran dan Saliran
(JPS) dan sebagainya. Perolehan
(vii) setelah keputusan dibuat oleh
kerja secara pakej adalah dibenarkan
pihak berkuasa melulus, Pesanan
merangkumi kerja induk dan kerja
Tempatan hendaklah dikeluarkan
melibatkan Wang Kos Prima seperti
sebagai dokumen pesanan ker ja
kerja-kerja mekanikal dan elektrik.
kepada kontraktor yang berjaya;
Walau bagaimanapun, kontraktor
induk hendaklah disyaratkan melantik
(viii) memastikan kontraktor yang dilantik
subkontraktor yang berdaftar dengan

54
PKK dalam kelas, kepala dan sub- perolehan seperti berikut:
kepala yang bersesuaian serta CIDB
dalam gred yang berkaitan. Tatacara (A) nilai yang melebihi RM50,000
perolehan adalah: tetapi tidak melebihi
RM200,000, pelawaan
(i) menyediakan spesifikasi
hendaklah di kalangan
teknikal bagi perolehan yang
kontraktor tempatan Kelas F
hendak dilaksanakan;
yang berdaftar dengan PKK di
bawah kepala dan sub kepala
(ii) m e n y e d i a k a n dokumen
yang berkaitan dan CIDB
sebut harga bagi perolehan kerja
dalam gred dan kategori yang
menggunakan borang atau format
berkenaan; dan
JKR atau JPS yang diubah suai
mengikut keperluan Kumpulan
(B) nilai yang melebihi RM
Wang Amanah;
200,000 tetapi tidak melebihi
RM500,000, pelawaan
(iii) d o k u m e n sebut harga
hendaklah dipelawa daripada
hendaklah dinyatakan secara
kalangan kontraktor tempatan
terperinci bagi memudahkan
Kelas E yang berdaftar dengan
pembekal mendapatkan
PKK di bawah kepala dan sub
gambaran yang jelas
kepala yang berkaitan dan
berhubung dengan perolehan
CIDB dalam gred dan kategori
berkenaan dan mengandungi
yang berkenaan;
perkara-perkara berikut:
(A) arahan kepada penyebut (v) maksud kontraktor tempatan bagi
harga; perolehan kerja untuk kontraktor
Kelas F adalah kontraktor yang
(B) syarat-syarat sebut harga; berdaftar d e n g a n PKK di
daerah berkenaan dan CIDB.
(C) borang sebut harga termasuk Sekiranya bilangan kontraktor di
Ringkasan Sebut Harga atau daerah berkenaan tidak mencukupi,
Senarai Kuantiti; kontraktor di daerah berhampiran
atau sempadan boleh dipelawa.
(D) spesifikasi; Maksud kontraktor tempatan bagi
perolehan kerja untuk kontraktor
(E) Pelan Tapak Bina dan Lukisan Kelas E adalah kontraktor yang
Teknikal jika ada; berdaftar dengan PKK di
negeri berkenaan dan CIDB.
(F) Jadual Kadar Harga; dan Sekiranya bilangan kontraktor di
negeri berkenaan tidak mencukupi,
(G) pengalaman dan senarai kerja kontraktor di negeri berhampiran
dalam tangan atau sempadan boleh dipelawa;

(iv) mempelawa sekurang-kurangnya (vi) tempoh minimum pelawaan sebut

lima (5) sebut harga mengikut nilai harga hendaklah sekurang-

55
 kurangnya tujuh (7) hari dan
pemberitahuan sebut harga
hendaklah sentiasa dipamerkan
di papan kenyataan dan laman
web di sepanjang tempoh tersebut.
Kaedah pelawaan sebut harga
hendaklah dilaksanakan sama
ada melalui serahan tangan, pos
berdaftar atau pos laju;
(vii) satu daftar hendaklah
diselenggarakan untuk
m e n c a t a t k a n s e n a r a i edaran
sebut harga dan semua borang
sebut harga hendaklah diberi
nombor siri untuk pengawalan.
Satu penyebut harga hanya
dibenarkan mengemukakan satu
]
A M A N A H
tawaran sebut harga sahaja.
Tawaran alternatif adalah tidak
dibenarkan;
(viii) bagi sebut harga kerja,
W A N G
memadai tawaran
dikemukakan dalam satu sampul
surat berlakri sahaja;
K U M P U L A N
(ix) anggaran harga oleh Kumpulan
Wang Amanah bagi setiap sebut
harga hendaklah disediakan dan
memasukkannya ke dalam peti
tawaran sebelum tarikh tutup sebut
[
harga. Penutupan sebut harga
adalah pada jam 12.00 tengah
hari pada tarikh tutup yang telah
ditetapkan. Dokumen yang sampai
atau diserahkan selepas jam 12.00
tengah hari hendaklah ditolak;
(x) sebut harga yang diterima
hendaklah dimasukkan ke dalam
Peti Sebut Harga berkunci. Semua
sebut harga hendaklah dialamatkan
dan diserahkan dalam sampul surat
yang berlakri dan ditulis nombor
56
rujukan sebut harga sebelum ianya
dibuka;
(xi) jika bilangan pelawaan sebut
harga yang dikehendaki tidak
mencukupi, Urus Setia Sebut
Harga atau Unit Perolehan
hendaklah berpuas hati bahawa
bilangan pembekal adalah kurang
daripada lima (5). Kelulusan
Pengerusi Jawatankuasa Sebut
Harga hendaklah diperolehi bagi
meneruskan proses kelulusan
dengan bilangan sebut harga
kurang dari lima (5);
(xii) semua sebut harga yang diterima
bagi sesuatu permohonan
hendaklah dibuka oleh
Jawatankuasa Pembuka Sebut
Harga yang telah dilantik oleh
Pengerusi Eksekutif atau wakilnya;
(xiii) Laporan penilaian hendaklah
disiapkan dalam tempoh empat
belas (14) hari dari tarikh terimaan
dokumen daripada Unit Perolehan.
Laporan penilaian hendaklah
ditandatangani oleh semua ahli
Jawatankuasa;
(xiv) k e m a m p u a n kewangan
pembekal hendaklah juga dinilai
bagi sebut harga bernilai melebihi
RM200,000 hingga RM500,000
iaitu dari segi modal minimum
sekurang-kurangnya 1.5%
daripada anggaran harga jabatan;
(xv) menyediakan kertas taklimat
berdasarkan perakuan
Jawatankuasa Sebut Harga serta
mengesyorkan tawaran yang paling
baik dari segi harga dan kualiti
mengikut keperluan Kumpulan
 Wang Amanah dan spesifikasi (xx) memastikan kontraktor yang
sebut harga untuk pertimbangan berjaya mengembalikan akuan
pihak berkuasa melulus iaitu setuju terima dalam tempoh empat
Jawatankuasa Sebut Harga. Jika belas (14) hari dari tarikh surat
tawaran yang terendah tidak setuju terima;
disetuju terima oleh Jawatankuasa
Sebut Harga, sebab- sebab (xxi) mendapatkan Bon Pelaksanaan
penolakan tawaran hendaklah dalam tempoh tiga puluh (30) hari
dinyatakan dalam keputusan sebut dari tarikh inden atau surat setuju
harga; terima. Kadar Bon Pelaksanaan
bagi sebut harga yang bernilai
(xvi) perbincangan dan keputusan o l e h melebihi RM200,000 adalah
Jawatankuasa Sebut Harga sebanyak 5%. Bon Pelaksanaan
hendaklah dicatatkan dalam minit adalah dikecualikan bagi perolehan
dan ditandatangani oleh Pengerusi yang bernilai kurang RM200,000.
dan ahli Jawatankuasa Sebut Bon Pelaksanaan boleh dibuat
Harga. Asas-asas pemilihan sebut sama ada dalam bentuk:
harga hendaklah dicatatkan
(A) jaminan bank;
dengan jelas;
(B) jaminan insuran;
(xvii) keputusan Jawatankuasa
Sebut Harga hendaklah dibuat
(C) jaminan syarikat kewangan;
secara sebulat suara dan tidak
melebihi had nilai sebut harga.
(D) jaminan Bank Islam; atau
Keputusan yang tidak sebulat
suara atau melebihi had nilai sebut
(E) jaminan Takaful yang
harga hendaklah dikemukakan
dikeluarkan oleh Syarikat
kepada Lembaga Perolehan untuk
Takaful.
keputusan;
(xxii) sekiranya kontraktor tidak
(xviii) melantik kontraktor dengan
mengemukakan Bon Pelaksanaan,
mengeluarkan inden atau surat
kaedah Wang Jaminan Pelaksanaan
setuju terima atau kontrak setelah
(WJP) hendaklah diguna pakai
spesifikasi dan kos diluluskan;
seperti mana yang ditetapkan
dalam peraturan mengenai tatacara
(xix) keputusan Jawatankuasa
pengurusan tender yang berkuat
Sebut Harga hendaklah
kuasa;
dipamerkan di papan kenyataan
Kumpulan Wang Amanah dengan
(xxiii) melantik kontraktor dengan
menyatakan nama kontraktor yang
mengeluarkan surat setuju terima
berjaya, harga tawaran dan tempoh
atau kontrak setelah spesifikasi dan
siap atau penghantaran secepat
kos diluluskan;
mungkin selepas inden atau surat
setuju terima dikeluarkan;
(xxiv) memastikan kontraktor yang dilantik
menjalankan kerja berdasarkan

