112 TUSDATA

TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

Bazı embriyonik ürogenital yapıların

ÜRİNER SİSTEM oluşumları ve kalıntıları
HİSTOLOJİSİ ve FİZYOLOJİSİ
Embriyonik
Erkek Dişi
Yapı
• Boşaltım sistemi pronefroz olarak kaçıncı haftada Üreter, pelvis, Metanefrik Üreter, pelvis,
gelişmeye başlar…4. hafta kaliksler ve kaliksler ve toplayıcı
toplayıcı tübüller divertikül tübüller
• Fonkiyonel olmayan pronefrozda oluşan hücre kitlelerine
Morgagni‛nin hidatik
ne ad verilir…Nefrotom Paramezonefrik kisti
Apendiks testis
• 4. haftadan 8. Haftaya kadar geçici boşaltım organı kanal Tuba uterina,
hangisidir… Mezonefroz Uterus
Mesane Ürogenital sinüs Mesane
• Renal korpüsküller ilk olarak hangi dönemde gözlenir…
Üretra (naviküler
Mezonefroz Üretra
fossa hariç)
• Mezonefrik tübüller hangi yapıya dönüşür…Duktus Üretral ve
Prostat bezi
deferens parauretral bezler
• Mezonefrik kanal hangi yapıya dönüşür…Erkek genital Bulbouretral Büyük vestibüler
bezler bezler
kanalları
Penis Fallus Klitoris
• Paramezonefrik kanallar hangi yapıya dönüşür…Kadın
Penisin ventral Ürogenital
genital kanalları Labia minora
yüzü katlantılar
• Geçici boşaltım organı olarak görev yapan... Labioskrotal
Skrotum Labia majora
Mezonefroz şişkinlikler

• Kalıcı böbrekler nereden gelişir... Metanefroz

• İnsandaki su yüzdesi...% 62
• Metanefrik divertikül (Üreterik tomurcuk=
• Hücre içinde...% 40
Üretrojen)‛den hangi yapılar gelişir... Üreter, renal
pelvis, kaliksler ve toplayıcı tübüller oluşur. • Hücre dışında...% 20
• İnterstisyel sıvı...% 15
• Ürogenital sistem nereden gelişir... İntermediyer
mezodermden • İntravasküler sıvı...% 5
• Vücut sıvı kompartmanlarından hangisinde su en fazla
• M e t o n e f r o z n e r e d e n g e l i ş i r . . . İntermediyer
bulunur... Hücre içi
mezodermden
• Homeostaziste “iç ortam” adı verilen kompartman
• Mesane nereden gelişir... Ürogenital sinüsün vezikal hangisidir...Ekstraselüler sıvı
parçasından
• Hücre dışının ana katyonu...Na
• Ü r e t r a n e r e d e n g e l i ş i r . . . Ürogenital sinüsün • Hücre dışının ana anyonu...Klor
endoderminden
• İntrasellüler sıvıda en fazla bulunan katyon... K+
• Paramezonefrik kanaldan hangi dişi genital sistem • Plazma değeri en yüksek olan anyon ve katyon ikilisi...
yapıları gelişir… Uterus ve tuba uterina Na-CI
• Hangi iyonların ekstraselüler sıvıdaki miktarı
intrasellüler sıvıdaki miktarından daha fazladır... Na-
Üç tip böbrek sistemi Kalıcı böbrekler iki Cl
gelişir: kökenden gelişirler: • Eritrositler hangi sıvının içerisine konulduğunda
ortalama eritrosit hacim değeri azalır... Hipertonik
• Pronefrozlar fonksiyonel 1) Metanefrik divertikül sıvıya konulursa (%3 NaCl)
değiller (üreterik tomurcuk):
• İntrasellüler sıvıda konsantrasyonu en düşük olan
• Üreter, renal pelvis,
• Mezonefrozlar, geçici iyon... Kalsiyum ( hücre dışında on bin kat daha fazla)
kaliksler ve toplayıcı
boşaltım organı tübüller • Hücre dışı/hücre içi en yüksek olan iyon... Kalsiyum
• Metanefrozlar, kalıcı 2) Metanefrik mezoderm: • Hematokriti % 40, plazma hacmi 3500 ml olan bir
böbrekler insanın kan hacmi yaklaşık ne kadardır... 5833
• Nefronlar
• Altmış kg ağırlıktaki bir kişinin % 60‛ı su kabul edilirse
intrasellüler sıvı volümü hangisidir... 24
• Toksik maddelerin atılması için bir günde çıkarılması
gereken en az idrar... 500 ml.
• Kalsitrol‛ün (1,25 dihidroksikolekalsiferol) kandaki
seviyesinin regülasyonunda görev alan organ... Böbrekte
parathormon ile ayarlanır
• Böbrekte yapımı gerçekleşenler... Renin, EPO, D-vit,
Prostaglandin, Bradikinin
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 113

