Doktor Öğretim Üyesi Metin KIRBAÇ

 Nitel Araştırmanın Temelleri

 Nitel ile Nicel Araştırmalar Arasındaki Farklar
 İçerik Analizi
 Durum Çalışması
 Eylem Araştırması
 Anlatı Araştırması
 Olgubilim Araştırması
 Gömülü Kuram
 1. Doğal ortam
 2. Doğrudan veri toplama
 3. Zengin betimlemeler yapılabilmesi
 4. Sürece yönelik (nasıl ve neden gerçekleştiğine odaklanır)
 5. Tümevarımcı veri analizi
 6. Katılımcının bakış açısı (araştırmacının katılımcı rolü)
 7. Araştırma desenlerinde esneklik
Nicel Çalışmalar Nitel Çalışmalar
Hipotez belli Sonradan ortaya çıkması beklenir
Veriler sayısallaştırılır Veriler sözel ifadelerle değerlendirilir
Güvenirlik ve geçerlik istatistiksel ölçümlerle Bilgi kaynaklarının sağlaması yapılarak
yapılır ölçülür
Tümdengelim Tümevarım
Araştırma sonuçları kesin ifadelerle anlatılır Araştırma sonuçları alternatif ifadeler içerir
Araştırmacı kendini araştırılan konunun Araştırmacı kendini araştırılan konunun içinde
dışında tutabilir tutamaz
 Metin veya metinlerden oluşan bir kümenin içindeki belli kelimelerin ve
kavramların varlığını, anlamlarını ve ilişkilerini belirler ve analiz ederek
metinlerdeki mesaja ilişkin çıkarımlarda bulunur.
 Amaçların belirlenmesi
 - bir konu hakkında betimleyici bilgi sağlamak
 - betimleyici bilgileri sistematik hale getirmek
 - diğer araştırma sonuçlarını teyit etmek
 - çözüm önerileri sağlamak
 - bu aşamada analiz birimi de belirlenmelidir (kelime, cümle, ifade, resim vb)
 Konu ile ilgili verilerin yerini belirleme (analiz birimine göre tezler, makaleler,
kitaplar, dergi, ders planı, şarkı sözleri vb.)
 Mantıksal yapının geliştirilmesi (konunun boyutlarının belirlenmesi)
 Kodlama kategorilerinin belirlenmesi (kodların ve temaların belirlenmesi)
 Sayma (kodlar kaç kez tekrar edilmiş)
 Yorumlama (gizli içerik de gözden kaçmamalı)
 Bir olayı meydana getiren ayrıntıları tanımlamak ve görmek
 Bir olaya ilişkin olası açıklamalar geliştirmek
 Bir olayı değerlendirmek
 Durum çalışmasının aşamaları:
 - Problemin ifadesi
 -- Uzaktan eğitimin eğitim ortamına entegrasyonu nasıldır?
 -- Okul yöneticileri uzaktan eğitime ne tepki verdi?
 -- Öğretmenler uzaktan eğitime ne tepki verdi?
 -- Öğrenciler uzaktan eğitime ne tepki verdi?
 -- Öğretmenler uzaktan eğitimi nasıl kullanıyorlar?
 -- Öğretmenler ve Yöneticiler uzaktan eğitimi etkili bir şekilde kullanmak için neler
yapıyorlar?
 - Araştırma alanına girme
 -- Araştırma sahasının uygunluğu
 -- İzin alma
 -- Araştırmacı doğal akışı bozmadan ortamın bir parçası olabilecek mi?
 - Katılımcıların seçilmesi
 -- Genelde ortak bir durumu yaşadıkları için birbirini tanıyan kişilerden oluşur.
 -- Grup küçüldükçe veri daha iyi toplanır, çünkü değişim daha iyi gözlemlenir.
 -- Ortama (sınıfa) ikinci bir yetişkin girdiğinde sınıf dinamikler değişebilir
 - Verilerin toplanması
 -- Doküman analizi, gözlem, görüşme
 - Verilerin analizi
 Bir sosyal bağlamın içinde yer alan eylemlerin niteliğini geliştirme çalışmasıdır.
 Araştırmacı çalışmanın bir katılımcısı gibidir.
 Eylem araştırmasının aşamaları:
 - Sorunun bulunması
 - Sorunun tanımlanması
 - Çözümlerin geliştirilmesi
 - Çözümlerin uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi
 - Sonuçların paylaşılması (amaca ulaşmadıysa sorunun tanımlanması adımına geri
dönülür)
 İnsanların yaşadıkları olayların ardışık olarak düzenlenmesi, bu olaylar arası
ilişkilerin kurulması ve böylece bu olayların belirli hedef kitle için
anlamlandırılmasını sağlamaktır.
 Örneğin okullardaki şiddet olayını betimlemeyi amaçlamış bir araştırmacı,
öncelikli olarak araştırmanın amacını net olarak ifade edip, incelenecek olay yada
olayları belirlemelidir. (Ortaokulda görev yapan bir müdürün okulundaki şiddet
olayları ile başa çıkma sürecindeki deneyimlerini betimlemek)
 Sonra deneyimli bir müdür belirlemelidir.
 - Okulunuzda ne tür şiddet olayları yaşanmıştır?
 - Bu şiddet olayları ile başa çıkma sürecine ilişkin deneyimleriniz nelerdir?
 Bireylerin bir olguya ilişkin yaşantılarını, algılarını ve yükledikleri anlamları ortaya
çıkarmayı amaçlamaktadır.
 Doküman incelemesi, görüşme ve gözlem kullanılabilir.
 Veri analizinde deneyimler betimlenir, kodlar ve temalar ortaya çıkarılır.
 Araştırmacı, kavramalar ve temalar çerçevesinde olguyu tanımlar, doğrudan
alıntılar kullanılır.
 Olgu ile ilgili yaşanmış deneyim ortaya çıkarılmaya çalışılır.
 Olguyu deneyimleyenlerle görüşülür.
 Öğretmenliğe yeni başlayan öğretmenler, öğretmenlik becerilerini nasıl
algılamaktadırlar?
 Öğretmenliğin sosyal statüsü kavramına ilişkin öğretmenlerin görüşleri nelerdir?
 Bir olay yada olguya ilişkin sosyal süreçleri açıklayıcı kuram geliştirilir.
 Doküman, görüşme ve gözlem kullanılır.
 Sürekli karşılaştırmalı analiz yapılır.
 Doğrudan alıntılardan ziyade kuramı oluşturan kavramlar, temalar ve bunların
ilişkileri üzerinde durularak genel bir kuramsal model ortaya konmaya çalışılır.
 Olguyu, farklı koşullar altında deneyimleyen kişiler ile görüşülmeye çalışılır.
 Korona hastalığını atlatanların sürece ilişkin deneyimleri nelerdir?