Bài 5: Kiểm tra, thay thế linh kiện mạch điện dàn nóng máy ĐHKK (bật công

tắc nguồn, quạt dàn nóng, máy nén không hoạt động)
Thời gian: 8 giờ (LT: 1 giờ ; TH: 7giờ)
Mục tiêu:
- Biết được nguyên nhân, biện pháp kiểm tra, thay thế
- Biết được công dụng, phân loại và phạm vi sử dụng, thông số kỹ thuật của mạch
điện dàn nóng.
- Nhận biết, kiểm tra chất lượng, lựa chọn thay thế được các linh kiện hư hỏng.
- Kiểm tra, thay thế linh kiện mạch điện dàn nóng hoạt động theo quy trình, đúng
yêu cầu kỹ thuật.
Nội dung:
1. Công dụng, nguyên lý hoạt động
1.1 Công dụng
Mạch điều khiển dàn nóng dùng để đóng/mở điện áp 220vAC cung cấp cho
quạt dàn nóng và máy nén hoạt động
Bảo vệ máy nén khi có sự cố chập cháy hoặc quá dòng máy nén
1.2 Nguyên lý hoạt động
Giai đoạn đầu khi cấp điện, bật công tắc nguồn thì máy nén và quạt dàn
nóng chưa hoạt động, lúc này mach vi điều khiển quét xung qua cảm biến không
phát hiện sự cố thì chuyển đến giai đoạn hai
Sau 3 phút, mạch vi điều khiển khiển cung cấp điện áp mức cao (5v) đến
ngõ vào IC khuếch đại đảo ULN2003, ở ngõ ra ICULN2003 có điện áp dảo ngược
thành 0v cung cấp đến một chân cuộn dây relay làm cho relay có điện áp 12v cấp
cho cuộn dây nên hoạt động, đóng tiếp điểm làm cho có dòng điện xoay chiều
chạy qua cuộn dây quạt nóng và máy nén. Nên cả hai hoạt động, quạt nóng quay
giải nhiệt cho dàn nóng, máy nén hút và đẩy khí ga trong đường ống
2. Vị trí, thông số kỹ thuật
2.1 Vị trí

Hình 1: Vị trí mạch điều khiển dàn nóng

- Mạch điều khiển dàn nóng ở trước máy nén, quạt dàn nóng và ở sau IC khuếch
đại đảo ULN2003.
2.2 Thông số kỹ thuật
- Điện áp nguồn xoay chiều cung cấp cho máy nén, quạt dàn nóng : vAC (một pha
220v)
- Dòng điện xoay chiều cung cấp cho tải: Ampe (10 - 20A)
- Điện áp nguồn một chiều cung cấp cho cuộn dây relay: vDC (12v)
- Dòng điện một chiều cung cấp cho cuộn dây relay: mili Ampe (100mA)
- Điện áp điều khiển cuộn dây relay: vDC (12v)
- Điện áp điều khiển IC ULN2003: vDC (2,4 - 5v)
3. Phân loại và phạm vi sử dụng
3.1 Mạch điện dàn nóng máy ĐHKK FUNIKI

Hình 2: Mạch điện dàn nóng máy điều hòa không khí Funiki
3.2 Mạch điện dàn nóng máy ĐHKK SUMIKURA

Hình 3: Mạch điện dàn nóng máy điều hòa Sumikura

4. Kiểm tra, thay thế relay
4.1. Hiện tượng: bật công tắc nguồn, quạt dàn nóng, máy nén không hoạtđộng
4.2. Nguyên nhân: hỏng relay.
4.3. Hình dáng, công dụng và ký hiệu, thông số relay.
4.3.1 Hình dáng

Hình 4: Hình dáng relay điều khiển dàn nóng (mặt dưới)
4.3.2 Công dụng
Dùng để điều khiển đóng/mở điện áp xoay chiều cung cấp cho quạt dàn
nóng, máy nén.
4.3.3 Ký hiệu

Tiếp điểm Cuộn dây

Hình 5: Sơ đồ ký hiệu relay điều khiển dàn nóng

4.3.4 Thông số
- Dòng điện xoay chiều tối đa chạy qua tiếp điểm : Ampe (10 - 20A)
- Điện áp điều khiển cuộn dây: vDC (12v)
4.4. Phương pháp kiểm tra chất lượng relay
4.4.1 Qui trình kiểm tra
Bước Nội dung thực hiện Dụng Yêu cầu kỹ thuật
cụ,vật tư
Bước 1: Xác định linh Mắt - Thân không vỡ, chân không
kiện hỏng gãy, không bị oxi hóa
1.Kiểm tra không có điện - Phân biệt chân cuộn dây,
- Bên ngoài relay Quan sát hình dáng chân tiếp điểm
thân và chân relay - Đồng - Giá trị đúng theo nhà sản
hồ VOM xuất: 12vDC và 10A
- Điện trở cuộn dây đk -Đặt 2 que đo vào 2 - thang - Kim chỉ 150 – 160Ω là tốt.
chân cuộn dây x1 Kim chỉ VCL là hỏng relay
- Tiếp điểm -Đặt 2 que đo vào 2 - Kim chỉ VCL là tốt
chân tiếp điểm
2. Kiểm tra có điện
- Cuộn dây relay - Cấp điện áp 12vDC -Nguồn - Relay đóng tiếp điểm (nghe
vào 2 chân cuộn dây 12vDC cạch)
-Tiếp điểm - Đặt 2 que đo vào 2 -thangx1 - Kim chỉ 0Ω là tốt. Kim chỉ
chân tiếp điểm VCL là hỏng relay
4.4.2 Qui trình thay thế
Bước Nội dung thực hiện Dụng Yêu cầu kỹ thuật
cụ,vật tư
Bước 2: Thay thế
1. Chuẩn bị - Chọn Relay 12vDC Tay, Mắt - Đúng kích thước, loại relay
12vDC/10A
2. Tháo relay hỏng - Hút thiếc - Máy hàn - Sạch thiếc các chân
3. Lắp, hàn relay tốt

