84 TUSDATA

TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Solunum epitelindeki nörosensörial reseptör işlevi olan

hücre… Fırça hücre
SOLUNUM SİSTEMİ • Solunum epitelindeki nöroendokrin hücre…Granüler hücre
HİSTOLOJİSİ ve FİZYOLOJİSİ (Kulchitsky hücresi)
• Bronş epitel tipi...Yalancı çok katlı silli silindirik
• Solunum sistemi embriyolojik olarak hangisinden köken
alır... Endoderm • Bronşiyol epiteli... Önce tek katlı silli silindirik, sonra
tek katlı silli kübik epitel (Respiratuvar bronşiyollerin
• Gelişimin başlamasında hangi vitminin rolü vardır... alveol içermeyen kısımları Tek katlı kübik epitel)
Retinoik asit
• Solunum sisteminde ektodermal epitel ile döşeli bölüm
hangisidir... Vestibulum
• Larinks kıkırdakları hangi hücre kökenlidir... Nöral
krest
• Akciğer embriyolojik gelişim basamakları sırasıyla
hangisidir... Psödoglandular, kanalliküler, terminal kese,
alveolar evre
• Solunum sistemi gelişiminde ilk dönem hangisidir...Psö
doglandüler dönem Solunum sisteminin histolojik yapısı
• Respiratuvar bronşiyollerin geliştiği dönem hangisidir...
Kanaliküler dönem • Alveol epitel tipi...Tek katlı yassı

• Sürfaktan sentezi hangi dönemde başlar... Kanaliküler • Koku mukozasında bulunanlar... Destek hücresi, Bazal
dönem hücre, Olfaktör hücre, Bowman bezleri (Goblet hücresi
yok)
• Primitif alveoller hangi dönemde oluşur...Terminal kese
dönemi • Olfaktor, koku hücresi hangi tip nöron… Bipolar nöron

• Kan-hava bariyerinin görüldüğü ve kan-gaz değişiminin • Erişkin hayatta mitoz yeteneği olan nöronlar...
ilk olarak gerçekleştiği evre.... Terminal kese dönemi Olfaktor bipolar nöron, hipocampal nöronlar

• Akciğer gelişiminde doğum sonrası gelişimi devam eden • Olfaktor bölgede bulunan bez… Bowman
evre.… Alveoler evre
• Solunum yolunda gaz değişimi hangi kısımda başlar...
Respiratuvar bronşiyollerde

Koku hücreleri

• Tiroid, krikoid, aritenoid kıkırdak... Hiyalen kıkırdak

• Epiglottis, kuneiform... Elastik kıkırdak
• Gerçek vokal kordların epiteli hangisidir... Non-
keratinize Çok katlı yassı epitel
• Yalancı vokal kordların epiteli hangisidir...Yalancı çok
katlı silli epitel
• Vokal kord yapısında bulunanlar... Elastik fibriller
Solunum sisteminin morfolojisi (vokal ligament), çok katlı yassı epitel, büyük çizgili
vokalis kası
• Tipik solunum epiteli… • Trakea hangi epitelle döşeli…Yalancı çok katlı silli
- Yalancı çok katlı silindirik
- Pirizmatik • Trakeada hangi tip kıkırdak bulunur... Hiyalin
- Silyalı kıkırdak
- Goblet hücrelerinden zengin
• Bronşlar hangi vertebra hizasında ikiye ayrılır... T4
• Silyalı hücrelerde dinein eksikliğinde ne olur…Kartagener
sendromu • Yabancı cisimler en fazla hangi bronşa kaçar...Sağ
bronş
• Solunum epitelindeki kök hücre...Bazal hücre
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 85

