Professional Documents
Culture Documents
Kur'an Kelimeleri
Kur'an Kelimeleri
Övgü yalnızca Allah’a (cc) aittir. Barış ile esenlik Hz. Muhammed (S.A.V.) üzerine olsun.
Cenabı Hak şöyle buyurmaktadır: "Bu Kur'an, âyetlerini düşünsünler ve akıl sahipleri
öğüt alsınlar diye sana indirdiğimiz mübarek bir kitaptır. [38:29]." Eğer anlamazsak,
ayetler üzerinde nasıl düşünebiliriz!
Sevgili peygamberimiz (Sav) Kuran’ın önemine şöyle işaret eder: “Sizin en hayırlınız,
Kur’an’ı öğrenen ve öğretendir.” (Buharî, Fedâilu’l-Kur’an, 21)
Kuran’da yaklaşık 2000 farklı kelime bulunurken, hepimizin fark ettiği üzere çoğu
kelimelerin çok sık tekrar etmesinden dolayı, toplamda 77800 kelime yer almaktadır. Bu
kitapçık Kuran’da en sık tekrar eden yaklaşık 500 kelimeyi içermekte olup bu kelimeler
tekrarlarıyla beraber (64282 toplam kelime) Kuran’ın %82.6’sını meydana getirmektedir.
Bizlerin çok önemli bir avantajı ise zaten bu kelimelerin pek çoğunu (ilim, melek,
tefekkür, inkar, vb.) dilimizde kullanıyor olmamızdır. Bu kitapçıkta Kuran kelimelerinin
%80’ini oluşturan yaklaşık 500 kelimenin yaklaşık 225 tanesi; Kuran kelimelerinin %70’ini
oluşturan yaklaşık 425 kelimenin ise yaklaşık 190 tanesi zaten dilimizde mevcuttur.
Dolayısıyla net olarak 70% seviyesine ulaşmak için 235 kelime, 80% seviyesine ulaşmak
için ise 275 kelime öğrenmek yetecektir.
Zaman içinde benzeri çalışmaları www.ilimtalibi.com adresinden takip edebilir, konu ile
ilgili benzer web sitelerinin ve başka kaynakların (kitap vb) linklerini bulabilirsiniz.
email: info@ilimtalibi.com
YOL HARİTASI
1) Kelimeler kısmını çalışın.
2) Dilbilgisi ve ayet çözümlemeleri kısmını çalışın.
3) Kelimeler kısmını tekrar edin.
4) Vakti müsait olanlar bir hafta müstakil çalışmayla, olmayanlar ise haftaiçi günde
bir saat haftasonları birkaç saat ayırarak bir ay çalışmayla yukarıdaki aşamaları
tamamlayıp inşaAllah okuduğunuzun 80%’ini anlayacak seviyeye gelmeyi
hedefleyin. Daha sonra:
5) Namaz sürelerini (Fatiha, İhlas, vb) kelime anlamlı bir Kuran-ı Kerim’den
faydalanarak çalışın. (Sürede geçen kelimeleri öğrenip ayet çözümlemelerini
yaparak)
6) Ayet-el Kürsiyi (Bakara 255) aynı metodla çalışın.
7) Yasin süresini kelime anlamlı bir Kuran-ı Kerim’den faydalanarak çalışın.
(Sürede geçen kelimeleri öğrenip ayet çözümlemelerini yaparak)
8) Mülk süresini aynı metodla çalışın.
9) Zümer ve Rum sürelerini aynı metodla çalışın.
10) Her gün kelime anlamlı bir Kuran-ı Kerim’den düzenli olarak en az 2 sayfa, not
alarak ve ayetlerin dilbilgisine dikkat ederek okuyun.
11) Tefsir kaynaklarına müracat ederek okuduğunuz sürelerin inceliklerini, anlam
zenginliklerini, ayetlerin iniş sebeplerini, vs. öğrenmeye çalışın.
www.ilimtalibi.com sayfasında yer alan tefsir, hadis, siyer, vb. konularında
kaynak ve linkleri inceleyin.
12) Websiteyi ziyaret ederek yeni çalışma ve kaynakları takip edin.
13) Dostlarınızı, yakınlarınızı, çevrenizdeki insanları bu çalışmalardan haberdar
ederek siz de bu çalışmalara ortak olun.
Kolaylık açısından bahsi geçen süreler için o sürede geçen kelimelerin anlamlarıyla
beraber listesi (o süreye özel bir sözlük) www.ilimtalibi.com adresine ileride eklenebilir.
bu
erkek
ه َذا ilah yoktur
َْل إِ َله
ك
َ ذِ
ل ا Ancak Allah (cc) إَِّْل اهلل
İşte bu erkek vardır
ٍهذه
ِ َك اّل
bu kadın asla
Kimin? Kim?
…leri, o
ikisinin çift
ه َما...
ُ o ikisi çift
ُه َما
…leri,
ikinizin çift
ُك َما... siz ikiniz çift
أَنْ تُ َما
Toplam kelime (ilk 6 sayfada): 32263 Yüzde (ilk 6 sayfada) : 41.5
3
Nerede? Sorular?
üstünde,
üzerinde
فَ ْو َق ne?, o şey ki
َما
altında, altı
ت
َ تَ ْح kim?, kimse
َم ْن
َ ْ َ ب،بَ ْي َن أَيَ َدي
ْي يَ َد ْي َمتى
önünde,
karşısında ne zaman?
arka, geri,
sonraki
ْف
َ َخل nerede?
أَيْ َن
önünde
ام
َ أ ََم nasıl?
ف
َ َك ْي
arkasında
َوَراء Kaç, ne kadar?
َك ْم
sağında; yemin
) çğl يَ ِم ْين (أ َْْيَان hangi?
َي
ُّ أ
solunda
) çğlِش َمال ( ََشَائِل nereden ?, nasıl?
أَناى
arasında
بَ ْي َن …mi?
َهل،َأ
etrafında
َح ْو َل ne?
َما َذا
nerede olursa ث
ُ َح ْي niçin?
