,

യയോഗിനീഹൃദയം
യ ോ സുവര്‍ണ്ണ നോലപ്പോട്ട്
(മലയോളം ഭോഷ്യം)
1.ചക്രസയേതം
2. മക്രസയേതം
3. പൂജോസയേതം
,

.
,

യയോഗിനീഹൃദയം
1. ചക്രസയേതം
1. ജഗദ്വന്ദ്യാവേത ൌ ഗണപ
ദ്വടുത ൌ േിശ്വേിനുത ൌ
ജഗദ്ദ്ക്ഷാശ്ീത ൌജപനിര സാ
മീപയഫ തദ്ൌ
രഥാാംവഗ സന്നതധൌ
രേിശ്ശ്ി ൃശ്ാനൂജവ ദ്ൃതശ്ൌ
മയി സയാ ാാം രക്ഷാപരേ
ശ്ധിതയൌ സജ്ഗുണമതയൌ
2. ന്നി യാം വജയാ ിഷാാം
വജയാ ിര്‍ജയവ യ മനുത്തരാം
ന യത് ഭാസയവ സൂരയാാം
ന ശ്ശ്ാവകാ ന പാേ ഃ
ജഗത്തുമുഴുേനുാം ആതര
േന്ദ്ിച്ച് സ് ു ി പാടുന്നുവോ
, ആര്‍ ജഗത്തിതന രക്ഷിക്കു
ന്ന ില്‍ ദ്ശ്ധിക്കുന്നുവോ,
സാധ ന്മാര്‍ക്ക് ആര്‍ സാമീ
,

പയമുക്തി രുന്നുവോ, രേി,

ശ്ശ്ി, അഗ്നി എന്ന മൂന്ന് ഉജവ
വനദ് ങ്ങള്‍ ധരിച്ച് സദ്ഗുണ
ങ്ങവ ാതട ആര് വ ാ രക്ഷ
രായിരിക്കുന്നുവോ, ആ
ഗണപ ിയുാം േടു നുാം
എതന്ന പരിപാ ിക്കതെ.
സ വജയാ ിസ്സു വ യുാം
ദ്പ ാശ്ിപ്പിക്കുന്ന അനുത്തര
മായ ആ വജയാ ിസ്സ് ,ശ്ിോ
ത്മ മായ വജയാ ി പരമവദ്ശ്
ഷ്ഠമാണ്. ഏത ാന്നിതന സൂ
രയവനാ ചദ്ന്ദ്വനാ അഗ്നിവക്കാ
ദ്പ ാശ്ിപ്പിക്കാനാേി ല, ആ
വജയാ ിസ്സാല്‍ മതെ ലാാം ദ്പ ാ
ശ്ിക്കുന്നു. ഗവണശ്നുാം േടു
നുാം ദ് ിപുരസുന്ദ്രിവദ്േിയുതട
ോസസ്ഥാനമായ ദ്ശ്ീചദ് ത്തി
തെ ദ്വാരരക്ഷ രാണ്. ദ്ശ്ീച
ദ് ത്തിതെ ബാഹ്യദ്വാരത്തി
,

ാണ് ഇേരുതട പൂജ.ഈ

പൂജാേിധാനത്തിതെ സവക ാം
101ആാം വലാ ത്തി ുണ്ട്.
ദ്ീപി ാഭാഷയദ്പ ാരാം എ ലാ
മാ ൃക്ക ുവടയുാം സാമീപയഫ.
ദ്സ്ഥാനത്തില്‍ സാഹ്ി യേര
ദ് എന്ന് പാഠാം ോയിവക്കണ്ട
ാണ്. ദ് ിപുരസുന്ദ്രിയുതട
സാമീപയമുക്തിയുാം സാഹ്ി യ
േരദ്പസാദ്േുാം ഗണപ ി,
േടു ന്മാരുതട ദ്പസാദ്ാം ൂടാ
ത ഭിക്കയി ല അ ിനാല്‍
ദ് ിപുരാസദ്രദ്ായത്തില്‍ ആ
ദ്യമായി ഇേതര സ് ു ിക്കു
ന്നു.
3. േിമര്‍ശ്രൂപിണീ ശ്ക്തിരസയ
േിശ്വഗുവരാഃപരാ
പരിസ്ഫുര ി സസ ാപി
നാനാനാവമാര്‍ഥരൂപിണി
േിശ്വഗുരുോയ ശ്ിേതെ േി
,

മര്‍ശ്രൂപിണിയായ പരാശ്
ക്തി ഏ യാണ്. എന്നാല്‍
വ ാ ത്തില്‍ നാനാരൂപേുാം
നാമേുാം അര്‍ഥേുമായി
പരിസ്ഫുരിക്കുന്നു.
4. പശ്യന്ത്യാദ്ിദ് മാവദ്ത ൌ
ജാത ൌ ദ്പശവനാത്തരാത്മനാ
ദ്ന്ത്ാേ ാരാം നവാവ
സര്‍വദ് ാനൃജിധൃക്ഷയാ
പരമശ്ിേനുാം പരാശ്ക്തിയുാം
പശ്യന്ത്ി, മധയമ,
സേഖരിോണിരൂപങ്ങ ില്‍
ദ് മത്തില്‍ ഗുരുശ്ിഷയരില്‍
ദ്പ ടമാേുന്നു. ദ്പശനാം,
ഉത്തരാം എന്ന പധ ിയി ൂതട
എ ലാേരി ുാം ഈ േിദ്യ
എത്തിവച്ചരാനായി ദ്ന്ത്ാേ
ാരാം ആരാംഭിക്കുന്നു.
5. ദ്വാമവ ശ്വവര വദ്ന്ത്
സൂചി ാര്‍ഥാന്‍ പരാപരാന്‍
,

േയവക്താ ര്‍ത്തുാം ദ്പയ വ

വയാഗിനീഹ്ൃദ്വയാധുനാ
ഈ പധ ിയില്‍ ോമവ ശ്വര
ദ്ന്ത്ാം ഉപവദ്ശ്ിച്ചു ഴിഞ്ഞു.
ഇനി വയാഗിനീഹ്ൃദ്യത്തില്‍
ൂടു ല്‍ േയക്തമാക്കാാം.
6. മാനുഷീഹ്ൃദ്യാം മര്‍വത്തയാ
വേത്തി സനവ ാപി വ ഃ
വയാഗിനീഹ്ൃദ്യാം ജ്ഞാ ുാം
ഃസമര്‍ഥഃശ്ിോം േിനാ
മനുഷയസ്ദ് ീയുതട ഹ്ൃദ്യാം
വപാ ുാം മനസ്സി ാക്കാന്‍ സാ
ധാരണ മനുഷയര്‍ക്ക് സാധയമ
ല. അവപ്പാള്‍ വയാഗിനീഹ്ൃദ്
യാം മനസ്സി ാക്കാന്‍ ശ്ിോനു
ദ്ഗഹ്മി ലാത്ത മനുഷയര്‍ക്ക്
എങ്ങതന സാധിക്കാനാണ്.
7. അനവനയാദ്ഘാടി ാം ദ്ിേയാ-
ഗമവ ാഷ്ഠഗൃഹ്ാന്ത്രാം
ഉദ്ഘാടയവ മവയദ്ാനീാം
,

മഹ്ാര്‍വഥാ ഗൃഹ്യ ാാം

ബുസധഃ
ദ്ിേയമായ സ ാഗമങ്ങ ുാം
വ ാഷ്ഠങ്ങ ില്‍ ഒ ിപ്പിച്ചുതേ
ച്ച ഈ ഗൃഹ്ാം (വദ്േിയുതട)
ആരുാം ഇ ുേതര ുറന്ന്
പരിവശ്ാധിച്ചിെി ല.ബുധന്മാ
ര്‍ക്ക് മഹ്ാര്‍ഥാം ദ്ഗഹ്ിക്കാ
നായി ഞാനിത് ഉദ്ഘാടിക്കു
ന്നു.
8. ദ്വന ാര്‍ഥസന്ദ്ര്‍ഭനാനാസ
വക സാം ു ാം
േിേൃവണാമയമൃ ാനന്ദ്ഃശ്ിേ
വയാവരേ ശ്ാസനാത്.
അവന േിഷയങ്ങ ുാം സന്ദ്ര്‍ഭ
ങ്ങ ുാം നാനാസവക ങ്ങ ുാം
നിറഞ്ഞ ാണ് ഈ ദ്ഗന്ഥാം.
അമൃ ാനന്ദ്മായ ശ്ിേനുാം
പരാാംബയുാം ശ്ാസിച്ച ുത ാ
,

ണ്ട് (അേരുതട ശ്ാസനാം ത ാ

ണ്ട്) ഞാനിത് ുറക്കുന്നു.
9. അനയഥാനാദ്ിസാംസാവര ിാം
വനദ്ാം േയാ ൃ ാം പുരാ
ദ്ാ ന സന്ത്ി സന്ത്ഃ ിാം
ിാം ോ നാദ് ദ്പവയാജനാം
അത ലകില്‍, അനാദ്ിയായ ഈ
സാംസാരത്തില്‍ ഇ ിന്നുമു
തരാന്നുാം ഈ ദ്ഗന്ഥത്തിന്
ഒരു േയഖയാനാം ഉണ്ടാോ ി
രുന്നത ന്ത്്. അതന്നാന്നുാം ഇത്
മനസ്സി ാേുന്ന േിദ്വാന്മാരു
ണ്ടായിരുന്നിവ ല. അഥോ, ഈ
ദ്ഗന്ഥത്തിന് ദ്പവയാജനമുണ്ടാ
യിരുന്നിത ല.
10. ശ്ിോദ്ിഗുരുപരയന്ത്ാം
പാരരരയദ് മാഗ ാം
ഏ ജ്ഞാനാം മയാ ബ്ധ-
മദ് മാണാമവഗാചരാം
ആദ്യഗുരുോയ ശ്ിേന്‍ മു
,

ല്‍ എതെ ഗുരുനാഥന്‍ േതര

യുള്ള പാരരരയദ് മത്തില്‍
എനിക്ക് ഭിച്ച ാണ് ഈ
ജ്ഞാനാം. ദ് മപരരരയി ലാ
ത േഞ്ചി രായ ജനങ്ങള്‍ക്ക്
ഈ ജ്ഞാനാം അവഗാചരമാണ്,
ഭിക്കയി ല.
വദ്േി ഉോചഃ-
1. വദ്േവദ്േ മഹ്ാവദ്േ
പരിപൂര്‍ണദ്പഥാമയ
ോമവ ശ്വര വദ്ന്ത്ാസ്മിന്നജ്ഞാ
ാര്‍ഥാസവവന ശ്ഃ
ാാംസ് ാനര്‍ഥാനവശ്വഷണ
േക്തുമര്‍ഹ്സി സഭരേഃ
സവഛന്ദ് ദ്ന്ത്ത്തില്‍ ഗുരുേുാം
ശ്ിഷയനുാം ശ്ിേന്‍ തന്നയാതണന്ന്
പറഞ്ഞിെുണ്ട്.
ഗുരുശ്ിഷയപവദ്സ്ഥി വാ സവയാം
വദ്േഃസദ്ാശ്ിേഃ
ദ്പശവനാത്തരപസര
,

ോസ യസ് ദ്ന്ത്ാം

സമേ ാരവയത്. അ ിനാല്‍
വചാദ്ിക്കുന്ന വദ്േിയുാം ഉത്തരാം
ത ാടുക്കുന്ന ശ്ിേനുാം സദ്ാശ്ിേ
നാണ്. േിശ്വത്തിതെ ഭരണാം,
രമണാം, േമനാം ഇേ മൂന്നുാം
തചയ്യുന്നേനാണ് സഭരേന്‍.
വദ്യാ നാത്മ നായ ദ്പ ാശ്ോ
നാണ് വദ്േന്‍. മഹ്ാദ്പ ാശ്ാ
ത്മാേുാം സഭരേനുമാണ് ശ്ിേ
ന്‍. സവദ്പ ാശ് വത്താല്‍ േിശ്വ
തത്ത ദ്പ ാശ്ിപ്പിക്കയുാം തചയ്യു
ന്നു. വഠാപനിഷത്ത്പറയുന്നുഃ
ന ദ് സൂവരയാഭാ ി ന ചദ്ന്ദ്
ാര ാം വനമാ േിദ്യുവ ാ ഭാന്ത്ി
ുവ ായമഗ്നി. വമേ ഭാന്ത്മനു
ഭാ ി സര്‍വാം സര്‍വാം സയ
ഭാസാ സര്‍വമിദ്ാം േിഭാ ി
ഇ ി. ദ്പഥ ജ്ഞാനാം.
പരിപൂര്‍ണജ്ഞാനമയനാണ്
,

സദ്ാശ്ിേന്‍. ജ്ഞാനരൂപനാണ്,
സര്‍വജ്ഞനാണ്. ജ്ഞാവനാപവദ്ശ്
ത്തിന് ഇദ് യുാം അര്‍ഹ്നായി
മൊരുമി ല.
2. ദ്ശ്ീസഭരേ ഉോചഃ ശ്ൃണുവദ്േീ
മഹ്ാഗുഹ്യാം വയാഗിനീഹ്ൃദ്യാം
പരാം വത്ദ്പീ യാ ഥയാാംപദ്യ
വഗാപി േയാം േിവശ്ഷ ഃ
മഹ്ാരഹ്സയേുാം വ ാ ത്തില്‍
വഗാപനീയമായി സൂക്ഷിവക്കണ്ട
ുമായ വയാഗിനീഹ്ൃദ്യാം
നിതെ ദ്പീ ിക്കായി പറയാാം.
അ യന്ത്വഗാപനീയതമന്ന ിതന
ഉറപ്പിക്കാനായി േീണ്ടുാം പറ
യുന്നു.
3. ര്‍ണാത് ര്‍വണാപവദ്വശ്ന
സാംദ്പാപ് മേനീ ാം
ഒരു ാ ില്‍നിന്ന് മതൊരു
ാ ിവ ക്ക് (ഗുരു-ശ്ിഷയ)
ദ് മത്തില്‍ സഞ്ചരിച്ചാണ് ഈ
,

ജ്ഞാനാം ഭൂമിയില്‍ ദ്പചരിച്ചത്.

ഗുരുപരരര ുതട ജ്ഞാനമാണ്.
4. ന വദ്യാം പരശ്ിവഷയവഭയാ
നാസ് ിവ വഭയാ ന വചശ്വരീ
ന ശ്ുദ്ശ്ൂഷാ സാനാാം ച
സനോനര്‍ഥദ്പദ്ായിനാാം
എന്ത്ുത ാണ്ട് പരശ്ിഷയര്‍ക്ക്
ത ാടുക്കരുത്. ു ാര്‍ണേ ദ്ന്ത്
ത്തിത രണ്ട് വലാ ങ്ങള്‍ ഉധ
രിക്കാാം. ബ്ധവാ ു ഗുരുാം
സമയഗ് ന ഗുര്‍വാന്ത്രമാദ്ശ്വയത്
(13. 130) മധു ുവബ്ധാ
യഥാ ഭൃാംഗഃ പുഷ്പാത്
പുഷ്പാന്ത്രാം ദ്േവജത്
ജ്ഞാന ുബ്ധസ് ഥാ ശ്ിവഷയാ
ഗുരുര്‍ഗുര്‍വാന്ത്രാം ദ്േവജത് (13.
132) ദ്ശ്ധവയാ േിശ്വാസവമാ
ഇ ലാത്ത നാസ് ി ര്‍ക്കുാം
ശ്ുദ്ശ്ൂഷയില്‍ അ സ ാെുന്ന
േര്‍ക്കുാം ധനധാനയാദ്ിസരത്തി
,

യില്‍ ദ്പവ ാഭനമുള്ളേര്‍ക്കുാം

ഈ ജ്ഞാനാം ത ാടുക്കരുത്.
ത ാടുത്താ ുാം അേരത്
ദ്ഗഹ്ിക്കവയാ, അേര്‍ക്ക് ഉപ
വയാഗതപ്പടു വയാ ഇ ല.
5. പരീക്ഷി ായ ദ്ാ േയാം
േത്സരാര്‍വധാഷി ായ ച
ഏ ജ്ഞാ വാ േരാവരാവഹ് സദ്യ
വഖചര ാാം ദ്േവജത്
പരശ്ിഷയ വാം മു ായ വദ്ാഷ
ങ്ങള്‍ ആറുമാസാം സഹ്ോസാം
ത ാണ്ട് പരീക്ഷിച്ചറിയാേുന്ന
ാണ്. ഗുരു സവേിവേ ാം
ത ാണ്ട് ഇത ലാാം അറിഞ്ഞ
വശ്ഷാം ശ്ിഷയന് പരമവേയാമ
ത്തില്‍ സവയാം സഞ്ചരിക്കാേുന്ന
വഖചരീേിദ്യ ത ാടുക്കണാം. ചിദ്
ഗഗനചദ്ന്ദ്ി യില്‍ ഇദ്പ ാരാം
പറയുന്നുഃ-
ദ്ൃക് ദ് ിയാത്മശ്ശ്ിഭാനുമധയഗാം
,

വഖചര യന ദ്ൃഷ്ടിധാമ യത്

സര്‍വത്തിനുാം ഊര്‍ധവശ്ിഖരാം
പരമായ നഭസ്സിതന ദ്ര്‍ശ്ിക്കു
വരാള്‍ സവയാം ശ്ിേമായിത്തീ
രുന്നു. സദ്യസ് വാം ഭജിക്കുന്നേ
രാണ് ജീേന്മുക്തരാേു . വേദ്ര
ഹ്സയാം പറയുന്നുഃ-
സസയോത്മാ പദ്േിത്താം
േിദ്ി വാ ന ര്‍മണാ ിപയവ
പാപവ ന (ഈശ്ാ 20)
അ ിനാ ാണ്, േരാവരാവഹ്,
ഈ വഖചരീേിദ്യ ദ്ഗഹ്ിച്ച്
സവയാം ഞാനായി (ശ്ിേമായി)
ീരു എന്ന് പറയുന്നത്.
ജ്ഞാന, ര്‍മശ്ക്തിസവരൂപമായ
ചദ്ന്ദ്സൂരയദ്നാരായ രണ്ട് വനദ് ാം
ൂടാത , ദ്ഭൂമധയസ്ഥി മായ
അഗ്നിതയന്ന മൂന്നാാം ണു ൂടി
ുറന്നാ ാണ് ഈ ശ്ക്തി ഭി
ക്കുന്നത്. പരമവേയാമത്തില്‍
,

വഖചരീേിദ്യത ാണ്ട് ദ്പവേശ്ിച്ച്

സവയാം ശ്ിേമായിത്തീരു . ഇനി
ശ്ാസ്ദ് ത്തിവ ക്ക്ദ്പവേശ്ിക്കുന്നു.
6. ചദ് സവക വ ാ മവദ്ന്ത്
പൂജാസവക ത ൌ
ഥാദ് ിേിധസ്ദ് ിപുരാവദ്േയാഃ
സവക ഃ പരവമശ്വരി
സവക ാം സമയാം. എദ്പ ാരാം
പറഞ്ഞ സമയത്ത്, ാമിനീ ാ
മു ര്‍ സവക ത്തില്‍ േസിക്കു
ന്നുവോ അദ്പ ാരാം .അദ്പ ാരാം
ശ്ിേനുാം ശ്ിേയുാം മൂന്നു സവക
ങ്ങ ി ാണ് േസിക്കുന്നത്.
ചദ് സവക ാം, മദ്ന്ത്സവക ാം,
പൂജാസവക ാം.ധാമ വപീഠ ിാംഗ
മാ ൃ ാദ്ിമൂന്നുാം എേിതട
അറിയതപ്പടുന്നുവോ അേിതട
ദ് ിപുരാവദ്േി ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്
സാമരസയരൂപിണിയായി പര
യായി ഇരിക്കുന്നു. പരവമാ
,

ത് ൃഷ്ടരായ ഇദ്ന്ദ്ാദ്ിവദ്േ ത
വപ്പാ ുാം പരിപാ ിക്കുന്നേ ാണ്
പരവമശ്വരി. ഈ മൂന്നു
സവക ജ്ഞാനമി ലാത്തേര്‍ക്ക്
ഫ സേപരീ യമാണുണ്ടാേു .
7. യാേവദ് ന്ന ജാനാ ി
സവക ദ് യമുത്തമാം
ന ാേത് ദ് ിപുരാചവദ്
പരമാജ്ഞാധവരാ ഭവേത്
ഉത്തമമായ സവക ങ്ങത
അറിയാത്തേന്‍ ദ് ിപുരാചദ്
ത്തില്‍ പരമാജ്ഞാധരനായി
ഭേിക്കു യി ല. ശ്ിേനായി
ഭേിക്കു യി ല.ഇത് അധി ാരി
സാംബന്ധമാണ്. മുമുക്ഷുോണ്
അധി ാരി. സവസാംേിദ്
വദ്േ ാേിഷയാം. വമാക്ഷാം
ദ്പവയാജനാം.ദ്പ ിപാദ്യദ്പ ിപാദ്
ഭാോം സാംബന്ധാം. നിദ്ഗഹ്ാനു
,

ദ്ഗഹ്ശ്ക്തിയുള്ളേരുതട ോക്കാ
ണ് ആജ്ഞ.
8. ഛക്തിപഞ്ച ാം സൃഷ്ടയാ
വയനാഗ്നിച ുഷ്ടയാം
പഞ്ചശ്ക്തിച്ച ുര്‍േഹ്നി
സാംവയാഗാഛദ് സാംഭേഃ
സൃഷ്ടിരൂപമായ ശ്ക്തിപഞ്ച ാം
.സവാഭിമുഖാദ്ഗദ് ിവ ാണാം ശ്ക്തി.
അദ്പ ാരമുള്ള ശ്ക്തിപഞ്ച ാം.
യാം അഥോ സാംഹ്ാരരൂപമാ
യത് അഗ്നി പരാങ്മുഖാദ്ഗദ് ി
വ ാണാം.അത് ച ുഷ്ടയാം. ഇങ്ങ
തന 5, 4 ആത 9 ദ് ിവ ാണാം
േരക്കു . ശക്തി,അഗ്നിദ് ിവ ാണ
സാംവയാഗമാണ് ചദ് ാം.
9. ഏ ശ്ചദ് ാേ ാരാം ു ഥയാമി
ോനവഘ യദ്ാ സാ പരമാ
ശ്ക്തിഃ വസവഛയാ േിശ്വ
രൂപിണി
ദ് ിപുരസുന്ദ്രിയുതട ചദ് ത്തിതെ
,

അേ ാരാം ഇനി പറയാാം. വ

ദ് വമണയുള്ള ദ്പസരാം ത ാണ്ടു
ള്ള അേ ാരാം. പരമശ്ക്തി
േിശ്വരൂപിണിയായി വസവഛയാ
അേ രിക്കുന്നു. (സവയാംഭൂ).
േിശ്വാം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. പരാശ്
ക്തിയുതട സ്ഫുരണാം േിശ്വസ
ര്‍ജനമാണ്. .
10. സ്ഫുര ാമാത്മനഃ പവശ്യത് ദ്ാ
ചദ് സയ സാംഭേഃ ശ്ൂനയാ ാരാദ്
േിസര്‍ഗാന്ത്ാദ് ബിവന്ദ്ാഃ
ദ്പസ്പന്ദ്സാംേിദ്ഃ
നിരസ് നിഖി ദ്പപഞ്ച വാം ത ാ
ണ്ട് ശ്ൂനയാ ാരനായ ശ്ിേനി
ല്‍നിന്ന് വസവഛയാ േിശ്വരൂപി
ണിയായി സ്ഫുരിക്കുന്നു. ചദ് ാം
അദ്പ ാരാം ഉണ്ടാേുന്നു. സര്‍വ
േര്‍ണങ്ങ ുവടയുാം അദ്ഗയമായ
അ ാരമാണ് ശ്ിോം. ഐ വരയ
ആരണയ ാം അ ിതന ദ്ബഹ്മതമന്ന്
,

പറയുന്നു. ശ്ൂനയ ാരേുാം

േിസര്‍ഗാന്ത്േുമായ ബിന്ദ്ു
ദ്പസ്പന്ദ്ാം ( രനാം) ത ാണ്ട്
സവയാം ദ്പ ാശ്മാനമാേുന്നു.
തേ ിതപ്പടുന്നു. ശ്ിേശ്ക്തയാത്മ
മായ ബിന്ദ്ു ദ്ഹ്വനന്ദ്ുരൂപാം,
സി വശ്ാണബിന്ദ്ുദ്വയാത്മ ാം,
അ ാരഹ് ാരസാമരസയബിന്ദ്ു
ദ്പസ്പന്ദ്ാം ത ാണ്ട് ചിത്
ഉണ്ടാേുന്നു.
11. ദ്പ ാശ്പരമാത്മ വാത്
ദ്പസൃ ാം േിശ്വ ഹ്രീസ്ഥാനാം
മാ ൃദ് യാത്മ ാം സബന്ദ്ോം
ചദ് ാം
ീയിതെ സരര്‍ക്കാം ത ാണ്ട്
തനയ്യ് ധാരയായി ഒഴു ുന്ന ു
വപാത േിമര്‍ശ്ശ്ക്തി ദ്സേി
ക്കുന്നു. അ ിതെ ഹ്രി ( ിര,
ഒഴുക്ക്) ഹ്ൃദ്യ ാരൂപേുാം
ാമ ാക്ഷരയുക്തേുമാണ്.
,

മാ ൃദ് യാത്മ മായ സബന്ദ്േ

ചദ് മാണ് േിശ്വ ഹ്രിയുതട
(തസൌന്ദ്രയ ഹ്രി) സ്ഥാനാം. 36
വങ്ങ ുാം അേിതടനിന്ന് ഉത്ഭ
േിക്കുന്നു. മാ ൃദ് യാം പശ്യ
ന്ത്ി, മധയമാ, സേഖരീരൂപാം.
ഇേയുതട സമഷ്ടിരൂപാം സദ്ാശ്ി
ോഖയമായ ുരീയബിന്ദ്ുേില്‍നി
ന്ന് ഉല്‍പ്പന്നമാേുന്ന ിനാല്‍,
ബിന്ദ്ുചദ് ാം മധയദ് ിവ ാണാം .
12. ഏ സയ ദ് ിരൂപ വാം
പുനര്‍ഭവേത് ധര്‍മാധര്‍തമൌ
ഥാത്മാതനൌ മാ ൃവമവയാ ഥാ
ദ്പമാ
13. നേവയാനയാത്മ മിദ്ാം
ചിദ്ാനന്ദ്ഘനാം മഹ്ത് ചദ് ാം
നോത്മ മിദ്ാം നേധാ
ഭിന്നമദ്ന്ത് ാം
ദ് ിവ ാണാത്മ മായ ചദ് ത്തിന്
പിന്നീട് ദ് ിരൂപ വാം ഭേിക്കുന്നു.
,

നേവയാനിചദ് ാം ഭേിക്കുന്നത്
പറയുന്നു. ധര്‍മാധര്‍മാം
(പുണയപാപാം) ആത്മാതനൌ
(ആത്മാ, അന്ത്രാത്മാ, പരമാ
ത്മാ, ജ്ഞാനാത്മാ എന്ന്
നാല്),മാ ൃവമയ( മാ ാവ്
ജീേന്‍, വമയാം ദ്ഗാഹ്യേര്‍ഗാം.)
ദ്പമാ ജ്ഞപ് ി. ഈ 9 അേയ
ോം ഉള്ള നേവയാനയാത്മ ചദ് ാം
ചിദ്ാനന്ദ്ഘനമാണ്. ചിത് സച
നയ . ആനന്ദ്ാം േിശ്വാഹ്ന്ത്ാപ
രിണാമാം. ഇേയാല്‍ അ േുാം
പുറേുാം നിറഞ്ഞത് ഘനാം ചിന്മ
യ വാം ത ാണ്ട് വദ്ശ് ാ ാദ്ി വഭദ്
മി ലാത്തത് മഹ്ത്ത്. ആദ്യദ് ി
വ ാണത്തിതെ പശ്യന്ത്ി മു ാ
യ മൂന്നിതെ ന്മയ വഹ് ുോ
യി ,ബാഹ്യചദ് ത്തിതെ സേഖ
രി അ ില്‍നിന്നുണ്ടായ വസവ
രൂപ , ോമാരൂപദ്ഭമിദ് യാം
,

ഇേ പറയുന്നു. ദ് ിവ ാണദ് യ
രൂപമായി നോത്മ മായി,
സദ് വ ാ യവമാഹ്നാദ്ി നേച
ദ് മായി പരിണമിച്ച് രൂപേുാം
മദ്ന്ത്േുാം തേവവതറയായി ീരു
ന്നു.
14. സബന്ദ്ോസനസാംരൂവേസാംേ
ര്‍ത്താന ചിത് ാം
അാംബി ാരൂപവമവേദ്ാം
അഷ്ടാരസ്ഥാം സവരാേൃ ാം
മഹ്ാബിന്ദ്വാത്മ മായ സദ്ാശ്ി
ോസനമാണ് സബന്ദ്ോസനാം.
ശ്ിേശ്ക്തി ള്‍ സദ്ാശ്ിവോപരി
സബന്ദ്ോസനസാംരൂേരായി
ഇരിക്കുന്നു. എേിതട ക്ഷി ിമു
ല്‍ ശ്ിേന്‍ േതര യിക്കുന്നു
വോ, ആ യസ്ഥാനാം സാംേ
ര്‍ത്താന ചിത് ാം.
എ ലാേര്‍ണത്തിനുാം അധിഭൂ
േുാം അനുത്തരേുാം ദ്പ ാശ്ാത്മ
,

േുമാണ് സാംേര്‍ത്താന ന്‍.

ചിത് േിമര്‍ശ്ാത്മി . അഷ്ട
വ ാണു ുള്ളത് അഷ്ടാരാം. സവ
രാേൃ ാം അ ാരാം മു ല്‍
ബിന്ദ്ുേതര 51 അക്ഷരേര്‍ണങ്ങ
ത എഴു ിയ വരഖാദ് യാം.
ദ് ിവ ാണചദ് ാം നേചദ് മായി
പരിണമിച്ച് ദ് ിപുരാദ്ി നേ
ചവദ് ശ്വരിമാരുതട രശ്ുധി,
അേരേരുതട മദ്ന്ത്ങ്ങള്‍ ഇേയു
ള്ള അഷ്ടവ ാണാം 16 സവരാേൃ
മായി അാംബി ാശ്ാന്ത്ാസാമരസയ
രൂപമഹ്ാബിന്ദ്ുമയസദ്ാശ്ിോസ
നാരൂേ ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്ാത്മ
ാവമശ്വര ാവമശ്വരയധിഷ്ഠി ാം
എന്ന് ഭാഷയാം.
15. നേദ് ിവ ാണസ്ഫുരി ദ്പഭാരൂപ
ദ്ശ്ാര ാം
ശ്ക്തയാദ്ിനേപരയന്ത്ദ്ശ്ാര്‍ണ
സ്പൂര്‍ത്തി ാര ാം
,

16. ഭൂ ന്മാദ് ദ്ശ് ദ്പ ാശ്ാ ാംബന

വ ഃ ദ്വിദ്ശ്ാരസ്ഫുരദ്ദ്ൂപാം
വദ് ാധീശ്ാദ്ി ദ്ശ്ാര്‍ണ ാം
ദ് ിവ ാണശ്ബ്ദാം ത ാണ്ട് ദ് ിവ ാ
ണമധയഗ മായ ബിന്ദ്ുേിതന
ക്ഷയമാക്കുന്നു. 9 ദ് ിവ ാണബി
ന്ദ്ുക്ക ുതട പരി ,സ്ഫുരി ,
ദ്പ ീയമാന ദ്പഭ ദ്ശ്ാം. അ ിതെ
രൂപാം ദ്ശ്ാരാം. ശ്ക്തി വരഫാം.
രമാശ്ക്തിബീവജാധാരാം ത ാണ്ട്
ചദ്ന്ദ്ന്‍. മഹ്ാശ്ക്തി, ദ്ബഹ്മാണി,
ാ ി ാദ്ി ള്‍. യ ാരാം മു ല്‍
ക്ഷ ാരാം േതര േിമര്‍ശ് തമന്ന
ദ്ശ്ശ്ക്തി. ഭൂ ാദ്ി ള്‍ പൃഥവി,
അപ്പ്,ോയു, അഗ്നി,ആ ാശ്ാം.
പഞ്ച ന്മാദ് ള്‍ ഗന്ധ,രസ,രൂപ,
സ്പര്‍ശ്ശ്ബ്ദങ്ങള്‍. ഈ 10 എണ
ത്തിതെ ദ്പ ാശ് വാം പരസ്പ
രാം ആ ാംബനാം ത ാണ്ടാണ്. പൃ
ഥവി മു ല്‍ ക്ഷ ാരാം േതരയുള്ള
,

േര്‍ണദ്ശ് ാം ചദ് ദ് യത്തിതെ

ദ്പഥമദ്ശ്ാരാം. രണ്ടാമതത്ത ദ്ശ്ാ
രാം. 10 ഇദ്ന്ദ്ിയാം, ശ്ബ്ദാദ്ി(േച
നാം)ഇേ ാല്‍ സ്ഫുരിക്കുന്ന
രൂപാം. വദ് ാധീശ്തനന്നത് ാരാം.
ാരാം മു ുള്ള ദ്ശ്േര്‍ണാം.
സബന്ദ്േദ് ിവ ാണാഷ്ടവ ാണചദ്
ത്തിതെ മധയസ്ഥി മായ ദ്ീപത്തി
തെ ദ്പഭാഛായാദ്ശ് ദ്വയാം ഭൂ
ന്മാദ് ാദ്ശ് ദ്പ ാശ്ാ ാംബന വാം
പറയുന്നു. ന്മാദ് പദ്ാം ത ാ
ണ്ട് ഭൂ സൂക്ഷ്മാണുക്ക ുതട
ഇദ്ന്ദ്ിയവഗാചരമ ലാത്ത രൂപമാ
ണ് ദ്ഗഹ്ിവക്കണ്ടത്. രൂപശ്ബ്ദാം
ത ാണ്ടാണ് ദ്ഗഹ്ിവക്കണ്ടത്. സ്ഥൂ
വനദ് ാം ത ാണ്ട ല. (ദ്പഭയുാം
അ ിതെ ഛായയുാം വപാത
ശ്ബ്ദാംത ാണ്ടു മാദ് ാം രൂപാം
ദ്ഗഹ്ിക്കുന്നത്.) ച ുര്‍ദശ്ാരാം
ഇനി പറയുന്നു.
,

17. ച ുശ്ചദ് ദ്പഭാരൂപസാംയുക്തപ

രിണാമ ഃ ച ുര്‍ദശ്ാരരൂവപണ
സാംേിത്തി രണാത്മനാ
18. വഖചരയാദ്ിജയാന്ത്ാര്‍ണപരമാ
ര്‍ഥദ്പഥാമയാം
ഏോംശ്ക്തയന ാ ാരസ്ഫുരതദ്ദ്ൌ
ദ്ദ്ീ ദ്പഭാമയാം.
നാ ാമതത്ത ചദ് ാം ആദ്യതത്ത
ദ്ശ്ാരത്തിതെ േിദ്പ ൃഷ്ടരൂപമാ
ണ്.അ ിനാല്‍ ദ്പഭാമാദ് മാണ്
എന്ന് ധരിക്കണാം. എദ്പ ാരാം
നിരേധി േൃക്ഷമുള്ള േനതത്ത
േനതമന്ന ലാത അേയേവഭദ്ാം
ത ാണ്ട് അറിയുന്നി ലവയാ അ ു
വപാത .ച ുര്‍ദശ്ാരാം സാംേിത്തി
രണാത്മ മാണ്. സാംേിത്തി
ജ്ഞാനാം. സാംേിത്തിശ്ബ്ദാംത ാണ്ട്
ദ് ിയയുാം സിധിക്കുന്നുണ്ട്.
ശ്ബ്ദാം മു ായേയുാം ോക്ക്
മു ായേയുാം ആയി ഇദ്ന്ദ്ിയാം
,

അഥോ രണാം 10. അേവയാട്

മനസ്സ്,ബുധി,അഹ്കാരാം,ചിത്ത്
ഇേ വചര്‍ന്ന് 14 രണാം. ച ു
ര്‍ദശ്ാം. വഖചരി ട ാരാം. ജയ
ഭ ാരാം.ട ാരാം മു ല്‍ ഭ ാരാം
േതര 14 േര്‍ണാം അേയുതട
പരമാര്‍ഥദ്പഥ( ാരണഭൂ മായ
ദ്പഥ) േിമര്‍ശ്സ് ന്മയാം. ജ്ഞാ
വനദ്ന്ദ്ിയങ്ങ ുാം ര്‍വമദ്ന്ദ്ിയങ്ങ
ുാം മവനാബുധയഹ്കാരചിത്ത
ങ്ങ ുാം വചര്‍ന്ന രണച ുര്‍ദശ്
ാം ട ാരാദ്ിഭ ാരാന്ത്േര്‍ണ
ച ുര്‍ദശ് ാം ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്മ
യമായ ച ുര്‍ദശ്ാരരൂപമായി
പരിണമിക്കുന്നു എന്ന് അര്‍ഥാം.
അഷ്ടാരാം മു ല്‍ ച ുര്‍ദശ്ാരപ
രയന്ത്ാം ദ്ശ്ീചദ് ത്തില്‍ അാംബി
യുതട തരൌദ്ദ്ീരൂപാം ദ്പഭാമയമാ
യി സ്ഫുരിക്കുന്നു. പഞ്ചശ്ക്തി
അന രൂപമായി, അഗ്നിരൂപമാ
,

യി ദ്ശ്ീചദ് ത്തില്‍ േിജൃാംഭി മാ

യിരിക്കുന്നു.
19. വജയഷ്ഠാരൂപച ുഷ്വ ാണാം
ോമാരൂപദ്ഭമിദ് യാം
ചിദ്ാംശ്ാന്ത്ദ് ിവ ാണാം ച
ശ്ാന്ത്യ ീ ാഷ്ടവ ാണ ാം.
20. ശ്ാന്ത്യാംശ്ദ്വിദ്ശ്ാരാം ച സഥേ
ഭുേനാര ാം
േിദ്യാ ാദ്പഭാരൂപദ് ാഷ്ട സ
മാേൃ ാം.
21. ദ്പ ിഷ്ഠാേപുഷാ സ്പഷ്ട
സ്പുരേൃധയഷ്ടദ് ാാംബുജാം
നിേൃത്തയാ ാരേി സ-
ച്ച ുഷ്വ ാണേിരാജി ാം
വജയഷ്ഠാരൂപാം ച ുഷ്വ ാണാം.
ോമശ്ക്തിരൂപാം ദ്ഭമിദ് യാം
(േ യദ് യാം). ചിദ്ാംശ്ാം ചിത്
ദ് ിവ ാണാം. ശ്ാന്ത്യ ീ
അഷ്ടവ ാണ്‍. ശ്ാന്ത്യാംശ്ദ്വിദ്ശ്ാരാം
ഭുേനത്തിതെ ആരാം. ശ്ാന്ത്ി,
,

േിദ്യ, , ദ്പഭ, ദ്പ ിഷ്ഠ,

നിേൃത്തി, ഗഗനാദ്ിപഞ്ചഭൂ
അഷ്ടദ് പത്മത്താല്‍ സമാേൃ മാ
യി ന്മയമായി ശ്ാന്ത്യ ീ .
ഇദ്പ ാരാം ദ്പ ിഷ്ഠി മായ
നിേൃത്തയാ ാരാം പറയുന്നു.
22. സദ് വ ാ യവമാഹ്നാവദ്യ ു
നേചവദ് സുവരശ്വരീ നാവദ്ാ
ബിന്ദ്ുഃ ാ വജയഷ്ഠാ തരൌദ്ദ്ീ
ോമാ ഥാ പുനഃ
23. േിഷഘ്നീ ദ്ൂ രീ സചേ
സര്‍വാനന്ദ്ാ ദ് മാത് സ്ഥി ാഃ
നിരാംതശ്ൌ നാദ്ബിന്ദ്ൂ ച ാ
ചിഛവാസരൂപ ാം.
മുരുപറഞ്ഞ ാമ ാരൂപത്തി
തെ ദ്പ ിപാദ്നദ്പസാംഗപരിസ
മാപ് ിയില്‍ സര്‍വാശ്ാപരിപൂ
ര ാം, സദ് വ ാ യവമാഹ്നാം
മു ായ ചദ് ങ്ങത പറയാനാ
രാംഭിക്കുന്നു.സദ് വ ാ യവമാഹ്നാം
,

മു ല്‍ സബന്ദ്ോം േതര 9 ചദ്

ങ്ങ ുണ്ട്. ശ്ാന്ത് നിരാംശ് മാണ്.
ചിദ്ദ്ൂപ വാം ത ാണ്ടാണ് നിരാംശ്
വാം. നിരാംശ്മായ നാദ്ബിന്ദ്ു
ശ്ാന്ത്ശ്ക്തിമയമാണ്. നാദ്ബിന്ദ്ു
രൂപാം ച ുരദ്സവഷാഡശ്ദ് ാത്മ
മായ ചദ് ദ്വയാം. സവരൂപാം
ാരൂപാം ഇഛാശ്ക്തിരൂപാം
അഷ്ടദ് പത്മരൂപാം. വജയഷ്ഠാ
ജ്ഞാനാം ജ്ഞാനശ്ക്തിരൂപാം
ച ുര്‍ദശ്ാരാം. ദ് ിയാശ്ക്തി
വശ്ഷമുള്ള തരൌദ്ദ്ി,ോമ, േിഷ
ഘ്നി, ദ്ൂ രി, സര്‍വാനന്ദ്, എന്ന
ശ്ക്തിപഞ്ച രൂപാം.
ദ്വിദ്ശ്ാരാഷ്ടവ ാണസബന്ദ്ോഖയ
ചദ് പഞ്ച ാം ദ് ിയാശ്ക്തിമയാം.
24. വജയഷ്ഠാജ്ഞാനാം ദ് ിയാവശ്ഷാം
ഇവ യോം ദ് ി യാത്മ ാം
ചദ് ാം ാമ ാരൂപാം
ദ്പസാരപരമാര്‍ഥ ഃ
,

വനരവത്ത ശ്ൂനയാ ാരത്തില്‍നിന്ന്

ാമ ാരൂപമായി ദ്പസരിച്ച
ശ്ക്തിരൂപാം ദ്പസ് ാേിച്ചു.അത്
ഇദ്പ ാരാം ഉപസാംഹ്രിക്കുന്നു.
ോമാദ്ിമാ ൃശ്ക്തിദ് യാം ബിന്ദ്ു
ദ് ി യമയാം ാമ ാക്ഷരരൂപ
മാണ് ചദ് ാം. ന്ത്ുേില്‍നിന്നു
ണ്ടായ പടേുാം മൃത്തില്‍നിന്നു
ണ്ടായ ഘടേുാം യഥാര്‍ഥത്തില്‍
ന്ത്ുേുാം മൃത്തുമാണ്. അ ു
വപാത ാമ ാക്ഷരത്തില്‍നി
ന്ന് ദ്പസൃ മായ ദ്ശ്ീചദ് ത്തിതെ
യഥാര്‍ഥസവരൂപാം ാമ ാക്ഷ
രമാണ്, സബന്ദ്േചദ് മാണ്.
25. അ ുവ േിഷുസാംവജ്ഞ ച
ശ്ാവക്ത േതഹ്നൌ ഥാ പുനഃ
നാഭാേനാഹ്വ ശ്ുവധ
ാംബി ാവദ്ഗ ദ്ഭുവോന്ത്വര
26. ഇതദ്ന്ദ്ൌ ദ്ര്‍വധ വരാധിനയാാം
നാവദ് നാദ്ാന്ത് ഏേ ച
,

ശ്തക്തൌ പുനര്‍േയാപി ായാാം

സമവനാന്മനിവഗാചവര
27. മഹ്ാബിതന്ദ്ൌ പുനസശ്ചദ് ാം
ദ് ിധാ ചദ് ാം ു ഭാേവയത്
ആജ്ഞാന്ത്ാം സ ാം വദ്പാക്താം
ഃസ നിഷ് ാം
ു ത്തില്‍നിന്ന് അനയമായത്
അ ു ാം. സുഷുമ്നാമൂ സാംസ്ഥി
േുാം അരുണേര്‍ണേുാം
സഹ്സദ്സദ് മ മു ു ാ ൃ ി
യുമായ പട ത്തിനു മു ില്‍
അഷ്ടദ് പത്മത്തിനു മു ി ായി
ഷഡ്ദ് മുള്ള ു പത്മാം. സവഛ
ന്ദ്സാംദ്ഗഹ്ത്തില്‍ ഇദ്പ ാരാം പറ
യുന്നുഃ-
അധവശ്ചാര്‍ധവാം സുഷുമ്നായാഃ
സഹ്ദ്സദ് സാംയു ാം രക്താം
വശ്വ ാം ച സാഹ്ദ്സദ് സ്ഥാം
ശ്ക്തിഭിരയു ാം
ഊര്‍ധവാവധാമുഖമീശ്ാനി
,

ര്‍ണി ാവ സരാനവി ാം
ശ്ക്തിരൂപാം മഹ്ാവദ്േി
ു ാ ു മയാം ശ്ുഭാം
പകജദ്വയമീശ്ാനി സ്ഥി ാം
ശ്ാശ്വ മേയയാം
വയാര്‍മവധയസുഷുമ്നാന്ത്സ്ദ് ിാം
ശ്ദ്ാധാരപകജാം
ശ്ക്തിരൂപാം ശ്ിോ ാരാം
ശ്ര്‍വാണയാഃസന്നിജാ യാം
വ ഷാാം രൂപാം ദ് ിയാാം സചേ
ദ് മാദ് േവക്ഷയധുനാ ശ്ൃണു
ഗുദ്വമദ്ഡാന്ത്രാം വദ്േി
പഞ്ചാഗു സമുദ്ഛി ാം
ന്ദ്വമ ാാംഗു ാം മവധയ
ദ്വയാാംഗു േിസാരണാം
സയമവധയ മഹ്ാവയാനി
ദ് ിവ ാണാ ാരരൂപിണി
സുഷുമ്നാവയാനിമധയസ്ഥാ
സയാമൂവ മവഹ്ശ്വരീ
അധഃപത്മാം സഹ്ദ്സാരാം
,

ര്‍ണി ാവ സരാനവി ാം
വ ജസാം രത്നസന്ദ്ീപ് ാം
ദ സ്ഥി ശ്ക്തിഭിഃ
ദ്പ ി ിഞ്ചില്‍ക്കസാംസ്ഥാഭിഃ
ശ്ക്തിഭിഃസാംേൃ ാം ദ്പിവയ
ര്‍ണി ാമധയവ ാ വദ്േീ
ു വദ്േീ ച സാംസ്ഥി ാ
സുഷുമ്നയില്‍ അന്ത്ര്‍ഗ മായ
പത്മങ്ങ ിത ലാാം േയാപിനിയാ
യി ഇരിക്കുന്ന ശ്ക്തിക്ക് അ ി
തെ സഹ്ദ്സദ് മ ാം േിഷു
േമാണ്, സര്‍വാധാര വാം ത ാ
ണ്ട്. ശ്ാവക്ത േഹ്നി എന്നത്
േവഹ്ന ശ്ാക്ത എന്ന് പഠിവക്കണ്ട
ാണ്. േഹ്നി മൂ ാധാരാം.
േഹ്നി ബിാംബാധാര വാം ത ാണ്ട്.
ശ്ാക്തനി ാണ് ശ്ക്തി ഇരിക്കുന്ന
ത്.സവഛന്ദ് ദ്ന്ത്ത്തില്‍നിന്ന് നിര
േധി ഉധരണി ി ൂതട ഭാഷയാം
ഇത ലാാം സ്ഥിരീ രിക്കുന്നുണ്ട്.
,

അ ു ാം മു ല്‍ ഉന്മനി േതര

സ്ഥൂ ,സൂക്ഷ്മ,സൂക്ഷ്മ രഭാഗ
ങ്ങ ിത ലാാം മഹ്ാബിന്ദ്ുേിതന
ത്തതന്ന േിഭാേനാം തചയ്യണതമ
ന്ന് ദ്ഗഹ്ിക്കു . അ ു ാം മു ല്‍
ആജ്ഞാപരയന്ത്ാം ച ുരദ്സാദ്ി
ദ് ിവ ാണാന്ത്ാം ചദ് ാഷ്ട ാം
സ്ഥൂ മായി ഭാേിക്കു . ആ
ഭാേനാം സ ാം. ബിന്ദ്ു മു ല്‍
ഉന്മനി േതര സൂക്ഷ്മസൂക്ഷ്മ
രങ്ങത ഭാേിക്കുന്നത് സ
നിഷ് ാം. പരയുതട സ്ഥാനമായ
മഹ്ാബിന്ദ്ുേില്‍ ശ്ുധശ്ൂനയസാം
േിദ്ാം ഭാേിക്കു . ഇത് നിഷ്
ാം. ഇദ്പ ാരാം ദ് ിധാ ദ്പസരി
ക്കുന്നത് ഒവര ശ്ക്തിയാതണന്ന്
അറിയു .ബിന്ദ്ു മു ല്‍ ഉന്മനി
േതരയുള്ള സ്ഥാനാം ഉച്ചാരണ
ാ മാണ്, അ ിനാല്‍ ദ്ീപാ ാര
,

മായി പറയുന്നു മവനാന്മണി

എന്നുാം പറയുന്നുണ്ട്.
28. ഉന്മനയന്ത്ാം പവര സ്ഥാവന
നിഷ് ാം ച ദ് ിധാ സ്ഥി ാം
ദ്ീപാ ാവരാര്‍ധമാദ് ശ്ച ാവട
േൃത്ത ഇഷയവ
ദ്ീപതത്തവപ്പാത സവയാം ഭാസി
ക്കുന്ന ിനാ ാണ് ദ്ീപാ ാരാം.
ദ്ഹ്സവാം ഉച്ചരിക്കാനുള്ള ാ മാ
ണ് മാദ് . അ ിതെ പ ു ി
(അര്‍ധമാദ് ). ാടത്തില്‍
ദ്ഭൂേിനുപരി സന്നിവേശ്ാം
തചയ്യതപ്പെിരിക്കുന്ന േര്‍ത്തു ാം
(േൃത്താം) അഥോ ബിന്ദ്ു. ദ്ീപാ
ാരമായി അര്‍ധമാവദ് ാച്ചാരണ
ാ മായി ദ്ഭൂേിനുപരി സന്നി
വേശ്ാം തചയ്യതപ്പെ ബിന്ദ്ുേൃത്താം.
29. അര്‍ധചദ്ന്ദ്സ് ഥാ ാരഃപാദ്മാദ്
സ് ദ്ൂര്‍ധവവ വജയാത്സ്നാ ാരാ
ദ്ഷ്ടാാംശ്ാ വരാധിനീ
,