• Total vücut sıvısı neyle ölçülür...Radyoaktif su, ağır su,

alkol, antipirin
• Kan hacmi neyle ölçülür...Demir, krom, fosfor
izotopları
• Hücre dışı sıvı hangi indikatör ile ölçülebilir…İnülin,
mannitol
• Total vücut sıvısı hangi indikatörle ölçülebilir…
Antipirin
• Plazma hacmi hangisiyle ölçülebilir…Evans mavisi
• Hangi sıvıların hacmi direkt ölçülemez...
- Hücre içi sıvı (intraselüler)
- Hücreler arası sıvı (interstisyel)
• Plazma ozmolaritesi nasıl hesaplanır...2 (Na+) + Glikoz
(mg/dL) / 18 + BUN (mg/dL) / 2.8
• Plazma ozmolaritesine en etkili olan...Na+
• Sodyumdan sonra klinik açıdan en etkili olan.. Glikoz
Podosit
Hücre dışındaki iyonlar
• Filtrasyon yarık diyaframını oluşturan
Sodyum Hücre dışında en fazla bulunan katyon protein...Nefrin

Klor Hücre dışında en fazla bulunan anyon • Nefrin proteinini hücre içi iskelete bağlayan protein...
Podosin
Bikarbonat Hücre dışında fazla
• Pedisellerin arasında bulunan boşluklar hangisidir…
Kalsiyum Hücre dışı / Hücre içi oranı en fazla olan Filtrasyon yarıkları
iyon
• Nefrin geninde mutasyon hangisine neden olur…Nefrotik
Glikoz Bir çok hücre tipinde hücre dışında daha sendrom
fazla bulunur
• Böbrekte bulunan antijen sunucu hücre hangisidir…
Magnezyum Hücre dışında en az bulunan element İntraglomerüler mezengiyal hücre
• Perisitlere benzer yapıda kasılabilen ve fagositer olan
hücre hangisidir… İntraglomerüler mezengiyal hücre
Hücre içindeki iyonlar • Yüzeyinde ANP reseptörü bulunan hücre hangisidir…
Ekstraglomerüler mezengiyal hücre
Potasyum Hücre içinde en fazla bulunan katyon
• Net filtrasyon basıncı hangi kuvvetlerle belirlenir…
Magnezyum Hücre içinde en fazla bulunan ikinci katyon Starling kuvvetleri
• GFR‛ye etkili olan Kf hangi hücre tarafından
Hücre içinde en fazla bulunan negatif
Protein değiştirilebilir…Mezengiyal hücreler
yüklü organik madde
• Vazokonstriktör maddeler GFR‛yi nasıl değiştirir…
Organik Azaltır
Hücre içinde en fazla bulunan anyon
fosfor • Vazokonstriktör olduğu halde GFR‛yi normale
yükseltebilen madde hangisidir… Ang II
Hücre içinde en az bulunan iyon
Kalsiyum
(Biyokimya’da kalsiyum en az olarak belirtir. • GFR‛nin artışı hangi mekanizma ile normale indirilir…
Ancak Genel Cerrahi hücre içinde en az Miyojenik otoregülasyon
sodyum olarak bahseder)

