TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 509 - THÁNG 12 - SỐ 2 - 2021
tụt huyết áp trong lúc thực hiện thủ thuật.
V. KẾT LUẬN
Phương pháp đặt nội khí quản nhanh theo
trình tự với ketamine và rocuronium áp dụng với
những bệnh nhân cấp cứu không có yếu tố tiên
lượng đường thở khó làm giảm thời gian thực
hiện thủ thuật, tăng tỷ lệ thành công trong lần
đặt đầu tiên và không làm tăng nguy cơ các biến
cố nghiêm trọng trong quá trình thực hiện so với
những bệnh nhân đặt nội khí quản không dùng
giãn cơ.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Mace SE, Ducharme J, Murphy MF, eds. Pain
Management and Sedation: Emergency
Department Management. New York: McGraw-Hill,
Medical Pub. Division; 2006.
2. Reed MJ. Can an airway assessment score predict
difficulty at intubation in the emergency
department? Emergency Medicine Journal.
TRẦM CẢM THEO THANG DASS 21 Ở SINH VIÊN HỆ BÁC SĨ Y KHOA
NĂM THỨ NHẤT TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI NĂM HỌC 2020-2021
VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN
TÓM TẮT 35
Nghiên cứu nhằm xác định tỷ lệ nguy cơ trầm cảm
và một số yếu tố liên quan đến trầm cảm ở sinh viên
năm thứ nhất hệ bác sĩ y khoa trường Đại học Y Hà
Nội năm học 2020-2021. Nghiên cứu mô tả cắt ngang
trên 345 sinh viên, công cụ để đánh giá trầm cảm là
thang DASS 21. Kết quả cho thấy 52,8%% sinh viên
có nguy cơ mắc trầm cảm. Trong đó trầm mức độ
nhẹ: 20,6%, trầm cảm mức độ vừa: 18,6%, trầm cảm
mức độ nặng: 6,7%, rất nặng: 7,0%. Các yếu tố liên
quan đến nguy cơ trầm cảm ở sinh viên năm thứ nhất
hệ bác sĩ Y khoa là: không hài lòng với ngoại hình, khó
khăn với tài chính, tập thể dục, xung đột với bạn cùng
phòng, giảm sức khỏe bản thân, chấn thương ốm
nặng, một thành viên trong gia đình bị bệnh nặng,
điểm học không như mong đợi, thích nghi với việc học
ở trường đại học
SUMMARY
DEPRESSION ASSESSED BY DASS 21 SCALE
AMONG FIRST YEAR MEDICAL DOCTOR
STUDENTS AT HANOI MEDICAL
*Trường Đại học Y Hà Nội
Chịu trách nhiệm chính: Lê Thị Vũ Huyền
Email: levuhuyen@hmu.edu.vn
Ngày nhận bài: 16.9.2021
Ngày phản biện khoa học: 15.11.2021
Ngày duyệt bài: 23.11.2021
2005;22(2):99-102.
3. Yamanaka S, Goldman RD, Goto T, Hayashi H.
Multiple intubation attempts in the emergency
department and in-hospital mortality: A
retrospective observational study. Am J Emerg
Med. 2020;38(4):768-773.
4. On behalf of the Japanese Emergency
Medicine Network Investigators, Okubo M,
Gibo K, Hagiwara Y, Nakayama Y, Hasegawa
K. The effectiveness of rapid sequence intubation
(RSI) versus non-RSI in emergency department: an
analysis of multicenter prospective observational
study. Int J Emerg Med. 2017;10(1):1.
5. Kerslake D, Oglesby AJ, Di Rollo N, James E,
McKeown DW, Ray DC. Tracheal intubation in
an urban emergency department in Scotland: A
prospective, observational study of 3738
intubations. Resuscitation. 2015;89:20-24.
6. Driver BE, Prekker ME, Reardon RF, et al.
Success and Complications of the Ketamine-Only
Intubation Method in the Emergency Department.
The Journal of Emergency Medicine.
2021;60(3):265-272.