57
 spesifikasi yang ditetapkan;
(xxv) memeriksa dan menyemak kerja
yang dilakukan mengikut spesifikasi
yang ditetapkan. Sekiranya kerja
telah disiapkan, bayaran boleh
dibuat berdasarkan surat setuju
terima atau kontrak dan invois; dan
Kerja Bernilai Melebihi RM500,000
(xxvi) mengambil tindakan berikut
(4)
sekiranya kerja tidak dapat
disiapkan dalam tempoh yang telah
ditetapkan:
(A) membatalkan surat setuju
terima atau kontrak yang telah
dikeluarkan;
]
(B) melantik pembekal baru; dan
A M A N A H
(C) mengemukakan laporan
kepada Perbendaharaan
untuk diambil tindakan
tatatertib terhadap pembekal.
W A N G
(3) Perolehan kerja-kerja elektrik boleh
dibuat seperti berikut:
K U M P U L A N
(a) bagi kerja-kerja yang bernilai tidak
melebihi RM50,000.00, ia boleh
dipelawa secara requisition dengan
menggunakan Jadual Kadar
Kerja Elektrik yang diluluskan oleh
[
Perbendaharaan;
(b) b a g i s e m u a p e r o l e h a n kerja
elektrik yang bernilai melebihi
RM50,000.00 hingga RM500,000.00,
ia hendaklah dipelawa secara sebut
harga di kalangan sekurang-
kurangnya lima (5) kontraktor
elektrik tempatan yang berdaftar
dengan PKK di bawah kelas elektrik
yang berkaitan dan CIDB dalam gred
dan kategori yang berkenaan. Semua
kerja elektrik yang bernilai sehingga
58
RM100,000.00 adalah dikhaskan
kepada kontraktor Bumiputera
sahaja; dan
(c) tatacara perolehannya adalah sama
seperti kerja-kerja requisition dan
bukan requisition.
Bagi perolehan melebihi RM500,000
setahun, syarat-syarat berikut
hendaklah dipatuhi:
(a) pelawaan secara tender terbuka
hendaklah dilakukan sebagaimana
yang digariskan di dalam Surat
Pekeliling Perbendaharaan Bil 5
Tahun 2007 dan pekeliling semasa
yang berkaitan;
(b) bagi tender terhad, kelulusan
Perbendaharaan hendaklah diperolehi
terlebih dahulu;
(c) Jabatan Teknik iaitu Jabatan Kerja
Raya (JKR), Jabatan Pengairan
dan Saliran (JPS) hendaklah dirujuk
terlebih dahulu untuk mendapatkan
pelepasan sebelum melaksanakan
sendiri sesuatu projek kerja yang kos
projeknya melebihi RM5 juta;
(d) sekiranya Jabatan Teknikal tidak
berkemampuan untuk melakukan
kerja-kerja tersebut atau tidak
memberi jawapan dalam tempoh
empat belas (14) hari, Kumpulan Wang
Amanah boleh melaksanakannya
dengan menggunakan perkhidmatan
perunding berdasarkan prosedur dan
peraturan perolehan perkhidmatan
perunding yang berkuat kuasa; dan
(e) pelawaan tender kerja hendaklah
dibuat berdasarkan had kewangan
seperti berikut:

(i) tender kerja yang dianggarkan
bernilai tidak melebihi RM30 juta
hendaklah dipelawa kepada
syari kat y a ng seratus peratus
(100%) milik warganegara;
(ii) tender kerja yang dianggarkan
bernilai antara RM30 juta hingga
RM50 juta hendaklah dipelawa
kepada:
(A) syarikat yang seratus peratus
(100%) milik warganegara;
atau
(B) syarikat tempatan yang
disenaraikan di Bursa Malaysia,
iaitu syarikat-syarikat yang
ditubuh dan diperbadankan
di Malaysia oleh warganegara
dengan syarat pegangan
saham individu asing tidak
melebihi tiga puluh peratus
(30%) dan lembaga pengarah,
pengurusan dan pekerja
dianggotai seratus peratus
(100%) oleh warganegara.
(iii) tender kerja yang dianggarkan
bernilai melebihi RM50 juta
hendaklah dipelawa kepada:
(A) syarikat yang seratus peratus
(100%) milik warganegara;
(B) syarikat tempatan yang
disenaraikan di Bursa Malaysia;
(C) syarikat usahasama yang
diperbadankan di Malaysia
tanpa mengambil kira sama
ada ia disenaraikan di BSKL
atau tidak dengan syarat
pegangan ekuiti asing tidak
melebihi 49% dan majoriti
ahli Lembaga Pengarah,
pengurusan dan pekerja
adalah warganegara Malaysia.
(5) Tatacara perolehan secara tender
hendaklah seperti berikut:
(a) menentukan jenis projek yang hendak
dilaksanakan dan disediakan
skop kerja dan dokumen tender;
(b) mengiklankan tender di akhbar-
akhbar tempatan sekurang-
kurangnya satu (1) akhbar harian
utama Bahasa Melayu. Perkara-
perkara berikut hendaklah
dinyatakan di dalam iklan tender:
(i) agensi yang memanggil tender;
(ii) tajuk tender yang diiklankan;
(iii) jenis tender sama ada terbuka
dan atau dikhaskan kepada
Bumiputera;
(iv) syarat-syarat kelayakan petender
bagi tender bekalan dan
perkhidmatan hendaklah berdaftar
dengan Kementerian Kewangan
di bawah kod bidang dan sub-
bidang yang berkenaan;
(v) tempat, tarikh dan masa dokumen
tender dijual;
(vi) tempat, tarikh dan masa bagi
lawatan tapak, jika berkenaan;
(vii) harga dan cara bayaran dokumen
tender; dan
(viii) tempat, tarikh dan waktu
tender diterima dan ditutup,
mempamerkan pemberitahuan
tender di papan kenyataan awam
dan laman web selain daripada
mempelawa tender melalui iklan
di akhbar;
59

(c) memastikan tempoh pelawaan
tender adalah sekurang-
kurangnya dua puluh satu (21) hari
bagi tender tempatan dan penutupan
pelawaan adalah pada jam 12.00
tengah hari pada tarikh tutup yang
telah ditetapkan. Dokumen yang
sampai atau diserahkan selepas jam
12.00 tengah hari hendaklah ditolak;
(d) semua tawaran yang diterima bagi
sesuatu permohonan hendaklah
dibuka oleh Jawatankuasa
Pembuka Tender yang telah dilantik
oleh Pengerusi Eksekutif atau
wakilnya;
]
melulus iaitu Lembaga Perolehan
SKM;
(h) Urusetia Perolehan hendaklah
membentang kertas taklimat tender
untuk pertimbangan dan keputusan
Lembaga Perolehan dan menyediakan
minit mesyuarat;
(i) keputusan yang tidak sebulat
suara hendaklah dirujuk kepada
Perbendaharaan;
(j) mengeluarkan surat niat kepada
petender yang berjaya untuk
proses rundingan mengenai
kontrak tender berkenaan;

(k) mengeluarkan surat setuju terima

A M A N A H

(e) menubuhkan Jawatankuasa

Penilaian Te k n i k a l dan
Jawatankuasa Penilaian Harga bagi
menilai semua tawaran berdasarkan
spesifikasi yang telah ditentukan. Bagi
W A N G
kepada petender yang berjaya
dan petender yang tidak berjaya
hendaklah dimaklumkan melalui
surat;

tender selain daripada tender yang

berasaskan konsep Turnkey atau (l) memastikan petender yang berjaya
Design and Build, ia bolehlah dibuat mengembalikan akuan setuju
oleh satu Jawatankuasa Penilaian terima dalam tempoh empat belas
K U M P U L A N

sahaja; (14) hari dari tarikh surat setuju

terima;
(f) ahli Jawatankuasa Penilaian
Teknikal dan Jawatankuasa (m) mendapatkan bon pelaksanaan
Penilaian Harga hendaklah terdiri dalam tempoh tiga puluh (30) hari
daripada Pegawai dan Kakitangan dari tarikh surat setuju terima.
[

yang mahir, berpengalaman Kadar bon pelaksanaan bagi

dan berkelayakan tentang tender kerja 5% daripada jumlah
perolehan tersebut. Kedua- harga kontrak. Bon pelaksanaan
dua jawatankuasa hendaklah boleh dibuat sama ada dalam
menyedia dan menyerahkan bentuk:
laporan kepada Unit Perolehan; (i) jaminan bank;
(ii) jaminan insuran;
(g) Urusetia Perolehan hendaklah
menyediakan kertas taklimat tender (iii) jaminan syarikat kewangan;
dengan mengambil kira laporan
(iv) jaminan Bank Islam;
penilaian teknikal dan harga untuk
dibentangkan kepada pihak berkuasa (v) jaminan Takaful yang

60
 dikeluarkan oleh Syarikat JENIS NILAI KUASA
Takaful; atau PEROLEHAN PEROLEHAN MELULUS
Sebut Melebihi RM50,000 Jawatankuasa
(vi) Wang Jaminan Pelaksanaan; Harga Sehingga Sebut Harga yang
RM500,000 dilantik oleh
(n) menyediakan dokumen kontrak Pengerusi
serta ditandatangani oleh pihak Eksekutif
yang terlibat tidak lewat dari empat
Tender Melebihi RM20 juta Lembaga
(4) bulan daripada tarikh surat
Sehingga RM100 juta Perolehan ‘A’
setuju terima dikeluarkan; dan
Melebihi RM500,000 Lembaga
Sehingga RM20 juta Perolehan ‘B’
(o) memastikan petender telah
melaksana dan menyempurnakan Melebihi RM100 juta Kementerian
kerja dengan memuaskan dan Kewangan
sempurna. Bayaran hendaklah
Tender Melebihi RM5 juta Lembaga
dibuat mengikut terma pembayaran Terhad sehingga RM10 juta Perolehan ‘A’
seperti yang dipersetujui.
Di bawah RM5 Juta Lembaga
Perolehan ‘B’
Perolehan Melalui Rundingan Terus
133. Perolehan secara rundingan terus
hendaklah dikemukakan untuk (3) Kuasa meluluskan Perolehan secara
pertimbangan dan kelulusan Sebut Harga di Peringkat Negeri adalah
Perbendaharaan kecuali yang seperti berikut:
dibenarkan melalui Pekeliling dan Surat
Pekeliling Perbendaharaan yang berkuat JENIS NILAI KUASA
PEROLEHAN PEROLEHAN MELULUS
kuasa seperti perolehan kenderaan,
Sebut Harga Melebihi RM50,000 Jawatankuasa
perkhidmatan latihan secara pakej dan Sehingga Sebut Harga di
perolehan berkaitan Information and RM100,000 Peringkat Negeri
Communication Technology (ICT) dan yang dilantik
oleh Pengerusi
rangkaian internet. Eksekutif

Kuasa Melulus Perolehan Sebut Harga Melebihi Jawatankuasa

RM100,000 Sebut Harga di
134. (1) P e n g e r u s i E k s e k u t i f h e n d a k l a h Sehingga peringkat Ibu
menentukan Pegawai dan Kakitangan RM500,000 Pejabat Kumpulan
Wang Amanah
yang berkenaan untuk membuat yang dilantik oleh
perolehan secara pembelian terus dan Pengerusi
Eksekutif
nilai had perolehan tersebut diperingkat
Ibu Pejabat atau Negeri dari semasa ke
semasa.

