სამრეწველო საწარმოების გენერალური გეგმები

გენერალური გეგმა არის კომპლექსური გეგმარებითი გადაწყვეტა

განაშენიანების, სატრანსპორტო და საინჟინრო კომუნიკაციების და ასევე
კეთილმოწყობის საწარმოო ტერიტორიის.
სამრეწველო საწარმოები წარმოადგენენ აუცილებელ შემადგენელ ნაწილს
თანამედროვე ქალაქებში როგორც დაკავებული ტერიტორიით (30%–მდე ქალაქის
ტერიტორიიდან), ასევე ქალაქის ქალაქფორმირებითი და ქალაქგეგმარებითი
კრიტერიუმების შემუშავებისას.
საწარმოები მრეწველობის ტიპიდან, გარემოზე არასასურველი ზემოქმედებიდან
გამომდინარე იყოფიან სამტიპად: ქალაქის გარე; ქალაქის საზღვარზე და ქალაქში.
ასეთი დაყოფა ხორციელდება, სანიტარიული და ეკოლოგიური პრინციპებზე
დაყრდნობით, ქალაქის ტერიტორიაზე სამრეწველო შენობების განლაგებით.
ქალაქში სამრეწველო შენობების განლაგების ძირითად მოთხოვნას
წარმოადგენს: სამრეწველო შენობებიდან მავნე გამონაყოფისშემცირებაანაღმოფხვრა;
სამრეწველო ტერიტორიის ეკონომიურად ათვისება; ქალაქის ფარგლებში,
სამრეწველო შენობებს მაქსიმალურად მოკლე სატრანსპორტო კავშირები.
სანიტარიულ - ჰიგიენური თვალსაზრისით, ანუ მავნე გამონაყოფით და
ხმაურის სიდიდით, ქალაქში სამრეწველო შენობები კლასიფიცირდება 5
კატეგორიად – შესაბამისად მინიმალური სიგანე სანიტარულ–დამცავი ზოლის.
I – კლასის სანიტარიულ–დამცავი ზოლი არანაკლებ 1000 მ; II – კლასის 500 მ; III -
კლასის300მ; IV–კლასის100მ და V – კლასის 50 მ.
I – კლასს მიეკუთვნება შედარებით მავნე საწარმოები (მეტალურგია, ქიმია), ხოლო
V - კლასს არა მავნე საწარმოები (ელექტროხელსაწყოების, ინსტრუმენტების დაა.შ.)
ფუნქციური ზონირება ქალაქის ტერიტორიის წარმოადგენს მასზე რაციონალურ
განლაგებას შემდეგი ძირითადი ზონის: საცხოვრებელი; სამრეწველო; სანიტარულ–
დამცავი; რეკრიაციული (დასვენების ზონა), ასევე სატრანსპორტო, კომუნალური და
სასაწყობო ზონები.
სამრეწველო წარმოების ტერიტორიის ფუნქციური ზონებია: წინა საქარხნო;
სამრეწველო ; საყოფაცხოვრებო–დამხმარე, ტრანსპორტის და სასაწყობო ზონა.
სამრეწველო ტერიტორიის განაშენიანება ხორციელდება შემდეგი სქემით:
კვარტალურ–პანელური; პავილიონური და მთლიანი განაშენიანების სქემა.
ქალაქის ფარგლებში საერთო გეგმარებით გადაწყვეტა სამრეწველო რაიონების და
ტენდენცია მისი განვითარების ხდება სხივური, ლენტური და სიღრმისეული
სქემებით.
საწარმოო ტერიტორიის გარდა ფუნქციონალური ზონირებისა, ხდება ასევე
კეთილმოწყობა და "ვერტიკალური" ზონირება, რაც გამოიხატება განაშენიანების
დაგეგმარების დროს ყველა მიწის ზედა და მიწისქვეშა ნაგებობის და კომუნიკაციის
ჩვენებით.
 სამრეწეელო ტერიტორიის გენერალური გეგმის მოწყობის
მაგალითი

1. სამრეწველო კორპუსი; 2.ადმინისტრაციულ– საყოფაცხოვრებო;

3. ადმინისტრაციული, საკონსტრუქტორო ბიურო, ლაბორატორია;

4.დამხმარე–სამრეწველო ცეხი; 5.დამხმარე–სამრეწველო ცეხის გაფართოების

ზონა; 6. სპორტული მოედანი, დასვენების ზონა.
 პანელურ–ბლოკური განლაგება

ბლოკი

პანელი

1. სამრეწველო შენობა; 2. სანიტარულ–დამცავი ზონა;

3. ქალაქის საცხოვრებელი კვარტალი.

საწარმოების კლასიფიცირება ქალაქის სტრუქტურაში მავნე

გამონაყოფებისგათვალისწინებით
I, II, III - კლასის სანიტარული კლასიფიცირება;

1. სამრეწველო საწარმო; 2. საცხოვრებელი რაიონი; 3. გამწვანება;

4. რკინიგზა; 5. სამანქანო გზა.

 საწარმოების მრავალრიგიანი განლაგების სქემის მაგალითი

1.სამრეწველო საწარმოები; 2.საცხოვრებელიზონა; 3.გამწვანება; 4.რკინიგზა;

5. სამანქანო გზა.

საწარმოების ერთრიგიანი განლაგების სქემის მაგალითი

1.გარე სატრანსპორტო ზონა; 2. სამრეწველო ზონა; 3.სანიტარულ–დამცავი ზონა; 4.

საცხოვრებელი ზონა; 5.დასვენების და სპორტის ზონა; 6. სარეზერვო ტერიტორია.
 სამრეწველო ობიექტების განლაგების პრინციპი
ქალაქის სტრუქტურაში

სხივური სქემით.

გრძივი (ხაზობრივი)

სქემით.

განივი (სიღრმისეული)სქემით.

1. სამრეწველო ზონა; 2.საცხოვრებელი ზონა; 3. გამწვანება; 4. ადმინისტრაციულ–

საზოგადოებრივი ცენტრი; 5. განვითარების მიმართულება.
უკომენტაროდ