T.C.

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

Makine Mühendisliği Bölümü

İçten Yanmalı Motorlar

Motor çevrimleri

3. Hafta

Kurupelit Kampüsü 55139 SAMSUN Tel: +90 362 312 19 19 Faks: +90 362 457 60 91 iletisim@omu.edu.tr www.omu.edu.tr
 1

1 Motor çevrimleri

Buji ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrim (Hava Standart OTTO çevrimi), Sıkıştırma
ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrim (Dizel Teorik çevrimi) olarak adlandırılır.
Günümüz yüksek hızlı dizel motorlar karma çevrime daha yakın davranırlar.

Tanımlamalar,
Çevrim: Prosesin başladığı noktadan tekrar aynı noktaya dönmesi çevrim olarak ifade
edilmektedir.

DÖRT ZAMANLI BENZİNLİ MOTORLARIN ÇALIŞMA

PRENSİPLERİ
1- Emme: Yakıt-hava karışımının silindire alınması
2- Sıkıştırma: Silindire alınan havanın sıkıştırılması
3- Ateşleme: Sıkıştırılan yakıt-hava karışımının buji kıvılcımı yardımıyla yakılması.
4- Egzoz : Silindir içinde kalan artık gazların dışarıya atılması

DÖRT ZAMANLI DİZEL MOTORLARIN ÇALIŞMA

PRENSİPLERİ
1- Emme: Silindire temiz havanın alınması
2- Sıkıştırma : Silindire alınan havanın sıkıştırılması
3- Ateşleme : Sıkıştırılan havanın üzerine yakıtın enjektörle püskürtülerek yanması
4- Egzoz : Silindir içinde kalan artık gazların dışarıya atılması.

İdeal çevrimler aşağıdaki kabullerle tanımlanır.

 İş maddesi havadır.
 Hava, çevrimin her aşamasında ideal gaz olarak davranır ve ideal gazlar
kanuna uyar.
 Çevrim kapalı bir sistemde oluşur.
 Isı girişi ve ısı çıkışı, sistemin gerçek sınırları üzerinden ısı geçişi yoluyla
oluşur.
 Sistemin sınırları içindeki bütün olaylar tersinirdir

Kurupelit Kampüsü 55139 SAMSUN Tel: +90 362 312 19 19 Faks: +90 362 457 60 91 iletisim@omu.edu.tr www.omu.edu.tr
 2

Hava Standart Otto

Çevriminde meydana
gelen olaylar; (1-2)
Adyabatik (izantropik)
sıkıştırma (2-3) Sabit
basınçta sisteme ısı geçişi
(3-4) Adiyabatik
(izantropik) genleşme (4-
1)Sabit hacimde sistemden
çevreye ısı geçişi

Otto çevrimi

Dizel Çevrimi
Hava Standart Otto
Çevriminde meydana
gelen olaylar; (1-2)
Adyabatik (izantropik)
sıkıştırma (2-x) Sabit
hacimde sisteme ısı geçişi,
(x-3) Sabit basınçta
sisteme ısı geçişi, (3-4)
Adiyabatik (izantropik)
genleşme (4-1)Sabit
hacimde sistemden
çevreye ısı geçişi
Karma çevrim

Kurupelit Kampüsü 55139 SAMSUN Tel: +90 362 312 19 19 Faks: +90 362 457 60 91 iletisim@omu.edu.tr www.omu.edu.tr
 3

Kurupelit Kampüsü 55139 SAMSUN Tel: +90 362 312 19 19 Faks: +90 362 457 60 91 iletisim@omu.edu.tr www.omu.edu.tr