(2) Kuasa meluluskan Perolehan secara

Sebut Harga dan Tender di Ibu Pejabat
Kumpulan Wang Amanah adalah
seperti berikut:

61
 Jawatankuasa-Jawatankuasa Dalam
Perolehan
135. Jawatankuasa Pembuka Sebut Harga
atau Tender
(1) Jawatankuasa Pembuka Sebut Harga
atau Tender hendaklah dilantik secara
bertulis oleh Pengerusi Eksekutif dan
keahliannya hendaklah terdiri daripada
sekurang-kurangnya dua (2) orang
Pegawai dan Kakitangan di mana
seorang daripadanya hendaklah
daripada Pegawai dan Kakitangan
Kumpulan Pengurusan dan Profesional.
Ahli Jawatankuasa Pembuka Tender
hendaklah terdiri daripada mereka yang
berlainan daripada Ahli Jawatankuasa
Penilaian Teknikal dan Ahli Jawatankuasa
]
Penilaian Harga.
A M A N A H
(2) Tugas Jawatankuasa Pembuka Sebut
Harga atau Tender adalah seperti yang
berikut:
W A N G
(a) membuka peti tawaran pada waktu
dan tarikh yang ditetapkan;
K U M P U L A N
(b) membuka setiap tawaran sebut harga
atau tender dan memberi nombor
kod untuk setiap dokumen tawaran
sebut harga yang diterima;
(c) mengesahkan penyebut harga
[
atau petender yang telah
mengemukakan semua dokumen
yang diperlukan seperti dalam Senarai
Semakan;
(d) menyedia dan melengkapkan
borang Jadual Sebut Harga atau
Tender dengan mencatatkan
nama penyebut harga atau petender,
tawaran harga, tempoh siap atau
tempoh penyerahan dan seterusnya
menandatangani borang tersebut.
Nama dan jawatan semua ahli
62
jawatankuasa hendaklah dicatatkan
di borang Jadual Sebut Harga atau
Tender;
(e) menandatangani ringkas pada helaian
yang menyatakan harga dan pada
apa-apa pindaan tulisan atau taipan
dalam dokumen sebut harga atau
tender;
(f) memastikan tawaran harga dan
tawaran teknikal dikemukakan dalam
dua sampul surat yang berasingan
dan berlakri bagi sebut harga atau
tender bekalan dan perkhidmatan.
Bagi sebut harga atau tender bagi
kerja, memadai dikemukakan dalam
satu sampul surat berlakri sahaja;
(g) memastikan bahawa nama
penyebut harga atau petender tidak
tercatat di dalam dokumen teknikal
penyebut harga atau petender.
Sekiranya terdapat nama atau tanda
syarikat dalam dokumen teknikal
maka ianya hendaklah dicatatkan
dalam borang jadual sebut harga atau
tender; dan
(h) Borang Jadual Sebut Harga atau
Tender hendaklah dipamerkan di
papan tanda yang mudah dilihat oleh
orang awam sekurang-kurangnya
bagi tempoh dua (2) minggu.
Jawatankuasa Penilaian
136. Penilaian sebut harga bekalan atau
perkhidmatan hendaklah dibuat oleh
dua (2) jawatankuasa berasingan iaitu
Jawatankuasa Penilaian Teknikal dan
Jawatankuasa Penilaian Harga. Penilaian
sebut harga kerja boleh dibuat oleh satu
Jawatankuasa Penilaian sahaja.
Jawatankuasa Penilaian Teknikal
137. (1) Jawatankuasa Penilaian Teknikal
hendaklah dilantik secara bertulis oleh
Pengarah dan keahliannya hendaklah
terdiri daripada sekurang-kurangnya
tiga orang Pegawai dan Kakitangan di
mana seorang daripadanya hendaklah
merupakan Pegawai dan Kakitangan
daripada Kumpulan Pengurusan dan
Profesional.
(2) Jawatankuasa Penilaian Teknikal
hendaklah dianggotai oleh Pegawai dan
Kakitangan yang mahir, berpengalaman
dan berkelayakan mengenai kerja
atau barangan atau perkhidmatan
sebutharga atau tender berkenaan.
Sekiranya Kumpulan Wang Amanah
tidak mempunyai kepakaran dalaman,
maka pegawai dari agensi lain yang
mempunyai kepakaran yang berkenaan
boleh dijemput bagi menganggotai
Jawatankuasa ini.
(3) Jawatankuasa ini hendaklah membuat
penilaian secara mendalam dan terperinci
bagi memastikan penilaian yang dibuat
adalah berasaskan kepada spesifikasi.
Penilaian ini hendaklah dibuat secara
penilaian di atas kertas, penyataan
pematuhan (statement of compliance)
dan penilaian teknikal.
(4) P e n i l a i a n t e k n i k a l h e n d a k l a h
dilaksanakan secara bermesyuarat.
Penilaian teknikal secara edaran
hendaklah tidak dibenarkan.
Jawatankuasa Penilaian Harga
138.(1) Jawatankuasa Penilaian Harga
hendaklah dilantik secara bertulis oleh
Pengerusi Eksekutif dan keahliannya
terdiri dari sekurang-kurangnya dua
(2) orang Pegawai dan Kakitangan di
mana seorang daripadanya hendaklah
merupakan Pegawai dan Kakitangan
daripada Kumpulan Pengurusan dan
Profesional.
(2) Penilaian harga hendaklah mengambil
kira faktor-faktor seperti syarat
pembayaran, kadar pembayaran,
tempoh, diskaun, harga pasaran
terbuka, keupayaan penyebut harga dan
sebagainya. Perbandingan antara satu
tawaran penyebut harga dengan tawaran
penyebut harga yang lain hendaklah
dibuat berasaskan kepada faktor atau
unsur yang sama (equal footing).
(3) Penilaian harga hendaklah dilaksanakan
secara bermesyuarat. Penilaian
teknikal secara edaran hendaklah tidak
dibenarkan.
(4) Penerangan lanjut berkaitan tugas dan
tanggungjawab Jawatankuasa Penilaian
Teknikal dan Jawatankuasa Penilaian
Harga hendaklah merujuk kepada
Arahan Perbendaharaan, Tatacara
Pengurusan Perolehan Kerajaan Secara
Tender dan Garis Panduan Penilaian
Tender di Agensi Kerajaan.
(5) Penilaian bagi Tender bekalan dan
perkhidmatan hendaklah dibuat oleh
dua jawatankuasa berasingan iaitu
Jawatankuasa Penilaian Teknikal dan
Jawatankuasa Penilaian Harga. Penilaian
tender kerja, selain daripada tender yang
berasaskan konsep Turnkey atau Design
and Build bolehlah dibuat oleh sebuah
Jawatankuasa Penilaian sahaja.
(6) Ahli Jawatankuasa adalah dilarang
menghubungi syarikat yang
sedang dibuat penilaian. Sekiranya
Jawatankuasa Penilaian memerlukan
63
 sebarang kepastian atau keterangan
(clarification) berkaitan maklumat-
maklumat di dalam dokumen sebut harga
atau tender, permohonan hendaklah
dibuat kepada Urus Setia.
Jawatankuasa Pelulus
139. (1) Jawatankuasa Sebut Harga hendaklah
tertakluk kepada perkara-perkara
berikut:
(a) Jawatankuasa Sebut Harga
berkuasa mempertimbangkan
menyetuju terima perolehan yang
bernilai tidak melebihi RM500,000;
(b) Jawatankuasa Sebut Harga
hendaklah dilantik secara bertulis
]
A M A N A H
perolehan yang bernilai melebihi
RM500,000 tetapi tidak melebihi
RM100 juta;
(b) kuorum bagi mesyuarat Lembaga
Perolehan hendaklah tidak
kurang daripada tiga (3) orang.
Kehadiran wakil Ketua Setiausaha
Perbendaharaan dalam Lembaga
Perolehan ‘A’ adalah diwajibkan,
manakala dalam Lembaga
Perolehan ‘B’ kehadiran wakil
Kementerian adalah diwajibkan;
(c) Tender yang nilainya melebihi had
RM100 juta hendaklah dikemukakan
kepada Perbendaharaan untuk
pertimbangan dan keputusan

oleh Pengerusi Eksekutif dan muktamad;

keahliannya hendaklah terdiri
daripada sekurang-kurangnya tiga (d) Lembaga Perolehan hendaklah
(3) orang Pegawai dan Kakitangan dipengerusikan oleh Pengerusi
dan ahli-ahlinya hendaklah terdiri Eksekutif atau Timbalan Pengerusi
W A N G

daripada Kumpulan Pengurusan dan Eksekutif sebagai pengerusi gantian;

Profesional; dan
(e) Lembaga Perolehan hendaklah
(c) Jawatankuasa Sebut Harga mengambil kira perkara-perkara
K U M P U L A N

hanya boleh mempertimbang dan berikut dalam mempertimbang dan

menyetujui terima sebut harga membuat keputusan:
dengan syarat keputusan yang
(i) memberi keutamaan kepada
dibuat adalah sebulat suara dan
petender Bumiputra;
tidak melebihi had nilai sebut harga.
[

Keputusan yang tidak sebulat suara

(ii) memberi keutamaan kepada
dan atau melebihi had nilai sebut
barang atau perkhidmatan
harga hendaklah dikemukakan
tempatan;
kepada Jawatankuasa Sebut
Harga di Peringkat Ibu Pejabat atau (iii) dasar pemindahan teknologi;
Lembaga Perolehan mengikut mana
yang berkenaan untuk keputusan. (iv) dasar perolehan barangan
import; dan
(2) Lembaga Perolehan hendaklah tertakluk
kepada perkara-perkara berikut: (v) hendaklah merujuk kepada
(a) Lembaga Perolehan berkuasa Arahan Perbendaharaan,
mempertimbang dan menyetuju Tatacara Pengurusan Perolehan
Kerajaan Secara Tender dan Garis