• Trakeaya ait histolojik yapılar... Lenfoid doku, Hiyalin • Kalp yetmezliğinde hemosiderini fagosite eden hücre…
kıkırdak, Kalın bazal membran, Elastik membran (Bowman Alveoler makrofaj, Kalp hatası hücresi (siderofaj)
bezi bulunmaz. Bowman bezi olfaktör bölgededir.) • Kömür tozu fagosite etmiş makrofaja ne isim
• Bronş epitel tipi..Yalancı çok katlı silli silindirik verilir...Antrokotik makrofaj
• Bronşiyollarin önemli özellikleri…Kıkırdak yok, bol düz • Sırasıyla Hava-kan bariyeri katmanları... Sürfaktan, Tip
kas var I epitel hücresi, Tip I epitel bazal membranı, interstisyel
aralık, kapiller bazal membran, kapiller endotel
• Bronşiyol epitelinde hangi hücreler bulunur...Kübik
silyalı hücreler, clara hücreleri, brush cells ve küçük • Hava-kan bariyerine katılıp difüzyon hızını doğrudan
granüler hücreler etkilemeyen... Sürfaktan yoğunluğu
• Bronşiyol epitelini rejenerasyon yeteneği olan, bölünerek • Pulmoner fibroziste alveol difüzyon kapasitesi nasıl
çoğalabilen hücre...Clara (Club) hücresi değişir... Azalır
• Sürfaktan benzeri madde salgılayan, detoksifikasyon • Alveol duvarında gazların geçişi hangi yolla olur... Basit
yapan, klor transportunda görevli ve bölünerek difüzyon
çoğalabilen hücre...Clara hücresi
• Kan hava bariyerinin fonksiyonu hangi test ile
• Alveoller arası geçiş neyle olur...Alveoler porlarla ölçülebilir... DLCO
• Alveoller arasında bulunan kanallar hangisidir...Kohn
deliği (alveoler por)
• Bronşiyoller arasında bulunan kanallar hangisidir... SORULAR
Martini kanalı
• Bronşiyol ile bağlı olmadığı alveol arası kanal
hangisidir... Lambert kanalı 1. Sürfaktan salgısı ve hava-kan bariyerinin oluştuğu
akciğerin gelişim evreleri aşağıdakilerden hangisi
doğru verilmiştir?
Sürfaktan Hava - kan bariyeri
A) Psödoglandüler Terminal kese
B) Kanaliküler Terminal kese
C) Kanaliküler Psödoglandüler
D) Alveolar Psödoglandüler
E) Alveolar Kanaliküler