േയസ്ദ് േിദ്ഗഹ്ാ
ബിന്ദ്ുേിതെ അര്‍ധഭാഗമാണ്
അര്‍ധചദ്ന്ദ്ാ ാരാം. ദ്ീപാം വപാ
ത ഭാസിക്കുന്നു. മാദ് യുതട
നാ ിത ാന്ന് ഭാഗവമ ഉച്ചാരണ
ാ മുള്ളു. ബിന്ദ്ുേിന് മു ി
ാണ് ഇത്. വജയാത്സ്നാ ാന്ത്ി
(നി ാേിതെ വശ്ാഭ) മാദ് യുതട
എെിത ാന്ന് ഉച്ചാരണ ാ ാം.
േയസ് േിദ്ഗഹ്യുാം ദ് ിവ ാണാ
ാരയുമായ വരാധിനി.
30. ബിന്ദ്ുദ്വയാന്ത്വര ദ്ണ്ഡഃ
വശ്േരൂവപാ മണിദ്പഭഃ
ാാംവശ്ാ ദ്വിഗുണാാംശ്ശ്ച
നാദ്ാവന്ത്ാ േിദ്യുദ്ുജവ ഃ
31. ഹ് ാ ാരസ് ു
സേയസ്ഥബിന്ദ്ുയുവക്താ
േിരാജവ
ശ്ക്തിര്‍ോമസ്ഥബിന്ദ്ൂധവസ്ഥരാ
ാര ഥാ പുനഃ
,

32. േയാപി ാ ബിന്ദ്ുേി സ

ദ് ിവ ാണാ ൃ ാാം ഗ ഃ
ബിന്ദ്ുദ്വയാന്ത്രാ സ്ഥാ
ഋജുവരഖാമവയാ പുനഃ
ബിന്ദ്ുദ്വയങ്ങള്‍ക്ക് ഇടയി ായി
ഒരു ഋജുവരഖ വശ്േ ു യമായി
േരക്കു . (മുഷ് ങ്ങ ുതട ഇട
യി ുള്ള നാഡിയാണ് വശ്ോം)
മണിദ്പഭ പത്മരാഗ ു യദ്പഭ
യുള്ളത്. ാാംശ്ാം (വഷാഡശ്
ാാംശ്ാം) ഉച്ചാരണ ാ ാം. ാാം
ശ്ാം നാദ്തമന്ന് ദ്ന്ത്ത്തില്‍ അറി
യതപ്പടുന്നു. വ നാദ്സ് ു ഗാം
ഭീവര ധവതനൌ ു മധുരാസ്ഫുവട
എന്ന് അമരാം. മധുരാസ്ഫുടമായ
നാദ്മാണ് ധവനി. സവഛന്ദ്സാംദ്ഗ
ഹ്ത്തില്‍ നാദ്ദ്പപഞ്ചതത്ത പറ
യുന്നുഃ-
വരാധിനയാഖയാം യദ്ുക്താം വ
നാദ്സ് വസയാര്‍ധവസാംസ്ഥി ഃ
,

പത്മ ിഞ്ചില്‍ക്കസകാശ്ഃ
വ ാടിസൂരയദ്പഭാസമഃ
പുസരഃപരിേൃവ ാസാംസഖയര്‍മ
വധയ പഞ്ച ാേൃ ഃ
ഇന്ധി ാ ദ്ീപി ാ സചേ
വരാചി ാ വമാചി ാ ഥാ
ഊര്‍ധവഗാ മധയഗാ ാസാാം
പഞ്ചമാ പരമാ ാ
ചദ്ന്ദ്വ ാടിസമദ്പഖയാം
ന്മധയര്‍ബുദ്വയാജനാം
പഞ്ചേദ്ക്താ ദ് ിവനദ് ാ ച
സുവ ജസ് ാ ച പഞ്ചമീ
ശ്ക്തി വാം സമാഖയാ ാം
ധയാനാന്മുക്തിഫ ദ്പദ്ാം
േയാപി ബിന്ദ്ുേിതെ േി ാ
സാം ത ാണ്ട് ോമാദ്ിദ് ിശ്ക്തി
മയമായി ദ് ിവ ാണരൂപമായി
ഗ ി തചയ്യുന്നു. സൂക്ഷ്മമായി
സ്ഥി ി തചയ്യുന്നു. ചദ് ാം ദ് ി
േിധമായി ഭാേനാം തചയ്യുന്നു.
,

33. സമനാ ബിന്ദ്ുേി സാദ്ൃജുവരഖാ

വഥാന്മനാ ശ്ക്തയാദ്ീനാാം േപുഃ
സ്ഫൂര്‍ജദവാദ്ശ്ാദ്ി യസന്നിഭാം
സമന, ഉന്മനി ഇേ പറയുന്നു.
സവഛന്ദ് ദ്ന്ത്സാംദ്ഗഹ്ത്തില്‍
ചിദ്ാനന്ദ്സവരൂപമായ പരാശ്ക്തി
യുതട ഊര്‍ധവമായി സര്‍വ ാര
ണ ാരണമായ സമനതയ പറ
യുന്നു.
സര്‍വാണ്ഡാനി ബിഭര്‍ത്തീയാം
ശ്ിവേന സമധിഷ്ഠി ാ
അദ് ാരൂേ സ ഭഗോന്‍
ശ്ിേഃപരമ ാരണാം
സൃഷ്ടിാം സ്ഥി ിാം ച സാംഹ്ാരാം
ിവരാഭാേമനുദ്ഗഹ്ാം
ശ്ിേഃ വരാ ി സ ാം
സര്‍വ ാരണ ാരണാം.
ശ്ിേഃസര്‍വസയ ര്‍വത്തയാം
ശ്ക്തിഃ ാരണമിഷയവ
ഊര്‍ധവവരഖയാണ് ഉന്മന. മനസ്സ്
,

എേിവടക്ക് സാംദ് മിക്കുന്നുവോ

അ ാണ് ഉന്മന. ാ വ ാ
വങ്ങവ ാ വദ്േ വ ാ ഇ ലാ
ത്ത സ്ഥാനമാണത്.
സുനിര്‍വാണാം പരാം ശ്ുധാം
രുദ്ദ്േദ്ക്താം ദ്ുചയവ .
ശ്ിേശ്ക്തിരി ി ഖയാ ാം
നിര്‍വി ല്‍പ്പാം നിരഞ്ജനാം .
സമനയുാം ഉന്മനിയുാം ദ്വാദ്ശ്ാദ്ി
യന്മാരുതട ു യമായ ദ്പഭയു
ള്ളേയാണ്. ഇനി ശ്ക്തി മു ല്‍
സമന േതരയുള്ള േര്‍ണമാദ് ാാം
ശ് ാ ാം പറയുന്നു
34. ച ുഷഷ്ഠിസ് ദ്ൂര്‍ധവാം ച
ദ്വിഗുണാം ദ്വിഗുണാം ഃ
ശ്ക്തയാദ്ീനാാം ചു മാദ് ാാംവശ്ാ
മവനാന്മനയാസ് വഥാന്മനി.
സമനക്ക് മനസഹ്ി വാം ത ാണ്ട്
മവനാന്മനി എന്നുാം വപരുണ്ട്. മന
സ്സഹ്ി മ ലാത്ത ിതന ഉന്മനി എ
,

ന്നുാം പറയുന്നു. ശ്ക്തിമു ല്‍

മവനാന്മനി േതരയുള്ള ശ്രീരാം
ദ്വാദ്ശ്ാദ്ി യദ്പഭവയാതട ാണതപ്പ
ടുന്നു. മാദ് ാാംശ് ച ുഷഷ്ഠി.
(64)അ ിനുമു ില്‍ േയാപി യു
തട മാദ് ാാംവശ്ാച്ചാരണാം ദ്വിഗു
ണാം അ ായത് േയാപിവ ാച്ചാ
രണ ാ ാം അഷ്ടാേിാംശ് യുത്ത
രശ് ാം. (128) സമവനാച്ചാരണ
ാ ാം ഷഡധി പഞ്ചാശ്ദ്ുത്തര
ദ്വിശ് ാം 256. ഉന്മനി നിരാ ാര
േുാം നിവരാച്ചാരേുമാണ്. യവ ാ
ോവചാ നിേര്‍ത്തവന്ത് അദ്പാപയ
മനസാ സഹ്(സ .ഉപ) ോക്കി
നുാം മനസ്സിനുാം അ ീ മായ ാണ്
ഉന്മനി. മഹ്ാബിന്ദ്ുേിതെ ഉച്ചാ
ര ാ ാം ആരാ ുാം അറിയതപ്പടു
ന്നി ല. സ്ഛന്ദ്സാംദ്ഗഹ്ാം പറയു
ന്നത്ഃ- വാ ീ ാം േരാവരാവഹ്
ോങ്മവനാ ീ വഗാചരാം
,

അനിഷ് ാം ചാസ ാം
നിരൂപാം നിര്‍വി ല്‍പ്പ ാം
നിര്‍ദ്വന്ദ്വാം പരമാം വാം
ശ്ിോഖയാം പരമാം പദ്ാം
ഹ് ാരാദ്ിബിന്ദ്വാന്ത്ാം േതരയുള്ള
ഉച്ചാരണ ാ മാണ് മാദ് . ബിന്ദ്ു
മു ല്‍ സമന േതര അര്‍ധമാദ് .
അ ിതെ അര്‍ധാദ്ിദ് മത്തി ാണ്
േപരയന്ത്മായ ഉച്ചാരണ ാ ാം.
ോം എന്നാത ന്ത്്.
ന ിനീപദ് സാംഹ് യാാം
സൂക്ഷ്മസൂചയഭിവേധവന
ദ്വ ദ്വ ു യഃ ാ ഃ
സ ാവ ാ േോച ഃ
അ ിന്നുപരി ാ മി ലാത്ത ശ്ൂ
നയാേസ്ഥയാണ്. േവത്തക്കാ ു
പരിയായി സൂക്ഷ്മ ര ാ ാം
ഇ ല. അത് ശ്ിേമാണ്.
േിജ്ഞാനസഭരേഭൊര നാല്‍
അത് ഇദ്പ ാരാം പറയതപ്പെു.
,

പിണ്ഡരൂപസയ മദ്ന്ത്സയ
സ്ഥൂ േര്‍ണദ് വമണ ു
അര്‍വധന്ദ്ുബിന്ദ്ുനാദ്ാന്ത്
ശ്ൂവനയാച്ചാരാത് ഭവേദ് ശ്ിേഃ
35. വദ്ശ് ാ ാനേിഛിന്നാം
ദ്ൂര്‍വധവ പരമാം മഹ്ത്
നിസര്‍ഗസുന്ദ്രാം ത്തു
പരാനന്ദ്േിഘൂര്‍ണി ാം.
ഹ് ാരാംമു ല്‍ മഹ്ാബിന്ദ്ു
േതര സ , സ നിഷ് ,
നിഷ് ദ് യങ്ങള്‍ക്കുാം ഉപരി
പരമമായ മഹ്ത്ത്. അത് വദ്ശ്
ാ ാദ്ി ാല്‍ േിഛിന്നമാക്ക
തപ്പടുന്നി ല. അ ിനാല്‍ നിസര്‍ഗ
സുന്ദ്രമാണ്. സവാഭാേി മായി
ത്തതന്ന സുന്ദ്രമാണ്. ശ്ബ്ദാദ്ി
േിഷയാനുഭേങ്ങ ില്‍നിന്നു
ഭിക്കുന്ന ആനന്ദ്ാം ക്ഷണി
മാണ്. നിരന്ത്രമായ പരാനന്ദ്
മാണ് ഇേിതട നിറഞ്ഞിരിക്കു
,

ന്നത്. വദ്ശ് ാ ാനേഛിന്നമായ

പരമമഹ്ദ് രൂപമായ നിസര്‍ഗ
സുന്ദ്രി പരമശ്ിേസാമരസത്തി
ല്‍ പരിപൂര്‍ണാനന്ദ്ശ്ാ ിനിയാ
യി പുരാ നിയായി േിഹ്രിക്കു
ന്ന േിമര്‍ശ്ശ്ക്തിയായ മഹ്ാദ് ി
പുരസുന്ദ്രിയാണ് ദ്പസൃ ാം
േിശ്വ ഹ്രീസ്ഥാനാം മാ ൃദ് യാ
ത്മ ാം എന്ന ിതന ഇനി പറ
യുന്നു
36. ആത്മന സ്പുരണാം പവശ്യദ്
യദ്ാ സാ പരമാ ാ
അാംബി ാരൂപമാപന്നാ
പരാോക് സമുദ്ീരി ാ
സര്‍വേര്‍ണങ്ങ ുതടയുാം അധിഭൂ
മായ പരമമായ േിമര്‍ശ്
ശ്ക്തി സവാത്മാോയ പരമശ്ിേ
നില്‍നിന്ന് സ്ഫുരണാം തചയ്തത്
പശ്യന്ത്ി മു ല്‍ സേഖരീപരയ
ന്ത്ാം േിമര്‍ശ്നാം തചയ്യുന്നു. സവ
,

യാം ദ്ര്‍ശ്ിക്കാനാദ്ഗഹ്ിക്കുവരാ
ള്‍,ആ പരമ അാംബി ാരൂപ
മായ പരാോക്ക് എന്ന് അറിയ
തപ്പടുന്നു. ദ്പ ാശ്രൂപിണിയായി
ാണതപ്പടുന്നു. സാമരസയാം
ദ്പാപിക്കുവരാള്‍ പരാോക്കിതന
പരാ മാ ൃ എന്ന് േി ിക്കു
ന്നു. സവക പധ ിയില്‍ അന
വയാ സാമരസയാം യദ് പരസ്മിന്‍
മഹ്സി സ്ഫുടാം എന്ന് പറഞ്ഞി
രിക്കുന്നു.
37. ബീജഭാേസ്ഥി ാം േിശ്വാം
സ്ഫുടീ ര്‍ത്തുാം യവഥാന്മുഖി
ോമാ േിശ്വസയേമനാ-
ദ്കുശ്ാ ാര ാാം ഗ ാ
38. ഇഛാശ്ക്തിസ് ദ്ാ വസയാം
പശ്യന്ത്യാ േപുഷാ സ്ഥി ാ
ജ്ഞാനശ്ക്തിസ് ദ്ാ വജയഷ്ഠാ
മധയമാ ോഗുദ്ീരി ാ
മുപ്പത്തിയാറു വങ്ങവ ാടു ൂ
,

ടിയ േിശ്വാം പര എന്ന ാര

ണത്തില്‍ ഇരിക്കുന്നത്, ബീജത്തി
ല്‍ േൃക്ഷാം ഇരിക്കുന്ന ു വപാ
ത യാണ്. അത് ഉന്മുഖിയാേുന്ന
ത് (മു ിവ ക്ക് േ രുന്നത്) അ
ിതെ സ്ഫുടീ രണാം അഥോ
തേ ിതപ്പട ാണ്. ാരണത്തില്‍നി
ന്ന് ാരയാം സ്ഫുടീ ൃ മാ ുന്ന
ാണ് ഉല്‍പ്പാദ്നാം. േമനാം
എന്നാല്‍ ഉദ്രത്തി ിരിക്കുന്ന
ആഹ്ാരാദ്ിേസ് ുക്കത പുറ
വത്തക്ക് ള്ളുന്ന ാണ്. അ ു
വപാത സവന്ത്ാം ഗര്‍ഭത്തി ിരി
ക്കുന്ന ദ്പപഞ്ചതത്ത പുറവത്തക്ക്
അകുരരൂപമായി പുറത്തു ള്ളു
ന്നേ ാണ് ോമ. അകുരത്തിന്
അകുശ്ാ ാരമാണ്, േ ഞ്ഞിരി
ക്കുാം. േദ് വമാണ്. ോമവരഖ
ശ്ൃാംഗാട ാംവപാത േ ച്ച് േര
ക്കുന്നത് സൃഷ്ടിരൂപാം ാണിക്കു
,

ന്നു. ഇഛാശ്ക്തിയുാം ോമശ്

ക്തിയുാം സാമരസയരൂപമായി,
പശ്യന്ത്ിരൂപമായി സ്ഥി ി തച
യ്യുന്നു. ജ്ഞാനശ്ക്തിയാണ് വജയ
ഷ്ഠ. അത് മധയമാോക്ക് എന്ന്
അറിയുന്നു.ജ്ഞാനശ്ക്തിയുവടയുാം
വജയഷ്ഠാശ്ക്തിയുവടയുാം സാമര
സയാം ദ്പപഞ്ചത്തിതെ സ്ഥി ിരൂ
പ ാരണമാണ്.ഋജുവരഖയാണ്.
അ ിന് ശ്ൃാംഗാടാദ്ഗവരഖ േര
ക്കുന്നു.
39. ഋജുവരഖാമയി േിശ്വസ്ഥിത ൌ
ദ്പഥി േിദ്ഗഹ്ാ
ത്സാംഹ്ൃ ിദ്ശ്ായാാം ു
സബന്ദ്ോം രൂപമാസ്ഥി ാ
40. ദ്പ യാേൃത്തിദ് വമസണോം
ശ്ൃാംഗാടേപുരുജവ ാ
ദ് ിയാശ്ക്തിസ് ു തരൌദ്ദ്ീയാം
സേഖരീ േിശ്വേിദ്ഗഹ്ാ
സ്ഫുടമായി സ്ഥി ി തചയ്യുന്ന
,

േിശ്വത്തിതെ സാംഹ്ാര ാ ത്ത്

സബന്ദ്േരൂപതമടുത്ത് അാംബി
ശ്ാന്ത്ാ ാരസാമരസയരൂപയായി
സ്ഥി ി തചയ്യുന്നു. മധയബിന്ദ്ുേി
ല്‍നിന്ന് ആേിര്‍ഭൂ യായി സൃ
ഷ്ടിസ്ഥി ി ത തചയ്ത വശ്ഷാം
സാംഹ്ാവരാന്മുഖിയായി ബിന്ദ്ുമാ
ദ് മായി സ്ഥി ിതചയ്യുന്നു. ഓ
വരാവരാ ആേര്‍ത്തിദ് മത്തി ുാം
ഈ തരൌദ്ദ്ി ദ് ിയാശ്ക്തിസാമ
രസയത്താല്‍ ശ്ൃാംഗാടേപുസ്സായി
(ശ്ൃാംഗാടത്തിതെ ദ്ക്ഷിണവരഖ)
ഉജവ യായി ഭാസമാനമാ ുന്നു.
(ശ്ൃാംഗാട നാമമുള്ള ദ് ിവ ാണ
ത്തിതെ) ോദ്ഗൂപദ്പപഞ്ചാം
സേഖരീരൂപമാണ്. ഇനി ഈ
ദ് ിവ ാണത്തിതെ അന്ത്ര്‍ഭാഗത്തു
ള്ള പീഠാ ാരമായ േര്‍ണ ിാംഗാ
േസ്ഥാച ുഷ്ടയാം പറയാനാരാംഭി
ക്കുന്നു.
,

41. ഭാസനാദ് േിശ്വരൂപസയ

സവരൂവപ ബാഹ്യവ ാപി ച
ഏ ാശ്ച ദ്സഃശ്ക്തയസ് ു
ാപൂജാഓ ഇ ിദ് മാത്.
േിശ്വാം ശ്ിോദ്ി ഭൂമയന്ത്ാം ച ു
ഷ്ടയേിദ്ഗഹ്മാണ്. നാമരൂപാ
ത്മ മാണ്. അ ിതെ സവ രൂപ
ത്തില്‍ ബീജഭാേത്തി ുാം സൃഷ്ടി
ക്കുവരാല്‍ പുറവത്തക്ക് ഭാസമാ
നേുമാണ്. ശ്ക്ല േയാപ്വ ാ
എന്ന ില്‍നിന്നാണ് ശ്ക്തിശ്ബ്ദാം
.അാംബി ാദ്ി നാ ുാം ശ്ാന്ത്ാദ്ി
നാ ുാം ദ് വമണ സാമരസയാം. ാ
പൂ ജാ ഓ എന്ന് ദ് മത്തില്‍
ആസനാം. ാ ാമരൂപപീഠാം.
പൂ പൂര്‍ണഗിരി പീഠാം.ജാ ജാ
ന്ധരപീഠാം. ഓ ഓഡയാണപീഠാം.
42. പീഠാഃ വന്ദ് പവദ് രൂവപ
രൂപാ ീവ ദ് മാത് സ്ഥി ാഃ
,

ച ുരദ്സാം ഥാ ബിന്ദ്ുഷഡ്
യുക്താം ച േൃത്ത ാം
43. അര്‍ധചദ്ന്ദ്ാം ദ് ിവ ാണാം
ചരൂപാവണയഷാാം ദ് വമണ ു
പീവ ാ ധൂദ്മസ് ഥാ വശ്വവ ാ
രവക്താ രൂപാം ച ീര്‍ത്തി ാം.
ന്ദ്ാം സുഷുമ്നയുതട മൂ ാം. ന്ദ്
ശ്ബ്ദാം ത ാണ്ട് അേിതട ഇരിക്കു
ന്ന പിണ്ഡമായ ുണ്ഡ ിതയ
പറയുന്നു.സവഛന്ദ്സാംദ്ഗഹ്ത്തില്‍ഃ
നയി വാാം ാം സുഷുമ്നാധയഃ
ന്ദ്സ്ഥാവന ച മാരു ാം
ഇഛാജ്ഞാനദ് ിയാരൂപാാം
ുണ്ഡ ീാം പരവമശ്വരീാം
ദ്പസുപ് ഭുജഗാ ാരാാം
മാ ൃ ാരൂപിണീാം ശ്ിോാം
പദ്ാം എന്ന നാമാം ഹ്ാംസാം.
രൂപാം നാമ ബിന്ദ്ു. രൂപാ ീ ാം
്്ഥാം ഗമയന്ത്ീ ിനാമനിരഞ്ജനാം
വാം. സവഛന്ദ്സാംദ്ഗഹ്ത്തില്‍ഃ-
,

പിണ്ഡാം ുണ്ഡ ിനീശ്ക്തിഃ

പദ്ാംഹ്ാംസഃദ്പ ീര്‍ത്തി ഃ
രൂപാം ബിന്ദ്ുരി ിഖയാ ാം
രൂപാ ീ ാം ു ചിന്മയാം
പിണ്ഡാം,പദ്ാം, രൂപാം, രൂപാ ീ ാം
എന്നീ ശ്ബ്ദങ്ങ ാല്‍ അ ാ ു
സ്ഥാനതത്ത(മൂ ാധാരാം, ഹ്ൃദ്യാം,
ദ്ഭൂമധയാം, സഹ്ദ്സാരാം)പറയുന്നു.
അ ാ ു സ്ഥാനത്ത് അേ ന്മയ
ദ്പാപിക്കുന്നു. പൃഥവി, ോയു,
സ ി ാം, വ ജസ്സ് എന്ന് നാ ു
വരൂപവഭദ്ാം പിതന്ന പറയുന്നു.
ാമരൂപപീഠാം ച ുരദ്സരൂപമാ
ണ്. ഭൂമണ്ഡ ത്തിതെ ച ുരദ്സ
രൂപാം ത ാണ്ട് ഭൂ വാം സൂചി
ാം. ആറു ബിന്ദ്ുക്കവ ാടു ൂടി
യത് േൃത്ത ാം (േൃത്താം).
പൂര്‍ണഗിരിപീഠാം ഷഡ്ബിന്ദ്ുയു
ക്തേൃത്തരൂപാം.ോയു വമണ്ഡ
മാണ്. ജാ ന്ധരപീഠാം അര്‍ധ
,

ചദ്ന്ദ്രൂപാം. ജ വമണ്ഡ ാം. ഒ

ഡയാണപീഠാം ദ് ിവ ാണാം, അഗ്നി
മണ്ഡ ാം.വ ജസ് വമയാം. ഗഗന
വാം നിരേയേമായ ുത ാണ്ട്
പറയുന്നി ല. പൃഥവി, ോയു,
സ ി ാം, വ ജസ്സ് ഇേക്ക് ദ് വമ
ണ പീ ാം,ധൂദ്മാം,വശ്വ ാം, രക്താം
എന്ന് േര്‍ണാം. പീഠങ്ങ ുതട
ിാംഗങ്ങള്‍ ഇനി പറയുന്നു.
44. സവയാംഭൂര്‍ബാണ ിാംഗാം ച
ഇ രാം ച പരാം പുനഃ
പീവഠവഷവ ാനി ിാംഗാനി
സാംസ്ഥി ാനി േരാനവന
ിാംഗത്തിതെ നിര്‍വചനാം. ീനാം
ബാവഹ്യദ്ന്ദ്ിയാവഗാചരാം ചിദ്ദ്ൂപ
മര്‍ഥാം ഗമയന്ത്ീ ി ിാംഗാം.
മനസ്സ്,അഹ്കാരാം,ബുധി, ചിത്ത്
എന്നീ ാമരൂപങ്ങ ുതട സ്ഫുര
ണത്തിന് ആധാരമാണ് പീഠാം.
ഇേ തന്ന അന്ത്ഃ രണച ുഷ്ട
,

യരൂപത്തില്‍ അ ാ ിതെ േൃ
ത്തിച ുഷ്ടയമായി, ിാംഗാം എന്ന്
സവയാംഭൂോയി േസിക്കുന്നു.
തസൌഭാഗയസുവധാദ്യത്തില്‍ പറ
യുന്നുഃ- ാമപീഠത്തില്‍ അദ്ഗ
വ ാണസ്ഥി മായി, മനസ്സ് എന്ന
രൂപത്തില്‍ ദ്പ ിഫ ിക്കുന്ന
വജയാ ിതയ സവയാംഭൂതേന്ന്
േി ിക്കുന്നു. ജാ ന്ധരത്തിതെ
ദ്ക്ഷിണവ ാണില്‍ അഹ്കാരരൂ
പമായി, സാംദ് ാന്ത്ിഉപാധി വഭദ്
േശ്ാല്‍ ബാണ ിാംഗാം പരാംധാമ
മായി ാണുന്നു. മധയദ് ിവ ണ
വ ാണത്തില്‍ ോമത്തില്‍
പൂര്‍ണഗിരിപീഠത്തില്‍ ബുധിമ
യമായ പരാംവ ജസ്സ് ദ്പ ിഫ ി
ക്കുന്നത് ഇ ര ിാംഗാം എന്ന്
അറിയുന്നു.ചിത്തമയമായ ദ്ശ്ീ
പീഠത്തില്‍ വജയാ ിര്‍ബിന്ദ്ു വപാ
ത ദ്പ ിഫ ിക്കുന്ന പര ിാംഗാം.
,

45. വഹ്മബന്ധൂ ുസുമശ്രശ്ചദ്ന്ദ്നി

ഭാനി ു സവരാേൃ ാം ദ് ി ൂടാം
ച മഹ്ാ ിാംഗാം സവയാംഭുോം
46. ാദ്ി ാന്ത്ാക്ഷരേൃ ാം
ബാണ ിാംഗാം ദ് വ ാണ ാം
ദ്ാംബവഗാ ാ ാരാം
ഥാദ്ിസാന്ത്ാക്ഷരാേൃ ാം
47. സൂക്ഷ്മരൂപാം സമസ് ാര്‍ണ
േൃ ാം പരമ ിാംഗ ാം
ബിന്ദ്ുരൂപാം പരാനന്ദ് ന്ദ്ാം
നി യപവദ്ാദ്ി ാം
സവയാംഭൂ ിാംഗാം സവര്‍ണനിറാം,
ദ് ി ൂടാം (ബിന്ദ്ുദ് യദ് ി ൂട
രൂപാം)അ ാരാം മു ല്‍ 16
സവരങ്ങ ാല്‍ ആേൃ ാം. ദ് ിവ ാ
ണരൂപാം ബന്ധൂ ുസുമനിറാം
(രക്തനിറാം) മു ല്‍ േതരയു
ള്ള അക്ഷരാേൃ ാം ബാണ ിാം
ഗാം. ശ്രശ്ചദ്ന്ദ്നിഭാം വശ്വ േര്‍ണാം
ദ്ാംബ ുസുമാം വപാത വഗാ ാ
,

ാരാം യ മു ല്‍ സ േതരയുള്ള

അക്ഷരങ്ങ ാല്‍ ആേൃ ാം ഇ ര
ിാംഗാം. പര ിാംഗാം പരവ വജാരൂ
പത്താല്‍ അേര്‍ണനീയാം.
സൂക്ഷ്മരൂപമാ യാല്‍ അ ീദ്ന്ദ്ി
യവഗാചരാം.സമസ് േര്‍ണാക്ഷര
ങ്ങ ാ ുാം ആേൃ മായ ബിന്ദ്ുരൂ
പാം. (ആദ്ിക്ഷാന്ത്മായ 51 അക്ഷ
രങ്ങ ാല്‍) അക്ഷരരൂപയായ
പരയാല്‍ പരാനന്ദ് രമാണ്
പര ിാംഗാം. പശ്യന്ത്ി മു ായ
ശ്ാഖാേ ി ായ ാല്‍
ആനന്ദ്മയമായ ന്ദ്ാം നി യപദ്
മാണ്. മാ ൃ ുതട ഉല്‍പ്പത്തി
േിനാശ്രഹ്ി വാം ത ാണ്ടാണ്
നി യ വാം.മുമുക്ഷുക്ക ുതട മന
സ്സാല്‍ ദ്പഥമസ്പന്ദ്രൂപമായ ആ
പദ്ാം ദ്പാപ് മാേുന്നു.
48. ബീജദ് ി യയുക്തസയ
സ സയ മവനാഃപുനഃ
,

ഏ ാനി ോചയരൂപാണി
ു ത ൌ മയാനി ു
മാ ൃ ാച ുഷ്ടയാം,മധയവ ാണച
ുഷ്ടയാം, പീഠച ുഷ്ടയാം, ിാംഗച
ുഷ്ടയാം എന്ന ശ്ക്തിച ുഷ്ടയ
ങ്ങള്‍ സര്‍വേുാം ബീജദ് ി യയു
ക്തമായി, മനവസ്സാടുാം ോഗ്ഭേ,
ാമബീജ,ശ്ക്തി ൂടസമഷ്ടിരൂപ
മായി ുരീയേിദ്യയി ിരിക്കു
ന്നു. േിദ്യ ോചി യാണ്. ഈ
സര്‍വേുാം ോചയമാണ്. ോചയ
േുാം ോച േുാം അവഭദ്മായ
ു ത ാണ്ട് അ ാത് ച ുഷ്ടയരൂ
പിണി എന്നുാം ധരിക്കണാം.
ു ാം വമയമാനമായ (അ ക്കാ
നാേുന്ന) ക്ഷണാം. ത ൌ ാം അേ
യുതട സമഷ്ടി. ക്ഷണമയി
എന്നര്‍ഥാം
49. ജാദ്ഗദ്സവപ്നസുഷുപ് യാഖയ
ുരയരൂപാണയമൂനി ു
,

അ ീ ാം ു പരാം വ ജഃ
സവസാംേിദ്ുദ്യാത്മ ാം
ജാദ്ഗത് മു ായ അേസ്ഥ ു
തടതയ ലാാം പരേുാം അ ീ േുാം
ആണ് ുരീയതമന്ന പരമവ ജസ്സ്.
സ ദ്പാണി ുവടയുാം ആത്മാ
േി ിരിക്കയാ ാണ് സവസാംേിദ്ു
ദ്യാത്മ മായത്. ഉണര്‍ന്നിരിക്കു
വരാ ുള്ള വദ്വഹ്ദ്ന്ദ്ിയേയാപാരാം
ജാദ്ഗത്ത്. അന്ത്ഃ രണമാദ് മായ
േയാപാരാം സവപ്നാം. സര്‍വവദ്ന്ദ്ി
യങ്ങ ുവടയുാം ഉപര ിയില്‍
സുഖമാദ് സവരൂപാം സുഷുപ് ി.
ഇ ിതന ലാാം അ ീ മായ ദ്പ ാ
ശ്വജയാ ിരൂപാം. വദ്േ വജയാ ി
ഷാാം വജയാ ി (മുണ്ഡ ാം). നേ
ശ് ിശ്ാസ്ദ് ത്തില്‍ അനന്ത്ാം
പരമാം വജയാ ിഃ സര്‍വദ്പാണി
ഹ്ൃദ്ിസ്ഥി ാം. ചദ് ത്തിതെ
പുനര്‍ോസനാ ഥനത്തിനായി
,

േിശ്വാ ീ മായ േസ് ുേിതെ

ഥനാം ോസനയാ ാതണന്ന്
പറയുന്നു.
50. വസവഛാേിശ്വമവയാവ ലഖഖചി ാം
േിശ്വരൂപ ാം
സച നയമാത്മവനാ രൂപാം
നിസര്‍ഗാനന്ദ്സുന്ദ്രാം
േിശ്വമയമായ , 36 വങ്ങവ ാ
ടു ൂടിയ ചിദ് ാം ഉവ ലഖനാം
തചയ്ത ത് വസവഛാദ്പാപ് മാ
ുന്നു. ഈശ്വരദ്പ യഭിജ്ഞയില്‍
വസവഛയാ സവഭിതത്തൌ എന്ന്
പറയുന്നു. സവഹ്ൃദ്യത്തില്‍ ആ
ത്മാേില്‍ വസവഛയാ ആവ ഖനാം
തചയ്യുന്നത്.
ജഗച്ചിദ് ാം സമാ ിഖയ
വസവഛാ ൂ ി യാത്മനി
സവയവമേ സമാവ ാ യ
ദ്പീണാ ി ഭഗോന്‍ ശ്ിേഃ
പാ ില്‍നിന്ന് തനയ്യ് പരിണമി
,

ക്കുാം വപാത ചിഛക്തിയില്‍നി

ന്ന് േിശ്വാം പരിണമിക്കുന്നു.
ദ്ശ്ീദ്പ യഭിജ്ഞാഹ്ൃദ്യത്തില്‍,ചി
ിഃസവ ദ്ന്ത്ാ േിശ്വസിധിവഹ് ു
(സൂ 1) എന്ന് പറയുന്നുണ്ട്.
സച നയാം ചിദ് േിമര്‍ശ്ശ്ക്തി.
ദ്പ ാശ്രൂപമായ പരവമശ്വരതെ
രൂപാം നിസര്‍ഗാനന്ദ്സുന്ദ്രമാണ്.
അ ുമായി സാമരസയാം ത ാണ്ട്
സഹ്ജാനവന്ദ്ാ ലാസാദ്ി സ േുാം
ഭിക്കുന്നു. േിമര്‍ശ്ശ്ക്തി
ശ്ിേമായ ദ്പ ാശ്സാമരസയാം
ത ാണ്ട് േിശ്വാം സൃഷ്ടിക്കുന്നു.
സവഛന്ദ്സാംദ്ഗഹ്ാം ശ്ിോഭിന്നാ
പരാശ്ക്തിഃസര്‍വദ് മശ്രീരിണി
എന്ന് പറയുന്നു.
51. വമയമാനദ്പമാമാരദ്പസസരഃ
സാം ുചത്ദ്പഭാം
ശ്ൃാംഗാടരൂപമാപന്നമിഛാജ്ഞാന
ദ് ിയാത്മ ാം
,

വദ്പയാം ദ്പവമയാം. ദ്പമാേിഷയ

മായ സമയഗനുഭോം ദ്പമ. അ ി
തന അറിയുന്നേന്‍ ദ്പമാ ാവ്.
ദ്പമാ രണാം ദ്പമാണാം.
മി ിഃസമയക്പരിഛി ിസ് ദ്വ ാ
ച ദ്പമാ ൃ ാ ദ്
വയാഗേയേവഛദ്ഃ ദ്പാമാവണയ
തഗൌ വമ മവ .
നിര്‍വി ല്‍പ്പരൂപമായ സവസാം
േിദ്ത്തില്‍ മാ ൃവമയദ്പമാണ
ദ്പമാരൂപമായ േി ല്‍പ്പവഭദ്ാം
ദ്പസരിക്കുന്നത് സവകാചാം. ശ്ി
േതെ ദ്പ ാശ്രൂപമായ ദ്ീപത്തി
ല്‍ ശ്ക്തിേിമര്‍ശ്ാഖയയാണ് ദ്പമ.
ആ നിര്‍വി ല്‍പ്പത്തി ാണ് സ
വകാചാം നടക്കുന്നത ന്ന ിനാല്‍
ശ്ിേന്‍ തന്നയാണ് സവകാചരൂ
പേുാം. ഇദ്പ ാരാം ഉഭയങ്ങ ായ
ഇഛാശ്ക്തിദ് ിയാശ്ക്തിജ്ഞാനശ്
ക്തി ത ലാാം ോമേുാം ദ്ക്ഷിണ
,

േുമായി ഇരിക്കുന്ന ിനാ ാണ്

ഋാംഗാടരൂപമായി ദ് ിവ ാണമാ
യി പരിണമിക്കുന്നത്. ദ്ശ്ീചദ്
വഹ് ുഭൂ മാണ് ദ് ിവ ാണാം
52. േിശ്വാ ാരദ്പഥാധാര
നിജരൂപശ്ിോദ്ശ്യാം
ാവമശ്വരാകപരയക
നിേിഷ്ടമ ിസുന്ദ്രാം
36 വമുള്ള േിശ്വാ ാരമായി
പരിണമിക്കുന്നത് േിമര്‍ശ്ശ്ക്തി
യാണ്. അ ിതെ ആധാരാം അഥ
ോ നിജരൂപാം ശ്ിേമാണ്, ദ്പ
ാശ്മാണ്. ദ്പ ാശ്രൂപമായ
ാവമശ്വരന്‍ ശ്ിേന്‍. അ ിതെ
മടിയി ിരിക്കുന്ന േിമര്‍ശ്ശ്ക്തി
അ ിസുന്ദ്രമാണ്.
53. ഇഛാശ്ക്തിമയാം പാശ്മകുശ്ാം
ജ്ഞാനരൂപിണാം
ദ് ിയാശ്ക്തിമവയ ബാണധനുഷി
ദ്ധയദ്ുജവ ാം
,

ബന്ധവഹ് ുോയ പാശ്ാം ഇഛാ

ശ്ക്തിയാണ്. മനസ്സാ ുന്ന ആന
തയ നിയദ്ന്ത്ിക്കുന്ന അകുശ്ാം
ജ്ഞാനശ്ക്തി. ശ്ബ്ദസ്പര്‍ശ്ാദ്ി
ായ ബാണങ്ങത മനസ്സാ ുന്ന
ധനുവസ്സാട് സാംവയാജിപ്പിക്കുന്ന
േയാപാരാം ദ് ിയാശ്ക്തി. ഇദ്പ
ാരാം ആയുധച ുഷ്ടയാം. ഇേ
ധരിച്ച് സച നയത്താല്‍ ഉജവ മാ
യി രൂപാം. (ചിദ്ാത്മ വാം)
54. ആദ്ശ്യാദ്ശ്യവഭവദ്ന
അഷ്ടദ്ാഭിന്നവഹ് ിമത്
അഷ്ടാരചദ് സാംരൂോം
നേചദ് ാസനസ്ഥി ാം
ആദ്ശ്യേുാം ആദ്ശ്യിയുാം ( ാവമ
ശ്വരനുാം ാവമശ്വരിയുാം) അഭി
ന്നാം. ഇദ്പ ാരാം അവഭദ്ാം ത ാ
ണ്ട് അഷ്ടായുധാം ധരിച്ച്
ഇരിക്കുന്നു. പരശ്ിേന്‍ തന്ന
യാണ് സവയാം പുാംസ്ദ് ീവഭദ്
,

വത്താതട േിമര്‍ശ്ദ്പ ാശ്ശ്ക്തി

യായി േിഭജിച്ച് നാല് ആയുധ
ങ്ങവ ാതട ാണതപ്പടുന്നത്. ഈ
മിഥുനാം നേധാ േിഭജിച്ച് നേ
ചദ് ാസനസ്ഥി മായി ാണുന്നു.
ദ് ിവ ാണാം ദ് ിധാ േിഭിന്നമായി
അഷ്ടാരചദ് വഭദ്ാം േരുന്നു. അ ു
തന്ന ദ് ിപദ്ാം അഗ്നിശ്ക്തിരൂപ
മായി നേചദ് ാം ഉണ്ടാേുന്നു.
ചി ിശ്ചിത്താം ച സച നയാം
വച നാദ്വയ ാം ച ജീേഃ ാ
ശ്രീരാം ച സൂക്ഷ്മാം പുരയഷ്ട
ാം മ ാം. സൂക്ഷ്മമായ പുരയഷ്ട
ാം േിഭജിച്ചിൊണ് േശ്ിനയാദ്ി
ദ് മത്തി ുള്ള അഷ്ടാരചദ് ാം
ഉണ്ടാേുന്നത്.
55. ഏോംരൂപാം പരാംവ ജഃ
ദ്ശ്ീചദ് േപുഷാ സ്ഥി ാം
ദ്ീയശ്ക്തിനി രസ്പുരദ്ൂര്‍മി
സമാേൃ ാം.
,

ശ്ിേശ്ക്തിമിഥുനാം ദ്ശ്ീചദ് രൂപ

മായി പരിണമിച്ച്, സവയാം ആേ
രണവദ്േ ാരൂപങ്ങ ായി ാണ
തപ്പടടുന്നു. ആ ശ്ക്തിസമൂഹ്തമ
ലാാം ാവമശ്വര ാവമശ്വരിമാരുതട
അേയേസമൂഹ്മാണ്.സമുദ്ദ്ത്തി
ത രാംഗങ്ങത വപ്പാത അേ
ാണതപ്പടുന്നു. ദ്പ ാശ്ാത്മ സ
മുദ്ദ്ാം പരവമശ്വരന്‍. േിമര്‍ശ്രൂ
പിണിയായ ാവമശ്വരി സമുദ്ദ്
ജ ാം. അേരുതട ശ്രീരാേയേ
ങ്ങ ായ രാംഗങ്ങ ാണ് മെ്
ചദ് വദ്േ ത ലാാം.സമുദ്ദ്ത്തി
ത ിര ള്‍ അ ില്‍ ജനിക്കു
ന്നു, യിക്കുന്നു. 36 വങ്ങവ ാ
ടുാം ശ്ക്തി വ ാടുാം ൂടിയചദ് ാം
സച നയത്തില്‍ ഉദ്ിക്കുന്നു,
അസ് മിക്കുന്നു. മൂ മായ
ചിദ്ദ്ൂപാം തന്നയാണ് അേതയ
ലാാം.
,

56. ചിദ്ാത്മഭിതത്തൌ േിശ്വസയ

ദ്പ ാശ്ാമര്‍ശ്വന യദ്ാ
വരാ ി വസവഛയാ പൂര്‍ണ
േിചി ീര്‍ഷാസമനവി ാ
57. ദ് ിയാശ്ക്തിസ് ു േിശ്വസയ
വമാദ്നാത് ദ്ദ്ാേണാദ് ഥാ
മുദ്ദ്ാഖയാ സാ യദ്ാ സാംേി-
ദ്ാംബി ാ ദ് ി ാമയി
58. ദ് ിഖണ്ഡാരൂപമാപന്നാ സദ്ാ
സന്നിധി ാരിണീ സര്‍വസയ
ചദ് രാജസയ േയാപി ാ
പരി ീര്‍ത്തി ാ
ചിദ് ആത്മഭിത്തി.
അസ്ഫുടമായ ിതന സ്പുടമാക്കി
ദ്പ ാശ്ത്തഭിത്തിയില്‍ േിമര്‍ശ്
ശ്ക്തി വസവഛയാ (േിവശ്വഷണ
ര്‍ത്തുാം ഇഛാ േിചി ീര്‍ഷ)
സൃഷ്ടിക്കുന്നു. േിശ്വത്തിതെ
വമാദ്നത്തിനുാം ദ്ദ്ാേണത്തിനു
മായി ദ് ിയാശ്ക്തി (സവേി ാര
,

ഭൂ മായ േിശ്വതത്ത പരചിദ്ാന

ന്ദ്-വമാദ്ന-ത്തിനായി)ഏ രസ
ക്ഷണവത്താതട (ദ്ദ്ാേണാം) മുദ്ദ്
എന്ന നാമവത്താതട സൃഷ്ടിക്കുന്നു.
സാംേിത്തായ അാംബി യുതട ദ് ി
ോമാ, വജയഷ്ഠാ, തരൌദ്ദ്ി.
ഇഛാജ്ഞാനദ് ിയാശ്ക്തി ാസ
മഷ്ടി ശ്ാന്ത്ാത്മി . ദ്ക്ഷിണാാംഗു
ി മു ല്‍ ോമാദ്യ േതര ദ്പ ാ
ശ്ാാംശ്ാം. ോമാാംഗു ി ള്‍ ഇഛാ
ദ്യാ േിമര്‍ശ്ാാംശ്ാം. അേയുതട
പരസ്പരസാംവയാഗമായ ബന്ധന
മുദ്ദ് ദ് ിഖണ്ഡാമുദ്ദ്. ഈ മുദ്ദ്
സദ്ാ സാംേിദ് രൂപിണിയായ
ദ് ിപുരയുതട സാന്നിധയാം ഉണ്ടാ
ക്കുന്നു. േ തര വദ്ശ്ഷ്ഠമായ
മുദ്ദ്യാണ്.
സര്‍വസാംവക്ഷാഭിണീമുദ്ദ്
പറയാാം.
,

59. വയാനിദ്പാചുരയ ഃസസഷാ

സര്‍വസാംവക്ഷാഭിണീ പുനഃ
ോമാശ്ക്തിദ്പധാവനയാം
ദ്വാരചവദ് സ്ഥി ാ ഭവേത്
രണ്ട് മധയമ ുതട സാംവയാഗാം
ത ാണ്ട് ഒന്ന്, അനാമി ുതട
സാംവയാഗാം ത ാണ്ട് മതൊന്ന്.
നിഷ്ഠി ാസാംവയാഗാം ത ാണ്ട്
ഒന്ന്. ഇദ്പ ാരാം വയാനിദ്പാചു
രയാം ത ാണ്ട് പരാനന്ദ്ദ്പേണ വ
ാരിണിയായ സര്‍വസാംവക്ഷാഭി
ണിമുദ്ദ്. ോമാശ്ക്തിദ്പാധാനയ
ത്താല്‍ ഇത് സൃഷ്ടിമുദ്ദ്യാണ്.
സൃഷ്ടിയാണ് വക്ഷാഭാം. ദ്വാരചദ്
ത്തില്‍ ച ുരദ്സദ് യരൂപമായി
ച ുര്‍ദ്വാരേ ിയായ സദ് വ ാ
യവമാഹ്നചദ് ത്തില്‍ സ്ഥി ി
തചയ്യുന്നു.
60. ക്ഷുബ്ധേിശ്വസ്ഥി ി രീ
വജയഷ്ഠാദ്പാചുരയമാദ്ശ്ി ാ
,

സ്ഥൂ നാദ് ാരൂപാ

സര്‍വാനുദ്ഗഹ് ാരിണീ
61. സര്‍വാശ്ാപൂരണാവഖയ ു
വസഷാ സ്ഫുരി േിദ്ഗഹ്ാ
വജയഷ്ഠാോമാസമവ വന
സൃവഷ്ടഃ ദ്പാധാനയമാദ്ശ്ി ാ
വജയഷ്ഠ, ോമ ഇേരുതട സാമര
സയാം ത ാണ്ട് സൃഷ്ടിക്കാണ്
ദ്പാധാനയാം ഭിക്കുന്നത്. ക്ഷുബ്ധ
മായ േിശ്വത്തിതെ സ്ഥി ി ാരി
ണി വജയഷ്ഠയാണ്. ദ്പാചുരയ
തത്ത ആദ്ശ്യിച്ച് വജയഷ്ഠ സൃഷ്ടി
വഹ് ുേുാം ആ ുന്നു. ദ്ശ്ു ിക്ക്
വഗാചരമാ ുന്ന നാദ്ാം സ്ഥൂ നാ
ദ്ാം. സ്ഥൂ നാദ്രൂപിണിയുാം
സര്‍വാനുദ്ഗഹ് ാരിണിയുമാണ്
വജയഷ്ഠ.നാദ്ത്തില്‍നിന്ന് ജനിക്കു
ന്നത് നാദ് .വഷാഡശ്സവരങ്ങള്‍.
ദ്ദ്ൂപമായ ാമാ ര്‍ഷിണി
മു ായേര്‍ സര്‍വാശ്ാപരിപൂ
,

ര ത്തില്‍സര്‍വാനുദ്ഗഹ് ാരിണി
ായി േര്‍ത്തിക്കുന്നു അേ
ര്‍ക്ക് സര്‍വേിദ്ദ്ാേിണീമുദ്ദ് പറ
യുന്നു.ആ ര്‍ഷിണീമുദ്ദ് സാംവക്ഷാ
ഭിണിയാണ്.
62. ആ ര്‍ഷിണീ ു മുവദ്ദ്യാം
സര്‍വസാംവക്ഷാഭിണീ സ്മൃ ാ
വേയാമദ്വയാന്ത്രാ സ്ഥാ
ബിന്ദ്ുരൂപാ മവഹ്ശ്വരീ
63. ശ്ിേശ്ക്തയാഖയസാംവലഷാദ്
സര്‍വാവേശ് രീ സ്മൃ ാ
ച ുര്‍ദശ്ാരചദ് സ്ഥാ
സാംേിദ്ാനന്ദ്േിദ്ഗഹ്ാ
മൂ ാധാരാം മു ല്‍ ആജ്ഞ േതര
യുള്ള ഷഡ്ചദ് ാന്ത്രാ ത്തില്‍
പഞ്ചവേയാമാം.ഈരതണ്ടണത്തിനു
മധയത്തില്‍ ഓവരാന്നുേീ ാം
പഞ്ചബിന്ദ്ു. പഞ്ചദ്പണേമന്ദ്ി
രമായ പഞ്ചബിന്ദ്ു പഞ്ചഭൂ ാം
മയാം. ശ്ിേശ്ക്തിസാംവലഷാം ത ാ
,

ണ്ട്. ശ്ിോത്മാം ദ്ക്ഷ രാാംഗു ി,

ശ്ക്തയാ മ ാം ോമ രാാംഗു ി.
ഓവരാ യ്യിവ യുാം േിര ു ത
പരസ്പരാം അന്ത്രാ ത്തിത ക്ക്
ദ്പവേശ്ിപ്പിച്ച് ഗാേമായി ആവല
ഷാം തചയ്യുന്നവപാത പിടിക്കു .
ഇത് ദ്ിേയമായ സര്‍വാവേശ്
രിമുദ്ദ്. സര്‍വതസൌഭാഗയദ്ായ
തമന്ന വപരുള്ള ദ്വാദ്ശ്ാരചദ്
ത്തില്‍ സാംേിഛക്തി ആനന്ദ്േി
ദ്ഗഹ്യായി പരവമശ്വരസാമരസയ
രൂപിണിയായി ഇരിക്കുന്നു.
64. ബിന്ദ്വന്ത്രാ േി സദ്
സൂക്ഷ്മരൂപശ്ിഖാമണി
വജയഷ്ഠാശ്ക്തിദ്പധാനാ ു
സര്‍വവാന്മാദ്ന ാരിണി
65. ദ്ശ്ാരചദ് മാസ്ഥായ സാംസ്ഥി ാ
േീരേന്ദ്ിവ
ോമാശ്ക്തിദ്പധാനാ ു
മഹ്ാശ്ക്തിമയീ പുനഃ
,

66. ദ്വദ് േിശ്വാം േമന്ത്ീ സാ

ദ്വി ീവയ ു ദ്ശ്ാരവ
സാംസ്ഥി ാ വമാദ്നപരാ
മുദ്ദ്ാരൂപ വമാസ്ഥി ാ
ബിന്ദ്ുേിതെ അന്ത്രാ ത്തില്‍
േി സുന്ന സൂക്ഷ്മരൂപമായ
ബിസ ന്ത്ുവപാ ുള്ള ദ്ീപസദ്ൃ
ശ്മായ ശ്ിഖാമണി ശ്ാന്ത്ാാംബി
യുമായി ന്മയമാണ്. വജയഷ്ഠശ്
ക്തിദ്പാധാനയമുള്ള സര്‍വവാന്മാദ്
ന ാരിണിയാണ്.മതെ ലാ േയാപാ
രങ്ങ ില്‍നിന്നുാം ചിത്തതത്ത േയ
ിച ിപ്പിച്ച് ശ്ിേശ്ക്തയനുസന്ധാ
നത്തില്‍ മാദ് ാം ചിത്തേിദ്ഭമാം
പിടിച്ചേതനവപ്പാത ദ്ശ്ധയുള്ള
േനാക്കുന്നു.ബഹ്ിര്‍ദശ്ാരചദ്
ത്തി ിരിക്കുന്നു.ഇനി മഹ്ാകുശ്
മുദ്ദ് പറയുന്നു. ര്‍ജനി,
അനാമി ാ ഇേയുതട സാംവയാ
ഗാം ത ാണ്ട് ആദ്യാം വജയഷ്ഠാശ്
,

