Professional Documents
Culture Documents
1. Nêu đặc điểm và thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam? Để khắc phục cần những giải
pháp gì?
Thực trạng:
Tích cực
- Giai cấp công nhân nước ta phát triển nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu thành phần
và ngành nghề.
- Có sự lãnh đạo của Đảng và tổ chức rộng rãi là Công đoàn.
- Giai cấp công nhân nước ta ngày càng được nâng cao về trình độ chuyên môn nghề
nghiệp, hình thành tác phong và kỷ luật lao động theo hướng hiện đại. Tuổi đời trẻ,
thông minh, cần cù, sáng tạo.
- Giai cấp công nhân nước ta có nhiều cơ hội việc làm, đời sống vật chất và tinh thần ngày
càng được cải thiện.
Tiêu cực
- Trình độ học vấn, tay nghề còn hạn chế.
- Lợi ích và vai trò của một bộ phận công nhân chưa được phát huy đầy đủ.
- Sự phân tầng xã hội, phân hóa giàu nghèo trong nội bộ ngày càng sâu sắc, ảnh hưởng
đến sự thống nhất, đoàn kết của giai cấp công nhân.
- Trong hội nhập quốc tế, lập trường giai cấp, bản lĩnh chính trị, lý tưởng cách mạng của
một bộ phận công nhân bị phai nhạt, ảnh hưởng đến vai trò tiên phong của giai cấp công
nhân nước ta.
- Thứ nhất, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế gắn với phát
triển kinh tế tri thức theo định hướng XHCN.
- Xây dựng và thực hiện nghiêm hệ thống chính sách, pháp luật liên quan đến việc đảm
bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân.
- Chú trọng phát triển đội ngũ công nhân trong thành phần kinh tế nhà nước.
- Đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, nhất là đào tạo nguồn nhân lực, nâng
cao chất lượng đào tạo nghề, phát triển đội ngũ công nhân có trình độ cao, làm chủ được
khoa học công nghệ, có kỹ năng lao động, tác phong công nghiệp, ý thức kỷ luật.
- Đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho giai cấp công nhân.
- Phải thực sự chăm lo đến đời sống vật chất tinh thần của công nhân.
2. Anh/Chị hãy phân tích những đặc điểm của giai cấp công nhân theo quan điểm của chủ
nghĩa Marx – Lenin. (trang 56 giáo trình)
3. Anh/Chị hãy trình bày hoàn cảnh lịch sử ra đời chủ nghĩa xã hội khoa học? Việc học tập và
nghiên cứu môn Chủ nghĩa xã hội khoa học có ý nghĩa như thế nào đối với sinh viên hiện
nay? Liên hệ bản thân? (giáo trình chương 1 + slide chương 1)
Điều kiện kinh tế - xã hội
Nền đại công nghiệp phát triển -> Lực lượng sản xuất mâu thuẫn với quan hệ sản xuất -> Giai
cấp công nhân mâu thuẫn giai cấp tư sản -> Phong trao đấu tranh của giai cấp công nhân ->
Chủ nghĩa xã hội khoa học.
- Những năm 40 thế kỷ XIX, nền đại công nghiệp phát triển dẫn đến lực lượng sản xuất
mang tính xã hội hóa ngày càng cao mâu thuẫn với quan hệ sản xuất dựa trên sở hữu tư
nhân về TLSX trong lòng xã hội tư bản.
- Dẫn đến mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân (đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến,
mang tính xã hội hóa ngày càng cao; bị bóc lột giá trị thặng dư) và giai cấp tư sản (đại
diện cho quan hệ sản xuất dựa trên chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản
xuất; bóc lột giá trị thặng dư của công nhân làm thuê)
- Một số phong trao đấu tranh : phong trào công nhân dệt thành phố Lion – Pháp (1831 –
1834); phong trào Hiến chương của những người lao động ở nước Anh (1836 – 1848);
phong trào công nhân dệt thành phố Xilêdi (1844) -> giai cấp công nhân đã xuất hiện như
một lực lượng chính trị độc lập với những yêu sách kinh tế, chính trị riêng của mình và
hướng mũi nhọn vào kẻ thù chính là giai cấp tư sản.
- Phong trào đấu tranh của công nhân cần một hệ thống lý luận soi đường và một cương
lĩnh chính trị làm kim chỉ nam cho hành động.
- Điều kiện kinh tế - xã hội trở thành mảnh đất hiện thực cho sự ra đời của chủ nghĩa xã
hội khoa học.