Doğru cevap: B

Hava kanalları

• Alveol epitelinde en fazla bulunan hücre... Tip I 2. Aşağıdaki seçeneklerde verilen yapılardan hangisi
pnömosit (yassı alveolar hücre) hem tek katlı silli silindirik hem de tek katlı silli kübik
epitel bulundurur?
• Alveol parankimini oluşturan, hava-kan bariyerine
katılan hücre…Tip I pnömosit A) Trakea B) Bronş
C) Bronşiyol D) Vokal kord
• Hava-kan bariyerine katılmayan hücre...Tip II E) Alveol
pnömosit
• Sürfaktan salgılayan hücre…Tip II pnömosit, (Tip II Doğru cevap: C
pnömositin diğer isimleri; Büyük alveolar hücre, septal
hücre).
• Tip II pnömosit içerisinde hangi özel histolojik yapı 3. Aşağıdaki “solunum sistemi hücresi – fonksiyonu”
gözlenir...Lameller cisim eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
• Alveol duvarında yüzey alanı olarak en fazla bulunan
A) Kalsiiform hücre - Mukus sentezi
hücre hangisidir...Tip 1 pnömosit
B) Fırça hücresi - Nöroendokrin fonksiyon
• Alveolar hasarlanma mitozla bölünüp regenerasyonu C) Bazal hücre - Kök hücre
sağlayan, onarım sürecinde rol oynayan hücre…. Tip D) Küçük granüllü hücre - Serotonin sentezi
II pnömosit E) Clara hücresi - Detoksifikasyon
• Sürfaktan salgısı olmazsa…Hiyalenmembran Hastalığı
Doğru cevap: B
(RDS)
• Alveolde fagositoz yapan hücre… Alveoler makrofoj
(toz-dust hücreleri)
86 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ
4. Aşağıdaki preparatta “X” ile işaretlenen hücre, sitokrom
p450 enzimlerini bulunduran, detoksifikasyon yapan
granüllü hücreler şişkin kubbeli, apikal sitoplazması daha
belirgin görülmektedir.
Yukarıda tanımlanan hücre aşağıdakilerden hangisi
olabilir?
A) Kulchitsky Hücresi B) Tip I pnömosit
C) Kısa hücre D) Club hücresi
E) Fırça hücresi
Doğru cevap: D
• Sakin solunumun siniri...Frenik sinir
• Sakin solunumun kası...Diyafragma ve Eksternal
interkostal kas
• İnspirasyonda rol alan temel kas hangisidir...
Diyafram
• Birim basınç artışı karşısında, bir dokunun genişleme
yeteneğine ne denir… Kompliyans
• Kompliyans nedir... Birim basınç başına hacim değişimi
(genişleyebilme kapasitesi) (distansibilite)
• İnspirasyon, akciğerin hangi özelliğiyle ilişkilidir…
Kompliyans
• Kompliyans nedir... Birim basınç başına hacim değişimi
(genişleyebilme kapasitesi) (distansibilite)
• Kompliyansın bozulmasıyla oluşan hastalılar nelerdir…
Restriktif hastalıklar
• Pulmoner fibroziste kompliyans nasıl değişir... Azalır
• Amfizemde kompliyans nasıl değişir... Artar
• Ekspirasyon, akciğerin hangi özelliğiyle ilişkilidir…
Elastikiyet
• Alveollerin kollapsını önleyen nedir…Surfaktan
• Akciğerlerin kollapsını önleyen nedir…İntraplevral
negatif basınç
• Akciğerlerin istirahatte açık kalmasını sağlayan...
İntraplevral negatif basınç
• İntraplevral basıncın nedeni nedir...Lenfatik drenaj
• Normal tidal hacimle soluyan sağlıklı bir yetişkinde,
ekspirasyon sonunda (inspirasyon başında) intraplevral
basınç ortalama... -5 cmH2O (inspirasyon sonunda -7.5
cmH2O)
Akciğerlerdeki önemli basınçlar
• Alveoler basınç ile pleural basınç arasındaki fark
hangisidir... Transpulmoner basınç
• Akciğer hacminin belirleyicisi olan transpulmoner basıncı
hangi basınçlar arasındaki fark belirler... Alveol basıncı
- intraplevral basınç
• Transpulmoner basınç ne zaman artar... İnspirasyon
sırasında
• Transpulmoner basınç ne zaman azalır... Ekspirasyon
sırasında
• Su molekülleri havayla temas ettiğinde birbirini çekme
eğilimi….. Yüzey gerilimi
• Alveolleri sönmeye zorlayan kuvvet nedir…Yüzey
gerilimi
• Yüzey gerilim kuvvetini azaltarak alveollerin kollapsını