ക്തിദ്പധാനമായ ഋജവാ ൃ ി
ഉണ്ടാേുന്നു.ചദ് ാ ാര ര്‍ജനീ
ബന്ധാം ത ാണ്ട് സൃഷ്ടിരൂപ വാം
.അന്ത്ര്‍ദശ്ാരത്തില്‍ വമാദ്നപര
യായി പരവമശ്വരസമരസാനുസ
ന്ധാനപരയായി, ോമശ്ക്തിയാ
യി ഇരിക്കുന്നു.ഇനി വഖചരീമു
ദ്ദ് പറയുന്നു.
67. ധര്‍മാധര്‍മസയ സാംഘൊ-
ദ്ുഥി ാ േിത്തിരൂപിണി
േി ല്‍വപ്പാഥദ് ിയാവ ാപരൂപ
വദ്ാഷേിധാ ിനീ
68. േി ല്‍പ്പരൂപവരാഗാണാാം
ഹ്ാരിണീ വഖചരീ പരാ
സര്‍വവരാഗഹ്രാവഖയ ു
ചവദ് സാംേിന്മയീ സ്ഥി ാ
ധര്‍മാം ശ്ക്തി. അധര്‍മാം
ശ്ിേന്‍ അേരുതട സാംഘെന
ത്തില്‍നിന്ന് സാമരസയത്തില്‍നിന്ന്
,സാംേിത്തിരൂപിണിയായി ഉണ്ടാ
,

േുന്നു.േി ല്‍പ്പതത്ത ആദ്ശ്യിച്ച

ജ്ഞാനത്തില്‍നിന്നാണ് നി യസന
മിത്തി ര്‍മങ്ങത ന്ന വരാഗങ്ങ
ുണ്ടാേുന്നത്. അേതയ ഹ്രി
ക്കുന്നേ ാണ്, സര്‍വവരാഗ ഹ്ര
യാണ് സാംേിന്മയിയായി ചദ്
സ്ഥി യായിരിക്കുന്ന വഖചരി.
അേള്‍ നിര്‍വി ല്‍പഭൂമിസ
ഞ്ചാരിണിയാണ്. സര്‍വവരാഗഹ്
രചദ് ത്തി ാണ് വഖചരീമുദ്ദ്യു
തട സ്ഥാനാം.ഇനി ബീജമുദ്ദ് പറ
യുന്നു.
69. ശ്ിേശ്ക്തിസമാവലഷസ്ഫുരദ്വ
വയാമാന്ത്വര പുനഃ
ദ്പ ാശ്യന്ത്ി േിശ്വാം സാ
സൂക്ഷ്മരൂപസ്ഥി ാം സദ്ാ
70. ബീജരൂപാ മഹ്ാമുദ്ദ്ാ
സര്‍വസിധിമവയ സ്ഥി ാ
സരൂര്‍ണസയ ദ്പ ാശ്സയ
ാഭഭൂമിരിയാം പുനഃ
,

71. വയാനിമുദ്ദ്ാ ാരൂപാ

സര്‍വാനന്ദ്മവയ സ്ഥി ാ
ദ് ിയാസച നയരൂപ വാവദ്ോം
ചദ് മവയ സ്ഥി ാം
ശ്ിേശ്ക്തി ുതട ആവലഷത്താ
ുണ്ടാേുന്ന (സ്ഫുരിക്കുന്ന)
വേയാമാന്ത്രാ ത്തില്‍ സദ്ാ
സൂക്ഷ്മരൂപമായിരിക്കുന്ന
േിശ്വാം ദ്പ ാശ്ിക്കുന്നു. (ബീജ
രൂപമായി ാരണരൂപത്തില്‍
ദ്പ ാശ്ിക്കുന്നു)ഭാേിചരാചവരാ
ല്‍പ്പത്തിവഹ് ുോയ അ ിതന
വപ്പാത മഹ്ാമുദ്ദ്യുാം ബീജരൂപ
മാണ്.സര്‍വസിധിമയചദ് ത്തി ി
രിക്കുന്നു.സരൂര്‍ണദ്പ ാശ്മായ
ശ്ിേതെ ാഭാം (ദ്പാപ് ി) ഈ
ഭൂമി യി ാണ് ിെു . ഇനി
വയാനിമുദ്ദ് പറയുന്നു. സര്‍വാന
ന്ദ്മയചദ് ത്തി ാണ് വയാനിമുദ്ദ്ാ
സ്ഥാനാം വമാദ്നദ്ദ്ാേണങ്ങള്‍ക്കു
,

ള്ള േിശ്വത്തിതെ ദ് ിയാശ്ക്തി

യാണത്. സദ് വ ാ യവമാഹ്നാം
മു ല്‍ സര്‍വാനന്ദ് രചദ് ാം
േതരയുള്ള നേചദ് ങ്ങ ുതട
മുദ്ദ് ള്‍ ഇദ്പ ാരമാണ്.
72. ഇഛാരൂപാം പരാം വ ജഃ
സര്‍വദ്ാ ഭാേവയത് ബുധഃ
ദ് ിധാ ച നേധാ സചേ
ചദ് സവക ഃപുനഃ
പരമവ ജസ്സിന് ഇഛാനുസൃ ാം
നാനാരൂപനാമങ്ങവ ാതട ദ്പ യ
ക്ഷമാ ാാം. ഏ ു ാ ത്തുാം
ഏ ുവദ്ശ്ത്തുതമന്ന് ബുധന്മാര്‍
അറിയുന്നു. മനുഷയന് 8 പാശ്
ങ്ങ ുണ്ട്. ഘൃണ,ശ്ക,ഭയാം, ജ,
ജുഗുപ്സ, ു ാം,ശ്ീ ാം,ജാ ി.
ശ്ിേരൂപമായ ഗുരു ടാക്ഷാം
ത ാണ്ട് ഈ പാശ്ങ്ങത നീക്കി
യാവ ഈ സ യാം േി ങ്ങു യു
ള്ളു. പരമവ ജസ്സാണ് നാനാരൂപ
,

നാമങ്ങ ുള്ള ദ്പപഞ്ചരൂപമായ

ദ്ശ്ീചദ് ാം.ഇത് എവപ്പാഴുാം ഓര്‍മ
യി ിരിക്കണാം.ഈ ചദ് ത്തിതെ
ദ്പ ാരാന്ത്രമാണ് ദ് ിധാ, നേ
ധാ പറയുന്ന ചദ് സവക ാം.അേ
ോസനാന്ത്രമാണ്.
73. േഹ്നിസനവ ന ശ്ക്തിഭയാാം
ദ്വാഭയാാം സചവ ാപരഃ പുനഃ
സ ശ്ച േഹ്നിദ് വയണാപി
ശ്ക്തീനാാം ദ് ി വയന ച
74. പത്മദ്വവയന ചാനയഃസയാദ്
ഭൂഗൃഹ്ദ് ി വയന ച
പഞ്ചശ്ക്തിച ുര്‍േഹ്നി
പദ്മദ്വയമഹ്ീദ് യാം
75. പരിപൂര്‍ണാം മഹ്ാചദ് ാം
ത്ദ്പ ാരദ്പദ്ര്‍ശ്വയത് ദ് ാദ്യാം
നേവയാനി സയാദ്
വ ന ദ്വിദ്ശ്സാംയു ാം
76. മനുവയാനി പരാം േിന്ധയാത്
ൃ ീയാം ദ്നന്ത്രാം
,

അഷ്ടദ്വയഷ്ടദ്വ ാവപ ാം
ച ുരദ്സദ് യാനവി ാം
ഏ മായഅഗ്നിയില്‍നിന്ന് രണ്ട്
ശ്ക്തി ള്‍ േീ ാം. ദ് ിവ ാണദ് യ
ത്തില്‍ േഹ്നിദ് യാം ,ശ്ക്തിദ് യാം.
പത്മദ്വയാം, ഭൂഗൃഹ്ദ് യാം, ച ു
രദ്സദ് യാം. ഇദ്പ ാരാം പഞ്ചശ്
ക്തി ുാം ച വാരാം അഗ്നി ുാം
പത്മദ്വയേുാം മഹ്ീദ് യേുാം
വചര്‍ന്ന ാണ് പരിപൂര്‍ണമായ
മഹ്ാചദ് ത്തിതെ രൂപാം. അ ി
തെ ദ്പ ാരാം പറയാാം. ആദ്യാം
നേവയാനി. ഒരു േഹ്നിക്ക് രണ്ട്
ശ്ക്തിസാംവയാഗാം. സബന്ദ്േത്തി
ത ദ് ിവ ാണത്തില്‍ അഷ്ടവ ാണ
ത്തില്‍ നേവയാനിചദ് ാം അ ില്‍
ദ്വിദ്ശ്മായ(ദ്ശ്ാരദ്വയസാംയു ാം)
മനുചദ് ാം േിചാരിക്കു . മനു
വയാനി ച ുര്‍ദശ്വ ാണാം. (ച ു
ര്‍ദശ്ാരചദ് ാം) അ ിനുവശ്ഷാം
,

അഷ്ടദ്വയദ് ചദ് ാം ച ുരദ്സദ്

യാനവി ാം. അഷ്ടദ്വയദ് ചദ് ാം
വഷാഡശ്ദ് ചദ് ാം. അ ില്‍ ച ു
രദ്സദ് യാനവി മായ മൂന്നാമതത്ത
ചദ് ാം. ഓവരാവരാ ചദ് ത്തി ുാം
സൃഷ്ടിസ്ഥി ി യവഭദ്ത്താല്‍ അാം
ശ്േയ യാസാം േരുന്നു.ച ുരദ്സ
ദ് യാം സൃഷ്ടിസൃഷ്ടി. വഷാഡശ്ദ്
പത്മാം സൃഷ്ടിസ്ഥി ി. അഷ്ടദ് പ
ത്മാം സൃഷ്ടിസാംഹ്ാരാം. മൂന്നി ുാം
സൃഷ്ടിയുണ്ട് എന്ന് ാണു .
ച ുര്‍ദ്ശ്ാരാം സ്ഥി ിസൃഷ്ടി.
ബാഹ്യദ്ശ്ാരാം സ്ഥി ിസ്ഥി ി.
അന്ത്ര്‍ദ്ശ്ാരാം സ്ഥി ിസാംഹ്ാരാം.
ഇേ മൂന്നി ുാം സ്ഥി ിയുണ്ട്.
അഷ്ടവ ാണാം സാംഹ്ാരസൃഷ്ടി.
ദ് ിവ ാണാം സാംഹ്ാരസ്ഥി ി.
സബന്ദ്ോം സാംഹ്ാരസാംഹ്ാരാം.
ഇേമൂന്നി ുാം സാംഹ്ാരമുണ്ട്.
,

ഇദ്പ ാരാം ചദ് ദ് യങ്ങ ില്‍

സൃഷ്ടിസ്ഥി ിസാംഹ്ാരാം .
77. ചദ് സയ ദ് ിദ്പ ാര വാം ഥി ാം
പരവമശ്വരി
സൃവഷ്ട സയാന്നേവയാനയന്ത്ാം
പൃഥവയന്ത്ാം സാംഹ്ൃ ിഃപുനഃ
78. പൃഥയാദ്ിനേവയാനയന്ത്-
മി ി ശ്ാസ്ദ് സയ നിര്‍ണയഃ
ഏ ത് സമഷ്ടിരൂപാം ു
ദ് ിപുരാചദ് മുചയവ
ദ് ിേിധാം ചദ് ാം പറഞ്ഞ വശ്ഷാം
മധയചദ് ാം ഉല്‍പ്പാദ്ിപ്പിക്കുന്ന
േിധാം പറയുന്നു. നേവയാനി
എന്ന ുത ാണ്ട് ചദ് ാന്ത്ര്‍ഗ
മായ മധയചദ് ാം ആരാംഭിച്ച്
പറയാനാരാംഭിക്കുന്നു. സൃഷ്ടി,
സാംഹ്ൃ ി, പൃഥയാദ്ി നേചദ് ാ
ന്ത്തമന്നാണ് ശ്ാസ്ദ് നിര്‍ണയാം.
ഈ സമഷ്ടിരൂപമാണ് ദ് ിപുരാ
ചദ് ാം.
,

79. യസയ േിജ്ഞാനമാവദ് ണ

ദ് ിപുരാജ്ഞാനോന്‍ ഭവേത്
ചദ് സയ നേധാ വാം ച
ഥയാമി േ ദ്പിവയ
ഏത ാന്നിതെ േിജ്ഞാനമാദ് ാം
ത ാണ്ട് ദ് ിപുരാജ്ഞാനാം ഭി
ക്കുന്നുവോ, ആ ചദ് ത്തിതെ 9
(നേധാ വാം) േിധാം പറയാാം.
ശ്ുധനിരാ ാരമൂര്‍ത്തിയായ
ദ് ിപുരാജ്ഞാനാം അശ് യമാണ്.
അ ിനാ ാണ് 9 ആയി േിഭജി
ച്ച് രൂപവത്താതട പഠിപ്പിക്കുന്നത്.
ധൃ ാഠിനയേച്ചദ് മഹ്ാവയാ
തനൌ ചിദ്ാംബരാം ദ്ദ്ു വഹ്മഘനീ
ഭാേമിേ മൂര്‍ത്തീ വരാമയഹ്ാം.
80. ആദ്ിമാം ഭൂദ് വയണസയാദ്
ദ്വി ീയാം വഷാഡശ്ാര ാം
അനയദ്ഷ്ടദ് ാം വദ്പാക്താം
മനുവ ാണമനന്ത്രാം
,

81. പഞ്ചമാം ദ്ശ്വ ാണാം സയാദ്

ഷഷ്ഠാം ചാപി ദ്ശ്ാര ാം
സപ് മാം േസുവ ാണാം സയാദ്
മധയേയസ്ദ് മഥാഷ്ടമാം
82. നേമാം സ് യദ്സമധയാം സയാദ്
വ ഷാാം നാമാനയ ദ്ശ്ുണു
സദ് വ ാ യവമാഹ്നാം ചദ് ാം
സര്‍വാശ്ാപരിപൂര ാം
83. സര്‍വസാംവക്ഷാഭണാം തഗൌരീ
സര്‍വതസൌഭാഗയദ്ായ ാം
സര്‍വാര്‍ഥസാധ ാം ചദ് ാം
സര്‍വരക്ഷാ രാം പരാം
84. സര്‍വവരാഗഹ്രാം വദ്േീ
സര്‍വസിധിമയാം ഥാ
സര്‍വാനന്ദ്മയാം ചാപി
നേമാംശ്ൃണു സുന്ദ്രീ
ഭൂപുരദ് യാം, വഷാേശ്ാരാം,
അഷ്ടദ് ാം, മനുവ ാണാം, ദ്ശ്
വ ാണാം, ദ്ശ്ാര ാം, േസുവ ാ
ണാം(അഷ്ടവ ാണാം), മധയേയ
,

സ്ദ് ാം, യദ്സമധയാം എന്ന് പറ

യതപ്പെേക്ക് നാമങ്ങള്‍ വ ൊ ുാം.
സദ് വ ാ യവമാഹ്നാം, സര്‍വാശ്ാ
പരിപൂര ാം, സര്‍വസാംവക്ഷാഭ
ണാം, സര്‍വതസൌഭാഗയദ്ായ ാം,
സര്‍വാര്‍ഥസാധ ാം, സര്‍വര
ക്ഷാ രാം, സര്‍വവരാഗഹ്രാം,
സര്‍വസിധിമയാം, സര്‍വാനന്ദ്
മയാം.
85. അദ് പൂജാ മഹ്ാവദ്േി
മഹ്ാദ് ിപുരസുന്ദ്രി
പരിപൂര്‍ണാം മഹ്ാചദ് ാം
അജരാമര ാര ാം
ചദ് പൂജാദ്പവയാജനാം പറയുന്നു.
ചദ് പൂജ ത ാണ്ട് ദ് ിപുരസുന്ദ്
രി സവയാം അനാേരണാം തചയ്തത്
സാധ ന് ദ്ര്‍ശ്നാം രുന്നു.സര്‍േ
ആേരണേുാം നീക്കി സവയാം
ദ്പ യക്ഷമാ ുന്നു. സാധ ന്‍അ
,

ജരേുാം അമരേുമായ അേസ്ഥ

ദ്പാപിക്കുന്നു.
86. ഏേവമേ മഹ്ാചദ് സവക ഃ
പരവമശ്വരീ
ഥി സ്ദ് ിപുരാവദ്േയാ
ജീേന്മുക്തിദ്പദ്ര്‍ശ് ാം
36 വേുാം ചദ് രൂപത്തി ടങ്ങി
യിരിക്കയാല്‍ മഹ്ാചദ് ാം.
ദ് ിപുരാവദ്േിയുതട മഹ്ാചദ്
സവക ാം ഇദ്പ ാരമാണ്. ഇത്
ജീേന്മുക്തിദ്ായ മാണ്.

2. മക്രസയേതം
,

1. മദ്ന്ത്സവക ാം ദ്ിേയമധുനാ
ഥയാമി വ യവദ്വത്താ
ദ് ിപുരാ ാവരാ േീരചവദ് ശ്വവരാ
ഭവേത്
മനനാത് ദ് ായവ മദ്ന്ത്തമന്ന്
നിര്‍വചനമുള്ള ദ്ിേയമായ മദ്ന്ത്
സവക ാം പറയുന്നു. മനനാം തചയ്യു
ന്നേതര ദ് ാണനാം തചയ്യുന്ന ധര്‍മ
മുള്ള ാണ് മ്ദ്ന്ത്ാം. മദ്ന്ത്സവക ാം
അറിയുന്നേന്‍ ദ് ിപുരാ ാരമറി
യുന്ന പരമശ്ിേഭൊര നായി, ദ്ശ്ീ
േീരചവദ് ശ്വരനായി ഭേിക്കുന്നു.
2. രശ്ുധി രീ വാദ്യാ ദ്വി ീയാ
ചാത്മരക്ഷി ാ ആത്മാസനഗ ാ
വദ്േീ ൃ ീയാ ദ്നന്ത്രാം
3. ചദ് ാസനഗ ാ പശ്ചാത്
സര്‍വമദ്ന്ത്ാസനസ്ഥി ാ
സാധയസിധാസനാ ഷഷ്ഠീ
മായാ ക്ഷ്മീമയീ പരാ
4. മൂര്‍ത്തിേിദ്യാ ച സാ വദ്േീ
സപ് മീ പര ീര്‍ത്തി ാ
അഷ്ടമയാോഹ്നീ േിദ്യാ
,

നേമീ സഭരേീ പരാ

ര്‍വമദ്ന്ദ്ിയ ൃ മായി അടിഞ്ഞു ൂ
ടിയ അശ്ുധി ത നീക്കി േിമ ീ
രിക്കുന്നത് രശ്ുധി. ഇത് സദ്
വ ാ യവമാഹ്നചദ് ത്തി ാണ്. രണ്ടാ
മവത്തത് ആത്മരക്ഷി . വഭദ്ദ്പപഞ്ച
ത്തില്‍ പക്ഷാം ദ്പ ിപക്ഷാം മു ാ
യേതയ നീക്കി അവഭദ്ാത്മ മായ
അസദ്വ ഭാേന ഉറപ്പിക്കുന്നത്
ആത്മരക്ഷ. സര്‍വാശ്ാപരിപൂര
ചദ് ത്തി ാണ്ആത്മരക്ഷി ാസ്ഥാനാം.
മൂന്നാമവത്തത് ആത്മാസനഗ . സാധ
ചദ് മദ്ന്ത്വദ്േ ുതട സാംേിദ്ദ്ൂ
പാനുസന്ധാനുരൂപ ക്ഷണമാണ്
ൃ ീയ. സര്‍വസാംവക്ഷാഭിണീ
ചദ് മാണ് ആത്മസനഗ യുതട
സ്ഥാനാം. നാ ാമത് ചദ് ാസനഗ .
സര്‍വതസൌഭാഗയദ്ായ ചദ് സ്ഥി .
അഞ്ചാമത് സര്‍വമദ്ന്ത്ാസനസ്ഥി .
മനനദ് ാണനചിന്മരീചീദ്പസരണത്താ
ല്‍ അഖി ാേരണമദ്ന്ത്ാസനസ്ഥി
യായ പഞ്ചമി. ആറാമത് സാധയസി
,

ധാസനി. മായാ ക്ഷ്മീമയിയായ

മൂര്‍ത്തിേിദ്യ ഏഴാമത്. മായ ഭുേ
വനശ്വരീബീജാം, ദ്ശ്ീ ക്ഷ്മീബീജാം.
പരാ എന്ന ുത ാണ്ട് ബീജദ് യാത്മി
. ദ്ബഹ്മേിഷ്ണുരുദ്ദ്ാത്മ വശ്ച
സാ േിദ്യാ ദ്ശ്ീമഹ്ാദ് ിപുരസുന്ദ്
രീമൂര്‍ത്തി ല്‍പ്പനായാാംേിനിയുക്ത.
സപ് മി സര്‍വവരാഗഹ്രചദ് ത്തി
ാണ്. അഷ്ടമി ആോഹ്ിനീേിദ്യ
സവഹ്ൃദ്യ മ ര്‍ണി ാമധയത്തില്‍
സ്ഫുരിക്കുന്ന സാംേിദ് ത
ആത്മാേുാം മനസ്സുാം ത ാണ്ട് സാം
വയാജിപ്പിക്കുന്നു. ബഹ്ിരര്‍ഥദ്പസര
ണോഹ്ിനിയായ (ഇദ്ന്ദ്ിയാം,മനസ്സ്)
േിദ്യതയ സര്‍വസിധിദ്പദ്തമന്ന
എൊാം ചദ് ത്തില്‍ ആോഹ്ിച്ച് സാം
വയാജിപ്പിച്ച് നിര്‍ത്തുന്നു. ഒര ാമ
വത്തത് സഭരേി. േിശ്വത്തിതെ ഭര
ണേുാം രക്ഷണേുതമന്ന സ്ഥി ി
വഹ് ു ാം , പരചിന്മാദ് പരയേസാ
ന ക്ഷണ ാരണ ത ാണ്ട് സാംഹ്ാ
,

രവഹ് ു.േമനാം ത ാണ്ട് സൃഷ്ടിവഹ്

ു.
5. മൂ േിദ്യാ ഥാ വദ്പാക്താ
സദ് വ ാ യേശ് ാരിണീ
ഏോം നേദ്പ ാരാസ് ു
പൂജാ ാവ ദ്പയത്ന ഃ
6. ഏ ാ ദ് വമണ നയസ് േയഃ
സാധവ ന ുവ ശ്വരീ
പാദ്ാദ്ഗജാംഘാജാനൂരു
ഗുദ് ിാംഗാദ്ഗവ ഷു ച
ശ്ിേന്‍ത ാെ് ഭൂമിേതരയുള്ള സ
ത്തിനുാം മൂ ാം ഈ സദ് വ ാ യേശ്
ാരിണിയായ മൂ േിദ്യയാണ്. 36
ത്തവത്തിനുാം മൂ മാണ്.ദ്പ ാശ്േിമ
ര്‍ശ്രൂപമായ പരാം വ ജസ്സാണ് മൂ
േിദ്യയായ സഭരേി ഇദ്പ ാരാം
മനസ്സി ാക്കിവേണാം മവദ്ന്ത്ാധാരണ
േുാം ആോഹ്നേുാം. നേചവദ് ശ്വ
രീേിധാനത്തിത നയാസാം ദ്പസാംഗ
േശ്ാല്‍ മണ്ഡൂ പ്ലു ിനയാവയന
പറയുന്നു. പാദ്ാദ്ഗാം,ജാംഘ, ജാനു,
ഊരു, ഗുദ്ാം, ിാംഗാദ്ഗാം. ുവ ശ്വരി
,

യാണ് വദ്േി. ു മാണ് അേ ുതട

വമയമാനമാ ൃരൂപാം. മുണ്ഡ ത്തില്‍
പറയുന്ന വപാത എെു ാ ി ന്നി
വ ക്കു തന്ന സൃഷ്ടിക്കയുാം ഉള്‍േ
ിയു യുാം തചയ്യുന്നവപാത സൃഷ്ടി
സ്ഥി ി സാംഹ്ാരാം അേ ില്‍ത്തതന്ന
സാംഭേിക്കുന്നു.
7. ആധാവര േിനയവസന്മൂര്‍ത്തി
സയാമാോഹ്ിനീ നയവസത്
മൂവ ന േയാപ നയാസഃ
ര്‍ത്തേയഃപരവമശ്വരീ
പാദ്ാദ്ഗാം എന്ന് പറയുന്നത് അന്ത്
സ്ഥമായ മൂ ാധാരതത്തയാണ്, ബാ
ഹ്യാേയേതത്തയ ല. മൂ ാധാരാം
ച ുര്‍ദ് മ മാണ്. അേിതടയാണ്
മൂര്‍ത്തിേിദ്യയായ സപ് മിതയ നയ
സിവക്കണ്ടത്. മൂ ത്താ ാണ് േയാ
പ നയാസാം തചവയ്യണ്ടത്. മൂ ാം
മു ല്‍ നേമചവദ് ശ്വരിയായ തസൌ
ഭാഗയേിദ്യ േതര എന്ന് സ്പഷ്ടാം.
8. അ ു ാദ്ിഷു പൂര്‍വവാക്തസ്ഥാവന
ഷു പരിചിന്ത്വയത്
,

ചവദ് ശ്വരീസമായുക്താം നേചദ് ാം

പുവരാദ്ി ാം
വനരവത്ത പറഞ്ഞ നേശ്ക്തി ുതട
ആസ്ഥാനമായ നേചദ് ാം ചിന്ത്ിക്കു
.അ ുവ മൂ ാധാരത്തിത അരു
ണനിറമായ സഹ്ദ്സദ് മ ത്തിത
സദ് വ ാ യവമാഹ്നചദ് ാം. േഹ്നയാ
ധാരത്തിത ച ുര്‍ദ മ ാം ദ് ിപു
വരശ്യധിഷ്ഠി ാം സര്‍വാശ്ാപരിപൂ
ര ാം. സവാധിഷ്ഠാനസ്ഥി ഷഡ്ദ്
മ ാം ദ് ിപുരുന്ദ്രയധിഷ്ഠി ാം
സര്‍വസാംവക്ഷാഭണാം. നാഭീദ്ശ്ദ് മ
ാം ദ് ിപുരോസിനയധിഷ്ഠി ാം
സര്‍വതസൌഭാഗയദ്ായ ാം, അനാഹ്
ത്തില്‍ ദ്വാദ്ശ്ദ് മ ത്തില്‍ ദ് ിപു
രാദ്ശ്ീഅധിഷ്ഠി ാം സര്‍വാര്‍ഥസാധ
ാം. േിശ്ുധിയില്‍ വഷാഡശ്ദ് മ
ാം ദ് ിപുരമാ ിനി അധിഷ്ഠി ാം
സര്‍വരവക്ഷ രാം. ാംബി ാദ്ഗത്തില്‍
ാ ൂമൂ ത്തില്‍ അഷ്ടദ് മ ത്തില്‍
ദ് ിപുരാസിധി അധിഷ്ഠി മായി
സര്‍വവരാഗഹ്രചദ് ാം. ദ്ഭീചദ് ത്തില്‍
,

രണ്ടുദ് മായി ദ് ിപുരാാംബി ാധി

ഷ്ഠി മായി സര്‍വസിധിദ്പദ്ചദ് ാം.
ഇന്ദ്ുേില്‍ ാടത്തില്‍ ബിന്ദ്ുസ്ഥാന
ത്ത് മഹ്ാദ് ിപുരസുന്ദ്രയധിഷ്ഠി
മായി സര്‍വാനന്ദ്മയചദ് ാം. ഇദ്പ ാ
രാം ഭാേന തചയ്യണാം.
9. ാസാാം നാമാനി േക്ഷയാമി
യഥായുക്തമവയാഗ ഃ ദ് ാദ്യാ
ദ് ിപുരാ വദ്േി ദ്വി ീയാ
ദ് ിപുവരശ്വരി
10. ൃ ീയാ ഥാ വദ്പാക്താ വദ്േീ
ദ് ിപുരസുന്ദ്രീ ച ുര്‍ഥീ ച
മഹ്ാവദ്േി വദ്േീ ദ് ിപുരോസിനി
11. പഞ്ചമീ ദ് ിപുരാദ്ശ്ീഃസയാത് ഷഷ്ഠീ
ദ് ിപുരമാ ിനീ സപ് മീ ദ് ിപുരാ
സിധിരഷ്ടമീ ദ് ിപുരാാംബി ാ
12. നേമീ ു മഹ്ാവദ്േി മഹ്ാദ് ിപു
രസുന്ദ്രി പൂജവയച്ച ദ് മാവദ് ാ
നേചവദ് പുവരാദ്ിവ
നേചവദ് ശ്വരി ുതട നാമാം പറയു
ന്നു. പാദ്ാദ്ഗാദ്ി മു ല്‍ അ ു ാദ്ി
സ്ഥാനങ്ങ ില്‍ ഭാേനാരൂപത്തില്‍
,

ദ് വമണ നയാസാം തചയ്യണാം. സദ്

വ ാ യവമാഹ്നാം ുടങ്ങി ദ് വമണ
ഓവരാവരാ ചദ് േുാം പൂജിക്കണാം.
13. ഏോം നേചദ് ാരാധയാ
പൂജാ ാവ ു പാര്‍വ ി
ഏ ാ ാരാഹ്യാദ്യശ്ക്തി
അജരാമര ാരിണി
ആദ്യശ്ക്തി സ േര്‍ണങ്ങവ യുാം
ദ്പപഞ്ചവത്തയുാം ദ്പ ാശ്ിപ്പിക്കുന്നു.
ദ്പ ാശ്ാത്മനായ പരശ്ിേതെ േിമ
ര്‍ശ്ശ്ക്തി സദ്ാ ഏ മാണ്, സാമര
സയത്താല്‍.പൂജാ ാ ത്ത് മാദ് മാണ്
നേേിധമായി ഭിന്നമായി ാണുന്ന
ത്. ഇത് അറിയുന്ന പൂജ ന്‍
ശ്ിേതനവപ്പാത അജരനുാം അമരനു
മായിത്തീരുന്നു.
14. മദ്ന്ത്സവക സ് സയാ നാനാ ാവരാ
േയേസ്ഥി ഃനാനാമദ്ന്ത്ദ് വമസണേ
പാരരവരയണ ഭയവ
ഏ യായ പരാവദ്േിയുതട മദ്ന്ത്സ
വക ാം ഗൂേമാണ്. അനന്ത്മായ
നാനാരൂപങ്ങള്‍ നാനാമദ്ന്ത്ദ് മങ്ങ ാ
,

ുണ്ടാേുന്ന ാണ്.വസാപാനാേവരാ
ഹ്ണരീ ിയില്‍ ശ്ിേന്‍ ുടങ്ങി
സവഗുരു േതരയുള്ള പാരരരയമനു
സരിച്ചാണ് അേ ഭിക്കുന്നത്.
പാരരരയേിഹ്ീനാ വയ ജ്ഞാനമാവദ് ണ
ഗര്‍വി ാഃവ ഷാാം സമയവ ാവപന
േി ുര്‍വന്ത്ി മരീചയഃ അേ ൂടാത
ആര്‍ക്കുാം നിഗൂേമായ അേ ഭിക്കു
ന്നി ല.
15. ഷഡവിധസ് വാം ു വദ്വേശ്ി
ഥയാമി ോനവഘ
ഭാോര്‍ഥഃസദ്രദ്ായാര്‍വഥാ
നിഗര്‍ഭാര്‍ഥശ്ച ത ൌ ി ഃ
16. ഥാ സര്‍വരഹ്സയാര്‍വഥാ
മഹ്ാ വാര്‍ഥ ഏേ ച
അക്ഷരാര്‍വഥാ ച ഭാോര്‍ഥഃ
വ േ ഃപരവമശ്വരി
ഷഡവിധമായ അേതയ ഇനി പറ
യാാം.ഭാോര്‍ഥാം, സദ്രദ്ായാര്‍ഥാം,
നിഗര്‍ഭാര്‍ഥാം,ത ൌ ി ാം, സര്‍വര
ഹ്സയാര്‍ഥാം,മഹ്ാ വാേര്‍ഥാം.
അക്ഷരാര്‍ഥമാണ് ഭാോര്‍ഥാം.
,

പഞ്ചദ്ശ്ാക്ഷരങ്ങ ുതട അര്‍ഥമാ

ണത്. അക്ഷരാര്‍ഥതത്ത പറയാാം.
17. വയാഗിനീഭിസ് ഥാേീസരര്‍േീവര
സദ്ന്ദ്ഃ സര്‍വദ്ാ ദ്പിവയ
ശ്ിേശ്ക്തിസമാവയാഗാജനിവ ാ
മദ്ന്ത്രാജ ഃ
േിമര്‍ശ്ശ്ക്തിയുതട അാംശ്ഭൂ ങ്ങ ാ
യ ഇഛാജ്ഞാനദ് ിയാശ്ക്തി ാണ്
ഭാര ി, പൃഥവി, തരൌദ്ദ്ാണി. ആ
വയാഗിനി ള്‍ ശ്ിേനുമായി നി യ
സാംബന്ധഭൂ ാണ്. ദ്പ ാശ്ാാംശ്
ത്തില്‍നിന്ന് ഉണ്ടായ ോമാ, വജയ
ഷ്ഠാ, രുദ്ദ് ദ്ബഹ്മേിഷണുരുദ്ദ് സൃ
ഷ്ടിസ്ഥി സാംഹ്ാര ര്‍ത്താക്ക ാണ്.
േീവരദ്ന്ദ് സൃഷ്ടിസ്ഥി ിസാംഹ്ാരാ ീ
മായ ശ്ാന്ത്ാാംബി ാത്മാക്ക ാണ്.
മദ്ന്ത്രാജ ാം തസൌഭാഗയേിദ്യാരൂപ
േുാം സ മവദ്ന്ത്ാത്തമേുമാണ്.
ശ്ിേശ്ക്തിസമാവയാഗത്തില്‍നിന്നാണ്
അത് ജനിച്ചത്.
18. ന്മയീാം പരമാനന്ദ്നന്ദ്ി ാാം
സ്പന്ദ്രൂപിണീാം നിസര്‍ഗസുന്ദ്രീാം
,

വദ്േീാം ജ്ഞാ വാ സസവരമുപാസവ

ഭാര ി,ദ്ബഹ്മാം എന്നിങ്ങതനയുള്ള
മിഥുനദ് യോച ാം ന്മയി. അത്
ബീജദ് യസമഷ്ടിരൂപമായ ുരീയ
മദ്ന്ത്ോച മാണ്. ശ്ിേസാമരസയ
സ്ഫുരി മായ ആനന്ദ്ത്താല്‍ നിര്‍ഭ
രമായി സ്പന്ദ്ിക്കുന്ന നിസര്‍ഗതസൌ
ന്ദ്രയമാണ് അത്. 36 വസ്ഫുരണ
സ്പന്ദ്ങ്ങ ാല്‍ സവയാം അഭിേയക്ത
മാേുന്ന ദ് ിപുരസുന്ദ്രിതയ സവാ
ത്മാോല്‍ അറിയണാം. സസവരമായി
ഉപാസിക്കണാം.
19. ശ്ിേശ്ക്തയാഖയസാംഘെരൂവപ
ദ്ബഹ്മണി ശ്ാശ്വവ
ത്ദ്പഥാദ്പസരാവലഷഭുേി
സ വവദ്ന്ദ്ാപ ക്ഷിവ
20. ജ്ഞാ ൃജ്ഞാനമയാ ാരര്‍മനനാന്മദ്ന്ത്
രൂപിണി വ ഷാാം സമഷ്ടിരൂവപണ
പരാശ്ക്തിസ് ു മാ ൃ ാ
ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്സാമരസയാം (സാംഘ
െനാം) ത ാണ്ട് ഉണ്ടാേുന്ന രൂപാം
ദ്ബഹ്മാണി. ബൃഹ്സ േൃതധൌ എന്ന്
,

ധാ ു. ബൃാംഹ്ണ വാം ത ാണ്ട് ആ

സത്മേ ദ്ബഹ്മാം എന്ന് സേയാ ര
വണാക്തരീ യാ സര്‍വദ്പാണി ുതട
ആത്മാേി ുാം ഇരിക്കുന്നേള്‍.
ശ്ാശ്വ യായി ഭൂ ഭേിഷയ ാ
ത്തി ുാം ഇരിപ്പേള്‍. അ ിതെ
ദ്പഥാദ്പസരാവലഷഭൂമി. ത് എന്ന
പദ്ാം ദ്പ ാശ്ാത്മാ എന്ന് സൂചി ാം.
ഗീ (17.23)ഓാം ത് സത് ഇ ി
നിര്‍വദവശ്ാ ദ്ബഹ്മണഃദ് ിേിധഃ
സ്മൃ ഃ ദ്പ ാശ്രൂപമായ ശ്ിേതെ
ദ്പഥ ദ്പസരിക്കുന്നത് േിമര്‍ശ്ശ്ക്തി.
അേ 36 വമായി പരിണമിക്കു
ന്നു. ആ ദ്പസരണത്തിതെ േിദ്ശ്ാന്ത്ി
സ്ഥാനാം ഭൂമി. ഐദ്ന്ദ്ാം പരസമശ്വ
രയാം. നി യാം മനനാദ്ി ാല്‍
ജ്ഞാനേുാം ജ്ഞാ ാേുാം ഒന്നാേുന്ന
ന്മയീഭാേത്താല്‍ സാധ ന്‍
മദ്ന്ത്വദ്േ യുമായി ന്മയീഭേിക്കു
ന്നു. സമഷ്ടിരൂപമായ പരാശ്ക്തി .
തന്നയാണ് സാധ നുാം എന്ന
അേസ്ഥ േരുന്നു. ദ്ബാഹ്മി(ഭാര ി)
,

മു ായ മാ ൃ ുതട സൃഷ്ടയാദ്ി
സമഷ്ടിരൂപ ക്ഷണത്താല്‍ ക്ഷി
പരാശ്ക്തി. പരാ മാ ൃ ാ, പശ്യ
ന്ത്ീ മധയമാ സേഖരീരൂവപണ േയാ
പൃ ാ .പരയായ ോക്കിതെ േയാപ
നാം തന്നയാണ് മെ് ോദ്ഗൂപങ്ങ
ുാം. ദ്ബാഹ്മയാദ്ി മാ ൃ ുതട
സമഷ്ടിരൂപ ക്ഷണാം പശ്യന്ത്ി, മധയ
മ, സേഖരി എന്ന് ദ്പസരിച്ച
ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്സവരൂപമായ ുരീയ
മദ്ന്ത്മാണ്.
21. മധയബിന്ദ്ുേിസര്‍ഗാന്ത്ഃസമാസ്ഥാനമ
വയ പവര ുടി ാരൂപവ സയാഃ
ദ്പ ിരൂവപ േിയത് വ
മധയബിന്ദ്ുേിസര്‍ഗാന്ത്സ്ഥാനമയിയാ
യ ആ പരയുതട , ആ ുടി രൂപ
യുതട ദ്പ ിരൂപാം േിയത് . ാമ
ാേി ാസത്തില്‍, ബിന്ദ്ുരഹ്കാ
രാത്മാ രേിവര ന്മിഥുന സമരസാ
ാരഃ ാമ മനീയ യാ(വലാ 7)
എന്ന് പറയുന്നു. ദ്ഹ്വനന്ദ്ുേിദ്ഗഹ്
യാണ് ബിന്ദ്ു. ാമാം, ഇേയുതട
,

മധയത്തില്‍ സമസ്ഥാനമുള്ളത്. പര
അഹ്ാക്ഷരാം. ആദ്യാക്ഷരമായ അ,
അന്ത്യാക്ഷരമായ ഹ്, ഇേക്ക്
േര്‍ണാക്ഷരങ്ങ ില്‍ പര വാം.
(േര്‍ണങ്ങ ുതട ആദ്യന്ത്ാം)
അ ു ു ുണ്ഡ ിനിക്ക് ുടി രൂ
പാം. േിയത് ശ്ബ്ദാം ശ്ൂനയതത്ത
ാണിക്കുന്നു.ശ്ൂനയാം േിയത് ബിന്ദ്ു.
ബിന്ദ്ുദ്വയമാദ് ാേ ിയായ
ഹ് ാര ിപി. അ ാരാം ശ്ിേശ്ക്തി
സാമരസയരൂപാം. രണ്ടു ബിന്ദ്ുക്ക
ള്‍ക്കിടയില്‍ ആ പരയുതട ദ്പ ിരൂ
പാം ു ാ ു ാ ുണ്ഡ ിനിയായി
ുടി യായി േസിക്കുന്നു
22. മധയദ്പാണദ്പഥാരൂപ
സ്പന്ദ്വേയാമ്നിസ്ഥി ാപുനഃ
മധയവമ മദ്ന്ത്പിവണ്ഡ ു ൃ ീവയ
പിണ്ഡവ പുനഃ
23. രാഹ്ു ൂടാദ്വയസ്പൂര്‍ജാം
ച ത്താസാംസ്ഥി സയ ു
ധര്‍മാധര്‍മസയ ോചയസയ
േിഷാമൃ മയസയ ച
,

24. ോച ാക്ഷരസാംയുവക്തഃ ഥി ാ

േിശ്വരൂപിണീ വ ഷാാം സമഷ്ടി
രൂവപണ പരാശ്ക്തിാം ു മാ ൃ ാ
25. ൂടദ് യാത്മി ാാം വദ്േീാം സമഷ്ടി
േയഷ്ടിരൂപിണീാം ആദ്യാാം ശ്ക്തിാം
ഭാേയവന്ത്ാ ഭാോര്‍ഥ ഇ ി
മനവവ
ോഗ്ഭേ,ശ്ക്തി ൂടങ്ങ ുതട മധയ
ത്തി ുള്ള ാമരാജബീജതമന്ന
ഷഡക്ഷരപിണ്ഡതമന്ന മധയദ്പാണ
ദ്പഥാരൂപസ്പന്ദ്വേയാമത്തില്‍
സ്ഥി ി തചയ്യുന്നു. മധയദ്പാണന്‍
ഹ് ാരാം. അ ിതെ ദ്പഥ നാനാ വമാ
യി ദ്പ ീ ി വ ാന്നിക്കുന്നു. ഹ് ാര
ത്തിതെ േിമര്‍ശ്ശ്ക്തി ാരണമാണ്
ഇത്.സ്ഫുടീഭാേത്തില്‍ സ്ഫുരിക്കു
ന്നി ല. ശ്,ഷ,സ,ഹ് എന്നീ േര്‍ഗങ്ങ
ുതട േര്‍ഗ ൂടമാണ് രാഹ്ു ൂടാം.
അ ിത ൃ ീയാം സ ാരാം. അ ി
നുപരിയാണ് സ േര്‍ണാക്ഷര
ങ്ങ ി ുാം തേച്ച് അനുത്തമമായ
ഈ േര്‍ണാം സ്ഫുരിക്കുന്നത്.
(സ്ഫൂര്‍ജമാ ുന്നത്). അ ാരമാ
തെ, സ േര്‍ണങ്ങ ി ുാം ദ്പ ാ
,

ശ്ിക്കുന്ന ശ്ിേമാണ്. സ്ഥൂ ഭാേ

തമടുത്ത ാമരാജബീജാന്ത്ര്‍ഗ മായ
ാര ാരമധയഗ മായ ഹ് ാ
രത്തിന് ശ്ക്തിബീജാദ്ിഗ മായ
സ ാരത്തിന് മു ി ാണ് സ്ഥാനാം.
ച ിക്കു എന്ന ഭാേമുള്ളത്
ച . അ ി ാണ് സാംസ്ഥി മായി
രിക്കുന്നത്. ച വാം നശ്വര വമാണ്.
ഈ േിശ്ിഷ്ടദ് ിയ സ ദ്പപഞ്ച
ത്തിനുാം ധര്‍മാധര്‍മമാണ്. നിര്‍വ
ചനധര്‍മാധര്‍മപദ്ോചയത്താല്‍
ച നാം, അച ാം ഇേ ശ്ക്തി,ശ്ിേ
ന്മാരുതട ധര്‍മാധര്‍മമാണ്. അ ാ
രവത്താട് ഹ് ാരാം വചരുവരാള്‍
േിദ്യാചദ് വാദ്ി സവരൂപിണിയാ
യി േിശ്വരൂപിണിയായി ഭേിക്കു
ന്നു. മാ ൃ എന്ന ിന് ഈ സമഷ്ടി
രൂപമായ പരാശ്ക്തി എന്നാണ്
നിര്‍വചനാം. ൂടദ് യാത്മി യാണ്,
ോദ്ഭേ ാമരാജശ്ക്തി ൂടാത്മി
യാണ് മാ ൃ . ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്
സാമരസയരൂപയാണ്. സമഷ്ടിരൂ
പിണി ൂടദ് യാത്മി യായി
േയഷ്ടിരൂപിണിയായി പരിണമിച്ച
,

ാണ്. വയാഗിനീഭാോര്‍ഥമാണ്
ഇവപ്പാള്‍ പറഞ്ഞത്.
26. സദ്രദ്ാവയാ മഹ്ാവബാധരൂവപാ
ഗുരുമുവഖ സ്ഥി ഃ
േിശ്വാ ാരദ്പഥായാസ് ു ഹ് വാം
ച യദ്ാദ്ശ്യാം
ഇനി പറയുന്നത് സാദ്രദ്ായി ാ
ര്‍ഥമാണ്. ഗുരു ശ്ിഷയതെ തചേി
യില്‍ ഓ ിതക്കാടുക്കുന്ന ാണ് സാ
ദ്രദ്ായി ാം. വദ്ശ്ാം, ാ ാം മു ായ
േയാല്‍ േിഭജിക്കതപ്പടാത്ത മഹ്ാ
വബാധരൂപമാണ്. അ ിതെ രൂപാം
ദ്പ ാശ്മാണ്. ഗുരു ശ്ിേനാണ്.
സവാത്മദ്പ ാശ്ദ്പ ടനപരനാണ്
ഗുരു. സര്‍വവജ്ഞാ ഹ്ി ശ്ിവോ
വേത്തി സദ്സവച്ചഷ്ടി ാാം നൃണാാം
വ നാതസൌ നാനുഗൃഹ്സണാ ി
ിഞ്ചിജ്ഞസയ ഗുവരാര്‍ഗിരാ.
27. ശ്ിേശ്ക്തയാദ്യയാ മൂ േിദ്യയാ
പരവമശ്വരീ ജഗത് ൃത്സ്നാം
വയാേയാപ് ാം ദ്ശ്ുണുഷവേഹ്ി ാ
ദ്പിവയ
ശ്ിേന്‍ അ ാരാം ശ്ക്തി ഹ് ാരാം.
അ ില്‍നിന്ന് ദ്പഥാരൂപമായി ദ്പസ
,

രിച്ച മൂ േിദ്യ ജഗദ്ദ്ൂപമായി

േയാപിച്ചു. ഇ ിതന അേധാനപൂ
ര്‍വാം വ ൊ ുാം.
28. പഞ്ചഭൂ മയാം േിശ്വാം ന്മയീ സാ
സദ്ാനവഘ ന്മയീ മൂ േിദ്യാ ച
ത്തഥാ ഥയാമി വ .
ആ പരാ പഞ്ചഭൂ മയമായ േിശ്വ
ന്മയിയായി. .ആദ്യാം ആത്മനി
ല്‍നിന്ന് ആ ാശ്മുണ്ടായി. ആ ാശ്
ത്തില്‍നിന്ന് ോയു, ോയുേില്‍നി
ന്ന് അഗ്നി, അഗ്നിയില്‍നിന്ന് ആപ
സ്സ്, ആപസ്സില്‍നിന്ന് പൃഥവി.(സ ഉ
2.1.1)ദ്പ ാശ്ാത്മ മായ ശ്ിേനില്‍നി
ന്ന് പഞ്ചഭൂ ാത്മ ദ്പപഞ്ചാം ഉണ്ടാ
യി. േിമര്‍ശ്ാത്മി യായ ശ്ക്തിയി
ല്‍നിന്ന് േിദ്യാേര്‍ണങ്ങ ുതട
ഉല്‍പ്പത്തിയാണ് സ്ഥി ി എന്ന്
അറിയുന്നത്. േര്‍ണഭൂ സൃഷ്ടിദ്പ ി
പാദ്നപുരസ്സരമാണ് േിശ്വമയ .
29. ഹ് ാരാദ് വേയാമസാംഭൂ ാം
ാരാ ു ദ്പഭഞ്ജനഃ വരഫാദ്ഗ്നിഃ
സ ാരാശ്ച ജ വസയ സാംഭേഃ
30. ാരാത് പൃഥിേീ ജാ ാ സ്മാദ്
േിശ്വമയീ ച സാ ഗുണാഃപഞ്ചദ്ശ്ാ
,

വദ്പാക്താ ഭൂ ാനാാം ന്മയീ ശ്ിോഃ

ആദ്യാം ഹ് ാരാം വേയാമാം. പിതന്ന
ാരാം ദ്പഭഞ്ജനന്‍(ോയു) പിന്നീ
ട് വരഫാം അഗ്നി. പിതന്ന സ ാരാം
ജ ാം, അേസാനാം ാരാം പൃഥവി.
ഇദ്പ ാരാം പഞ്ചഭൂ ാത്മ േുാം ഹ്
,ര,സ, ാരയുക്തേുമായ േിശ്വമ
യിയായി , ഭേിക്കുന്നു. ാമ
ാേി ാസത്തില്‍,അരുണബിന്ദ്ുേി
ല്‍നിന്ന് ദ്ബഹ്മാകുരമായ രേി േയാ
പ് മാേുന്നു. അ ില്‍നിന്ന് ഗഗന
സമീരണദ്ഹ്നഉദ് ഭൂമിേര്‍ണസാംഭൂ
ി ഉണ്ടാേുന്നു എന്ന് പറയുന്നു.
പഞ്ചഭൂ ങ്ങ ുതട േയാപയേയാപ
ഭാേത്താല്‍ പഞ്ചദ്ശ്ാം ഗുണങ്ങള്‍
സാംഭേിക്കുന്നു.പരമമാംഗ ാത്മി
യുാം വശ്ാ വമാഹ്മയമായ സാംസാര
ജീേി ത്തില്‍നിന്ന് പരമാസദ്വ ദ്പഥ
നല്‍ ി സാംരക്ഷിക്കുന്നേ ുമാണ്
േര്‍ണാത്മി യായ േിദ്യ.
31. യസയ യസയ പദ്ാര്‍ഥസയ യായാ
ശ്ക്തിരുദ്ീയ ാ യായാ സര്‍വവശ്വരീ
വദ്േീ സ സ സര്‍വവാ മവഹ്ശ്വരഃ
വ ാ ത്തില്‍ ഏവ ു പദ്ാര്‍ഥങ്ങ
,

