2.

2 Công tắc gạt nước và Relay điều khiển gạt nước gián đoạn

2.2.1 Công tắc gạt nước

Công tắc gạt nước được bố trí trên trục trụ lái, đó là vị trí mà người lái có thể điều khiển bất
kỳ lúc nào khi cần. Công tắc gạt nước có các vị trí OFF (dừng), LO (tốc độ thấp) và HI (tốc
độ cao) và các vị trí khác để điều khiển chuyển động của nó. Một số xe có vị trí MIST (gạt
nước chỉ hoạt động khi công tắc gạt nước ở vị trí MIST (sương mù), vị trí INT (gạt nước hoạt
động ở chế độ gián đoạn trong một khoảng thời gian nhất định) và một công tắc thay đổi để
điều chỉnh khoảng thời gian gạt nước. Trong nhiều trường hợp công tắc gạt nước được kết
hợp với công tắc điều khiển đèn. Vì vậy, đôi khi người ta gọi là công tắc tổ hợp.

Ở những xe có trang bị gạt nước cho kính sau, thì công tắc gạt nước sau cũng nằm ở công tắc
gạt nước và được bật về giữa các vị trí ON và OFF. Một số xe có vị trí INT cho gạt nước kính
sau.

Ở những kiểu xe gần đây, ECU được đặt trong công tắc tổ hợp cho MPX (hệ thống thông tin
đa chiều).

2.2.2 Relay điều khiển gạt nước gián đoạn

Relay này kích hoạt các gạt nước hoạt động một cách gián đoạn. Phần lớn các kiểu xe gần đây
các công tắc gạt nước có relay này được sử dụng rộng rãi. Một relay nhỏ và mạch transistor
gồm có tụ điện và điện trở cấu tạo thành relay điều khiển gạt nước gián đoạn. Dòng điện tới
motor gạt nước được điều khiển bằng relay theo tín hiệu được truyền từ công tắc gạt nước làm
cho motor gạt nước chạy gián đoạn.
2.3 Motor gạt nước

2.3.1 Khái quát chung

Motor gạt nước là dạng động cơ điện một chiều kích từ bằng nam chậm vĩnh cửu. Motor gạt
nước gồm có motor và bộ truyền bánh răng để làm giảm tốc độ ra của motor.

Motor gạt nước có 3 chổi than tiếp điện: chổi tốc độ thấp, chổi tốc độ cao và một chổi dùng
chung (để tiếp mát). Một công tắc dạng cam được bố trí trong bánh răng để gạt nước dừng ở
vị trí cố định trong mọi thời điểm.

Cấu tạo motor gạt nước và cấu tạo cuộn dây của motor

2.3.2 Chuyển đổi tốc độ motor

Một sức điện động ngược được tạo ra trong cuộn dây phần ứng khi motor quay để hạn chế tốc
độ quay của motor.

-Hoạt động ở tốc độ thấp: Khi dòng điện đi vào cuộn dây phần ứng từ chổi than tốc độ thấp,
một sức điện động ngược lớn được tạo ra. Kết quả là motor quay với vận tốc thấp.

-Hoạt động ở tốc độ cao: Khi dòng điện đi vào cuộn dây phần ứng từ chổi tiếp điện tốc độ
cao, một sức điện động ngược nhỏ được tạo ra. Kết quả là motor quay với tốc độ cao.
2.3.3 Công tắc dạng cam

Cơ cấu gạt nước có chức năng dừng thanh gạt nước tại vị trí cố định. Do có chức năng này
thanh gạt nước luôn được đảm bảo dừng ở vị trí cuối cùng của kính chắn gió khi tắt công tắc
gạt nước. Công tắc dạng cam thực hiện chức năng này. Công tắc này có đĩa cam xẻ rãnh chữ
V và 3 điểm tiếp xúc. Khi công tắc gạt nước ở vị trí LO/HI, điện áp ắc quy được đặt vào mạch
điện và dòng điện đi vào motor gạt nước qua công tắc gạt nước làm cho motor gạt nước quay.

Tuy nhiên ở thời điểm công tắc gạt nước OFF, nếu tiếp điểm P2 ở vị trí tiếp xúc mà không
phải ở vị trí rãnh thì điện áp của ắc quy vẫn được đặt vào mạch điện và dòng điện đi vào
motor gạt nước tới tiếp điểm P1 qua tiếp điểm P2 làm cho motor tiếp tục quay. Sau đó bằng
việc quay đĩa cam làm cho tiếp điểm P2 ở vị trí rãnh do đó dòng điện không đi vào mạch điện
và motor gạt nước bị dừng lại. Tuy nhiên, do quán tính của phần ứng motor không dừng lại
ngay lập tức và tiếp tục quay một ít. Kết quả là tiếp điểm P3 vượt qua điểm dẫn điện của đĩa
cam.

Phần ứng → Cực (+)1

của motor → công tắc
gạt nước → cực S của
motor gạt nước → tiếp
điểm P1 → P3 → phần
ứng. Vì phần ứng tạo ra
sức điện động ngược
trong mạch đóng này,
nên quá trình hãm
motor bằng điện được
tạo ra và motor được
dừng lại tại điểm cố
định.

Hoạt động của công tắc dạng cam

2.4 Motor rửa kính

2.4.1 Motor rửa kính trước/ kính sau

Hoạt động kết hợp rửa kính và gạt nước

Đổ nước vào bình chứa trong khoang động cơ. Bình chứa nước rửa kính được làm từ bình
nhựa mờ và nước rửa kính được phun nhờ motor rửa kính đặt trong bình chứa.

Motor bộ rửa kính có dạng cánh quạt như được sử dụng trong bơm nhiên liệu. Có hai loại hệ
thống rửa kính đối vớ ôtô có rửa kính sau: Một bộ bình chứa chung cho cả bộ phân trước và
sau còn loại kia có hai bình chứa riêng cho bộ phận

rửa kính trước và bộ phận rửa kính sau. Ngoài ra, còn có một loại điều khiển vòi phun cho các
kính trước và kính sau nhờ motor rửa kính điều khiển các van và một loại khác có hai motor
riêng cho các bộ phận rửa kính trước và bộ phận rửa kính sau được đặt trong bình chứa.
2.4.2 Vận hành kết hợp với bộ phận rửa kính

Loại này tự động điều khiển cơ cấu gạt nước khi phun nước rửa kính sau khi bật công tắc rửa
kính một thời gian nhất định, đó là “sự vận hành kết hợp với bộ phận rửa kính”. Đó là sự vận
hành để gạt nước rửa kính được phun trên bề mặt kính trước.