engelleyen nedir… Surfaktan
• Sürfaktanı salgılayan hücre hangisidir…Tip II alveoler
hücre
• Sürfaktan özellikleri nelerdir...
- Sentezi embriyolojik olarak en çok alveolar dönemde
gerçekleşir
- Erken doğan çocuklarda eksikliği solunum problemleri
oluşturur
- Alveolar epitel hücrelerinden salgılanırlar.
- Suyun yüzey gerilimini düşürür.
• Tip II hücre fonksiyon görmezse ne olur…Hiyalenmembran
hastalığı (RDS)
• S ü r f a k t a n ı n e t k i n m a d d e s i n e d i r … Dipalmitoil
fosfotidilkolin (= Dipalmitoil lesitin)
• Akciğer‛de surfaktan fosfolipidlerden hangisinin
eksikliği solunum güçlüğü sendromuna (hyalen membran
hastalığı) yol açar... Dipalmitoil Lesitin (Dipalmitoil
fosfatidilkolin)
• Hangi hormonlar sürfaktanı arttırır... Tiroid, Kortizol
ve östrojen
• Hangi hormon sürfaktanı azaltır... İnsülin
• Diyabetik anne çocuklarında akciğer maturasyon
göstergesi hangisidir... Fosfotidilglisin
• En fazla bulunan sürfaktan apoproteini hangisidir...
SP-A
• Hangi sürfaktan apoproteinleri ince bir film tabakası
yapar... SP-B ve SP-C
• İmmün yanıttan ve allerjiden sorumlu apoprotein
hangisidir... SP-D
• Solunumun periferal düzenlemesini sağlayan... Arteryel
kanda O2 azlığı
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
• Glomus aorticum ve glomus caroticum karotisteki
kemoreseptö rler neye hassas... Arteryel O 2
azalmasına
• Hipoksi ile orantılı olarak kapanan kanallar hangisidir...
Potasyum kanalları
• Glomus hücrelerinden transmitter salınımı için hücre
içerisine giren iyon ... Kalsiyum
• Glomus hücrelerinden salınıp afferent sinir uçlarını
uyaran transmitterler... ATP, dopamin, asetilkolin
Glomus hücresinin düşük PO2’ye yanıtı
• Periferik kemoreseptörlerden gelen bilgiyi taşıyan
sinirler hangileri...Glossofaringeus (Hering dalı) ve
Vagus (Cyon dalı)
• PO2‛nin azalma bilgisinin taşındığı merkez hangisi...
Nucleus tractus solitaryus
• Sakin solunumu sağlayan solunum merkezi…Dorsal nöron
grubu
• Dorsal solunum grubu nöronların merkezi çekirdeği…
Nucleus tractus solitaryus
• Pacemaker hücreler nerede... Pre-Bötzinger
kompleksinde
• Bulbusta spontan solunum uyarısı çıkaran hücreler
hangisidir... Pre-Bötzinger kompleksi
• Pre-Bötzinger üzerinde opioidlerin etkisi nedir...
Solunumu baskılar
• Pre-Bötzinger üzerinde Substance P‛nin etkisi nedir...
Solunumu hızlandırır
• Sakin solunumda, inspirasyon için rampa sinyallerini
üreten, kontrol eden merkez... Dorsal solunum grubu
nöronlar (sakin inspirasyon merkezi-beyin sapında
bulunur)
• Hem inspirasyon hem de ekspirasyon ilişkili nöronlar
içeren merkez… Ventral solunum merkezi (VSGN)
• Bulbusta bulunan hangi merkez sadece I nöronları
içerir...Dorsal solunum grubu nöronlar
• Bulbusta bulunan hangi merkez hem I hem E nöronları
içerir... Ventral solunum grubu nöronlar
• Yoğun egzersizde, sakin solunum merkezine ek olarak
çalışan merkez hangisidir…Ventral nöron grubu
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 87
• Zorlu inspiryum ve zorlu ekspiryum merkezi... Ventral
nöron grubu
• Sakin solunum merkezini etkileyerek inspirasyonu
uyaran merkez hangisidir…Apnöstik merkez
• Dorsal solunum grubu nöronları uyarıp, rampa
sinyallerinin geç kapanması ve akciğerlerin havayla
dolmasını sağlayan… Apnöstik merkez
• Apnöstik merkezi inhibe ederek rampa sinyallerinin
kapanmasınayol açan… Pnömotaksik merkez
• Solunumun hızını belirlemede görevli merkez neresidir…
Pnömotaksik merkez
• Ponsta bulunan ve rampa sinyalinin kapanmasını
geciktiren merkez hangisidir... Apnöstik merkez