ില്‍ ഈ ഴിവ് ഇരിക്കുന്നുവോ,

അേതയതയ ലാാം ശ്ക്തി എന്ന് േി ി
ക്കുന്നു. സ പദ്ാര്‍ഥങ്ങ ി ുാം
,ശ്ിോദ്ിക്ഷി ിപരയന്ത്ാം സര്‍വവശ്വ
രിയായ വദ്േി നിയാമ ശ്ക്തിയാ
യി ഇരിക്കുന്നു. അേതയ ലാാം പര
വമശ്വരതെ പരിണാമരൂപങ്ങ ാണ്.
32. േയാപ് ാ പഞ്ചദ്ശ്ാര്‍തണൌഃസാ
േിദ്യാ ഭൂ ഗുണാത്മി ാ പഞ്ചഭിശ്ച
ഥാ ഷഡ്ഭിശ്ച ുര്‍ഭിരപി
ചാക്ഷസരഃ
പഞ്ചേര്‍ഗങ്ങ ായി േിഭജിച്ച അക്ഷ
രേര്‍ണങ്ങ ി ുാം, ാമരാജബീജാേ
യേമായ ആറക്ഷരത്തി ുാം ശ്ക്തി
ബീജാേയേത്തിത നാ ക്ഷരത്തി
ുാം അക്ഷരമായി (ക്ഷരമി ലാത
നി യമായി) ഇരിക്കുന്നു. പഞ്ചദ്ശ്ാ
ര്‍ണമായി േയാപ് മായിരിക്കയാല്‍
ഭൂ ഗുണാത്മി എന്ന് േി ിക്കുന്നു.
33. സവരേയഞ്ജനവഭവദ്ന സപ് ദ് ിാംശ്ദ്
ദ്പവഭദ്ിനീ സപ് ദ് ിാംശ്ദ് ദ്പവഭവദ്ന
ഷഡ്ദ് ിാംശ് വരൂപിണീ
,

34. വാ ീ സവഭാോ ച േിസദ്യഷാ

ഭാഷയവ സദ്ാ പൃഥിേയാദ്ിഷു
ഭൂവ ഷു േയാപ ാംവചാത്തവരാത്തരാം
35. ഭൂ ാം വധസ് നാം േയാപയാം
ദ്ഗുണാ േയാപ ാദ്ശ്യാഃ
േയാവപയഷവേസ്ഥി ാ വദ്േീ
സ്ഥൂ സൂക്ഷ്മേിവഭദ് ാഃ
ഉത്തവരാത്തരാം േയാപ ാം അധി
േൃത്തി. ാവഴക്ക് േയാപിക്കുന്നത്
നയൂനേൃത്തി. ആ ാശ്ാം അധി േൃ
ത്തിയാണ്. മെ് നാ ുാം നയൂനേൃ
ത്തിയുാം. േയാപ ഗുണാം േയാപയ
ത്തി ുാം ാണുാം.സൂക്ഷ്മാം നയൂനേൃ
ത്തിയാണ് േയാപയമാണ്. സ്ഥൂ ാം
േയാപ മാണ്. സ്ഥൂ ത്തില്‍
സൂക്ഷ്മത്തിതെ ഗുണാം ഉണ്ട്. ഏവ
ു ഭൂ ഗുണാം ഏവ ു ഭൂ ത്തി ാ
ണുള്ളത്. ഏവ ത് അക്ഷരേര്‍ണ
ത്തില്‍ ഏവ ത് ഭൂ ഗുണമാണ്
ഉള്ളത്.
36. സ്മാവദ്വാമഗുണഃശ്വബ്ദാ
ോയവാദ്ീനേയാപയ സാംസ്ഥി ഃ
വേയാമബീസജസ് ു േിദ്യാസസ്ഥ-
ര്‍ ക്ഷവയശ്ശബ്ദപഞ്ച ാം
,

വേയാമാം ോയവാദ്ിസ ത്തി ുാം

േയാപിച്ചിരിക്കുന്നുണ്ട്. വേയാമബീജ
ത്തി ാണ് ശ്ബ്ദപഞ്ച ാം ഇരിക്കുന്ന
ത് . പഞ്ചഭൂ ത്തി ുമുള്ള ശ്ബ്ദാം
വേയാമത്തി ാണ് സ്ഥി ി തചയ്യുന്ന
ത്. വേയാമോച ാം ഹ് ാരപഞ്ച
ാം. വേയാമത്തിതെ ഗുണമാണ്
ശ്ബ്ദപഞ്ച ാം.
37. വ ഷാാം ാരണരൂവപണ സ്ഥി ാം
ധവനിമയാം പരാം ഭവേദ് ഗുണേ ാാം
ബീജാം ഗുണാനാമപി ോച ാം ആ
ശ്ബ്ദങ്ങ ുതട ാരണരൂപമായി സ്ഥി
ി തചയ്യുന്നത് ധവനി, നാദ്മാണ്.
ഹ് ാരാദ്ിേര്‍ണങ്ങള്‍ ആ ാശ്ാദ്ിഭൂ
ോച മാണ്. ഗുണത്തിവെയുാം
ഗുണമായി, ആ ാശ്ാദ്ി പഞ്ചഭൂ ാം
ത്തിനുാം ബീജമായി ധവനിതയ പറ
യുന്നു. ഗുണങ്ങവ ാടു ൂടിയ ആ ാ
ശ്ാദ്ിപഞ്ചഭൂ ത്തിനുാം ബീജമാണ്
ധവനി.
38. ാരയ ാരണഭാവേന വയാസര യാം
േിേക്ഷയാ മഹ്ാമായാദ് വയണാപി
ാരവണന ച ബിന്ദ്ുനാ
,

39. ോയവഗ്നിജ ഭൂമീനാാം സ്പര്‍ശ്ാനാാം

ച ച ുഷ്ടയാം ഉത്പന്നാം ഭാേവയത്
വദ്േീ സ്ഥൂ സൂക്ഷ്മേിവഭദ് ാഃ
ഗുണി ാരണാം, ഗുണാം ാരയാം.
ാരയ ാരണങ്ങ ുതട അവഭദ്ത്താല്‍
ഗുണിശ്ബ്ദാം ഗുണത്തിനുാംവയാജിക്കുാം.
അ ിനാല്‍ അേയുതട ഐ യാം
േിേക്ഷി ാം. മഹ്ാമായ ഈ ാരാം.
അ ിതെ ദ് യാം മൂന്ന്.ബീജദ് യശ്ി
ഖരത്തില്‍ േര്‍ത്തിക്കുന്ന ഓകാര
ത്തിതെ ബിന്ദ്ുദ്വയേുാം ഹ്ാര്‍ധ
മാദ് യുാം ൂടി മൂന്ന്.അേയുതട
ാരണേുാം ബിന്ദ്ുോണ്. ോയു,
അഗ്നി, ജ ാം,പൃഥവി ഇേതയ ത ാടു
വരാള്‍ അത് നാ ുേിധമായി പരി
ണമിക്കുന്നു..പൃഥവി,ജ ാം,വ ജസ്സ്
ഇേയില്‍ സൂക്ഷ്മമായുാം ോയു,
ആ ാശ്ാം ഇേയില്‍ സ്ഥൂ മായുാം
(േയക്താം)ശ്ബ്ദാം ഇരിക്കുന്നു. ോയു
മണ്ഡ ാം ഷഡ്ബിന്ദ്ു ാഞ്ചി േൃ
ത്താത്മ മാണ്. ണ്ഠാദ്ി ാ ുപരയ
ന്ത്ാം േൃത്താം ഷഡ്ബിന്ദ്ു ാഞ്ചി ാം
ധൂദ്മാം. ഈ ോയുമണ്ഡ ചദ്
ത്തില്‍നിന്ന് സമഷ്ടിബിന്ദ്ുരൂപമായ
,

ഈ ാരദ് യത്തില്‍നിന്ന് സ്പര്‍ശ്

ച ുഷ്ടയാം ഉത്ഭേിക്കുന്നു. ോയു
ചദ് ത്തില്‍ ോയുഗുണമായ സ്പ
ര്‍ശ്ച ുഷ്ടയതമന്നവപാത വ ജച
ദ് ത്തില്‍ ൂപദ് യാം ഉത്ഭേിക്കുന്നു.
40. രൂപാണാാം ദ് ി യാം ദ്വത് ദ് ിഭി
വരസഫര്‍േിഭാേി ാം ദ്പധാനാം
വ ജവസാ ബീജാം ദ്ീബീവജന ഹ്ി
ജനയവ
രൂപമുള്ളത് േഹ്നി, ോരി,ഭൂമി.
ഇത് മൂന്നുാം ര ാരത്തില്‍ (േഹ്നി)
ഉണ്ടാേുന്നു. മൂന്നി ുാം രൂപമുതണ്ട
കി ുാം ോയു,ആ ാശ്ാം ഇേയുതട
അഭാേത്താല്‍ അഗ്നിക്കാണ് ദ്പാ
ധാനയാം. വ ജസബീജത്തില്‍നിന്നാണ്
മെു രണ്ടുാം ജനിക്കുന്നത്.
41. േിദ്യാസസ്ഥശ്ചദ്ന്ദ്ബീസജസ് ു
സ്ഥൂ ഃസൂക്ഷ്വമാ രസഃ സ്മൃ ഃ
സാംബവന്ധാ േിദ്ിവ ാ വ ാവ
രസസയാപയമൃ സയ ച
േിദ്യാബീജസ്ഥമായ ചദ്ന്ദ്ബീജാം
സ ാരാം. ജ ാം .സ്ഥൂ മായ രസേുാം
സൂക്ഷ്മമായ രസേുാം അ ി ാണി
രിക്കുന്നത്.സ്മൃ ി അഥോ
,

ഓര്‍മയി ുാം ഭാേനയി ുമുള്ള

രസാനുഭൂ ിയുാം േയാപ ശ്ീ വ
േുാം അ ി ുണ്ട് രസത്തിന് അമൃ
രസതമന്ന് വ ാ ത്തില്‍ പറയതപ്പട
ടുന്നു.ജ ാം നിറഞ്ഞ സമുദ്ദ്ത്തി ാണ്
അമൃ തമന്ന് പുരാണദ്പസിധമാണ്.
എ ലാ അമൃ രസാനുഭേേുാം േി
ദ്യാബീജമായ ചദ്ന്ദ്ബീജമായ സ ാര
ത്തി ുണ്ട്. ജ വാം സ്ഥൂ ാം. അ ി
ത അമൃ രസാം സൂക്‍ഷഷ്മമായ
സാരാം. സ ി ാമൃ പൃഥവയന്ത്രത്തില്‍
ദ് ിധാ ഇരിക്കുന്ന േിദ്യാരസാം
സ ാരത്തി ാണ്. രസദ് യത്തിനു
വശ്ഷാം പൃഥവീഗുണമായ ഗന്ധാം.
42. േസുന്ധരാഗുവണാഗന്ധസ് ലിപിഗന്ധ
ോചി ാ ഭുേനദ് യസാംബന്ധാത്
ദ് ിധാ വാം ു മവഹ്ശ്വരി
േസുന്ധരയുതട ഗുണാം ഗന്ധാം. അ ി
തെ ിപി ാരാം.ഗന്ധോചി
ഗന്ധത്തിതെ പരിഭാഷണ രി.
ഭുേനദ് യസാംബന്ധാം ത ാണ്ടാണ്
അ ിന് ദ് ിധാ വാം സാംഭേിക്കുന്നത്.
43. അശ്ുധശ്ുധമിദ്ശ്ാണാാം
ദ്പമാ ൃണാാം പരാം േപുഃ
,

വദ് ാധീശ്ദ് ി വയര്‍നാഥ

േിദ്യാവസ്ഥന ദ്പ ാശ്യവ
മൂന്നു രാം ദ്പമാ ൃക്ക ുണ്ട്.
അശ്ുധ,ശ്ുധ,മിദ്ശ്ാം. ശ്ുധതമന്നത്
ശ്ിവോഹ്ാം എന്ന് അനുഭേമുണ്ടായ
ൂെരാണ്. അശ്ുധാം എന്നത് പശ്ു
ദ്പായരാണ്. ഇ ുരണ്ടുാം ര്‍ന്ന
ാണ് മിദ്ശ്ാം. ഇേരുതട മൂന്നുേിധ
മായ ഈ സവഭാോം അനുസരിച്ചാ
ണ് ശ്ിേ ാരുണയാം അേരിവ ക്ക്
ദ്പേഹ്ിച്ച് േിദ്യ ഭിക്കുന്നത്.
44. ദ്ശ്ീ ണ്ഠദ്ശ് ാം ദ്വദ്േയക്തസയ ഹ്ി
ോച ാം ദ്പാണരൂവപഃസ്ഥിവ ാ
വദ്േീ ദ്വവദ് ാദ്ശ്ഃ പവര
ഹ്ൃവ ലഖാദ് യേര്‍ജി മായ ഹ് ാ
രാദ്ിദ്വാദ്ശ്ാക്ഷവരാപരിഗ മായ
അ ാരങ്ങ ുതട മവധയ ദ്ശ്ീ ണ്ഠദ്ശ്
ാം.ദ്ശ്ീ ണ്ഠ ഉ ാരാം. അ ിതെ
ദ്ശ് ാം. അേയക്തമായ ജീേന്‍ അനാ
ദ്ിമ സാംഛിന്ന യാല്‍ സവശ്ിേ വാം
മറന്ന് ഇദ്ന്ദ്ിയാദ്ി ജഡേര്‍ഗങ്ങ ില്‍
പ ിച്ച് ിടക്കുന്നു. അ ാരഃ സര്‍വ
േര്‍ണാദ്ഗഃദ്പ ാസഃപരമഃശ്ിേഃപരമ
ശ്ിോാംശ്മായ ജീേതന ദ്ശ്ീ ണ്ഠ
,

ോച ാം ത ാണ്ട് ക്ഷയമാക്കുന്നു.

ജീേനില്‍ നിന്ന് ഏ ാദ്ശ്രൂപമായി
ദ്ശ്ീ ണ്ഠരൂപമുണ്ടാേുന്നു.അേയാ
ണ് ദ്പാണരൂപങ്ങള്‍.ദ്പാണനാണ്
ജീേതെ ആധാരാം.ദ്ശ്ീ ണ്ഠതനന്നത്
പുരുഷോച ാം, േിശ്വതത്ത പൂരി
പ്പിക്കുന്ന പരമശ്ിേനാണ് പുരുഷ
ന്‍. ഏ നായ പുരുഷന്‍ ബഹ്ുധാ
പരിണമിക്കുന്നു.
45. ഏ സവന്നേ പുരുവഷാ ബഹ്ുധാ
ജായവ ഹ്ി സഃ
രുവദ്ദ്ശ്വരസവദ്ശ്ാഖയാ വദ്േ ാ
മി േിദ്ഗഹ്ഃ
46. ബിന്ദ്ുദ് വയണ ഥി ാ
അമി ാമി േിദ്ഗഹ്ാഃശ്ാന്ത്ിശ്ക്തി്ശ്ച
ശ്ാംഭുശ്ച നാദ്ദ് ി യവബാധനാഃ
ഏ ാം ശ്ിേന്‍, രണ്ട് ജീേനുാം
ദ്പാണനുാം. ഏ മായ പുരുഷന്‍
രണ്ടുാം പ ുമായി മാറുന്നു.
പുരുരൂപതമടുക്കുന്നു. ഏ ഏേ
ഹ്ി ഭൂ ാത്മാ ഭൂവ ഭൂവ
േയേസ്ഥി ഃഏ ധാ ബഹ്ുധാ
സചേ ദ്ൃശ്യവ ജ ചദ്ന്ദ്േത്
ഇദ്പ ാരമാണ് പ ദ്ശ്ീ ണ്ഠന്മാ
,

രുതണ്ടന്ന വ ാന്ന ുണ്ടാേുന്നത്

അക്ഷരങ്ങ ുതട ോസന പറഞ്ഞ ു
വപാത ബിന്ദ്ു, നാദ്ാദ്ി ുതട
ോസന പറയുന്നു.. രുദ്ദ്ന്‍
വ ജസ് വാധിപ ി. പുരുഷന്‍
മു ല്‍ മായ േതര വ ജസ് വാം.
ശ്ുധേിവദ്യശ്വരസദ്ാശ്ിേന്‍
ോയു വാം.രുവദ്ദ്ശ്േരസവദ്ശ്ാഖയമാ
യ രൂപാം മി േിദ്ഗഹ്മാണ്,
പരിഛിന്നരൂപമാണ് ഉല്‍പ്പത്തിയുാം
നാശ്േുമുള്ള ാണ്. ബിന്ദ്ുദ് യാം
ദ് ിബീജശ്ിഖരേര്‍ത്തി ാമ വ ാ
ര്‍ധവഗ മായ ബിന്ദ്ുദ് യാം. ശ്ാന്ത്ി,
ശ്ക്തി, ശ്ാംഭു എന്ന മൂന്ന് നാദ്ദ് യ
വബാധനാം തചയ്യുന്ന അമി ാമി
േിദ്ഗഹ്ാം.ശ്ാന്ത്ി അേയക്തധവനി
ക്ഷണമുള്ള നാദ്ാഖി േുാം യാം
ദ്പാപിക്കുന്ന ദ്ബഹ്മരദ്ന്ധാേസാന
ഭൂമി.ഊര്‍ധവശ്ക്തി ുതട ദ്പശ്ാന്ത്
സ്ഥാനഭൂമി.ദ്ബഹ്മരദ്ന്ധത്തില്‍ യി
ക്കുന്ന ാണ് അേയക്തധവനി ക്ഷണാം.
അമി ാമി േിദ്ഗഹ്തമന്ന ിനാല്‍
അനന്ത്േുാം അപരിഛിന്നേുമായ
രൂപാം. ോഗ്ഭേബീവജാപരിയുള്ള
,

ബിന്ദ്ുേിതെ ഉപരിയുള്ള നാദ്മാണ്

ശ്ാന്ത്ി രുന്നത്. ാമരാജബീവജാപ
രിയുള്ള നാദ്മാണ് ശ്ക്തി. ാര്‍ത്തീ
യബീജശ്ിഖരേര്‍ത്തിനിയായ നാദ്ാം
ശ്ാംഭു.
47. ോഗുരാമൂ േ വയ സൂദ് ാധയാഃ
േ ീ ൃ ാഃ ഥാ മദ്ന്ത്ാഃ
സമസ് ാശ്ച േിദ്യായാമദ്
സാംസ്ഥി ാഃ
ോഗുരാ എന്നാല്‍ മൃഗബന്ധനി.
മത്സയദ്ഗഹ്ണവഹ് ുജാ ാം ദ്പാണിദ്ഗ
ഹ്ണസാമാനയാം ത ാണ്ട് അര്‍ഥമാ
ക്കുന്നു. മൃഗബന്ധിനിക്ക് മൂ േ
യമി ല. രജുനിര്‍മി മായ സൂദ് ാ
ധയാ എന്നത് വചരുന്നു സൂദ് ാണി
ന്ത്ുക്കള്‍.േ യുതട ചുെുാം ആയസ
ഗു ി ാദ്പായാം ( േ ീ ൃ ാം)
തേക്കുന്നു.വ ാഹ്മയമായ േ യ
ത്തില്‍,ജാ ാേയേത്തില്‍, ന്ത്ു് ു
തട മൂ ാം േ ീ ൃ മായിരിക്കു
ന്ന ുവപാത , സമസ് മദ്ന്ത്ങ്ങ ു
വടയുാം മൂ ഭൂ ാം സേഖരിയാണ്.
േിദ്യ ത ലാാം അേിതട േിദ്ശ്ാന്ത്ി
,

ദ്പാപിക്കുന്നു.സമസ് മദ്ന്ത്ങ്ങ ുാം

അ ി ിരിക്കുന്നു..
48. ഗുരുദ് വമണ സാംദ്പാപ് ഃ
സദ്രദ്ായാര്‍ഥ ഈരി ഃ
നിഗര്‍വഭപി മഹ്ാവദ്േി
ശ്ിേഗുര്‍വാത്മവഗാചരഃ
സവഗുരുപാരരരയദ് മത്തില്‍ േിദ്യ
ഭിക്കുന്ന ിതന സദ്രദ്ായാര്‍ഥ
തമന്ന് പറയുന്നു. ോക്കിനുാം മന
സ്സിനുാം അവഗാചരമായ ശ്ിേഗുരു
േിതന സവന്ത്ാം ആത്മാേില്‍ത്തതന്ന
സാക്ഷാത് രിക്കുന്നത് നിഗര്‍ഭാ
ര്‍ഥാം. ശ്ിോസത്മ യാനുസന്ധാനാം
ത ാണ്ട് ഈ അനുഭൂ ി ഭിക്കു
ന്നു.
49. ത്ദ്പ ാരാം ച വദ്വേശ്ി
ദ്ിങ്മാവദ് ണ േദ്ാമി വ
ശ്ിേഗുര്‍വാത്മനാസമ യാനുസന്ധാ
നാം ദ്ാത്മ ാം
50. നിഷ് വാം ശ്ിവേ ബുധവാ
ദ്ദ്ൂപ വാം ഗുവരാരപി
ന്നിരീക്ഷണസാമര്‍ഥയാദ്ാത്മനശ്ച
ശ്ിോത്മ ാം
,

51. ഭാേവയദ് ഭക്തിനദ്മഃ സന്‍

ശ്വകാവന്മഷാ കി ഃത ൌ ി ാം
ഥയിഷയാമി ചദ് വദ്േ വയാരപി.
52. േിദ്യാഗുര്‍വാത്മനാസമ യാം
ദ്ദ്പ ാരദ്പദ്ര്‍ശ്യവ
ാവരശ്ച ുരദ്സാണി
േൃത്തദ് ി യസാംയു ാം
53. സവരാരുഹ്ദ്വയാം
ശ്ാവക്തരഗ്നിവഷാമാത്മ ാം ദ്പിവയ
ഹ്ൃവ ലഖാദ് യസാംഭൂസ രക്ഷസരര്‍ന
േസാംഖയസ ഃ
54. ബിന്ദ്ുദ് യയുസ ര്‍ജാ ാം
നേവയാനയാത്മ ാം ദ്പിവയ
മണ്ഡ ദ് യയുക്താം ു ചദ് ാം
ശ്ക്തയന ാത്മ ാം
അ ിതെ ദ്പ ാരാം പറയുന്നു.
ി ലാത്തത് നിഷ് വാം നിരേയ
േ വാം. നിഷ് മായശ്ുധരൂപാം
സവാത്മാോല്‍ ദ്ര്‍ശ്ിക്കുന്ന ിന്
ഗുരുേിതെ രൂപതത്ത ശ്ിേതനന്നു
തന്ന േിചാരിച്ച് ധയാനിക്കണാം.
ഗുരു വാം ത ാണ്ടാണ് ശ്ിോത്മ വാം
ഭിക്കുന്നത്. ശ്ിഷയന്‍ ഗുരുേിതന
നിരീക്ഷിക്കണാം. ആ അസദ്വ ചി
,

ദ്ാാംബുേില്‍ ശ്ിഷയനുാം ീനമായി

ത്തീരുന്നു.നിഖി പാശ്ങ്ങ ില്‍നിന്നുാം
മുക്തി വനടുന്ന ിന് ഗുരുനിരീക്ഷ
ണാം, ശ്ുദ്ശ്ൂഷണാം ഇേ വേണാം.
സവാത്മനിരീക്ഷണസാമര്‍ഥയമുള്ള
ശ്ിഷയന്‍ േിശ്ുധനായി ശ്ിോത്മ
വാം ദ്പാപിക്കുന്നു. ശ്ക, സവകാ
ചാം,സാംസാരാഭിമുഖയാം അഹ്കാരാം
ഇേതയ ലാാം ഉവപക്ഷിച്ച് സവയാം
സവാത്മാേു തന്ന ശ്ിേതനന്ന് സാ
ക്ഷാത് രിക്കുന്നു. സ്ഫടി സമീപാം
തചരരത്തിപ്പൂേു തേച്ചാല്‍ ചുേ
പ്പുനിറാം വ ാന്നുതമന്ന ലാത അത്
സ്ഫടി തത്ത ബാധിക്കുന്നി ല. അ ു
വപാത ശ്ിഷയനുാം ശ്ിേമായി , സാം
സാരജീേി ത്തി ിരുന്നാ ുാം ൂടി
സ്ഫടി സമമമായി േി ങ്ങുന്നു.
ഇനി ദ് മദ്പാപ് മായ ത ൌ ി ാ
ര്‍ഥാം പറയാാം. ചദ് വദ്േ , ഗുരു,
േിദ്യ,സാധ ന്‍ ഇേരുതട ഐ യാ
നുസന്ധാനമാണ് ത ൌ ി ാര്‍ഥാം.
അ ിതെ ദ്പ ാരാം പറയുന്നു.
ആദ്യാം േിദ്യാചദ് േുമായി ഐ യാം
പറയാാം. േിദ്യാബീജദ് യത്തി ാണ്
,

ാരാം. ഭൂഗൃഹ്ങ്ങള്‍ ച ുരദ്സ

ങ്ങ ാണ്. സുവശ്ാഭനമായ പീ േ
ര്‍ണമുള്ള പൃഥവീമണ്ഡ മാണ്. ഭൂ
വമായ ാരത്താല്‍ ച ുരദ്സ
ദ് യാം ജാ മാേുന്നു. ശ്ിേന്‍ ഹ് ാ
രാം,ശ്ക്തി സ ാരാം. േിദ്യാബീജദ്
യത്തില്‍ ഹ്ാംസാം ഇരിക്കുന്നു. ച ു
രദ്സാന്ത്വരണ ഒരു േൃത്താം അ ിന
ത്ത് വഷാഡശ്ദ് മായ വസാമാത്മ
പത്മാം. അ ിന ത്ത് രണ്ടാമതത്ത
േൃത്താം. അ ി ാണ് അഗ്നയാത്മ മാ
യ അഷ്ടദ് പത്മാം.അ ിന ത്ത് മൂ
ന്നാാം േൃത്താം. ഇദ്പ ാരാം േൃത്ത
ദ് യസാംയു ാം അഗ്നിവഷാമാത്മ ാം
പത്മദ്വയാം. പത്മ ാഞ്ചി േൃത്ത
രൂപ വാം ത ാണ്ട് ജ വേുാം
പറഞ്ഞു. സ ാരത്തില്‍ (ജ ാം)
േൃത്തദ് യസാംയു മായ പത്മദ്വയാം
ജനിക്കുന്നു.ബീജദ് യശ്ിഖരഗ മായ
ഹ്ൃവ ലഖാദ് യത്തില്‍ ഹ് ാരവരഫാ
ഖയബിന്ദ്ുദ് യയു മായി നേസാംഖയാ
ത്മ മായി, നേവയാനിചദ് ാം ജനി
ക്കുന്നു.പത്മദ്വയവശ്ഷാം ച ുര്‍ദശ്ാര,
ദ്ശ്ാരങ്ങ ായ മൂന്ന് ചദ് ാം .
,

ശ്ക്തിയുാം അന നുാം ദ് ിഭിര്‍നി

ഷ്പന്ന വാം ത ാണ്ട് ച ുര്‍ദശ്ാരാദ്ി
ചദ് ദ് യാം വേയാമബീജമായ ഹ് ാര
വത്താടു ൂടി, (ഹ്ൃവ ലഖാദ് യത്തില്‍
ഹ് ാരദ് യാം) ജനിപ്പിക്കുന്നു. അശ്ു
ധാം. ശ്ുധാം, മിദ്ശ്ാം എന്ന് മൂന്നുേി
ധാം ദ്പസ് ാരാം തചയ്യതപ്പടുന്നു
.ജ്ഞാനദ്ീപേിമര്‍ശ്ിനിയില്‍,
ഒേയാണപീഠമവധയ ദ്ാംബേനാന്ത്ഃ
ദ്ശ്ീമച്ച ുഷ്പാദ്വ ാം പൃഥിേയാ
ധിപ വയ ദ്ബഹ്മവണ നമഃ
ോം അപാമധിപ വയ േിഷ്ണവേ
നമഃ രാം വ വജാധിപ വയ രുദ്ദ്ായ
നമഃ യാം ോയവധിപ വയ
ഈശ്വരായ നമഃ ആ ാശ്ാധിപ വയ
പഞ്ചേദ്ക്തസദ്ാശ്ിേമഹ്ാവദ്പ ാസ
നായ നമഃ ഇദ്പ ാരാം ദ്ശ്ീമഞ്ചാ ാ
രമായ സദ്ാശ്ിേതന അര്‍ച്ചിക്കുോ
നാണ് പറയുന്നത്. മദ്ന്ത്ാത്മ മായ
തസൌഭാഗയേിദ്യ ഇ ാണ് അനുശ്ാ
സിക്കുന്നത്.
55. വേയാമബീജദ് വയസണേ
ദ്പമാ ൃദ് ി യാനവി ാം
,

ഇഛാജ്ഞാനദ് ിയാരൂപമാദ്നദ് യ
സാംയു ാം.
56. സദ്ാശ്ിോസനാം വദ്േീ
മഹ്ാബിന്ദ്ുമയാം പരാം ഇഥാം
മദ്ന്ത്ാത്മ ാം ചദ് ാം വദ്േ ായാഃ
പരാം േപുഃ
മൂന്നുേിധാം ദ്പമാ ൃക്കള്‍, വേയാമ
ബീജദ് യാം, ഇഛാജ്ഞാനദ് ിയാ
ശ്ക്തി മൂന്നുേിധാം, ദ്പമാദ്നദ് യാം,
ഇേവയാടു ൂടിയ ുാം മഹ്ാബിന്ദ്ു
മയേുാം പരേുമായ സദ്ാശ്ിോസ
നാം മദ്ന്ത്ാത്മ ചദ് വദ്േ യുതട പര
മരൂപമാണ്. ദ്ശ്ീചദ് ാം വദ്േ യുതട
പരമരൂപമാണ്. ദ് ിവ ാണാദ്ിഭൂപു
രാ ന്ത്മായ എ ലാ ആേരണവദ്േ
ുാം വദ്േ യുതട അാംഗങ്ങള്‍
(അേയോം) തന്നയാണ്. പരമവ
ജസ്സായ ഈ ദ്ശ്ീചദ് ശ്രീരത്തില്‍നി
ന്ന് ശ്ക്തിനി രാം സമുദ്ദ്ത്തില്‍
ഊര്‍മി ത വപ്പാത സ്ഫുരിക്കു
യാണ്.
57. ഏ ാദ്ശ്ാധി ശ് വദ്േ ാത്മ യാ
പുനഃ ഗവണശ് വാം മഹ്ാവദ്േയാഃ
സവസാമരേിപാേസ ഃ
,

58. ഇഛാജ്ഞാനദ് ിയാഭിശ്ചഗുണദ് യയു

സ ഃപുനഃദ്ഗഹ്രൂപാ ച സാ വദ്േീ
ജ്ഞാന ര്‍വമദ്ന്ദ്ിസയരപി
ാവമശ്വരയാദ്ി ിദ്സാം, ാവമശ്വര ാ
വമശ്വരിമാരുതട ആയുധവദ്േ ള്‍,
അഷ്ടവ ാണത്തില്‍ േശ്ിനയാദ്ി ള്‍,
അഷ്ടവ ാണാന്ത്രാ ത്തില്‍ ഷഡാംഗവദ്
േ ള്‍, അന്ത്ര്‍ദശ്ാരത്തില്‍ സര്‍വ
ജ്ഞാദ്യ ായ 10, രണ്ടാമതത്ത ദ്ശ്ാ
രത്തില്‍ സര്‍വസിധിദ്പദ് മു ായ
10, ച ുര്‍ദശ്ാരത്തില്‍ സര്‍വസാം
വക്ഷാഭിണി മു ായ 14,അഷ്ടദ്
ത്തില്‍ അനാംഗ ുസുമാ മു ായ
േര്‍, വഷാഡശ്ദ് ത്തില്‍ ാമാ ര്‍ഷി
ണി മുയ ായ 16, അ തത്ത ച ുര
ദ്സത്തില്‍ മുദ്ദ്ാവദ്േ മാര്‍ 10, മധയ
ച ുരദ്സത്തില്‍ ദ്ബാഹ്മി മു ായ
8, ബാഹ്യച ുരദ്സത്തില്‍ അണിമാ
ദ്ി 10. ഇദ്പ ാരാം ഏ ാദ്വശ്ാത്തര
ശ് ാം വദ്േ ാരൂപങ്ങത ജനിപ്പിക്കു
ന്നേ ുാം അേരുതടതയ ലാാം രൂപമു
ള്ളേ ുമായ ദ്ശ്ീചദ് രൂപിണിയായ
വദ്േ എന്ന് അര്‍ഥാം.
വദ്േ ,ഗുരു,േിദ്യ,ചദ് ാം,ശ്ിഷയതനന്നി
,

േരുതട ഏ വത്തിനാണ്. ഇത ലാാം

ഗവണശ് വത്തി ുണ്ട്. ാ ാക്ഷിനയാ
യാനുസൃ മാണ് ഗവണശ് വാം പറ
ഞ്ഞത്. വമല്‍പ്പറഞ്ഞ ദ്ശ്ീചദ് സ്ഥി
മായ അവന ാം വദ്േ മാതര ഗണ
മായി രു ണാം. ഈ വദ്േ ാസമൂ
ഹ്ഗണാം മഹ്ാവദ്േിയുതട രേി, ച
ദ്ന്ദ്, അഗ്നിസമമായ ദ് ിവനദ് ത്തില്‍
ഇരിക്കുന്നു. ഇഛ ശ്ിരസ്സി ുാം
ജ്ഞാനാം അ ിനു ാതഴയുാം ദ് ിയ
പാദ്ത്തി ുമിരിക്കുന്നു.
59. ദ്ര്‍വഥവരേ വദ്വേശ്ി
രസണരാന്ത്സരഃപുനഃദ്പ ൃ യാ ച
ഗുവണനാപി പുാംസ് വബവന്ധന
ചാത്മനാ
60. നക്ഷദ് േിദ്ഗഹ്ാ ജാ ാ
വയാഗിനീ വമവഥാചയവ
വഗാദ്ിധാ ുനാഥാഭിഡാ ിനയാദ്ിഭിര
പയതസൌ
61. േര്‍ഗാഷ്ട നിേിഷ്ടാഭിവരയാഗിനീഭിശ്ച
സാംയു ാ വയാഗിനീരൂപമാസ്ഥായ
രാജവ േിശ്വേിദ്ഗഹ്ാ
ജ്ഞാവനദ്ന്ദ്ിയങ്ങള്‍ വദ്ശ്ാദ് ാം, വക്ക്,
ചക്ഷു,ജിഹ്വ, ദ്ഘാണാം എന്നീ
,

വബാധ രണങ്ങ ാണ്. ര്‍വമദ്ന്ദ്ിയ

ങ്ങള്‍ ോക്ക്,പാണി, പായു,പാദ്ാം,
ഉപസ്ഥാം .ശ്ബ്ദാം,സ്പര്‍ശ്ാം, രൂപാം,
രസന,ഗന്ധാം, േചനാം,ആദ്ാനാം, ഗമ
നാം, േിസര്‍ഗാം,ആനന്ദ്ാം ഇേയുാം
മനസ്സ്,ബുധി, അഹ്കാരാം ,ചിത്താം
ഇേയുാം നമുതട ദ്പ ൃ ിയാണ്.
ഗുണസാമയാം അേയക്തമാണ്. ഗുണ
മാണ് സുഖദ്ുഃഖവമാഹ്ാദ്ി ുതട
മൂ ാം. ആത്മാവ് പുരുഷ വമായ
ു ത ാണ്ട് പുാംസ് വബന്ധേുാം
ദ്പ ൃ യാ ഉണ്ട്.വസവഛാ േിദ്ഗഹ്ാം
ധരിക്കുന്ന വദ്േി 27 നക്ഷ്ദ് േിദ്ഗ
ഹ്യായുാം ാണതപ്പടുന്നു.
വക്ക്,മാസാം,സ്നായു, രക്താം, മജ,
വമദ്സ്സ്,ശ്ുക്ലാം മു ായ സപ് ധാ ു
ക്ക ി ാണ് ഡാ ിനി,രാ ിനി, ാ ി
നി, ാ ിനി,സാ ിനി,ഹ്ാ ിനി
മു ായേരുതട അധിഷ്ഠാനാം.
േര്‍ഗാം അ. .ച,ട. .പ.യ,ശ്.ഈ
േര്‍ഗാഷ്ട ത്തി ാണ് ദ്ബഹ്മാണി
മു ായേരുതട അധിഷ്ഠാനാം.
ച ുശ്ശ ിയില്‍ േര്‍ണാനുദ് മവയാ
വഗന യസയാാം മാ ൃ്േഷ്ട ാം സ്ഥി ാം
,

എന്ന് പറയുന്നുണ്ട്.ഷഡാധാരത്തി
ാണ് ഡാ ിനയാദ്ി. മാ ൃ ള്‍
സ്ഥൂ രൂപമായി വഗാദ്ി ില്‍
േയാപിക്കുവരാള്‍ വയാഗിനി ദ്പ ട
മാ ുന്നു. ദ്ബാഹ്മി മു ായേതര
വക്ക് മു ായ ധാ ുക്ക ി ാണ്
വസേിവക്കണ്ടത്. േിശ്വേിദ്ഗഹ്യായ
വദ്േി സര്‍വസമഷ്ടിരൂപാം ത ാണ്ട്,
അ ാത് വയാഗിനീരൂപതമടുത്ത്
േിഹ്രിക്കുന്നു.
62. ദ്പാണാപാതനൌ സമാനവശ്ചാദ്ാന
േയാതനൌ ഥാ പുനഃ
നാഗഃ ൂര്‍വമാഥ ു വരാ
വദ്േദ്വത്താ ധനഞ്ജയഃ
63. ജീോത്മാ പരമാത്മാ വചവ യസ
രാശ്ിസവരൂപിണി
അ ഥാദ്ിദ് ിപാംക്തയാത്മ ാര്‍ത്തീയാ
ദ്ിദ് വമണ സാ
64. ഗവണവശ്ാഭൂന്മഹ്ാേിദ്യാ
പരാോഗാദ്ി ോങ്മയീ
ബീജബിന്ദ്ുധവനീനാാം ച ദ് ി ൂവടഷു
ദ്ഗഹ്ാത്മി ാ
65. ഹ്ൃവ ലഖാദ് യസാംഭൂസ സ്ഥി ാംസഖ
സ് ഥാക്ഷസരഃ
,

അസനയദ്വാദ്ശ്ഭിര്‍േര്‍സണവരഷാ
നക്ഷദ് രൂപിണി
േിദ്യ പര,പശ്യന്ത്ി,മധയമാ, സേഖ
രീരൂപമാണ്. അ ഥ എന്ന് പാംക്തി
യായിൊണ് ആത്മ ാര്‍ത്തീയദ് മാം.
സവരാം 16, ാ മു ല്‍ 16, യ മു ല്‍
സാന്ത്ാം വഷാഡശ്ാം. അ ഥാദ്ിേര്‍ണാ
ത്മ വാം ാര്‍ത്തീയാദ്ി, ാമരാജാ
ദ്ി, ോഗ്ഭോദ്ിദ് വമണ (അ ാരാദ്
പാംക്തിദ് യാം ാര്‍ത്തീയാം, ാരാ
ദ്ി ാമരാജാം, യ ാരാദ്ി ോഗ്ഭോം
എന്ന ദ് മാം) ഈ പാംക്തി ാണ്
ഗണങ്ങള്‍. ച ുര്‍വിധമാ ൃ ാ മയ
വത്താല്‍ ,അ ഥാദ്ി, സേഖരയാദ്ി
േര്‍ഗഗണദ് യബീജാം ഉള്ള മഹ്ാേി
ദ്യക്ക് ഗവണശ്നാണ് (ഗണപ ി)
അധീശ്ന്‍. ൂടദ് യാം അക്ഷരപിണ്ഡ
ങ്ങ ാണ്. ബീജബിന്ദ്ുധവനി ില്‍
ബീജാം ഈ ാരാക്ഷരജാ ാം. ബിന്ദ്ു
ക്ഷണാം. ധവനി നാദ്ാം. ബീജബിന്ദ്ു
ധവനി ുതട ദ്പവയാഗാം ഛാന്ദ്സത്തി
ാണ്. ൂടദ് യബീജാം 3, ബിന്ദ്ു
3,നാദ്ാം 3 ഇങ്ങതന ദ് ി ൂടത്തില്‍
േിദ്യ ദ്ഗഹ്ിക്കതപ്പടുന്നു. ബീജദ് യ
,

ശ്ിഖരേ ിയായി, ഹ്ൃവ ലഖാദ് യ

സാംഭൂ യായി, ഹ് ാര, വരഫാ ാര,
ബിന്ദ്ുനാദ്ാത്മി യായി പഞ്ചദ്ശ്ാം
(15) അക്ഷരസാംഖയ. ഹ്ൃവ ലഖാദ് യാം
േര്‍ജിച്ചാല്‍ ദ്വാദ്ശ്േര്‍ണാം. ൂടദ്
യാേയേത്തില്‍ത്തതന്ന ഇദ്പ ാരാം
15, 12 എന്നിേ വചര്‍ത്ത് 27
േര്‍ണാം നക്ഷദ് രൂപിണി ത ന്ന്
പറയതപ്പടുന്നു.
66. േിദ്യാന്ത്ര്‍ഭൂ ശ്ക്തയാസദ്യഃശ്ാസക്തഃ
ഷഡ്ഭിസ് ഥാക്ഷസരഃ വയാഗിനീ വാം
ച േിദ്യായാ രാശ്ി വാം
ചാന്ത്േര്‍ജിസ ഃ
േിദ്യ ള്‍ പഞ്ചദ്ശ്ാക്ഷരിയി ാണ്
അന്ത്ര്‍ഭൂ മായിരിക്കുന്നത്. ഹ്ൃവ ല
ഖയിത 3 ശ്ക്തി, അ ിത ആദ്യാം
ാരദ് യാം. ഷഡക്ഷരത്തി ാണ്
വയാഗിനീ വാം. ഡാ ിനയാദ്ി ആറു
വപരാണ് വയാഗിനി ള്‍. പഞ്ചദ്ശ്ാ
ക്ഷരിയുാം ഹ്ൃവ ലഖയുതട മൂന്നുാം
വചര്‍ന്ന 18ല്‍നിന്ന് വയാഗിനിമാരുതട
6 ുറച്ച ാണ് വമഷാം മു ുള്ള 12
രാശ്ി ള്‍.
,

67. ഏോം േിശ്വദ്പ ാരാ ച

ചദ് രൂപാ മവഹ്ശ്വരീ വദ്േയാ
വദ്വഹ് യഥാ വദ്പാവക്താ ഗുരുവദ്വഹ്
സഥേ ഹ്ി
68. ദ്ദ്പസാദ്ാശ്ച ശ്ിവഷയാപി
ദ്ദ്ൂപഃസാംദ്പ ാശ്വ ഇവ യോം
ത ൌ ി ാര്‍ഥസ് ു ഥിവ ാ
േീരേന്ദ്ിവ
ഇദ്പ ാരാം ഗവണശ്ാദ്ിേിശ്വദ്പ ാര
മാണ് ദ്ശ്ീചദ് രൂപമായ ദ് ിപുരസു
ന്ദ്രീരൂപാം. േിദ്യാപക്ഷമായാ ുാം
ചദ് പക്ഷമായാ ുാം ഗവണശ്ാദ്ിയാ
തണന്ന് സൂചി ാം.
അ ഥാദ്ിമയമധയദ് ിവ ാണവരഖയാ
ല്‍ ഗവണശ് വാം, നേവ ാണത്തില്‍
ദ്ഗഹ്രൂപ വാം, േൃത്തദ് യച ുര്‍ദ്
ശ്വ ാണ ബഹ്ിര്‍ദ്ശ്ാരവ ാണങ്ങ
ില്‍ നക്ഷദ് രൂപ വാം, അഷ്ടവ ാണ
ത്തില്‍ ദ്ബാഹ്മി മു ായ വയാഗിനീ
വാം,പഞ്ചശ്ക്തിച ുര്‍േഹ്നിപത്മദ്വയ
ഭൂഗൃഹ്ത്തില്‍ രാശ്ി വാം. ഇദ്പ ാ
രാം വദ്േീവദ്ഹ്ത്തില്‍ പറഞ്ഞ ു
തന്ന ഗുരുവദ്ഹ്ത്തി ുാം ധയാനിക്കു .
ദ് ിപുരസുന്ദ്രിയുതട വസവഛാസവീ
,

ൃ മായ ീ ാേിദ്ഗഹ്ാം തന്ന

ആദ്ിഗുരുോയ ശ്ിേനുാം. ശ്ിേദ്പ
സാദ്മുള്ള ഗുരുേി ുാം ഗുരുദ്പസാദ്
മുള്ള ശ്ിഷയനി ുാം അവ രൂപാം
തന്ന ദ്പ ാശ്ിക്കുന്നു എന്ന ാണ്
ത ൌ ി ാര്‍ഥാം. വദ്േിയുതട ഗുരു
ശ്രീരത്തില്‍ ഗവണശ്തനന്നവപാത
ഗുരുേിതെ ശ്രീരത്തില്‍ ശ്ിഷയ വ
േുാം ഇരിക്കുന്നു.
69. ഥാ സര്‍വരഹ്സയാര്‍ഥാം ഥയാമി
ോനവഘ മൂ ാധാവര ഡിദ്ദ്ൂവപ
ോഗ്ഭോ ാര ാാം ഗവ
70. അഷ്ടാദ് ിാംശ്ത് ായുക്ത
പഞ്ചാശ്ദ്വര്‍ണേിദ്ഗഹ്ാ േിദ്യാ
ുണ്ഡ ിനീരൂപാ മണ്ഡ ദ് യവഭദ്ിനീ
71. ഡിത്വ ാടിനിഭദ്പഖയാ ബിസ ന്ത്ു
നിഭാ ൃ ീഃവേയാവമന്ദ്ുമണ്ഡ ാസക്താ
സുധാവദ്സാ ഃസവരൂപിണീ
72. സദ്ാ േയാപ് ജഗദ് ൃത്സ്നാ
സദ്ാനന്ദ്സവരൂപിണീ ഏഷാ
സവാവത്മ ി ബുധിസ് ു
രഹ്സയാര്‍വഥാ മവഹ്ശ്വരീ
പൂര്‍വവാക്തമായ സര്‍വത്തിതെയുാം
രഹ്സയാര്‍ഥാം പറയുന്നു.
,

മൂ ാധാരത്തില്‍ േിദ്യു ല വപാത

ോഗ്ഭോ ാരമായി ോക്ക് (പരാ
പശ്യന്ത്ിമധയമാസേഖരീരൂപാം)
ആേിര്‍ഭേിക്കുവരാള്‍ സവയാം ോ
ഗ്മിയായിത്തീരുന്നു. ോഗ്ഭോം
ദ് ിവ ാണാം. അേിതട ആത്മാവ്
സ്ഫുരിക്കുന്നു.(ആത്മനഃ സ്ഫുരണാം)
അഷ്ടാദ് ിാംശ് ാ േഹ്നിയില്‍ ധൂദ്മാം,
അര്‍ച്ചിസ്സ് മു ായ 10, സൂരയതെ
പിനി മു ായ 12, ചദ്ന്ദ്നില്‍
അമൃ ാദ്ി ായ 16, ആത 38
. അ മു ല്‍ ക്ഷ േതര 51 അ
ക്ഷരാം . അഷ്ടദ് ിാംശ്ദ് ായുക്ത
മാണ് പഞ്ചാശ്ദ് േര്‍ണേിദ്ഗഹ്
യായ േിദ്യ എന്ന അക്ഷരവദ്േ .
അേത സവരേയഞ്ജനവഭദ്ാം ത ാ
ണ്ട് 36 വസവരൂപിണി എന്ന്
േി ിക്കുന്നു. 51 അക്ഷരരൂപിണി
യായ ആ ശ്ക്തി ുണ്ഡ ിനീരൂ
പമായി മൂന്നു മണ്ഡ ങ്ങത വഭ
ദ്ിച്ച് മു ിവ ക്ക് ഉയരുന്നു. വ ാടി
േിദ്യു ുതട ദ്പ ാശ്ാം, ാമര
നൂ ിതെ വപാത വനര്‍ത്ത ആ ൃ ി
,വേയാമാം, ഇന്ദ്ുമണ്ഡ ാം ഇേയി
,

ുള്ള ആസക്തി, ന്നില്‍നിന്ന്

ദ്പേഹ്ിക്കുന്ന സുധാവദ്സാ സ്സിതെ
അമൃ ധാരാസവരൂപിണി. സദ്ാ
േയാപിക്കുന്ന സദ്ാനന്ദ്സവരൂപിണി .
അേത സവാത്മാേില്‍ ദ്പാപിക്കാാം.
പുറാംവ ാ ത്തില്‍ ദ്പാപിക്കു
എ ുപ്പമ ല. ഇ ാണ് സര്‍വരഹ്സയാ
ര്‍ഥാം.
73. മഹ്ാ വാര്‍ഥ ഇ ി യത് ച്ച
വദ്േീ േദ്ാമി വ നിഷ് വ പരവമ
സൂക്ഷ്വമ നിര്‍ വക്ഷയ ഭാേേ
ര്‍ജിവ
74. വേയാമാ ീവ പവര വ വ ദ്പ ാശ്ാ
നന്ദ്േിദ്ഗവഹ് േിവശ്വാത്തീര്‍വണ
േിശ്വമവയ വ വ സവാത്മനി
വയാജനാം
ഇനി മഹ്ാ വാര്‍ഥാം പറയാാം.
നിഷ് േുാം നിരേയേേുമായ
പരമമായ സൂക്ഷ്മത്തില്‍ രവണ
ദ്ന്ദ്ിയങ്ങള്‍ക്ക് അവഗാചരമായ
നിര്‍ ക്ഷയസ്ഥാനത്ത്, ഭാേനക്കു
വപാ ുാം എത്താനാോത്ത ഭാേ
േര്‍ജി സ്ഥാനത്ത്, വേയാമാ ീ മാ
യ പര വാം ദ്പ ാശ്ാനന്ദ്േിദ്ഗഹ്
,

മായി, സ ജഗത്തില്‍നിന്നുാം േിമു

ക്തമായി (േിവശ്വാത്തീര്‍ണാം) വദ്ശ്
ാ ാദ്ി പരിമി ി ി ലാത ഇരി
ക്കുന്ന പര വതത്ത സവാത്മാേി
ാണ് നിവയാജിപ്പിച്ച് അനുസന്ധാനാം
തചയ്തത് അനുഭേിവക്കണ്ടത്. ഇ ാ
ണ് മഹ്ാ വാര്‍ഥാം.
75. ദ്ാ ദ്പ ാശ്മാന വാം വ ജസാാം
മസാമപി അേിനാഭാേരൂപ വാം
സ്മാദ് േിശ്വസയ സര്‍വ ഃ
ഇരുെി ുാം വ ജസ്സ് ദ്പ ാശ്ിക്കുന്നു.
ദ്പ ാശ്രൂപമായ ദ്ബഹ്മാം ജഡരൂ
പത്തി ുാം ദ്പ ാശ്ിക്കുന്നു. ചിദ്ാ
ത്മാോയ പരമശ്ിേതനന്ന സ യാം
സര്‍വത്തി ുാം പരിസ്ഫുരിച്ച്
സര്‍വ ജഗത്തിവനയുാം ദ്പ ാശ്ിപ്പി
ക്കുന്നു.
76. ദ്പ ാശ്വ മഹ്ത്ത വാം
ദ്ിേയദ് ീോരവസാജവവ
നിരസ് സര്‍വസകല്‍പ്പ
േി ല്‍പ്പസ്ഥി ിപൂര്‍വ ഃ
77. രഹ്സയാര്‍വഥാ മഹ്ാഗുപ് ഃ
സദ്യഃദ്പ യയ ാര ഃമഹ്ാജ്ഞാനാ
ര്‍ണവേ ദ്ൃഷ്ടഃശ്ാംകാ ദ് ന
,