64
 Panduan Penilaian Tender di
Agensi Kerajaan bagi penerangan
lanjut berkaitan tugas dan
tanggungjawab Lembaga
Perolehan.
Pentadbiran Kontrak
Bayaran Pendahuluan
140. Bayaran pendahuluan bagi kontrak sebut
harga boleh dibuat tertakluk kepada
syarat-syarat berikut:
(a) ia dibenarkan bagi kontrak yang
bernilai melebihi RM200,000
hingga RM500,000;
(b) Inden Kerja atau Pesanan Kerajaan
telah ditandatangani dan dikeluarkan;
(c) polisi-polisi insuran seperti yang
dinyatakan dalam syarat-syarat
kontrak telah dikemukakan;
(d) jaminan bagi bayaran pendahuluan
bagi bekalan atau perkhidmatan atau
kerja hendaklah dikemukakan sama
ada dalam bentuk jaminan bank,
jaminan insuran, jaminan syarikat
kewangan, jaminan Bank Islam atau
jaminan Takaful yang dikeluarkan oleh
Syarikat takaful. Jaminan berkenaan
hendaklah sama nilainya dengan
bayaran pendahuluan;
(e) bayaran pendahuluan hendaklah
dipohon pada peringkat awal kontrak
dan tidak melebihi satu bulan dari
tarikh Inden Kerja atau Pesanan
Kerajaan, mengikut mana yang
berkaitan; dan
(f) bayaran pendahuluan hendaklah tidak
dibenarkan bagi perolehan bekalan
atau perkhidmatan atau siap kerja
tidak melebihi tiga (3) bulan.
Bayaran Balik Pendahuluan
141. (1) Bayaran balik pendahuluan hendaklah
dibuat melalui potongan ke atas bayaran
kemajuan mengikut peringkat kerja
atau mengikut peringkat bekalan atau
perkhidmatan yang telah disempurnakan.
(2) Bagi kontrak kerja, potongan hendaklah
selesai dibuat selewat-lewatnya semasa
projek siap pada tahap 75%.
(3) Bagi kontrak bekalan atau perkhidmatan,
potongan hendaklah selesai pada
tahap 75% bekalan atau perkhidmatan
disempurnakan.
Arahan Perubahan Kerja
142. (1) S e s u a t u p e r u b a h a n d a r i p a d a
kontrak kerja bermaksud sebarang
penyimpangan daripada perjanjian
kontrak berkaitan dengan pelan,
spesifikasi dan atau senarai kuantiti sama
ada dipinda, ditambah atau dikurangkan.
(2) Setiap perubahan daripada kontrak kerja
hendaklah memenuhi kriteria berikut:
(a) tempoh kontrak masih berjalan
semasa Arahan Perubahan Kerja
dikeluarkan, kecuali dibenarkan di
bawah syarat- syarat kontrak;
(b) p e r u b a h a n t i d a k m e n u k a r
sebahagian besar skop kerja asal;
(c) bagi kerja tambahan, perlaksanaannya
hendaklah di tapak bina kontrak; dan
(d) bagi kerja gantian, perubahan adalah
di dalam skop kontrak asal dan kerja
asal yang ditentukan dalam skop
kontrak asal hendaklah dapat dikenal
pasti dalam kerja-kerja gantian
tersebut.
65
 (3) Had nilai perubahan dan pihak berkuasa perubahan kontrak dan pelanjutan
melulus adalah seperti berikut: tempoh kontrak dipertimbangkan;

KAEDAH NILAI KUASA

PERUBAHAN MELULUS (b) perubahan kontrak dan pelanjutan
tempoh kontrak tidak melibatkan
SEBUT Jumlah perubahan Jawatankuasa
HARGA kerja terkumpul yang Sebut Harga perubahan kadar harga dan syarat-
dicadangkan tidak dengan seorang syarat lain dalam kontrak;
melebihi 20% daripada Pegawai dan
nilai kontrak atau tidak Kakitangan
melebihi RM100,000 Teknikal (c) pelanjutan tempoh kontrak hanya
mengikut mana yang sebagai ahli
terendah. Jawatankuasa
diberi sekali sahaja dan tempoh
maksimum adalah sehingga dua
Jumlah perubahan kerja Kementerian
terkumpul melebihi 20% Kewangan tahun; dan
daripada nilai kontrak
atau RM100,000.
(d) perubahan kontrak dan pelanjutan
TENDER Jika harga asal kontrak Lembaga tempoh kontrak tidak dibenarkan
tidak melebihi RM10 juta Perolehan
dan jumlah perubahan bagi perolehan yang diuruskan
kerja terkumpul yang secara sebut harga. Bagaimanapun,
dicadangkan tidak
perubahan kontrak dan pelanjutan
]

melebihi 10% daripada

A M A N A H

nilai kontrak ATAU jika tempoh penghantaran yang tidak

harga asal kontrak melibatkan tambahan kos boleh
melebihi RM10 juta dan
jumlah perubahan kerja dibenarkan bagi sebut harga dan
yang dicadangkan tidak tender tertakluk kepada syarat- syarat
melebihi RM1 juta.
di dalam dokumen kontrak.
W A N G

Jika harga asal kontrak Lembaga

tidak melebihi RM20 juta Perolehan (e) Had nilai perubahan dan pihak
dan jumlah perubahan
kerja terkumpul yang berkuasa melulus:
K U M P U L A N

dicadangkan tidak
melebihi 20% atau KAEDAH NILAI KUASA
jika harga asal kontrak PERUBAHAN MELULUS
melebihi RM20 juta
dan jumlah perubahan SEBUT Dibenarkan bagi kontrak Jawatankuasa
kerja terkumpul yang HARGA yang bernilai melebihi Sebut Harga
dicadangkan tidak RM200,000 hingga
melebihi RM4 juta. RM500,000
[

Dalam semua hal lain Kementerian Bagi kontrak bekalan,

Kewangan tambahan kuantiti tidak
melebihi 50% daripada
kontrak asal tertakluk kepada
Perubahan Dan Pelanjutan Tempoh Kontrak nilai maksimum RM250,000
dengan syarat jumlah
Untuk Kontrak Bekalan Dan Perkhidmatan keseluruhan tambahan ini
dan nilai kontrak asal tidak
143. Perubahan kontrak dan pelanjutan melebihi RM750,000;
tempoh kontrak bekalan dan Bagi kontrak perkhidmatan,
nilai tambahan tidak melebihi
perkhidmatan boleh diluluskan oleh 50% daripada kontrak
pihak berkuasa yang meluluskan sebut asal tertakluk kepada nilai
maksimum RM250,000
harga atau tender asal dengan syarat-
dengan syarat jumlah
syarat berikut: keseluruhan tambahan ini
dan nilai kontrak asal tidak
(a) tempoh sah laku kontrak masih melebihi RM750,000.
berkuat kuasa semasa permohonan

66
TENDER Bagi kontrak bekalan,
tambahan kuantiti tidak
melebihi 50% daripada
kontrak asal tertakluk kepada
nilai maksimum RM7.5
juta dengan syarat jumlah
keseluruhan tambahan ini
dan nilai kontrak asal tidak
melebihi RM25 juta.
Bagi kontrak perkhidmatan,
nilai tambahan tidak melebihi
50% daripada kontrak
asal tertakluk kepada nilai
maksimum RM7.5 juta
dengan syarat jumlah
keseluruhan tambahan ini
dan nilai kontrak asal tidak
melebihi RM25 juta.
Dalam semua hal lain
Lembaga (4) Pelanjutan masa hendaklah dibenarkan
Perolehan sekiranya punca kelewatan projek
adalah diluar kawalan kontraktor serta
memenuhi peraturan dan syarat-syarat
yang termaktub di dalam kontrak kerja
atau perkhidmatan. Pelanjutan masa
boleh diberi atas sebab-sebab berikut:
Lembaga (a) oleh sebab Force Majeure;
Perolehan
(b) oleh sebab apa-apa keburukan
cuaca yang luar biasa;
(c) kelewatan atau kerosakan yang
disebabkan oleh mana-mana
Kementerian perkara luar jangka yang disebut
Kewangan dalam kontrak;

Pelanjutan Masa (Extension Of Time (d) arahan yang diberi oleh pegawai
atau EOT) diberi kuasa yang mengakibatkan
penangguhan projek;
144. (1) Bagi memelihara kepentingan Kumpulan
Wang Amanah dan memastikan semua
(e) kelewatan disebabkan oleh Pegawai
projek kerja disiapkan dalam tempoh
Penguasa berpunca dari arahan,
yang ditetapkan, pelanjutan masa yang
lukisan, penamaan subkontraktor
pertama hendaklah diberi berasaskan
atau pembekal yang diperuntukkan
satu (1) tempoh yang dianggap
dalam kontrak atau kelewatan yang
berpatutan bagi kontraktor menyiapkan
disebabkan oleh Kumpulan Wang
projek. Pelanjutan masa yang berulang
Amanah dalam melaksanakan
kali hendaklah dielakkan.
kerja kemahiran yang tidak menjadi
sebahagian daripada kontrak;
(2) Permohonan pelanjutan masa bagi
tender kerja hendaklah dikemukakan
(f) kelambatan memberi milik tapak bina
dalam tempoh kontrak dan diluluskan
mengikut kontrak;
oleh Pengarah. Pelanjutan masa bagi
kontrak kerja secara sebut harga bernilai
(g) apa-apa tindakan yang berpunca
melebihi RM200,000 hingga RM500,000
dari penyatuan pekerja-pekerja
hendaklah dibenarkan tertakluk kepada
setempat atau mogok atau tutup
kelulusan Jawatankuasa Sebut Harga
pintu; dan
terlebih dahulu.
(h) kontraktor tidak berupaya kerana
(3) Selaras dengan itu, tindakan hendaklah
sebab-sebab yang tidak dapat
diambil untuk memanjangkan tempoh
dikawal dan diramal olehnya dengan
sah laku Bank Guarantee berdasarkan
munasabah.
EOT yang diluluskan.

