PONOLOHIYA

Presented by: TEACHER DEN

 PONOLOHIYA

PONEMANG SEGMENTAL Ponemang

Diptonggo
Suprasegmental
Klaster
Tono
Pares Minimal
Ponemang Malayang
Diin at Haba
Nagpapalitan Antala
MORPOLOHIYA
Presented by: TEACHER DEN
MORPOLOHIYA

salita at pag-aaral
pag-aaral sa pagbuo
ng salita.
 MORPEMA
Pinakamaliit na yunit ng salita.
Salitang ugat + Panlapi
Halimbawa: Ma+ganda=
maganda
 ANG PAGBABAGONG
MORPOPONEMIKO
ay ang anumang pagbabago
sa karaniwang anyo ng
morpema o salita.
 Pagpapalit ng
ponema
Pagkaltas ng Ponema
Asimilasyon
Metatesis
Paglilipat diin
PAGPAPALIT NG PONEMA
Pagpapalit ng:
I-E
O-U
H-N
D-R
 HALIMBAWA:
ISTRUKTURA-ESTRUKTURA
TOTOO-TUTOO
DITO-RITO
TAWAHAN-TAWANAN
PAGKAKALTAS NG PONEMA

Kinakaltas nito ang huling patinig ng

salitang ugat at nilalapian ng hulaping
“in” /”an”.
 HALIMBAWA:
Takip + an= Takpan
Kitil + in= Kitlin
PAGSASANAY
 PAGSASANAY
1. Dugo + an=
2. sakit + an=
3. kuha + in=
4. ka + dagat+ an=
5. Asin + an=
ASIMILASYONG PARSYAL
NG = M
Ang ponemang /ng/ ay
nagbabago sa /m/
PANG o SING
Nagsisimula sa P o B
 HALIMBAWA:
Pang + bansa= Pambansa
Sing + buti = Simbuti
Pang+ paaralan = pampaaralan
 PAGSASANAY
1. pelikula=
2. bahay=
3. bukid=
4. bayan=
5. politika=
ASIMILASYONG PARSYAL
NG = N
Ang ponemang /ng/ ay
nagbabago sa /N/
PANG o SING
Nagsisimula sa D,L,R,S,T
 HALIMBAWA:

Pang + tulog= Pantulog

Sing + sarap= sinsarap

 PAGSASANAY
1. duyan=
2. tayog =
3. laro =
4. luto=
5. taksi =
ASIMILASYONG PARSYAL
Ang ponemang /ng/ ay hindi
nagbabago kung hindi P,B o
D,L,R,S,T.
HALIMBAWA: Pang + walis=
Pangwalis
Pang+ elesi = Pang-elesi
ASIMILASYONG GANAP

1. Gawing Parsyal
2. Kaltasin ang unang
titik ng salitang ugat.
 HALIMBAWA:

Pang + palo = pampalo ->

pamalo
Pang + tali= pantali -> panali
 PAGSASANAY

1. turo=
2. suklay =
 METATESIS
Kapag ang salitang ugat
ay nagsisimula sa /L/
o/Y/ ay nilalagyan ng
panlaping “in” at ang /i/
at /n/ ay nakipagpalitan
ng posisyon.
 HALIMBAWA:

-In + lipad = Nilipad

-In + ligaw= Niligaw
-In + lindol= Nilindol
 PAGSASANAY

1. Lamon=
2. yakap =
3. yaya=
 PAGLILIPAT DIIN
Nagbabago ang diin kung ito
nilalapian.
Maari rin na magkaroon ng
ibang pagbabagong
morpoponemiko sa salita.
 Halimbawa:
Laro= LA
Laro + an= Laruan= RU
 PAGSASANAY

1. Gupit -> gupitin=

2. Kain -> Kumain=
Question
Time