പാര്‍വ ീ.
മഹ്ാ വാം വദ്ശ് ാ ങ്ങ ാല്‍ അേി
ഛിന്നമ ല. അത് സവയാം ദ്പ ാശ്ിക്കു
ന്നു, മെ് സര്‍വവത്തയുാം ദ്പ ാശ്ിപ്പി
ക്കുന്നു. സയ ഭാസാ സര്‍വമിദ്ാം
േിഭാ ി( ഠാം 5.15) പരവമശ്വരി പര
വമശ്വരിമാരുതട ദ്ിേയദ് ീേയാണ്
സൃഷ്ടി. ആ ദ്ിേയദ് ീഡാ ാ ത്ത്
രവസാജവ മായ അേരില്‍നിന്ന് മഹ്
ത്ത വാം പഴയവപാത േീണ്ടുാം
ദ്പ ാശ്ിക്കുന്നു. നിരസ് സര്‍വ
സകല്‍പ്പേി ല്‍പ്പസ്ഥി ിപൂര്‍വ മാ
ണ് ഓവരാ സൃഷ്ടിയുാം. മഹ്ാഗുപ്
മാണ് ഈ രഹ്സയാര്‍ഥാം. അ യന്ത്
യത്വനന സാംരക്ഷിക്കതപ്പവടണ്ട ാണ്
ഈ ജ്ഞാനാം.സദ്യഃദ്പ യയ ാര ഃ
ഏത ാന്നിതന വ ൊല്‍ ശ്ിവോഹ്ാം
അസമീ ി എന്ന ദ്പ യയാം സമുദ്ി
മാ ുവമാ അത്. ഈ ജ്ഞാനസമു
ദ്ദ്ത്തില്‍ ശ്ക വേണ്ട ി ല.
78. േിദ്യാപീഠനിബവന്ധഷു സാംസ്ഥിവ ാ
ദ്ിേയസിധിദ്ഃ ത ൌ ാചാരപസര
വദ്േീ പാദ്ു ാഭാേനാപസരഃ
,

79. വയാഗിനീവമ വനാദ്യുസക്തഃദ്പാപ് ദ്ി

േയാഭിവഷചസനഃശ്കാ കേിഗ
സ ഃ സദ്ാ മുദ്ി മാനസസഃ
80. പാരസ്പവരയണ േിജ്ഞാ
രഹ്സയാര്‍ഥേിശ്ാരസദ്ഃ ഭയവ
നാനയഥാ വദ്േീ വാാം ശ്വപ
ു സുന്ദ്രീ
ശ്ിേയുതട േിദ്ശ്ാന്ത്ിസ്ഥാനാം േിദ്യാ
പീഠാം. ബീജദ് യശ്ിഖരേര്‍ത്തിയായ
ബിന്ദ്ു, അര്‍ധചദ്ന്ദ്,വരാധിനീ, നാദ്,
നാദ്ാന്ത്ശ്ക്തി, േയാപി ,സമന, ഉന്മ
നി എന്ന ദ് മത്തി ാണ് അനുസന്ധാ
നാം തചവയ്യണ്ടത്. േിദ്യാപീഠത്തില്‍
നിബന്ധിച്ച് ഇദ്പ ാരാം ധയാനിക്കുന്ന
ത് ദ്ിേയസിധിദ്മാണ്. പരമശ്ിേസ
മാധിയാണ് ജ്ഞാനമഹ്ാര്‍ണോം.
അമൃ ാം നിറഞ്ഞ് നിസ് രാംഗമായി
സവാത്മാേി ാണ് അത് ാണു .
പുറത്ത ല. ഉന്മനിയിത ത്തിയ േയ
ക്തി നി യാം ഈ സമാധിഅേസ്ഥ
അനുഭേിക്കുന്നു.ഇ ില്‍ യാത ാരു
ശ്കക്കുാം അേ ാശ്മി ല. ു ാം
,

ശ്രീരാം മഹ്ാദ്പവയാജനവഹ് ു വാം

ത ാണ്ട് ത ൌ ാം എന്ന് പറയുന്നു.
സമയാചാരപരര്‍ക്ക് പാദ്ു ാഭാേന
മാണ്.ദ്ശ്ീഗുരുപാദ്ു തമന്ന് സാരാം.
വയാഗിനീവമ നാം പറയുന്നു. യദ്
യദ് മി ി ാ മരീചയസ് ദ് ദ്
േിഭുവരേ ജൃാംഭവ ത് സ ാാംഹ്ി
നിയമാേ ാംബനി ധയാനപൂജന ഥാ
േിോംബ ഃ എദ് തയദ് മരീചി
ള്‍ (രശമി) വയാജിക്കുന്നുവോ അദ്
യദ് േിഭു തന്നയാണ് േിജൃാംഭി
മാേുന്നത് എന്ന നിയമമാണ് വയാ
ഗിനീമി ി ത്തി ുാം അേ ാംബിക്കു
ന്നത ന്ന് പറയുന്നു. മാ ൃ,വമയ,
മാന, സാംേിദ്മാണ് വയാഗിനി.
അന്ത്ര്‍മുഖീസവഭാേമുള്ള പരമ
ദ്പമാ ാേിതെ ഉള്ളില്‍ അേയുതട
വമ നാം പരമേിദ്ശ്ാന്ത്ിയാണ്.
അഥോ ദ്ബാഹ്മി മു ായ അഷ്ട
ങ്ങ ുതട അര്‍ച്ചനാര്‍ഥാം സാമയി
ചദ് വമ നാം വയാഗിനീവമ നമാതണ
ന്ന് പറയാാം.ദ്പാപ് മായ ദ്ിേയാ
,

ഭിവഷചനത്തില്‍ ഭിച്ച ഗുരുേിതെ

ശ്ിേ വാം, മദ്ന്ത്സവഭാോം, ചിദ്ദ്സ
മായ ശ്സ ി ത്താല്‍ ശ്കാ
കാദ്ി ത ലാാം നീങ്ങി, മുദ്ി മാന
സനായ സാധ സവഭാോം, അേധാ
രണത്തിനുള്ള വമധാശ്ക്തി ഇേതയ
ലാമാണ് വയാഗിനീസവരൂപാം നിര്‍ണ
യിക്കുന്നത്.
81. പാരസ്പരയേിഹ്ീനാവയ
ജ്ഞാനമാവദ് ണ ഗര്‍വി ാ വ ഷാാം
സമയവ ാവപന േി ുര്‍വന്ത്ി
മരീചയഃ
സൂരയരൂപാം കമുള്ള ജ ത്തി ുാം
ണാടിയി ുാം ദ്പ ിഫ ിക്കുന്ന ുാം
ശ്ുധജ ത്തി ുാം ശ്ുധമായ ണാടിയി
ുാം ദ്പ ിഫ ിക്കുന്നത് ഒവര വപാത യ ല.
അ ുവപാത യാണ് േയ യസ് േയക്തി
ുതട ഹ്ൃദ്യത്തില്‍ വയാഗിനീസവരൂപാം
ദ്പ ിഫ ിക്കുന്നത്.പരമമായ ദ്പസാ
ദ്േുാം ആനന്ദ്േുമാണ് പരമശ്ിേ സവരൂ
പാം ശ്ുധമായി ദ്പ ിഫ ിച്ചു എന്ന ിന്
ക്ഷണാം.പാരരരയമായി ഭിച്ച രഹ്
സയാര്‍ഥേിശ്ാരദ്ര്‍ക്ക് ശ്ിോദ്ിസവഗുരു
,

പരയന്ത്ാം ഗുരുപാരരരയദ്പ ാരാം സ

രഹ്സയാര്‍ഥേുാം ഭിക്കുന്നുണ്ട്. പറ
യതപ്പെ ഗുണങ്ങ ി ലാത്തേരായ ത ൌ ാ
ചാരദ്പേര്‍ത്ത ര്‍ക്ക് ു വയാഗിനിതയ
ദ്പാപിക്കാനാേുന്നി ല. പുസ് പരി
ജ്ഞാനാം ത ാവണ്ടാ , േയുത്പത്തിബ ാം
ത ാവണ്ടാ ഇത് സാധയമാേു യി ല.
അദ്പ ാരമുള്ള പാണ്ഡി യഗര്‍വമുള്ള
സാധ തര തേറുത സമയാം നഷ്ടതപ്പടു
ത്തി മരീചി ള്‍ മാദ്നാം തചയ്തത് ി
പ്പിക്കു മാദ് ാം തചയ്യുന്നു. സ
മദ്ന്ത്ാക്ഷരങ്ങ ുാം പരിജ്ഞാനമുണ്ടാ
യിെുാം ഉച്ചാരണാം ശ്രിയ ലാത േന്ന്
നിഷ്ഫ മായിവപ്പാ ുന്നു.
സര്‍വപീഠനിോസിനയഃസര്‍വഗാഛിന്മരീച
യഃസഭരവേയാ ഭരി ാ ാരാ രക്ഷന്ത്ു
ു മാ രഃ എന്ന ദ്പാമാണി േചന
ദ്പ ാരാം ദ്ബാഹ്മി മു ായ, ഡാ ിനി
മു ായ ( വക്ക് മു ായ സപ് ധാ ു
ക്ക ുതട) വദ്േ ള്‍ േി ാരാം ഉണ്ടാക്കി
സവസവധാ ുക്ക ില്‍നിന്ന് ഉണ്ടായ േി ാര
വഹ് ുോയി ആ ശ്രീരതത്ത നശ്ിപ്പി
ക്കുന്നു. ഏ ു ദ്ിനത്തില്‍ ഏ ു നക്ഷദ്
,

ത്തി ാണ് വയാഗിനീവമ നാം തചവയ്യണ്ട

ത ന്ന് ഇനി പറയുന്നു.
82. യസ് ു ദ്ിേയരസാസവാദ്വമാദ്മാന
േിമര്‍ശ്നഃവദ്േ ാ ിഥിനക്ഷവദ്
ോവരപി ച േിവ്സവ ഃ
83. മരീചിന്‍ദ്പീണയവ യേ
മന്ദ്ിരാനന്ദ്ഘൂര്‍ണി ഃ സര്‍വദ്ാ ച
േിവശ്വഷണ ഭവ
പൂര്‍ണവബാധനാാം
പരമവേയാമത്തില്‍ സ്ഥി ി തചയ്യുന്ന
ത് ദ്ിേയമായ പരശ്ിോം. രസാം ആ
സവദ്ിച്ച അനുഭേേുാം അ ിനാ ു
ണ്ടായ ആവമാദ്േുാം േിമര്‍ശ്നേുാം
വചര്‍ന്ന മവനാേൃത്തി ശ്ിേവെ ാ
ണ്.. ദ്ിേയരസാസവാദ്വമാദ്മാന േിമ
ര്‍ശ്നസവഭാേമുള്ള ശ്ിേനാണ് ദ്പഥ
മവദ്േ . വദ്േ ാ ിഥി ച ുര്‍ദശ്ി
യുാം അഷ്ടമിയുമാണ്. വദ്േ ാനക്ഷ
ദ് ാം പുഷയമാണ്. സേേസവ ോരാം
അഥോ സൂരയദ്ിനാം ഞായറാഴ്ച.
ഗുരുദ്ിനേുാം സവനക്ഷദ് േുാം ശ്ുഭമാ
ണ്. ഈ ാ ങ്ങ ി ാണ് മരീചി
ത (വയാഗിനി ത ) ദ്പീണിപ്പിവക്ക
ണ്ടത്, പൂജിവക്കണ്ടത്. ദ്പ യോയാം
,

സാംഭേിക്കാ ിരിക്കാനാണ് ഇത്.

നി യപൂജനാം തചയ്യാന്‍ സാധിക്കാ
ത േന്നാ ാണ് ഇത് നിര്‍വദശ്ിക്കു
ന്നത്. പൂര്‍ണിവബാധനാം ഭിക്കാ
നാണ് ഇത ലാാം പറയുന്നത്. നിരാ
േരണചിദ്ദ്ൂപമായ ആത്മശ്ാംഭു വാം
ദ്പാപ് മാ ാണ് പരമ ക്ഷയാം. ആ
േരണാം നീങ്ങാനാണ് ആേരണവദ്േ
ാപൂജനാം.
84. ഏോം ഭാേസ് ു വദ്വേശ്ി
വദ്ശ്ിവ ദ്ന്ദ്ദ്പസാദ് ഃമഹ്ാജ്ഞാനമ
വയാ വദ്േി സദ്യഃസാംദ്പാപയവ
നസരഃ
പൂര്‍ണവബാധഭാോം ഭിക്കാനായി,
അ ിതനത്തതന്ന ഭാേിച്ച്, വദ്ശ്ിവ
ദ്ന്ദ്നായ ഗുരുേിതന ദ്പസാദ്ിപ്പിക്കു
. നിരാേരണചിന്മയമായ മഹ്ാ
ജ്ഞാനാം ഗുരു ടാക്ഷാം ത ാണ്ട്
ത ൌ ാചാരപരരായ മനുഷയര്‍ക്ക്
ഭിക്കുന്നു. മദ്ന്ത്സവക ാം ഉപസാംഹ്
രിക്കുന്നു.
85. ഏേവമ ദ് ദ്പദ്ാം ജ്ഞാനാം
േിദ്യാര്‍ണാഗമവഗാചരാം വദ്േീ
,

ഗുഹ്യാം ദ്പിവയസണേ േയാഖയാ ാം

ദ്ുര്‍ഗി ഷഡവിധാം
സവദ്യാ യസയ ദ്പവബാവധന
േീരചവദ് ശ്വവരാ ഭവേത്.
പരിപൂര്‍ണവബാധ ക്ഷണമായ പരമ
ശ്ിേ വാം ദ്പദ്ാനാം തചയ്യുന്ന ാണ്
ജ്ഞാനാം..േിദ്യാര്‍ണേമായ ആഗമ
ങ്ങ ാല്‍ ഇത് വഗാചരമാണ്. 51
അക്ഷരേര്‍ണങ്ങ ാ ാണ് സ ാഗമ
േിദ്യാസാഗരങ്ങ ുാം ഉണ്ടായത്.
അ ിതന അറിയുന്നേരാണ്
ദ് ിപുരാ ാരമായ േീരചവദ് ശ്വരനാ
യി ഭേിക്കുന്നത്. ഈ ഗുഹ്യശ്ാ
സ് തത്ത ഷഡവിധാം േയാഖയാനാം
തചയ്ത ിരിക്കുന്നു. ഗുരു ടാക്ഷമി ലാ
ത യറാനാോത്ത ദ്ുര്‍ഗമാണ്
ജ്ഞാനാം. അ ിതെ അധീശ്വരി
ദ്ുര്‍ഗ, ദ്ുര്‍ഗി ശ്ിേനു ദ്പിയയായ ി
നാ ാണ് ശ്ിേഗുരു ഇദ്പ ാരാം ഉപ
വദ്ശ്ിച്ചത്.
,

3.പൂജാസവക ാം
1. പൂജാസവക മധുനാ ഥയാമി
ോനവഘ യസയദ്പവബാധമാവദ് ണ
ജീേന്മുക്തഃ ദ്പവമാദ്വ
ഇനി പൂജാസവക ാം പറയാാം. ഇ ിതെ
ദ്പവബാധനമാവദ് ണ ജീേന്മുക്തനുാം ,
ശ്ിവോഹ്തമന്ന വബാധത്താല്‍ ആനന്ദ്ോ
നുമായി മനുഷയന്‍ ഭേിക്കുന്നു.
2. േ നിവ യാദ്ി ാ പൂജാ
ദ് ിഭിര്‍വഭസദ്ര്‍േയേസ്ഥി ാഃ
പരാചാപയപരാ തഗൌരീ ൃ ീയാ ച
പരാപരാ
ദ്പ ാശ്ാത്മാോയ ശ്ിേതെ േിമര്‍ശ്ാത്മ
രൂപമായ തഗൌരിയുതട നി യപൂജ മൂ
ന്നു വഭദ്ങ്ങവ ാതട േയേസ്ഥി ി തചയ്യതപ്പ
െിരിക്കുന്നു. പര, അപര, പരാപരാ
എന്നാണ് മൂന്ന് വഭദ്ാം. പരയാണ് ഉത്തമ
പൂജ. പരമശ്ിേനുമായി അസദ്വ ന്മ
യ സാധിക്കുന്ന ിനാ ാണ് ഉത്തമ വാം.
ബാഹ്യച് രാേരണപൂജവയാടു ൂടിയ
,

അപര വഭദ്ഭാേന ഉ ോക്കുന്ന ിനാല്‍

അധമമാണ്. ഇ ുരണ്ടുാം വചര്‍ന്ന ബാ
ഹ്യാഭയന്ത്രപൂജയായ മധയമ പരാപര
ചി ലയഭാേനാ ാരിമിയായി ധാമത്തില്‍
അദ്വയഭാേന ഉണ്ടാക്കുന്നുണ്ട്.
3. ദ്പഥമാസദ്വ ഭാേസ്ഥാ
സര്‍വദ്പസരവഗാചരാ ദ്വി ീയാ
ചദ് പൂജാ ച സദ്ാ നിഷ്പാദ്യവ മയാ
സര്‍വവദ്ന്ദ്ിയേയാപാരദ്പസരങ്ങവ യുാം
ഏ ീ രിച്ച് അസദ്വ മാക്കുന്നത് എങ്ങ
തന. ആത്മാേിതന മനസ്സി ുാം മനസ്സിതന
ഇദ്ന്ദ്ിയങ്ങ ി ുാം സാംവയാജിപ്പിച്ചാണ് ഈ
അസദ്വ ന്മയ സാധിക്കുന്നത്. അസദ്വ
ാം ത ാണ്ട് സര്‍വ ദ്പസരങ്ങവ യുാം
ദ്പ യക്ഷമായി ാണാാം. രണ്ടാമവത്ത ാ
ണ് ചദ് പൂജ. ഇത് സദ്ാ എ ാ
ല ജ്ഞാന
പസവി ുാം തചവയ്യണ്ട ാണ്.
4. ഏോം ജ്ഞാനമവയ വദ്േി ൃ ീയാ
വസവദ്പഥാമയീ ഉത്തമാ സാ പരാ
വജ്ഞയാ േിധാനാം ശ്ൃണു സാദ്ര ാം
അസദ്വ ഭാേന ത ാണ്ട് പുറത്തുാം
അ ത്തുമുള്ള സര്‍വേുാം ആേരണ
,

രൂപങ്ങ ുാം ജ്ഞാനമയ ാേിദ്ശ്ാന്ത്ിരൂ

പമായി, അസദ്വ മായിത്തതന്ന സവദ്പഥാ
മയമായി അനുഭേിക്കാനാക്കുന്ന ാണ്
ൃ ീയയായ പരാപര. ദ്പ ാസശ് ഘന
മായ ദ്ബഹ്മധാമത്തി ാണ് ഘൃ േുാം
അര്‍ച്ചനാദ്ദ്േയേുാം ഇത്തരാം ദ്പജ്ഞ
ഉദ്ിച്ച േയക്തി അര്‍പ്പിക്കുന്നത്, പുറത്ത
ല. ഉത്തമപൂജ പരാപൂജയാണ്. ആന്ത്ര
മാണ്. പരാപര മധയമാം അപരാപൂജ
അധമാം.
5. മഹ്ാപത്മേനാന്ത്വസ്ഥ ോഗ്ഭവേ
ഗുരുപാദ്ു ാാം ആപയായി ജഗദ്ദ്ൂപാാം
പരമാമൃ േര്‍ഷിണീാം
6. സഞ്ചിന്ത്യപരമാസദ്വ
ഭാേനാമദ്ഘൂര്‍ണി ഃ
ദ്ഹ്രാന്ത്രസാംസര്‍പ്പന്നാദ്ാവ ാ ന ല്‍പ്പരഃ
7. േി ല്‍പ്പരൂപസാംജല്‍പ്പേിമുഖഃ
അന്ത്ര്‍മുഖഃ സദ്ാ ചിത് വ ാ ലാസദ് ി
സവകാചസ് വ ിസുന്ദ്രഃ ദ്ബഹ്മരദ്ന്ധത്തില്‍
അവധാമുഖമായി തേ ുത്ത ു മ ാം
മഹ്ാപത്മേനാം. ഇ ാണ് ോഗ്ഭോം.
ോഗ്ഭേദ് ിവ ാണത്തില്‍ ഗുരുപാദ് ാം
,

ഭാേന തചയ്യുന്നു. മൂന്നുവ ാ േുാം

എേിതട ഇരിക്കുന്നുവോ, ആ പരമ
ഗുരുോയ ശ്ിേതെ പാദ്ു മാണ് പറയു
ന്നത്. ശ്ിശ്ിര രമായ ിരണാേ ി ത
ത ാണ്ട് മൂന്നുവ ാ േുാം ു ിര്‍പ്പിക്കുന്ന
ാണ് ആപയായി ജഗദ്ദ്ൂപതമന്ന ു ത ാ
ണ്ട് േിേക്ഷിക്കുന്നത്. നിരന്ത്രാം നിബി
േമായ ചിദ്ദ്സാം അഥോ അമൃ ാം
േര്‍ഷിക്കുന്നത് എന്ന് േിവശ്ഷണാം.
അ ിതന സവാത്മാോല്‍ ചിന്ത്ിക്കു .
ശ്ിവോഹ്ാം എന്ന പരമാസദ്വ ഭാേനാ
മദ്ാം അഥോ ഹ്രി ത ാണ്ട് മുദ്ി
മായ മനസ്സുത ാണ്ട് മനനാം തചയ്യു .
ദ്പസാദ്സവീ ാരാനന്ത്രാം ആന്ത്രജപാം.
പുരമധയസ്ഥി മായ ഹ്ൃത്പുണ്ഡരീ ാം
ദ്ഹ്രാം. ഹ്ൃദ്ാ ാശ്ാം. അ ി ാണ്
സസര്‍പ്പിണിയായ നാദ്ാം ച ിക്കുന്നത്.
അ ിതന േിഭാേനാം തചയ്യു .
ആനന്ദ് ക്ഷണമനാഹ് നാമ്നി വദ്വശ്
നാദ്ാത്മനാ പരിണ ാം േ രൂപമീവശ്
ദ്പ യങ്മുവഖന മനസാ പരിചീയമാനാം
ശ്ാംസന്ത്ി വനദ് സ ിസ ഃപു ശ്ചധനയാഃ
,

പുറവത്തക്കുള്ള എ ലാ ഇന്ദ്ിയസഞ്ചാര
േുാം നിര്‍ത്തി, ആന്ത്രമായ ആ നാദ്ാം
മാദ് ാം ദ്ശ്ധിക്കു . ഇ ാണ് ശ്രിയായ
ആന്ത്രജപാം. ബാഹ്യജപാം ജപവമ അ ല.
ആന്ത്രമായ നാദ്ാനുസന്ധാന ക്ഷണമാണ്
ജപാം. നാനാേിധാം ഉച്ചാരണ ക്ഷണവത്താ
ടു ൂടിയ ബാഹ്യജപമ ല. നാനാേിധമാ
യ രൂപങ്ങ ുതട ജല്‍പ്പനമാണ് ബാഹ്യജ
പാം. ഇത്തരാം േി ല്‍പ്പജപത്തില്‍ േിമു
ഖനുാം സദ്ാ അന്ത്ര്‍മുഖനുമായ സാധ ന്‍
നിഷ് േുാം നിരാധാരേുാം നിരന്ത്ര
േുമായ ധയാനസമാധിയില്‍ നാദ് യാം
ദ്പാപിച്ച് അസദ്വ ന്മയ വനടുന്നു.
ചിത് വ ാ ലാസത്തിന് ഭാംഗവമാ സവകാ
ചവമാ ൂടാത സദ്ാ അ ിസുന്ദ്രമായി
രിക്കുന്നു. പരമവദ്പമാസ്പദ്മായ ആ
ചിദ്സമുദ്ദ്ത്തില്‍ പരമാന്ദ്തസൌന്ദ്രയ
ഹ്രി അനുഭേിക്കുന്നു.
8.ഇദ്ന്ദ്ിയദ്പീണസനവദസേയര്‍േിഹ് സ് ാ
ത്മപൂജനഃ നയാസാം നിര്‍േൃ വയത്
വദ്വഹ് വഷാഡാനയാസപുരഃസരാം
ആത്മവദ്േ ക്ക്, വദ്ശ്ാദ് ാം മു ായ
,

ജ്ഞാവനദ്ന്ദ്ിയങ്ങത ദ്പീണിപ്പിക്കുന്ന
നാദ്ാം(സാംഗീ ാം) മു ായ ദ്ദ്േയങ്ങത
സാധ ന്‍ സമര്‍പ്പിക്കുന്നു. ദ്ീപാം,ധൂപാം,
ഗന്ധാം,വ പാം, നാദ്ാം ഇേ ഇദ്ന്ദ്ിയദ്പീണ
നത്തിനാണ്. ഷഡ്ദ്പ ാരമുള്ള
വഷാഡാനയാസാം തചയ്യുന്നു. അേയുതട
ദ്പ ാരാം ഉങ്ങതനയാണ്.
9. ഗവണസശ്ഃ ദ്പഥവമാ നയാവസാ
ദ്വി ീയസ് ു ദ്ഗസഹ്ര്‍മ ഃനക്ഷസദ് ശ്ച
ൃ ീയാഃ സയാദ് വയാഗിനീഭിശ്ച ുര്‍ഥ ഃ
10. രാശ്ിഭിഃ പഞ്ചവമാ നയാസഃ
ഷഷ്ഠഃപീസഠര്‍നിഗദ്യവ
വഷാഡാനയാസസ് വയാം
വദ്പാക്തഃസര്‍വസദ് േപരാജി ഃ
11.ഏോം വയാ നയസ് ഗാദ് സ് ു സഃ
പൂജയ സര്‍വവയാഗിഭിഃനാസ് യസ്
പൂവജയാ വ ാവ ഷു പി ൃമാ ൃമുവഖാ
ജനഃ
12. സ ഏേ പൂജയഃ സര്‍വവഷാാം സ
സവയ പരവമശ്വരഃ വഷാഡാനയാസ
േിഹ്ീനാം യാം ദ്പണവമവദ്േ പാര്‍വ ി
,

13. വസാചിരാന്മൃ വുമാപ്വനാ ി നര ാം

ച ദ്പപദ്യവ വഷാഡാനയാസദ്പ ാരാം ച
ഥയാമി ോനവഘ
ആദ്യനയാസാം ഗവണശ്ന്‍, രണ്ടാമത് ദ്ഗഹ്
നയാസാം. മൂന്നാ മത് നാശ്ി, നാ ാമത്
വയാഗിനീനയാസാം .അഞ്ച് നക്ഷദ് ാം
ആറാമത് പീഠനയാസാം. ഇദ്പ ാരാം
തചയ്യുന്ന പക്ഷാം എ ലാ ാരയത്തി ുാം
അപരാജി നായി ഭേിക്കുാം. അദ്പ ിഹ്
സാമര്‍ഥയവത്താതട സര്‍വപാശ്േുാം
േിവഭദ്ിച്ച് സവയവമേ പരവമശ്വര വാം
ദ്പാപിക്കുാം. വയാഗി ാ ുാം ൂടി
പൂജിക്കതപ്പടുാം. അമൃ വാം ഭിക്കുാം.
തചയ്യാത്തേര്‍ക്ക് മൃ വുേുാം നര ു യ
മായ ജീേി േുാം ഭിക്കുതമന്ന് േിപരീ
ാര്‍ഥാം.
14. േിഘ്വനവശ്ാ േിഘ്നരാജശ്ച
േിനായ ശ്ിവോത്തതമൌ േിഘ്ന ൃത്
േിഘ്നഹ്ര്‍ത്താ ച ഗണരാങ്
ഗണനായ ഃ
,

15 ഏ ദ്വന്ത്ാ ദ്വിദ്ന്ത്ശ്ച ഗജേവദ്ക്താ

നിരഞ്ജനഃ പര്‍ദോന്‍
ദ്ീര്‍ഘമുഖഃശ്കു ര്‍വണാ േൃഷധവജഃ
16. ഗണനാവഥാ ഗവജദ്ന്ദ്ശ്ച ശ്ൂര്‍പ്പ ര്‍ണാ
ദ് ിവ ാചനഃ ാംവബാദ്വരാ
മഹ്ാനാദ്ശ്ച ുര്‍മൂര്‍ത്തിഃമഹ്ാശ്ിേഃ
17. ആവമാവദ്ാ ദ്ുര്‍മുഖസശ്ചേ
സുമുഖശ്ച ദ്പവമാദ് േഏ പാവദ്ാ
ദ്വിജിഹ്വശ്ച ശ്ൂവരാ േീരശ്ച ഷണ്മുഖഃ
18. േരവദ്ാ ോമവദ്േശ്ച േദ് ുവണ്ഡാ
ദ്വി ുണ്ഡ ഃവസനാനിദ്ഗാമണീര്‍മത്താ
േിമവത്താ മത്തോഹ്നഃ
19. ജടി മുണ്ഡി ഥാ ഖഡ്ഗി
േവരവണയാ േൃഷവ നഃ ഭക്ഷയദ്പിവയാ
ഗവണശ്ശ്ച വമഘനാവദ്ാ ഗവണശ്വരഃ
51 ഗണപ ിമാരുതട നാമാം. അേര്‍ക്ക് 51
ശ്ക്തി ുമുണ്ട്.
20. രുണാരുണസകാശ്ാം ഗജേദ്ക്താന്‍
ദ് ിവ ാചനാന്‍ പാശ്ാകുശ്േരാഭീ ി
ഹ്സ് ാന്‍ ശ്ക്തിസമനവി ാന്‍.
ധയാനരൂപാം ഉദ്യസൂരയദ്പഭവയാതട
,

,ആനമുഖരായി, മൂന്നു വണാതട,

പാശ്ാം,അകുശ്ാം,(മു ിത സ ില്‍)
േരദ്ാം, അഭയാം ( ാഴതത്ത സ ില്‍)
മുദ്ദ് വ ാതട അേരേരുതട ശ്ക്തിസവമ
ാം ധയാനാം.
21. ഏ ാാംസ് ു േിനയവസത് വദ്വഹ്
മാ ൃ ാനയാസേത് ദ്പിവയ സവരസ് ു
സഹ്ി ാം സൂരയ ഹ്ൃദ്യാധഃ
ദ്പേിനയവസത്
22. ബിന്ദ്ുസ്ഥാവന സുധാസൂ ിാം
യാദ്ിേര്‍ണച ുഷ്ടസയഃ ദ്ഭൂപുദ് ാം
വ ാചനദ്വവന്ദ് േര്‍ഗാധിപ ിാം ദ്പിവയ.
23. ഹ്ൃദ്വയ േിനയവസഛുദ് ാം
ചേര്‍ഗാധിപ ിാം പുനഃഹ്ൃദ്വയാപരി
േിനയസ്വ ദ് ടേര്‍ഗാധിപ ിാം ബുധാം.
24. ബൃഹ്സ്പ ിാം ണ്ഠവദ്വശ്
േര്‍ഗാധിപ ിാം ദ്പിവയ നാതഭൌ
ശ്സനശ്ചരാം സചേ പേര്‍വഗശ്ാം
സുവരശ്വരി
25. േവദ്ക്ത ശ്ാദ്ിച ുര്‍േര്‍സണഃ
സഹ്ി ാം രാഹ്ുവമേ ച
,

ക്ഷ ാരസഹ്ിത ൌ വ ുാം പാതയൌ

വദ്വേശ്ി േിനയവസത്
ഇനി നയാസാം പറയാാം. അ ാരാം മു ല്‍
േിസര്‍ഗാം േതര 16 സവരാം ഹ്ൃദ്യത്തില്‍
സൂരയനായി നയസിക്കു . ാടത്തിത
അര്‍ദമാദ് യായ േൃത്താം ബിന്ദ്ുസ്ഥാനാം,
അേിതട യ,ര, ,േ എന്ന് നാ ക്ഷരാം
സുധാദ്സു ിയായ ചദ്ന്ദ്നായി നയസിക്കു
. ഭൂപുദ് നായ ുജതന വ ാചനദ്വന്ദ്വ
ത്തില്‍ േര്‍ഗാധിപ ിയായി നയസിക്കു
. ശ്ുദ് തന ഹ്ൃദ്യത്തില്‍ ചേര്‍ഗാധിപ
ിയായുാം, ബുധതന ടേര്‍ഗാധിപ ിയാ
യി ഹ്ൃദ്വയാപരിയുാം േിനയസിക്കു .
േര്‍ഗാധിപ ിയായി ണ്ഠവദ്ശ്ത്തില്‍
ബൃഹ്സ്പ ിയുാം പേര്‍ഗാധിപ ിയായി
നാഭിയില്‍ ശ്നീശ്വരനുാം േദ്ക്തത്തില്‍
ശ്,ഷ,സ,ഹ് എന്ന നാ ുേര്‍ണാധിപ ിയാ
യി രാഹ്ുേുാം പായുേില്‍ ക്ഷ ാരസ
ഹ്ി നായി വ ുേുാം നയസിക്കതപ്പടണാം.
26. ാവട ദ്ക്ഷവനവദ് ച ോവമ
ര്‍ണദ്വവയ പുനഃ പുടവയാര്‍നാസി ാ
യാശ്ച ണ്വഠ സ് ന്ദ്ദ്വവയ പുനഃ
,

27. പശ്ചാത് ൂര്‍പ്പരയുവഗ്മ ച

മണിബന്ധദ്വവയ ഥാ സ് നവയാര്‍
നാഭിവദ്വശ് ച ടിബവന്ധ ഃപരാം
28.ഊരുയുവഗ്മ ഥാ ജാതനൌര്‍ജാംഘ
വയാച്ച പദ്ദ്വവയ ജവ ത് ാ ാന ദ്പഖയാ
േരദ്ാഭയപാണയഃ
29 ന ിപാവണയാശ്വിനീപൂര്‍വഃ സര്‍വാഭ
രണഭൂഷി ഃ ഏ ാസ് ു േിനയവസത്
വദ്േീ സ്ഥാവനവഷവഷു സുരാര്‍ച്ചവന
ാടാം,ദ്ക്ഷവനദ് ാം,ോമാം, ര്‍ണാം രണ്ടുാം,
നാസി ാപുടാം, ണ്ഠാം, രണ്ട് വ ാ ു
ള്‍, ൂര്‍പ്പരദ്വയാം, മണിബന്ധാം, സ് നങ്ങ
ള്‍, നാഭിവദ്ശ്ാം, ടിബന്ധാം, രണ്ട് ഊരു
ക്കള്‍, ജാനുക്കള്‍, പദ്ദ്വയാം, എന്ന് 27
സ്ഥാനത്ത് നക്ഷദ് നയാസാം. ജവ ിക്കുന്ന
ാ ാനി ദ്പഭവയാതട, േരദ്ാഭയമുദ്ദ്
വ ാതട,സര്‍വാഭരണഭൂഷി ായി,
നക്ഷദ് വദ്േ മാതര സകല്‍പ്പിക്കണാം.
30. േിശ്ുതധൌ ഹ്ൃദ്വയ നാതഭൌ
സവാധിഷ്ഠാവന ച മൂ വ ആജ്ഞായാാം
ധാ ുനാഥാശ്ച നയസ് േയാ ഡാദ്ിവദ്േ ാ.
,

31. അമൃ ാദ്ിയു ാഃ സമയഗ്

ധാ േയാശ്ച സുവരശ്വരി പാവദ് ിാംവഗ
ച ുതക്ഷൌ ച ഹ്ൃദ്വയ ബാഹ്ുമൂ വ ഃ
ാ ുമൂ ത്തിത േിശ്ുധിക്ക് വഷാഡശ്ദ്
മ ാം. ഹ്ൃദ്യത്തിത അനാഹ് ത്തിന്
ദ്വാദ്ശ്ദ് മ ാം. നാഭിയില്‍ മണിപൂര
ത്തിന് ദ്ശ്ദ് മ ാം. സവാധിഷ്ഠാനത്തിന്
ഷഡ്ദ് മ ാം.മൂ ാധാരത്തിന് നാ ുദ്
േുാം ആജ്ഞക്ക് രണ്ട്ദ് േുമുള്ള മ
ങ്ങള്‍. വക്ക് മു ായ ധാ ുക്ക ുതട
സവാമിനിമാരായ ഡാദ്ി വദ്േ ള്‍ അമൃ
വത്താടു ൂടി ഈ പത്മങ്ങ ി ിരിക്കു
ന്നു. (ഡാ ിനി,രാ ിനി, ാ ിനി,സാ ി
നി, ഹ്ാ ിനി മു ായേര്‍).
അമൃ യു ായ വദ്േ മാതര സവഛന്ദ്
സാംദ്ഗഹ്ാം പറയുന്നത് ഇദ്പ ാരമാണ്, 1.
അമൃ . 2ആ ര്‍ഷിണി, 3.ഇദ്ന്ദ്ാണി, 4
ഈശ്ാനി 5.ഉമ 6 ഊര്‍ധവവ ശ്ിനി 7
ഋധിദ് 8.ഋഷാ 9.ര്‍ ു ാ 10. ര്‍ ുഷാ
11.ഏ പാദ് 12 ഐശ്വരയാ 13.ഓകാരി
14. ഔഷധാത്മാ 15.അാംബി
16. വഃക്ഷരാ 17. ണ്ഠ ാ18. ാ രാദ് ി
,

19. സവാ ി 20. ഗായദ് ി 21

.ഘണ്ഡാധാരി 22. ഡാര്‍ണാത്മാ 23.
ചണ്ഡാ 24 ഛായാ 25 ജയാ 26.േകാരി
27 ജ്ഞാനരൂപാ 28 ടകഹ്സ് ാ
29.ഠകാരി 30. ഡാമരി 31. ടകാരി 32
ണാമിനി 33 ാമസി 34. ദ്ാക്ഷായണി,
35 ധാദ് ി 36 നന്ദ്ാ 37 പാര്‍വ ി 38
ഫട് ാരി 39.ബന്ധിനി 40 ഭദ്ദ് ാ ി 41
മഹ്ാമായ 42 യശ്സവിനി 43 രക്ത 44
ാംവബാഷ്ഠി 45. േരദ്, 46 ദ്ശ്ീ 47
ഷണ്ഡ 48 സരസവ ി 49 ക്ഷമ 50. ഹ്ാംസ
േ ി .
32. ദ്ക്ഷിണാം പാദ്മാരഭയോമപാദ്ാേ
സാന ാം വമഷാദ്ിരാശ്വയാ േര്‍ണ
നയസ് േയാ സഹ് പാര്‍വ ി
ഇനി രാശ്ിനയാസാം
പറയുന്നു.വമഷാം,ഋഷഭാം,മു ായ 12
രാശ്ി ത അേയുതട േര്‍ണാക്ഷരമാ ൃ
ാസഹ്ി ാം നയസിക്കണാം.
33 പീഠാനി േിനയവസത് വദ്േി മാ ൃ
ാസ്ഥാനവ പുനഃ വ ഷാാം നാമാനി
ഥയവന്ത് ദ്ശ്ുണുഷവാേഹ്ി ാ ദ്പിവയ.
,

34.ോരാണസിാം വനപാ ാം തപൌദ്ണ്ഡേ

ര്‍ധനാം പുരസ്ഥിരാം ാനയ ുബ്ജാം
പൂര്‍ണസശ് ാം ഥാദ്ഭു ാം
35.ആദ്മാ വ ശ്വസര ാവദ്മ
ദ് ിവദ്സാ ഃ ാമവ ാട ാം സ ാശ്ാം
ഭൃഗുനഗരാം വ ദ്ാരാംപൂര്‍ണചദ്ന്ദ്വ
36.ദ്ശ്ീപീഠവമാകാരപീഠാം ജാ ദ്ന്ധാം
മാ വോത്ക്കവ ു ാന്ത്ാം വദ്േിവ ാൊം
ച വഗാ ര്‍ണാം മാരുവ ശ്വരാം
37 അെഹ്ാസാം ച േിരജാം രാജഗൃഹ്ാം
മഹ്ാപഥാം വ ാ ാപുരാം ഏ ാപുരാം
ാവ ശ്ാം ു ജയന്ത്ി ാ
38.ഉജയിനീ േിചിദ് ാം ച ക്ഷീര ാം
ഹ്സ് ിനാപുരാം ഓഡ്ഡീശ്ാം ച
ദ്പയാഗാഖയാം ഷഷ്ഠീ മായാപുരീ ഥാ.
39. ജവ ശ്ാം മ യാം സശ് ാം വമരുാം
ഗിരിേരാം ഥാ മാവഹ്ദ്ന്ദ്ാം ോമനാം
സചേ ഹ്ിരണയപുരവമേ ച
40. മഹ്ാ ക്ഷ്മീപുവരാഡയാവണ
ഛായാഛദ് മ ഃപരാം ഏവ പീഠാഃ
സമുദിഷ്ടാ മാ ൃ ാരൂപ ാ സ്ഥി ഃ
,

അ മു ല്‍ ക്ഷ േതരയുള്ള 51 േര്‍ണ

മാ ൃ ാരൂപങ്ങ ുതട 51 ശ്ക്തിപീഠങ്ങ
ാണ് ഇേിതട പറഞ്ഞിരിക്കുന്നത്.
വഷാഡാനയാസവശ്ഷാം ദ്ശ്ീചദ് നയാസാം
ആരാംഭിക്കുന്നു.
41. ഏോം വഷാഡാ പുരാ ൃ വാ
ദ്ശ്ീചദ് നയാസമാചവരത് ദ്ശ്ീമത് ദ് ിപുര
സുന്ദ്രയാശ്ചദ് നയാസാം ശ്ൃണു ദ്പിവയ
42.യത്ന സയ ചിദ്ാഖയാ ാം
നുശ്ുധി രാം പരാം
ച ുരദ്സാധയവരഖാസയ നമ ഇ യാദ്ിവ ാ
നയവസത്
43.ദ്ക്ഷാാംസപൃഷ്ഠപാണയദ്ഗസ്ഫിക്കപാ
ദ്ാാംഗു ീഷവഥ ോമാാംഗു ിഷു സ്ഫിവക്ക
പാണയവദ്ഗ ചാാംസപൃഷ്ഠവ
44.സചൂ ീമൂ പൃഷ്വഠഷു േയാപ വ വന
സുന്ദ്രീ അസദ് േ സ്ഥാനദ്ശ്വ
അണിമാദ്യാ ദ്ശ് നയവസത്.
10 ശ്രീരസ്ഥാനങ്ങ ില്‍ അണിമാദ്ി ായ
10 ശ്ക്തി ത നയസിക്കുന്നു. ശ്രീരശ്ു
,

ധിക്കാണ് ദ്ശ്ീചദ് തത്ത സവശ്രീരത്തി

ല്‍ത്തതന്ന നയസിക്കുന്നത്.
45. സിധിഃ ദ്ന്ത്ശ്ച നുേയാപ വ വന
സുന്ദ്രി ച ുരദ്സമധയവരഖാസയ നമ
ഇ യപി േ ലവഭ
46.േിനയവസത് സയാഃ സ്ഥാവനഷു
ദ്ബഹ്മാണയാദ്യാസ് ദ്ഷ്ടസു
പാദ്ാാംഗുഷ്ഠദ്വവയ പാര്‍ശ്വാം ദ്വക്ഷ
മൂര്‍ധ്നാനയപാര്‍ശ്വവ
ച ുരദ്സമധയവരഖയിത അഷ്ടസ്ഥാന
ങ്ങ ില്‍ ദ്ബാഹ്മി മു ായ അഷ്ടമാ ൃ
ത നയസിക്കുന്നു. (മഹ്ാ ക്ഷ്മിയുാം
വചര്‍ത്ത്). അേതര നയസിവക്കണ്ട
ശ്രീരഭാഗങ്ങ ുാം പറയുന്നു.
47 ോമദ്ക്ഷിണജാവനവാശ്ച ബഹ്ിരാംസ
ദ്വവയ ഥാ നയസ് േയാശ്ച ുരദ്സാന്ത്യ
വരഖാസയ നമ ഇ യപി.
48 േിനയസാത് േയാപ വ വന
പൂര്‍വവാക്താന്ത്ശ്ച േിദ്ഗവഹ് സയാ
സ്ഥാവനഷു ദ്ശ്സു മുദ്ദ്ാണാാം ദ്ശ് ാം
നയവസത്
,

ച ുരദ്സാന്ത്യവരഖയിത 10 സ്ഥാന
ത്തായി ദ് ിഖണ്ഡാമുദ്ദ്വയാതട സര്‍വസാം
വക്ഷാഭിണയാദ്ി മുദ്ദ് ത നയസിക്കുന്നു.
49.ദ്ബഹ്മാണയാദ്യഷ്ടസ്ഥാനാന്ത്സ് ാസാമ
തഷ്ടൌ നയവസത് ഃ ശ്ിവഷ്ട വദ്വ
ദ്വാദ്ശ്ാവന്ത് ച പാദ്ാാംഗുഷ്വഠ ച
േിനയവസത്.
ആ മുദ്ദ് ള്‍ക്കു മവധയ ദ്ബഹ്മാണി മു
ായ അഷ്ടസ്ഥാനങ്ങ ുതട ഇടയി ായി 8
മുദ്ദ് ത േിനയസിക്കു .ബാക്കി രണ്ട്
മുദ്ദ് ദ്വാദ്ശ്ാന്ത്യത്തില്‍ പാദ്ാാംഗുഷ്ഠ
ങ്ങ ി ാണ് േിനയസിവക്കണ്ടത്. വഷാഡശ്ാ
ന്ത്ത്തില്‍ ഇന്ദ്ുമണ്ഡ ത്തിതെ ാതഴയു
ള്ള സൂരയമണ്ഡ മാണ് ദ്വാദ്ശ്ാന്ത്ാം. ാ
ടസ്ഥാനബിന്ദ്ു വത്തിന് ഉപരിയാണ്
സൂരയമണ്ഡ ാം. ഇനി വഷാഡശ്ദ് േയാ
പ വാം പറയാാം.
50. ദ്ന്ത്ാം വഷാഡശ്ദ് പത്മായ നമ
ഇ യപി േിനയസയ ദവ
ാമാ ര്‍ഷിണയാദ്യശ്ച േിനയവസത്
ച ുരദ്സങ്ങ ുതട ആന്ത്രവദ്ശ്ത്ത് ഓാം
വഷാഡശ്ദ് പത്മാസയ നമ എന്ന്
,

മദ്ന്ത്പൂര്‍വാം േ തത്ത തചേി, പൃഷ്ഠാം

മു ായ സ്ഥാനങ്ങ ില്‍ ദ് വമണ സ്പ
ര്‍ശ്ിച്ച് ദ് ങ്ങ ില്‍ ാമാ ര്‍ഷിണി
മു ായേതര
േിനയസിക്കു . ാമാം,ബുധി,അഹ്കാരാം,ശ്
ബ്ദ,സ്പര്‍ശ്,രൂപ,രസ,ഗന്ധ,ചിത്ത,സധരയ,
സ്മൃ ി, എന്നീ നാമങ്ങവ ാടു ൂടിയ
അമൃ ശ്രീരാ ര്‍ഷിണിതയ എന്ന്
സാരാം.ദ് സ്ഥാനങ്ങള്‍ പറയുന്നു.
51. ദ് ാനി ദ്ക്ഷിണവദ്ശ്ാദ് പൃഷ്ഠമാംസാം
ച ൂര്‍പ്പരാം രപൃഷ്ഠാം വചാരുജാനു
ഗുല്‍ഫപാദ് ാം ഥാ
52 ോമപാദ് ാവധോം ഏ ദ്വാഷ്ടവ
മ ാം. ദ്ന്ത്വര ചാഷ്ടദ് പത്മാസയ നമ
ഇ യപി.
53.േിനയസയ ദ വഷവഷു ദ്ക്ഷശ്ാംവഖ ച
ജദ് ുവ ഊരവന്ത്ഗുല്‍ഫഗുല്‍വഫാരു
ജദ് ുശ്ാംവഖ ു ോമ ഃ
54 അനാംഗ ുസുമാദ്യസ് ു ശ്ക്തിരസഷ്ട
ച േിനയവസത് ദ്ന്ത്രച്ച ുര്‍ദശ്ാര
ചദ് ായ നമ ഇ യപി.
,

55 േിനയസയ സയവ ാവണഷു

നയവസഛക്തിച്ച ുര്‍ദശ്ഃ
സര്‍വസാംവക്ഷാഭിണയാദ്യാസ് ു സയ
വ ാണാനി േചാമയഹ്ാം.
56. ാവട ദ്ക്ഷഭാവഗ ച
ദ്ക്ഷഗണ്ഡാാംസുമധയ ഃപാര്‍ശ്വാന്ത്രൂരുജാം
ഘാന്ത്ര്‍ോമജാംഘാദ്ി പാര്‍വ ി
57 ോവമാതരൌ ോമപാര്‍തശ്യൌ ച
ോമാാംസസ ോമഗണ്ഡവ
ാടോമഭാവഗ ച ഥാസേ പൃഷ്ഠ
ഇ യപി
വഷാഡശ്ദ് , അഷ്ടദ് പത്മങ്ങ ുതട
ദ് ത്തില്‍ േിനയസിവക്കണ്ട സ്ഥാനങ്ങള്‍
പറയുന്നു. അര്‍ഥാം സ്പഷ്ടാം.അനാംഗ
ുസുമാദ്ി അഷ്ടശ്ക്തി ുാം , സര്‍വസാം
വക്ഷാഭിണി മു ായ 14 ശ്ക്തി ുാം
േിനയസിവക്കണ്ട സ്ഥാനങ്ങ ുാം പറയുന്നു(
ോമവ ശ്വരീമ ാം ാണു ) ഇനി ബഹ്ി
ര്‍ദശ്ാരേയാപ ാം പറയുന്നു..
,

58. വ ാ ദ്ശ്ാരചദ് ായ നമ ഇ യപി

പാര്‍വ ി സയ വ ാണാനി
ദ്ക്ഷാക്ഷിര്‍നാസി ാമൂ വനദ് വ
59 ുക്ഷീശ്ോയുവ ാവണഷു
ജാനുദ്വയഗുവദ്ഷു ച
ുക്‍ഷഷിര്‍സനരൃ ിദ്ബഹ്മാഖയവ ാവണ
സഷവഷു നയവസത് പുനഃ
ദ്ശ്ാരചദ് ത്തിതെ ദ്ക്ഷാക്ഷി മു ായ
10 വ ാണു ില്‍ സ്പര്‍ശ്ിക്കുന്നു.
ബാഹ്ുദ്വയാം ആരാംഭിച്ച് ഹ്ൃദ്യാം
േതരയാണ് ുക്ഷി. ുക്ഷിയുതട
ഉപരിഭാഗാം ിഴക്ക്, അവധാഭാഗാം
പടിഞ്ഞാറ്. ദ്ക്ഷിണോമപാര്‍ശ്വങ്ങള്‍
ത ക്കുാം േടക്കുാം. വ ാണശ്ബ്ദാം ത ാണ്ട്
ഊരുേുാം ബാഹ്ുേുാം സൂചി ാം.
ോമബാഹ്ുമൂ ാം ഈശ്ാനവ ാണാം.
ോവമാരുമൂ ാം ോയുവ ാണാം.
ദ്ക്ഷിവണാരുമൂ ാം സനരൃ ിവ ാണാം.
ദ്ക്ഷിണബാഹ്ുമൂ ാം അഗ്നിവ ാണാം.
,