67
 BAHAGIAN IV
(5) Sekiranya kelewatan menyiapkan projek
adalah berpunca daripada kelemahan
di pihak kontraktor, Ganti Rugi Yang
Ditentukan dan Ditetapkan atau
Liquidated and Ascertained Damages PELABURAN
(LAD) hendaklah dikenakan terhadap
kontraktor tersebut seperti yang Dasar Pelaburan
termaktub dalam kontrak. 146. Dasar Pelaburan Suruhanjaya
hendaklah selaras dengan kehendak
(6) Projek yang mana kemajuan
seksyen 37 Akta, seksyen 5 Akta 61 dan
pelaksanaannya telah mengalami
lain-lain peraturan yang berkaitan yang
kelewatan melebihi tiga (3) bulan atau
termasuklah:
30% daripada jadual yang ditetapkan
boleh dianggap sebagai projek sakit. (a) Kumpulan Wang Suruhanjaya iaitu:
Justeru itu, tindakan penamatan (i) Kumpulan Wang Operasi
kontraktor dan pelantikan kontraktor Suruhanjaya;
penyiap bagi projek sakit hendaklah
diambil mengikut peraturan yang berkuat
]

(ii) Kumpulan Wang Rizab Am; dan

A M A N A H

kuasa.
(iii) lain-lain Kumpulan Wang yang
Tempoh Tanggungan Kecacatan
diwujudkan atau diletak hak
145. (1) Bagi kontrak kerja yang bernilai di antara kepada Kumpulan Wang Amanah;
RM50,000.00 hingga RM500,000.00, dan
W A N G

tempoh tanggungan kecacatan

hendaklah selama enam (6) bulan dari (b) Kumpulan Wang Amanah Koperasi
tarikh kerja diperakukan siap. Dalam iaitu:
kes-kes tertentu oleh kerana jenis dan
K U M P U L A N

(i) Kumpulan Wang Amanah

kerumitan kerja, tempoh tanggungan
Pendidikan Koperasi;
kecacatan yang lebih lama daripada
enam bulan boleh dikenakan. Bagi kerja-
(ii) Kumpulan Wang Amanah
kerja mekanikal dan elektrikal, tempoh
Pembangunan Koperasi;
waranti ke atas alat-alat dan loji-loji
[

hendaklah selama (12) dua belas bulan.

(iii) Kumpulan Wang Pusat Koperasi;
(2) Bagi kontrak kerja yang bernilai melebihi
(iv) Akaun Pelikuidasian Koperasi;
RM500,000.00, tempoh tanggungan
kecacatan hendaklah sekurang-
(v) Kumpulan Wang Likuiditi Pusat;
kurangnya dua belas bulan dari tarikh
kerja diperakukan siap. Dalam kes- kes
(vi) Akaun Deposit Koperasi; dan
tertentu oleh kerana jenis dan kerumitan
kerja, tempoh tanggungan kecacatan
(vii) lain-lain Akaun yang diwujudkan di
yang lebih lama daripada dua belas
bawah Kumpulan Wang Amanah.
bulan boleh dikenakan. Bagi kerja-kerja
mekanikal dan elektrikal, tempoh waranti
ke atas alat-alat dan loji-loji hendaklah
selama (12) dua belas bulan.
68
Tanggungjawab
147. (1) Bahagian Pengurusan Dana hendaklah
bertanggungjawab menjalankan fungsi
pelaburan.
(2) Jawatankuasa Kewangan dan Pelaburan
Kumpulan Wang Amanah yang dilantik
oleh Lembaga Pengarah hendaklah
bertanggungjawab untuk mengawasi
perkara-perkara berikut:
(a) menentukan wujud dasar dan strategi
pelaburan yang kukuh;
(b) memastikan wujud sistem
pengurusan risiko pelaburan yang
efektif;
(c) menentukan peruntukan Aset bagi
pelaburan serta jenis-jenis instrumen
pelaburan;
(d) memastikan modal yang diperuntukkan
terpelihara dengan membuat pelaburan
yang bersesuaian;
(e) memilih dan melantik pengurus atau
perunding pelaburan, jika perlu;
(f) memantau dan menyemak prestasi
pelaburan keseluruhan berbanding
dengan objektif yang telah ditentukan
termasuk prestasi pengurus atau
perunding pelaburan;
(g) memastikan wujudnya mudah tunai
bagi memenuhi keperluan operasi
Kumpulan Wang Amanah dan
kegunaan sektor koperasi;
(h) mencadangkan kadar pulangan yang
berpatutan ke atas dana-dana yang
dilaburkan di bawah pengurusan
Kumpulan Wang Amanah secara
telus; dan
(i) memastikan pendapatan yang
optimum diperoleh daripada
pelaburan dengan pendedahan risiko
yang sewajarnya.
Proses Pelaburan
148. Pegawai dan Kakitangan Bahagian
Pengurusan Dana hendaklah
memastikan setiap pelaburan yang
dijalankan mematuhi perkara-perkara
berikut:
(a) jadual kematangan deposit atau
pelaburan secara berkala hendaklah
dikemaskinikan dengan:
(i) menyemak penyata atau sijil
pelaburan yang matang bagi setiap
kumpulan wang, penyata atau sijil
pelaburan yang akan matang dan
perancangan penggunaan wang;
(ii) menentukan penempatan pelaburan
baru atau memperbaharui atau
menebus pelaburan, jangkamasa
pelaburan yang akan dibuat dan
institusi kewangan yang akan
dipilih;
(iii) mendapatkan kadar jangkaan
pulangan untuk pelaburan; dan
(iv) menyediakan jadual cadangan
pelaburan;
(b) pelaburan untuk Kumpulan Wang
Kumpulan Wang Amanah dan
Kumpulan Wang Amanah Koperasi
hendaklah mendapat kelulusan
Pengarah Bahagian Pengurusan
Dana;
(c) kajian hendaklah dibuat dengan
menghubungi institusi kewangan
untuk mendapatkan kadar persaingan
jangkaan dividen yang terbaik;
(d) Pegawai dan Kakitangan Bahagian
Pengurusan Dana hendaklah
bertanggungjawab:
(i) menyediakan Dealing Chit bagi
69
 penempatan baru atau penebusan
atau memperbaharui pelaburan; (d) Jawatankuasa Kumpulan Wang
Amanah Koperasi yang berkenaan.
(ii) mendapatkan pengesahan Dealing
Chit daripada Pegawai dan
Kakitangan yang diberi kuasa bagi Senarai Pelaburan Yang Dibenarkan
penempatan baru atau penebusan dan Sekatan Pelaburan
atau memperbaharui pelaburan;
151. (1) Dalam melaksanakan pelaburan,
dan
Pegawai dan Kakitangan Bahagian
Pengurusan Dana hendaklah mematuhi
(iii) menyediakan dan mengemukakan
Garis Panduan Pelaburan Kumpulan
surat persetujuan bagi
Wang Amanah.
penempatan baru atau penebusan
atau memperbaharui pelaburan
(2) Senarai pelaburan yang dibenarkan
kepada institusi kewangan yang
adalah seperti berikut:
berkenaan.
(a) instrumen yang ditawarkan oleh
institusi kewangan yang dilesenkan
]

Rekod - Rekod Pelaburan

A M A N A H

di Malaysia iaitu yang dilesenkan

149. Pegawai dan Kakitangan Bahagian
di bawah Akta Bank dan Institusi-
Pengurusan Dana hendaklah
Institusi Kewangan [Akta 372], Akta
bertanggungjawab menyenggara dan
Bank Islam 1983 [Akta 276], Akta
meyimpan rekod-rekod pelaburan
Institusi Kewangan Pembangunan
seperti berikut:
W A N G

2002 [Akta 618], apa-apa Akta

(a) Dealing Chit; Parlimen yang lain yang mungkin
dikuatkuasakan dari semasa ke
(b) Buku Daftar Pelaburan; semasa dan institusi–institusi lain
K U M P U L A N

yang diluluskan oleh Jawatankuasa

(c) Surat Arahan Pelaburan;
Pelaburan dan Lembaga;
(d) Surat Pengesahan Pelaburan; dan
(b) akaun semasa berlandaskan syariah
(e) Sijil Pelaburan. yang termasuklah:
[

(i) Liquidity Management Account

Pelaporan dan Penyata
(Call money);
150. Pegawai dan Kakitangan Bahagian
Pengurusan Dana hendaklah (ii) Money Market;
bertanggungjawab menyedia dan
melaporkan prestasi pelaburan kepada: (iii) Interbank deposit atau Mudharabah
Interbank Investment;
(a) Lembaga;

(b) Jawatankuasa Kewangan dan (iv) Repurchase Agreement (REPO);

Pelaburan Kumpulan Wang Amanah;
(v) Simpanan Tetap atau Pelaburan
(c) Jawatankuasa Pengurusan dan Mudharabah;
Kewangan Kumpulan Wang Amanah;
dan
70
 (vi) Bankers’ Acceptance atau
Islamic Acceptance Bills (BA); dan
(vii)Negotiable IDEnstrument
Deposit (NID);
(c) simpanan dengan koperasi iaitu
simpanan dengan mana-mana
koperasi kredit yang diluluskan oleh
Lembaga;
(d) surat jaminan Kerajaan seperti:
(i) Bil Perbendaharaan Malaysia atau
Malaysian Islamic Treasury Bills;
(ii) instrumen pelaburan yang
dikeluarkan oleh Bank Negara
Malaysia;
(iii) sekuriti Kerajaan Malaysia; dan
(iv) bon yang dikeluarkan oleh Kerajaan
Malaysia sama ada konvensional
(MGS) atau berlandaskan syariah
(GII);
(e) Commercial Papers iaitu yang
dikeluarkan oleh syarikat milik
kerajaan dan syarikat berkaitan
kerajaan yang mendapat penarafan
sekurang-kurangnya P1 oleh RAM
atau MARC;
(f) Private Debt Securities yang
dikeluarkan oleh syarikat milik
Kerajaan, syarikat berkaitan
Kerajaan yang mendapat penarafan
sekurang-kurangnya AA1 oleh RAM
atau AA+ oleh MARC;
(g) tertakluk kepada sekatan-sekatan
pelaburan iaitu:
(i) semua pelaburan hendaklah
dalam Ringgit Malaysia;
(ii) tempoh matang pelaburan
dalam Bankers’ Acceptance
tidak melebihi 200 hari;
of
(iii) pelaburan dalam instrumen
jangka panjang seperti
sekuriti Kerajaan dan private
debt securities hendaklah
mempunyai baki tempoh
matang tidak melebihi 5 tahun
daripada tarikh pembelian;
(iv) simpanan atau deposit di dalam
satu-satu institusi kewangan
tidak boleh melebihi 30% daripada
jumlah setiap Kumpulan Wang
tertakluk kepada had maksima
RM30 tiga puluh juta ringgit. Walau
bagaimanapun, Lembaga
boleh membuat pengecualian
40% daripada jumlah setiap
Kumpulan Wang kepada
Bank Rakyat atau lain-lain
institusi yang diluluskan oleh
Jawatankuasa Pelaburan dan
Lembaga;
(v) jumlah keseluruhan pelaburan
dalam private debt securities tidak
boleh melebihi 20% d a r i p a d a
jumlah setiap Kumpulan
Wang;
(vi) pelaburan di dalam private debt
securities yang dikeluarkan oleh
sesuatu organisasi tidak boleh
melebihi 10% daripada nilai
setiap tawaran;
(vii) bagi Kumpulan Wang yang
sebahagian besarnya diperlukan
dalam jangka pendek seperti
Kumpulan Wang Pusat Koperasi,
Kumpulan Wang Operasi SKM,
Akaun Deposit Koperasi,
Kumpulan Wang Likuiditi
71
 BAHAGIAN V
Pusat dan Tabung Bantuan
Kecemasan, pelaburan dalam
instrument jangka panjang iaitu
termasuklah sekuriti kerajaan dan
private debt securities tidak boleh SISTEM KAWALAN RISIKO
melebihi 10% daripada jumlah
setiap Kumpulan Wang; dan Kawalan Risiko Pasaran, Risiko Kredit
dan Risiko Operasi
(viii) bagi Kumpulan Wang yang
sebahagian besarnya tidak 152. Pengerusi Eksekutif hendaklah
diperlukan dalam jangka bertanggungjawab mewujudkan struktur
pendek seperti Kumpulan Wang kawalan risiko bagi menangani risiko
Amanah Pendidikan Koperasi, pasaran, risiko kredit dan risiko operasi.
Kumpulan Wang Amanah Struktur kawalan risiko SKM hendaklah:
Pembangunan Koperasi (a) mempunyai sistem yang mantap bagi
dan Akaun Pelikuidasian memproses setiap urusniaga;
Koperasi, pelaburan dalam
instrument jangka panjang iaitu
]