• Böbrek piramitlerinde toplayıcı tübüller hangi kanalı

oluşturur…Bellini kanalları
• Medullaya inmiş kortikal dokuya ne ad verilir…Bertin
kolonları
• Böbreğin en küçük fonksiyonel birimi...Nefron
• Nefron nelerden oluşur...Malpighi cismi + Tübüller
• Malpighi cisimciği nelerden oluşur...Glomerulus + Bowman
kapsülü
Nefrin ve podosin
• Bowman kapsülünün viseral yaprağını oluşturan hücre...
Podosit • Glomerül bazal membranının ortasında elektron yoğun
• Podositlerin ayaksı uzantılarına ne denir...Pedisel tabaka...Lamina densa
114 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Böbrek filtrasyon membranındaki temel bariyer... Bazal • Nefronun medullada bulunan bölümleri…..
membran - Medüller toplayıcı tübüller,
• Bazal membrandaki temel yapı... Glikozaminoglikan - Henlenin ince kolu,
(GAG) - Henlenin kalın kollarının bir kısmı
• GAG ‘lardan bazal membranda en fazla bulunanı...
Heparan sülfat
Kortekste Medullada
• Glomerülde negatif yüklü tabaka... Bazal membran
• Proteinler ne zaman idrara geçer... Bazal membranın • Malpighi cisimciği, • Medüller toplayıcı
negatif yükü bozulursa • Proksimal ve tübüller,
• Distal kıvrıntılı tübüller, • Henlenin ince kolu,
• Bazal membran hangi durumlarda bozulur... Nefrotik
• Kortikal toplayıcı tübüller • Henlenin kalın kollarının
sendrom, Diyabetik nefropati bir kısmı
• Lamina densada bulunan, proteinleri idrara geçirmeyen
negatif yüklü glikozominoglikan...Heparan sülfat
• Nefronda suyun en çok geri emildiği yer...Proksimal
tübül
• Proksimal tübül hangi epitelle döşeli...Tek katlı kübik
• Henle kulbu hangi epitelle döşeli...
- Kalın parça tek katlı kübik
- İnce parça tek katlı yassı
• Üreter, mesane hangi epitelle döşeli...Çok katlı değişici
epitel
• Çizgili kastan oluşan dış sfinkter üretranın hangi
bölümünde...Membranöz üretra
• Böbrekten salgılanan hormonlar...Prostoglandin, EPO,
Renin, Vitamin D, Bradikinin
• Fazla hemoglobini bağlayarak böbrekten atılımına engel
olan plazma proteini...Haptoglobin
• Gram doku başına en çok kan alan organ...Böbrek
• Kılcal damar ağı iki arteriyol arasında olan kapiller...
Glomerüler kapiller
Filtrasyon bariyeri

• Glomerüler kapiller yapısı...Diyaframsız pencereli SORULAR

endotel

• Filtrasyon membranında olan yapılar...

- Glomerüler kapiller endoteli
- Bazal membran 1. Aşağıdakilerden hangisi metanefrik mezoderm
- Bowman viseral epiteli (podosit) yapısından gelişir?
- Podositlerin ayaksı uzantısı (pedisel) A) Kaliksler
B) Proksimal tübüller
• Jukstaglomerüler Aparatta bulunan yapılar...
C) Toplayıcı kanallar
- Jukstaglomerüler hücreler D) Üreter
- Afferent arteriyol E) Renal pelvis
- Efferent arteriyol
Doğru cevap: B
- Maküla densa
- Distal tübül
- Lacis hücreleri (ekstragromerüler mezangial hücre)
2. Nefronun kısımları ve epitel özellikleri ile ilişkili
• Nefronun Kortekste bulunan bölümleri….. hangisi doğrudur?

- Malpighi cisimciği, Bowman Paryetal yaprak Henle kalın kısmı Distal tübül
A) Tek katlı yassı Tek katlı kübik Tek katlı kübik
- Proksimal ve
B) Tek katlı yassı Tek katlı yassı Tek katlı yassı
- Distal kıvrıntılı tübüller, C) Tek katlı kübik Tek katlı yassı Tek katlı kübik
- Kortikal toplayıcı tübüller D) Tek katlı kübik Tek katlı silindirik Tek katlı kübik
E) Tek katlı yassı Tek katlı silindirik Tek katlı kübik

Doğru cevap: A
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 115

3. • Böbrek plazma akımının filtre edilen miktarına ne

denir... Filtrasyon fraksiyonu (% 20)
• Kan basıncı artarsa GFR ne olur... Artar
• Bowman kapsülünde onkotik basınç artarsa GFR ne
olur...Artar
• Bowman kapsülünde hidrostatik basınç artarsa GFR ne
olur... Azalır
• Glomerüler kapiller onkotik basınç artarsa GFR ne
olur... Azalır
• Afferent arteriyol genişlerse GFR ne olur...Artar
• Afferent arteriyolu genişleterek GFR‛yi artıran...
PGE1
Yukarıda H&E ile boyanmış olarak verilen preparatta en
• Efferent arteriyol daralırsa GFR ne olur...Artar
yüzeyde yıldız işareti ile işaretlenmiş kubbe şekilli hücreler
bulunmaktadır. • Efferent arteriyolü daraltarak GFR‛yi artıran ...
Anjiyotensin II
Verilen preparat hangi doku/organa ait olabilir?
• Efferent arteriolde şiddetli vazokontrüksiyon (direncin
A) Konjonktiva B) Trakea 3 kattan fazla artışı)… GFR azalır (yüksek doz AngII)
C) Mesane D) Yemek borusu
• Afferent arteriyolü daraltarak GFR‛yi azaltan
E) Vajina
hormonlar... Endotelin, Adrenalin, Noradrenalin
Doğru cevap: C • Üreterde tıkanma sonucu GFR‛de azalmaya neden
olan... Bowman kapsülünde hidrostatik basınç artması
• Bowman kapsülünde hidrostatik basınç artarsa GFR
4. Glomerülde filtrasyon yarık diyaframını oluşturan en (artar/azalır)… azalır
önemli yapısal protein aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fibrillin
B) Fibronektin
C) Laminin
D) Nefrin
E) Perlekan