لِ َماذَا،لِ َم
nerede olursa أيْ نَ َما aksi halde
لَ ْو َْل
Toplam kelime (ilk 6 sayfada): 32263 Yüzde (ilk 6 sayfada) : 41.5
4
Çeşitli Ne Zaman?, …
، لَدى،ِع ْن َد
س َما ِ
ne kötü َ ب ْئ yakın, ile, birlikte
لَ ُد ْن
olmaz….ancak…., sadece
إِ ْن … إَِّْل
mesel
çoğul َمثَل (أ َْمثَال olmaz….ancak…., sadece
َما… إَِّْل
)م ْن+ ِ ِ َ أََّْل (أَ ْن
kimden
َ م َّم ْن (م ْن olmasın diye
)ل+
Toplam kelime (ilk 6 sayfada): 32263 Yüzde (ilk 6 sayfada) : 41.5
5
ne ile; çünkü
بِ َما ile
ِ
ب
ne hakkında
َع َّما …den
َع ْن
يما ِ فِي
ki içinde َف içinde
gibi, -e benzer
َك َما Gibi (kelime
başında)
َك
ne için لِ َما için (kelime
başında)
ِل
..den, ..den dolayı, ne den
ِم َّما den
ِم ْن
ise, -e gelince
أ ََّما e doğru, içine
إِلَى
eğer; ya… / ya da
إِ َّما
şu
أَنَّ َما hatta
َحتَّى
doğrusu, aslında
إِنَّ َما üst, üzerinde
َعلَى
sözde
َكاَنَّ َما beraber
َم َع
ne zaman ... ise, her ... -diğinde ُكلَّ َما ve
َو
Toplam kelime (ilk 6 sayfada): 32263 Yüzde (ilk 6 sayfada) : 41.5
6
elbette
)فعل+( لََق ْد umulur ki
لَ َع َّل
Elbette (kelime başında)
َل …meyi (fiilin önüne gelir,
mastar yapar)
أَ ْن
emir ön eki
)ِل (أ َْمر eğer, şayet
إِ ْن
Harf-i tarif (önüne geldiği ismi belirli bir
isim yapar) ْ
ال yalnız; sadece
إِيَّا
veya?
اَ ْم umulur ki
سى
َ َع
veya
اَ ْو her ne zaman
لَ َّما
bazı
بَ ْعض eğer, şayet
لَ ْو
herkes; tümü
ُك ُّل Ey!
يَاأَيُّ َها،يَا
Toplam kelime (ilk 6 sayfada): 32263 Yüzde (ilk 6 sayfada) : 41.5
7
Merhamet sahibi
َر ْحمن 57 [ diğer ( [آخر (أُ ْخَرى
َ 65
affeden
غَ ُفور 91 Gözetici, koruyucu َح ِفيظ 26
Yumuşak
uyarıcı
نَ ِذير 44 davranan,
hoşgörülü
َحلِيم 15
ِ َن
صير 24
Övülen, övgüye
layık َح ِميد 17
yardımcı
vekil َوكِيل 24
samimi (arkadaş);
kaynayan su َح ِميم 20
ِ اسم تَ ْف
Üstün isimlerضيل Bazı nitelikler …
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 1078 Yüzde: 45,42
9
)çoğul (رسل
ُ ُ َر ُسول )آيَة (آ يَات
Resûl 332 ayet, işaret 382
وسف
ُ ُي )يَ ْع ُقوب(إِ ْسَرائِيل 86 deniz بَ ْحر 38
صالِح
َ ُهود ُش َعْيب 30 güneş َش ْمس 33
şeytan,
اطْي ِ َشيطَان ( َشي لَْيل
iblis
(çoğul
َ ْ 88 gece 80
Ad
kavmi َعاد 24 yeryüzü, yer أ َْرض 461
Son gün, …
)َص َحاب ِ
arkadaş, yoldaş
ْ صاحب(أ َ 94 ebediyen أَبَ ًدا 28
nehir; ırmak )نَ َهر (أَنْ َهار 54 Cennet )َجنَّة ( َجنَّات 147
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 2048 Yüzde: 51,6
11
Din, … İman, …
gerçek, hakikat;
düzgün َح اق 247 şerik, ortak )َش ِريك ( ُشَرَكاء 40
din ِدين 92
Ğayb;
görülmemiş غَ ْيب 49
نُور
Eşi, benzeri
)اح َدة ِو
ِ احد (و
َ
Nur
َ
43 61
olmayan
)َح ِاديث ِ
hadis; söz
َ َحديث(أ 23 Benzer; eşit َس َواء 27
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 1064 Yüzde: 54,9
13
ْ
)ت (آبَاء ِ أَب،أَب )(أ َْع ُْي َع ْين
baba
َ 117 göz 47
kadın )اِ ْم َرأَة (نِ َساء 83 lisan, dil )لِ َسان (أَلْ ِسنَة 25
oğullar, çocuklar أَبْ نَاء،بَنُون 22 nefis )نَ ْفس (أَنْ ُفس 293
Dünya, … İnsanlar, …
imtihan/ eziyet,
işkence/ bela, musibet فِ ْت نَة 34 kul, esir, köle )َع ْبد ( ِعبَاد 126
Dünyalık, faydalanılan
şeyler/ faydalanma َمتَاع 34 suçlu ُم ْج ِرم 52
açmak; zafer kazanmak فَاتِح فَ ْتح اِفْ تَ ْح فَ تَ َح * يَ ْفتَ ُح 29
kaldırmak َرافِع َرفْع اِ ْرفَ ْع يَ ْرفَ ُع َرفَ َع 28
اِ
Doğru olmak, salih olmak
صالِح َم ْ
صلَ َحة َ صلَ ْح ْ صلَ ُحيَ ْ صلَ َح َ 131
lanet etmek َْل ِعن لَ ْعن اِل َْع ْن يَل َْع ُن لَ َع َن 27
