Professional Documents
Culture Documents
WIKA
WIKA
Topic Outline
DEPENISYON NG WIKA
Wika
Ito ay ang instrumento ng tao sa pagpapahayag ng kanyang sarili para makamit ang mithiin at
adhikain niya sa buhay.
“Ang wika ay isang sistematik na balangkas ng mga binibigkas na tunog na pinipili at isinasaayos sa
paraang arbitraryo upang magamit ng mga taong may iisang kultura”.
Arbitraryo – ang wika ay pinili at inayos ang mga tunog sa pinagkasunduang sa isang pook o lugar.
Ang wika ay ginagamit para sa komunikasyon ng tao (ginagamit para sa epektibong pagpapahayag ng
iniisip, nadarama, at anumang nakikita sa paligid).
Sa pamamagitan ng wika, naitatala at naihahayag ng tao ang mga karanasan at kasaysayan ng sinaunang
panahon.
Pagsulat
Pasalindila
“Isang prosesong mental ang wika -- May universal na gramatika at sa mataas na abstrak na antas, may
magkatulad na katangiang linggwistik ang lahat ng mga wika.”
“Ang wika ay isang sistema ng mga arbitraryong simbolo ng mga tunog para sa komunikasyon ng mga
tao.”
Ayon kay Caroll (1964)
“Ang wika ay isang sistema ng mga sagisag na binubuo at tinatanggap ng lipunan resulta ng unti-unting
paglilinang at pagbabago (henerasyon, panahon)”
“Ang wika ay hindi lamang set ng mga tuntunin ng pagbuo ng mga anyong linggwistik kundi set o
kalipunan na rin ng mga tuntunin sa paggamit ng wika.”
Masistemang balangkas.
Sinasalitang Tunog
Ang mga tunog ng isang wika ay nabubuo sa tulong ng iba’t ibang sangkap ng pagsasalita tulad ng dila,
labi, babagtingang tinig, ngalangala at iba pa.
o napagkasunduan;
o ang mga tunog na binibigkas ay pinili at isinaayos para sa layunin ng mga gumagamit
- May mga kaisipan sa isang wika ang walang katumbas sa ibang wika sapagkat wala sa kultura ng ibang
wika ang kaisipang iyon ng isang wika.
•Ang isang wikang stagnant ay maaari ring mamamatay tulad ng hindi paggamit niyon.
Natatangi
- May dalawang mahalagang organo na binubuo ng bibig (ORAL) at tainga (AWRAL) ang nagbibigay
hugis sa tunog na napakinggan.
- Dahil sa mga organong ito nakapagsasalita ang mga tao.
Pagkawala o ekstinksyon
Maaaring mamatay ang wika kung wala ng gumagamit at hindi na ito ginagamit ng mga tao. Halimbawa:
Iba-iba ang kulturang pinagmulan ng lahi ng tao, kaya’t ang wika ay iba-iba sa lahat ng panig ng mundo
KATANGIAN NG WIKA
Humihiram ang wika ng ponema at morpema mula sa ibang wika kaya ito’y umuunlad.
Bawat salita ay may taglay na kahulugan sa kanyang sarili lalo’t higit kung ginagamit na sa pangungusap.
Ang wika ay malikhain.
Ang wika ay nagdidikta sa ating isipan upang gumana at lumikha ng imahinasyon at kung gayo’y
nalilinang ang malikhaing pag-iisip.
Halimbawa (operasyon)
- doctor
- sundalo
- negosyant
Pagpangalan (labeling)
Ginagamit ito sa pagtitiyak o pag aaydentifay sa mga bagay, gawain, kilos o tao sa pamamagitan ng
pagbibigay-pangalan dito.
Interaksyon
Transmisyon
KAHALAGAHAN NG WIKA
Instrumento ng komunikasyon.
Nag-iingat at nagpapalaganap ng kaalaman.
Nagbubuklod ng bansa
Lumilinang sa malikhaing pag iisip.
Ang wika ay daan tungo sa puso ng isang tao.
Kongklusyon