Doğru cevap: D
A
• Glomerüler filtrasyonu oluşturan temel güç nedir...Kanın
hidrostatik basıncı (kan basıncı)

Afferent ve Efferent arterioldeki değişiklikler ile

Net filtrasyon basıncı
GFR ve RKA arası ilişki

• Aort basıncı 70 mmHg‛ye düşerse...Oligüri • Üreterde tıkanıklık GFR yi (artırır/azaltır)… azaltır

• Aort basıncı 40-50 mmHg‛ye düşerse...Anüri
• Filtre edilebilirliği su ile aynı olanlar...Sodyum, glikoz,
inülin
• Glomerüler filtrasyon hızı (GFR) kaç...125 ml/dk
• Nefrotik sendromlu bir hastada görülen ödemin
nedeni... Plazma onkotik basıncında azalma
• Genç erişkin bir erkek hastada GFR‛nin 75 ml/dk
olmasının sebebi... Plazma proteinlerinin artışı
116 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Sağlıklı kişilerde glomerül ultrafiltrasyon oluşumunda • Glikoz lümenden tübül hücresine nasıl taşınır...Na aracılı
pratik öneme sahip değildir... Bowman mesafesinde sekonder aktif transportla
onkotik basınç
• Glomerüler hidrostatik basınç 60 mmHg, onkotik basınç
30 mmHg; Bowman kapsülünde hidrostatik basınç 18
mmHg, onkotik basınç 1 mmHg olan bir nefronda net
filtrasyon basıncı kaç mmHg... 13

NET FİLTRASYON BASINCI:

N.F.B:= (PHB+FOB) - (FHB+POB)

= Glomerülden dışarı itici kuvvetler – glomerülde

tutucu kuvvetler

PHB: plazma hidrostatik basıncı, POB: plazma onkotik

basıncı, FHB: filtrat hidrostatik basıncı, FOB: filtrat
onkotik basıncı

• Böbreklerdeki glomerüler filtrasyon hızını arttıran

değişiklikler... Glukoz taşınması
- Glomerül kılcalındaki hidrostatik basınç artışı,
- Glomerül kılcalındaki onkotik basınç azalması,
- Bowman kapsülündeki hidrostatik basınç azalması • Na, hücreden interstisyel sıvıya nasıl geçer...Na-K
ATPaz ile (bazolateral membrandan)
• Macula densa‛ya gelen NaCI miktarının azalması,
GFR‛nin devamı için hangi durumu oluşturur... Afferent • Böbrek proksimal tübülüs hücrelerine amino asitlerin
arteriyol genişlemesi ve renin artışı durumunu alınmasında sekonder aktif taşıma için gerekli iyon
gradientini oluşturan... Na+-K+ pompa aktivitesi
• Afferent arteriyolü genişleterek GFR‛yi artıranlar...
ANP, NO, Bradikinin, Prostoglandinler • Proksimal tübülde glukozun epitel hücresine girişi hangisi
ile olur…SGLT-2 (%90), SGLT-1 (% 10)
• Böbrekte geri emilim nedeniyle tübüler sıvıdaki
toplam miktarı azalırken, proksimaltübül boyunca • Proksimal tübülden glukoz kana hangi taşıyıcı ile
tübülerkonsantrasyonu değişmeyen... Sodyum (ayrıca; geçer…GLUT-2 (%90), GLUT-1 (%10)
potasyum ve sodyumdan dolayı ozmolarite de proksimal tüp
boyunca değişmez. Dikkat; İnulin proksimal tüp boyunca
konsantrasyonu artarak gider. Çünkü sıvı emilirken İnulin
emilemez.)

Sodyum, Glikoz, Galaktoz, aminoasit, taşınması

• Proksimal tübüle salgılanan önemli maddeler...Safra

Bowman kapsülünden uzaklaştıkça proksimal tübül
sıvı içeriğindeki değişiklikler
• Tübülüs boyunca suyun en çok geri emilime uğradığı
yer... Proksimal tübülüs
• Vazopressin yokluğunda böbrekte sıvı en fazla nereden
absorbe edilir... Proksimal tübül
• Proksimal tübülde en fazla bulunan aquaporin hangisidir…
Aquaporin – 1
tuzu, oksalat, ürat, katekolaminler
• Kan basıncı düşüşüne bağlı GFR azalmasını hangi sistem
normale getirir… RAAS
• Renin nereden salgılanır...Jukstaglomerüler hücre
• Renin neye cevap olarak salınır...NaCl azlığına (makula
densada)
• Makula densa neyi algılar...Distal tübülde NaCl azlığını
(osmoreseptör)
• Distal tübülde NaCl neden azalır... Hipovolemide,
hipotansiyonda GFR azalınca
• Reninin etkisi nedir...Anjiyotensinojeni, anjiyotensin I‛e
çevirir
• Anjiyotensinojen nerede yapılır...Karaciğer
• Anjiyotensin I, Anjiyotensin II‛ye nerede dönüşür...
Akciğerde
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 117

• Hangi enzimle dönüşür... ACE (kininaz II) ile

• Anjiyotensin II‛nin etkileri...
- Susatır
- Arteriolleri daraltır
- Aldosteron salgılatır
- Na geri emilimini artırır
- NE salgılatır
- ADH ve ACTH salgılatır
• Magnezyumun çoğu nereden geri emilir...Henle çıkan
kalın koldan
• Henle kulbunun suya geçirmeyen bölümü hangisidir…Çıkan
kalın kol
• Henle kulbunda sentezlenen protein hangisidir…
Üromodülin
• Mg++ dışında her şeyin çoğu nereden geri emilir...
Proksimal tübül
• Proksimal tübülün tüm işlevleri bozuk olursa...Fanconi
Sendromu (Proksimal RTA)
• Renal plazma akımının ölçülmesinde kullanılan... Para
Amino HippurikAsit (PAH) ve diodrast
• Glomerüler filtrasyon hızının belirlenmesinde en duyarlı
yöntem... İnülin klirensi

Alfa ve Beta interkale hücreler

Klirens Hesaplaması
CCr = (İdrar kreatinini X 24 saatlik idrar hacmi) / • Aldosteronla Na geriemilimi, K atılımı hangi hücrede
(Plazma kreatinini X 1440) olur... Esas hücrede
• Aldosteronun etkileri...
• Henle inen ince kısmın özelliği... - Na ve su‛yu geri emdirir
- Su çok geri emilir - H ve K‛u attırır
- Elektrolitler az • Na geri emilimi ve Katılımını baskılayan ilaçlar...
• Çıkan kalın henlenin özelliği... Aldosteron antagonistleri
- Su hiç geri emilmez • Meduller toplayıcı kanalların özelliği...
- Elektrolitler geri emilir (Na-K-2Cl pompası) - ADH varlığında su geri emilir
• Na-K-2Cl pompası nerede...Henle çıkan kalın kolda - Üre pasif geri emilir, interstisyel osmolarite yükselir
• Na-K-2Cl pompası doğuştan bozuk olursa... Bartter
Sendromu
• Bu pompayı bloklayan diüretikler...Loop diüretikler SORULAR
(Furosemid)
• İdrarda hiyalen silendir oluşumundan sorumlu, idrarda
antibakteriyel etkili protein hangisidir...Tamm Horsfall
1. Efferent arteriyoler direnci selektif olarak artıran bir
proteini
ilaç sırasıyla glomerüler hidrostatik basınç, GFR ve
• Nerede bulunur...Henle çıkan kalın kolda renal kan akımını nasıl etkiler?
• Jukstaglomerüler kompleksin yapısına katılan tübül... Glomerüler hidrostatik basınç GFR Renal kan akımı
Distal tübülün ilk kısmı A) Arttırır Arttırır Azaltır
B) Arttırır Azaltır Azaltır
• İdrarın dilue edildiği bölge neresi….. C) Arttırır Azaltır Arttırır
- Distal tübül ilk yarısı D) Azaltır Azaltır Arttırır
- Su ve üreye geçirgen değil E) Azaltır Arttırır Arttırır
• Bu bölgeye etki diüretikler... Tiyazid diüretikler
Doğru cevap: A
• Distal tübül 2. yarısı ve toplayıcı tübülün
özellikleri...
- ADH varlığında suya geçirgen
- Aldosteron buraya etkili
• İnterkalar hücrelerden hangisi hidrojen salgılar…Alfa
interkalar
• İnterkalar hücrelerden hangisi bikarbonat salgılar…
Beta interkalar
118 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

2. Aşağıdaki grafikte Bowman kapsülünden uzaklaştıkça 4.

proksimal tübül sıvı içeriğindeki değişiklikler gösterilmiştir.

Normal fonksiyonel bir böbrekte tübülün hangi

Yukarıdaki grafikte iki numara ile gösterilen maddenin bölümünde suya çok fazla geçirgen olup elektrolitlere
aşağıdakilerden hangisi olması en olasıdır? geçirgenlik orta seviyededir?
A) İnülin A) A B) B C) C D) D E) E
B) Klor
C) Sodyum Doğru cevap: B
D) Bikarbonat
E) Glikoz
5. Distal tübülün ikinci yarısı ve toplayıcı tübüllerde
Doğru cevap: B yer alan esas ve interkale hücreler (alfa ve beta)
ve lümene sekrete ettikleri iyon/maddeler ile ilgili
eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
Esas hücre Alfa-interkale Beta-interkale
A) K+ ve H+ H+ HCO3_
B) K+ ve H+ Na+ H+
C) Na+ ve H+ H+ HCO3_
D) Na+ ve H2O+ Na+ H+
3. Aşağıdaki şemada bir nefronun proksimal tübülünün
E) Na+ ve H2O+ H+ HCO3_
ilk yarısında (erken proksimal tübül) glukozun tübül
lümeninden tübül epitel hücresine ve tübül epitel Doğru cevap: A
hücresinden interstisyuma taşınımı gösterilmiştir.
6. Maküla densa hücrelerinin uyarılmasını sağlayan
temel etki aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hipervolemi
B) Hipertansiyon
C) Afferent arterolde vazodilatasyon
D) Distal tübüle gelen Na+ ve Cl- miktarında azalma
E) Anjiyotensinojen