60. സര്‍വസിധിദ്പദ്ാനീനാാം ശ്ക്തീനാാം

ദ്ശ് ാം ദ്പിവയ ദ്ന്ത്ശ്ച ദ്ശ്ാരാദ്ിചദ് ായ
നമ ഇ യപി.
61 േിനയസയ സയ വ ാവണഷു
സര്‍വജ്ഞാദ്യാശ്ച േിനയവസത്
ദ്ക്ഷനാസാ സൃക്കിണീ ച സ് നാം
േൃഷണവമേ ച
62 സീേനി ോമമുഷ് ാം ച സ് നാം
സൃക്കിണിനാസിവ നാസാദ്ഗാം സചേ
േിവജ്ഞയാം വ ാണാനാാം ദ്ശ് ാം ഥാ
സര്‍വസിധിദ്പദ്, സര്‍വസരദ്ദ്പദ്,
സര്‍വദ്പിയകരി,സര്‍വമാംഗ ാരിണി,സ
ര്‍വ ാമദ്പദ്, സര്‍വദ്ുഃഖേിവമാചിനി,
സര്‍വമൃ യുദ്പശ്മനി, സര്‍വേിഘ്നനി
ോരിണി,സര്‍വാാംഗസുന്ദ്രി ,സര്‍വതസൌ
ഭാഗയദ്ായിനി ഇേതര ദ്ശ്ാരചദ് വ ാണ
ങ്ങ ി ാണ് ഭാേന തചയ്യുന്നത്. പിതന്ന
അന്ത്ര്‍ദ്ശ്ാരചദ് തത്ത ദ്ക്ഷനാസാ മു
ായ സ്ഥാനങ്ങത സ്പര്‍ശ്ിച്ച് നയസി
ക്കു . സര്‍വജ്ഞ, സര്‍വശ്ക്തി.
സര്‍സവശ്വരയദ്പദ്,സര്‍വജ്ഞാനമയി,
,

സര്‍വേയാധിേിനാശ്ിനി, സര്‍വാധാരസവ
രൂപാ, സര്‍വപാപഹ്ര, സര്‍വാനന്ദ്മയി,
സര്‍വരക്ഷാസവരൂപിണി ,സര്‍വവപ്സി
ഫ ദ്പദ് ഇേതരയാണ് നയസിവക്കണ്ടത്.
63. ദ്ന്ത്വരഷ്ടവ ാണാദ്ിചദ് ായ നമ
ഇ യപി േിനയസയ സയ വ ാവണഷു
േശ്ിനയാദ്യഷ്ട ാം യവജത്
ചിബു ാദ്ി അഷ്ടവ ാണങ്ങത സ്പര്‍ശ്ി
ച്ച് ചദ് വ ാണു ില്‍ േശ്ിനയാദ്ിോ
ഗ്വദ്േ ത നയസിക്കു . (േശ്ിനി,
ാവമശ്വരി, വമാദ്ിനി, േിമ , അരുണ,
ജയിനി, സര്‍വവശ്വരി, ത ൌ ിനി.)
64.ചിബു ാം ണ്ഠഹ്ൃദ്യനാഭീനാാം
സചേ ദ്ക്ഷിണാം വജ്ഞയാം പാര്‍ശ്വച ു
ഷ് ാം ച മണിപൂരാദ്ിോമ ാം
65 ച ുഷ്ടയാം ച പാര്‍ശ്വാനാവമ വ
വ ാണാഷ്ട ാം പുനഃ ഹ്ൃദ്യസ്ഥ ദ് ിവ ാ
ണസയ ച ുര്‍ദ്ിക്ഷു ബഹ്ിര്‍നയവസത്
66 ശ്രചാതപൌ പാശ്സൃണി ദ് ിവ ാണാ
യ നമസ് ഥാ േിനയസയ സയ വ ാവണ
ഷു അദ്ഗദ്ക്ഷാന്ത്വരഷു ച
,

67 ാവമശ്വരയാദ്ിവദ്േീനാാം മവധയ
വദ്േീാം ച േിനയവസത് ഏോം മവയാ
ദ്ിവ ാ വദ്േീ നയാവസാ ഗുഹ്യ മദ് മഃ
ചിബു ാം മു ല്‍ ദ്ക്ഷിണപാര്‍ശ്വച ു
ഷ് ാം. മണിപൂര സ്ഥാനമായ നാഭി
മു ല്‍, ഹ്ൃദ്യാം, ണ്ഠാം, ചിബു ാം എന്ന്
ോമച ുഷ് ാം. ഈ പാര്‍ശ്വച ുഷ്
ങ്ങ ാണ് വ ാണാഷ്ട ാം. ഹ്ൃദ്യസ്ഥാനത്ത്
സ് നദ്വയമധയത്തി ുള്ള നിമ്നദ് ിവ ാ
ണാം ഹ്ൃദ്യദ് ിവ ാണാം. അ ിന്നു പുറ
ത്ത് നാ ു ദ്ിക്കി ുമായി ാവമശ്വരിതയ
ശ്രാം, ചാപാം, പാശ്ാം, സൃണി ഇേവയാ
തട നയസിച്ച് നമിക്കുന്നു. ആയുധച ുഷ്ട
യവത്താതട എന്ന് ധരിക്കണാം. ആയുധത്തി
ത പുാംസ്ദ് ീവഭദ്ാം ാവമശ്വര ാവമശ്വ
രിമാതരന്ന് സൂചി ാം. ബാണാം വനദ് ത്തി
ുാം ചാപാം പുരി ത്തി ുാം പാശ്ദ്വയാം
ര്‍ണത്തി ുാം സൃണി നാസാദ്ഗത്തി ു
മാണ് േിനയസിക്കുന്നത്. ദ് ിവ ാണായ
നമഃ എന്ന മദ്ന്ത്ാം ത ാണ്ട് വരഖാദ് യാം
സ്പര്‍ശ്ിച്ച് േിനയസിക്കുന്നു. ദ് ിവ ാണ
ത്തിതെ അദ്ഗദ്ക്ഷിവണാത്തരങ്ങ ില്‍
,

ാവമശ്വരി, േവദ്ജശ്വരി, ഭഗമാ ിനി

എന്നീ വദ്േിമാരുതട മധയത്തി ായി
വേണാം വദ്േി ദ് ിപുരസുന്ദ്രീ ധയാനാം.
അ ായത്, ദ്ശ്ീചദ് ത്തിതെ ബിന്ദ്ുേില്‍.
ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്സാമരസയരൂപയായ
ദ് ിപുരസുന്ദ്രി ബിന്ദ്ുേി ാണ് േിനയ
സിക്കതപ്പടുന്നത്. ഇ ാണ് ഗുഹ്യ മമായ
നയാസദ് മാം.
68 ഏ വ ഗുഹ്യ മാം ാരയാം വയാ
സേ േീരേന്ദ്ിവ സമയസ്ഥായ ദ്ാ
േയാം നാശ്ിഷയായ ദ്ാചന
ഈ ഗുഹ്യ മമായ ാരയാം നിനക്ക്
ഞാന്‍ ഉപവദ്ശ്ിച്ചു. ഇത് സമയാചാര
ല്‍പ്പരരായ ത ൌ ി ര്‍ക്ക് ഉപവദ്ശ്ി
ക്കാേുന്ന ാണ്. പശ്ുസമയാചാരനിഷ്ഠ
ര്‍വക്കാ മെു ശ്ിഷയന്മാര്‍വക്കാ ഉപവദ്ശ്ി
ക്കരുത്. (സമയസ്ഥന്മാരാതണകി ുാം
ശ്ിഷയര ലാത്തേര്‍ക്ക് എന്നുാം അര്‍ഥാം).
69. ഗുപ് ാദ് ഗുപ് രാം സച ദ്
ോദ്യ ദ്പ ടീ ൃ ാം മൂ വദ്േയാധി ാം
നയാസമണിമാന്ത്ാം പുനര്‍നയവസത്
,

രഹ്സയത്തില്‍തേച്ച് രഹ്സയമായ ഈ
ജ്ഞാനാം നിനക്കാണ് ഞാന്‍ ആദ്യമായി
ദ്പ ടിപ്പിച്ചു രുന്നത്. മൂ വദ്േി മു ല്‍
അണിമ േതര എ ലാ ദ്ശ്ീചദ് ാേരണ
വദ്േ വ ാടുാം ൂടി, നയാസാം തചവയ്യ
ണ്ട ാണ്. മൂ വദ്േയാദ്ിനയാസദ്പ ാരാം
പറയാാം.
69. ശ്ിരസ്ദ് ിവ ാവണ പൂര്‍വാദ്ി
ാവമശ്വരയാദ്ി ാ നയവസത്
73 ചൂോദ്ിവ ര്‍ധനിമ്വനര്‍ധാം
വശ്ഷാര്‍ധാം ര്‍ണപൃഷ്ഠവ
ര്‍ണപൂര്‍വവ വപാാംവഗ ച സയ
മൂവ ച േിനയവസത്
ചൂേ, വനദ് മൂ ാം, അപാാംഗാം , ര്‍ണ
പൂര്‍വപൃഷ്ഠാം ഇേിടങ്ങ ില്‍ സര്‍വജ്ഞ
മു ായേരുതട(10) പ ു ി േിനയസി
ക്കു .ബാക്കി പ ു ി മറുഭാഗത്ത്.
പൂര്‍വചദ് ത്തില്‍ േശ്ിനയാദ്ി ുാം
അനന്ത്വരാപരിചദ് ത്തില്‍ സര്‍വസിധയാ
ദ്ി ുാം അേരുതട മധയസ്ഥാനത്ത്
സര്‍വജ്ഞ മു ായേരുമാണ് നയസിക്ക
,

തപ്പടുന്നത്. സര്‍വസിധി മു ായ
ആേരണവദ്േ ാനയാസാം പറയുന്നുഃ-
74. സര്‍വസിധയാദ്ി ാം ണ്വഠ
ദ്പാദ്ക്ഷിവണയന േിനയവസത്
നാഭാേഷ്ടദ് ാം ത്തു ോംവശ് ോവമ ച
പാര്‍ശ്വവ ഉദ്വര സേയപാര്‍വശ്വ ച
നയവസദ്ാദ്ിച ുഷ്ടയാം
75 ോംശ്ോമാന്ത്രാ ാദ്ി നയവസദ്നയ
ച ുഷ്ടയാം സവാധിഷ്ഠാവന നയവസത്
സവസയ പൂര്‍വാദ്ൃക്ഷാേസാന ാം
76.ച ദ്സസ് ു ച ദ്സസ് ു ച ുര്‍ദ്ിക്ഷു
ദ് മാദ് നയവസത്
വനരതത്ത പറഞ്ഞവപാത ദ്പാദ്ക്ഷിണയദ്
മത്തില്‍മനുവ ാണത്തില്‍ (ച ുര്‍ദശ്വ ാ
ണത്തില്‍) നയസിക്കു . നാഭിയിത
അഷ്ടദ് പത്മത്തില്‍ അന്ാംഗ ുസുമാദ്യഷ്ട
ാം .അനാംഗ ുസുമ, അനാംഗവമഖ ,
അനാംഗമദ്ന,അനാംഗമദ്നാ ുര ഇേതര
ോംശ്ാം (പൃഷ്ഠാസ്ഥി), ോമപാര്‍ശ്വ
ങ്ങ ുതട അന്ത്രാ ത്തിന്‍ മുന്‍േശ്ാം,
ദ്ക്ഷിണപാര്‍ശ്ത്തിതെയുാം പൃഷ്ഠാസ്ഥി
,

യുവടയുാം അന്ത്രാ ാം എന്നിേിടങ്ങ ി

ാണ് നയസിവക്കണ്ടത്.(നാഭിയുതട
പശ്ചിമാദ്ിദ്ക്ഷിണപാര്‍ശ്വാന്ത്ാം) മെു
നാ ുവപതര ( അനാംഗവരഖ, അനാംഗവേ
ഗിനി, അനാംഗാകുശ്,അനാംഗമാ ിനി)
നാഭിവദ്ശ്ത്ത് ോയുവ ാണ്‍ മു ല്‍
സനരൃ ിപരയന്ത്ാം നയസിക്കുന്നു. ാമാ
ര്‍ഷിണി മു ായ ആേരണവദ്േ ത
സവാധിഷ്ഠാനപത്മത്തില്‍ ിഴക്കുനിന്ന്
ുടങ്ങി, ദ്ക്ഷിണദ്ിക്ക് േതര നാ ുദ്ിക്കി
ുാം നന്നാ ുേീ ാം ദ് വമണ നയസിക്കു .
77. മൂ ാധാവര നയവസന്മുദ്ദ്ാ ദ്ശ് ാം
സാധവ ാത്തമഃ
78. പുനര്‍ോംവശ് ച സവേയച ോവമ
സചോന്ത്രാ വ ഊര്‍ധവാധ
ദ്ശ്മുദ്ദ്ാശ്ച ഊര്‍ധവാതധൌ േര്‍ജി ാം
പുനഃ
സര്‍വസാംവക്ഷാഭിണി മു ായ മുദ്ദ്ാശ്
ക്തി ത മൂ ാധാരത്തില്‍ സാധവ ാത്ത
മര്‍ നയസിക്കുന്നു. പുന എന്ന ുത ാണ്ട്
അഷ്ടപട സ്ഥാവനാക്തമായത് േീണ്ടുാം
എന്ന് അര്‍ഥാം. പൃഷ്ഠാസ്ഥി, ോമപാ
,

ര്‍ശ്വാം, ദ്ക്ഷിണപാര്‍ശ്വാം (ഉത്തരഭാഗത്തു

നിന്ന് ദ്ക്ഷിണഭാഗവത്തക്ക്)ഇേയുതട
അന്ത്രാ ാം. പൃഷ്ഠാസ്ഥി ോയേയാദ്ി
ുതട അന്ത്രാ ാം മു ല്‍ മു ിവ ക്കുാം
ാവഴക്കുാം ദ്ശ്മുദ്ദ്.
ഇവദ്ന്ദ്ശ്ാനദ്ിവശ്ാര്‍മവധയ സ്ഥാനമനയാം
ദ്പ ീര്‍ത്തി ാം സനരൃ യാംബുദ്ിവശ്ാ
ര്‍മവധയ സ്ഥാനമനയത് ദ്പ ീര്‍ത്തി ാം
ഇദ്പ ാരാം 10 വ ാ പാ രുതട രീ ി
യില്‍ സ്ഥാനദ്വയമായി ദ്ശ്മുദ്ദ്ാര്‍ച്ചന.
79 ദ്ബഹ്മാണയാദ്ഷ്ട ാം ദ്ക്ഷജാംഘായാാം
ാസ് ുപൂര്‍വേത് ോമജാംഘാാം
സമാരഭയ ോമാദ്ിദ് മവ ാപി ച
80 സിധയഷ്ട ാം നയവസത് വ ഷു ദ്വയാം
പാദ് വ നയവസത് ാരണാത് ദ്പസൃ ാം
നയാസാം ദ്ീപാത് ദ്ീപമിവോദ്ി ാം
81 ഏോം േിനയസയ വദ്വേശ്ി
സവാവഭവദ്ന േിചിന്ത്വയത് ശ്ച
രശ്ുധയാദ്ി നയാസാം ുരയാത്
സമാഹ്ി ഃ
ദ്ബഹ്മാണിമു ായേതര വനരതത്ത പറ
,

ഞ്ഞ വപാത ോംശ്സ്ഥാനത്ത് സേയഭാ

ഗത്ത് നയസിക്കുന്നു. പൃഷ്ഠത്തിതെ ോമ
ഭാഗത്തുള്ള ജാംഘ എന്ന് ധരിക്കണാം.
ോമജാംഘയില്‍ നിന്ന് ുടങ്ങി ോമാദ്ി
ദ് മത്തില്‍. ഈരണ്ട് സിധി ത േീ ാം
പാദ് ത്തി ാണ് നയസിക്കുന്നത്. ദ്പ ാ
ശ്േിമര്‍ശ്രൂപാത്മ മായ സച നയമാണ്
ദ്പപഞ്ച ാരണാം. ഒരു ദ്ീപത്തില്‍നിന്ന്
മതൊരു ദ്ീപാം ത ാ ുത്തുന്ന ു വപാത
യാണ് ജഗത്സൃഷ്ടി. അ ിനാല്‍ ഇദ്പ ാരാം
നയാസാം തചയ്യുന്നത് സവാത്മാേില്‍നിന്ന്
ഒന്നുാം ഭിന്നമ ല എന്ന് അവഭദ്ഭാേന ഉറ
പ്പിക്കുന്നു. ദ്ശ്ീചദ് ാേയേങ്ങത സവന്ത്ാം
അേയേങ്ങ ുമായി വഭദ്ാം ല്‍പ്പിക്കാ
ത ഏ വാം ഭാേന തചയ്യണാം. ദ്പപ
ഞ്ചേുാം ദ്ശ്ീചദ് േുാം ഗുരുവദ്ഹ്േുാം
സവശ്രീരേുാം അവഭദ്മായി, എ ാ
ല ജീേ
നി ുാം അവഭദ്ാം ാണുന്ന അേസ്ഥയില്‍
സമാഹ്ി ചിത്തന്‍ എത്തിവച്ചരുന്നു.
വഷാഡാനയാസാം ത ാണ്ട് പരചിദ്ാനന്ദ്
ക്ഷണാം ി ഞ്ഞ് പ വചിത്തനായേന്‍,
ബാഹ്യപൂജാദ് ിയാവയാഗയ യായ ര
,

ശ്ുധി മു ായ നയാസങ്ങള്‍ തചയ്യാന്‍

ആരാംഭിക്കാാം.
82. മൂര്‍ധ്നി ഗുവഹ്യ ച ഹ്ൃദ്വയ
വനദ് ദ് ി യ ഏേ ച വദ്ശ്ാദ് വയാര്‍യു
ഗ ാം വദ്േി മുവഖ ച ഭുജവയാഃപുനഃ
83 പൃഷ്വഠ ജാവനവാശ്ച നാതഭൌ ച
േിദ്യാനയാസാം സമാചവരത് രശ്ുധിാം
പുനസശ്ചേ ആസനാനി ഷഡാംഗ ാം
േിദ്യയുതട ബീജദ് യനയാസമാണ് േിദ്യാ
നയാസാം. മൂര്‍ധാേില്‍ ോഗ്ഭേബീജാം.
ഗുഹ്യത്തില്‍ ാമരാജബീജാം. ഹ്ൃദ്യത്തി
ല്‍ ശ്ക്തിബീജാം. സ്ഥാനദ് യത്തില്‍ ബീജ
ദ് യമുച്ചരിച്ച് നയസിക്കു .
83 ദ്ശ്ീ ണ്ഠാദ്ിാംശ്ച ോഗ്വദ്േിഃ
ആധാവര ഹ്ൃദ്വയ പുനഃശ്ിഖായാാം
സബന്ദ്േസ്ഥാവന വഗ്നിചദ് ാദ്ി ാ
നയവസത്
ോഗ്വദ്േി േശ്ിനയാദ്ിോഗ്വദ്േ ള്‍.
ദ്ശ്ീ ണ്ഠാദ്ി ള്‍,ഇേതര അനാഹ് ത്തി
ുാം ശ്ിഖയി ുാം സബന്ദ്േസ്ഥാനത്തുാം
അഗ്നിചദ് ത്തി ുാം നയസിക്കു .
,

84. വദ് യാം സമസ് ാം ച

േിദ്യാബീജദ് യാനവി ാം
85. പാദ്ാദ്ിനാഭിപരയന്ത്മാഗ ാം
ശ്ിരസസ് ദ്ാ
86 േയാപ ാം സചേ േിനയസ്
വാത്മീ ൃ യ പരാം പുനഃസന്ത്ര്‍പ്പവയത്
പുനര്‍വദേിാം തസൌമയാവഗ്നയാമൃ ദ്ദ്സേഃ
വദ് യാം ആത്മ,േിദ്യാ,ശ്ിേദ് യാം
സ േുാം വദ് യസമഷ്ടിരൂപമാണ്.
ുരീയമാണ് പരമാര്‍ഥ വാം. േിദ്യാ
ബീജദ് യേുാം അേയുതട സമുദ്ായമായ
ുരീയബീജേുാം പാദ്ാദ്ിവ ശ്ാം
സ്പര്‍ശ്ിച്ച് േയാപ ാം നയസിക്കു .
േിശ്വവ ജസ്സിതന സവാത്മീ രിച്ച്,
ദ്ശ്ീമഹ്ാദ് ിപുരസുന്ദ്രിതയ സവാത്മാോ
യി അറിയു . തസൌമയാം ദ്ബഹ്മരദ്ന്ധാവധാ
മുഖസഹ്ദ്സദ് മ ര്‍ണി ാമധയസ്ഥമാ
യ ദ് ിവ ാണത്തിത ഹ്ാര്‍ധ ാത്മ
മായ വസാമാം. മൂ ാധാരച ുര്‍ദ മ
ത്തിത അഗ്നിമണ്ഡ ദ് ിവ ണത്തിത
അര്‍ധ ാരൂപാം ആവഗ്നയാം. ഇേ
,

രണ്ടുാം വചര്‍ന്ന അന ാമൃ ുണ്ഡ ിനീ

രൂപാം ദ്പസരിപ്പിക്കുന്ന തസൌമയാവഗ്നയദ്ദ്
ോം. അ ില്‍ അമൃ പ്ലേനാം തചയ്യു ,
ആനന്ദ് ഹ്രിയില്‍ ആറാടു .
87 ഏോം ച ുര്‍േിവധാ നയാസഃ
ര്‍ത്തവേയാ േീരേന്ദ്ിവ
വഷാഡാനയാവസാണിമാദ്യശ്ച
മൂ വദ്േയാദ്ി ഃ ദ്പിവയ
88 രശ്ുധയാദ്ി സശ്ചേ സാധവ ന
സുസിധവയ ദ്പാ ഃ ാവ ഥാ
പൂജാസമവയ വഹ്ാമ ര്‍മണി
89 ജപ ാവ ഥാ വ ഷാാം
േിനിവയാഗഃപൃഥക് പൃഥക് പൂജാ ാവ
സമസ് ാം ോ ൃ വാ സാധ പുാംഗേഃ
പരമനിവദ്ശ്യസദ്പാപ് ിക്ക് വഷാഡാനയാ
സാം ഇദ്പ ാരാം ച ുര്‍വിധാം അനുഷ്ഠി
ക്കണാം. സിധി ള്‍ ഭിക്കണതമന്ന ആദ്ഗ
ഹ്മുള്ളേര്‍ക്ക ല, മുമുക്ഷുേിന്നാണ് ഈ
അനുഷ്ഠാനാം. നയാസച ുഷ്ടയത്തിന് ാ
വഭദ്ാം പറയുന്നു. ദ്പാ ാ ത്ത് വഷാഡാ
നയാസാം. പൂജാസമയത്ത് അണിമാദ്ി
,

നയാസാം. വഹ്ാമസമയത്ത് മൂ വദ്േയാ

ദ്ി നയാസാം. ജപ ാ ത്ത് രശ്ുധയാദ്ി
നയാസാം. സാധ പുാംഗേന്മാര്‍ പൂജാസമ
യത്ത് സമസ് േിധനയാസേുാം തചയ്യുന്നു.
അേരാണ് ൃ ൃ യര്‍.
90 ഷഡ്ദ് ിാംശ്ത് വപരയന്ത്മാസനാം
പരി ല്‍പയ ച ഗുപ് ാദ്ിവയാഗിനീനാാം
ച മവദ്ന്ത്ണാഥ ബ ിാം ദ്വദ്ത്
ഷഡ്ദ് ിാംശ് വപരയന്ത്ാം ക്ഷി ി മു ല്‍
ശ്ിോം േതര ആസനാം പരി ല്‍പ്പിക്കു .
ചിന്മരീചി ുതട ആധാരമായ ദ്ശ്ീചദ് ാ
സനാം പരി ല്‍പ്പിക്കു .
ഹ്ൃത്സവരാജാന്ത്വര ധയായാം പൃഥിേയാദ്ി
ശ്ിോന്ത് ാം ഗുപ് ാദ്ി പ് ുസുമ
വക്ഷവപണാസന ാാം നവയത്. ഗുപ് ാദ്ി
എന്ന ുത ാണ്ട്, സമസ് ദ്പ ടപദ്മധയാ
ഹ്ാരയാം. ഗുപ് രസദ്രദ്ായ ു ത ൌ
നിഗര്‍ഭരഹ്സയാദ്ിരഹ്സയവയാഗിനിമാതര
യുാം ദ്ഗഹ്ിക്കണാം. ുമാരസാംഭേത്തില്‍
ാ ിദ്ാസന്‍ അേചി ബ ിപുഷ്പാ
എന്ന് പറയുന്നു. ബാഹ്യപൂജാ രണാം
മാദ് ാം വപാര, ആന്ത്രമായ ധയാനേുാം
,

ൂടി വേണാം. അന്ത്ര്‍യാഗത്തിന് സവശ്രീ

രാം വയാഗിനീസമുദ്ായമായ ദ്ശ്ീചദ് മായി
േിഭാേനാം തചയ്യണാം.
സമസ് ദ്പ ടഗുപ് ഗുപ് രസദ്രദ്ായ
ു ത ൌ നിഗര്‍ഭരഹ്സയാദ്ിരഹ്സയപരാ
പരരഹ്സയവയാഗിനീദ്ശ്ാപാദ്ു ാഭയാാം
നമഃ എന്ന മൂ വയാഗിനീമദ്ന്ത്ാം ത ാണ്ട്
സവശ്ിരസ്സി ുാം പൂജ തചയ്യണാം. ഇനി
ആന്ത്രേിഘ്നനിരാസാം പറയുന്നു.
91. പിണ്ഡരൂപപദ്ദ്ഗന്ഥിവഭദ്നാത്
േിഘ്നവഭദ്നാം ഗുഹ്യഹ്ൃന്മുഖമൂര്ധസു
േിദ്യാനയാവസന സുന്ദ്രി
ഗുഹ്യാം ഗുദ്വമദ്ോന്ത്രാ ാം. മുഖാം മുഖാ
േയേമായ ാടാം. ഗുദ്ാം,ഹ്ൃദ്യാം,മുഖാം,
മൂര്‍ധാവ് നാ ു സ്ഥാനാം േിദ്യാനയാസ
ത്തിനു പറയുന്നു. തസൌഭാഗയേിദ്യയുതട
നാ ു ബീജാം നയസിക്കു . പിണ്ഡാം
ുണ്ഡ ിനി. പദ്ാം ഹ്ാംസാം ഹ്ൃദ്യാം.
രൂപാം ബിന്ദ്ുസ്ഥാനാം ാടാം. ുണ്ഡ ി
നിയില്‍ സൂവദ് മണിഗണതമന്നവപാത
ഇേ ദ്ഗന്ഥിരൂപത്തില്‍ വ ാര്‍ക്കതപ്പെിരി
ക്കുന്നു. മൂ ാധാര ന്ദ്ാം മു ല്‍ ചിന്മയ
,

മായ ദ്ബഹ്മരദ്ന്ധാം േതര ദ്ഗന്ഥിവഭദ്നാം

തചയ്തത് ുണ്ഡ ിനി ഉണരുന്നു. േി
ഘ്നാം ൂടാത പരേിദ്ശ്ാന്ത്ി ദ്പാപിക്കു
ന്നു.അന്ത്വരയാഗത്തിന് വദ്ഹ്ാം തന്നയാണ്
യാഗഗൃഹ്ാം. എകി ുാം ബഹ്ിര്‍യാഗമന്ദ്ി
രത്തി ുാം േിഘ്നനിോരണത്തിന് ചി
ാരയങ്ങള്‍ തചയ്യണാം.
92.യാഗമന്ദ്ിരഗ ാാംസശ്ചേ േിഘ്നാനു
ത്സാരയ മദ്ന്ത്േിത് പാര്‍ഷ്ണിഘാവ ന
തഭൌമാശ്ച ാവ ന ച നവഭാഗ ാന്‍
93.അസ്ദ് മവദ്ന്ത്ണ ദ്ൃഷ്ടേയാ ച
ദ്ിേയാന്‍ േിഘ്നാനവപാഹ്വയത്
ദ്ിവക്ഷവവദ്ാര്‍ധവാം മഹ്ാേഹ്നിദ്പാ ാരാം
പരിഭാേവയത്
യാഗമന്ദ്ിരത്തി ുള്ള തഭൌമമായ(ഭൂമിയി
ുള്ള) ഭൂ ങ്ങത യുാം നഭസ്സി ുള്ള ദ്ിേയ
ഭൂ ങ്ങവ യുാം ശ്ിേ ാരുണയമുള്ള സാധ
ന്‍ അസ്ദ് മന്ത്ദ് ാം ത ാണ്ട് നശ്ിപ്പിക്കു
ന്നു. ഹ്ൂാം അസ്ദ് ായ ഫട് എന്നാണ്
മദ്ന്ത്ാം. ഭൂമി, ഭുേര്‍വ ലാ ാം, നവഭാവ ാ ാം
മൂന്നു സ്ഥ ത്തുമുള്ള ഭൂ ങ്ങ ുതട
,

േിഘ്നനിോരണത്തിനാണിത്. ാവ ന
എന്നാല്‍ ര ാം ത ാണ്ട് മൂന്നു ദ്പാേ
ശ്യാം ത ാെുന്ന ാണ്. മൂന്നുവ ാ ത്തി ു
മുള്ള ഭൂ ങ്ങത ദ്ര്‍ശ്ിക്കാനുാം േിഘ്നാം
ജനിപ്പിക്കുന്നേതയ അവപാഹ്നാം തചയ്യാ
നുാം േിദ്വാന് സാധിക്കുന്നു. പുറത്താക്കി
യ ഭൂ ങ്ങ ുതട പുനദ്പവേശ്നാം ടയാ
നായി േഹ്നിദ്പാ ാരഭാേനാം പറയുന്നു.
സാംേിദ്ഗ്നി മഹ്ാസാവര േിമര്‍ശ് ശ്രീരി
ണി വഭദ്ാഭാസമിദ്ാം ഹ്േയാം ജുവഹ്ാമയ
പുനരുപദ്ദ്ോം. എന്നുച്ചരിച്ച്, സര്‍വാ
ര്‍ഘയേുാം വഹ്ാമിക്കു . സര്‍വദ്ിക്കി ുാം
അദ്വയപരസാംേിത്താ ുന്ന മഹ്ാേഹ്നി
ഉജവ ിപ്പിക്കു . ആ അഗ്നിപാ ാരത്തി
തെ സുരക്ഷാേ യത്തില്‍ വഭദ്ദ്പ ീ ി
ക്ഷണമുള്ള േിഘ്നാദ്ി ത ാന്നുാം ദ്പ
വേശ്ിക്കയി ല. ഇനി സൂരയപൂജനാം.
94.സാമാനയാര്‍വഘയണ വദ്വേശ്ി
മാര്‍ത്താണ്ഡാം പരിപൂജവയത്
ദ്പ ാശ്ശ്ക്തിസഹ്ി ാം
അരുണാ ല്‍പ്പമുജവ ാം
,

95.ദ്ഗഹ്ാദ്ിപരിോരാം ച േിശ്വവ വജാ

േഭാസ ാം തസൌമയാവഗ്നയയുസ ര്‍വദ്േീ
വരാചനാഗുരു ുകുസമഃ
96.മൂ മുച്ചാരയന്‍ സമയഗ് ഭാേവയച്ചദ്
രാജ ാം വയാഗിനീമൂ മവദ്ന്ത്ണ ക്ഷിവപത്
പുഷ്പാഞ്ജ ിാം ഃ
സൂരയന്‍ ദ്പ ാശ്ാം, മരീചി ള്‍ േിമര്‍ശ്ാം.
ശ്ിേശ്ക്തിമയമായ , ദ് ിപുരസുന്ദ്രിതയ
വപ്പാത അരുണേര്‍വണാജവ മായ സൂരയ
തന ദ്ഗഹ്ഗണസഹ്ി ാം (പരിോരവദ്േ
ാസവമ ാം) േിശ്വവ ജസ്സിതന അേഭാസി
പ്പിക്കുന്നേനായി പൂജിക്കു . ഇദ്ന്ദ്ിയ
ങ്ങള്‍ േിഷയങ്ങത ദ്ഗഹ്ിപ്പിക്കുന്ന ു
വപാത സൂരയഗ ി,സൂരയസ്ഥാനാം ഇേ
ദ്ഗഹ്ിപ്പിക്കുന്ന ിനാ ാണ് ദ്ഗഹ്നാമാം,
പ്ലാനെ് എന്ന ല അര്‍ഥാം. വസാമാദ്ിദ്ഗഹ്
ങ്ങവ ക്കാ ുാം, വജയാ ിസ്സു ുതട വജയാ
ിസ്സായ സൂരയനാണ് ദ്പധാനവ ദ്ന്ദ്
സ്ഥാനാം ത ാടുക്കുന്നത്.സവര്‍ണേര്‍ണമായ
പെത്തില്‍, വഹ്മസൂചി ത ാണ്ട്,
ര്‍പ്പൂരാം, ാശമീരാം, വഗാവരാചനാം,
അഗുരു, ുകുമാം എന്നീ 6 രാം സുധ
,

(ചാറ്) ഉപവയാഗിച്ച് ബാഹ്യചദ് ാം

ആവ ഖനാം തചയ്യു . സര്‍വചദ് ത്തി
ുാം തേച്ച് ഉത്തമാം ചദ് രാജ മാണ്.
മൂ മദ്ന്ത്ാം ഉച്ചരിച്ച് ചദ് രാജാം വ ഖനാം
തചയ്യു . ച ുരാമ്നായമയമായ ിനാ
ാണ്ഉത്തമ വാം. സമദ് ിവ ാണശ്ക്തയദ്ഗാം
സമവരഖാം മവനാഹ്രാം (സമയഗ്)ആയി
സവയാം േരക്കുന്നു.വയാഗിനി ുതട
(ദ്പ ടവയാഗിനി ുതട) മൂ മദ്ന്ത്ാം
ഉച്ചരിച്ച് ദ്ശ്ീചദ് ത്തില്‍ പുഷ്പാഞ്ജ ി
തചയ്യു . പുഷ്പങ്ങ ുതട അഭാേത്തില്‍
തചവയ്യണ്ടത്ഃ-
97. മണിമുക്താദ്പോസ ര്‍ോ േിവ ാമാം
മൂ േിദ്യയാ അശ്ൂനയാം സര്‍വദ്ാ
ുരയാത് ശ്ൂവനയ േിഘ്നാസ് വവന ശ്ാഃ
പുഷ്പമത ലകില്‍ രത്നാം, മുത്ത്, പേിഴാം
ഇേ ാല്‍ ദ്പ ിവ ാമമായി മൂ േിദ്യാ
മദ്ന്ത്ാം ഇടയില്‍ ഒഴിവ് (ശ്ൂനയാം)േരാത
ഉച്ചരിച്ച് പൂജ തചയ്യണാം. ഇടയില്‍
ശ്ൂനയാം (ഒഴിവ്) േരുന്നത് അവന ാം
േിഘ്നങ്ങല്‍ക്ക് ാരണമാവയക്കാാം.ഇനി
സാമാനയാര്‍ഘയേിധാനാം.
,

98. ദ്ശ്ീചദ് ശ്ചാത്മസനസശ്ചേ മവധയ

വര്‍വധ ദ്പ ിഷ്ഠവയത്.
ച ുരദ്സാന്ത്രാ സ്ഥവ ാണഷഡ്വ
സുവരശ്വരി.
99. ഷഡാസനാനി സാംപൂജയ
ദ് ിവ ാണസ്ഥാന്ത്വര പുനഃ പീഠാനി
ച ുവരാ വദ്േി ാപൂജാഓ ഇ ിദ് മാത്
100 അര്‍ച്ചയി വാര്‍ധപാവദ് ു
േവഹ്നര്‍ദ്ശ് ാ യവജത് അര്‍ഘയപാദ് ാം
ദ്പ ിഷ്ഠാപയ ദ് സൂരയ ാ യവജത്
101.പാവദ് സൂരയ ാസശ്ചേ ഭാദ്ി
ദ്വാദ്ശ്ാര്‍ച്ചവയത് േിദ്യുവ ു
പുനദ്ദ്വേയ വഷാഡവശ്ന്ദ്ു ാ യവജത്
ാപൂജാഓ ാമവ ാടി, പൂര്‍ണഗിരി,
ജാ ന്ദ്രാം, ഒേയാണപീഠാം ഇേ ദ് മമായി
പീഠത്തില്‍ ഭാേിവക്കണ്ട േിധാം പറയു
ന്നു. അര്‍ധപാദ്ത്തില്‍ അഗ്നി യുാം,
പാദ് ത്തില്‍ സൂരയ യുാം
.അസ്ദ് ദ്പക്ഷാ ി ാം ശ്ാംഖാം
സ്ഥാപയി വാ വഥാപരി ഹ്ൃദ്യാത്
സൂരയബിാംബാം ച സമാോഹ്യ
,

സവമദ്ന്ത് ഃ(സവഛന്ദ്സാംദ്ഗഹ്ാം) അേിതട

സൂരയ പൂജിക്കുന്നു. ാദ്ിഠാന്ത്ാം ,
ഭാദ്ിഡാന്ത്ാം ( ഭാദ്ി) ഈരണ്ടു േര്‍ണ
യുക്തമായ ദ്വാദ്ശ് ള്‍ ദ് മമായി
അര്‍ച്ചിക്കുന്നു. യ ാരാദ്ി ായ 10
അഗ്നി ാണ്. അ ാരാദ്ി വഷാഡശ്
സവരാം വസാമ ാണ്. പാദ് ത്തില്‍
ോംഗാദ്ി ുാം സുഗന്ധ ുസുമങ്ങ ുമിെ
ജ ാം ഇന്ദ്ുമണ്ഡ ാം. ദ്ദ്േരൂപമായ ഈ
ദ്ദ്േയാം (ജ ാം)േിവശ്ഷാര്‍ഘയമാണ്.
അ ാരാദ് വഷാഡശ് അമൃ മാണ്.
അമൃ ,മാനദ്, പൂഷാ,പുഷ്ടി, ദ്പീ ി,
വരേ ി, ഹ്ലീമ ി, ദ്ശ്ീ, ാന്ത്ി,സുധാ,
വജയാത്സ്നാ, സഹ്മേ ി, ഛായാ,
സാംപൂരിണി, ോമാ,രാമാ എന്ന്
നാമങ്ങള്‍.
102. അമൃവ ശ്ീാം ച ന്മവധയ
ഭാേവയശ്ച നോത്മനാ നോത്മനാ
വ ാ വദ്േീാം ര്‍പ്പവയദാ ുവദ്േ ാഃ
103 ആനന്ദ്സഭരോം സചേ
തേൌഷഡവന്ത്ന ര്‍പ്പവയത്
,

സഥോര്‍ഘയാം േിവശ്വഷണ സാധവയത്

സാധവ ാത്തമഃ
അമൃ ദ്സാേിണിയായ അമൃവ ശ്ിരൂപാം
, ദ്പസൃ ാമൃ രശതമയൌഘാം സന്ത്ര്‍പ്പി
ചരാചരാം ഭോനി ഭേശ്ാസന്ത്യ വാാം
ഭാേയാമയമൃവ ശ്വരീാം എന്ന് ധയാനാം.
േിശ്ുധി,ഹ്ൃദ്യാം,നാഭി,സവാധിഷ്ഠാനാം,
മൂ ാധാരാം,ആജ്ഞ മു ായ സ്ഥാനങ്ങ
ില്‍ ഡാ ിനയാദ്ി ധാ ുവദ്േ ത
ധയാനിക്കു . ആനന്ദ്സഭരോയ
തേൌഷഡ് എന്ന് നോത്മാക്ക ായി
ആനന്ദ്സഭരേതര ര്‍പ്പണാം തചയ്യു .
ു ീശ്ാം സമുധൃ യ സാംേര്‍ത്ത ാം
ഥാ പിനാ ിനാം ച ഖഡ്ഗീശ്ാം ഭുജാംഗാം
ബാ ിനാം ഥാ വയാജയി വാ ദ് വമസണ
േ ാരയ ാരണമസ് ാം അര്‍ധീശ്ാം
വയാജവയദ്വന്ത്യ നോത്മായാം സമുധൃ ഃ
സദ്ാശ്ിേന്‍മു ല്‍ സവഗുരുപരരരയിത
ഗുരുക്കന്മാരുതട പാദ്ു ാം സ്മരിച്ച്
മൂ േിദ്യ(തസൌഭാഗയേിദ്യ) ജപിക്കു .
വഹ്ാമാം വഭദ്ഭാേനഎന്ന ഇന്ധനാം
പൂര്‍ണമായി എരിച്ചു ഞ്ഞിൊണ്
,

തചയ്യുന്നത്. നിവേദ്യാം മസ് സ് ായ

ഗുരവേധാം ദ്ാജ്ഞയാ ല്‍പ്പാന്ത്ഹ്ു
ഭുക്കല്‍പ്പചിദ്തഗ്നൌ േിശ്വധസ്മവര.
വമയരാശ്ിമയാം ഹ്േയാം ോസനാവത്മാപ
ദ്ാംശ് ാം േയ ിഷാംവഗണ സ ജുഹ്നൂന്‍
ജവപദ്ാത്മാനമാമൃശ്ന്‍(ദ്ശ്ീപരാദ് മാം)
104 ഗുരുപാദ്ാ ിമായൂജയ സഭരോയ
ദ്വദ്ത് പുനഃ ദ്ാജ്ഞാവദ്പരി ാം ച്ച
ഗുരുപാംതക്തൌ നിവേദ്വയത്.
ദ്ിതേയൌഘാം,സിതധൌഘാം , മാനതേൌഘാം
എന്ന മൂന്ന് ഗുരുപരരര ുതട പാദ്ു ാ
പരരര സ്ശ്ക്തിക്കനുസരിച്ച് ജ ാം,
അക്ഷ ാം, പുഷ്പാം ഇേയാ ര്‍ച്ചിക്കുന്നു.
ദ് ിരുധൃ യ മഹ്ാപത്മേനാന്ത്സ്ഥ ശ്ൃാം
ഗാവടാദ്രോസിവന ഗുരുരൂപിവണ സഭര
ോയ ദ്വദ്ത് നിവേദ്യതമന്ന് മഹ്ാഗുരു
േിതന സഭരേനായി സകല്‍പ്പിച്ചാണ്
നിവേദ്യാം. ഗുരുരൂപമായ സഭരേതെ
ആജ്ഞ ദ്പ ാരമാണ് മെ് ഗുരുപാംക്തിക്ക്
നിവേദ്ിക്കുന്നത്.
,

105. ദ്ീയാം വശ്ഷമാദ്ായ ാമാതഗ്നൌ

േിശ്വ സ് വിഷി പാദ്ു ാാം മൂ േിദ്യാാം
ച ജപന്‍ വഹ്ാമാം സമാചവരത്
എന്ത്ാണ് ാമാഗ്നി. അത േിതടയിരി
ക്കുന്നു. എന്ത്ാണ് ഹ്േിസ്സ്. ാജാവ
ാവമശ്വരാവഖയ സര്‍വദ്പാണിഷവാത്മനയ
തഗ്നൌ. സ ദ്പാണി ുവടയുാം ഉള്ളി ി
രിക്കുന്നേനാണ് ാമവദ്േന്‍. േിശ്വ
ദ്ഗസനശ്ീ മുള്ള അേതെ രൂപാം വ വജാ
മയമാണ്. ഇദ്പ ാരാം േിശ്വസ്മരനായ
അേതെ ാജാ തമ ലാാം ഗുരുപാദ്ു
ത്തില്‍ മൂ േിദ്യാജപവത്താതട വഹ്ാമി
ക്കുന്ന ാണ് ഹ്േിസ്സ്.
106 മഹ്ാദ്പ ാവശ് േിശ്വസയ
സാംസാരേമവനാദ്യവ
മരീചിേൃത്തീര്‍ജൂഹ്ൂയാന്മനവസ
ുണ്ഡ ീമുവഖ.
ുണ്ഡ ിനീമുഖത്ത് മഹ്ാദ്പ ാശ്മായി,
നിരിന്ധനദ്ീപ് േുാം നിര്‍വാണമരഹ്ി
േുമായി സദ്ാ ജവ ിക്കുന്ന അഗ്നിയുണ്ട്.
േിശ്വത്തിതെ സാംസാരതത്ത സദ്ാ േമനാം
,

തചയ്യുന്ന ിന് ഉദ്യുക്തമാണ് അത്.മനസാ

സാര്‍ധാം മരീചിേൃത്തി അ ിവ ക്ക്
സമര്‍പ്പിക്കു . ചിദ്ഗ്നി അ ത്ത് മരീചി
േൃത്തിയുാം പുറത്ത് സഞ്ചാരേൃത്തിയു
മാണ്. സ ദ്പാണി ി ുാം ുണ്ഡ ിനി
ദ്പ ാശ് ക്ഷണമായ ാമാഗ്നിയായി
ആത്മാവ് മനസ്സിവനാടുാം മനസ്സ് ഇദ്ന്ദ്ിയ
ങ്ങവ ാടുാം സാംവയാജിപ്പിച്ച് േയേസ്ഥി ി
മാണ്. ദ്പസൃ ചിന്മരീചിരൂപാക്ഷേൃത്തി
ക്ഷണമായ ഹ്േിസ്സിതനയാണ് മനസാ
വഹ്ാമിവക്കണ്ടത്. ധര്‍മാധര്‍മഹ്േിസ്സു
ത തക്കാണ്ട് ദ്ീപ് മായ ആത്മാഗ്നിതയ
മനതസ്സന്ന സൃക്ക് ത ാണ്ട് വഹ്ാമിക്കു .
പൂര്‍ണാഹ്ൂ ി ആന്ത്രമാണ്.
107. അഹ്വന്ത്ദ്ന്ത്വയാസര യമുന്മനയാാം
സൃചി ല്‍പ്പി ാം മഥവനാവദ്ദ് സാംഭൂ ാം
േസ് ുരൂപാം മഹ്ാഹ്േിഃ
108. ഹ്ു വാ ഹ്ു വാ സവയാം വചോം
സഹ്ജാനന്ദ്േിദ്ഗഹ്ഃസവദ്പഥാദ്പസരാ ാരാം
ദ്ശ്ീചദ് ാം പൂജവയത് സുധീഃ
,

അഹ്ന്ത് ദ്പമാ ാവ്. ഇദ്ന്ത് ദ്പവമയാം.

