Bài tập tình huống 1: Anh A là thủy thủ tàu viễn dương đã 3 năm.

Anh thường xuyên sống trên

biển cả, nhiều lúc lệnh đênh trên biển suốt gần 1 tháng trời. Lần này, sau một chuyến đi biển dài
trở về, anh cảm thấy người mệt mỏi, thể lực giảm sút, hồi hộp, ăn không ngon miệng, miệng xuất
hiện những vết loét tròn nhỏ màu vàng nhạt rất đau và thường hay chảy máu chân rằng, tay chân
có những vết bầm tím khi va chạm nhẹ và mắt mở khi về chiều tối. Anh rất lo lắng và đến bệnh
viện để khám. Hãy tìm ra nguyên nhân có thể gây nên các triệu chứng trên? Bạn cần hỏi thêm
vấn đề gì ở anh A để xác định nguyên nhân? Đưa ra lời khuyên với anh A làm gì để phòng chống
các triệu chứng trên
Nguyên nhân gây ra triệu chứng: đi biển nhiều ngày, khẩu phần ăn không đảm bảo đủ
các chất dinh dưỡng: thiếu rau xanh và ngũ cốc, trứng sữa, do đó thiếu các Vitamin cần
thiết cho cơ thể như Vitamin C. A. kém, PP và vitamin nhóm B... • Người mệt mỏi, thể lực
giảm sút, hồi hộp, 7 triệu chứng thiếu máu do thiếu Vitamin nhóm B. Vitamin C • Ăn
không ngon miệng – Vị giác thay đổi do thiếu kẽm, hoặc do thiếu vitamin nhóm B ...làm
thay đổi khẩu vị Miệng xuất hiện những vết loét tròn nhỏ màu vàng nhạt rất đau nà do
thay đổi giờ giấc sinh hoạt, suy giảm sức đề kháng virus có cơ hội tấn công gây nhiễm
khuẩn. Hoặc do vệ sinh răng miệng kém dẫn đến bị nhiễm nắm ở vùng miệng. Triều
Vitamin B9 cũng gây loét miệng
Hay chảy máu chân răng 2 do thiếu Vitamin C dẫn đến chảy máu chân răng, dễ viêm
nướu. Đồng thời do thiếu rau xanh dài ngày có thể dẫn đến thiếu hụt vitamin K, ảnh
hưởng quá trình đông máu
- Tay chân có những vết bầm tím khi va chạm nhẹ 2 Do thiếu Vitamin C, PP
– Mắt mờ khi trời tối 2 do thiếu Vitamin A, gây ra hiện tượng
quảng gà, mở mắt lúc chạng vạng. Hoặc mắt mở nhiều khi
do thiểu nước dẫn đến màu không lưu thông lên não tốt
dẫn đến tình trạng trên
2. Hỏi anh A vân đê đê xác nhận nguyên nhân
• Câu 1: Anh đã bị những triệu chứng này trong bao lâu? Những triệu chứng này xảy ra
liên tục hay có chu kỳ.
Giải đáp: Nắm được diễn tiến của bệnh.
• Câu 2: Anh ăn ngày bao nhiêu bữa? Thức ăn thường chế biến theo từng bữa hay nấu lần
ăn cá ngày Thưởng ăn nhất là những món nào?
Giải đáp: B
Câu 3: Khi nấu ăn anh có cho dầu mỡ không? Khi nấu cơm anh có chà xát gạo kỹ năng
không? Ngoài bữa ăn chính anh có ăn thêm trái cây không”
Giải đáp: Vitamin A tan trong dầu, nếu không có dầu mỡ khả năng chuyển hoá và hấp thu
vitamin A kém, B1, B12 có nhiều trong phần vỏ, cám của lúa gạo, ngũ cốc, nếu chà xát
kỹ sẽ làm mất khá nhiều, vitamin C có nhiều trong trái cây nhất là các chua như cam,
chanhiết được lượng thực phẩm và quy cách bảo quản thực phẩm
Câu 3: Khi nấu ăn anh có cho dầu mỡ không? Khi nấu cơm anh có chà xát gạo kỹ năng
không? Ngoài bữa ăn chính anh có ăn thêm trái cây không”
Giải đáp: Vitamin A tan trong dầu, nếu không có dầu mỡ khả năng chuyển hoá và hấp thu
vitamin A kém, B1, B12 có nhiều trong phần vỏ, cám của lúa gạo, ngũ cốc, nếu chà xát
kỹ sẽ làm mất khá nhiều, vitamin C có nhiều trong trái cây nhất là các chua như cam,
chanh
Câu 5:Anh có thể nhìn trực tiếp vào ánh sáng không? Có chảy nhiều nước mắt không?

