Đặc điểm tâm sinh lí của học sinh

Về cơ thể
- Tuổi đầu thanh niên là thời kì đầu đạt được sự tăng trưởng về mặt thể lực- Nhịp độ tăng
trưởng về chiều cao và trọng lượng đã chậm lại - Đa số các em đã vượt qua thời kì phát dục -
Sự phát triển của hệ thần kinh có những thay đổi quan trọng do cấu trúc bên trong của não
phức tạp và các chức năng của não phát triển
Hs THPT đã đạt đến mức trưởng thành về cơ thể; chấm dứt giai đoạn khủng hoảng của thời
kỳ phát dục để chuyển sang thời kỳ ổn định hơn, cân bằng hơn xét trên bình diện hoạt động
hưng phấn và ức chế của cơ quan thần kinh cũng như các mặt khác về phát triển thể chất. Các
em có sức lực dồi dào, thân hình cân đối, rất khỏe mạnh và đẹp. Sự hoàn thiện về mặt cơ thể
như vậy có ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý ở lứa tuổi này.
Về tâm lý
Các em có khả năng tư duy lý luận, tư duy trừu tượng một cách độc lập, chặt chẽ có căn cứ
và mang tính nhất quán. Các em không chỉ nhận thức về cái tôi của mình trong hiện tại mà
còn nhận thức về vị trí của mình trong xã hội, tương lai Có khả năng đánh giá những cử chỉ,
hành vi riêng lẻ, từng thuộc tính riêng biệt, biết đánh giá nhân cách của mình nói chung trong
toàn bộ những thuộc tính nhân cách
Như vậy, ý thức về cái tôi ngày càng rõ ràng và đầy đủ hơn làm cho thanh niên có khả năng
lựa chọn con đường tiếp theo, đặt ra vấn đề tự khẳng định và tìm kiếm vị trí cho riêng mình
trong cuộc sống chung. Thanh niên thường trăn trở với các câu hỏi về ý nghĩa và mục đích
cuộc sống, về cách xây dựng một kế hoạch sống có hiệu quả, về việc lựa chọn nghề nghiệp
cho phù hợp... Nhưng khả năng nhận thức, đánh giá cũng như khả năng thực tiễn của mỗi cá
nhân lại rất khác nhau.

**Ảnh hưởng của tâm sinh lí học sinh tới thói quen ăn uống của học sinh THPT
Dinh dưỡng đối với lứa tuổi học sinh từ 6-18 tuổi rất quan trọng. Đây là giai đoạn trẻ phát
triển nhanh về thể lực, đặc biệt là lứa tuổi dậy thì (11-15 tuổi). Đây cũng là giai đoạn có
nhiều thay đổi của hệ thần kinh - nội tiết mà nổi bật là sự hoạt động của các tuyến sinh dục
gây ra những biến đổi về hình thái và sự tăng trưởng của cơ thể.
Do đặc điểm phát triển nhanh như vậy nên nhu cầu về các chất dinh dưỡng, đặc biệt là vi chất
dinh dưỡng của lứa tuổi này rất cao. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng sự thiếu hụt các chất
dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu vi chất dinh dưỡng (vitamin A, sắt, iốt) ở lứa tuổi học sinh sẽ
ảnh hưởng đến phát triển thể lực, chiều cao tối đa cũng như trí lực (khả năng học tập) của các
em.
Ăn kiêng
Vì tâm lý sợ béo, sợ xấu nên một số bạn học sinh ăn kiêng quá mức, không khoa học. Đến
bữa ăn rất ít cả cơm và thức ăn, kiêng không ăn dầu mỡ, hoặc chỉ ăn hai bữa trưa và tối mà
không ăn bữa sáng. Thậm chí không ăn cơm và thức ăn trong từng bữa và thay thế bằng trái
cây, không ăn tinh bột,… Việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của các bạn học
sinh. Một số tình trạng có thể mắc phải:
Mất cơ
Khi bị “bỏ đói” kéo dài, cơ thể sẽ sử dụng chất đạm từ cơ bắp để tạo năng lượng. Hậu quả là
cơ sẽ bị yếu và mất khối cơ. Khi đó vóc dáng sẽ trở nên khô và gầy đét trông rất mất thẩm
mỹ..
Đau đầu
Một trong những lí do phổ biến nhất gây đau đầu là việc thay đổi đột ngột chế độ ăn uống
bình thường sang chế độ ăn uống ít calo. Tình trạng này thường xảy ra ở những người ăn
kiêng để giảm cân. Bên cạnh đó, chế độ ăn giảm bớt hoặc loại bỏ hoàn toàn carbohydrate
cũng có thể gây đau đầu vì carbohydrate là nguyên liệu chính giúp não hoạt động.