Lê Thị Vũ Huyền*
UNIVERSITY IN THE 2020-2021 ACADEMIC
YEAR AND SOME ASSOCIATED FACTORS
The study aimed to determine the proportion of
students experiencing depression and some factors
related to depression among first-year medical doctor
students at Hanoi Medical University in the academic
year 2020-2021. We conducted a cross-sectional study
on 345 students and used the DASS 21 scale to assess
the level of depression among students. Our results
showed that 52,8% of students had depression
(20.6% with mild depression, 18.6% with moderate
depression, 6.7% with severe depression, 7.0% with
very severe depression). Factors associated with
depression among first-year medical students included
dissatisfaction with appearance,financial difficulties,
exercise, conflicts with roommates, reduced self-
health, serious illness injury, a serious illness in the
family, poor grades wait, adjust to studying at
university
Từ khóa: Trầm cảm, sinh viên năm thứ nhất hệ
Bác sĩ Y khoa, yếu tố liên quan
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trầm cảm là một bệnh tâm thần đặc trưng
bởi tâm trạng buồn chán và giảm hứng thú hoặc
niềm vui trong việc thực hiện các hoạt động
hàng ngày.1 Căn bệnh này là một trong những
nguyên nhân chính gây ra tàn tật trên thế giới,
ảnh hưởng đến gần 300 triệu người ở mọi lứa
149
 vietnam medical journal n02 - DECEMBER - 2021
tuổi, Trầm cảm cũng là một yếu tố nguy cơ quan
trọng đối với tự tử, cướp đi hàng trăm ngàn sinh
mạng mỗi năm.2 Tỷ lệ mắc bệnh ở những người
từ 18 đến 29 tuổi cao gấp ba lần so với những
người trên 60 tuổi.1 Giáo dục y tế là một trong
những lĩnh vực cạnh tranh nhất, tạo ra căng
thẳng cao độ trong sinh viên, gây hại cho quá
trình học tập, sức khỏe tinh thần và thể chất của
sinh viên.3
Sinh viên năm thứ nhất bắt đầu bước vào
ngưỡng cửa trường đại học, việc thay đổi môi
trường sống, phương pháp học tập ở đại học và
học tập trong một môi trường đầy áp lực như
trường đại học Y Hà Nội cũng là những thách
thức đối với các em. Nguy cơ trầm cảm mà các
em gặp phải ra sao, yếu tố nào là yếu tố làm
tăng nguy cơ trầm cảm là một vấn đề lớn cần
phải quan tâm. Hiện nay, hệ bác sĩ Y khoa
chương trình đang thay đổi do đó việc tìm hiểu
stress trên sinh viên hệ bác sĩ Y khoa năm thứ
nhất và các yếu tố liên quan sẽ là cơ sở cho việc
xây dựng được chương trình học tập, các biện
pháp hỗ trợ sinh viên trên cơ sở đó giúp hạn chế
hậu quả tiêu cực do trầm cảm gây nên. Với
những lý do trên chúng tôi tiến hành nghiên cứu
đề tài: “Trầm cảm theo thang DASS 21 ở sinh
viên hệ bác sĩ Y khoa năm thứ nhất trường đại
học Y Hà Nội năm học 2020-2021 và một số yếu
tố liên quan” với 2 mục tiêu cụ thể sau:
1. Mô tả thực trạng nguy cơ trầm cảm của
sinh viên hệ bác sĩ y khoa năm thứ nhất trường
Đại học Y Hà Nội năm học 2020-2021.
2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến
nguy cơ trầm cảm của sinh hệ bác sĩ y khoa năm
thứ nhất trường Đại học Y Hà Nội năm học 2020-
2021.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu:
*Tiêu chuẩn lựa chọn:
- Sinh viên hệ bác sỹ Y khoa năm thứ nhất
Trường Đại học Y Hà Nội năm học 2020-2021.
- Sinh viên đồng ý tham gia vào nghiên cứu.
* Tiêu chuẩn loại trừ:
- Sinh viên không hợp tác tham gia nghiên cứu.
- Sinh viên không có mặt trong thời gian
nghiên cứu.
*Thời gian nghiên cứu:
- Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 10/2020
đến tháng 06/2021.
- Thời gian thu thập số liệu: Từ tháng
03/2021 đến tháng 04/2021.
2. Phương pháp nghiên cứu
Thiết kế nghiên cứu:
150
Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang.