Doğru cevap: D

• Bir dakikada bir maddeden arındırılan plazma miktarına

Yukarıdaki şekilde X ve Y ile gösterilen taşıyıcılar
ne denir... o maddesinin klirensi
sırasıyla aşağıdakilerden hangileridir? (SGLT: sodyum-
Glukoz beraber taşıyıcısı, GLUT: Glukoz taşıyıcısı) • GFR kaç... 125 ml/dk
X Y • Neyin klirensi GFR‛ye eşit...İnülin
A) SGLT-1 GLUT-1
B) SGLT-1 GLUT-2 • Pratikte hangisi kullanılır...Kreatinin
C) SGLT-1 GLUT-4 • Böbrek plazma akımını gösterenler...PAH ve diodrast
D) SGLT-2 GLUT-2 klirensleri
E) SGLT-2 GLUT-1
• İdrarın en konsantre olduğu yer...Henle‛nin kıvrım
Doğru cevap: D kısmı
• İdrarın sulandırıldığı dilüsyon segmenti...Distal tübül
ilk yarısı
• İdrar neredekonsantre edilir... Jukstamedüller
nefronda (medullada)
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
• Normal fizyolojik koşullarda, böbrek medüller
interstisyum osmolalitesini artırarak, idrarı konsantre
etme yeteneğine en fazla katkıda bulunan molekül…
Üre
• Normal fizyolojik koşullarda, böbrek medüller
interstisyum ozmolaritesini artırarak, idrarı konsantre
etme yeteneğine en fazla katkıda bulunan molekül...
Üre
• Kanda ürenin yükselmesine neden olan durumlar...
Böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği, idrar yolu tıkanıklığı,
hipovolemi
• İnen ince henlede bulunan üre taşıyıcısı… UT-A2
- UT-A1 ve UT-A3 medüller toplayıcı tübüllerde ürenin
intertisiyel alana geri emiliminde rol alırken
- UT-A2 inen ince Henle‛de bulunur ve ürenin
tübül içerisindeki ultrafiltrata sekresyonundan
sorumludur.
• Bir maddenin renal tübüler reabsorbsiyon maksimumunun
azalması... Atılma eşiğinin düşmesine neden olur
• Böbreğin idrarı konsantre edebilme yeteneği en
fazla... 1200 mOsm/litre (meduller toplayıcı kanal,
henle kıvrımı)
• Böbreğin idrarı dilüe edebilme yeteneği en fazla... 50
mOsm/litre (distal tübül ilk yarısı)
• Bir günde biriken toksik solüt miktarı ne kadar...600
miliosmol
• Günlük minimum idrar miktarı ne kadar...500 ml (zorunlu
idrar hacmi)
• ADH‛nın çoğu nerede yapılır...Hipotalamus supraoptik
çekirdekte
Klirens ve böbrek plazma akımı ölçümü
• ADH‛nın çoğu nereden salgılanır...Arka hipofiz
• ADH‛nın çoğu arka hipofize nasıl gelir...Nörofizin 2 ile
(Aksonal iletiyle)
• ADH, Nefronda nerede etkilidir...Distal ve toplayıcı
tübüllere
• Hangi hücrede, hangi reseptöre etki eder...Esas
hücrede V2 reseptörü
• Hangi ikincil haberciyi kullanır...cAMP
• Hangi su kanalı yoluyla etki eder...Akuaporin 2
• ADH V1reseptörü...Damar daraltır
• ADH V2 reseptörü...Su geri emdirir
• ADH V3 reseptörü...ACTH salınımına aracılık eder
• ADH salınımını artıranlar...
- Plama ozmotik basıncının artması
- Kan hacminin azalması
- Ayakta durma
- Anjiyotensin II
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 119
• ADH salınımını azaltanlar...
- Plazma ozmotik basıncının azalması
- Kan hacminin artması
- Alkol
• Osmoreseptör bulunan beyin bölgeleri...
- AV3V Bölgesinde OVLT ve Subfornikal organ
- Preoptik nukleus
• Aldosteron nerede üretilir... Adrenal korteks zona
glomeruloza
• Aldosteronun etkisi... Na+ ve Su‛yu geri emdirir, H+ ve
K+‛u attırır
• ADH‛ın V2 reseptörünü uyarması hangi aquaporini
arttırır… Aquaporin-2
• Aquaporin-2 ile hücre içine giren su bazalden hangi
aquaporin ile çıkar… Aquaporin 3 ve 4
• ADH‛ın vazokonstriktör etkisi hangi reseptör
üzerindendir…V1 reseptörü
• ADH‛ın ACTH salgılatıcı etkisi hangi reseptör
üzerindendir… V3 reseptörü
• Kan ozmoloritesi ve sodyum konsantrasyonunu en güçlü
düzenleyen sistem hangisidir… ADH-Susama
• Proksimal tübülde oluşan basit su sızmasından sorumlu
olan aquaporin hangisidir… Aquaporin-1
• Üre ve gliserol taşınmasında rol alan aquaporin
hangisidir… Aquaporin-3
• ANP, BNP, Ürodilatin, Dopamin nasıl natriürez
yaptırır... Na+-K+ ATPaz pompasını inhibe eder
• Hem geri emilip, hem tübüle sekrete edilen... Potasyum,
ürik asit, kreatinin, HCO 3- (alfa-interkale hücreleri
bikarbonatı geri emer, beta-interkale hücreleri de lümene
atar)
• Kalsiyum geri emilimini artıran hormon...
Parathormon
• Fosfat, bikarbonat, aminoasit geri emilimini azaltan
hormon... Parathormon
• İdrarda cAMP görülmesi hangi hormonun fazlalığında
olur... Parathormon
• Magnezyumun % 60‛ı nereden geri emilir... Henle çıkan
kalın kol
• Arteryal kanda pH... 7,40
• Venöz kan ve interstisyel sıvıda pH... 7.35
• Asit baz mekanizmasını düzenleyen enzim... Karbonik
anhidraz
• Ekstrasellüler asit-baz dengesini hangi enzim ayarlar...
Karbonik anhidraz
• Asit-baz düzenlenmesinde en hızlı devreye giren
sistem... Tampon sistemi
• Asit-baz düzenlenmesinde birkaç dakikada işleyen
sistem... Akciğerler
• Asit-baz düzenlenmesinde en yavaş ancak en güçlü
sistem... Böbrekler
• HCO3- azalması sonucu oluşan asidoz... Metabolik
asidoz
• HCO 3- artışı sonucu oluşan alkaloz... Metabolik
alkaloz
• PCO2 artışı sonucu oluşan asidoz... Solunumsal asidoz
• PCO2 azalması sonucu oluşan alkaloz... Solunumsal
alkaloz
• En önemli ekstrasellüler tampon... HCO3- tamponu
• Böbrekteki en önemli tampon... Fosfat tamponu
• Önemli hücre içi tampon... Proteinler
120 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Eritrositlerdeki en önemli tampon... Hemoglobin SORULAR

