Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU:

AKTY PRAWNE:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie

organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. ... 1635) .

Rozporządzenie określa: warunki organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci

mającego na celu pobudzanie psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka od chwili
wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole, zwanego dalej „wczesnym
wspomaganiem”, w tym kwalifikacje wymagane od osób prowadzących wczesne
wspomaganie, a także formy współpracy z rodziną dziecka.

W skład zespołu wczesnego wspomagania rozwoju wchodzą:

• pedagog,
• psycholog,
• Logopeda,
• w zależności od potrzeb inni specjaliści.

Kwalifikacje kadry WWR:

1. ukończyła jednolite studia magisterskie na kierunku psychologia, studia wyższe na

kierunku pedagogika lub pedagogika specjalna, w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju
dziecka, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub

2. ukończyła studia wyższe w zakresie fizjoterapii, rehabilitacji ruchowej bądź terapii

pedagogicznej oraz posiada przygotowanie pedagogiczne, lub

3. ukończyła jednolite studia magisterskie na kierunku psychologia, studia wyższe a kierunku

pedagogika lub pedagogika specjalna, a ponadto ukończyła studia podyplomowe w zakresie
wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, terapii pedagogicznej, terapii rodzin lub innego
rodzaju terapii właściwej dla pobudzania psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka
oraz posiada przygotowanie pedagogiczne, lub

4.ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela logopedy.

1
Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

Dokumentacja wczesnego wspomagania rozwoju:

Na dokumentację dziecka objętego WWRD składa się:

1. dokumentacja dotycząca dziecka, w skład której mogą wchodzić:
− opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju wydana przez poradnię
psychologiczno-pedagogiczną,
− zaświadczenia lekarskie informujące np. o wspomaganiu farmakologicznym i jego
skutkach (mogących mieć wpływ na samopoczucie dziecka, jego funkcjonowanie...),
− dziennik oddziaływań wspomagających rozwój lub inny dokument potwierdzający
przebieg pracy z dzieckiem (realizacja indywidualnego programu wczesnego
wspomagania rozwoju dziecka),
− zeszyt obserwacji lub inny dokument ukazujący przebieg rozwoju dziecka (skuteczność
podjętych oddziaływań);
2. dokumentacja pracy z rodziną dziecka, w skład której mogą wchodzić m.in.:
− diagnoza środowiska rodzinnego,
− zasady i organizacja współpracy z rodzicami (formy i metody),
− harmonogram współpracy z rodzicami i rodzeństwem (spotkania, konsultacje),
− harmonogram zajęć instruktażowych (np. warsztaty, treningi umiejętności, terapia
pedagogiczna) dla rodziców i rodzeństwa,
− harmonogram zajęć otwartych dla rodziców i rodzeństwa,
− terapeutyczny program wspomagania rodziny (formy pomocy udzielane całej rodzinie,
wsparcie psychologiczne, pedagogiczne i inne – w miarę potrzeb – rodziny),
− plan pracy zajęć prowadzonych w domu rodzinnym dziecka, w szczególności dziecka
w wieku
− do 3 roku życia;
3. dokumentacja zespołu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, w skład której mogą
wchodzić m.in.:
− powołanie zespołu wydane przez dyrektora,
− wewnętrzne procedury organizacji pracy (funkcjonowania) zespołu
− regulamin pracy zespołu,
− organizacja pracy zespołu zapewniająca zasadność podejmowanych działań
(systematyczność, częstotliwość, zmienność działań i elastyczność),
− harmonogram konsultacji oraz ustalenia pokonsultacyjne,
− harmonogram superwizji zespołu specjalistów,

2
Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

− określenie zakresu obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych członków zespołu

(kto i za jakie zadanie odpowiada: np. za kontakty z rodzicami, ze służbą zdrowia, za
dokumentację).