fayda vermek نَافِع نَ ْفع اِنْ َف ْع يَ ْن َف ُع نَ َف َع 42
Vasıl olmak, erişmek اُبْ لُ ْغ بَالِغ بُلُوغ يَ ْب لُ ُغ بلَ َغ 49
terk etmek اُتْ ُر ْك تَا ِرك تَ ْرك يَ ْت ُر ُك تَ َر َك 43
شر ح ِ
اشر َح ْشر
toplamak
اُ ْح ُ ْ َ ش ُر
يَ ْح ُ ش َرَح َ 43
Hüküm vermek اُ ْح ُك ْم َحاكِم ُح ْكم يَ ْح ُك ُم َح َك َم 80
Ebedi olmak اُ ْخلُ ْد َخالِد ُخلُود يَ ْخلُ ُد َخلَ َد 83
hiçbirşey yokken
yaratmak اُ ْخلُ ْق َخالِق َخلْق يَ ْخلُ ُق َخلَ َق 248
girmek, اُ ْد ُخ ْل َدا ِخل ُد ُخول يَ ْد ُخ ُل َد َخ َل 78
Rızk vermek اُ ْرُز ْق َرا ِزق ِر ْزق يَ ْرُز ُق َرَز َق 122
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 1062 Yüzde: 61,86
17
Şuur; algılamak اعر ُش ُعورَش ِ اُ ْش ُع ْر يَ ْش ُع ُر َش َع َر 29
Şükür etmek َشاكِر ُش ْكر اُ ْش ُك ْر يَ ْش ُك ُر َش َك َر 63
Öldürmek قَاتِل قَ ْتل يَ ْقتُ ُل اُقْتُ ْل قَ تَ َل 93
Bakmak / beklemek اظر نَظَر نَ ِ يَ ْنظُُر اُنْظُْر نَظََر 95
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 1198 Yüzde: 63,4
18
ض ِرب ُ
ب َي ْ فِعل ثالثي ُم َجرَّد َ
ض َر َ
فِ ْعل اعل فَ ِ اِفْعِ ْل يَ ْفعِ ُل فَ َع َل
ض ْرب
َ ضا ِربَ ض ِر ْ
ب اِ ْ بض ِر ُ يَ ْ ب*
ض َر ََ
Vurmak/ misal getirmek/ 58
sefere çıkmak
Taşımak َح ْمل َح ِامل اِ ْح ِم ْل يَ ْح ِم ُل َح َم َل 50
Zulüm etmek ظُلْم ظَالِم اِظْلِ ْم يَظْلِ ُم ظَلَ َم * 266
Anlamak َعاقِل َع ْقل اِ ْع ِق ْل يَ ْع ِق ُل َع َق َل 49
Mağfiret etmek, affetmek غَافِر َم ْغ ِف َرة اِ ْغ ِف ْر يَ ْغ ِف ُر غَ َف َر 95
َك ِ
اسب َك ْسب ب ِ ِ ِ
kazanmak; kazandırmak
ا ْكس ْ ب
يَ ْكس ُ ب
سَ َك َ
62
sahip olmak َمالِك ِملْك ك اِ ْملِ ْ كيَ ْملِ ُ ك
َملَ َ 49
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 905 Yüzde: 64,57
19
üzülmek ُح ْزن َحا ِزن يَ ْح َز ُن اِ ْح َز ْن َح ِز َن 30
َح ْسب اسب حِ ب س ح يحسب اِ ب ِ
َْ َ ُ ْ َ ْ َحس َ
;göz önüne almak
hesap etmek َ 46
Acımak, merhamet
etmek َر ْح َمة رِ
احم َ يَ ْر َح ُم اِ ْر َح ْم َرِح َم 148
bilmek ِعلْم َعالِم يَ ْعلَ ُم اِ ْعلَ ْم َعلِ َم* 518
yapmak َع َمل َع ِامل يَ ْع َم ُل اِ ْع َم ْل َع ِم َل* 318
hoşlanmamak ُك ْره َكا ِره يَ ْك َرهُ اِ ْك َرْه َك ِرهَ 25
صر بِ
izlemek; görmek
بَ َ صري َ ص ْر صُر اُبْ ُ يَْب ُ صَر بَ ُ 13
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 1342 Yüzde: 66,29
20
geri vermek َرا اد َر اد اُ ْر ُد ْد يَ ُر ُّد َر َّد 45
Yoldan saptırmak ص اد صا اد ََ ص ُد ْد اُ ْ ص ُّد يَ ُ ص َّد َ 39
zarar vermek ض ار ار َ ضاَ ض ُر ْر اُ ْ ض ُّر يَ ُ ض َّر َ 31
;Zannetmek
inanmak ظَا ان ظَ ان اُظْنُ ْن ظَ َّن * يَظُ ُّن 68
saymak َعا اد َع اد اُ ْع ُد ْد يَ ُع ُّد َع َّد 17
yaymak,
genişletmek َما اد َم اد اُ ْم ُد ْد يَ ُم ُّد َم َّد 17
sevmek, arzulamak َوا اد ُو اد اِ ْو َد ْد يَ َو ُّد َو َّد 18
ضع
ْ ُو ِ و
اضع ض ْع َ ض ُع َ َض َع ي َ َو
koymak, kurmak
َ 22
başına gelmek َوقُوع َواقِع قَ ْع يَ َق ُع َوقَ َع 20
miras almak َوَراثَة َوا ِرث ث ْ ِر ثُ ث يَ ِر َ َوِر 19
yüklediğini taşımak ِوْزر َوا ِزر ِز ْر يَ ِزُر َوَزَر 19
صف
ْ َو ِ ف و
اصف ْ ص ِ ف
ُ ص ِف ي
tanımlamak
َ َ َ ص َ َو 14
kabul etmek
tadına bakmak َذائِق َذ ْوق ذُ ْق يَ ُذو ُق َذا َق 42
başarmak; zafer
kazanmak فَائِز فُ ْوز فُ ْز وز
ُ يَ ُف از
َ َف 26
olmak َكائِن َك ْون ُك ْن يَ ُكو ُن * َكا َن 1361
çıkarmak
artmak
َ َِزي
ادة َزائِد ِز ْد يَ ِزي ُد * اد
َ َز 51
Kökün son iki harfi وveya ي فِعل ثالثي ُم َجرَّد َناقِص
okumak ال تَِّل َوة
ٍ َت اُتْ ُل يَ ْت لُو تََّل 61