Cỡ mẫu và cách chọn mẫu. Nghiên cứu đã
lấy toàn bộ sinh viên năm thứ nhất ngành bác sỹ
Y khoa trường đại học Y Hà Nội. Trên thực tế
sau khi đã loại đi một số phiếu sót thông tin
hoặc một số sinh viên từ chối không tham gia
nghiên cứu, cỡ mẫu cuối cùng là 345 sinh viên
Các biến số nghiên cứu
Các biến số về thông tin chung của đối
tượng nghiên cứu
• Giới tính, điểm trung bình học tập
Các biến số cho mục tiêu 1: Tỷ lệ trầm
cảm của sinh viên
Các biến số và chỉ số cho mục tiêu 2
- Yếu tố cá nhân: giới, hài lòng với ngoại
hình, có bạn thân, chia sẻ với bạn thân, đi làm
thêm, khó khăn về tài chính, nợ tiền, tập thể
dục, giảm sức khỏe bản thân hoặc bị chấn thương
- Yếu tố gia đình: tình trạng hôn nhân của bố
mẹ, xung đột với bố mẹ, một thành viên trong
gia đình bị bệnh nặng
- Yếu tố nhà trường: xung đột với bạn cùng
phòng, gia tăng việc học ở trường, điểm trung
bình học tập, điểm học không như mong đợi,
thích nghi với phương pháp học ở đại học, nợ môn.
Phương pháp thu thập thông tin:
- Điều tra viên được tập huấn kỹ về kĩ năng,
nội dung công việc.
- Điều tra viên liên hệ phòng Đào tạo Đại học
để xem lịch học của đối tượng nghiên cứu. Trên
cơ sở lịch học, chọn thời điểm phù hợp nhất với
đối tượng nghiên cứu để ít ảnh hưởng đến thời
gian học tập của đối tượng nghiên cứu.
Công cụ thu thập số liệu
Bộ câu hỏi nghiên cứu bao gồm 3 phần:
Phần 1: Thông tin chung của đối tượng
Phần 2: Thang DASS 21 (Depression Anxiety
Stress Scale 21) gồm 21 câu hỏi đánh giá trầm
cảm- lo âu- stress. Trong nghiên cứu này chủ
yếu tập trung đánh giá trầm cảm nên dựa vào
tổng điểm của các câu hỏi thành phần gồm các
câu 3,5,10,13,16,17,21 rồi nhân hệ số 2. Sau khi
có kết quả thì đánh giá trầm cảm dựa trên 5
mức độ: bình thường (0-9), nhẹ (10-13), vừa
(14-20), nặng (21-27), rất nặng (≥28)
Phần 3: Các câu hỏi về những thông tin liên
quan đến những yếu tố cá nhân, gia đình và nhà
trường
Xử lý số liệu. Số liệu sau khi được làm sạch
và được nhập vào Excel và phân tích bằng phần
mềm SPSS 20. Nghiên cứu sử dụng phân tích
đơn biến để xác định yếu tố liên quan đến stress
trên sinh viên năm thứ nhất
3. Đạo đức nghiên cứu: Nghiên cứu được
 TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 509 - THÁNG 12 - SỐ 2 - 2021

tiến hành với sự đồng ý của phòng Đào tạo Đại tỷ lệ 54,2%. Học lực của sinh viên tính theo quy
học, Viện đào tạo Y học dự phòng và Y tế công chế đào tạo tín chỉ sinh viên đạt học lực loại khá
cộng, Bộ môn Y đức và tâm lý học Trường Đại chiếm đa số với tỷ lệ 55,1%, vẫn còn 3,5% đạt
học Y Hà Nội. học lực dưới trung bình
Đối tượng nghiên cứu được cung cấp đầy đủ 2. Thực trạng nguy cơ trầm cảm ở sinh
thông tin về mục đích, nội dung của nghiên cứu, viên hệ bác sĩ Y khoa năm thứ nhất
tự nguyên tham gia bằng cách xác nhận vào bản Bảng 1. Thực trạng nguy cơ trầm cảm
thỏa thuận tham gia nghiên cứu, thông tin của của sinh viên hệ bác sĩ Y khoa năm thứ nhất
đối tượng tham gia nghiên cứu hoàn toàn được n %
giữ bí mật. Nếu đối tượng từ chối hoặc ngưng Trầm cảm 182 52,8
giữa chừng thì không bắt ép đối tượng tham gia Không trầm cảm 163 47,2
nghiên cứu Các mức độ trầm cảm
Trầm cảm mức độ nhẹ 71 20,6
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Trầm cảm mức độ vừa 64 18,6
1. Đặc điểm chung về đối tượng nghiên cứu Trầm cảm mức độ nặng 23 6,7
Bảng 1. Một số thông tin chung về đối Trầm cảm mức độ rất nặng 24 7,0
tượng nghiên cứu n 345 100
Đặc điểm chung Số lượng Tỷ lệ % Tỷ lệ sinh viên có nguy cơ trầm cảm là
Nam 187 54,2 52,8%. Trong đó mức độ nhẹ và vừa là chủ yếu
Giới
Nữ 158 45,8 chiếm tỷ lệ 20,6% và 18,6%. Tỷ lệ sinh viên có
Giỏi 24 7,0 nguy cơ trầm cảm nặng chiếm 6,7% và rất nặng
Học Khá 190 55,1 chiếm 7,0%.