Chương 2
1. Tại sao giai cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử xóa bỏ chủ nghĩa tư bản xây dựng chủ nghĩa
xã hội, chủ nghĩa cộng sản? Có ý kiến cho rằng: Giai cấp lãnh đạo cách mạng vô sản là giai
cấp nghèo khổ nhất. Theo sinh viên, ý kiến trên đúng hay sai? Tại sao?
Đầu tiên phải trình bày sứ mệnh lịch sử tổng quát
Sau đó câu trả lời chính là điều kiện khách quan (trang 60)
+ Địa vị KT – XH
+ Địa vị CT – XH
Ý kiến trên là sai (giải thích ở trang 62)
Giải:
Khái quát sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là xóa bỏ chủ nghĩa tư bản, xóa bỏ
chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp công nhân, nhân dân lao động và giải
phóng toàn thể nhân loại khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn lạc hậu, xây dựng xã
hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
Thứ nhất, do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân quy định
Giai cấp công nhân là bộ phận quan trọng nhất trong bộ phận cấu thành lực lượng
sản xuất của xã hội tư bản, họ đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến, trình độ xã
hội hóa cao. Nhưng lại không được sở hữu tư liệu sản xuất chủ yếu - bộ phận quan
trọng nhất của quan hệ sản xuất. Chính vì vậy, nó quy định giai cấp công nhân là lực
lượng phá vỡ quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, giành chính quyền về tay mình, là
lực lượng duy nhất có đủ điều kiện để tổ chức và lãnh đạo xã hội, xây dựng và phát
triển lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa tạo nền tảng vững chắc
để xây dựng chủ nghĩa xã hội - một chế độ xã hội kiểu mới, không còn chế độ người
áp bức, bóc lột người.
Thứ hai, do địa vị chính trị - xã hội của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất: là sản phẩm của nền đại công
nghiệp nên giai cấp công nhân có trình độ chuyên môn, học vấn ngày càng cao. Môi
trường sống và làm việc đã tạo điều kiện cho giai cấp công nhân nâng cao trí tuệ của
mình. Trong cuộc đấu tranh vì dân sinh, dân chủ đã cung cấp tri thức chính trị - xã hội
để giai cấp công nhân trở thành giai cấp tiên tiến. Giai cấp công nhân có hệ tư tưởng
riêng và khả năng lãnh đạo cách mạng.
Giai cấp công nhân là giai cấp có cách mạng triệt để nhất: là giai cấp bị áp bức,
bóc lột nên giai cấp công nhân chỉ có thể giải phóng mình khi đồng thời giải phóng
toàn xã hội khỏi chế độ người bóc lột người. Tính cách mạng triệt để thể hiện ở mục
tiêu đấu tranh triệt để là xóa bỏ tận gốc chế áp bức, bóc lột chứ không phải thay đổi
sự bóc lột này thành bóc lột khác. Trong quá trình đấu tranh của mình giai cấp công
nhân đã tìm thấy vũ khí lý luận của mình là chủ nghĩa Mác - Lênin - hệ tư tưởng tiên
tiến nhất, cách mạng nhất.
Giai cấp công nhân có tính kỷ luật cao và tinh thần đoàn kết cao: Do điều kiện
sản xuất tập trung, khoa học kỹ thuật và sự phân công lao động nên giai cấp công
nhân có tính kỷ luật cao. Chỉ có tính kỷ luật cao, có tổ chức chặt chẽ, đoàn kết với
nhau mới tạo được sức mạnh để lật đổ giai cấp tư sản.
Giai cấp công nhân có bản chất quốc tế: giai cấp công nhân trên thế giới đều có
địa vị như nhau, đều bị bóc lột nên muốn giải phóng mình phải đồng thời giải phóng
toàn thế giới. Bản thân giai cấp tư sản là một lực lượng quốc tế, muốn thắng nó giai
cấp công nhân phải có sự liên minh quốc tế.
Ý kiến trên là sai. Giai cấp công nhân là giai cấp đại biểu cho tương lai, cho xu thế đi
lên của tiến trình phát triển lịch sử - đây là đặc tính quan trọng, quyết định bản chất
cách mạng của giai cấp công nhân. Hoàn toàn không phải vì nghèo khổ mà giai cấp
công nhân là một giai cấp cách mạng. Tình trạng nghèo khổ của giai cấp công nhân
dưới chủ nghĩa tư bản là hậu quả của sự bóc lột áp bức mà giai cấp tư sản và chủ
nghĩa tư bản tạo ra đối với công nhân, đó là trạng thái mà cách mạng sẽ xóa bỏ để
giải phóng giai cấp công nhân và giải phóng xã hội.
2. Giai cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử là gì? Phân tích những điều kiện để giai cấp công
nhân có thể hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Chứng minh: Giai cấp công nhân Việt
Nam tuy còn non trẻ nhưng đã đảm đương được sứ mệnh lịch sử?