affetmek اف َع ْفوٍ َع فُ اُ ْع يَ ْع ُفو َع َفا 30
aramak
akmak َجا ٍر َج َريَان اِ ْج ِر يَ ْج ِري َج َرى 60
اش َخ ِشيَّة
ٍ َخ ش ِ *َخ ِش َي
Korkmak, sakınmak
َ ا ْخ شى
َ يَ ْخ 48
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 891 Yüzde: 73,28
24
Kökün son üç harfinin herhangi birinde hemze فِعل ثالثي ُم َجرَّد َم ْه ُموز
sormak َل َس ْل اِ ْسئَ ْل َسائِل ُس َؤال يَ ْسأ ُ َل
َسأ َ 119
emin olmak آمن أ َْمن ِ يَأ ََم ُن ائْ َم ْن أ َِم َن 25
ٍ
görmek يَراء َرأْ ٌ يَ َرى َر َرأَى * 269
kötü, fena olmak َسا ِوئ َس ْوء سوءُ ُس ْؤ يَ ُ َساءَ 39
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 1733 Yüzde: 75,51
25
Kökün 2. Harfinin üstünde ّ varsa فِعل ثالثي َم ِزيد فِيه فَ َّع َل
تَ ْفعِْيل ُم َف ِّعل
يُ َف ِّع ُل فَ ِّعل فَ َّع َل*
değiştirmek تَ ْب ِديْل ِّل بَد ْ
ِّل ُمبَدِّل يُبَد ُ بَ َّد َل 33
)Açıklamak (beyan تَ ْبيِيْن يُبَ يِّ ُن بَيِّ ْن ُمبَ يِّن بَيَّ َن 35
süslemek; güzel
)göstermek (zinet تَ ْزيِين يُ َزيِّ ُن َزيِّ ْن ُم َزيِّن َزيَّ َن 26
öğretmek تَ ْعلِ ْيم َعلِّ ْم ُم َعلِّم يُ َعلِّ ُم َعلَّ َم * 42
Önceden yapmak,
hazırlamak تَ ْق ِديْم ِّم ُم َقدِّم
ِّم قَد ْ
يُ َقد ُ قَ َّد َم 27
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 563 Yüzde: 76,23
26
ّ varsa ya da
َ َ ف، فِعل ثالثي َم ِزيد فِيه فَ َّع َل
اع َل
Kökün 2. Harfinin üstünde
kökte ilave elif harfi varsa
indirmek ُمنَ ِّزل تَ ْن ِزيْل يُنَ ِّز ُل نَ ِّز ْل *نَ َّز َل 79
vermek
dövüşmek ُم َقاتِل ُم َقاتَلَة يُ َقاتِ ُل قَاتِ ْل قَاتَ َل 54
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 396 Yüzde: 76,74
27
Kökün başında ilave hemze varsa فِعل ثالثي َم ِزيد فِيه أَفْ َع َل
أَفْعِ ْل ُم ْفعِل إِفْ َعال يُ ْفعِ ُل أَفْ َع َل*
ِ ِ ي ْب ِ
görmek; izlemek
أَبْص ْر ُم ْبصر إِبْ َ
صار ص ُر ُ ص َر
أَبْ َ 36
döndürmek أ َْرِج ْع ُم ْرِجع إِ ْر َجاع يُ ْرِج ُع أ َْر َج َع 33
)Teslim olmak (islam َسلِ ْم ُم ْسلِم إِ ْس َّلم أْ يُ ْسلِ ُم َسلَ َم*
أْ 72
)Ortak koşmak (şirk أَ ْش ِر ْك ُم ْش ِرك إِ ْش َراك يُ ْش ِر ُك أَ ْش َر َك* 120
Kökün başında ilave hemze varsa فِعل ثالثي َم ِزيد فِيه أَفْ َع َل
Yüz çevirmek إِ ْع َراض ُم ْع ِرض أَ ْع ِر ْ
ض يُ ْع ِر ُ
ض ض
أَ ْع َر َ 53
boğmak إِ ْغ َراق ُم ْغ ِرق أَ ْغ ِر ْق يُ ْغ ِر ُق أَ ْغ َر َق 21
kurtulmak إِفْ َّلح ُم ْفلِح أَفْلِ ْح يُ ْفلِ ُح أَفْ لَ َح 40
büyümesine neden
)olmak (nebat إِنْبِات ُم ْنبِت ت أَنْبِ ْ ت يُ ْنبِ ُ تأَنْ بَ َ 16
Uyarmak إِنْ َذار ُم ْن ِذر أَنْ ِذ ْر يُ ْن ِذ ُر أَنْ َذ َر 70
)indirmek (inzal إِنْ َزال ُم ْن ِزل أَنْ ِز ْل يُ ْن ِز ُل أَنْ َز َل * 190
Meydana getirmek
)(inşâ إِنْ َ
شاء ُم ْن ِشئ أَنْ ِش ْئ يُ ْن ِش ُئ شأَأَنْ َ 22
nimet vermek إِنْ َعام ُم ْن ِعم أَنْ ِع ْم يُ ْن ِع ُم أَنْ َع َم 17
harcamak إِنْ َفاق ُمنْ ِفق أَنِْف ْق يُنْ ِف ُق أَنْ َف َق 69
inkar etmek إِنْ َكار ُم ْن ِكر أَنْ ِك ْر يُ ْن ِك ُر أَنْ َك َر 25
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 617 Yüzde: 78,46
29
Kökün başında ilave hemze varsa فِعل ثالثي َم ِزيد فِيه أَفْ َع َل
tamamlamak ُمتِ ام إِتْ َمام يُتِ ُّم أَتْ ِم ْم أَتَ َّم 17
Doğru yoldan
saptırmak ض َّللض ال إِ ْمِ
ُ ضلِ ْل ض ُّل أَ ْ يِ
ُ َض َّل*
أَ 68
tattırmak ُم ِذيق إِ َذاقَة يق أ َِذ ْق يُ ِذ ُ أَ َذا َق 22
istemek
ُم ِريد إِ َر َ
ادة يُ ِري ُد أَ ِر ْد اد *
أ ََر َ 139
itaat etmek
ُم ِطيع إِطَ َ
اعة َط ْع ي ِطيع أ ِ
ُ ُ اع
أَطَ َ 74
)kılmak (namaz
öldürmek ُم ِميت إِ َماتَة تيت أ َِم ْ يُ ِم ُ ات
أ ََم َ 21