4. Kiểm tra điện áp, tải - Cấp điện cho mạch -Quạt/máy - sau 3 phút
- Bật nút ON trên nén
đktx
- Đặt que đỏ vào -Đồng hồ - Kim chỉ 12vDC là tốt
chân relay nối với VOM
nguồn 16,8v, que -thang DC
đen vào chân relay
nối với chân
ICULN2003
- Đợi 3 phút - Relay đóng điện, quạt dàn
nóng quay, máy nén hoạt
động
5. Kiểm tra, thay thế IC ULN2003
5.1. Hiện tượng: bật công tắc nguồn, quạt dàn nóng, máy nén không hoạtđộng
5.2. Nguyên nhân: hỏng IC ULN2003
 5.3. Hình dáng, công dụng và ký hiệu, thông số IC ULN2003
5.3.1 Hình dáng

Hình 2: IC ULN2003
5.3.2 Công dụng
- Dùng để đảo điện áp, khuếch đại dòng điều khiển cung cấp cho cuộn dây relay
5.3.3 Ký hiệu

Hình 3: Sơ đồ chân IC ULN2003

- Chân 1 đến 7: là ngõ vào 1 đến 7 (IN 1-7) nhận điện áp điều khiển.
- Chân 16 đến 10: tương ứng là ngõ ra 16 đến 10 (OUT 16-10) cấp điện áp đảo
chiều cho cuộn dây relay
- Chân chung (COM) nối với nguồn một chiều 12vDC
5.3.4 Thông số kỹ thuật
- Điện áp nguồn: vDC (từ 12vDC đến 16,8vDC), tối đa 50vDC
- Điện áp điều khiển: vDC (5v mở relay, 0v đóng relay)
- Điện áp ra: vDC (0v mở relay, 12v đóng relay)
- Dòng ngõ ra: mA (từ 500mA đến 600mA)
5.4. Phương pháp kiểm tra chất lượng IC ULN2003
5.4.1 Qui trình kiểm tra
Bước Nội dung thực hiện Dụng Yêu cầu kỹ thuật
cụ,vật tư
Bước 1: Xác định VOM
linh kiện hỏng x1K
1.Kiểm tra không có - Đặt que đỏ vào chân - Kim đồng hồ chỉ 13kΩ đều
điện 8, que đen lần lượt từ là tốt. Nếu chỉ 0 hoặc lớn hơn
- Chân 1 đến 7 với 1-7. 13k là hỏng IC
chân 8 - Đặt que đen vào - Kim chỉ 3kΩ đều là tốt. Kim
chân 8, que đỏ lần chỉ 0 hoặc VCL là hỏng
lượt từ 1 -7
- Chân 10 đến 16 - Đặt que đỏ vào chân - Kim chỉ từ 1-7 đều là tốt.
với chân 9 9, que đen lần lượt từ Kim chỉ 0 là hỏng IC
10-16
- Đặt que đen vào - Kim chỉ VCL là tốt. Kim chỉ
chân 9, que đỏ lần 0 là hỏng IC
lượt từ 10-16
2.Kiểm tra có điện - Cấp nguồn 12vDc - Kim chỉ 0v là tốt, kim chỉ
- Chân 1 đến 7. vào chân 9, cấp điện VOM 12vDC là hỏng IC
Chân 10-16 áp 5vDC vào chân 1-7 50vAC
- Đặt que đen vào - Thì kim chỉ 12v là tốt. Nếu
mass nguồn một kim chỉ 0v là hỏng
chiều, que đỏ vào
chân 10-16
* Nếu cấp 0v vào chân
1-7, đặt que đỏ vào
10-16
5.4.2 Qui trình thay thế
Bước Nội dung thực hiện Dụng Yêu cầu kỹ thuật
cụ,vật tư
Bước 2: Công tác
chuẩn bị
+ IC ULN2003 - Chọn kích cỡ - Máy - IC mới, tốt
hàn - Các chân bám thiếc tốt
Tháo IC ULN2003 - Tuộc - Sạch thiếc chân linh kiện
hỏng - Dùng máy hàn hút vít
Lắp IC ULN2003 sạch thiếc - Banh - Đúng chân, mối hàn bóng,
mới, kiểm tra đẹp
- Đặt đúng vị trí, hàn -VOM - Kim chỉ 0v là đạt yêu cầu.
chân 50vDC
- Cấp điên, chờ lệnh
IC vi điều khiển. Đo
điện áp chân 10-16