lực Trung bình 94 27,2 2. Một số yếu tố liên quan đến nguy cơ
Dưới trung bình 12 3,5 trầm cảm của sinh viên hệ bác sĩ Y khoa
n 345 năm thứ nhất
Sinh viên nam nhiều hơn sinh viên nữ chiếm
Bảng 2. Một số yếu tố liên quan đến nguy cơ trầm cảm của sinh viên
Các yếu tố liên quan Có n(%) Không n(%) OR
Yếu tố cá nhân
Nam 100 (53,5) 87 (46,5) 1,07 (0,70-1,63)
Giới tính
Nữ 82 (51,9) 76 (48,10 1
Không 142 (58,2) 102 (41,8) 2,12 (1,32-3,41)
Hài lòng với ngoại hình
Có 40 (39,6) 61 (60,4) 1
Không 27 (61,4) 17 (38,6) 1,50 (0,78-2,86)
Có bạn thân
Có 155 (51,5) 146 (48,5) 1
Không 59(59,0) 41 (41,0) 1,43 (0,89-2,29)
Chia sẻ với bạn thân
Có 123 (50,2) 122 (49,8) 1
Có 49 (56,3) 38 (43,7) 1,21 (0,74-1,98)
Đi làm thêm
Không 133 (51,6) 125 (48,4) 1
Có 59 (61,5) 37 (38,5) 1,63 (1,01-2,64)
Khó khăn về tài chính
Không 123 (49,4) 126 (50,6) 1
Không 73 (60,8) 47 (39,2) 1,65 (1,05-2,59)
Tập thể dục
Có 109 (48,4) 116 (51,6) 1
Giảm sức khỏe bản thân, Có 57 (64,4) 32 (36,0) 1,87 (1,14-3,70)
chấn thương ốm nặng Không 125 (48,8) 131 (51,2) 1
Yếu tố gia đình
Li dị/li thân/góa 173 (52,1) 159 (47,9) 0,82(0,82-3,70)
Hôn nhân của bố mẹ Đang sống
4 (75,1) 3 (42,9) 1
cùng nhau
Có 16 (66,7) 8 (33,3) 1,87(0,78-4,49)
Mâu thuẫn với bố mẹ
Không 166 (51,7) 155 (48,3) 1
Một thành viên trong Có 24 (72,7) 9 (27,3) 2,60 (1,17-5,77)
gia đình bị bệnh nặng Không 158 (50,6) 154 (49,4) 1

151
 vietnam medical journal n02 - DECEMBER - 2021
Yếu tố trường học
Xung đột với bạn Có
cùng phòng Không
Điểm học không như Không
mong đợi Có
ĐTB<7,0
Điểm TB học tập 7,0≤ĐTB<8,0
8,0≤ ĐTB
Không
Thích nghi việc học ở trường
Có
Yếu tố bản thân. Sinh viên không hài lòng
về ngoại hình của bản thân là yếu tố nguy cơ
làm tăng 2,12 (CI:1,32-3,41) lần tỷ lệ trầm cảm.