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 596 Yüzde: 79,22
30
Kökün başında ilave hemze varsa فِعل ثالثي َم ِزيد فِيه أَفْ َع َل
diriltmek َح ِي ُم ْح ٍي إِ ْحيَاء
أْ يُ ْحيِي َحيَا
أْ 53
gizlemek ف ُم ْخ ٍ
ف إِ ْخ َفاء أَ ْخ ِ يُ ْخ ِفي أَ ْخ َفى 18
göstermek
أَ ِر ُم ٍر إِ َر َ
اء ة يُ ِري أ ََرى * 44
ي ِ
vahyetmek
وح إِ َ
يحاء ُم ٍ أ َْو ِح وحي ُ أ َْو َحى 72
م ٍ
وف إِي َفاء أَو ِ
ف يُوفِي أ َْوفَى
yapmak, yerine getirmek
ُ ْ 18
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 1412 Yüzde: 81
31
تَ َف َّع ْل ُمتَ َف ِّعل تَ َف ُّعل يَتَ َف َّع ُل تَ َف َّع َل*
)düşünmek (tefekkür تَ َف َّك ْر ُمتَ َف ِّكر تَ َف ُّكر يَتَ َف َّك ُر تَ َف َّك َر 17
hatırlamak; öğüt almak تَ َذ َّك ْر ُمتَ َذ ِّكر تَ َذ ُّكر يَتَ َذ َّك ُر تَ َذ َّك َر* 51
tevekkül etmek, güvenmek تَ َوَّك ْل ُمتَ َوِّكل تَ َوُّكل يَتَ َوَّك ُل تَ َوَّك َل 44
belirmek ُمتَبَ يِّن تَ بَ يُّن تَ بَ يَّ ْن يَتَبَ يَّ ُن تَ بَ يَّ َن 18
Ruhunu kabzetmek ُمتَ َوف تَ َوف فتَ َو َّ يَتَ َوفَّى تَ َوفَّى 25
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 269 Yüzde: 81,38
32
uymak اِتِّ بَاع ُمتَّبِع اِتَّبِ ْع يَتَّبِ ُع اِتَّ بَ َع * 140
iftira etmek اِفْتَِراء ُم ْفتَ ٍر اِفْ تَ ِر يَ ْفتَ ِري اِفْ تَ َرى 59
doğru yolu bulmak اِ ْهتِ َداء ُم ْهتَ ٍد اِ ْهتَ ِد يَ ْهتَ ِدي اِ ْهتَ َدى* 61
talep etmek; aramak اِبْتِغَاء ُم ْبتَ ٍغ اِبْ تَ ِغ يَ ْبتَ ِغي اِبْ تَ غَى 48
اِنِْف َعال ُمْن َفعِل اِنْ َفعِ ْل يَْن َفعِ ُل اِنْ َف َع َل
değişmek اِنِْق َّلب ُم ْن َقلِب ب ِ ِ
انْ َقل ْ بَ ُ
ي ْن َقلِ ب
َ ل
َ قَ ن
ْ اِ 20
sona ermek اِنْتِ َهاء ُم ْنتَ ٍه اِنْ تَ ِه يَ ْنتَ ِهي اِنْ تَ َهى 16
Şimdiye kadarki
Toplam kelime (bu sayfada): 739 Yüzde: 82,33
33
اِ ْستِ ْف َعال ُم ْستَ ْفعِل اِ ْستَ ْفعِ ْل يَ ْستَ ْفعِ ُل اِ ْستَ ْف َع َل*
acele etmek اِ ْستِ ْع َجال ُم ْستَ ْع ِجل اِ ْستَ ْع ِج ْل يَ ْستَ ْع ِج ُل اِ ْستَ ْع َج َل 20
)af dilemek (istiğfar اِ ْستِ ْغ َفار ُم ْستَ ْغ ِفر اِ ْستَ ْغ ِف ْر يَ ْستَ ْغ ِف ُر اِ ْستَ ْغ َف َر* 42
kibirlenmek,
büyüklenmek اِ ْستِ ْكبَار ُم ْستَ ْكبِر اِ ْستَ ْكبِ ْر يَ ْستَ ْكبِ ُر اِ ْستَ ْكبَ َر 48
)alay etmek (istihzâ اِ ْستِ ْه َزاء ُم ْستَ ْه ِزئ اِ ْستَ ْه ِز ْئ يَ ْستَ ْه ِز ُ
ئ اِ ْستَ ْه َزأَ 23
İSİMLERDE TEKİL/ ÇOĞUL VE ERKEK/ DİŞİ: Türkçe’nin aksine arapçada çoğul yapmak
kelime sonuna –ler, -lar eki eklemek gibi bir yolla değil de belli kalıplar dahilinde yapılır.
Aşağıdaki bazı çoğul örnekleri verilmiştir. Kelime çoğulları, kelime listesinde parantez
içinde gösterilmişti. Ayrıca, arapçada her isim ya erkek ya da dişi kabul edilir. Gerçek ya
da mecazi anlamda olabilen erkek/ dişi ayrımı, bu isimlerle bağlantılı olarak fiil çekimleri
ve zamir seçiminde etkili olur. Bazı örnekler aşağıda sunulmaktadır. Kelimelerin çoğul
şekillerinin hangi kalıplarla elde edildiği zamanla öğrenilir.
َ ٖ“ َرب ْال َعالَمAlemlerin rabbi” örneğinde olduğu gibi, tamlamaya anlam verirken
ين
Türkçe’ye göre tersten okuyoruz.
ينِ الد ٖ “ َمالِكِ َي ْو ِمDin gününün sahibi” birleşik tamlama örneğinde “din günü”
tamlaması “sahibi” kelimesiyle birleşiyor. Yine kelime sırasını fark ediyoruz.
اط ْالمُسْ َتقٖ ي َم
َ الص َرbu tamlamayı da siz inceleyin.
SIFAT TAMLAMASI: Sıfat tamlamasında da, Arapçada Türkçe’ye göre tamlayan,
tamlanan sırasının ters olduğunu (önce isim, sonra sıfat geldiğini) fark edeceksiniz.