Trình bày sứ mệnh lịch sử của GCCN: KT, CT, VH – TT
Câu trả lời chính là phân tích điều kiện chủ quan (trang 62)
+ Sự lớn mạnh
+ Đảng cộng sản
+ Liên minh giai cấp
Câu trả lời chính là đặc điểm của GCCN VN (trang 72)
Giải:
Chương 3:
1. Phân tích tính tất yếu khách quan và đặc điểm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
(phần chung). Liên hệ với trách nhiệm của sinh viên trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã
hội ở Việt Nam?
Tính tất yếu
- Trước tiên nêu 2 con đường quá độ (gián tiếp, trực tiếp)
- Sau đó trình bày tính tất yếu
Đặc điểm
- Trước tiên nêu đặc điểm tổng quát (sự đan xen …)
Sau đó nêu cụ thể:
- KT:
- CT:
- XH:
- VH:
Liên hệ:
- Cách 1: Liên hệ trách nhiệm bản thân -> gia đình -> xã hội.
+ Bản thân: trong học tập, tu dưỡng, …
+ Gia đình: trong xây dựng gia đình, …
+ Xã hội: trở thành công dân tốt, …
- Cách 2: Liên hệ theo lĩnh vực.
+ Sức khỏe: trước tiên phải khỏe, …
+ Học vấn:
+ Lối sống: mối quan hệ, …
+ Đạo đức:
Tham khảo:
Thứ nhất, sinh viên cần phải chăm chỉ, sáng tạo, có mục đích và động cơ học tập đúng đắn,
học tập để mai sau xây dựng đất nước, hiểu được học tập tốt là yêu nước. Thế hệ trẻ -
những chủ nhân tương lai của đất nước phải không ngừng học tập, sáng tạo, tiếp thu các
công nghệ mới để trang bị một nền tảng tốt, giàu kiến thức, vững kỹ năng để tiếp nối các thế
hệ cha anh trong quá trình thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước gắn với phát
triển kinh tế tri thức.
Thứ hai, tích cực rèn luyện đạo đức, tác phong; lối sống trong sáng, lành mạnh, tránh xa các
tệ nạn xã hội; biết đấu tranh chống các biểu hiện của lối sống lai căng, thực dụng, xa rời các
giá trị văn hoá - đạo đức truyền thống của dân tộc.
Thứ ba, luôn nâng cao nhận thức chính trị, học tập chủ nghĩa Mác – Lênin, học tập và làm
theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tránh nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính
trị.
Thứ tư, biết trau dồi các kỹ năng hội nhập trong thời kỳ mới, tiếp thu sự phát triển của công
nghệ, phát triển bản thân phù hợp với hoàn cảnh gia đình và xã hội.
2. Phân tích đặc điểm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Liên hệ với trách
nhiệm của sinh viên trong quá trình xây dựng 8 đặc trưng của chủ nghĩa xã hội ở nước ta
hiện nay?
Đặc điểm:
Nêu 4 đặc điểm
Liên hệ trách nhiệm sinh viên:
Nêu 8 đặc trưng ra và lấy ví dụ cho mỗi đặc trưng
Ex: LLSX gồm TLSX và Sức lao động: tổ chức quản lý hợp lý, tiếp thu KHK, nâng cao
chất lượng, …
Giải:
Chương 4:
1. Phân tích bản chất của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa. Tại sao nói dân chủ xã hội chủ nghĩa
là một nền dân chủ rộng rãi và toàn diện? Liên hệ quá trình xây dựng nền dân chủ xã hội
chủ nghĩa ở nước ta hiện nay và trách nhiệm của sinh viên trong phát huy dân chủ?
Phân tích bản chất của nền DCXHCN
- Trình bày DCXHCN là gì?
- Nêu bản chất: CT, KT, VH – TT.
Giải thích:
- Rộng rãi: dân chủ của số đông người lao động.
- Toàn diện: bao quát toàn diện tất cả các lĩnh vực, mọi người đều được hưởng
quyền dân chủ, nhà nước chăm lo nâng cao trình độ dân trí, tạo điều kiện thực tế cho
mọi người có khả năng thực hiện quyền làm chủ của mình.
Liên hệ Việt Nam:
- Qúa trình ra đời như thế nào?
- Bản chất là gì?
Trách nhiệm sinh viên
Giải:
2. Anh (chị) phân tích làm rõ nhận xét của V.I.Lenin: “Dân chủ vô sản gấp triệu lần dân chủ tư
sản”.
- Tức là so sánh 2 loại hình dân chủ.
Giải: