You are on page 1of 1

Home › Kultura › Filipino Literature and History

Earn ₱100 Per Answer


Make money from answering simple
questions. We pay you in cash. Simple and
fun.

Open

'Tis The Season


Give gi!s that last this holiday
season. Shop Now
levi.com.ph

SINO SI ANDRES
BONIFACIO?
TAL AMBUHAY NG AMA
NG REBOLUSYON-Father
of Philippine revolution
Gabriela is a Blogger/ Researcher in the Philippines

Dakilang Supremo ng Katipunan:


Talambuhay ni Andres Bonifacio

Si Andres Bonifacio ay isa sa mga kilalang


bayani ng bansang Pilipinas. Tinagurian
siyang “Ama ng Rebolusyong Pilipino”.
Itinatag niya ang samahang Kataastaasang
Kagalang-galangang Katipunan (KKK)
noong 1892 na mas kilala sa tawag na
Katipunan. Ang samahang ito ay naglalayong
patalsikin ang pananakop ng mga dayuhang
Espanyol sa bansang Pilipinas. Ayun sa ibang
mananalaysay si Bonifacio ang unang
pangulo ng Pilipinas ngunit ito ay hindi
nabigyan ng opisyal na pagkilala.

1863

Siya ay isinilang noong Nobyembre 30,


1863 sa Tondo, Manila. Panganay sa anim na
magkakapatid, si Andres ay may kapatid na
tatlong lalaki at dalawang babae. Ang
kanyang mga magulang ay sina Santiago
Bonifacio at Catalina de Castro.
Natuto ng alpabeto si Andres Bonifacio
mula sa kanyang tiyahin na kapatid ng
kanyang ina. Una siyang nag-aral pribadong
paaralan ng isa sa Guillermo Osmena kung
saan natuto siya ng Latin at Matematika.
Ang maagang pagkamatay ng kanilang mga
magulang ang naging sanhi upang maputol
ang kanyang pag-aaral sa edad na labing-
apat. Kinailangan niyang maghanapbuhay
para sa kanyang mga kapatid. Siya ay
gumawa ng pantungkod at pamaypay na
papel upang ibenta. Ito ang kanilang naging
hanapbuhay bago pa man makapagtrabo sa
pribado at gobyernong tanggapan silang
magkakapatid.
Hindi man siya nakapagtapos ng pag-aaral
sinikap ni Andres Bonifacio paghusayin ang
kanyang kaalaman. Binasa niya ang mga
aklat ng French Revolution, Presidents of
the United States, Kodigong Penal ng
Pilipinas at Kodigong Sibil, mga nobela tulad
ng Les Misérables ni Victor Hugo, Le Juif
errant ni Eugène Sue and Noli Me Tángere
and El Filibusterismo ni Jose Rizal. Maliban
sa Tagalog at Espanyol, nakakapagsalita at
nakakaunawa rin siya ng kaunting English.

Naging theater actor din si Bonifacio at ang


paborito niyang character ay si Bernardo
Carpio, ang isang katakatang o malaalamat
na tao na may pambihirang lakas.

1892

Dalawang beses na nakapag-asawa si Andres


Bonifacio: una, sa isang nagngangalang
Monica na kanyang kapitbahay sa Tondo.
Hindi nagtagal ang kanilang pagsasama ng
mamatay sa sakit na leproso ang kanyang
asawa. Walang naitalang anak sila. Noong
1892, nakilala niya si Gregoria de Jesús, na
sa mga susunod na taon ay mababansagang
Lakambini ng Katipunan at Ina ng
Himagsikan.
Noong Hulyo 7, 1892, itinatag ni Bonifacio
ang Kataastaasang Kagalanggalangang
Katipunan ng mga Anak ng Bayan. Ang
samahang ito na naglalayong magkamit ang
kalayaan sa pamamagitan ng pag-aalsa laban
sa mga Espanyol. Ginamit niya ng pangalan
na May Pag-asa sa loob ng samahan.

1893

Ikinasal siya kay Gregoria de Jesús noong


Marso 1893 o 1894. Nagkaroon sila ng isang
anak noong 1896 na pinangalanang Andrés
ngunit namatay habang sanggol pa ito.

1896

Ang pagkakalimbag ng Kalayaan noong


Marso 1896 ang naging daan upang dumami
ang miyembro ng samahan. Mula sa tatlong
daan, umabot sa 30,000 hanggaang
40,000 kasapi mula Luzon, Visayas ay
Mindanao sa buwan ng Agosto 1896.
Nabunyag sa kaalaman ng mga Espanyol ang
organisasyong KKK noong 1896. Dahil dito
hinuli at ikunulong ang daan-daang suspek
na kasapi nito sa salang pagtatraydor, sila
man ay inosente o may sala.
Ang “Sigaw ng Pugad Lawin” o ang pagpunit
ng mga sedula ang naging hudyat ng simula
ng pag-aalsa laban sa mga Espanyol. Ito ay
pagdeklara ng rebolusyon ng Pilipinas laban
sa bansang Espanya.
Ang naganap na laban noong Agosto 30,
1896 sa San Juan del Monte ay isang
malaking banta sa kapangyarihan ng mga
Espanyol. Umuwi mang maraming sugatan,
naipakita nila ang lakas at tapang sa gitna ng
laban.

1897

Nagkaroon ng dalawang grupo ang


samahang ito: Magdalo at Magdiwang.
Lumago ang hidwaan sa pagitan ni Bonifacio
at mga lider ng Magdiwang.

Nagpulong sila noong Marso 22, 1897 sa


Tejeros, Cavite upang pag-usapan ang
kapayapaan sa kanilang pagitan. Nagkaroon
ng halalan upang itatag ang Republika ng
Pilipinas. Nahalal na pangulo si Aginaldo,
pangalawang-pangulo si Mariano Trias at
Taga-Liham si Bonifacio. Dahil sa hindi
matanggap ni Bonifacio ang nangyari,
pinawalang-bisa niya ang naganap na halalan.
Ginamit niya ang kanyang kapangyarihan na
may pinakamataas na katungkulan sa
Katipunan.

Ngunit kinabukasan ng halalan ay nanumpa


si Aginaldo bilang pangulo ng Pilipinas sa
harap ng paring nagngangalang Cenon
Villafranca. Ninais ni Aginaldo na
makipagkasundo at makiisa na lamang sa
kanya Bonifacio ngunit tumanggi ito.

Habang nasa Indang, Cavite si Bonifacio,


inatake ang kanyang kampo ng Magdiwang
sa pangunguna ni Agapito Bonzón and José
Ignacio Paua. Iniutos ni Bonifacio sa kanyang
mga tauhan na huwag lumaban. Siya ay
inaresto sa salang paghihimagsik at
pagtataksil laban sa pamahalaang Aginaldo.
Nilitis siya sa Naic, Cavite at napatunayang
nagkasala. Si Bonifacio kasama ng kanyang
mga kapatid na lalaki ay binitay noong Mayo
10, 1897 sa kabundukan ng Maragondon.

Puno man ng paghihimagsik ang ating


makita sa buhay ni Andres Bonifacio ngunit
ang kanyang layunin ay maging malaya
lamang. Hindi para sa sariling kapakanan
kung hindi para sa kanyang bayang
sinilangan. Hindi man niya nasaksihan ang
paglaya ng bansang Pilipinas ngunit dahil sa
kanyang pagsisimula may naganap na
pagbabago. Ang katapangan na kanyang
ipinamalas ay sagisag ng isang pagiging tunay
na Pilipino.

Pinaparangal natin ngayon si Andres


Bonifacio sa paglagay sa kanya sa sampung
piso (kasama si Apolinario Mabini). Binuwis
niya ang kanyang buhay para sa kalayaan ng
Piipinas. Mabuhay ka Andres!

It has been said that history repeats


itself. So why is it crucial to study history?
Because one may learn about past
human behavior that is relevant to the
intellectual growth and development of
himself as an individual. Learning about the
events of the past give us
an understanding of how the world came to
be, not only in your world but around
the world including all cultures of people as
well as nature. Studying history
will teach you how to understand and
overcome change. Thus, history
should be studied for several reasons. First,
history helps us to
understand other cultures. With this
knowledge of history you can be able
to analyse other cultures. Another reason to
study history is because it
helps us to understand change. Change
comes every day and without history,
people do not have anything to prepare
themselves for. Furthermore, an
understanding history is a basic prerequisite
as a citizen of a nation. Also,
history can explain change on a larger scale.
For example, if someone wanted to
know why the stock markets crash, they
could research and look for patterns for
economic downturns. So history does
matter. It has been said that he who
controls the past controls the future. Our
view of history shapes the way we
view the present, and therefore it dictates
what answers we offer for existing
problems. One of the greatest benefits of
studying history is that it allows us
a chance to learn about who we came from.
The people of the past are
those who came before us, and it is
interesting to see how some of the
thoughts, attitudes, and practices of today
can differ so drastically from
those throughout history.