(b) mempunyai satu struktur yang

A M A N A H

termasuklah sekuriti kerajaan dan mantap dan mematuhi Dasar

private debt securities tidak boleh Pelaburan Kumpulan Wang Amanah
melebihi 90% daripada jumlah yang disediakan;
setiap Kumpulan Wang.
(c) mengasingkan tugas di antara
W A N G

Pegawai dan Kakitangan yang

memproses dan melaksanakan
pelaburan; dan
K U M P U L A N

(d) memperuntukkan bahawa Audit

Dalam hendaklah memastikan
pematuhan oleh Kumpulan Wang
Amanah kepada Dasar Pelaburan
Suruhajaya dan menyediakan
[

pelaporan yang bebas.

72
BAHAGIAN VI
TATACARA PENGURUSAN ASET
BAB I - TATACARA PENGURUSAN ASET ALIH
Peranan dan Tanggungjawab Pengerusi
Eksekutif
153. (1) Pengerusi Eksekutif hendaklah
memastikan pengurusan aset alih
Kumpulan Wang Amanah dilaksanakan
secara teratur, cekap dan berkesan
di Kumpulan Wang Amanah dengan
melaksanakan perkara-perkara
berikut:
(a) mewujudkan Unit Pengurusan Aset.
(b) melantik:
(i) Pegawai Aset di Kumpulan
Wang Amanah;
(ii) Pegawai-pegawai menjalankan
pemeriksaan ke atas aset;
(iii) Lembaga Pemeriksa bagi
melaksanakan pelupusan aset; dan
(iv) Jawatankuasa Penyiasat bagi
menyiasat kes kehilangan aset
c) menubuhkan Jawatankuasa
Pengurusan Aset Suruhanjaya
(JKPAS); dan
(d) memastikan semua aset alih
diuruskan mengikut tatacara yang
telah ditetapkan;
(2) Bagi maksud subperaturan (1), tatacara
pengurusan aset termasuk penggunaan,
penyimpanan, pemeriksaan,
penyelenggaraaan, pelupusan,
kehilangan dan hapuskira untuk
Kumpulan Wang Operasi juga hendaklah
terpakai kepada pengurusan aset yang
diperolehi dengan menggunakan wang
Kumpulan Wang Amanah.
BAB II - TATACARA PENGURUSAN
ASET TAK ALIH
154. Pengurusan Aset Tak Alih Kumpulan
Wang Amanah hendaklah diuruskan
selaras dengan peruntukan Pekeliling
Tatacara Pengurusan Aset Tak Alih
Kerajaan yang dikeluarkan oleh
Jabatan Perdana Menteri dan apa-
apa pindaan kepadanya dari masa ke
semasa dan hendaklah terpakai dengan
pengubahsuaian yang sewajarnya bagi
tujuan Kumpulan Wang Amanah.
BAHAGIAN VII
PELBAGAI
155. Sekiranya terdapat apa-apa perkara
yang tidak diliputi oleh Tatacara ini
atau apa-apa kekeliruan dalam tafsiran
pemakaian, rujukan hendaklah dibuat
kepada Arahan Perbendaharan atau
mana-mana pekeliling Kerajaan yang
berkenaan.
156. Pemakaian Tatacara ini tertakluk kepada
sebarang pindaan kepada pekeliling-
pekeliling yang berkuatkuasa.
73
 JADUAL A
LAMPIRAN I
TATACARA BAGI LEMBAGA PEMERIKSA

(1) Tatacara-tatacara ini dipakai bagi pemeriksaan yang dijalankan di bawah peruntukan peraturan 90
dan bagi hal-hal lain di mana suatu Lembaga ditubuhkan bagi menjalankan suatu pemeriksaan
wang tunai, barang-barang bernilai dan baki bank di bawah jagaan seorang Pegawai Perakaunan.

(2) Lembaga hendaklah berkumpul di pejabat pegawai perakaunan yang akan diperiksa sebelum
permulaan urusan pada hari pemeriksaan itu diadakan. Pegawai Perakaunan atau wakilnya
hendaklah hadir sepanjang pemeriksaan itu.

(3) Lembaga hendaklah meminta buku wang tunai, dan jika buku itu belum diimbangkan, hendaklah
mencatatkan nombor resit yang akhir dan bayaran yang direkodkan dalamnya dan meminta
]

pegawai perakaunan menggaris dan mengimbangkan buku wang tunai itu dengan sertamerta.
A M A N A H

Lembaga hendaklah merekod baki wang tunai dan baki bank yang ditunjukkan dalam buku wang
tunai itu pada Borang Laporan (Kew. 78 Pindaan).

(4) Lembaga hendaklah meminta pegawai perakaunan menunjukkan semua peti besi, bilik kebal, dan
W A N G

sebagainya, dalam mana wang tunai, cek, dan sebagainya, disimpan, dan hendaklah memeriksa
kandungan tiap-tiap satunya, memastikan bahawa tiada pindah-memindah boleh dilakukan
sehingga jumlah wang tunai itu telah diverifikasikan.
K U M P U L A N

(5) Lembaga hendaklah mengira semua wang kertas dan duit syiling kecuali dalam bungkusan yang
diperakui dengan meteri seorang Pegawai Mata Wang atau Bank. Jika diminta oleh pegawai
perakaunan, Lembaga boleh menverifikasi dan melepaskan duit laci untuk membolehkan pejabat
itu menjalankan urusannya semasa pemeriksaan dijalankan.

(6) Segala wang tunai, cek, kiriman wang, dll. yang menjadi baki wang tunai hendaklah disemak dan
[

disenaraikan oleh Lembaga dalam Borang Laporan pada Penyata A dan B. Segala wang tunai,
cek, dll., yang belum dimasukkan ke dalam bank, tetapi telah dicatatkan dalam buku wang tunai
dan sedia untuk dimasukkan ke dalam bank hendaklah disemak dan disenaraikan oleh Lembaga
pada Penyata C. Segala wang tunai, cek, dll., yang tidak menjadi sebahagian daripada baki wang
tunai yang ditunjukkan dalam buku wang tunai (contohnya, baki pembayaran baucar yang belum
dibayar sepenuhnya dan panjar wang runcit) hendaklah disemak dan disenaraikan oleh Lembaga
pada Penyata D.

(7) Lembaga hendaklah meminta pegawai perakaunan menunjukkan adanya wang yang diterima
lewat untuk dibayar kepada Akauntan Negara atau ke dalam sesuatu Perbendaharaan atau
bank, dan jika ada, meminta pegawai berkenaan mengeluarkan wang itu untuk disemak. Wang
ini hendaklah dikeluarkan dan hendaklah direkodkan oleh Lembaga dalam Borang Laporan pada
Penyata D.

74
(8) Lembaga hendaklah memeriksa buku resit dan daftar mel, dan audit roll/audit trail untuk
memastikan bahawa catatan yang akhir telah dimasuk kira dalam Buku Tunai.

(9) Apabila jumlah wang tunai seperti Penyata A dan B telah ditentukan ia hendaklah dibandingkan
dengan baki wang dalam Buku Tunai. Jika ada selisih, ia hendaklah dicatat dalam Borang
Laporan. Jika ada selisihan besar, Lembaga hendaklah melaporkan dengan segera kepada
Perbendaharaan atau Pihak Berkuasa Kewangan Negeri.

(10) Bagi tiap-tiap baki bank dalam Buku Tunai, Lembaga hendaklah meminta pegawai perakaunan
mengemukakan dengan seberapa segera yang boleh, dua salinan tiap-tiap satu perakuan bank
dan satu penyata penyesuaian. Lembaga hendaklah menyemak bahawa baki pada tiaptiap satu
penyata penyesuaian bank adalah sama dengan perakuan bank dan Buku Tunai.

(11) Apabila selesai pemeriksaan, Lembaga hendaklah menandatangani penyata penyesuaian dan
apa-apa senarai yang dikembarkan; dan menyampaikan kepada Perbendaharaan atau Pihak
Berkuasa Kewangan Negeri dua salinan Borang Laporan yang diperakui bersama dengan perakuan
bank dan Penyata Penyesuaian Bank dalam tempoh 30 hari daripada tarikh pemeriksaan.

