MONARCHIA KAZIMIERZA WIELKIEGO (1333-1370)

- 1333 r. – koronacja
- odziedziczenie Wielkopolski i Małopolski (z ziemią sandomierską)

POLITYKA ZAGRANICZNA
- przedłużenie rozejmu z zakonem krzyżackim i zawarcie układu z Brandenburgią
- 1364 r. – uczta u Wierzynka
- zjazd monarchów i książąt europejskich
- zhołdowanie Mazowsza

1) Spór z Janem Luksemburskim

- 1335 r. – I zjazd w Wyszehradzie
- rezygnacja z roszczeń do tronu władcy czeskiego Jana Luksemburskiego w zamian za
kwotę 20 tys. groszy praskich
- 1339 r. – II zjazd w Wyszehradzie
- potwierdzenie wcześniejszych ustaleń
- zrzeczenie się praw do Śląska i księstwa płockiego przez Kazimierza
- 1345 r. – nowy konflikt Polski z Czechami
- 1348 r. – pokój w Namysłowie
- przyłączenie Śląska do Czech i rezygnacja z części długu
- obietnica poparcia w ewentualnej wojnie z Krzyżakami ze strony nowego króla
czeskiego Karola Luksemburskiego

2) Spór z Krzyżakami
-1335 r. - I zjazd w Wyszehradzie
- wyrok niekorzystny - zwrot wyłącznie Kujaw i ziemi dobrzyńskiej
- 1339 r. – sąd papieski w Warszawie
- przyznanie Polsce prawa do Pomorza Gdańskiego i ziemi chełmińskiej
- nakaz zwrotu Kujaw i ziemi dobrzyńskiej przez Krzyżaków
- odszkodowania
- odwołanie się od werdyktu, brak zatwierdzenia wyroku przez papieża
- 1343 r. – pokój wieczysty w Kaliszu
- odzyskanie Kujaw i ziemi dobrzyńskiej
- ziemia chełmińska i Pomorze Gdańskie w rękach zakonu jako „wieczysta jałmużna”

3) Podbój Rusi Halickiej

- 1340 r. – śmierć ostatniego władcy Rusi Halicko-Włodzimierskiej
- Kazimierz Wielki jako sukcesor na mocy wcześniejszych porozumień
- wyprawa zbrojna na Ruś
- 1340-1366 – podporządkowanie sobie całego kraju
- bojarze ruscy, armia tatarska
- wsparcie węgierskie dla Kazimierza
- Polska - tereny aż po Podole
- wolność wyznania i uszanowanie lokalnych praw
- Litwa – część ziemi włodzimierskiej z Łuckiem

POLITYKA GOSPODARCZA
- przymus drożny – nakaz przemieszczania się kupców tylko po wyznaczonych drogach
- prawo składu – nakaz wystawiania towaru przez kupców na sprzedaż w miastach przez określony
czas
- rozszerzenie przywileju dla Żydów – aktywność gospodarcza (np. działalność kredytowa)
- ożywienie handlu dzięki pokojowi z Krzyżakami i podboju Rusi – wzmożony handel z Gdańskiem
i Wschodem
- lokacja nowych miast
- reforma monetarna – grosz krakowski
- żupy solne w Bochni i Wieliczce
- nowy podatek - poradlne w wysokości 12 groszy od łana
- zmiana dziesięciny ze snopowej na pieniężną

POLITYKA WEWNĘTRZNA
- budowa zamków i fortyfikacji (Szlak Orlich Gniazd)
- wprowadzenie jednolitej administracji centralnej i lokalnej
- reforma sądownictwa – Sąd Odwoławczy
- kodyfikacja prawa – statut piotrkowski – Wielkopolska, statut wiślicki – Małopolska
- uregulowanie zasad dotyczących pospolitego ruszenia (chorągwie)
- 1364 r. - założenie Akademii Krakowskiej (typ boloński)
- Corona Regni Polonia – idea jedności ziem; władca nie równa się państwo
- formowanie się monarchii stanowej
- Rada Królewska jako organ doradczy
- król zależny od reprezentacji stanowej

SPRAWA SUKCESJI
- II zjazd w Wyszehradzie – układ o sukcesji z Karolem Robertem – królem Węgier
- w przypadku braku męskiego potomka przejęcie władzy przez Andegawenów
- Kaźko Słupski – wnuk Kazimierza, adopcja
- zapisanie w testamencie części ziem
- obalenie testamentu przez syna Karola Roberta – Ludwika Andegaweńskiego na drodze
orzeczenia sądowego
- 1370 r. – śmierć Kazimierza Wielkiego
- przejęcie władzy przez Ludwika Andegaweńskiego