Những sinh viên có khó khăn về tài chính có
nguy cơ trầm cảm cao gấp 1,63 (1,01-2,64) sinh
viên khác. Sinh viên không thường xuyên tập thể
dục ít nhất 30 phút/lần có nguy cơ trầm cảm cao
gấp 1,65 (1,05-2,59) sinh viên có tập thể dục.
Sinh viên có suy giảm sức khỏe bản thân chấn
thương hoặc ốm nặng có nguy cơ trầm cảm cao
gấp 1,87 (1,14-3,70) sinh viên không gặp vấn đề
về sức khỏe
Yếu tố gia đình. Sinh viên trong gia đình có
người bị bệnh nặng có nguy cơ trầm cảm cao
gấp 2,60 (1,17-5,77) các sinh viên khác. Tình
trạng hôn nhân của bố mẹ, xung đột với bố mẹ
không liên quan đến nguy cơ trầm cảm của sinh
viên năm thứ nhất
Yếu tố trường học. Sinh viên có xung đột
với bạn cùng phòng có nguy cơ trầm cảm cao
gấp 2,11 (1,12-3,99) sinh viên không có xung
đột với bạn cùng phòng. Sinh viên có điểm học
tập không như mong đợi có nguy cơ trầm cảm
cao gấp 2,72 (1,56- 4,73) sinh viên có điểm học
như mong đợi. Chưa thích nghi với việc học ở
trường đại học là yếu tố nguy cơ của trầm cảm
trên sinh viên năm thứ nhất. Cụ thể những sinh
viên chưa thích nghi với việc học ở trường đại
học có nguy cơ trầm cảm cao gấp 2,72 (1,56-
4,73) sinh viên đã thích nghi với việc học ở
trường. Điểm trung bình học tập chưa phải là
yếu tố nguy cơ của trầm cảm trên sinh viên năm
thứ nhất
IV. BÀN LUẬN
1. Tỷ lệ sinh viên có nguy cơ trầm cảm:
Tỷ lệ sinh viên có nguy cơ trầm cảm trong
nghiên cứu của chúng tôi là 52,8%. Tuy nhiên
chủ yếu là nguy cơ trầm cảm ở mức độ nhẹ và
vừa lần lượt là: 20,6 và 18,6% chỉ có 6,9% là
nặng và 7% rất nặng. Tỷ lệ sinh viên có nguy cơ
trầm cảm trong nghiên cứu của chúng tôi cao
hơn kết quả nghiên cứu của Nguyễn Hoàng
152
34 (68,0) 16 (32,0) 2,11 (1,12-3,99)
148 (50,2) 147 (49,8) 1
159(57,6) 117(42,4) 2,72 (1,56-4,73)
23 (33,3) 46 (66,7) 1
70(55,6) 56 (44,4) 1,14(0,65- 2,01)
65 (46,8) 74 (53,2) 1,62 (0,93-2,83)
47 (58,8) 33 (41,2) 1
108 (65,1) 58 (34,9%) 2,64 (1,71- 4,09)
74 (41,3) 105 (58,7) 1
Nguyên cùng sử dụng thang DASS 21 (tỷ lệ trầm
cảm 49,7%) trên sinh viên hệ bác sĩ của trường
đại học Y Hà Nội năm học 2018-2019.4 và nghiên
cứu trên sinh viên Y năm thứ nhất tại Nepal năm
2021 bằng thang DASS 42 (tỷ lệ trầm cảm ở sinh
viên là 44%.3). Các nghiên cứu khác như: Đỗ
Dinh Quyên trên sinh viên năm thứ nhất trường
Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh năm
2008 đo trầm cảm bằng thang đo CES- D tỷ lệ
TC 39,6.5; Nguyễn Thị Bích Liên sử dụng thang
CES-D tỷ lệ trầm cảm là 47,6 nghiên cứu trên
sinh viên một số khối sinh viên hệ bác sĩ đa khoa
trường đại học Y Hà Nội năm 2010-2011.6 Đặc
biệt Phạm Tùng lại cho kết quả rất khác: 15,2%
sinh viên có trầm cảm khi sử dụng thang PHQ9
trên sinh viên Y khoa tại trường Đại học Y Hà Nội
có trải nghiệm lâm sàng.7
Sự khác nhau này theo chúng tôi là do
thang DASS 21, 42 hoặc CES-D chủ yếu để sàng
lọc nên nghiên cứu sử dụng những thang này
thường cho tỷ lệ trầm cảm cao còn Phạm Tùng
sử dụng thang đo khác với chúng tôi (thang
PHQ9). Một yếu tố làm cho kết quả của chúng
tôi cao hơn những nghiên cứu có sử dụng cùng
thang DASS là các nghiên cứu tiến hành ở các
thời gian khác nhau và địa điểm nghiên cứu khác
nhau. Nghiên cứu của chúng tôi tiến hành đúng
thời điểm vừa hết dãn cách xã hội do dịch covid
các em mới đi học lại còn chủ yếu học online mối
quan hệ xã hội bị thu hẹp nên có thể có ảnh
hưởng tới sức khỏe tinh thần nói chung và trầm
cảm nói riêng cho các em. Điều này cũng có thể
làm tăng tỷ lệ trầm cảm cao hơn điều kiện bình thường.
