IñiYKUNA Y SUPERSTICIONES

Achka llaqtakunapaqqa sapoqa ñakaykunallatam ruwan, ichaqa

hukkunapaqqa Diosmantam, chaymi yanapan hinaspa
waqaychan allin atiyninpi iñiqkunata. Ichaqa sapan kaqmi, huk
ladomanta mana allinta trataqkuna, k’amiqkuna, huk
ladomantataq numen tutelario hina yupaychasqanku.

Mapuche runakuna ukhupiqa kanmi iñiy, sapokunaqa

pukyukunap, pukyukunap yakunta waqaychan. Ñawpa
Araucaniano runakunaqa diosninku ukhupi Ngenko nisqa
sapotan hap’irqanku, chaytaqa yupaycharqankun ukyana
pukyunku waqaychaq hinallataq parata willaq hina. Araucano
folklore ukupiqa kunankamapas sapoqa yakupa simbulunmi,
takiyninpas paramanta willakuymi. Ambrosettiqa mana allin
iñiy ruwaykunata huñun, kawsaq sapokunata estanquekunaman
wikch’uy hina, yakuta waqaychanankupaq, paykunan
pukyukunata t’oqonku. San Luis llaqtapiqa paramunanpaqmi
kawsaq sapota chakimanta hawa pachapi sach’amanta otaq
k’aspimanta warkunku, Entre Ríos llaqtapitaq pampapi
usphamanta ruwasqa cruzpi paywan k’askachinku wiksa
pataman, pampaman clavaspa.naranja kichkakunawan, allin
riqsisqam, parata willakuq creencia general, sapokuna
mañakuspanku qapariptinku.