Da xấu
Cơ thể phản ứng với chế độ ăn uống sơ sài trước tiên là biểu hiện trên khuôn mặt. Da không
thể đẹp nếu thiếu các vitamin, protein và các axít béo. Một số nghiên cứu cho thấy, các nếp
nhăn của tuổi già có thể giảm xuống nếu bạn ăn nhiều cá, trứng, các loại đậu, rau xanh và dầu
ôliu.
Mất sức sống
Điều dễ nhận thấy nhất khi ăn kiêng không khoa học là cơ thể thiếu sức sống. Nhiều người
hằng ngày chỉ uống nước, ăn rất ít, thậm chí có ngày không ăn gì và sau một thời gian ăn
kiêng, cơ thể có mảnh mai đi nhưng ngược lại họ phải nhận lấy một khuôn mặt hốc hác,
không sức sống và cơ thể luôn mệt mỏi.
Có nguy cơ béo phì
Khi ăn kiêng quá mức, cơ thể không đủ năng lượng để hoạt động, nó sẽ phát tín hiệu lên não
yêu cầu cung cấp calo càng nhiều càng tốt. Khi đó sẽ dẫn tới cảm giác thèm ăn, ăn không
thấy no, thậm chí mắc chứng cuồng ăn. Thêm nữa, sau một thời gian dài nhịn ăn, khi ăn bù
cơ thể cần lượng calo nhiều hơn nên dễ gây béo và nguy cơ mắc bệnh béo phì rất cao.
Xương yếu
Hai nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị thường niên College of Rheumatology (năm
2015, tại Mỹ) kết luận rằng: Một chế độ ăn nhiều thịt chế biến, sữa, ngũ cốc tinh chế và bánh
kẹo có thể dẫn đến nguy cơ cao bị đau khớp, thậm chí viêm khớp.
Các nhà nghiên cứu cho biết những suy yếu ở đầu gối, hông mắt cá chân và bàn tay liên quan
đến một số loại thực phẩm cũng như từ áp lực của chế độ ăn uống không lành mạnh.
Sỏi mật
Dịch mật do gan tiết ra, chứa cholesterol, muối mật, calci và lecithin. Những chất này được
mật và gan điều hòa, giữ cân bằng tỷ lệ trong cơ thể. Người ăn kiêng quá mức thường không
nạp đủ calo để cơ thể hoạt động, do đó sẽ đẩy nhanh quá trình tiêu hao mỡ còn tích tụ trong
cơ thể, lượng cholesterol cũng theo đó tăng lên, dẫn tới dịch mật tiết ra nhiều hơn. Dịch mật ứ
đọng trong cơ thể lâu ngày gây ra sỏi mật.

=>Với chế độ ăn kiêng như vậy sẽ dẫn đến thiếu năng lượng và các chất dinh dưỡng. Đặc biệt
là thiếu các vi chất dinh dưỡng dẫn đến mệt mỏi, kém linh hoạt, học tập kém hiệu quả, giảm
trí nhớ. Và nếu các bậc phụ huynh để cho trẻ ăn như vậy trong thời gian dài sẽ dẫn đến một
số bệnh: suy dinh dưỡng, thiếu máu dinh dưỡng, giảm miễn dịch dẫn tới dễ mắc một số bệnh
nhiễm khuẩn, kém phát triển thể lực, đặc biệt là chiều cao, cơ bắp; mà đây là một trong giai
đoạn phát triển quan trọng nhất.
Ăn vặt, ăn ở hàng quán
Hầu hết học sinh thường có thói quen ăn vặt ngay cả sáng sớm, hay lúc tan học về. Theo Viện
Dinh dưỡng Quốc gia, các thức ăn vặt thường được mua sẵn nên không đảm bảo vệ sinh, do
được chế biến bằng những nguyên liệu không an toàn, quá trình bảo quản không đảm bảo sẽ
rất dễ gây ngộ độc thực phẩm. Theo số liệu điều tra Viện Dinh dưỡng, phần lớn thức ăn bày
bán trên vỉa hè, ngoài cổng trường đều không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Mặt khác,
do ăn vặt nhiều nên đến bữa chính các em sẽ ăn không ngon miệng, việc tiêu hóa hấp thu
thức ăn không được tốt.
Nhiều em buổi sáng thường nhịn ăn hoặc ăn qua loa đại khái, các bữa ăn không đúng giờ giấc
sẽ ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe. Mà bữa sáng là bữa ăn chính vì buổi sáng các em cần nhiều
năng lượng và các chất dinh dưỡng để phục vụ cho các hoạt động học tập với cường độ lớn
trong bữa sáng. Hay thường có thói quen ăn vặt vào buổi đêm khi học bài khuya có thể gây
thừa cân, béo phì, tiểu đường và các bệnh dạ dày, ngoài ra còn ảnh hưởng đến chất giấc ngủ
Hàng quán luôn là địa điểm thu hút các em học sinh mỗi khi tan học, hoặc ngày nghỉ lễ, sinh
nhật... Điều này thực sự không tốt về cả mặt dinh dưỡng lẫn tâm lý của trẻ. Nếu để trẻ thoải
mái đi ăn hàng quán khi còn đi học sẽ khiến trẻ tiêu nhiều tiền, điều này không khoa học.