അേയുതട ഐ യാം ദ്പമാണാം. ഇത്
മൂന്നിവെയുാം സാമരസാത്മ ാം ,
േിശ്വക്ഷിപ് പദ്ാം ദ്പവമയസുഭഗാാം
ദ്ബാഹ്മീാം മഹ്ാോഗ്ഭവേ
േിശ്വാ ീര്‍ണമഹ്ാദ്പ ാശ്േപുഷാം
ശ്ക്തിാം ച സനസര്‍ഗി ീാം
ദ്പാമാണയദ്പേണദ് ിശ്ക്തിഖചി ാ-
മധയുഷ്ടചാ ുര്‍ദ്ശ്ീ സാംേി യര്‍ക്കസമിധ
േസ് ുഭരിവ ാ മന്ഥാനി മദ്ന്ത്ാരണിാം
മദ്ന്ത്മാ ുന്ന അരണി ടതഞ്ഞടുത്ത
ദ് ി യസമഷ്ടിരൂപാം. മഹ്ാഹ്േിസ്സ്,
ദ്പവമയ ക്ഷണാം. വജയാ ിസ്സ് ദ്പമാ ൃ
ക്ഷണാം.ഉന്മനി എന്ന സൃക്ക് ത ാണ്ട്
പൂര്‍ണാഹ്ൂ ി.
ആനന്ദ്ാം ദ്ബഹ്മവണാരൂപാം ച്ച വദ്വഹ്
ദ്പ ിഷ്ഠി ാം സയാഭിേയഞ്ജ ാം ദ്ദ്േയാം
വയാഗിഭിസ്വ ന പീയവ . സദ്ാനന്ദ്ാം
ഉണ്ടാേുവരാ ാണ് സവയാം സഹ്ജാനന്ദ്
േിദ്ഗഹ്നായി ദ്ബഹ്മാസത്മ യാം ഭിച്ചു
എന്ന് പറയാേുന്നത്. മനസ്സില്‍
നിരന്ത്രമായി ദ്ബഹ്മചദ് ാര്‍ച്ചനാം
,

തചയ്യുന്നേര്‍ക്ക് പൂര്‍ണാഹ്ൂ ി ക്ഷണാം

നി യാനന്ദ്ദ്പാപ് ിയാണ്. സുധി എന്നാല്‍
സുധാരസമായ ദ്ബഹ്മാസത്മ യാനുഭൂ ി
നു ര്‍ന്ന് മതൊന്നി ുാം ആസക്തിയി ലാ ാ
യേനാണ്. മനസ്സ് ഒന്നില്‍ത്തതന്ന ധാരണ
ഉറച്ച്, ഏ ാന ാരൂപമാ ുന്ന ാണ്
ധയാനാം. ധയാനമി ലാത്ത തേറുാം പൂജ
നിഷ്ഫ മാണ്. ആത്മാേില്‍ പരമാന
ന്ദ്ാേസ്ഥ വദ്പാജവ ിച്ച് സ്ഥിരധീയായേ
നാണ് സുധി. സവദ്പഥാദ്പസരാ ാരമായ
അവദഹ്ത്തിതെ േയാപാരാം ആ ദ്പഥ
പവരാപ ാരാര്‍ഥാം പുറവത്തക്ക് ദ്പസരി
പ്പിക്കു മാദ് മാണ്. അത് സനസര്‍ഗി
മായ ആത്മസ്ഫുരണമാണ്. അേരുതട
ദ്ശ്ീചദ് ാം സവസാംേിത് വദ്േ യായ േിദ്യ
ുടിത ാള്ളുന്ന സവശ്രീരാം തന്നയാണ്.
ദ്ശ്ീചദ് േിദ്യയാണ് അ ില്‍നിന്ന് പുറത്ത്
ദ്പസരിക്കുന്നത്, സ്ഫുരിക്കുന്നത്. ചദ്
പൂജയി ാണ് ഗവണശ്,േടു പൂജനേുാം
തപടുന്നത്.
,

109. ഗവണശ്ാം ദ്ൂ രിാം സചേ

വക്ഷവദ് ശ്ാം ദ്ൂ ി ാാം ഥാ ബാഹ്യദ്വാവര
യവജദ് വദ്േി വദ്േീശ്ച സവസ് ി ാദ്ി ാഃ
ചദ് ദ്വാരത്തിത ഗവണശ്തെ ശ്ക്തി ദ്ൂ
രി, വക്ഷവദ് ശ്നായ േടു തെ ശ്ക്തി ദ്ൂ
ി . അേതര ബാഹ്യദ്വാരത്തില്‍ യജി
ക്കണാം.
സദ്വ ാസദ്വ മഹ്ാവമാഹ്ശ്ര്‍വരീക്ഷപ
ണാക്ഷമഃഭാസവാനിേ ജയവ യവ ാ
ഗവണവശ്ാ ദ്ൂ രീയു ഃ ദ്പ ിഭായാഃ
പവരാ ലാവസാ നിശ്ാ ര ഇോപരാഃ
ദ്ൂ ീയുക്തഃ സ ജയ ി ബടു സ് ാണ്ഡ
ോനവി ഃ (സവക പധ ി). ദ്ശ്ീചദ് ദ്വാര
ത്തില്‍ പുറത്ത് സവസ് ി ,ദ്ശ്ീദ്ുര്‍ഗ,
സരസവ ി, ഭദ്ദ് ാ ി എന്ന നാ ു വദ്േി
മാതര യജിക്കണാം. സവാഹ്ാ, ശ്ുഭകരി,
തഗൌരി, വ ാ ധാദ് ി, ോഗീശ്വരി എന്ന്
പഞ്ചവദ്േ മാതരയുാം. ഈ വദ്േിമാതര
ഗായി മാരായി യജിക്കുന്നു.
110. ശ്ചാന്ത്സ്ദ് ിവ ാവണപി
ഗുരുപാംക്തിാം ദ് ിധാ സ്ഥി ാാം ദ്ന്ത്ശ്ച
മഹ്ാവദ്േീാം ാമാോഹ്യ യവജത് പുനഃ
,

111.മഹ്ാപത്മേനാന്ത്സ്ഥാാം
ാരണാനന്ദ്േിദ്ഗഹ്ാാം മദ്ാംവഗാപാദ്ശ്യാാം
വദ്േീമിഛാ ാമഫ ദ്പദ്ാാം.
ദ്ശ്ീചദ് മധയത്തിത സബന്ദ്ോസനത്തില്‍
സഹ്ദ്സ മ പ്ത്മേനത്തില്‍, ഇഛാ ാമ
ഫ ദ്പദ്യായി, ാരണാനന്ദ്േിദ്ഗഹ്യായി
ശ്ിേതെ മടിയി ിരിക്കുന്ന വദ്േിതയ
യജിക്കുന്നു. ശ്ിേതെ മടിയി ാതണകി ുാം
വദ്േി ശ്ിേതന ആദ്ശ്യിച്ച ല േര്‍ത്തിക്കു
ന്നത്.
112. ഭേ ീാം വന്മവയസരേ
സനവേദ്യാദ്ിഭിരര്‍ച്ചവയദ് ദ് ിവ ാവണ
ത്സ്ഫുരത്തായാഃദ്പ ിബിാംബാ ൃ ിഃപു
നഃ
വദ്േിക്ക് പവഞ്ചാപചാരാം അര്‍പ്പിക്കുന്നു.
ഗന്ധപുഷ്പധൂപദ്ീപസനവേദ്യാം പൃഥിേി
ആ ാശ്ാം ോയു വ ജസ്സ്,സ ി ാം എന്ന
ഭാേനവയാതട സമര്‍പ്പിക്കണാം. ദ്ശ്ീചദ്
ത്തിത ദ് ിവ ാണത്തില്‍ വരഖാദ് യത്തി
ല്‍, ഭൂ ഗുണാത്മി യായി, പഞ്ചാശ്ദ്
അക്ഷരസവരൂപിണിയായി, ദ്ശ്ീേിദ്യയായി
,

പഞ്ചദ്ശ്ദ്പ ിബിാംബരൂപിണിയായി
സ്ഫുരിക്കുന്ന വദ്േിക്കാണ് അര്‍ച്ചന.
113. ത്തത്തിഥിമവയാര്‍നി യാഃ ാമയ
ര്‍മാനുരൂപിണി ദ് ദ്പ ടവയാഗിനയ
ശ്ചവദ് സദ് വ ാ യവമാഹ്വന
ദ്പഥമ ുടങ്ങി 15 ിഥി ിത നി യ
ത അേരേരുതട ാമയ ര്‍മഫ
ദ്പാപ് ിക്കായി ധയാനിക്കുന്നു. സദ് വ ാ
യവമാഹ്നാദ്ി ചദ് ങ്ങ ില്‍ ദ്പ ടവയാ
ഗിനിമാതരയുാം യജിക്കുന്നു.
114.മാ ൃ ാസ്ഥൂ രൂപ വാത് വഗാദ്ി
േയാപ വ ഃ വയാഗിനയഃദ്പ ടാ
വജ്ഞയാഃസ് ൂ േിശ്വദ്പഥാത്മനി
മാ ൃ പര,പശ്യന്ത്ി, മധയമ, സേഖരി.
സ്ഥൂ രൂപാം അ ാരാദ്ിക്ഷ ാരാന്ത്ാം 51
അക്ഷരരൂപമായ സേഖരി.
സ്ഥൂ രൂപസേഖരീേര്‍ണേര്‍ഗാഷ്ട ാം
ത ാണ്ട് ദ്ബാഹ്മി മു ായ സിധി ു
ണ്ടാേുന്നു. േര്‍ഗാനുദ് മവയാവഗന
യസയാാം മാദ് ഷ്ട ാം സ്ഥി ാം േവന്ദ്
,

ാമഷ്ടേര്‍വഗാഥമഹ്ാസിദയഷ്ടവ ശ്വരീാം(
ച ുശ്ശ ി 1. 11)
115. അണിമാദ്യാ മഹ്ാവദ്േി
സിവധയാവഷ്ടാ േയേസ്ഥി ഃ ാസ് ു
രക്ത രാ േര്‍ണസേരാഭയ രാസ് ഥാ
116.ധൃ ചിന്ത്ാമഹ്ാരത്നാ
മനീഷി ഫ ദ്പദ്ാ ദ്ബാഹ്മയാദ്യാ അപി
സദ് േ യഷ്ടേയാഃദ് മശ്ഃദ്പിവയ
അണിമ, ഘിമ, മഹ്ിമ, ഈശ്ി വാം, േശ്ി
വാം ദ്പാ ാമയാം, ഭുക്തി, ഇഛാ,ദ്പാപ് ി,
സര്‍വ ാമദ്പദ് മു ായ സിധി ത
പശ്ചിമദ്വാരത്തി ാണ് യജിവക്കണ്ടത്.
അഷ്ടസിധി ത ന്ന് ദ്പസിധതമകി ുാം
അേ 10 ഉണ്ട്. മഹ്ാരത്നാം ചിന്ത്ാമണി.
മധയച ുരദ്സത്തില്‍ പശ്ചിമദ്വാരാം
മു ാണ് ദ്ബാഹ്മി ുടങ്ങിയേതര
യജിക്കുന്നത്. അേരുതട ദ്പവ യ ധയാനാം
പറയാാം.
117. ദ്ബഹ്മാണി പീ േര്‍ണാ ച
ച ുര്‍ഭിഃവശ്ാഭി ാ മുസഖഃ
,

േരദ്ാഭയഹ്സ് ാ ച ുണ്ഡി ാക്ഷ

ദ്സഗുജവ ഃ
118 മാവഹ്ശ്വരീ വശ്വ േര്‍ണാ ദ് ിവനദ് ാ
ശ്ൂ ധാരിണീ പാ വമണാം പരശ്ുാം
ദ്ധാനാ പാണിഭിഃ ദ്പിവയ
119.ത ൌമാരി പീ േര്‍ണാ ച ശ്ക്തി
വ ാമരധാരിണിേരദ്ാഭയഹ്സ് ാ ച
ധയാ േയാ പരവമശ്വരി
120. സേഷ്ണേി ശ്യാമേര്‍ണാ ച
ശ്ാംഖചദ് ഗദ്ാബ്ജ ാന്‍ ഹ്സ് പസത്മശ്ച
ബിദ്ഭാണാ ഭൂഷി ാ ദ്ിേയഭൂഷസണഃ
121 ോരാഹ്ി ശ്യാമ ഛായാ
വപാദ് ിേദ്ക്ത സമുജവ ാ ഹ് ാം ച
മുസ ാം ശ്ാംഖാം വഖട ാം ദ്ധ ീാം ഭുവജഃ
122. ഐദ്ന്ദ്ീ ശ്യാമ േര്‍ണാ ച
േവദ്ജാത്പ സത് രാ ചാമുണ്ഡാ
ൃഷ്ണേര്‍ണാ ച ശ്ൂ ാം ഡമരു ാം
ഥാ.
123.ശ്ാംഖാം വേ ാ ാം സചേ ദ്ധാനാ
ദ്ക്ഷിസണര്‍ഭുസജഃ
,

നാഗവഖട ഘണ്ഡാഖയാന്‍ ദ്ധാനസനയഃ

പാ ാം.
124. മഹ്ാ ക്ഷ്മിസ് ു പീ ാഭാ പതത്മൌ
ദ്ര്‍പ്പണവമേ ച മാ ു ാംഗഫ ാം സചേ
ദ്ധാനാ പരവമശ്വരീ
125. ഏോം ധാ വാ യവജവദ് ാശ്ചവദ് ശ്ീാം
ദ് ിപുരാാം ഃ ര്‍വമദ്ന്ദ്ിയാണാാം
സേമ യാത് രശ്ുധി രി സ്മൃ ാ
ദ്ബഹ്മാണിക്ക് സവര്‍ണനിറാം, നാ ുമുഖാം,
ുണ്ഡി ,അക്,മാ , േരദ്ാഭയമുദ്ദ്
ധരിച്ച നാ ുസ . മാവഹ്ശ്വരിക്ക്
തേ ുത്ത നിറാം,മൂന്നു ണ്,
ശ്ൂ ാം, പാ ാം, മാന്‍ പരശ്ു ധരിച്ച്
നാ ു സ . ത ൌമാരി സവര്‍ണനിറാം.
ശ്ക്തി,വ ാമരാം,േരദ്ാഭയമുദ്ദ് ധരിച്ച്
നാ ുസ . സേഷ്ണേി ശ്യാമേര്‍ണാം,
ശ്ാംഖാം,ചദ് ാം, ഗദ്, ാമര. ദ്ിേയഭൂഷണ
ങ്ങ ണിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. ോരാഹ്ിയുാം
ശ്യാമ യാണ്. േരാഹ്മുഖമാണ്.
ഹ് ാം,മുസ ാം,ശ്ാംഖാം, വഖട ാം
ധരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഐദ്ന്ദ്ി ശ്യാമ നിറാം.
,

േദ്ജാം, ാമര ധരിച്ചിരിക്കുന്നു.

ചാമുണ്ഡി ൃഷ്ണേര്‍ണാം .
ശ്ൂ ാം,ഡമരു,ശ്ാംഖാം, വേ ാ ാം
ദ്ക്ഷിണ രങ്ങ ി ുാം നാഗാം, വഖട ാം,
ഘണ്ടാമണി, പാ ാം, ോമ രങ്ങ ി ുാം.
മഹ്ാ ക്ഷ്മി സവര്‍ണനിറാം പത്മാം, ണാ
ടി മാ ു ഫ ാം ഇേ ധരിച്ചിരിക്കുന്നു.
ഇദ്പ ാരാം യജിക്കുന്നത് സര്‍വ ര്‍വമദ്ന്ദ്ി
യങ്ങവ യുാം േിമ ീ രിക്കുന്നു.
126. ാരയശ്ുധിഭോ സിധിരണിമാ ചാദ്
സാംസ്ഥി ാ വഷാഡശ്സ്പന്ദ്സവന്ദ്വഹ്
ചമത് ൃ ിമയാഃ ാഃ
127 ദ്പാണാദ്ിവഷാഡശ്ാനാാം ു
ോയൂനാാം ദ്പാണനാത്മി ാഃ
ബീജഭൂ ാഃസവരാത്മ വാത് നാദ്
ബീജരൂപ ാഃ
128. അന്ത്രാംഗ യാ ഗുപ് ാാം വയാഗിനയഃ
സാംേയേസ്ഥി ഃ ാമാ ര്‍ഷണരൂപാദ്യാഃ
സൃവഷ്ടഃദ്പാധാനയ ാഃദ്പിവയ
,

129.സര്‍വാശ്ാപൂരണാവഖയ ു ചവദ്
ോവമന പൂജവയത് പാശ്ാകുശ്ധരാ
വഹ്യ ാ രക്താഃരക്താാംബരാേൃ ഃ
ാരയശ്ുധി ാരണശ്ുധി ത ാവണ്ട
ഉണ്ടാേു യുള്ളു.അവണാരണീയാന്‍ എന്ന
സൂക്ഷ്മ ാരണത്തി ാണ് അണിമാദ്ിസി
ധി ുാം ഭിക്കുന്നത്. സദ് വ ാ യവമാ
ഹ്നചദ് ത്തി ിരിക്കുന്ന അേതയ ര്‍പ്പ
ണാം തചയ്യു . പിന്നീട് രണ്ടാാംചദ് പൂജ.
സ്പന്ദ്ാം എന്ന നാമമുള്ള പരാ വരൂ
വപണ ദ്പസരിക്കുന്നു.വഷാഡശ്സ്പന്ദ്ങ്ങള്‍
വഷാഡശ്േി ാരങ്ങ ാണ്. ഭൂവ ദ്ന്ദ്ിയമ
നസ്സു ുതട ഈ സമൂഹ്ാം ചിദ് ിശ്യാം
ത ാണ്ട് ചമത് ാരമയമാണ്. 16 ാ
ണ് ഇേയുതട സ്ഫുരണാം. ദ്പാണാദ്ി
ായ 10 ോയുക്കള്‍(ദ്പാണാത്മ വാം ),
ബീജയുക്തമായ വഷാഡശ്സവരങ്ങള്‍, സവര
ബിന്ദ്ു നാം ത ാണ്ടുള്ള ബീജാത്മ വാം,
വക്ക് മു ായ ധാ ുക്ക ായി ദ്പ ടമാ
ുന്ന ിനാല്‍ വന്മയ വാം, ഇദ്പ ാരാം
വയാഗിനി ത േയേസ്ഥി മാക്കിയിരി
ക്കുന്നു.അന്ത്രാംഗാം ബുധി. അന്ത്രാംഗാം
,

ത ാണ്ടുമാദ് ാം ദ്ഗഹ്ിക്കാേുന്ന ഗുപ്

വയാഗിനി ത ( ാമാ ര്‍ഷിണി മു ായ
) സര്‍വാശ്ാപൂര ചദ് ത്തി ാണ് േയേ
സ്ഥ തചയ്ത ിരിക്കുന്നത്. ഇേക്ക് സൃഷ്ടി
യി ാണ് ദ്പാധാനയാം. സൃഷ്ടി ോമചദ്
ത്തി ാണ് ദ്പധാനാം. അ ിനാല്‍ സൃഷ്ടിരൂ
പമായ ഇേതര ോമാേര്‍ത്തചദ് ത്തില്‍
പൂജിക്കുന്നു. വഷാഡശ്േി ാരങ്ങള്‍
േി ാസേ ി ാണ്. ദ്പാണാദ്ി വഷാഡശ്
ോയുക്കള്‍ ജഗത്ദ്പാണന്‍ മു ായ
ശ്ക്തിയുള്ളേയാണ്. സബിന്ദ്ു മായ 16
സവരങ്ങ ുതട വമ നാം ത ാണ്ട് ദ്പവ യ ാം
ന്മയിയായി അന്ത്രാംഗചിദ്നുദ്പേിഷ്ഠ
മായ വഷാഡശ്േി ാര യാല്‍ ഗുപ് മാ
യി ാമാ ര്‍ഷിണി മു ായ ത
ോമമാര്‍ഗത്തില്‍ പൂജ തചയ്യുന്നു. പാശ്
േുാം അകുശ്േുാം ധരിച്ച് രക്തേര്‍ണരാ
യി രക്താാംബരധരരായി പൂജിക്കതപ്പ
ടുന്നു.
130 ദ്പാണശ്ുധിമയി സിധിര്‍ ഘിമാ
വഭാക്തുരാത്മനാഃ ദ് ിപുവരശ്ീ ച
ചവദ് ശ്ി പൂജയാ സര്‍വവാപചാരസ ഃ
,

ആനീദ്ോ ാം സവധയാ വദ് ാം (ഋഗ്

10.129.2) എന്ന നുസരിച്ച് േിശ്വദ്പാണന
രൂപമായ സവധ ത ാണ്ട്, ഏ രസമയ
മായ ദ്പാണി ള്‍ സവ ാരവണ യിക്കു
ന്നു, ദ്പാമാദ്ിോയുക്ക ാല്‍ ശ്ുധി വനടു
ന്നു. ോയു യ ക്ഷണമായ ശ്ുധി, മവനാ
യ ക്ഷണമാ യാല്‍ സമാധിയാണ്.
അത് ഏ രസാനുഭൂ ിയാണ്. ആ അനു
ഭൂ ിയുതട വഭാക്താോയ ജീേന് ഘി
മാസിധി ഭിക്കുന്നു. ഏത ലാാം ഉപ
ചാരങ്ങ ാല്‍ മൂ വദ്േീപൂജ തചയ്യുന്നു
വോ, അത ലാാം സര്‍വാശ്ാപരിപൂര
ചവദ് ശ്വരിയായ ദ് ിപുവരശ്ിവയയുാം
പൂജിച്ച് തചവയ്യണ്ട ാണ്.
131. ത ൌ ി ാനുഭോേിഷ്ട
വഭാഗപുരയഷ്ട ാദ്ശ്ി ാഃ
ോഗ്ഭോഷ്ട സാംബധാഃസൂക്ഷ്മാ
േര്‍ഗസവരൂപ ാഃ
132. ാസ് ു ഗുപ് രാഃ സര്‍വാഃ
സര്‍വസാംവക്ഷാഭണാത്മവ ഃഅനാംഗ ുസു
മാദ്യാസ് ു രക്ത ഞ്ചു വശ്ാഭി ാഃ
,

133 വേണീ ൃ സത്വ ശ്ശ്ചാപബാണ

ധരാഃശ്ുഭാഃ ത്തദ്ാ ാരബുധയാത്മ വഭാഗ
വഭാക്തൃമഹ്ീശ്ി ുഃ
134.പിണ്ഡാദ്ിപദ്േിദ്ശ്ാന്ത്ിതസൌന്ദ്രയഗുണ
സാംയു ാ ചവദ് ശ്വരീ ബുധിശ്ുധിരൂപാ
ച പരവമശ്വരീ
135. മഹ്ിമാസിധിരൂപാ ച പൂജയാ
സര്‍വവാപചാരസ ഃദ്വാദ്ശ്ദ്ഗന്ഥിവഭവദ്ന
സമു ലസി
136.േിസര്‍ഗാന്ത്ദ്ശ്ാവേശ്ാഛാക്താനുഭേ
പൂര്‍വ ാം ഉവന്മഷശ്ക്തിദ്പസസരരിഛാ
ശ്ക്തിദ്പധാനസ ഃ
137. സഥര്‍ോ ു സാംഘെരൂസപര്‍േര്‍ണ
ച ുഷ്ടസയഃവേവധയാഷ്മരൂപസാധര്‍സണ
മിവദ്ശ്ഛാഭാേിസ രപി
138. ു ശ്ക്തിസമാവേശ്രൂപേര്‍ണദ്വയാ
നവിസ ശ്വക്തഃ സാരമയവ വന
ദ്പസൃ വാന്മവഹ്ശ്വരി.
ു ാം 36 വാത്മ മായ ശ്രീരാം. അ ി
തെ അനുഭേങ്ങള്‍ ഞാന്‍ ടിച്ച ാണ്,
തമ ിഞ്ഞ ാണ്, സുന്ദ്രിയാണ്, േിരൂപി
,

യാണ് മു ായേ. അേയാ ാേിഷ്ടനായ

ജീേന്‍ അേയുതട ആദ്ശ്യ വാം ത ാണ്ട്,
പുരയഷ്ട ത്തില്‍ വഭാഗാം അറിയുന്നു.
സ്ഥൂ േര്‍ണാം 51 , സൂക്ഷ്മേര്‍ണാം
അഷ്ടാക്ഷരാം. ഗുപ് രാം സൂക്ഷ്മസേഖ
രീേര്‍ണേര്‍ഗാഷ്ട മയാം. അനാംഗ ുസുമ
മു ായ ഈ ശ്ക്തി ള്‍ മൂന്നാമതത്ത
സര്‍വസാംവക്ഷാഭിണീചദ് ത്തില്‍ പൂജിക്ക
തപ്പടുന്നു. അേതര ചുേന്ന ഞ്ചു ാം
ധരിച്ച് വശ്ാഭിക്കുന്നേരായി, മുടി
വേണിയായി പിന്നിയിെേരായി, ചാപ
േുാം ബാണേുാം ധരിച്ചേരായി ഭാേന
തചയ്യുന്നു. അ ാത് ഇദ്ന്ദ്ിയേിഷയങ്ങ ു
തട േിഷയങ്ങത അന്ത്ഃ രണത്തില്‍
ബുധിയായി പരിണമിപ്പിച്ച് അേതയ
വഭാഗിക്കുന്നു. ശ്ബ്ദസ്പര്‍ശ്രൂപരസ
ഗന്ധങ്ങത ഇദ്പ ാരാം വഭാഗിക്കുന്ന
ദ്പമാ ാോണ് മഹ്ീശ്ി ാഭൂപ ി,
വക്ഷദ് ജ്ഞതനന്ന് അറിയുന്നത്. പിണ്ഡ
പദ്രൂപരൂപാ ീ സ്ഥാനങ്ങ ില്‍ േിദ്ശ്ാ
ന്ത്ി ദ്പപിക്കുന്നേയാണ് പിണ്ഡാദ്ി ള്‍.
രൂപാ ീ ാം ുരീയാം. അേിതടയാണ്
,

മുക്തി. ആ േിദ്ശ്ാന്ത്ിയുതട തസൌന്ദ്രയാം

ശ്ിേതെ സവദ്പ ാശ്നമാണ്, ചിത്സുഖാ
ാരമാണ്. ശ്ുധബുധിസവരൂപമാണ്.
ചിന്മയിയുാം സദ് രസതസൌന്ദ്രയശ്ാ
ിനിയുമായ ദ് ിപുരസുന്ദ്രിയാണ്
ൃ ീയചവദ് ശ്വരി. നിര്‍വി ല്‍പ്പചിദ്ാത്മ
യാം ദ്പാപിച്ച ശ്ുധബുധിസവരൂപിണി
യാണ്. ഇത് മഹ്ിമാസിധിരൂപാം.
സര്‍വവാപചാരങ്ങവ ാതട പൂജിക്കു .
ഷഡ്ചദ് ത്തില്‍ 12 ദ്ഗന്ഥി ള്‍ പറയതപ്പട
െിെുണ്ട്.അേതയ വഭദ്ിച്ച് ശ്ൃാംഗാടപീഠത്തി
ല്‍ ുടി രൂപമായി ുണ്ഡ ിനി സമു ല
സിക്കുന്നു.12 ദ്ഗന്ഥി ത വഭദ്ിച്ച് േിസ
ര്‍ഗാന്ത്ദ്ശ്തയ ആവേശ്ിക്കുന്നു. േിസര്‍ഗ
ശബ്ദം യഷ്ോ ശസംഖ്യോ.വിസര്‍ണ്ഗോരം
വഷാഡശ്ാന്ത്ാം. വഷാഡശ്ാന്ത്തമന്ന വേയാമ
സ്ഥാനത്തി ാണ് ഇന്ദ്ുമണ്ഡ ാം.
വേയാവമന്ദ്ുമണ്ഡ ാസക്താ സുധാവദ്സാ
സവരൂപിണി. ഉഥാനാം തചയ്ത ുണ്ഡ
ിനി ഷഡ്ചദ് വഭദ്ാം തചയ്യുന്നു. ദ് വമണ
വേയാവമന്ദ്ുമണ്ഡ ത്തിത ത്തി ശ്ാക്താനുഭ
ോം രുന്നു. ഭാേിേര്‍വണാത്പത്തി
,

എന്ന് ദ് ിയാേിവശ്ഷണാം.
ദ്ബഹ്മരദ്ന്ധത്തിത അവധാമുഖസഹ്ദ്സദ്
പത്മത്തില്‍ സര്‍വേര്‍ണാദ്ഗയേുാം പരമ
ദ്പ ാശ്േുാം ശ്ിേേുമായ അ ാരാം, അ
ു ാം. അ ിതെ ദ്പധാനശ്ക്തി ഇഛാശ്
ക്തി . ഇദ്പ ാരാം. ഉവന്മഷാം ശ്ക്തിദ്പസ
രാം. അനുത്തരമായ ആനന്ദ്മായ ഉവന്മഷ
ത്തില്‍ ഇഛാശ്ക്തിജ്ഞാനശ്ക്തിദ് ിയാ
ശ്ക്തി ിരിക്കുന്നു. ു ുണ്ഡ ിനിയുാം
അ ു മായ അ ാരേുാം മി ുള്ള
സാംബന്ധാം(സാംഘൊം) ത ാണ്ട്,സ യമായ
ഓ ാരാം ജനിക്കുന്നു. അ ുാം അ ു േു
മായ സാംബന്ധാം ത ാണ്ട് ഐ ാരാം,
ഔ ാരാം. നേസവരങ്ങള്‍ഃ-അ ു ാം
ഏ േര്‍ണാം, ഇഛാത്മ ാം ദ്വി ീയാം,
ഉവന്മഷാം മൂന്നാമവത്തത്, ഷണ്ഡാം ദ്ഹ്സവ
ദ്വയാം, ഏ,ഐ,ഓ,ഔ ആത 9 സവരാം
ഉല്‍പ്പത്തി.
ഉഷ്മാണാം ശ്,ഷസഹ്. സകല്‍പ്പരൂപാ.
ഹ് ാരമാണ് അ ിതെ ആദ്യേര്‍ണാം.
അ ില്‍ ു ുണ്ഡ ിനി ആവേശ്ിച്ച്
േര്‍ണദ്വയാം ാരേ ാരാത്മ ാം.
,

ാരാം പൃഥവി. േ ാരാം അമൃ മയാം

ജ ാം. േര്‍ണച ുര്‍ദശ്ാം- അ,ഇ,ഉ,ഋ, ൃ,
എ,ഐ,ഒ,ഔ,ഹ്.യ,ര,േ, .ഭൂ ിപയുധാ
രദ്പസാംഗത്തില്‍, പഞ്ചദ്ഹ്സവാഃ
സന്ധിേര്‍ണാ വേയാവമരഗ്നിജ ാം ധരാ.
ന്മയമായ ച ുര്‍ദശ്ാരചദ് ാം. ശ്വക്ത-
ഇഛാശ്ക്തിയില്‍. ുണ്ഡ ിനിയുതട
സാരാം(ദ്പസാരാം) ഗുരുമുഖത്തുനിന്ന്
സദ്രദ്ായപ്പടി മനസ്സി ാക്കണാം.
139. സദ്രദ്ായദ് മായാ ാശ്ചവദ്
തസൌഭാഗയദ്ായവ നിരന്ത്രദ്പഥാരൂപ
തസൌഭാഗയബ വയാഗ ഃ
140 അനവര്‍ഥസാംജ്ഞവ വദ്േി അണിമാ
സദ്ൃശ്ാഃശ്ുഭാഃസര്‍വസാംവക്ഷാഭിണീപൂ
ര്‍വാഃ വദ്ഹ്ാക്ഷാദ്ിേിശ്ുധി ാഃ
141 ഈശ്ി വസിധിരപി ച വദ്പാക്തരൂ
വപ പുരദ് വയ വയാഗാദ്ിവക്ലശ്വഭവദ്ന
സിധാ ദ് ിപുരോസിനി
142 ഏ ാഃ സാംപൂജവയത് വദ്േീ
സര്‍വാഃസര്‍വവാപചാരസ ഃ
,

സദ്ാ ാനാാം നാദ്ാനാാം

നേവരദ്ന്ധസ്ഥി ാത്മനാാം.
143. മഹ്ാസാമാനയരൂവപണ
േയാേൃത്തസവരരൂപിണി
അസ്ഥിരസ്ഥിരവേദ്യാനാാം
ഛായാരൂസപദശ്ാര്‍ണസ ഃ
144. ു ത ൌ ി വയാഗിനയഃസര്‍വസിധി
ദ്പദ്ായി ഃ വശ്വ ാാംബരധരാഃ
വശ്വ ാഃവശ്വ ാഭരണഭൂഷി ാഃ
അണിമാസദ്ൃശ്മായി, ശ്ിോസദ്വ ഭാേ
നയാല്‍ നിരന്ത്രദ്പഥ ുാം പരമവദ്പമാ
സ്പദ്മായ പരശ്ിോസദ്വവ ാചര വാം
ത ാണ്ട് അദ് യുാം ബ മുള്ളേരുാം, തസൌ
ഭാഗയേ ി ുാം ശ്ുഭ ുാം തസൌഭാഗയദ്ാ
യി ത ന്ന സാംജ്ഞതയ അനവര്‍ഥമാ
ക്കുന്നേരുാം ആയ വദ്േ ത തസൌഭാ
ഗയദ്ായ ചദ് ത്തില്‍ പൂജിക്കുന്നു. വദ്ഹ്ാം
36 വ ക്ഷണരൂപമാണ്. വദ്ഹ്തമന്ന ു
ത ാണ്ട്, അ ിതെ അഹ്ന്ത്ാഭിമാനിയായ
ദ്പമാ ാേിതന ക്ഷയമാക്കുന്നു. അക്ഷ
ങ്ങള്‍, ഇദ്ന്ദ്ിയങ്ങ ാ ുന്ന ദ്പമാണങ്ങള്‍
,

േിഷയങ്ങത ദ്പവമയരൂപമായി ദ്ഗഹ്ി

ക്കുന്നു. അേക്ക് േിശ്ുധിയില്‍ ചിവദ്
േിദ്ശ്ാന്ത്ി ദ്പദ്ാനാം തചയ്യുന്നേള്‍. േിശ്ു
ധിയില്‍ സവാ ദ്ന്ത്യാം രുന്നേള്‍.ദ്പമാ ൃ
ദ്പമാണദ്പവമയ ക്ഷണമുള്ള പുരദ് യത്തി
ല്‍ പരിവപാഷിപ്പിക്കതപ്പടുന്നേള്‍. മാ ൃ
മാനവമയങ്ങ ില്‍ അ ാ ു രൂപമായ
ദ്പസരിക്കുന്ന ചിന്മരീചി ുതട ദ്പസ
രേുാം അേയുതട സമോയേുമാണ്
ഇേിതട വയാഗശ്ബ്ദാം ാണിക്കുന്നത്.
വക്ലശ്ങ്ങ ുാം വയാഗേുാം മി ുള്ള വഭദ്ാം
ഇ ലായാക്കുന്നു, സദ്ാ അസദ്വ ാേസ്ഥ
ജനിപ്പിക്കുന്നു. ദ്പമാ ാേിതെ വദ്ഹ്
ത്തില്‍ ശ്ിേസച നയസിന്ധുോയി
േര്‍ത്തിക്കുന്നു. അദ്പ ാരമുള്ള സിധി
ദ് ിപുരാോസിനി. പൂര്‍വവാക്തപുരദ് യ
േിദ്ശ്ാന്ത്ിരൂപിണി നാ ാമതത്ത ചവദ് ശ്വ
രി. സിധിചവദ് ശ്വരിയു മായി ആേര
ണവദ്േ ത ോക്ക് ഉള്‍തപ്പതട
സര്‍വവാപചാരാം ത ാണ്ട് പൂജിക്കു .
പഞ്ചമചദ് പൂജ ഇനി പറയുന്നു. ശ്രീര
ത്തില്‍ ഭാേന തചയ്യതപ്പെ അേി ൃ
,

ശ്ൂനയസ്പര്‍ശ്നാദ്ധവനിബിന്ദ്ുശ്ക്തിബീജാ
ക്ഷരസ്ഥാനത്ത് , നേരദ്ന്ധസ്ഥി മായ
ആത്മാേില്‍ (സുഷുമ്നയിത മൂ ാധാരാം
മു ല്‍ ആജ്ഞ േതര) മഹ്ാസാമാനയരൂപ
ത്തില്‍ േയാേര്‍ത്തിക്കുന്നേള്‍. മഹ്ദ്
ആദ്യന്ത്രഹ്ി േുാം നിര്‍വിവശ്ഷധവനി
ക്ഷണേുമായ സമഷ്ടി സാമാനയാം. ഇദ്പ
ാരാം േയാേൃത്താം തചയ്യുന്ന ധവനി
പത്തായി േിഭജിക്കതപ്പടുന്നു. അസ്ഥിര
േുാം സ്ഥിരേുമായി അറിയതപ്പടുന്നത്.
ര്‍വമദ്ന്ദ്ിയവഗാചര ത ാണ്ട് ദ് ിയാരൂ
പങ്ങ ായ േചനാദ്ാനഗമനേിസര്‍ഗാന
ന്ദ്ങ്ങള്‍ അസ്ഥിരവഗാചരാം. ജ്ഞാവനദ്ന്ദ്ിയ
വഗാചര ത ാണ്ട്, ശ്ബ്ദസ്പര്‍ശ്രസരൂപ
ഗന്ധങ്ങള്‍ സ്ഥിരവഗാചരാം. ഛായാരൂപാം
ദ്പ ിബിാംബരൂപാം. ടേര്‍ഗാം, േര്‍ഗാം
ദ്ശ്ാര്‍ണാം. ദ്വശ്ദ്ന്ദ്ിയങ്ങത ു തമന്നുാം,
അ ിവനാട് ബന്ധതപ്പെ ദ്ശ്േിഷയങ്ങത
ത ൌ ി തമന്നുാം പറയുന്നു. അേയുതട
വയാഗാം ു ത ൌ ി വയാഗിനിമാരുതട
ദ്പേൃത്തി. ഈ വയാഗാം ത ാണ്ട് അേര്‍
സര്‍വസിധിയുാം ദ്പദ്ാനാം
,

തചയ്യുന്നു.ഭൂ ിപിയുതട ദ് മമായ

ഉധാരദ്പാപ് ി േര്‍ഗാം, ചേര്‍ഗാം,
പിതന്നങ്ങതന ാര ട ാരാം
പറഞ്ഞു.ച ുര്‍ദശ്ാര, ദ്ശ്ാരദ്വയ
ചദ് ങ്ങ ില്‍ സ്ഥി ിതചയ്യുന്ന ഭൂ ിപി
യുതട മധയമയുതട സ്ഥി ിദ് മത്തില്‍
േര്‍ഗേയ യാസാം േരുന്നു. ത് ാരണ
ഭൂ സൂക്ഷ്മമധയമാത്മനാല്‍ നാദ്മയ വ
സാംജ്ഞാ ഥനാം ചദ് ത്തില്‍ പറയുന്നു.
ജ്ഞാന, ര്‍വമദ്ന്ദ്ിയേിഷയജ്ഞാ മായ
സര്‍വസിധി ുാം ന്ന് ദ്പമാ ാോയ
സാധ ന് േിദ്ശ്ാന്ത്ി രുന്നേ ാണ്.
രൂപധയാനാം തേ ുത്തേ ായി, തേ ുത്ത
േസ്ദ് ങ്ങ ുാം ആഭരണങ്ങ ുാം അണിഞ്ഞ
േ ായിൊണ്.
145. മദ്ന്ത്ാണാാം സവദ്പഥാരൂപവയാഗാ
ദ്നവര്‍ഥസാംജ്ഞവ സര്‍വസിധിദ്പദ്ാ
ധയാസ് ു ചവദ് സര്‍വാര്‍ഥസാധവ
146. വ ാ ദ് യസമൃധീനാാം വഹ് ു വാ
ച്ചദ് നായി ാഃ ദ് ിപുരാദ്ശ്ീമവഹ്ശ്ാനി
മദ്ന്ത്ശ്ുധിഭോ പുനഃ
,

147. േിശ്ുധിസിധിരാഖയാ ാ ഏ ാഃ
സര്‍വാഃ സമര്‍ച്ചവയത് ഊര്‍ധവാവധാമുഖ
യാ വദ്േി ുണ്ഡ ിനയാ ദ്പ ാശ്ി ഃ
148. ുവ ഛയാ ബഹ്ിര്‍ഭാോത് ാദ്ി
േര്‍ണദ്പഥാമയാഃ നിഗര്‍ഭവയാഗിനാോ
ചയഃ സവരൂപാവേശ്രൂപവ ഃ
149. സര്‍വാവേശ് വര ചവദ് സര്‍വ
രക്ഷാ വര പരാഃസര്‍വജ്ഞാദ്യാഃസ്ഥി ാഃ
ഏ ാഃ സഹ്പുസ് ാക്ഷമാ ി ാഃ
മനനാം ത ാണ്ട് ദ് ാണനാം തചയ്യുന്നത്
മദ്ന്ത്ാം. സവദ്പഥാരൂപമായി ശ്ിവോഹ്
തമന്ന് അനുഭേമായ സാധ തെ മനന
ദ് ാണനാം ത ാണ്ടു തന്നയാണ് സര്‍േ
സിധിദ്പദ്യായി ഭേിക്കുന്നത്. സര്‍വാ
ര്‍ഥസാധ ചദ് തമന്ന പദ്ത്തിതന അനവ
ര്‍ഥമാക്കുന്നു ഈ മദ്ന്ത്മനനാം. സവസാധ
ര്‍ക്ക് പരമ ക്ഷയമായ വമാക്ഷാം ത ാടു
ക്കുന്ന ിനാ ാണ് സര്‍വാര്‍ഥസാധ മാ
േുന്നത്. സവനാമപദ്ത്തിതെ അര്‍ഥേയു
ത്പത്തിപുരഃസരാം ചവദ് ശ്വരിതയ ധയാനി
ക്കു . വ ാ യ ീ ി വ ാ ഃ വ ാ നാം
,

തചയ്യതപ്പടുന്നത് വ ാ ാം. വ ാ പദ്ത്തി

തെ േയുത്പത്തി ഇ ാണ്. മൂന്നുവ ാ
ത്തിതെയുാം സമൃധിയുതട വഹ് ുോണ്
ചദ് നായി യായ ദ് ിപുരാദ്ശ്ീ.
ഉന്മനയന്ത് ാ യ ക്ഷവണാച്ചാരണത്താല്‍
ചിന്മയ ാഭാേന വനടി ആത്മശ്ുധി
വനടിയ സാധ ന് േശ്ി വാം ത ാടുക്കുന്നു.
മൂന്നുവ ാ േുാം സൃഷ്ടിക്കാനുാം രക്ഷിക്കാ
നുാം സാംഹ്രിക്കാനുമുള്ള സവാ ദ്ന്ത്യാം
ഭിക്കുന്നു.അ ാണ് േശ്ി വസിധി.സ
ആേരണവദ്േ ുാം ചവദ് ശ്വരീസിധി
സാംയു രാണ്.
ഇനി ആറാമതത്ത ചദ് പൂജ. ു സ്ഥ
പരപുരുഷദ്പാപ് ിക്കായി, ുണ്ഡ ിനി
ഊര്‍ധവമുഖേുാം മൂ ാധാരത്തിവ ക്ക്
േിശ്വസൃഷ്ടിക്ക് അവധാമുഖേുമായി
ദ്പ ാശ്ിക്കുന്നു.മാ ൃമാനവമയരൂപമായ
ു തത്ത നിര്‍മിക്കുന്ന ിനുള്ള ഇഛ
ത ാണ്ട് പുറവത്തക്ക് ദ്പസരിച്ച് സര്‍വ
േര്‍ണഗര്‍ഭിണിയായ അേള്‍ ാരാദ്ി
ദ്ശ്േര്‍ണദ്പഥാരൂപയായി സൃഷ്ടി തചയ്യു
ന്നു.ഇ ാണ് നിഗര്‍ഭവയാഗിനി. പരശ്ി
,

വോഹ്ാം എന്ന് സാക്ഷാത് രിച്ച സാധ

രില്‍ അേള്‍ സവയാം ആവേശ്ിക്കുന്നു.
അക്ഷരമാര്‍ഗമായ സച നയാം ദ്പ ടി
പ്പിക്കുന്നു. സാധ ക്ഷണാം അക്ഷരേ
ര്‍ണങ്ങ ുതട ദ്പോഹ്മാണ്. (സാഹ്ി യാം,
ോഗ്മി വാം) സര്‍വരക്ഷാ രചദ് ത്തില്‍
സര്‍വാവേശ് രിയായി , സര്‍വജ്ഞാദ്ി
ായി പരാേിദ്യ ഇരിക്കുന്നു. പുസ്
േുാം അക്ഷമാ യുമാണ് അേ ുതട
യ്യി ുള്ളത്.
150.മാ ൃമാനദ്പവമയാണാാം പുരാണാാം
പരിവപാഷിണി ദ് ിപുരാമാ ിനീ ഖയാ ാ
ചവദ് ശ്ീ സര്‍വവമാഹ്ിനി
151 േിദ്യാശ്ക്തിര്‍േിശ്ുധിാം ച സിധിാം
ദ്പാ ാമയസാംജ്ഞി ാാം ഏ ാഃ സര്‍വവാപ
ചാവരണ േിദ്യാഃ സ്ദ് ീരൂപോചയാ
ധിഷ്ഠി ാഃ
മാ ൃമാനവമയങ്ങത ന്ന പുരാണങ്ങ ായ
ദ് ിപുരങ്ങവ യുാം പരിവപാഷിപ്പിക്കുന്നേ
ാണ് സര്‍വവമാഹ്ിനിയായ ചവദ് ശ്ി
ദ് ിപുരാമാ ിനി. ഇ ാണ് ആറാമതത്ത
,

ചദ് ത്തില്‍ പൂജിക്കതപ്പടുന്നത്. ദ്പാ ാമയ

സിധി ാമനാനുരൂപ ക്ഷണമുള്ള ാണ്.
ുമാരസാംഭേത്തില്‍,
ദ്ദ്േഃസാംഘാ ഠിനഃസ്ഥൂ ഃസൂക്ഷ്വമാ
ഘുര്‍ഗുരുഃേയവക്താ േയവക്ത രശ്ചാസി
ദ്പാ ാമയാം വ േിഭൂ ിഷു എന്ന് പറയു
ന്നു. ആദ്യാം ആേരണവദ്േ ള്‍, പിന്നീട്
ചവദ് ശ്വരി ള്‍, പിന്നീട് സിധി ള്‍ എന്ന്
ദ് മമായി സര്‍വവാപചാരങ്ങ ാ ുാം
പൂജിക്കതപ്പടണാം. േിദ്യാശ്ക്തി സ്ദ് ീരൂ
പോചയാധിഷ്ഠി മാണ്. േിശ്ുധിചദ്
ത്തില്‍ ദ്പാ ാമയസാംജ്ഞവയാതട സര്‍വവാ
പചാരവത്താടുാം പൂജിവക്കണ്ടേ ാണ്.
152. നിരുധോയുസാംഘെ സ്ഫുടി ദ്ഗന്ഥി
മൂ ഃഹ്ൃദ്യാന്ത്രസാംേിത്തിശ്ൂനയപുരയ
ഷ്ട ാത്മനഃ
153. ബീജരൂപസവര ാസ്പുഷ്ടേര്‍ഗാ
നുസാര ഃ രഹ്സയവയാഗിനീര്‍വദേിഃ
സാംസാരദ് വനാജവവ
ഇഛാശ്ക്തിഡ154 സര്‍വവരാഗഹ്വര
ചവദ് സാംസ്ഥി ാ േീരേന്ദ്ിവ
,

േശ്ിനയാദ്യാ രക്തേര്‍ണാ
േരദ്ാഭയമുദ്ദ്ി ാഃ
155 പുസ് ാം ജപമാ ാാം ച ദ്ധാനാ
സിധവയാഗിനീഃശ്ുധേിദ്യാ േിശ്ുധിാം ച
ഭുക്തിസിധിാം മവഹ്ശ്വരി
156 ഈശ്വരീാം ദ് ിപുരാസിധിാം പൂജവയ
ത് ബിന്ദ്ു ര്‍പ്പസണഃശ്ക്തിദ് യാത്മി ാ
വദ്േി ചിധാമദ്പസരാഃശ്ിോഃ
157 സാംേര്‍ത്താഗ്നി ാരൂപഃ പരമാ ി
രഹ്സയ ാഃപൂര്‍ണാപൂര്‍ണസവരൂപായാഃ
സിവധര്‍വഹ് ുഃ സുവരശ്വരീ
മൂ ാധാരാം മു ുള്ള ോയുേിതെ
സവ ദ്ന്ത്സഞ്ചാരാം മൂ ാധാരാം, അനാഹ്
ാം മു ായ സ്ഥാനങ്ങ ി ൂതട ഭുജഗാ
ൃ ിയായി ഹ്ുകാരേിഹ്വ വജയാ ി
യായി സഞ്ചരിക്കുന്നു. മൂ ാധാരത്തി
ല്‍നിന്ന് ഉയര്‍ന്ന് നാഭിയി ൂതട ടന്ന്
ഹ്ൃദ്യത്തില്‍ (അനാഹ് പത്മാം) സാംേി
ത്തായി ചിദ്ാത്മാോയി സ്ഫുരിക്കുന്നു.
ചി ിശ്ചിത്താം ച സച നയാം
വച നാദ്വയ ര്‍മ ച ജീേഃ ാ ശ്രീരാം
,

ച സൂക്ഷ്മാം പുരയഷ്ട ാം മ ാം. അ ാരാ

ദ്ിേിസര്‍ഗാന്ത്മായ വഷാഡശ്സവര
ുാം ചട പേര്‍ഗാദ്ി ുാം സൂക്ഷ്മ
രൂപമായി, ബീജരൂപമായി ചിദ്ദ്ൂപമായി
അേിതട സ്ഫുരിക്കുന്നു. അേര്‍ഗമായ
േശ്ിനി ദ്പഥമ. അ ാ ു ബീജസവരങ്ങത
അേിതടയാണ് ഉധരിവക്കണ്ടത്. ദ് മത്തി
ല്‍ സവസവേര്‍ഗാന്ത്ത്തില്‍ സവസവബീജതത്ത
ഉധരിച്ച് പൂജിക്കണതമന്ന് അര്‍ഥാം.
സൂക്ഷ്മമദ്ന്ത്രഹ്സയമായ പുരയഷ്ട വത്താ
ടു സാംബന്ധമുള്ള ിനാല്‍, (സഹ്വയാഗാം)
ാരയ ാരണ ാ ക്ഷണത്താല്‍ േശ്ിനയാദ്ി
വദ്േ ള്‍ രഹ്സയവയാഗിനി ാണ്.
അനി യാം,അശ്ുചി,വക്ലശ്രൂപമായ സാംസാ
രതത്ത നശ്ിപ്പിക്കുന്നേരാണ്. പരമദ്പ ാ
ശ്ാം ത ാണ്ട് ഉജവ ിക്കുന്നേരാണ്. സാംസാ
രവരാഗത്തില്‍നിന്ന് രക്ഷിക്കുന്നേരാണ്.
സര്‍വവരാഗഹ്രചദ് ത്തി ാണ് പൂജ.
ഏഴാമതത്ത ചദ് ത്തി ാണ് േശ്ിനയാദ്ി
ത പൂജിക്കുന്നത്. രക്തേര്‍ണ ുാം
േരദ്,അഭയമുദ്ദ് ത ധരിച്ചേരുമാണ്.
,

പുസ് േുാം അക്ഷമാ യുാം ധരിച്ച

സിധവയാഗിനി ാണ്.
ശ്ുധേിദ്യ ശ്ിോസദ്വ ദ്പഥാ ക്ഷണയാ
ണ്. അഹ്ന്ത്,ഇദ്ന്ത് ഇേയുതട ഐ യ
ത്തി ാണ് അ ിേിദ്യ ഉണ്ടാേുന്നത്.
ശ്ുധേിദ്യയില്‍നിന്ന് േിശ്ുധി ഭിക്കു
ന്നു. ജ്ഞാവനന വജ്ഞയമാവ ാ യ
പശ്ചാത് ജ്ഞാനാം പരി യവജത്. ജ്ഞാനാം
ത ാണ്ട് വജ്ഞയതത്ത ആവ ാ നാം
തചയ്തത് അറിഞ്ഞവശ്ഷവമ ജ്ഞാനതത്ത
പരി യജിക്കാേൂ. നിര്‍വി ല്‍പ്പവബാധമു
ണ്ടായ വശ്ഷാം ചമത് ാരരൂപമായ ദ്പപ
ഞ്ചതത്ത പരശ്ിേനില്‍ തന്ന നിവേദ്ിക്ക
ാണത്. സപ് മചവദ് ശ്വരിയായ ദ് ിപു
രാസിധി മാ ൃവമയമാനങ്ങ ായ ദ് ിപുര
ങ്ങത ഏ ീഭേിപ്പിച്ച്, ശ്ിേ ന്മയ
രുന്നു. അനാമി യുാം അാംഗുഷ്ടേുാം
വയാജിപ്പിക്കുന്ന ശ്ിേശ്ക്തിവമ നമുദ്ദ്
ത ാണ്ട്, അക്ഷ ുകുമങ്ങവ ാതട ദ്ദ്േയ
ബിന്ദ്ു ര്‍പ്പണാം തചയ്യു .
ശ്ക്തിദ് യാത്മി ഇഛാ,ജ്ഞാന ദ് ിയാശ്
ക്തിദ് യാത്മി . സാംേിത്തായ അാംബി
,

യുതട ിരണങ്ങള്‍ ോമ, വജയഷ്ഠ,തരൌദ്ദ്ി

എന്ന് ദ്പസരിക്കുന്നു. ദ്പസരാം സ്പന്ദ്രൂ
പമാണ്.സാംേര്‍ത്താഗ്നി ാരൂപമാണ്.
അ ിതെ സവരാം ഹ് ാരാം. അത്
ശ്ാന്ത്ാശ്ക്തയേയേരൂപ വമാണ്.
സര്‍വാേരണവദ്േ ി ുാം തേച്ച്
അ ിരഹ്സയാം മവനാബുധയഹ്കാരരൂപ
ദ് യപരിസ്ഫുരണമായ ചിദ്ാധാരാം.
പരശ്ിേസമാവേശ്ാം ത ാണ്ട് പൂര്‍ണ
േുാം, േിശ്വേിഷയ വാം ത ാണ്ട് അപൂ
ര്‍ണേുമായി ഉഭയരൂപമാണ് സിധി ള്‍.
ക്ഷി യാദ്ിശ്ിേപരയന്ത്ാം പരശ്ിേേിദ്ശ്ാ
ന്ത്ി ക്ഷണാം ത ാണ്ട് സിധി ള്‍ ജീേന്മു
ക്തിക്ക് ാരണമാേുന്ന ുത ാണ്ട്,
,സര്‍വസിധിമയചദ് ത്തില്‍ ആയുധഭൂഷി
രായി ാവമശ്വര ാവമശ്വരിമാതര ധയാ
നിക്കണാം.
158. സര്‍വസിധിമയാവഖയ ു ചവദ്
യായുധഭൂഷിവ സ്ഥി ാഃ ാവമശ്വരീ
പൂര്‍വശ്ചി ദ്സഃപീഠവദ്േ ാഃ
ശ്രാം,ചാപാം,പാശ്ാം,അകുശ്ാം, ഇേ പടി
ഞ്ഞാറ്,േടക്ക്, ിഴക്ക്,ത ക്ക്
,

ദ്ിക്കു ില്‍ദ് വമണ ഭാേനാം തചയ്യു .