4. dokumentacja dyrektora szkoły/placówki w obszarze WWRD, w skład której mogą

wchodzić m.in.:
− obowiązki dyrektora jako koordynatora pracy zespołu,
− informacja o sposobie sprawowania i dokumentowania przez dyrektora nadzoru
pedagogicznego nad zajęciami wczesnego wspomagania rozwoju dzieci,
− informacja o nawiązaniu współpracy (np. zawarcie porozumień) z instytucjami
prowadzącymi wczesne wspomaganie rozwoju dziecka oraz informacja o innych
instytucjach współpracujących z przedszkolem, szkołą, ośrodkiem czy poradnią w celu
objęcia dziecka całościową, kompleksową opieką (służba zdrowia, pomoc społeczna,
inne placówki wspierające rodzinę, organizacje pozarządowe itp.),
− informacja o nawiązanej współpracy z uczelniami dotycząca przedmiotowej
problematyki,
− plan doskonalenia zawodowego nauczycieli i specjalistów w zakresie wczesnego
wspomagania rozwoju dziecka z niepełnosprawnością.

3
Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

Indywidualny Program Wczesnego Wspomagania

Wzór sporządzony na cele szkolenia- do modyfikacji

Dla dziecka

Na okres :

Zespół:

1. Dane dziecka
Imię i nazwisko:
Data urodzenia:

Indywidualny Program Wczesnego Wspomagania opracowano na podstawie:

 Rozporządzenie MEN z dnia 24 sierpnia 2017r. w sprawie organizowania wczesnego

wspomagania rozwoju dzieci,
 Opinii nr o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka z dnia ………
.
2. Wieloprofilowa ocena sprawności dziecka:
Motoryka
duża
Motoryka
mała
Percepcja

Komunikacja

Rozwój
emocjonalny

Zachowanie

Rozumowani

4
Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

Uwaga

Cele rozwojowe i terapeutyczne:


PROCESY POZNAWCZE
Sposób realizacji Uwagi

PERCEPCJA WZROKOWA
Cel Sposób realizacji Uwagi
Stymulacja percepcji 
wzrokowej

PERCEPCJA SŁUCHOWA
Cel Sposób realizacji Uwagi
Poprawa umiejętności 
słuchowych

Usprawnianie pamięci 

MOTORYKA MAŁA KOORDYNACJA WZROKOWO-RUCHOWA

Cel Sposób realizacji Uwagi
Rozwój grafomotoryczny 
Ćwiczenie koordynacji 
wzrokowo – ruchowej oraz
koordynację mięśni dłoni
Usprawnianie celowych i 
precyzyjnych ruchów rąk 
oraz ich współdziałanie
Stymulacja orientacji 

5
Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

przestrzennej

ROZWÓJ SPOŁECZNY I EMOCJONALNY

Cel Sposób realizacji Uwagi
Rozpoznawanie czynności 
i rozumienie sytuacji
Rozładowywanie napięcia 
emocjonalnego

KOMUNIKACJA
Cel Sposób realizacji Uwagi
Stymulacja opóźnionego, 
zaburzonego rozwoju
mowy
Usprawnianie sfery 
komunikacyjnej – rozwój
mowy czynnej i biernej
Wzrost zasobu 
słownikowego dziecka
Zalecenia do pracy:

WSPARCIE RODZINY DZIECKA



6
Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

ZAKRES WSPÓŁPRACY Z PRZEDSZKOLEM, PODMIOTAMI

TERAPEUTYCZNYMI, PODMIOTEM LECZNICZYM, OŚRODKIEM POMOCY
SPOŁECZNEJ

OCENA POSTĘPÓW DZIECKA



Podpisy członków zespołu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka:

Zapoznałem/am się z Indywidualnym Programem Wczesnego Wspomagania dla mojego

dziecka

......................................... .
...............................................
(miejscowość́ , data)
(podpis rodzica/rodziców )

Przykładowe ćwiczenia z zakresu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka:

Ćwiczenia usprawniające rozwój motoryczny dziecka (motoryka duża).

