Vermijding vragenlijst (TTV-C)

Doel en algemene instructie:

Door het invullen van deze vragenlijst help je ons om een zo goed mogelijk behandelplan op te
stellen. Hiermee vergoot je de kans op een succesvolle behandeling en voorkom je dat bepaalde
trauma’s over het hoofd worden gezien. Wees zo eerlijk mogelijk over je vermijdingsgedrag.

C1. Actieve vermijding

Informatie: Vluchtgedrag is een normale reactie op een bedreigende situatie. Vermijden is heel
gebruikelijk na een traumatische ervaring. Soms is vermijden een goede zaak. Als er bijvoorbeeld een
dronken agressieve man op je afkomt is het waarschijnlijk slim om te vluchten. Maar vluchtgedrag
kan een groot probleem worden als je het blijft gebruiken in situaties die in principe veilig zijn. Een
voorbeeld van problematisch vluchtgedrag: alle mensen die alcohol drinken vermijden omdat je ooit
bent aangevallen door één dronken man.

Instructie: Beantwoord onderstaande vragen en geef daarna aan van welk vluchtgedrag jij gebruik
maakt.

1.Wat durf je nu niet (meer) te doen vanwege je trauma en angsten?

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Voorbeeld Ivo (slachtoffer zinloos geweld door een groep jongeren): “Ik durf ’s avonds niet meer alleen
over straat. Ik durf niet meer uit te gaan met mijn vrienden.”.

2.Welke dingen/situaties/mensen/activiteiten ga je uit de weg vanwege je angst?

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Voorbeeld Ivo: “Ik fiets met een grote boog om groepen jongeren heen. Ik ga niet meer uit en ga als
het donker is niet meer de deur uit.”.

3.Welke dingen/situaties/mensen/activiteiten roepen angst op als je ermee wordt geconfronteerd?

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Voorbeeld Ivo: “Als ik groepen jongeren zie word ik direct gespannen en ben ik bang om opnieuw
aangevallen te worden”.

4.Welke gedachten, gevoelens, herinneringen of gesprekken ga je uit de weg?

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________

© detraumaspecialist.com
 Voorbeeld Ivo: “Ik ga alle gedachten aan de mishandeling uit de weg. Ik probeer gevoelens van angst
te vermijden door zo min mogelijk situaties op te zoeken die mij triggeren. Ik ga gesprekken uit de weg
met mensen die vragen naar mijn trauma’s of informeren hoe het nu met mij gaat”.

5.Wat zou je weer willen doen/durven als je klaar bent met de behandeling?

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Voorbeeld Ivo: “Ik wil weer vrij zijn en overal naartoe kunnen gaan. Ik wil weer zelf boodschappen
kunnen doen en uitgaan met mijn vrienden”.

C2. Passieve vermijding (verdoven)

Informatie: Soms kan het verlangen om herinneringen, gedachten en gevoelens met betrekking tot het
trauma te vermijden zo intens zijn dat je liever niets wilt voelen. Dus je begint jezelf te verdoven. Je kunt je
ook leeg voelen of afstand nemen van de mensen om je heen. Soms voel je geen plezier, zelfs niet tijdens
activiteiten die je vroeger leuk vond. Of je hebt gewoon geen interesse meer in dingen die je vroeger deed.
Het kan ook zijn dat je sommige delen van traumatische gebeurtenissen vergeet of blokkeert - niet alleen
kleine details, maar ook de ergste delen die je niet wilt onthouden of liever wilt uitwissen.

Instructie: Iedereen met een PTSS heeft zijn eigen manier ontwikkeld om met de klachten en de pijnlijke
herinneringen om te gaan. Wat doe jij om de pijn van de traumatische gebeurtenis(sen) niet te hoeven
voelen? Geef aan (met JA of NEE) of je gebruikt maakt van onderstaande vormen van vluchtgedrag:

*Mezelf voortdurend bezig houden of afleiden Ja/Nee

*Het wegdrukken van nare herinneringen Ja/Nee
*Alcohol en/of drugs gebruiken Ja/Nee
*Kalmeringstabletten gebruiken Ja/Nee
*Het vermijden van situaties of mensen Ja/Nee
*Het vermijden van activiteiten (bv. feestjes, intimiteit) Ja/Nee
*Het onderdrukken van emoties Ja/Nee
*Boos worden Ja/Nee
*Dissociëren (het terugtrekken in je eigen wereld of dagdromen) Ja/Nee
*Mezelf terugtrekken (afsluiten voor anderen) Ja/Nee
*Vluchten in geloof/spiritualiteit/sporten/werk Ja/Nee
*Overmatig veel eten Ja/Nee
Anders (vul in):
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________

Beantwoord de volgende vragen:

1.Welke aangename activiteiten, die je voorheen deed, ga je nu uit de weg? En waarom?

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________

© detraumaspecialist.com
 Voorbeeld Ivo: “Ik ben gestopt met hockey sinds ik te maken heb gehad met zinloos geweld. Daarnaast
spreek ik weinig af met vrienden en onderneem ik geen leuke dingen zoals concerten bezoeken of
stedentrips die ik eerst wel graag deed. Ik denk dat ik deze situaties uit de weg ga om moeilijke vragen
van mensen te vermijden.”.

