Część teoretyczna

Typową własnością cieczy jest ich zdolność do przechodzenia w stan pary. W dowolnej
temperaturze część cząsteczek przechodzi pod wpływem ruchów cieplnych do fazy gazowej, a
tendencja cieczy do parowania rośnie wraz ze wzrostem temperatury. Zależy ona również od
indywidualnych własności fizykochemicznych cieczy, stąd podział na lotne (eter), średnio lotne (woda) i
mało lotne (oleje)
Jeżeli dowolną ciecz umieści się w przestrzeni zamkniętej, pozostawiając wolną przestrzeń nad
jej powierzchnią, to w wyniku parowania zmniejszać się będzie ilość fazy ciekłej, zwiększać natomiast
ilość pary nad cieczą. W miarę wzrostu ilości pary coraz więcej jej cząsteczek będzie zderzać się z
powierzchnią cieczy, przechodząc z powrotem w stan ciekły. W wyniku tego, zostaje osiągnięty stan
równowagi dynamicznej w którym w dowolnym okresie czasu wyparowuje i skrapla się taka sama ilość
cząsteczek. Parę współistniejącą z cieczą w stanie równowagi nazywamy nasyconą, a jej ciśnienie –
prężnością pary nasyconej lub prężnością pary. Jest to niezależna od ilości obu faz, maksymalna
prężność, jaką może osiągnąć para w równowadze z cieczą w danej temperaturze. Obecność gazów
obojętnych w przestrzeni nad cieczą nie wpływa (w zakresie niezbyt wysokich ciśnień) na prężność jej
pary i może być pominięta
Stan równowagi układu ciecz-para ulega przesunięciu w wyniku zmian temperatury. Skutkiem
podwyższenia temperatury, dodatkowa ilość cieczy ulega wyparowaniu i prężność pary nasyconej
wzrasta. W pewnej temperaturze, zwanej temperaturą wrzenia, prężność pary osiąga wartość ciśnienia
zewnętrznego i następuje wówczas wrzenie cieczy. Zależność prężności pary od temperatury badamy
mierząc temperaturę wrzenia cieczy pod różnym ciśnieniem.
Graficznym obrazem zależności p=f(t) jest tzw. Krzywa prężności pary, która wykazuje
podobny, wykładniczy wzrost prężności wraz ze wzrostem temperatury w odniesieniu do wszystkich
cieczy. Maksymalną wartość prężności pary osiąga ciecz w temperaturze krytycznej, której odpowiada
określone ciśnienie krytyczne. Krzywa prężności pary dzieli płaszczyznę rysunku na dwie części. Są to:
pole cieczy (nad krzywą) i pole pary nasyconej (nad krzywą). W tych obszarach mamy do czynienia z
układami jednofazowymi, o dwóch stopniach swobody. Punkty na krzywej odpowiadają takim warunkom
fizycznym, w których ciecz trwale współistnieje ze swoją parą nasyconą. Jest więc to układ dwufazowy,
o jednym stopniu swobody.
Przejście cieczy w stan pary wiąże się ze zużyciem określonej energii zwanej energia
wewnętrzną parowania, która doprowadona w postaci ciepła, zużywana jest na przezwyciężenie sił
oddziaływania między cząsteczkami cieczy.
Opracowanie pomiarów

Wartości h’ odczytane na manometrze [mm H2O] przeliczam na [mm Hg]

Wyniki dalszych obliczeń zawarłam tabelce

Ciśnienie w [mm Hg] przeliczam na [Pa] ze wzoru:

Wyniki dalszych obliczeń zawarłam tabelce

Obliczone wartości p’ [Pa] dla nadciśnienia obliczam z zależności:

Wyniki dalszych obliczeń zawarłam tabelce

Obliczone wartości p’ [Pa] dla podciśnienia obliczam z zależności:

Wyniki dalszych obliczeń zawarłam tabelce

Z wykresu odczytałam temperaturę wrzenia wody Tb odpowiadającą ciśnieniu atmosferycznemu b w

danych warunkach eksperymentalnych

Obliczam metodą graficzną wartość temperaturowego współczynnika prężności pary z

zależności:

Obliczam metodą najmniejszych kwadratów wartość temperaturowego współczynnika prężności pary

:
Wiedząc, że molowe objętości wody w stanie pary  i cieczy  wynoszą:

i znając wartości temperaturowego współczynnika prężności pary oraz temperaturę Tb odpowiadającą

ciśnieniu atmosferycznemu b, obliczam molową entalpię parowania Hpar z równania Clausiusa-
Clapeyrona:

Obliczam molową entalpię parowania wody w warunkach doświadczenia ze wzoru:

Wnioski:
Zgodnie z regułą Troutona, iloraz molowej entalpii parowania Hpar przez normalną temperaturę
wrzenia Tnwt (pod ciśnieniem 1atm), czyli molowa entalpia parowania ∆Spar dla wody wynosi :
108,8 [J mol-1 K-1]. Natomiast molowa entalpia parowania ∆Spar wody otrzymana doświadczalnie wynosi:
105,87 [J mol-1 K-1]. Błąd pomiaru wynika z pewnej niedokładności termometru Beckmanna (±0,01°C ,
zaś przy użyciu lupy ±0,002°C) oraz ograniczeń ludzkiego oka.