You are on page 1of 3

Sa konteksto ng panitikan, ang "pamumunang panitikan" ay tumutukoy sa mga uri ng akdang

pampanitikan na isinulat o isinainyo ng mga manunulat, makata, o may-akda na maaaring


magdulot ng impluwensya, pag-usbong, o pagbabago sa panitikan at kultura ng isang bansa o
yugto ng kasaysayan.
Halimbawa: haiku, tanka, noong, zuihitsu, renga

Ang "doble kara" sa konteksto ng panitikan sa panahon ng Hapon ay maaaring tumukoy sa isang
uri ng karakterisasyon o pagganap sa isang kwento o dula. Ito ay isang pagkakaroon ng
dalawang mukha o personalidad sa isang karakter. Ito ay isang teknikang pampanitikan kung
saan ang isang tauhan ay mayroong dalawang aspeto o panig na nagkakaiba sa kanilang ugali,
karanasan, o pag-uugali, at madalas ay ito'y hindi gaanong itinatago mula sa ibang mga tauhan
sa kuwento.

Ang "panlasa" o "pananaw" sa konteksto ng panitikan sa panahon ng Hapon ay tumutukoy sa


mga estetikong pamantayan, prinsipyo, o pagsusuri ng mga Hapones na manunulat at
mambabasa pagdating sa likas na kalikasan ng kanilang panitikan. Ito'y nagpapakita ng mga
kagustuhan, pagpapahalaga, at pananaw ng mga Hapones sa sining at kultura, at kung paano
ito naiimpluwensyahan ang kanilang mga akda.

Ang mga salitang "nanglalapot" at "nanglalagkit" ay mga ekspresyon na madalas na ginagamit


sa panitikan ng Hapon, partikular sa mga haiku o mga tanyag na anyo ng tula. Ang mga
terminong ito ay may mga tiyak na kahulugan na nauugma sa estetika ng panitikang Hapones,
lalo na sa konteksto ng kalikasan at emosyon.

Nanglalapot (Nurebana): Ang "nanglalapot" ay isang termino na maaring magpahiwatig


ng kahulugan ng "mahalumigmigan," "basang-basa," o "nabubuhusan ng ulan." Sa mga haiku,
ang nurebana ay maaring tumukoy sa mala-ulan o maulan na kapaligiran na madalas na
ginagamit sa tanyag na serye ng mga tula tungkol sa kalikasan at panahon.

Nanglalagkit (Nebusoku): Ang "nanglalagkit" ay maaring magpahiwatig ng "mahirap


tumunton," "may luhang nagsusumbulak," o "malamlam." Sa mga tula, ang nebusoku ay
maaring tumukoy sa mga elemento ng kalikasan na may malamlam o makintab na aspeto, na
maaring makahulugan o magbigay-dagdag ng kakaibang aura sa tula.

Ang "nammulaklak na panitikan" sa konteksto ng panitikan sa panahon ng Hapon ay tumutukoy


sa mga uri ng panitikang may mataas na pagpapahalaga sa mga kwento, tula, o akda na may
temang pamumulaklak o pag-usbong. Ito ay maaaring maipahayag sa pamamagitan ng mga
likhang-sining tulad ng haiku, tanka, renga, at iba pang anyo ng panulaan at tula na nagpapakita
ng kalikasan, buhay, emosyon, at mga pag-usbong na naganap.

Ang "gintong panahon" ay madalas na nagpapahayag ng mga makabago at makabuluhan na


pagbabago sa panitikan ng bansa. Ipinapakita nito ang mga pag-usbong, tagumpay, at
mahahalagang kontribusyon ng mga manunulat at akda sa pagsasanay ng panitikan sa isang
partikular na yugto ng kasaysayan.
Sa pangkalahatan, ang "muling pagsilang" sa panitikan ng Hapon ay nagpapakita ng
kahalagahan ng pagbabago, adaptasyon, at pag-unlad sa sining ng pagsusulat. Ito'y nagbibigay-
daan sa panibagong pag-usbong at kalakip na kahulugan sa panitikan ng bansa sa iba't ibang
yugto ng kasaysayan nito.