Một số yếu tố liên quan đến nguy cơ
trầm cảm ở sinh viên năm thứ nhất:
Yếu tố cá nhân. Kết quả nghiên cứu của
chúng tôi cho thấy không hài lòng với ngoại hình
có liên quan đến nguy cơ trầm cảm. Nghiên cứu
của LC Soares còn phân tích sâu hơn về hình ảnh
bản thân và trầm cảm cho thấy không hải lòng
về hình ảnh của bản thân vì béo phì có liên quan
đến triệu chứng của trầm cảm nhưng không hài
 TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 509 - THÁNG 12 - SỐ 2 - 2021
lòng về hình ảnh bản thân do gầy thì không liên
quan đến triệu chứng trầm cảm.8
Tập thể dục được coi là yếu tố bảo vệ của
trầm cảm. Kết quả cho thấy những sinh viên
không tập thể dục thường xuyên có nguy cơ
trầm cảm hơn sinh viên có tập thể dục. Đỗ Dinh
Quyên cũng cho rằng tập thể dục có liên quan
đến trầm cảm.5
Giảm sức khỏe bản thân chấn thương hoặc
ốm nặng là yếu tố nguy cơ làm tăng nguy cơ
trầm cảm trên sinh viên năm thứ nhất kết quả
giống với nghiên cứu của Nguyễn Thị Bích Liên.
Giảm sức khỏe bản thân làm tăng 1,6 lần so với
sinh viên khỏe mạnh. Yếu tố sức khỏe đối với
sinh viên Y rất quan trọng một là do đây là các
bạn đang học trong trường Y yếu tố thứ hai là
lịch học rất dày khối lượng kiến thức nhiều nếu
không đảm bảo sức khỏe thì sẽ có nhiều khó
khăn trong việc đuổi kịp các bạn trong lớp và
theo được chương trình và điều này vô hình
chung lại ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần của
các em.
Khó khăn về tài chính là yếu tố làm tăng nguy
cơ trầm cảm của sinh viên là kết quả nghiên cứu
của chúng tôi. Phạm Tùng và các cộng sự của
mình cũng đưa ra kết luận tương tự nhưng trên
khối sinh viên đã có trải nghiệm lâm sàng. Như
vậy kinh tế cũng là một vấn đề rất quan trọng
đối với sinh viên Y nói chung và sinh viên Y năm
thứ nhất nói riêng
Yếu tố gia đình. Nguyễn Thị Bích Liên với
nghiên cứu của mình đưa ra kết luận xung đột
với người thân làm tăng nguy cơ trầm cảm của
sinh viên khối 2-4-6 lên 1,5 lần nhưng trong
nghiên cứu của chúng tôi thì xung đột với người
thân trong gia đình không phải là nguy cơ làm
tăng trầm cảm trên sinh viên năm thứ nhất.