ك ْالحُ سْ ٰنى ُ “ َكلِ َمRabbinin güzel sözü” bu yapıda hem bir isim tamlamasının
َ ت َرب
“Rabbi’nin sözü” hem de sıfat tamlamasının “güzel sözü” içiçe olduğunu görüyoruz.
İSİM CÜMLESİ: Cümle anlamlı bir kelime topluluğudur. Bir iş veya oluştan bahsedip
bahsetmemesine göre isim ve fiil cümlesi olarak ikiye ayrılır. Aşağıdaki örnekleri
incelerken isim cümlesinin kuruluşuna dikkat edin. İsim cümlesinde çoğunlukla özne
önce, yüklem sonra gelir.
ك ْاْلَ ْك َر ُم
َ “ َو َر ُّبVe Rabbi’n ikram sahibidir”
َوه َُو َع ٰلى ُكل َشیْ ء َق ٖدير “O, her şeye hakkıyla gücü yetendir. “
ٰ ُ ك م َِن ْاْل
ولى َ َ“ َولَ ْ ْٰلخ َِرةُ َخيْر لMuhakkak ahiret senin için dünyadan daha
hayırlıdır” (Ahiret kelimesinin başındaki “le” öneki “muhakkak” anlamındadır.)
FİİL CÜMLESİ: Aşağıdaki fiil cümlesi örneklerini inceleyerek cümle kuruluşlarına, özne-
yüklem-nesne sıralarına dikkat edin ve Türkçe’yle karşılaştırın. Türkçe’yle en önemli fark
dilimizde yüklem cümle sonuna gelirken, arapçada yüklem önce nesne ise genellikle
sonra gelir. Aşağıdaki cümlelerde yüklem kırmızı ile işaretlenmiştir.
“ ِا َّنا اَ ْن َز ْل َناهُ فٖ ى َل ْيلَ ِة ْال َق ْد ِرMuhakkak biz onu (Kuran’ı) Kadir gecesinde indirdik”
“ قُ ْل ه َُو للاُ اَ َحدDe ki O Allah’tır, bir tektir”
ت َو ْال َح ٰيو َة
َ “ َخلَ َق ْال َم ْوÖlümü ve hayatı yaratmıştır”
يح َ َولَ َق ْد َز َّي َّنا ال َّس َما َء ال ُّد ْن َيا ِب َم
َ ص ٖاب “Andolsun biz, en yakın göğü kandillerle
donattık”
CÜMLECİK (İsim/ Sıfat/ İlgi): Cümlecikler cümle yapısında çok önemli olan bir kısım olup
özellikle uzun ayetlerin çözümlenmesinde bu konunun iyice anlaşılmasının büyük önemi
vardır. Özetle Türkçe’de “o şey ki, o kimse ki” anlamına gelen َما (cansız varlıklar için),
ْ( َمنcanlı varlıklar için), ( الَّذٖ ىcanlı / cansız erkek), ( الَّتٖ ىcanlı /cansız bayan), ين
َ ٖالَّذ
(çoğul) kelimeleri ile kurulan cümle kısımlarıdır. Dikkat edilirse “o şey ki bilmiyor”
yerine “bilmediği şey”, “ o insan ki geliyor” yerine “gelen insan” gibi ifadeler kullanırız.
Arapça cümleleri ifade ederken de aynı şekilde önce “o şey ki, o kimse ki” ifadeleriyle
anlamı kavrayıp daha sonra Türkçe’deki gibi daha uygun ifadelerle cümle toplanır.
Aşağıdaki örneklerde cümlecikle kırmızıyla işaretlenmiştir.
ك الَّذٖ ى َخ َل َق
َ “ ِا ْق َر ْا ِباسْ ِم َربRabbinin ismiyle oku ki O yarattı” yani “Yaratan
Rabbi’nin ismiyle oku”
“ اَ َْل َيعْ لَ ُم َمنْ َخلَ َقBilmez mi ki yaratmıştır?” yani “Yaratan hiç bilmez mi?”
“ َقالُوا َما اَ ْن ُت ْم ا َِّْل َب َشر م ِْثلُ َناDediler ki siz bizim gibi insandan başka bir şey
değilsiniz”
ُ“ َو َما َعلَ ْي َنا ِا َّْل ْال َب َْل ُغ ْالم ُٖبينBize düşen açık bir tebliğden başka bir şey değildir”
َ “ َو َما للاُ ي ُٖري ُد ُظ ْلمًا ل ِْل َعالَ ٖمAllah (cc), âlemlere hiç zulüm etmek istemez.”
ين
3) Cümlecik kuruluşunda “o şey ki” anlamıyla:
Çoğul İki kişi Tekil Geçmiş Zaman Çoğul İki kişi Tekil Şimdiki Zaman
صرُوا َ َن ص َرا َ َن َ َن
ص َر 3. şahıs (erkek)
َ َيسْ َمع
ُون ِ َيسْ َم ُع َيسْ َم َع
ان 3. şahıs (erkek)
صرْ َن َ َن ص َر َتا َ ت َن ْ ص َر
َ َن 3. şahıs (bayan)
َيسْ َمعْ َن ِ َتسْ َم ُع َتسْ َم َع
ان 3. şahıs (bayan)
صرْ ُت ْم َ َن صرْ ُت َما َ ت َن َ ْصر َ َن 2. şahıs (erkek)
َ َتسْ َمع
ُون انِ َتسْ َم ُع َتسْ َم َع 2. şahıs (erkek)
َّصرْ ُتن َ َن صرْ ُت َما َ ت َن
ِ ْصر َ َن 2. şahıs (bayan)
َتسْ َمعْ َن ان ِ ِين َتسْ َم َع
َ َتسْ َمع 2. şahıs (bayan)
صرْ َنا
َ َن تُ ْصر َ َن 1. şahıs
َنسْ َم ُع أَسْ َم ُع 1. şahıs
Bazı Örnekler: َر َز ْق َنا ُه ْم biz onları rızıklandırdık Fiilin sonuna gelen ekler
اَ ْن َز ْل َنا ُه biz onu indirdik (Kadir süresi), َ اَعْ َط ْي َن
اك biz sana verdik (Kevser
süresi)
َ ا ُ ْن ِز َل ِالَيsana indirildi
ْك
EMİR KİPİ: Aşağidaki örnekleri inceleyin. Emir kipinde fiilin son harfinin cezm
olduğuna dikkat edin.