(12) Perbendaharaan atau Pihak Berkuasa Kewangan Negeri hendaklah menghantar satu set laporan
lengkap Lembaga Pemeriksa kepada Ketua Audit Negara atau Pengarah Audit Negeri, mana
yang berkenaan dalam tempoh 14 hari dari tarikh laporan.

75
 JADUAL B
LAMPIRAN M
TEMPOH MINIMUM BAGI MENYIMPAN BUKU DAN REKOD KEWANGAN
SERTA PERAKAUNAN

Buku atau Rekod Tempoh minimum penyimpanan

1. Lejar dan Rekod Khas, contohnya, Daftar Pinjaman 20 tahun selepas penyelesaian akhir segala urusan dan
Hutang Suruhanjaya dan Daftar Pindah Milik. penutupan akaun terakhir dalamnya.

2. Lejar Perakaunan Utama, Buku Wang Tunai, 7 tahun selepas penyelesaian akhir segala urusan dan
Jurnal Besar, Ringkasan dan Lejar Kecil. penutupan akaun terakhir dalamnya.

3. a) Sistem Perakaunan Secara Manual

i. Baucar bayaran dengan kontrak 7 tahun
]

ii. Baucar-baucar lain 4 tahun

A M A N A H

b) Sistem Perakaunan Secara Elektronik

i. Penyimpanan dokumen secara hardcopy 4 tahun
termasuk baucar bayaran dengan kontrak
ii. Penyimpanan dokumen secara softcopy 7 tahun
W A N G

4. Penyata Pemungut termasuk resit rasmi pendua 3 tahun

5. Buku Wang Tunai Harian, Buku Bayaran Pos 1 tahun

dan sebagainya.
K U M P U L A N

Pendua atau Kaunterfoil dalam bentuk buku Selepas penyelesaian akhir

tindakan atas segala borang asal.

7. Laporan atau listing kecil komputer atau maklumat Selepas penyelesaian akhir
berkenaan yang direkod dan disimpan secara makro tindakan atas laporan atau listing kecil komputer.
grafik atau media elektronik lain.
[

76
 JADUAL C
LAMPIRAN W
DAFTAR DEPOSIT UNTUK DIWARTAKAN

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)

Nombor Nombor Penyata Tarikh Deposit Patut

Bil. Kod Akaun deposit Nama Pendeposit Amaun (RM)
Resit/Tarikh Pemungut / Tarikh Dipulangkan

JUMLAH

Saya memperakui bahawa butir-butir Nama Jabatan: ......................................

di atas sebenarnya tercatat di dalam Nama Pegawai: .....................................
Daftar Deposit untuk diwartakan
Jawatan: ...............................................
Pada ............................................
Tandatangan: ........................................

77
Tarikh: ...................................................
 JADUAL D
LAMPIRAN J
LAPORAN AWAL MENGENAI KEHILANGAN WANG AWAM

Nyatakan:

1) Jenis kehilangan.

2) Anggaran jumlah Wang Suruhanjaya.

3) Tempat sebenar di mana kehilangan berlaku.

4) Tarikh dan masa kehilangan berlaku.

5) Cara bagaimana kehilangan berlaku.

6) Nama dan jawatan pegawai yang akhir sekali menyimpan wang yang hilang itu.
]
A M A N A H

7) Sama ada seseorang pegawai difikirkan prima facie bertanggungjawab ke atas kehilangan itu.
Jika ya, nama dan jawatannya.

8) Sama ada seseorang pegawai telah ditahan kerja. Jika ya, nama dan jawatannya.

9) Sama ada laporan kepada Polis telah dibuat selaras dengan peraturan 124 (1).
W A N G

Sila nyatakan rujukan Laporan Polis.

10) Langkah berjaga-jaga yang telah diambil untuk mengelakkan kehilangan itu berlaku.
K U M P U L A N

11) Langkah-langkah yang akan diambil bagi mencegah berulangnya kejadian ini.

12) Catatan-catatan lain sekiranya ada.

[

Tarikh: .....................................

.....................................................
Tandatangan Pengarah

Nama:
Jawatan:

Cop Jabatan:

78
 JADUAL E
LAMPIRAN 2

Kepada:

Pegawai/Pegawai-pegawai
Penyiasatan Yang Dilantik.

LANTIKAN PEGAWAI PENYIASAT BERHUBUNG DENGAN

KEHILANGAN WANG SURUHANJAYA

Selaras dengan peruntukan peraturan 140 (4), saya sebagai Pegawai Pengawal, dengan ini melantik
Tuan/Puan untuk menyiasat kehilangan ......(Jumlah wang)...... yang telah dilaporkan berlaku di ......
(Tempat)...... pada ......(Tarikh)...... Sesalinan Laporan Awal berkenaan disertakan bersama-sama ini
untuk rujukan tuan/puan.

2. Tuan/Puan adalah diberi kuasa untuk menjalankan tugas bagi mendapatkan maklumat mengenai
kes kehilangan tersebut daripada mana-mana pegawai yang berkenaan.

3. Laporan Akhir penyiasatan mengenai kehilangan tersebut hendaklah berpandukan format seperti di
‘Lampiran K’ pada Jadual F Peraturan-Peraturan Kewangan dan Perakaunan SKM dan mengandungi
semua maklumat yang berkaitan secara terperinci. Laporan ini mestilah dikemukakan kepada Pegawai
Pengawal sebelum ……………………

……………………………………
(Tarikh)

……………………………………
(Tandatangan)

……………………………………
s.k— (Nama Pegawai Pengawal)

……………………………………
Ketua Setiausaha (Kementerian/Jabatan)
Perbendaharaan Malaysia

79
 JADUAL F
LAMPIRAN K
LAPORAN AKHIR MENGENAI KEHILANGAN WANG SURUHANJAYA

1) Nyatakan sama ada wang tunai, cek, wang pos atau kiriman wang, dan sebagainya.

2) Nyatakan sama ada kehilangan Wang Suruhanjaya itu kepunyaan Ibu Pejabat atau Negeri, jika
kedua-duanya sekali, nyatakan jumlah/ nilai masing-masing.

3) Adakah suatu akaun pendahuluan diri (pegawai Suruhanjaya) dibuka untuk menampung
kehilangan itu sebagaimana yang dikehendaki oleh peraturan 124 (7). Jika sudah, nyatakan
jumlahnya dan rujukan Peraturan.

4) Tempat, tarikh dan masa sebenarnya kehilangan itu berlaku.

5) Cara sebenar bagaimana kehilangan itu berlaku (Keterangan yang ringkas, tepat dan lengkap
adalah dikehendaki).
]
A M A N A H

6) Tarikh dan bagaimana kehilangan diketahui (Nyatakan nombor rujukan Laporan Awal Peraturan
124 (2).

7) (a) Nama pegawai yang:

(i) disyaki terlibat atas kehilangan jika berkenaan;
(ii) secara langsung menjaga Wang Suruhanjaya; atau
W A N G

(iii) bertanggungjawab secara langsung sebagai penyelia.

(b) Mengenai tiap-tiap seorang pegawai di atas nyatakan:

K U M P U L A N

(i) Jawatan hakiki pada masa kehilangan itu;

(ii) Tugasnya (sertakan SENARAI TUGAS);
(iii) Taraf jawatan; Tetap/Berpencen/Tidak Berpencen/Dalam Percubaan/Sementara;
(iv) Sama ada Pegawai Ibu Pejabat atau Negeri;
(v) Sama ada digantung kerja atau ditahan kerja. Tarikhnya berkuat kuasa hukuman ini;
(vi) Tarikh bersara atau penamatan perkhidmatan. Saraan yang akan dibayar kepadanya
[

oleh Suruhanjaya;
(vii) Apa-apa kesalahan dan luar aturan yang telah dilakukan dahulu serta hukumannya,
dengan memberi butir-butir ringkas dan rujukan bagi tiap satunya; dan
(viii) Maklumat lain.

8) (i) Jika Laporan telah dibuat kepada Polis, kemukakan Laporan Hasil Penyiasatan Polis yang
diketahui pada masa menulis laporan ini; dan
(ii) Jika laporan tidak dibuat kepada Polis, nyatakan sebabnya.

9) Nyatakan sama ada hal tidak mematuhi langkah berjaga-jaga dan aturan keselamatan
sebagaimana yang dikehendaki oleh Pekeliling, Perintah Am, Peraturan Kewangan dan Arahan
Jabatan telah juga menyebabkan kehilangan itu;
(i) Jika ya, nyatakan apakah pekeliling dan sebagainya, yang telah tidak dipatuhi dan
oleh siapa; dan

80
 (ii) Jika tidak, apakah aturan Jabatan yang telah dibuat untuk mencegah kehilangan itu dan
siapakah yang bertanggungjawab untuk memastikan aturan itu diikuti.

10) Apakah langkah-langkah yang telah diambil untuk mencegah berulangnya kejadian ini.

11) Syor mengenai surcaj, dengan memberi sebab-sebab mengapa surcaj difikirkan patut atau tidak.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
(sila sertakan lampiran sekiranya perlu.)

Pegawai Penyiasat/Ahli Jawatankuasa Penyiasat

No. Rujukan ............................. Tandatangan: ......................................................

Tarikh........................................ Nama:
Jawatan:

Cop atanJab :

12) Ulasan dan syor Pegawai Pengawal

......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
(sila sertakan lampiran sekiranya perlu.)

13) Ulasan dan syor Pegawai Pengawal

......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
(sila sertakan lampiran sekiranya perlu.)

Pegawai Pengawal

No. Rujukan ............................. Tandatangan: ......................................................