Giải đáp: người thiếu vitamin A lâu dài sẽ giám chức năng thị giác, triệu chứng điển hình
là bệnh quáng gà, mắt nhắm nghiền vì sợ ánh sáng, chảy nhiều nước mắt sống
Câu 6: Triệu chứng mệt mỏi thường xuất hiện khi nào?

• Công việc của anh có nặng nhọc không? Ban thân anh có đang

bị thiếu ngủ hay cũng thăng việc gì không” Bản chân anh thời gian gần đây có thay đổi gì
không? Có cam giác tế các đầu ngón tay, chân không?
• Câu 7: Cảm giác hồi hộp của anh thường xuất hiện khi nào?

Giải đáp: Hồi hộp cả khi không có việc gì lo lắng là triệu chứng của thiếu vitamin B12

• Câu 8:Ngoài cảm giác ăn không ngon miệng anh có bị buồn nôn, khó tiêu sau khi ăn
không?

Giải đáp: thiếu kẽm làm rối loạn tiêu hoá, tiêu hoả kém, thiếu kẽm còn làm ảnh hưởng
đến chuyển hoá vitamin
Câu 9: Những vết loét, chảy máu chân răng, những vết bầm tím xuất hiện trên da anh là
có chu kỳ hay không?

Giải đáp; thiếu vitamin BL, B2, kẽm, vitamin C làm suy giảm chức năng bảo vệ biểu mô
của cơ thể
Câu 11: Da, tóc, móng tay của anh có dễ bị bong, gãy không? Anh vui lòng cho tôi kiểm
tra bàn tay?
Giải đáp: thiếu vitamin A, B1, B2, sắt sẽ làm da, tóc,móng tay dễ gãy

Đưa ra lời khuyên với anh A làm gì để phòng chống các triệu chứng trên?

Ăn uống đủ bữa, đủ chất, đa dạng các nhóm thức ăn. Thêm dầu mỡ khi chế biến thức ăn,
không và gạo quá kỹ.
Rèn luyện sức khoẻ, làm công việc vừa sức Dành thời gian nghỉ ngơi, không để bản thân
bị stress, Kiêng cữ rượu, bia, thuốc lá, chất kích thích.

Số giun định kỳ 2 lần năm.

• Khám sức khoẻ định kỳ, hoặc khi có triệu chứng lại. Dùng thêm vitamin, thuốc bổ theo
chỉ định bác sỹ
Vai trò của chế độ dinh dưỡng hợp lý
Protid có vai trò tạo hình, chuyển hóa năng lượng
. Lipid hay chất béo: giúp cho cơ thể hấp thụ các loại vitamin.
Chất xơ: ngăn tình trạng béo phi, táo bón.
• Vitamin A: giúp làm sáng mặt
• Vitamin nhóm B: kích thích ăn uống, giúp da tóc bóng mượt Vitamin nhóm C: làm
chậm sự oxy hóa, ứng dụng nhiều trong da liễu
Vai trò của chế độ dinh dưỡng hợp lý

Câu hỏi 2: Nêu nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho bệnh nhân bị bệnh Tăng huyết áp?

• Câu hỏi 3: Nêu nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho bệnh nhân

bị bệnh Đái tháo đường?