7
Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

— bieganie, wchodzenie i schodzenie po schodach, po drabinie, pokonywanie przeszkód,

wykorzystywanie placów zabaw i miejsc specjalnie do tego przygotowanych w celu
rozwijania sprawności ruchowej
— stanie na jednej nodze, wykonywanie podskoków obunóż i na jednej nodze
— rzucanie i łapanie piłki w grze, z różnych odległości
— rzucanie piłeczkami, lotkami, kulami z papieru
— przerzucanie piłki z jednej ręki do drugiej

Ćwiczenia usprawniające funkcje słuchowe dziecka:

— wyszukiwanie obrazków na dana głoskę np. „p” – „pies”

— dzielenie wyrazów na sylaby z klaskaniem np. „ka-wa”
— rozróżnianie dźwięków np.: pluskanie w wodzie, gniecenie papieru, rozpoznawanie po
głosie różnych osób
— gry i zabawy rytmiczne (wykonywanie ruchów na hasło muzyczne)
— wydzielanie głoski na początku, na końcu i w środku wyrazu
— nauka krótkich wierszyków i piosenek
— ćwiczenie różnicowania dźwięków z otoczenia (co teraz słychać?)
— odtwarzanie struktur dźwiękowych w układach przestrzennych np. z klocków

Ćwiczenia usprawniające precyzję ruchów rąk i koordynację wzrokowo – ruchową

dziecka

- ćwiczenia dłoni (machanie, krążenie, klaskanie, naśladowanie np. gry na skrzypcach, na

trąbce, układanie modeli z dłoni np. dziób, kula, kwiat, piramidka, wchodzenie po schodach)
— ćwiczenia palców (naśladowanie pisania na komputerze, gry na pianinie, deszczu,
rysowania kółek w powietrzu, składanie i rozkładanie palców, układanie modeli z palców np.
koszyk, koło)
— lepienie z plasteliny, również gliny prostych kształtów (np. kulek, wałków, rogalików,
ludzi, koszyków, liter, zwierząt i innych elementów)
— wycinanie nożyczkami pasków z papieru i innych wzorów

8
Opracowanie: Angelika Perdek-Chabinowska dla WyEdukowani Akademia Projektowania Rozwoju

— malowanie palcem i pęczkiem waty umaczanym w farbie

— zamalowanie kartki farbami (z góry w dół, od lewej do prawej strony)
— odrysowanie własnej dłoni, odrysowywanie płaskich przedmiotów np. monet,
talerzyków itp.
— układanie i przyklejanie na kartce wzorów z kolorowego papieru
— naklejanie nalepek na właściwy schemat na kartce papieru
— robienie kulek z bibułki lub krepiny, wyklejanie nimi konturów
— obrysowywanie konturów (pogrubienie konturów, kalkowanie)
— rysowanie równocześnie obiema rękami tych samych elementów
— łączenie kropek obrazujących różne przedmioty
— rysowanie szlaczków i wzorów z elementów litero podobnych
— nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków, tasiemek, sznurowadeł przez różne rzeczy
i otwory, szycie igłą z wykorzystywaniem zabawek dla dzieci
— wieszanie ubranek dla lalek na sznurku i przyczepianie ich klamerkami do bielizny
— zamalowywanie obrazków w książeczkach do malowania
— odrysowywanie szablonów

Działania wpływające na rozwój emocjonalny dziecka i kontakty społeczne

- życzliwy, przyjazny stosunek do dziecka

— cierpliwe wysłuchiwanie dziecka
— chwalenie dziecka za wykonywane prace, polecenia, współdziałanie
— sprawianie dziecku przyjemności
— rozpoznawanie potrzeb dziecka i ich zaspokajanie
— wyjaśnienie norm i zasad obowiązujących w życiu społecznym
— dostarczanie informacji jak się należy zachować w sytuacji konfliktu z drugim dzieckiem