Hơn nữa nhiều hàng quán không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, làm cho học sinh dễ
mắc các bệnh về đường tiêu hoá, ngộ độc
Uống ít nước
Hiên nay, học sinh không chú trọng việc uống đủ nước trong một ngày dần sinh thói quen
lười uống nước, mà cơ thể của chúng ta cần nước cho mọi hoạt động sống, trao đổi, và điều
hoà môi trường trong cơ thể. Thói quen này có thế gây ra rất nhiều hệ quả tới sức khoẻ như:
Mệt mỏi, giảm hoạt động thể chất
Nếu bạn không uống đủ nước, hoạt động thể chất có thể bị ảnh hưởng. Đặc biệt là khi tập thể
dục cường độ cao hoặc ở trong môi trường nhiệt độ cao.
Mất nước có thể dẫn đến việc kiểm soát nhiệt độ cơ thể bị thay đổi, giảm động lực và tăng
mệt mỏi. Nó cũng có thể làm cho việc tập thể dục trở nên khó khăn hơn nhiều.
Ảnh hưởng đến chức năng thận
Nước giúp thận loại bỏ chất thải ra khỏi máu. Nếu cơ thể bạn không được cung cấp đủ nước,
chất thải cùng với axit có thể tích tụ trong cơ thể. Mất nước cũng có thể dẫn đến sỏi thận và
nhiễm trùng đường tiết niệu.  
Sỏi tiết niệu là những khối tinh thể khoáng hình thành trong hệ tiết niệu gây những cơn đau
cho người bệnh. Dạng phổ biến nhất là sỏi thận, hình thành trong thận.
Nguyên nhân hàng đầu gây ra sỏi thận là do cơ thể thiếu nước. Phần lớn bệnh nhân thường
không uống đủ lượng nước khuyến nghị hàng ngày.
Thiếu nước là nguyên nhân gây táo bón
Táo bón là vấn đề sức khỏe rất phổ biến mà một nguyên nhân quan trọng là cơ thể bạn không
được cung cấp đủ nước.
Uống nhiều nước có thể giúp ngăn ngừa và giảm táo bón, đặc biệt là ở những người thường
không uống đủ nước.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nước khoáng giàu magiê và natri giúp cải thiện tần suất
chuyển động của ruột và tính nhất quán ở những người bị táo bón.
Uống rượu, bia
Do tâm lí đua đòi, sai lệch muốn khẳng định bản thân, một số bạn học sinh cấp 3hình thành
thói quen uống rượu, bia, Điều này có thể dẫn đến những tác hại khó lường.
Một số tác hại của việc uống rượu bia gây ra cho thanh thiếu niên còn có thể là:
Say rượu dẫn đến các triệu chứng ngộ độc rượu, bạo lực, quan hệ tình dục không an toàn, tai
nạn khi điều khiển phương tiện giao thông, ...
Về lâu dài, thanh thiếu niên uống rượu bia nhiều lần sẽ gây lệ thuộc, mắc các bệnh mạn tính,
từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất lẫn tinh thần khi trưởng thành.
Ngoài việc ảnh hưởng tới não, tác hại của rượu bia đối với thanh thiếu niên còn có thể ảnh
hưởng nghiêm trọng đến chức năng các bộ phận khác trong cơ thể như cơ quan tiêu hóa, gan
và thận. Các độc tính của cồn công nghiệp khi đi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành
formaldehyde. Sau đó chất này sẽ tiếp tục được oxy hóa thành axitfomic tấn công nhãn cầu,
dây thần kinh thị giác và các bộ phận bằng mô mềm như thận và gan. Đối với hệ tiêu hóa,
cồn còn kích thích dạ dày tiết ra một lượng lớn dịch toan lâu ngày tiêu hóa kém thậm chí dẫn
đến viêm hoặc loét dạ dày. Các mao mạch sẽ giãn nở sau khi uống bia rượu. Sức tản nhiệt
tăng lên khiến trẻ dễ bị cảm và viêm phổi.
Rượu bia cũng có thể gây ra các rối loạn tuổi dậy thì và quá trình phát dục không bình
thường, hậu quả là ảnh hưởng đến chức năng sinh sản khi trưởng thành.
Đặc biệt, hệ miễn dịch ở trẻ sẽ bị suy giảm do tác hại của việc uống rượu bia, từ đó phá vỡ
rào chắn an toàn của cơ thể và khiến cho trẻ dễ bị nhiễm trùng cũng như mắc các bệnh tật
khác.