History is important because it helps us to


understand the present. History teaches
values. If we will listen to what history has to
say, we can come to a sound understanding
of the past that will tell us much about the
problems we now face. If we refuse to listen
to history, we will find ourselves fabricating a
past that reinforces our
understanding of current problems.

14, Mar 2014, 14:54 PM (PH time) · Recommend


· Report Abuse

About the author

Gabriela Ortega
I'm a freelance blogger, and an aspiring
author. Graduate of De La Salle University.

Profession: Blogger/ Researcher

Philippines , Metro Manila , Makati

Type your reply here

Reply as anonymous (Your real name and picture will not be


seen)

Post reply

The medical information contained in this section is not


intended for treatment or prescription. It is used to
complement, not replace, the communication between a
patient and their physician. Reliance on any information
provided by BuhayOFW or any medical experts is solely at your
own risk. If you have a medical emergency, call your doctor or
go to the hospital immediately. BuhayOFW's Medical Review
Board is a team of board-certified doctors who ensure our
content is medically accurate and reflects the latest in health
information. Our experienced board of medical professionals
verify that our content is thorough and all-inclusive, in order
that you can trust the information you read here will help you
through improvements in your health journey—whether that’s
for yourself or for a loved one.
Disclaimer: The materials on the Buhay OFW Website are for general
information purposes only and should not be construed as religious advice,
spiritual advice, opinion or any other advice on any specific facts or
circumstances. Readers should not act or refrain from acting upon this
information without seeking professional advice. Transmission of
information on or by use of this Website is not intended to create, and
receipt does not constitute, a client relationship between the sender and
receiver. Photographs and other graphics used on this website may be for
dramatization purposes only, and may include models or stock photos.
Likenesses do not necessarily imply current client, membership,
partnership or employee status.

Isulat ang iyong tanong

Or
Or wwrriittee aann aarrttiiccllee Ask Question

Recent posts
Steph 2 days ago
Posted
Anong mga hakbang ang ginagawa upang
matugunan ang kontemporaryong mga
kinakailangan sa transportasyon at mga
alalahanin sa kapaligiran habang pinapanatili
ang kultural na halaga ng mga jeepney?

Steph 2 days ago


Posted
Ano ang epekto ng public transportation
modernization initiative ng gobyerno sa mga
jeepney na matagal nang bahagi ng kulturang
Pilipino?

Steph 2 days ago


Posted
Sa mga pamayanang Pilipino, ano ang
kultural na kahalagahan ng mga jeepney na
higit pa sa pagsisilbi bilang isang paraan ng
transportasyon?

Steph 2 days ago


Posted
Paano nagbago ang mga jeepney mula sa
kanilang simpleng simula upang maging isang
kinikilalang representasyon ng
pagkakakilanlan at kulturang Pilipino?

Steph 4 days ago


Posted
Mayroon bang patuloy na pagsisikap na
pangalagaan at itaguyod ang tradisyon ng
Harana? Paano gumagana ang mga kultural
na institusyon o komunidad upang matiyak
ang pagpapatuloy nito para sa mga susuno

Steph 4 days ago


Posted
Mayroon bang mga rehiyonal na pagkakaiba
o pagkakaiba-iba sa pagsasagawa ng Harana
sa iba't ibang bahagi ng Pilipinas? Paano
naiiba ang tradisyon sa iba't ibang rehiyon?

Steph 4 days ago


Posted
Anong kultural na kahalagahan ang taglay ng
Harana sa lipunang Pilipino? Paano ito
umunlad sa paglipas ng panahon, at ano ang
papel nito sa panliligaw at pagmamahalan ng
mga Pilipino?

Steph 4 days ago


Posted
Ano ang makasaysayang background ng
Harana sa Pilipinas? Gaano kalayo ang
nakaraan ng tradisyong ito, at ano ang mga
pinagmulan nito?

Steph 4 days ago


Posted
Ano ang ekolohikal na kahalagahan ng
Banaue Rice Terraces? Paano sila
nakakatulong sa biodiversity at sustainable
agriculture sa rehiyon?

Steph 4 days ago


Posted
Paano ipinapakita ng Banaue Rice Terraces
ang mga tradisyon, paniniwala, at gawaing
pang-agrikultura ng mga Ifugao? Gaano
kahalaga ang mga terrace na ito sa kanilang
pagkakakilanlan sa kultura?
Older posts >

Home About Us Policy Statement


Privacy Statement

© 2013 Buhay OFW. All rights reserved. Copyright notice.


Terms and conditions, features, support and service options subject to
change without notice.
₱590 ₱390

You might also like