• Böbrek proksimal tübüldeki tampon sistemi... Amonyak
tamponu
• pH<7,4 HCO3-<24, PCO2<40 ise... Solunumsal kompanse,
1. Aşağıda ürenin, UT (üre transpoter) kanalları ile medüller
metabolik asidoz
toplayıcı kanal lümeninden, inen ince henle lümenine
• pH<7,4, PCO2>40, HCO3-<24 ise... Metabolik kompanse, taşınması sırasında izlediği basamaklar sırasıyla verilmiştir.
solunumsal asidoz
I. Medüller toplayıcı kanal lümeninden, medüller
• pH>7,4, HCO 3->24 PCO 2>40, ise... Solunumsal
toplayıcı kanal epitel hücresine
kompanse, metabolik alkaloz
II. Medüller toplayıcı kanal epitel hücresinden, medulla
• pH>7,4, PCO 2<40, HCO 3-<24, ise... Metabolik interstisyumuna
kompanse, solunumsal alkaloz III. Medulla interstisyumundan, inen ince henle epitel
• pH<7,4 HCO3-<24, PCO2>40 ise... Mikst asidoz hücresine
• Cerrahi hastalarda metabolik alkalozun en sık nedeni... IV. İnen ince henle epitel hücresinden, inen ince henle
Kusma lümenine
• Kompanse olmamış bir metabolik alkaloz olayında, kan Yukarıda verilen basamaklar sırasıyla hangi UT
değerlerindeki değişiklik... pH ve HCO-3 yükselmiş, PCO2 kanalları ile gerçekleştirilir?
normaldir.
A) UT-A1, UT-A3, UT-A1, UT-A2
• pH=7. 36, pCO2=20 mmHg ve HCO3=9 mEq/l olan bir B) UT-A1, UT-A3, UT-A2, UT-A2
hastada ne düşünürsünüz... Kompanse Metabolik Asidoz C) UT-A2, UT-A3, UT-A1, UT-A2
(Soruda bikarbonat azalmıştır. Asidoz vardır. Organizma D) UT-A3, UT-A2, UT-A2, UT-A1
asidozu kompanze etmek için asit yük olan karbondioksidi E) UT-A1, UT-A1, UT-A2, UT-A3
hiperventilasyon yaparak atar. Soruda karbondioksit bu
yüzden 20 ye düşmüştür. Yani kompanze metabolik asidoz Doğru cevap: B
sorulmuştur.)
• HCO3 normal, PCO2 yüksek ve pH düşük olan hastada 2. Aşağıdaki üre transportlarından hangileri
ne düşünürsünüz... Respiratuar asidoz dehidratasyona cevaben salgılanan hipotalamusta
üretilen hormonlar ile aktive olmaktadır?
• Arteriyel kan gazı analizi pH: 7,35, HCO3-: 16 mEq/L
ve pCO2 30 mmHg olan hastadaki asit-baz bozukluğu... A) UTA-1 ve UTA-2
Solunumsal kompansasyonlu metabolik asidoz (Bikarbonat B) UTA-2 ve UTA-3
kaybı olduğu için tablo metebolik asidoz olacak. Renal C) UTA-1 ve UTA-3
kompanzasyon sağlamak için hasta karbodioksit atmaya D) UTA-1 ve UTB
çalışmış (hiperventilasyon) ve pH 7.38 e yakın olduğu için E) UTA-3 ve UTB
tablo kompanze edilmiş...)
• Respiratuvar alkaloz nasıl gelişir... Hiperventilasyon Doğru cevap: C
ile
3. Nefronun farklı kısımlarında bulunan aquaporinler
• Osmotik diüretik... Mannitol
ve temel özellikleri ile ilgili eşleştirmelerden hangisi
• Henle kulbu diüretikleri... Furosemid, Etakrinaik asit, doğrudur? (A:Proksimal tübülde basit sızma, B: toplayıcı
Bumetanid kanalda ADH ile modifiye, C: toplayıcı kanalda üre ve
• Karbonik anhidraz inhibitörü... Asetazolamid gliserol taşınması)
• Aldosteron yarışmacı inhibitörleri... Spironolakton, A B C
Eplerenon, Kanrenon A) Akuaporin 1 Akuaporin 2 Akuaporin 3
• Toplayıcı tübül Na+ kanal blokeri diüretikler... Amilorid, B) Akuaporin 2 Akuaporin 1 Akuaporin 3
Triamteren C) Akuaporin 1 Akuaporin 3 Akuaporin 2
D) Akuaporin 1 Akuaporin 2 Akuaporin 4
E) Akuaporin 2 Akuaporin 1 Akuaporin 4

Doğru cevap: A

4. İdrarda cAMP atılımında artış gözlenmesi durumunda

öncelikle aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir?
A) Plazmaya cAMP geçişinde azalma
B) Renal tübülde parathormon etkisi
C) Distal tübülde aldosteron etkisi
D) Renal kan akımında artış
E) Mesane kas tonusunda artış

Doğru cevap: B

Kan değerlerine göre asidoz ve alkaloz