ك الَّذٖ ى َخ َل َق
َ ِا ْق َر ْا ِباسْ ِم َرب “Yaratan Rabbi’nin adıyla oku”
ف َيسْ َم ُع
َ َس ْو Duyacak ِْاسْ َمع duy
لَ ْم َيل ِْد َولَ ْم يُولَ ْد “O’ndan çocuk olmamıştır (Kimsenin babası değildir). Kendisi de
doğmamıştır” (İhlas süresi)
ٰ ْك َف َتر
ضى َ ( َولَ َس ْوEy Peygamber) Şüphesiz, Rabbin sana verecek
َ ف يُعْ ٖط
َ يك َر ُّب
ve sen de hoşnut olacaksın. (Duha süresi)
ِ ٖب ْالف
يل َ اَلَ ْم َت َر َكيRabbinin, fil sahiplerine ne yaptığını
َ ْف َف َع َل َر ُّب
ِ ك ِباَصْ َحا
görmedin mi? (Fil süresi)
ين
ِ الد ُ ْت الَّذٖ ى ُي َك ِّذ
ٖ ب ِب َ اَ َراَي Gördün mü, o hesap ve ceza gününü yalanlayanı!
(Maun süresi)
َيسَّرْ َنا
fiili biz kolaylaştırdık demektir. Fiil kökünün sonuna gelen َناekinin biz zamiri
yerine kullanıldığını çekim tablosunda görmüştük.
َيسَّرْ َنا ْالقُرْ ٰا َنnesne olan “Kuran” kelimesi yüklemin ardından gelerek “Kuran’ı
kolaylaştırdık” anlamı vermektedir.
لِلذ ْك ِرzikir (düşünmek, öğüt almak) kelimesinin başına gelen ِلöneki “öğüt almak
için” anlamı veriyor.
Buraya kadarki cümle “andolsun biz Kuran’ı düşünüp öğüt almak için kolaylaştırdık”
anlamındadır.
3) ارك لِ َي َّد َّبرُوا ٰا َيا ِته َولِ َي َت َذ َّك َر اُولُوا َ ِك َتاب اَ ْن َز ْل َناهُ ِالَ ْي
َ ك ُم َب
ِ ْاْلَ ْل َبا
ب
"Bu Kur'an, âyetlerini düşünsünler ve akıl sahipleri öğüt alsınlar
diye sana indirdiğimiz mübarek bir kitaptır. (Sad, 29)
ارك
َ ُم َبmübarek
ِ ْاْلَ ْل َباtemiz
ب
akıl
4) ت َعلَْي ِه ْم بِ َجبَّا ٍر فَ َذ ِّك ْر بِالْ ُق ْرٰا ِن
َ ْنَ ْح ُن اَ ْعلَ ُم بِ َما يَ ُقولُو َن َوَما اَن
اف َو ٖعي ِد
ُ َم ْن يَ َخ
Biz onların ne dediklerini çok iyi biliyoruz. Sen, onlara karşı bir
zorba değilsin. O hâlde sen, benim uyarımdan korkan kimselere
Kur’an ile öğüt ver. (Kaf, 45)
uyarımdan
اف
ُ يَ َخ
Korkar korkan
kimseyi َوَما Ve değildir
Yani
ve sen onlar
َو ٖعي ِد uyarı
تَ ْاَن
sen
üzerinde
değilsin
َعلَْي ِه ْم Onlar üzerinde
Tahlil: Görüldüğü gibi ayet-i kerime üç kısımdan oluşuyor. İlk cümle bir fiil cümlesi,
ikincisi isim cümlesi, üçüncüsü fiil cümlesi. Aşağıda hatırlanması gereken çok önemli üç
hususa işaret edilmekte:
Dikkat edilirse ilk cümlede özne-yüklem-nesne sırası izlenmiştir.
Yine dikkat edilirse 1. ve 3. cümlelerde altı çizili kısımlar َما ve َم ْن edatları ile
kurulmuş, cümlede nesne görevi gören cümleciklerdir. Burada bu iki edat “ne” ve
“kim” anlamlarıyla soru sormaktan ziyade, “o şey ki” ve “o kimseler ki”
anlamlarıyla kullanılıyorlar.
Son olarak dikkat edilirse, 2. cümlede geçen َما edatı “değildir” anlamıyla
olumsuzluk ifade etmek için kullanılmıştır. Hatırlanacağı üzere, َما edatının asıl
anlamı “nedir?” demektir. Dolayısıyla bu örnek ayet-i kerimede gayet açık bir
şekilde görüldüğü üzere, َما edatının Kuran-ı Kerim’de herhangi bir ayette bahsi
geçen üç anlamından (“nedir?”, “değildir” yahut “o şey ki”) hangisi ile
kullanıldığı anlamak için cümlenin geri kalanına bakmamız gerekmekte.
5) َ ِٖانَّ ٰهـ َذا ْالقُرْ ٰا َن َيه ْٖدى ِللَّتٖ ى ِه َى اَ ْق َو ُم َو ُي َبش ُر ْالم ُْؤمِن
ين
ت اَنَّ لَ ُه ْم اَجْ رً ا َك ٖبيرً اِ ون الصَّالِ َحا َ ُ ين َيعْ َمل َ الَّ ٖذ
Gerçekten bu Kur’an en doğru olan yola götürür ve iyi işler
yapan mü’minler için büyük bir mükâfat olduğunu müjdeler.
(İsra, 9)
ِى اَ ْق َو ُم
َ ه ِل لَّتٖ ى َيهْدٖ ى اِنَّ ٰهـ َذا ْالقُرْ ٰا َن
O (hidayet) en Öylesi içinki Hidayete Muhakkak bu Kuran
doğrudur (Öyle bir hidayete ki) erdirir
ve iyi işler yapan mü’minler için büyük bir mükâfat olduğunu müjdeler.