Tarikh........................................ Nama:
Jawatan:

Cop atan:Jab
81
 JADUAL G
LAMPIRAN L
LAPORAN MENGENAI TUNGGAKAN HASIL/AKAUN BELUM TERIMA (ABT)
YANG TIDAK BOLEH DIDAPATKAN

1) Nama dan alamat pihak yang kena membayar wang itu;

2) Untuk apakah wang yang kena dibayar itu, amaunnya, dan tarikh sepatutnya dikenakan membayar
wang itu kepada kerajaan;
3) Tarikh bil/tuntutan dihantar atau tarikh diberitahu tentang amaun yang genap masanya untuk
didapatkan balik wang itu;
4) Apakah tindakan yang telah diambil untuk mendapatkan bayaran semenjak bil/ tuntutan dihantar
atau bila diberitahu amaun yang genap masanya untuk didapatkan. Jika tatacara memberi notis
dan mendapatkan wang itu ditetapkan dalam undang-undang, adakah tatacara tersebut dipatuhi;
5) Nama dan jawatan pegawai yang bertanggungjawab memungut wang itu;
6) Nama dan jawatan pegawai yang bertanggungjawab selaku penyelia;
7) Sama ada kegagalan memungut disebabkan oleh kegagalan mematuhi sesuatu peraturan atau
arahan atau sebab-sebab lain;
]
A M A N A H

8) Sama ada tindakan tatatertib disyorkan terhadap seseorang pegawai. Jika tiada surcaj disyorkan,
sebab-sebab hendaklah diberi; dan
9) Dalam tiap-tiap satu hal di mana nama seseorang pegawai disebut, nyatakan sama ada pegawai
itu ialah seorang Pegawai Negeri atau Ibu Pejabat, dalam jawatan tetap atau dalam perkhidmatan
sementara.
W A N G

Tarikh ..................................... ................................................................

K U M P U L A N

Tandatangan Ketua Jabatan

Nama:
Jawatan:

Cop Jabatan:
[

10) Ulasan dan syor Pegawai Pengawal

......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
(sila sertakan lampiran sekiranya perlu.)

Tarikh ..................................... ................................................................

Tandatangan Ketua Jabatan
Nama:
Jawatan:

Cop Jabatan:

82
 JADUAL H
LAMPIRAN Q
Bila menjawab, sila nyatakan
nombor ini:
No. Sebutharga

………….........…

(Kew. 284-Pin. 5/94)

SURUHANJAYA KOPERASI MALAYSIA

SEBUT HARGA UNTUK BEKALAN/PERKHIDMATAN

Dokumen ini hendaklah disifatkan menjadi dan dibaca dan ditaksirkan sebagai sebahagian daripada
Perjanjian Sebut Harga.

Kepada (Nama Syarikat) .................................... | Pelawaan sebut harga dikeluarkan

| oleh Suruhanjaya Koperasi Malaysia
| (Alamat Lengkap)
…....................................................................... | ........................................................................

No. Telefon: ....................................................... | ........................................................................

No. Pendaftaran dengan Kementerian |
Kewangan: ........................................................ |
|
| No. Telefon: ......................................................
Kod bidang pendaftaran yang relevan |
dengan pembelian ini ........................................ | Tarikh: ..............................................................

1. Sila beri sebut harga untuk bekalan/perkhidmatan yang disenaraikan di bawah tertakluk kepada
syarat-syarat yang ditetapkan:
1.1. Syarat penyerahan/penyempurnaan ......................................................................................

1.2. Tarikh penyerahan/penyempurnaan dikehendaki ....................................................................

1.3 Arahan pengiriman .................................................................................................................

1.4. Sebut harga hendaklah dimasukkan ke dalam suatu sampul berlakri dan bertanda nombor
sebut harga …........................................................................................................................

1.5. Sebut harga hendaklah dimasukkan ke dalam peti tawaran yang berkenaan di alamat di atas
tidak lewat pada jam 12.00 tengah hari ..................................... hb.......................................

83
 1.6. Tempoh sah laku sebut harga hendaklah ........................... hari selepas tarikh tutup.

Tarikh: ........................................... Tandatangan : ..............................................................

Nama Pegawai : ..............................................................
Jawatan : ..............................................................

Perihal Bekalan/
Unit Kuantiti / Kadar Harga
Bil. Perkhidmatan dan Syarat-
Ukuran Kekerapan (RM) (RM)
syarat Khas
Untuk Diisi oleh Kementerian/Jabatan Untuk Diisi oleh Penyebutharga
]
A M A N A H

Tarikh penyerahan /
penyempurnaan
W A N G

ditawarkan
……………………………..
*Sila sertakan salinan JUMLAH _____________
Sijil Pendaftaran dengan
Kementerian Kewangan
K U M P U L A N

(i) Harga yang ditawarkan adalah harga bersih; dan

(ii) Tarikh penyerahan/penyempurnaan ialah .................................

Saya/Kami dengan ini menawar untuk membekalkan bekalan/perkhidmatan di atas dengan harga
[

dan syarat-syarat yang dinyatakan di atas tertakluk kepada syarat-syarat di atas dan di belakang ini.

Tandatangan
Penyebut Harga : ..............................................................
Nama dan K/P : ..............................................................
Alamat Syarikat : ..............................................................
Tarikh : ..............................................................

Mustahak - Lihat Syarat-syarat Am Di Belakang

(untuk Bekalan sahaja)

84
 SYARAT-SYARAT AM
Tertakluk kepada apa-apa syarat khas yang ditetapkan di tempat lain dalam pelawaan ini, syarat-
syarat am yang berikut hendaklah dipakai, melainkan setakat mana syarat-syarat am itu ditolak atau
diubah dengan khususnya oleh penyebutharga.

1. KEADAAN BARANG
Semua barang yang dibekalkan hendaklah tulen, baru dan belum digunakan.

2. HARGA
Harga yang ditawarkan hendaklah harga bersih termasuk semua diskaun dan kos tambahan
yang berkaitan.

3. SEBUT HARGA SEBAHAGIAN

Sebut harga boleh ditawarkan bagi semua bilangan item atau sebahagian bilangan item.

4. BARANG SETARA
Sebut harga boleh ditawarkan bagi barang setara yang sesuai dengan syarat butir-butir penuh diberi.

5. PERSETUJUAN
(i) Kerajaan tidak terikat untuk setuju terima sebut harga yang terendah atau mana-mana sebut
harga; dan
(ii) Setiap butiran akan ditimbangkan sebagai satu sebut harga yang berasingan.

6. PEMERIKSAAN
(i) Kerajaan sentiasa berhak melantik seseorang pegawai untuk memeriksa dan menguji bekalan
itu semasa tempoh pembuatan atau pada bila-bila masa lain sebelum penyerahan bekalan
tersebut; dan
(ii) Penyebut harga hendaklah memberi kemudahan pemeriksaan atau pengujian apabila
dikehendaki.

7. PERAKUAN MENYATAKAN SPESIFIKASI TELAH DIPATUHI

Penyebut harga dikehendaki memperakui bahawa bekalan/perkhidmatan yang dibekalkan oleh
mereka adalah mengikut spesifikasi atau piawai (jika ada) yang dinyatakan di dalam pelawaan ini.

8. PENOLAKAN
(i) Barang yang rendah mutunya atau yang berlainan daripada bekalan yang telah dipersetujui
sebut harganya boleh ditolak;
(ii) Apabila diminta, penyebut harga hendaklah menyebabkan barang yang ditolak itu dipindahkan
atas tanggungan dan perbelanjaannya sendiri, dan ia hendaklah membayar balik kepada
Kerajaan segala perbelanjaan yang telah dilakukan mengenai bekalan yang ditolak itu; dan
(iii) Fasal-kecil (i) dan (ii) di atas ini tidaklah memudaratkan apa-apa hak Kerajaan untuk mendapatkan
ganti rugi kerana kegagalan memenuhi obligasi kontrak.

85
 9. PENGIKLANAN
Tiada apa-apa iklan mengenai persetujuan terhadap mana-mana sebutharga boleh disiarkan
dalam mana-mana akhbar, majalah, atau lain-lain saluran iklan tanpa kelulusan Ketua Setiausaha
Perbendaharaan atau Pegawai Kewangan Negeri terlebih dahulu.

10. TAFSIRAN
Sebut harga ini dan apa-apa kontrak yang timbul daripadanya hendaklah diertikan mengikut dan
dikawal oleh undang-undang Malaysia, dan penyebut harga bersetuju tertakluk hanya kepada
bidang kuasa Mahkamah Malaysia sahaja dalam apa-apa pertikaian atau perselisihan jua pun yang
mungkin timbul mengenai sebut harga ini atau apa-apa kontrak yang timbul daripadanya.

11. INSURANS
Tiada apa-apa insurans atas barang dalam perjalanan daripada negeri pembekal atau dalam
Malaysia dikehendaki dimasukkan ke dalam sebutharga.

BARANG-BARANG EX-STOK
]

ATAU BARANG-BARANG KELUARAN MALAYSIA

A M A N A H

12. CUKAI
Harga yang ditawarkan adalah diertikan sebagai termasuk cukai jika berkenaan.
W A N G

13. PEMBUNGKUSAN
(i) Harga yang ditawarkan adalah diertikan sebagai termasuk belanja bungkusan dan belanja
pembungkusan; dan
K U M P U L A N

(ii) Apa-apa kerugian atau kerosakan akibat bungkusan atau pembungkusan yang tidak mencukupi
atau yang cacat, hendaklah diganti oleh penjual.

14.PENGENALAN
Nama pembuat, jenama, nombor perniagaan atau nombor katalog dan negeri tempat asal barang
itu, jika berkenaan, hendaklah ditunjukkan.
[

BARANG DIPESAN DARI LUAR MALAYSIA

15.CUKAI
Harga tawaran hendaklah diertikan sebagai termasuk semua cukai dan unsur-unsur cukai adalah
dikehendaki ditunjukkan berasingan.

16.MATA WANG
Sebut harga hendaklah dinyatakan dalam Ringgit Malaysia (RM).

86
17.PEMBUNGKUSAN
(i) Barang hendaklah dibungkus dengan sesuai untuk dieksport ke Malaysia melainkan jika
mengikut norma perdagangan bekalan itu dieksport dengan tidak membungkus;

(ii) Harga yang ditawarkan adalah diertikan sebagai termasuk belanja bungkusan dan belanja
pembungkusan; dan

(iii) Apa-apa kerugian atau kerosakan akibat bungkusan atau pembungkusan yang tidak
mencukupi atau cacat hendaklah diganti oleh penyebut harga.

87
 NOTA Tarikh:
. . . . . . . . . . . . .
]
A M A N A H
W A N G
K U M P U L A N
[

. . . . . . . . . . . . .

88
NOTA Tarikh:
. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

89
 NOTA Tarikh:
. . . . . . . . . . . . .
]
A M A N A H
W A N G
K U M P U L A N
[

. . . . . . . . . . . . .

90
NOTA Tarikh:
. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

91
 NOTA Tarikh:
. . . . . . . . . . . . .
]
A M A N A H
W A N G
K U M P U L A N
[

. . . . . . . . . . . . .

92