2.Van welke manier om jezelf te verdoven maakt jij het meeste gebruik? en waarom?
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________

Voorbeeld Ivo: “Ik probeer mijn gevoelens te verdoven met kalmeringstabletten en gamen. Hierdoor
voel ik even helemaal niets. Helaas komen de nare herinneringen en gevoelens uiteindelijk telkens weer
terug”.

3.Welk vluchtgedrag zie je zelf als het meest problematisch? En zo ja waarom?

C3. Veiligheidsgedrag

Informatie: Veiligheidsgedrag is alles wat je doet om je zo veilig mogelijk te voelen. Het herkennen (en
verminderen) van veiligheidsgedrag is een belangrijk onderdeel van een PTSS behandeling. Je zult meer
aan deze behandeling hebben als je een zo compleet mogelijk beeld hebt van je
veiligheidsgedrag. Je kunt ook overleggen met je naasten over welk veiligheidsgedrag zij bij jou
herkennen.

Met veiligheidsgedrag kun jij je PTSS klachten (onbewust) in stand houden. Een voorbeeld: iemand die
een inbraak heeft meegemaakt en elke avond urenlang allerlei controles in zijn huis uitvoert, zoals het
controleren van sloten en ramen en voortdurend door het raam naar buiten kijken. Deze persoon
wordt niet alleen afhankelijk van deze controles voor zijn gevoel van veiligheid, maar zal op deze
manier nooit kunnen ervaren dat er niets gebeurt als hij zijn controles niet uitvoert.

Voorbeelden van veiligheidsgedrag zijn:

• Altijd dicht bij een uitgang gaan zitten, met de rug naar de muur (bioscoop, restaurant)
• De omgeving scannen op gevaar
• Het controleren van sloten en ramen

Welk veiligheidsgedrag gebruik jij?

Geef in de tweede kolom (met een kruisje) aan welk veiligheidsgedrag jij gebruikt en in de derde kolom
aan hoe angstig of gespannen jij je zou voelen als je dit niet meer zou mogen doen.

© detraumaspecialist.com
 Ja, dit doe ik Hoe angstig voel ik me als ik dit
niet meer zou mogen doen? (0-10)
Altijd dicht bij een uitgang gaan
zitten, met de rug naar de muur
(bioscoop, restaurant)
De omgeving scannen op gevaar
Het controleren van sloten en
ramen
In gedachten tellen
Een verdedigingswapen zoals een
mes/pepperspray bij me dragen
Een voorwerp bij me dragen (bv
stressbal, knuffel)
Altijd een vriend of familielid
meenemen als ik naar buiten ga
Mijn kleding aanpassen,
bijvoorbeeld strakke kleren
aandoen, veel laagjes dragen of
me onaantrekkelijk/onopvallend
kleden
In het bijzijn van anderen mijn
ogen sluiten
Ontspanningsoefeningen doen op
bepaalde plekken of in bepaalde
situaties

Altijd een flesje water bij me

dragen

Altijd kalmeringstabletten
meenemen als ik de deur uitga

Iets anders:
Iets anders:
Iets anders:

Het kan ook zijn dat je bepaalde ‘trucjes’ hebt waardoor je angst weer zakt. Dat is ook
veiligheidsgedrag.

Ja, dit doe ik Hoe angstig voel ik me als ik dit niet

meer zou mogen doen? (0-10)
Ineengedoken zitten
Mijn angst omzetten in
boosheid of verdriet
Niet goed doorademen
In handen
wringen/knijpen
Aan mijn huid/haar
pulken

© detraumaspecialist.com
 Wiebelen
Huilen
Stevig sporten
Me groter/beter
voordoen dan ik me voel
Iets anders:
Iets anders:
Iets anders:

Je hebt je vluchtgedrag en veiligheidsgedrag uitgebreid in kaart gebracht. Je gaat nu kijken welke

vluchtgedrag het grootste probleem is in je dagelijks leven.

Beantwoord de volgende vragen :

1.Welk vermijdingsgedrag is het grootste probleem in je dagelijkse leven? En waarom?
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________

Voorbeeld Ivo (slachtoffer zinloos geweld door een groep jongeren): “Ik ga alle uitgaanssituaties uit
de weg en alle plekken waar ik groepen jongeren tegen kan komen. Ik kijk niet meer naar series waar
geweld in voorkomt. En ik vermijd alcohol, omdat de geur mij herinnert aan mijn trauma. Op deze
manier leer ik nooit om beter om te gaan met mijn angsten.”

2.Welk veiligheidsgedrag is het grootste probleem in je dagelijkse leven? En waarom?

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________

Voorbeeld Ivo: “Ik kom nauwelijks buiten en als ik naar buiten ga neem ik pepperspray mee of ga ik
met mijn ouders ergens naartoe. Ik zie nu in dat als ik hiermee doorga ik nooit zal ervaren dat het
veilig is op straat”.

3.Wat ga je de komende tijd (en tijdens de behandeling) doen om je vluchtgedrag te doorbreken?

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________
Voorbeeld Ivo: “Ik ga de komende tijd overdag meer alleen naar buiten zonder pepperspray of mijn
ouders mee te nemen. Ik ga samen met een vriend overdag een biertje drinken in een rustige kroeg
en ga hem vertellen waar ik last van heb. Ik ga een afspraak maken met mijn huisarts om een plan te
maken voor het afbouwen van het gebruik van kalmeringstabletten.”.

© detraumaspecialist.com