6) َ َٖو ُن َنز ُل ِم َن ْالقُرْ ٰا ِن َما ه َُو ِش َفاء َو َرحْ َمة لِ ْلم ُْؤمِن
ين َو َْل
ين ِا َّْل َخ َسارً ا َّ َي ٖزي ُد
َ ٖالظالِم
Biz Kur’an’dan, mü’minler için şifa ve rahmet olacak şeyler
indiriyoruz. Zalimlerin ise Kur’an, ancak zararını artırır. (İsra, 82)
َ ٖ َو ُن َنز ُل ِم َن ْالقُرْ ٰا ِن َما ه َُو شِ َفاء َو َرحْ َمة ل ِْلم ُْؤمِنAyeti kerimenin bu
ين
ilk kısmında en önemli husus ما َ edatının 4. örneğimizin tahlilinde
açıklandığı şekilde, burada 3 anlamından (“nedir?”, “değildir” yahut “o şey
ki”) hangisi ile kullanıldığını tespit etmek. Ayetin bu kısmına
baktığımızda “o şey ki” anlamının kullanıldığı (“o şey ki müminler için
şifa ve rahmettir” = “müminler için şifa ve rahmet olan şey”) rahatça
anlaşılıyor.
ين ا َِّْل َخ َسارً ا َّ َو َْل َي ٖزي ُدBu kısımda ise Kuran’da çok sık rastlanan
َ ٖالظالِم
bir kalıp karşımızda. َْلَ ا َِّْلşeklindeki bu yapı “değildir.. ancak”
anlamına gelmekte(Kelime-i şehadette olduğu gibi). Bu kısmın anlamı,
o halde, “zalimlerin ise artırmaz ancak zararını” yani tekrar
düzenlersek “zalimlerin ise zararını artırır” şeklinde olmaktadır.
7) اب ِت ْب َيا ًنا لِ ُكل َشیْ ء َوه ًُدى َو َرحْ َم ًة
َ ك ْال ِك َت
َ َو َن َّز ْل َنا َعلَ ْي
ينَ َو ُب ْش ٰرى لِ ْلمُسْ لِ ٖم
Sana bu kitabı; her şey için bir açıklama, doğru yolu gösteren bir
rehber, bir rahmet ve müslümanlar için bir müjde olarak indirdik.
(Nahl, 89)
َ ك ْال ِك َت
اب َ َو َن َّز ْل َنا َعلَ ْي
asıl cümleyi oluşturan bu kısımda “kitabı sana
biz indirdik” anlamını kolayca görebiliyoruz.
Sonra gelen kısımda Kuran’ın 4 özelliği sıralanmakta.
8) ث ِك َتابًا ُم َت َش ِابهًا َم َثا ِن َى َت ْق َش ِعرُّ ِم ْن ُه ِ َ ٰللا ُ َن َّز َل اَحْ َس َن ْال َح ٖدي
ين َي ْخ َش ْو َن َر َّب ُه ْم ُث َّم َتلٖ ينُ جُلُو ُد ُه ْم َوقُلُو ُب ُه ْم ِا ٰلى
َ جُلُو ُد الَّ ٖذ
ٰ ٰ
للا َيه ْٖدى ِبهٖ َمنْ َي َشا ُء َو َمنْ يُضْ لِ ِل ِ ك ُهدَى َ ِللا ٰذل
ِ ِذ ْك ِر
ٰللا ُ َف َما لَ ُه ِمنْ َهاد
Allah, sözün en güzelini; âyetleri, (güzellikte) birbirine benzeyen
ve (hükümleri, öğütleri, kıssaları) tekrarlanan bir kitap olarak
indirmiştir. Rablerinden korkanların derileri (vücutları) ondan
dolayı gerginleşir. Sonra derileri de (vücutları da) kalpleri de
Allah’ın zikrine karşı yumuşar. İşte bu Kur’an Allah’ın hidayet
rehberidir. Onunla dilediğini doğru yola iletir. Allah, kimi
saptırırsa artık onun için hiçbir yol gösterici yoktur. (Zümer, 23)
Bu son ayeti siz çözümlemeyi deneyin. Ayet, yukarıdaki örneklerdekine
benzer şekilde birkaç kısımdan oluşuyor. Önce bu kısımlara ayeti bölüp
sonra tek tek kelimelerin anlamlarını inceleyip cümle kuruluşlarının
nasıl yapıldığına dikkat edin.
YOL HARİTASI
1) Kelimeler kısmını çalışın.
2) Dilbilgisi ve ayet çözümlemeleri kısmını çalışın.
3) Kelimeler kısmını tekrar edin.
4) Vakti müsait olanlar bir hafta müstakil çalışmayla, olmayanlar ise haftaiçi günde bir saat
haftasonları birkaç saat ayırarak bir ay çalışmayla yukarıdaki aşamaları tamamlayıp
inşaAllah okuduğunuzun 80%’ini anlayacak seviyeye gelmeyi hedefleyin. Daha sonra:
5) Namaz sürelerini (Fatiha, İhlas, vb.) kelime anlamlı bir Kuran-ı Kerim’den faydalanarak
çalışın. (Sürede geçen kelimeleri öğrenip ayet çözümlemelerini yaparak)
6) Ayet-el Kürsiyi (Bakara 255) aynı metodla çalışın.
7) Yasin süresini kelime anlamlı bir Kuran-ı Kerim’den faydalanarak çalışın. (Sürede geçen
kelimeleri öğrenip ayet çözümlemelerini yaparak)
8) Mülk süresini aynı metodla çalışın.
9) Zümer ve Rum sürelerini aynı metodla çalışın.
10) Her gün kelime anlamlı bir Kuran-ı Kerim’den düzenli olarak en az 2 sayfa, not alarak ve
ayetlerin dilbilgisine dikkat ederek okuyun.
11) Tefsir kaynaklarına müracat ederek okuduğunuz sürelerin inceliklerini, anlam
zenginliklerini, ayetlerin iniş sebeplerini, vs. öğrenmeye çalışın.
12) Websiteyi ziyaret ederek yeni çalışma ve kaynakları takip edin.
13) Dostlarınızı, yakınlarınızı, çevrenizdeki insanları bu çalışmalardan haberdar ederek siz de
bu çalışmalara ortak olun.
Kolaylık açısından bahsi geçen süreler için o sürede geçen kelimelerin anlamlarıyla beraber listesi
(o süreye özel bir sözlük) www.ilimtalibi.com adresine ileride eklenebilir.