Ang "malayang taludturan" ay isang konsepto sa panitikan na kadalasang nauugma sa panitikan


sa panahon ng Hapon. Ito'y tumutukoy sa isang anyo ng panitikan na nagpapahintulot sa
manunulat na magpahayag ng kanilang sariling damdamin, ideya, at karanasan nang malaya at
walang mga tradisyonal na paghihigpit o pormat.

Ang panitikang Pilipino ay sumailalim sa ilang pagbabago at pagsubok noong panahon ng Hapon
dahil sa pag-aari ng mga Hapones sa Pilipinas mula 1942 hanggang 1945, bilang bahagi ng
kanilang pangalawang digmaang pandaigdig.

(messenger)

Noong Panahon ng Hapon (1942-1945) sa Pilipinas, ang mga paksain ng mga tula, kuwento, at
dula ay nabago at nag-iba dahil sa pagka-okyupa ng bansa ng mga Hapones. Ang mga paksain
na ito ay naging bunga ng impluwensya ng mga Hapones na awtoridad at pangyayaring
pangkasaysayan sa panahon na iyon.
Kahit na ang mga akda noong Panahon ng Hapon ay lubos na naapektohan ng pangyayari at
patakaran ng mga Hapones na mananakop, marami pa rin ang manunulat na nagpatuloy na
magpahayag ng kanilang mga opinyon at damdamin sa kanilang mga akda. Ang panahon na ito
ay nagbigay-daan para sa masusing pagsusuri ng pag-ibig sa bayan, kultura, at lipunan ng
Pilipinas.

Ang panitikang Pilipino ay teritoryo ng malayang ekspresyon, kritikal na pag-iisip, at pagsusuri


ng buhay at lipunan ng Pilipinas. Sa paglipas ng panahon, ito ay patuloy na naging bahagi ng
kasaysayan at pagkakakilanlan ng bansa. Ang mga manunulat at makata ay nagbibigay-tinig sa
mga kwento, pangarap, at pag-usbong ng Pilipinas, at patuloy na nag-aambag sa kaunlaran ng
sining at kultura ng bansa.

Noong 1943, maraming mahuhusay na kuwento ang isinulat at nai-publish sa Pilipinas. Ang
karamihan sa mga kuwento na ito ay nagpapakita ng kalagayan ng bansa noong panahon ng
Ikalawang Digmaang Pandaigdig at ang epekto nito sa mga mamamayan. Hindi masyadong
kilala ang mga ito sa buong mundo, ngunit sila ay naglalaman ng mga mahalagang aspeto ng
kasaysayan ng bansa. Ang ilan sa mga halimbawa ng mga napiling mahusay na kuwento noong
1943 ay maaaring kasama ang mga sumusunod:
"My Brother, My Executioner" ni Francisco Sionil José: Isa itong kuwento tungkol sa
magkapatid na nagmula sa isang mahirap na pamilya. Ang kuwento ay naglalahad ng mga
pagsubok at pag-usbong ng mga karakter sa gitna ng kahirapan at karahasan sa panahon ng
digmaan.

"Ang Katanungan" ni Lazaro Francisco: Isang makabagong-napulot na kuwento na


tumatalakay sa mga pagtutol at rebolusyon sa ilalim ng Hapon. Ipinakikita nito ang kahalagahan
ng malayang pag-iisip at pakikibaka para sa kalayaan.

"Panday Pira" ni Faustino Aguilar: Isang kuwento na naghahayag ng kahalagahan ng


tapang at pagkamapagkumbaba ng mga Pilipino sa gitna ng pananakop ng mga Hapones. Ang
kuwento ay nagpapakita ng isang panday na handang magsakripisyo para sa kanyang bayan.

"Panata" ni Manuel Arguilla: Isang kuwento ng pag-ibig, sakripisyo, at pag-asa sa gitna


ng hirap at karahasan ng panahon ng digmaan.

"The Fairy" ni Bienvenido N. Santos: Isang kuwento tungkol sa isang pamilyang nawalan
ng kanilang tahanan at pangarap, at kung paano sila nagsusumikap na harapin ang mga
pagsubok.

You might also like