ാ,പൂ.ജാ,ഓ പീഠങ്ങ ില്‍,
എൊാംചദ് ത്തിത നാ ു വ ാണില്‍,
സര്‍വസിധിമയചദ് ത്തില്‍,
മവനാബുധയഹ്കാരചിത്ത ക്ഷണവത്താതട
ധയാനിക്കു .ോമ,വജയഷ്ഠ.തരൌദ്ദ്ി,അാംബി
, ഇേവരാതട മിവദ് ശ്,ഷഷ്ഠീശ്, ഔദ്ഡീ
ശ്,ചരയാനാഥ, ശ്ിോകസ്ഥയായ േിമര്‍ശ്
ശ്ക്തി,അാംശ്ഭൂ രായ ഇഛാ,ദ് ിയാ,
ജ്ഞാന, ശ്ാന്ത്ാ, ാവമശ്വരി, േവദ്ജശ്വ
രി,ഭഗമാ ിനി മഹ്ാദ് ിപുരസുന്ദ്രി
ഇദ്പ ാരാം നേമചദ് സ്ഥി വദ്േ
വ ാടു ൂടി സകല്‍പ്പിക്കു . അഷ്ടചദ്
ത്തി ാണ് ആയുധവദ്േ വ ാടു ൂടി
ാവമശ്വരി.
159. ആയുവധാസ് വ ിരക്താഭാഃ സവായു
വധാജവ മസ് ാഃ േരദ്ായുധഹ്സ് ാശ്ചാ
പൂജയാ ധയാ ൃഫ ദ്പദ്ാഃ
160 വദ്ീയാശ്ച മദ്ീയാശ്ച പുാംസ്ദ് ീേശ്യ
േിധായിനഃ വഗ്സൃങ്മാാംസവമവദ്ാസ്ഥിമ
ജാര്‍ണാന്ത്ാഃ സുവരശ്വരി
,

ആയുധവദ്േ ാധയാനാം പറയുന്നുഃ-ആയു

ധങ്ങത പു ലിാംഗമായിൊണ് പറയുന്ന
ത്.ഓവരാ ആയുധേുാം സവായുധങ്ങത
മസ് ത്തില്‍ ധരിച്ച് ചുേന്ന നിറമുള്ള
േരുാം ഉജവ രുമായി,സാധ ന് ഫ ദ്പദ്
രായി ാണതപ്പടുന്നു. സര്‍വവ ാ േശ്ീ
രിയായ വദ്േിയുതട യ്യില്‍ ഇരിക്കുന്ന
ആയുധങ്ങള്‍ േശ്ീ രിക്കുന്ന സവഭാേമു
ള്ളേയാണ്. പുാംസ്ദ് ീവഭദ്മി ലാത വദ്േി
എ ലാേവരയുാം േശ്ീ രിക്കുന്നു. വക്ക്
മു ായ ധാ ുക്കത ദ്പ ിനിധീ രിക്കു
ന്നത് യ മു ായ പഞ്ചബാണങ്ങ ാണ്.
(യര േശ്) യ വക്ക്, ര സൃങ്,
മാാംസാം, േ വമദ്സ്സ്, അസ്ഥിമജാര്‍ണാ
ന്ത്മായി, ഇരിക്കുന്ന ശ്ുക്ലാം ശ്.
161. ദ്വി ീയസവരസാംയുക്താ ഏവ
ബാണാസ് വദ്ീയ ാഃ ോമാദ്ീനാാം
പുരാണാാം ു ജനനീ ദ് ിപുരാാംബി ാ
162.പരസവാ ദ്ന്ത്യരൂപ വാദ്ിഛാശ്ക്തിര്‍മ
വഹ്ശ്വരീ ഏ ാഃസര്‍വവാപചാവരണ
പൂജവയത് ു േരാനവന .
,

ോമാ,വജയഷ്ഠാ,തരൌദ്ദ്ി ായ ദ് ിപുര
ായ ജനനിമാതര സമഷ്ടിരൂപത്തില്‍
ചവദ് ശ്വരിയായ ദ് ിപുരാാംബി യായി
,വസവഛയാ ദ്പപഞ്ചാം സൃഷ്ടിച്ച് രക്ഷിച്ച്
സാംഹ്രിക്കുന്ന ഇഛാജ്ഞാനദ് ിയാ
ശ്ക്തിയായി, അ ാത് ആയുധവദ്േ
വ ാടു ൂടി സര്‍വവാപചാരങ്ങവ ാതട
പൂജിക്കു . ഇനി ഒര ാമതത്ത ചവദ് ശ്വ
രിയുതട പൂജ പറയുന്നു.
163 സര്‍വാനന്ദ്മവയ വദ്േി പരദ്ബഹ്മാ
ത്മവ പവര ചവദ് സാംേിത്തിരൂപാ ച
മഹ്ാദ് ിപുരസുന്ദ്രി
164. സസവരാചാവരണ സാംപൂജയാ
വഹ്വന്ത്ദ്ന്ത്വയാഃസമാ മഹ്ാ ാമ
ാരൂപാ പീഠേിദ്യാദ്ിസിധിദ്ാഃ
പരദ്ബഹ്മാത്മ മായ സമഷ്ടിഭൂ പരമാ
നന്ദ്മയമായ സര്‍വാനന്ദ്മയചദ് ത്തില്‍,
സാംേിത്തിരൂപമായി, മഹ്ാദ് ിപുരസു
ന്ദ്രിതയ പൂജിക്കുന്നു. ഇദ്ന്ത്,അഹ്ന്ത്
ഇേയുതട സാമയാം ത ാണ്ട് സര്‍വ
വഭദ്ഭാേന വ യുാം അേള്‍ അസ് മി
,

പ്പിക്കുന്നു. മഹ്ാ ാമ ാരൂപിണിയായി

ബിന്ദ്ുസ്ഥാനത്ത് അേനേതെ ഇഛാനു
സൃ മായി അനുസന്ധാനാം തചയ്തത്
പൂജിക്കണാം. ഇഷ്ടാനുസൃ ാം അഥോ
സസവരാചാരമായി പൂജിക്കു എന്ന ിന്
േിജ്ഞാനഭൊര ന്‍, യദ് യദ് മനസ് ു
ഷ്ടി മനസ് സദ് േ ധാരവയത് ദ് ദ്
പരാനന്ദ്സവരൂപാം സാംദ്പ ാശ്വ എന്നാ
ണ് പറഞ്ഞിെുള്ളത്.അേള്‍ മുരുപറഞ്ഞ
നാ ു പീഠസിധി ുാം രുന്നു. ( ാ,പൂ,
ജാ,ഓ ദ് മത്തില്‍ ോഗ്ഭേ, ാമരാജ ,
ശ്ക്തി, ുരീയബീജാത്മി യായ േിദ്യ)
165 മഹ്ാമുദ്ദ്ാമയീ വദ്േീ പൂജയാ
പഞ്ചദ്ശ്ാത്മി ാ ത്തത്തിഥിമയീ നി യാ
നേമീ സഭരേീ പരാ
166 ദ്പ ിചദ് ാം സമുദ്ദ്ാസ് ു ചദ് സവക
വ ാദ്ി ാഃ നി യക്ലിന്നാദ്ി ാസശ്ചേ
ാമയ ര്‍മാനുസാര ഃ
167. ച ുരദ്സാന്ത്രാവ ോ ദ് ിവ ാവണ
ോ യവജത് സുധീഃ അ ിനാ പിശ്ിസ
ര്‍ഗസന്ധര്‍ധൂസപരാരാധയ വദ്േ ാഃ
,

168. ചദ് പൂജാാം േിധാവയഥാം

ു ദ്ീപാം നിവേദ്വയത്
അന്ത്ര്‍ബഹ്ിര്‍ഭാസമാനാം
സവദ്പ ാവശ്ാജവ ാം ദ്പിവയ.
ാവമശ്വരി,ഭഗമാ ിനയാദ്ി വ ാതടാപ്പാം
പഞ്ചദ്ശ്ാത്മി ായ 15 നി യ ുാം
16ആമതത്ത സഭരേിയുാം ഓവരാ ചദ്
ത്തി ുാം സമുദ്ദ് വ ാടു ൂടി പൂജിക്കതപ്പ
ടണാം. നി യക്ലിന്ന മു ായേരാണ് നി യ
ള്‍. മഹ്ാമുദ്ദ്ാമയിയേുാം മഹ്ാമദ്ന്ത്
മയിയുമായ ദ് ിപുരസുന്ദ്രിതയ പരിോ
രവദ്േ ാസവമ ാം ദ് ിവ ാണത്തി ുാം ച ു
രദ്സാന്ത്രാ ത്തി ുാം ഉപചാരപൂര്‍വാം
പൂജിക്കു . അ ി, പിശ്ി ാം,ഗന്ധാം,ധൂപാം,
ഇേ ാ ാരാധിച്ച് ു ദ്ീപാം നിവേദ്ി
ക്കു . ു ാം ഈ ശ്രീരാം തന്ന. സവദ്പ
ാശ്ാത്മി യായി ഹ്ൃദ്യത്തി ിരിക്കുന്ന
വദ്േിതയ പുറത്ത് ത്തിച്ചുതേച്ച ദ്ീപ
വത്താതടാപ്പാം നിവേദ്ിക്കു . അന്ത്ര്‍ബഹ്ി
ര്‍ഭാസമാനമായ വദ്േി തന്ന ശ്രീരത്തി ി
രിക്കുന്ന ുാം. പുഷ്പാഞ്ജ ിയുാം ജപ
േുാം സമാഹ്ി ചിത്തനായി തചയ്യു .
,

169 പുഷ്പാഞ്ജ ിാം ഃ ൃ വാ ജപാം

ുരയാത് സമാഹ്ി ഃ ൂടദ് വയ
മഹ്ാവദ്േി ുണ്ഡ ീദ് ി വയപി ച
ബാഹ്യജപമ ല,ജപാം.സമാഹ്ി ചിത്തനാ
യി, നിയവ ദ്ന്ദ്ിയനായി, നാദ്രൂപമവദ്ന്ത്ാ
ച്ചാരണാം തചയ്യുന്ന ാണ് ജപാം. ുണ്ഡ ീ
ദ് ി യത്തി ുാം (സവശ്രീരത്തിത ) ദ്ശ്ീചദ്
ത്തിത ൂടദ് യത്തി ുാം ജപേിധി വ ാ
ടു ൂടി പൂജ തചയ്യണാം.
170.ചദ് ാണാാം പൂര്‍വപൂര്‍വവഷാാം നാദ്
രൂവപണ വയാജനാം വ ഷു ദ്പാണാഗ്നി
മായാര്‍ണ ാബിന്ദ്വര്‍ധചദ്ന്ദ് ാഃ
171 വരാധിനീനാദ്നാദ്ാന്ത്ഃ ശ്ക്തിേയാപി
യാനവി ാ സമനാവചാന്മനാ വചദ്ി
ദ്വാദ്ശ്ാവന്ത് സ്ഥി ാ ദ്പിവയ
172. മൂ ുണ്ഡ ിനീരൂവപ മധയവമ ച
ഃപുനഃ സൃഷ്ടയുന്മുവഖ ച േിശ്വസയ
സ്ഥി ിരൂവപ മവഹ്ശ്വരീ
173. വ േ ാം നാദ്രൂവപണ
ഉത്തവരാത്തരവയാജനാം ശ്ബ ാ ാരവ
വദ്േി ൃ ീവയ ദ്വദ്വശ്ാ ാ
,

ോഗ്ഭേ, ാമ ൂട,ശ്ക്തി ൂടങ്ങ ി ുാം

മൂ ാധാര,ഹ്ൃദ്യ,ബിന്ദ്ുസ്ഥാനങ്ങ ാ ുന്ന
ുണ്ഡ ിനീദ് യത്തി ുാം ഇരിക്കുന്ന
ു ദ്ീപങ്ങ ായ ു വദ്േിമാര്‍ക്ക്
സമര്‍പ്പണാം തചയ്യുന്നു. ബാഹ്യേിഷയ
ത്തി ുള്ള സഞ്ചാരാം നിര്‍ത്തി, അന്ത്ര്‍മു
ഖമായി, സാംേിദ്ഭാേത്തില്‍ അേതയ
േി ീനമാക്കുന്ന ാണ്(േിദ്ശ്ാന്ത്ി ദ്പാപി
പ്പിക്കുന്നത്) നിവേദ്നശ്ബ്ദാം ത ാണ്ട്
ഉവദശ്ിക്കുന്നത്. ഇദ്ന്ദ്ിയങ്ങ ുതട ബാഹ്യ
സഞ്ചാരാം നിര്‍ത്തി ആന്ത്രമായി നാവദ്ാ
ച്ചാരണാം (നാദ്രൂപമായ മവദ്ന്ത്ാച്ചാരണാം)
തചയ്യുന്ന ാണ് ജപാം. മൂന്നു ൂടത്തി ുാം
മൂന്നു ുണ്ഡ ിനിസ്ഥാനത്തുാം ഓവരാവരാ
ചദ് ത്തതെ നാദ്രൂപതത്ത സാംവയാജിപ്പി
ച്ച് ജപാം തചയ്യുന്നു. , ബീജദ് യശ്ിഖ
രേര്‍ത്തിയായ ാമ ാന്ത്സ്ഥമായ
സപരാര്‍ധരൂപമായ േഹ്നിസൂരയവസാമ
ുണ്ഡ ിനി എന്ന ദ് യത്തി ാണ് ഇത്.
ാടേൃത്തത്തിത ദ്ീപി ാ ാരമായ
അര്‍ധമാദ് യില്‍ ഉന്മനീപരയന്ത്മായ
നാദ്തമ ലാാം മണിനാദ്ാം വപാത യിച്ച്
,

അടങ്ങി േിരമിക്കുന്ന, േിദ്ശ്ാന്ത്ി

ദ്പാപിക്കുന്ന അേസ്ഥയി ാണ് സമാധി
അനുഭോം .ദ്പാണന്‍ ഹ് ാരാം. അഗ്നി
ര ാരാം. മായാര്‍ണാം ഈ ാരാം. സ.
ബിന്ദ്ുരഹ്കാരാത്മാ രേിവര ന്മിഥുന
സമരസാ ാരഃ ാമഃ മനീയ യാ ാ
ച ദ്ഹ്വനന്ദ്ുേിദ്ഗതഹ്ൌ ബിന്ദ്ുഃ ( ാമ
ാേി ാസാം) ദ്പാണാദ്ി ള്‍ ഉന്മനയന്ത്ാം
ദ്വാദ്ശ്ാന്ത്ത്തി ാണ് സ്ഥി ി തചയ്യുന്നത്.
ഹ്,ര,ഈ,സ,ബിന്ദ്ു, അര്‍ധചദ്ന്ദ്,വരാധിനി,
നാദ്ാം,നാദ്ാന്ത്ാം േയാപി ,സമന,ഉന്മന.
ഈ പദ്ന്ത്ണ്ടുാം ഉന്മനയന്ത്ാം േിദ്ശ്ാന്ത്ി
ദ്പാപിക്കുന്നു. .നാദ്ാം ഉന്മനീപരയന്ത്ാം
മൂന്നാമതത്ത ദ് ി ൂടശ്ിഖരത്തി ാണ്
ഉച്ചരിക്കതപ്പെ് യിക്കുന്നത്. നാദ്സൃഷ്ടി
ോഗ്ഭേത്തി ുാം സ്ഥി ി ാമരാജത്തി
ുാം സാംഹ്ാരാം ( യനാം) ശ്ക്തി ൂടത്തി
ുമാണ്. ഉന്മനിപരയന്ത്മായ വ േ
നാദ്രൂപ ന്മാദ് ത ഉത്തവരാത്തരാം
സാംവയാജിപ്പിച്ച് (ഉച്ചാരദ് ിയാേിവശ്
ഷണാം) യിപ്പിക്കുന്നു. ഹ്,ര,ഈ ഹ്രീ.
സബിന്ദ്ു ാം ഹ്രീാം ദ്ഹ്ീാം. പിന്നീട് ആ
,

മദ്ന്ത്ാക്ഷരാം മണിനാദ്ാം വപാത േിദ്ശ്ാ

ന്ത്ി ദ്പാപിക്കുന്ന നാദ് ന്മാദ് ള്‍. ഇ ാ
ണ് മാനസജപത്തില്‍ ഉന്മനയന്ത്ാം നമുക്ക്
ഭിക്കുന്നത്.
174 ശ്ൂനയഷഡ്വ ഥാവദ്േി ഹ്യേസ്ഥാ
പഞ്ച ാം പുനഃ േിഷുോം സപ് രൂപാം
ച ഭാേയന്‍ മനസാ ജവപത്
ജപ ാ ത്ത് ഭാേിവക്കണ്ടത്. ശ്ിഖിപക്ഷ
ചിദ് രൂപമായ മണ്ഡ ത്തില്‍ (മയില്‍പ്പീ
ി) ശ്ൂനയപഞ്ച ാം ധയാനിച്ച് അനുത്തര
മായ പരമവേയാമതമന്ന ശ്ൂനയാം അനുഭ
േിച്ചറിയു . ശ്ൂനയഷഡ് മാണ് അ ിതെ
രൂപാം. സപ് രൂപമായി േിഷുേതത്ത
മനസാ ധയാനിക്കു .
175 അഗ്നയാദ്ിദ്വാദ്ശ്ാവന്ത്ഷു ദ് ിസ്ദ് ീന്‍
യക്തവാ േരാനവന ശ്ൂനയദ് യാം
േിജാനീയാവദ്സ ാന്ത്ര ാഃദ്പിവയ
176.ശ്ൂനയദ് യാത് പവര സ്ഥാവന
മഹ്ാശ്ൂനയാം േിഭാേവയത് ദ്പവബാധ
രവണസയാഥ ജാഗരവ വന ഭാേനാം
,

അേസ്ഥാപഞ്ച ാം , ശ്ൂനയഷഡ് ാം ,
സപ് േിധേിഷുോം ഇേയുതട ജപവേ
യില്‍ മനസ്സിതെ ഭാേന എദ്പ ാരമാ
േണാം. ശ്ൂനയഷഡ് രൂപാം േിജ്ഞാന
സഭരേഭൊര ന്‍ ഇദ്പ ാരാം പറയുന്നു.
മയൂരപിഞ്ച ത്തിത ചിദ് േിചിദ് മായ
ചദ്ന്ദ് ങ്ങത വപ്പാത പവഞ്ചദ്ന്ദ്ിയങ്ങത
േിശ്വത്തിതെ അനുത്തരശ്ൂനയഷഡ് രൂ
പത്തില്‍ ദ്ര്‍ശ്ിച്ച് േി യിപ്പിച്ച വയാഗി
പരസഭരേസവരൂപമായി ീരുന്നു.
ആദ്യാം 6 ശ്ൂനയങ്ങ ുാം പിതന്ന സവരൂപ
േുാം ശ്ൂനയമായിത്തതന്ന ാണുന്നു. അഗ്നി
(ഹ്)മു ല്‍ ഉന്മനി േതര 12 സ്ഥാനത്ത്
മുമൂന്ന് യജിച്ച് മൂന്നു ശ്ൂനയാം ഉണ്ടാ
േുന്നു. ഇദ്പ ാരാം ഓവരാ അന്ത്രാ ത്തി
ുാം മൂന്ന് ശ്ൂനയാം ഉണ്ട്. ഇ ില്‍ ഉന്മനി
യി ുള്ള മൂന്നാമതത്ത ശ്ൂനയത്തി ാണ്
മഹ്ാശ്ൂനയാം േിഭാേന തചവയ്യണ്ടത്. ഹ്,
ഈ എന്നിേയുതട മധയത്തി ാണ് ര.
ഈ , അര്‍ധചദ്ന്ദ്തനന്നിേയുതട മധയത്തി
ാണ് ബിന്ദ്ു. അര്‍ദചന്ദ്്ന്‍, നാദ്ാം ഇേ
യുതട മധയത്തി ാണ് വരാധിനി.
,

നാദ്ശ്ക്തി ുതട മധയത്തി ാണ്

നാദ്ാന്ത്ാം. ശ്ക്തി, സമന ഇേയുതട
മധയത്തി ാണ് േയാപി . സമനയുതട
മു ി ാണ് ഉന്മന. ഇ ില്‍ 6 എണാം
യജിച്ച്, വരഫാം,ബിന്ദ്ു,വരാധിനി,നാദ്ാന്ത്ാം,
േയാപി എന്നീ സ്ഥാനങ്ങ ി ാണ് (5
സ്ഥാനാം) ശ്ിഖിപക്ഷചിദ് രൂപാം. (മയി
ല്‍പ്പീ ിരൂപാം) ഇദ്പ ാരാം അഞ്ച് ചദ്ന്ദ്
ങ്ങത അഞ്ച് ശ്ൂനയങ്ങ ായി േിഭാേനാം
തചയ്യു .ആറാമവത്ത ായ ഉന്മനയി ാ
ണ് പഞ്ചവേയാമ നു േിഭാേനാം തചവയ്യ
ണ്ടത്. വേയാമ നു ശ്ൂനയമാണ്. ശ്ൂനയത്തി
നുാം പരമായി മഹ്ാശ്ൂനയാം നിരാ ാര
പരദ്ബഹ്മമാണ് അത്. ജാദ്ഗദ് അേസ്ഥ
യില്‍ ദ്പവബാധ രണാേസ്ഥയില്‍ അ ി
തെ ഭാേനാം പറയാാം.
177 േതഹ്നൌ വദ്േീ മഹ്ാജാദ്ഗദ്േസ്ഥാ
വിദ്ന്ദ്ിയദ്വസയഃ ആന്ത്സരഃ രസണവരേ
സവപ്വനാ മായാേവബാധനഃ
178 ഗ വദ്വശ്സുഷുപ് ിസ് ു ീനപൂര്‍വ
സ് ു വേദ്നാം അന്ത്ഃ രണേൃത്തീനാാം
യവ ാ േിഷയസയ ു
,

179 പൂര്‍വാര്‍ണാനാാം േിവ ാവമന

ദ്ഭൂമവധയ ബിന്ദ്ുസാംസ്ഥി ാഃ ുരയരൂപാം
സയ ചാദ് േൃത്താര്‍ധാവദ്സ് ു
സാംദ്ഗഹ്ഃ
180 സച നയേയക്തിവഹ്വ ാസ് ു
നാദ്രൂപസയ വേദ്നാം ുരയാ ീ ാം
സുഖസ്ഥാനാം നാദ്ാന്ത്ാദ്ിസ്ഥി ാം ദ്പിവയ
181. അസദ് േ ജപ ാവ ു
പഞ്ചാേസ്ഥാഃ സ്മവരത് ബുധഃ
വയാഗഃദ്പാണാത്മമനസാാം േിഷുോം
ദ്പാണസാംജ്ഞ ാം
ജ്ഞാവനദ്ന്ദ്ിയ ര്‍വമദ്ന്ദ്ിയങ്ങ ുള്ള ദ്പമാ
ാേിതെ ദ്പവബാധന ാ ാം ജാദ്ഗദ്േസ്ഥ
യാണ്. ആന്ത്ര രണങ്ങള്‍ മാദ് ാം ദ്പേ
ര്‍ത്തിക്കുന്ന സവപ്നാേസ്ഥയി ാണ് മായ
എന്ത്ാതണന്ന് നമുക്ക് ദ്പവബാധനാം തചയ്യ
തപ്പടുന്നുത്. (മനസ്സ്,ബുധി,അഹ്കാരാം,
ചിത്താം ആന്ത്ര രണാം) ബാവഹ്യദ്ന്ദ്ിയങ്ങ
ള്‍ ദ്പേര്‍ത്തിക്കാത്ത ഉറക്കത്തി ുാം
അേ ഉണര്‍ന്നിരുന്ന് സവപ്നരൂവപണ
നതമ ദ്പവബാധനാം തചയ്യുന്നു. ാര്‍ത്തീ
,

യബീജസ്ഥമായ നാ ാമതത്ത സവരാം

ത ാണ്ട് , മായയാല്‍ ഈ അേഗ
വബാധനാം സാംഭേിക്കുന്നു. ഗ വദ്ശ്ത്തി
ാണ് (േിശ്ുധി) സവപ്നസ്ഥാനാം. സവപ്ന
ത്തി ുള്ള അന്ത്ഃ രണേൃത്തി ത ലാാം
യിക്കുന്ന സര്‍വവദ്ന്ദ്ിവയാപര ിയാണ്
സുഷുപ് ി. പൂര്‍വവദ്ഹ്ത്തില്‍ ീനസ്ഥി
ി ദ്പാപിച്ച്, വദ് ാഡീ ൃ മായിക്കിടന്ന
സവാത്മവനാവേദ്നാം അവപ്പാഴാണ് ദ്പ ാ
ശ്ി മാേുന്നത്. സുഖമയമായ ആത്മരൂ
പമാണ് അവപ്പാ ുള്ളത്. അ ിതെ േിഷ
യാം േിശ്വേയാപ് ിയുള്ള ാര്‍ത്തീയബീ
ജമാണ്. ദ്ഭൂമധയത്തിത ഹ്ൃവ ലഖാമധയ
ത്തിത ബിന്ദ്ുേി ാണ് അ ിതന േിഭാ
േനാം തചവയ്യണ്ടത്. നാദ്ത്തിതെ അഭിേയ
ക്തി ുരീയത്തി ാണ്. അത് സച നയമാ
യി ദ്ര്‍ശ്ിക്കതപ്പടുന്നു. ാര്‍ത്തീയശ്ിഖര
േര്‍ത്തിയായ അര്‍ധചദ്ന്ദ്,വരാധിനീനാദ്
ങ്ങ ില്‍ സവാത്മസച നയാഭിേയക്തി ാര
ണമായ നാദ് നാത്മ മായ ുരീയാം
ഭാേന തചയ്യു . യവ ാ ോചാ നിേ
ര്‍ത്തവന്ത് അദ്പാപയ മനസാ സഹ്
,

ആനന്ദ്ാം ദ്ബഹ്മവമാ േിദ്വാന്‍ എന്ന

ഉപനിഷദ്ോ യത്തിത അേസ്ഥയാണ്
ുരയാ ീ ാം. പരമമായ ഈ നാദ്സവരൂ
പാം സുഖസ്ഥാനമാണ്. നാദ്ാന്ത്ശ്ക്തിേയാ
പി ാസമവനാന്മനി ില്‍ സ്ഥി ി തചയ്യു
ന്നു ുരയാ ീ ാം. അേധാനപൂര്‍വാം ഈ
പഞ്ചാേസ്ഥ ി ുാം ഭിക്കുന്ന ദ്പവബാ
ധനതത്ത മനനാം തചയ്തത് േിദ്യതയ ധരി
ക്ക ാണ് ജപ ാ ത്ത് സാധ ന്‍ അനു
ഷ്ഠിവക്കണ്ടത്. സപ് േിഷുോം അഥോ
ദ്പാണേിഷുേങ്ങത ഭാേന തചവയ്യണ്ടത്.
ഹ് ാരാത്മനമായ ോയു ദ്പാണന്‍.
ആത്മാേുാം മനസ്സുാം സാംവയാഗിക്കുന്നത്
ദ്പാണേിഷുോം. ഇനി മദ്ന്ത്േിഷുോം
പറയുന്നു.
182. ആധാവരാഥി നാവദ് ു ീനാം
ബുധവാത്മരൂപ ാം സാംവയാവഗന
േിവയാവഗന മദ്ന്ത്ാര്‍ണാനാാം മവഹ്ശ്വരി
183 അനാഹ് ാദ്യാധാരാന്ത്ാം
നാദ്ാത്മ വേിചിന്ത്നാം േിഷുോം
നാദ്സാംസ്പര്‍ശ്ാന്നാഡീേിഷുേമുചയവ .
,

184 ദ്വാദ്ശ്ദ്ഗന്ഥിവഭവദ്ന േര്‍ണാദ്

നാഡയന്ത്വര ദ്പിവയ നാദ്വയാഗഃദ്പശ്ാന്ത്ാം
ു ദ്പശ്ാവന്ത്ദ്ന്ദ്ിയവഗാചരാം
185. േഹ്നിാം മായാാം ാാം സചേ
വച നാമര്‍ധചദ്ന്ദ് ാം വരാധിനീനാദ്
നാദ്ാന്ത്ാന്‍ ശ്തക്തൌ ീനാന്‍
േിഭാേവയത്.
മൂ ാധാരത്തില്‍നിന്ന് ഉയര്‍ന്ന ോയു
േിനാല്‍ സാംഭൂ മായ നാദ്ാം ആത്മരൂപ
മായി, സാംേിദ്ാത്മ ാനസന്ദ് രസമായി
േിദ്യാമാദ് േര്‍ണങ്ങ ായി, േിവയാഗാം
ത ാണ്ട്, ോഗ്ഭേ, ാമരാജ,ശ്ക്തി ബീജ
ങ്ങ ായുാം,സാംവയാഗാം ത ാണ്ട് സമഷ്ടിരൂ
പമായ ുരീയബീജമായുാം ഭേിക്കുന്നു.
അനാഹ് ാം േതര (മൂ ാധാരാം മു ല്‍)
നാദ്ാത്മ വേിചിന്ത്നമാണ് മദ്ന്ത്േിഷുോം.
മൂ ാധാരസ്ഥി മായ ശ്ിഖരേര്‍ത്തിനി
യായ ോഗ്ഭേബീജതത്ത ,നാദ്തത്ത,
ഹ്ൃദ്യപരയന്ത്ാം ഉച്ചരിക്കുവരാള്‍ അേി
തട ീനമായി, ആത്മാേുമായി ന്മയീഭ
േിക്കുന്ന ായി അനുസന്ധാനാം തചയ്യുന്ന
ാണ് നാദ്ാത്മ വേിചിന്ത്നാം. സശ്േ
,

ദ്ന്ത്ത്തില്‍,ആത്മാവ് നാദ്മധയത്തില്‍
യിക്കുന്ന ാണ് സഞ്ചാരയാം, അ ാരാം
ഉ ാരാം ഇേയുതട സാംവയാഗേിവയാഗ
ങ്ങ ാല്‍ മദ്ന്ത്േിഷുോം. ഹ്ൃദ്യഗഹ്വരാം
ത ാെ് മൂ ാധാരാം േതരയാണ് മദ്ന്ത്േി
ഷുോം എന്ന് പറയുന്നുണ്ട്.
നാഡീേിഷുേഭാേനമാണ് ഇനി.
ബീജദ് യശ്ിഖരേര്‍ത്തി ായ ാമ ാ
ക്ഷരേര്‍ണങ്ങ ാല്‍,ദ്വാദ്ശ്ദ്ഗന്ഥി ത
വഭദ്ിച്ച്, നാഡയന്ത്രത്തില്‍ സുഷുമ്നാ
മധയമാര്‍ഗത്തില്‍, നാദ്സ്പര്‍ശ്ാം ത ാണ്ട്,
മൂ ാധാരാം മു ല്‍ ദ്ബഹ്മരദ്ന്ധാം േതര
ഉച്ചരിക്കതപ്പടുന്ന ാണ് നാഡീേിഷുോം.
ഇനി ദ്പശ്ാന്ത്േിഷുേഭാേനാം. ദ്പശ്ാന്ത്
മായ നാദ്വയാഗാം ദ്പശ്ാന്ത്മായ ഇദ്ന്ദ്ിയ
ങ്ങ ാല്‍ മാദ് ാം വഗാചരമാണ്. േഹ്നി
വരഫാം, മായ ഈ ാരാം. പരാര്‍ധ
. വരഖ രൂപാം. സച നയസാംസ് ാര
മായ ബിന്ദ്ു വച ന.(സാംവേദ്നരൂപ വാം
ത ാണ്ട്) അര്‍ധചദ്ന്ദ്വരാധിനീനാദ്നാദ്ാ
ന്ത്ങ്ങ ുതട പൂര്‍വവാക്ത ക്ഷണാം ത ാണ്ട്
ശ്ക്തി ത ലാാം ീനമായ ായി േിഭാേ
,

നാം തചയ്യു . സ വ ദ്ന്ദ്ിയാ ീ മാണ്

ദ്പശ്ാവന്ത്ദ്ന്ദ്ിയവഗാചരമായ നാദ്ാം. അ ാ
ണ് ദ്പശ്ാന്ത്േിഷുോം. സശ്േ ദ്ന്ത്ത്തില്‍,
അ ാവരാ ാരേര്‍ണാാം ച മ ാരാം
ബിന്ദ്ുവമേ ച നാദ്നാദ്ാന്ത്സാംവജ്ഞ ച
യക്തവാ ദ്ബാഹ്മയാദ്ിഭിഃദ് മാത് സപ് വമ
ശ്ക്തിമവധയ ു ശ്ിഷയാത്മാനാം േിചിന്ത്
വയത് ദ്പശ്ാന്ത്ാം ദ്വിജാനീയാത് ദ്പശ്ാ
വന്ത്ദ്ന്ദ്ിയവഗാചരാം
186.േിഷുോം ശ്ക്തിസാംജ്ഞാം ു ദ്ൂ
ര്‍ധവാം നാദ്ചിന്ത്നാം ദ്ൂര്‍ധവാം ാ േി
ഷുേമുന്മനാന്ത്ാം മവഹ്ശ്വരി. സമനയുതട
മു ി ാണ് ശ്ക്തിേിഷുോം . അേിടാം
മു ല്‍ മു ിവ ക്ക് ഉന്മനാന്ത്ാം നാദ്ചി
ന്ത്നാം ാ േിഷുേമാണ്. നാദ് ാ
ാമാനാം . ാ ാ ീ മായ നാദ്ചിന്ത്ന
മാണ് ാ േിഷുോം. ശ്ിേ ദ്ന്ത്ാം
ശ്ക്തിമധയഗവ ാ നാദ്ഃസമനാന്ത്ാം
ദ്പസര്‍പ്പ ി ഛക്തിേിഷയാം
വദ്പാക്തമുന്മനയാാം ാ സാംജ്ഞി ാം എന്ന്
പറയുന്നുണ്ട്.
,

187. മുനിചദ്ന്ദ്ാഷ്ടദ്ശ്ാഭിസ്ദ് ുടിഭിര്‍ന്നാദ്

വേദ്നാം സച നയേയക്തിവഹ് ുശ്ച
േിഷുോം വസാംജ്ഞ ാം.
ഒരു നിവമഷത്തിതെ മുവായിരത്തിത ാരു
ഭാഗമാണ് ദ് ുടി. മുനി 7. ചദ്ന്ദ്ന്‍ 1.
അഷ്ടദ്ശ്ാം സാംഖയ ദ്പസിധമാണ്. ഹ് ാ
രാദ്യാം മു ല്‍ ഉന്മനയാന്ത്ാം േതര ഉച്ചരി
ക്കതപ്പടുന്ന ദ് ുടി ാ ാം അ ു മായ
േിഷുസാംജ്ഞയുള്ള ാണ്. നാദ്ത്തിതെ
അേസാനത്തില്‍ വസാംവേദ്നാം നട
ക്കുന്നത് ാ ാ ീ ത്തി ാണ്. ആത്മ
വതത്ത സച നയമായി, ദ്പ ാശ്മായി,
േയക്തമാ ുന്നത് വേിഷുേത്താ ാണ്.
ഉന്മനിക്കു മു ി ുള്ള ദ് ുടി ാ ാം
ൂടി, സവാത്മാനുസന്ധാനത്താല്‍ വ
േിഷുേമാണ്. സവാധി ാവര പവര
ധാമ്നി േിഷുോം വസാംജ്ഞ തമന്ന്
സശ്േ ദ്ന്ത്ാം.
188. പരാം സ്ഥാനാം മഹ്ാവദ്േി
നിസര്‍ഗാനന്ദ്സുന്ദ്രാം ഏോം
ചിന്ത്നമാനസയ ജപ ാവ ഷു പാര്‍വ ി
,

189. സിധയാഃ സ ാസ് ൂര്‍ണ

സിധയന്ത്ി വത്ദ്പസാദ് ഃ ഏോം ൃ വാ
ജപാം വദ്േയാ ോമഹ്സ്വ നിവേദ്വയത്
190 അനാമാാംഗുഷ്ഠവയാവഗന ര്‍പ്പവയച്ച
ദ് വദ്േ ാഃ മദ്യാം മാാംസാം ഥാ മത്സയാം
വദ്സേയ ു േിനിവയാഗവയത്
ഇദ്പ ാരാം ജപിക്കുന്ന ുത ാണ്ട് ദ്പവയാ
ജനാം പറയുന്നു. സ ,നിഷ് , സ
നിഷ് ാ എന്ന് ദ് ിേിധമായ ാ ാം
ദ്ീപാ ാരത്തിതെ ഊര്‍ധവമാദ് യാണ്.
അ ിതെ സവാത്മസച നയാം ത ാണ്ട്
സര്‍വസിധി ുാം ഭിക്കുന്നു. ഉക്ത
ഭാേനാപുരസ്സരാം ജപിച്ച്, ദ്പ ാശ്േിമ
ര്‍ശ്സാമരസയരൂപമായി, ോമഹ്സ് ത്തി
ല്‍ േിശ്വതത്ത ബ ീ ൃ മാക്കി(ഉരു )
േിമര്‍ശ്ശ്ക്തിതയ നിവേദ്ിക്കു .
അനാമി ശ്ക്തി. അാംഗുഷ്ഠാം ശ്ിേന്‍.
ഈ രണ്ടു േിര ു ത ശ്ിേശ്ക്തി
ാക്കി വമ ിപ്പിക്കു . ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്
സാമരസയരൂപിണി ായ എ ലാ ചദ്
വദ്േ മാവരയുാം ര്‍പ്പണാം തചയ്യു .
േിശ്വതത്ത മുഴുേനുാം യിപ്പിക്കുന്ന
,

ായി സകല്‍പ്പിച്ച് പഞ്ചഭൂ ാത്മ മായ

സവശ്രീരതത്ത ഈശ്വരനായി സമര്‍പ്പിക്കു
. ശ്ിേശ്ക്തിവമ നമുദ്ദ്വയാതട ശ്രീര
ത്തിത സ മ ാരങ്ങവ യുാം പഞ്ചഭൂ
ങ്ങവ യുാം ഈശ്വരന് സമര്‍പ്പിക്കുന്ന
ായി ഭാേിച്ച് തഭൌ ി മായ സ േുാം
ഇദ്ന്ദ്ിയാ ീ മായ സച നയത്തിവ ക്ക്
യിപ്പിക്കു .
191. ത ൌ ാചാരസമായുസക്തര്‍േീസര
സ് ു സഹ് പൂജവയത് പുഷയവഭ ു ച
ോവര ച തസൌവര ച പരവമശ്വരീ.
192 ഗുവരാര്‍ദിവന സവനക്ഷവദ് ച ുര്‍ദശ്യ
ഷ്ടമീഷു ച ചദ് പൂജാാം േിവശ്വഷണ
വയാഗിനീനാാം സമാചവരത്.
193. ച ുഃഷ്ഷ്സഠയരയ ഃ വ ാവടയാ
വയാഗിനീനാാം മതഹ്ൌജസാാം ചദ് വമ ത്
സമാദ്ശ്ി യ സാംസ്ഥി ാ േീരേന്ദ്ിവ
194. അഷ്ടാഷ്ട ാം ു ര്‍ത്തേയാം
േിത്തശ്ാഠയേിേര്‍ജി ാം വവമേ
ാസാാം രൂവപണ ദ് ീഡവസ
േിശ്വവമാഹ്ിനി.
,

ഗുരുഭക്തി, ദ്ശ്ധ,ക്ഷമ, ശ്ാന്ത്ി, പൂജ,

ധൃ ി ഇേ വ ാടു ൂടി (ത ൌ ാചാ
രാം) േീരന്മാവരാടു ൂടി, പുഷയനക്ഷദ്
ത്തില്‍ ഞായറാഴ്ച ില്‍, സവജന്മന
ക്ഷദ് ത്തില്‍, ഗുരുോരത്തില്‍, ച ുര്‍ദ
ശ്ി,അഷ്ടമി ിഥി ില്‍ വയാഗിനിമാരു
തട ചദ് പൂജ സേിവശ്ഷമാണ്. നി യ
പൂജയാണ് ഉത്തമാം. അ ിനു സാധിക്കാ
ത േരുന്നേര്‍ക്കാണ് ഈ സേിവശ്ഷ
പൂജ പറയുന്നത്. നി യപൂജ സാധിക്കാ
ത്ത പക്ഷാം സനമിത്തി മായി, അഷ്ടാഷ്ട
ാദ്ിവയാഗിനീഗണദ്പീണനപുരസ്സരാം
പൂജ തചയ്യാാം. ഇത് തചവയ്യണ്ട േിധാം.
സദ് വ ാ യവമാഹ്നചദ് നിോസിനി
ായ ദ്ബാഹ്മയാദ്ി ുതട അാംശ്ഭൂ
ായ, അവക്ഷാഭയാദ്ി ച ുഷഷ്ഠി
വയാഗിനി ള്‍ (64). അേരുതട ഓവരാ
രുത്തരുവടയുാം അാംശ്സാംഭേ ായ
വ ാടി േീ ാം 64 വ ാടി മഹ്ാദ്പഭാേ
ശ്ാ ിനി ായ വയാഗിനി ള്‍. മധയമഭൂ
ഗൃഹ്ത്തിത 64 വ ാടി വയാഗിനി ള്‍.
അേരുതട സമഷ്ടിഭൂ ായ അവക്ഷാ
,

ഭയാദ്ി ള്‍. അഷ്ടാഷ്ട ാം 8തെ 8 അറു

പത്തിനാല്. എതെ അാംശ്സാംഭേയായി
ബിന്ദ്ുസ്ഥാനത്തിരിക്കുന്ന നീ തന്നയാണ്
64 വ ാടി വയാഗിനീരൂപമായി പരിണ
മിച്ച് സാധ രുതട പൂജ ത ാണ്ട് ദ്പസാ
ദ്ിക്കുന്നത്.
195 അജ്ഞോതവോ തു രുലോചോരമയഷ്ട്വോ
ഗുരുപോദുരോം യയോസ്മിന്‍ ശോസ്യക്ത
ക്പവര്‍ണ്യേത തം തവം പീഢയസി ക്രുവം
കരൌലോചോരമറിയോകത, ഗുരുപോദുരങ്ങകള
രയോനിക്കോകത ശോസ്ക്തം ക്പയയോഗിക്കുന്നവ
കര ോരിനി മുതലോയ നികെ ക്രൂരരൂപ
ങ്ങള്‍ പീഢിപ്പിക്കുന്നു. അവകെ
മോംസമജ്ജോദിരകളല്ോം യശോഷ്ിക്കുന്നു.
ഗുരുരടോക്ഷം രൂടോകത സോരനരകളല്ോം
നിഷ്ഫലമോണ്.
196 ഏവം ജ്ഞോതവോ വരോയരോയഹ
കരൌലോചോരപരഃസദോ ആവയയോഃ
ശബലോരോരം മദയം മോംസം നിയവദയ ച
,

197. തവത്പക്പഥോക്പസരോരോരസ്തവോയമവ
പരിഭോഷ്യയത്പ തവോമിഛോവിക്ഗഹോം യദവീ
ഗുരുരൂപോം വിഭോവയയത്പ.
198. തവന്മയസയ ഗുവരാഃവശ്ഷാം
നിവേദ്യാത്മനി വയാജവയത് വയാഗിനീനാാം
മഹ്ാവദ്േി േടു ായാത്മരൂപിവണ
199.വദ്ശ്ാദ് ാണാാം പ വയ മഹ്യാം ബ ിാം
ുര്‍വീ വഹ് ുനാ നി യാം പിബന്‍
േമന്‍ ഖാദ്ന്‍ വസവഛാചാരപരഃസവയാം
200. അഹ്വന്ത്ദ്ന്ത്വയാസര യാം ഭാേയന്‍
േിഹ്വരത് സുഖാം ഏ ത് വ ഥി ാം
ദ്ിേയാം സവക ദ് യമുത്തമാം.
ഇദ്പ ാരമറിഞ്ഞ് ത ൌ ാചാരപരരായി
സദ്ാ ദ്പ ാശ്േിമര്‍ശ്ാത്മ രായി(ആേ
വയാ) ശ്ബ ാ ാരമായ മദ്യേുാം
മാാംസേുാം നിവേദ്ിക്കുന്നു. സുരാഃശ്ക്തി
ശ്ിവോ മാസാംമാനവന്ദ്ാ വമാക്ഷ ഉചയവ .
മദ്യാം ശ്ക്തി. മാാംസാം ശ്ിേന്‍ ഇേയുതട
സാമരസയമായ ആനന്ദ്ാം വമാക്ഷാം. ഇേി
തട വനദ്ിക്കുന്നത് സവന്ത്ാം ആത്മാേിത
ശ്ിേശ്ക്തിസാംവയാഗാത് മായ മാാംസേുാം
,

മദ്യേുാം അേ ുതട സാമരസയമായ

ആനന്ദ്േുമാണ്. അ ലാത സ്ഥൂ ാര്‍ഥ
ത്തി ുള്ള മാാംസവമാ മദ്യവമാ അ ല.
േിമര്‍ശ്ശ്ക്തിയുതട ദ്പഥ സ്പന്ദ്ാം.
അ ിതെ ദ്പസരാം ആേരണവദ്േ ുതട
നാനാരൂപതമടുക്കുന്നു. നീ തന്നയാണ്
സ്പന്ദ്േുാം ദ്പഥയുാം ദ്പസരേുാം നാനാ
രൂപങ്ങ ുാം. ഗുരുേുാം നീയാണ്. ശ്ിഷയ
നുാം നീയാണ്. എന്ന് ധയാനപൂര്‍വാം
നിവേദ്ിക്കു . മാ ൃമാനവമയമരീചി
ായ വയാഗിനിമാര്‍ക്കുാം, ആത്മരൂപ
ത്തില്‍ പരമാനന്ദ്സ്പന്ദ്രൂപമായ േടു
നുാം, വക്ഷദ് ങ്ങ ുതട (ശ്രീരാം)പ ിയായ
ജീോത്മാേിനുാം (ഓവരാവരാ ജീോത്മാ
ക്കള്‍ക്കുാം)എതെ അഹ്ന്ത് എന്നാേിഷ്ട
മായ മഹ്ിക്കുാം, നി യാം ബ ി സമര്‍പ്പി
ക്കു . അദ്വി ീയതമന്ന് ഭാേന തചയ്ത
സവമനസ്സില്‍,ദ്പാണാപാനസഞ്ചാരാം ശ്ാന്ത്
മാ ുവരാള്‍, ശ്ിവോഹ്ാം എന്ന് ആന്ത്ര
ബ ി നല്‍ ു . നി യേുാം വദ്േ ക്കുാം
ഗുരുേിനുാം നിവേദ്ിച്ചവശ്ഷാം ിന്നു യുാം
ുടിക്കു യുാം തചയ്യു . അഹ്ന്ത്യുാം
,

ഇദ്ന്ത്യുാം ഐ യാം ഭാേന തചയ്തത്

നിരുപാധി സുഖാം അനുഭേിച്ച് േിഹ്രി
ക്കു . അഹ്ന്ത് ജ്ഞാ ാേിതെയുാം ഇദ്
ന്ത് വജ്ഞയത്തിതെയുാം ധര്‍മമാണ്. അേ
യുതട ഐ യാം ജ്ഞാ ൃവജ്ഞയസച നയ
ങ്ങ ുതട ഐ യമാണ്. ജ്ഞാ ാേുാം
ജ്ഞാനേുാം ,അറിയുന്നേനുാം അറിേുാം
അറിയതപ്പെ ുാം, ഐ യാം ദ്പാപിച്ച് പര
മാനന്ദ്മുണ്ടാേുന്നു. അദ്പ ാരാം സുഖ
മായി േിഹ്രിക്കു . ഇദ്പ ാരാം ദ്ിേയ
മായ സവക ദ് യാം നിനക്ക് ഞാന്‍ ഉപ
വദ്ശ്ിച്ച് ന്നിരിക്കുന്നു.
201. വഗാപനീയാം ദ്പയത്വനന സവഗുഹ്യ
മിേ സുദ്േവ ചുാംബവ ജ്ഞാന ുവബ്ധ
ച ന ദ്പ ാശ്യാം വയാനവഘ
202 . അനയാവയന ന ദ്ാ േയാം
നാസ് ി ാനാാം മവഹ്ശ്വരി ഏോം വ
യാഹ്മാജ്ഞപ്വ ാ മദ്ിഛാരൂപവയാ
ദ്പവഭാ
ഈ രഹ്സയാം സവഗുഹ്യാം വപാത
അനര്‍ഹ്രില്‍നിന്ന് ദ്പയത്നപൂര്‍വാം
,

വഗാപനീയമായി പിടിവക്കണ്ട ാണ്.

ചുാംബ ര്‍ക്കുാം ജ്ഞാന ുബ്ധര്‍ക്കുാം
ദ്പ ാശ്ിപ്പിക്കരുത്. നാസ് ി ര്‍ക്കുാം
അനയായി ള്‍ക്കുാം ത ാടുക്കരുത്.
ഭക്തിയി ലാത അവന േിധാം ദ് ാസങ്ങ
ില്‍നിന്ന് പീേി രായി േിദ്യാമാദ് പാ
ഠി ായിരിക്കുന്നേരാണ് ചുാംബ ര്‍.
ാേയാം നാട ാം മു ായ സാധാരണ
ജ്ഞാനാം മാദ് ാം ഉള്ളേരാണ് ഞങ്ങള്‍
േ ിയ ജ്ഞാനി ാതണന്ന ഭാേമുള്ള
സാഹ്ി യ ാരന്മാര്‍. അേരുതട മുന്നി
ത ാന്നുാം ഈ രഹ്സയാം ുറന്നു ാെരുത്.
േിദ്യതയ അധിദ് മിക്കുന്നേരാണ് അനയാ
യി ള്‍.സ യാം,പരവ ാ ാം ഇേ നാസ് ി
എന്ന് ോദ്ിക്കുന്നേരാണ് നാസ് ി ര്‍
.അേരാരുാം ഈ രഹ്സയജ്ഞാനത്തിന്
അര്‍ഹ്ര ല.
203 .അനയാവയന ു വയാ ദ്ധയാത് സ
പവരവ ാ ഭേിഷയ ി. സവക ാം വയാ
േിജാനാ ി വയാഗിനീനാാം ഭവേത് ദ്പിയഃ
അഥോ ഇത്തരക്കാര്‍ക്ക് ജ്ഞാനാം ഭി
ച്ചാ ുാം അത് അേര്‍ക്ക് ദ്പവയാജനതപ്പടി
,

ല. അര്‍ഹ്രായേര്‍ക്ക് ഭിച്ചാ ാ തെ,

പരമശ്ിേ ു യമായി ഭേിക്കുന്നു.
204. സര്‍വവപ്സി ാോപ് ിഃ സര്‍വ
ാമഫ ാദ്ശ്യഃ യവ ാപി ദ്ൃശ്യവ വദ്േി
ഥാം േിദ്വാന്നചിന്ത്വയത്.
സര്‍വ ാമഫ ദ്പദ്േുാം സര്‍വവപ്സി
ാദ്ശ്യേുമായ പരമശ്ിേദ്പാപ് ി
ാദ്ാത്മയപരിജ്ഞാനാം പരമപുരുഷാ
ര്‍ഥാം തന്നയാണ്. അ ത്തുാം പുറ
ത്തുാം അത് അനുഭേതപ്പെ േയക്തി ശ്ിേ
രൂപമായി സ േുാം ദ്ര്‍ശ്ിക്കുന്നു.
എ ലാാം ാണുന്നു, എന്നാത ാന്നുാം
ാണുന്നി .ല സ യമ ാ
ല ത മതൊന്നുാം
ാണുന്നി .ല . മതൊന്നുാം ചിന്ത്ിക്കു
ന്നി ല.
ഇദ്പ ാരാം ദ്ശ്ീമദ് പരമവയാഗീദ്ന്ദ് പു
ണയാനന്ദ്ശ്ിഷയനായ അമരാനന്ദ്വയാഗി
ദ്പേരനാല്‍ രചിക്കതപ്പെ വയാഗിനീഹ്ൃ
ദ്യത്തിതെ ദ്ീപി ാേയാഖയാനാം അേ
സാനിക്കുന്നു.