Cũng có thể, xung đột có gây căng thẳng cho
sinh viên nhưng chưa tới mức có là yếu tố nguy
cơ của trầm cảm bởi vì sinh viên năm thứ nhất
vừa đỗ vào đại học Y Hà Nội là niềm tự hào của
bản thân cả gia đình. Đây là một sự kiện rất lớn
đánh dấu kết quả nỗ lực cố gắng của cá nhân và
gia đình suốt 12 năm. Vào đại học có nhiều thay
đổi so với phổ thông có nhiều thứ cùng một lúc
tác động đến các em nên cũng có thể xung đột
với người thân chưa nổi bật lên là yếu tố làm
tăng trầm cảm ở sinh viên Y năm thứ nhất năm
2020-2021. Ngoài ra nghiên cứu của chúng tôi
còn cho thấy Gia đình có người ốm nặng là nguy
cơ làm tăng nguy cơ trầm cảm trên sinh viên
năm thứ nhất.
Yếu tố trường học: Bước vào ngưỡng cửa
trường đại học là một bước ngoặt lớn trong đời
của lứa tuổi thanh niên. Bạn bè đến từ nhiều
vùng miền khác nhau có những thói quen cách
sống khác nhau, sống xa nhà, môi trường học
tập các thầy cô, môn học và đặc biệt phương
pháp học tập khác hẳn ở phổ thông. Những vấn
đề liên quan đến nhà trường mà chúng tôi tìm
thấy là nguy cơ làm tăng trầm cảm của sinh viên
năm thứ nhất là: kết quả học tập không như
mong đợi, xung đột với bạn cùng phòng, chưa
thích nghi được với việc học đại học.
V. KẾT LUẬN
Tỷ lệ sinh viên năm thứ nhất hệ bác sĩ Y khoa
có nguy cơ trầm cảm là 52,8%. Trong đó mức
độ nặng và rất nặng chiếm tỷ lệ 6,7% và 7,0%.
Các yếu tố liên quan đến nguy cơ trầm cảm có
thể kể đến: hài lòng với ngoại hình, khó khăn về
tài chính, tập thể dục, suy giảm sức khỏe bản
thân hoặc là chấn thương ốm nặng, một người
thân trong gia đình bị bệnh nặng, xung đột với
bạn cùng phòng, điểm học không như mong đợi,
thích nghi với phương pháp học tại trường đại học
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sena T. Manual Diagnóstico e Estatístico de
Transtornos Mentais - DSM-5, estatísticas e
ciências humanas: inflexões sobre normalizações e
normatizações. Revista Internacional
Interdisciplinar INTERthesis. 2014;11:96.
doi:10.5007/1807-1384.2014v11n2p96
2. &quot;Depression: let’s talk&quot; says WHO,
as depression tops list of causes of ill health.
Accessed November 19, 2021.
https://www.who.int/news/item/30-03-2017--
depression-let-s-talk-says-who-as-depression-tops-
list-of-causes-of-ill-health
3. Shah P, Sapkota A, Chhetri A. Depression,
Anxiety and Stress among First-year Medical
Students in a Tertiary Care Hospital: A Descriptive
Cross-sectional Study. JNMA J Nepal Med Assoc.
2021;59(236):346-349. doi:10.31729/jnma.6420
4. Nguyễn Hoàng Nguyên. Trầm cảm, lo âu và
stress ở sinh viên hệ bác sĩ trường Đại học Y Hà
Nội năm học 2018—2019 và một số yếu tố liên quan.
5. Do QD, Tasanapradit P. Depression and Stress
among the First Year Students in University of
Medicine and Pharmacy, Hochiminh city, Vietnam.
Journal of Health Research. 2008;22(Suppl.):1-4.
6. Nguyễn Thị Bích Liên. Nguy cơ trầm cảm ở một
số khối sinh viên đa khoa trường Đại học Y Hà Nội
năm học 2010-2011 và một số yếu tố liên quan.
7. Pham T, Bui L, Nguyen A, et al. The prevalence
of depression and associated risk factors among
medical students: An untold story in Vietnam. PLoS
One. 2019;14(8):e0221432. doi:10.1371/
journal.pone.0221432
8. Soares LC, Batista RFL, Cardoso VC, et al.
Body image dissatisfaction and symptoms of
depression disorder in adolescents. Braz J Med Biol
Res. 2020;54(1):e10397. doi:10.1590/1414-
431X202010397
153