• Ponsta bulunan ve Apnöstik merkezi inhibe eden merkez
hangisidir... Pnömotaksik merkez
• APN‛nin soluk hacmi üzerine etkisi nedir... Arttırır
• Akciğerlerin fazla gerilip hasar görmesini engelleyen
(solunum durduran) refleks… Hering-Breuer refleksi
• Yoğun egzersizde, yüksek irtifada dispne hissine ve
hiperventilasyon cevabına neden olan reseptör… J
reseptörü
• Öksürük refleksinin afferenti… Vagus
• Aksırık refleksinin… Afferenti 5, Efferentleri
5,7,10,12
• Derin soluk, ardından solunum durması ile karakterize,
en sık görülen periyodik solunum… Cheyne- Stokes
solunumu
• Santral siyanoz ne zaman gerçekleşir... Deoksijene Hb
5 gr/dl‛den fazla ise (Arteryel kanda)
• Histamin ve Anafilaksinin yavaş etkili maddesi (SRS)
bronşiyolleri...Konstrükte eder
• Atropin bronşiyollerde... Muskarinik asetilkolin
reseptörlerini bloklar, bronşiyolleri dilate eder
• Nonkolinerjik, nonadrenerjik bronkodilatatör...
Vazoaktif İntestinal Polipeptid (VİP)
@ Bronkodilatatör ve Bronkokonstriktör Ajanlar
Brokokonstriktörler:
• Histamin (Lokal etkili)
• Asetilkolin
• SRS-A (Anaflaksinin yavaş etkili maddesi, Lokal etkili)
• Lökotrienler; LTC4, LTD4, LTE4
• Nörokinin (NK)
Bronkodilatatörler:
• Nitrik Oksit
• Epinefrin
• VİP (vazoaktif intestinal peptit, nonkolinerjik,
nonadrenerjik)
• Atropin (asetilkolinin etkisini bloke ederek)
• Periferik kemoreseptörleri en güçlü uyaran kan
değişikliği.… Arteryel kanda O2 azlığı
• Hipoksemide periferik kemoreseptörlerin uyarılması
solunum sayısını... Artırır (Hiperventilasyon)
• Solunumla ilgili kemoreseptörleri uyaran durumlar...
- Oksijen basıncının azalması
- Karbondioksit basıncında artma
- H+ iyonlarında artma (Asidoz)
- pH da azalma
- Hipoventilasyon
88 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Solunumun düzenlenmesinde, kanda arttığında meduller 4. Karotid cisimciği glomus hücrelerine kalsiyumun
kemoreseptörleri uyaran... pCO2 girişine ve düşük arteriyel PO2’ye yanıt vermelerine
• Merkezi kemoreseptörleri en güçlü uyaran BOS neden olan en olası etken aşağıdakilerden
değişikliği... BOS‛ta H fazlalığı hangisidir?
• Dakika solunum hacmi= Tidal Volüm x Solunum Sayısı A) Na+ iletkenliğinde azalma
• Alveoler ventilasyon= (Tidal volüm-ölü Boşluk) x Solunum B) Na+ denge potansiyeli
sayısı C) Ca++ iletkenliğinde azalma
• Bir dakikada alveollere ulaşan taze hava miktarına ne D) K+ iletkenliğinde azalma
denir... Alveoler ventilasyon E) H+ iletkenliğinde artış
• Pulmoner ventilasyonun normal olduğunun göstergesi... Doğru cevap: D
Arterial kan PCO2 miktarı
• Gaz değişiminin olmadığı hava yollarına ne denir...Ölü
boşluk 5. Medulladaki santral kemoreseptörlerin uyarılması
BOS’ta hangi durum ile ilişkilidir?
• Soluk volümü 500 ml, soluk frekansı 15/dk ve ölü boşluk
volümü 150 ml olan bir kişide dakika solunum hacmi kaç A) O2 azalması
ml‛dir... 500x12= 6000 ml B) CO2 artışı
• Soluk hacmi 500 ml, ölü boşluk 150 ml, Dakika soluk C) CO2 artışı
sayısı 12 ise alveoler ventilasyon kaçtır... (500- D) H+ artışı
150)x12= 4200 ml E) H+ azalması
• Gazların solunum zarından difüzyon hızını etkileyen Doğru cevap: D
parametreler...
- Gazın difüzyon katsayısı,
- Gazın yağdaki çözünürlüğü, • Sağlıklı bir insanda, fiziksel şartların normal olduğu bir
- Zarın yüzey alanı, ortamda oksijen hemoglobin satürasyonu (%)... 97
- Zarın kalınlığı (sürfaktan etkilemez) • Fizyolojik şartlarda, sistemik arterlerde parsiyel
• İnterstisyel akciğer hastalıklarında (IPF gibi) solunum karbondioksit basıncı (PCO2)... 40 mmHg (sistemik
membranı nasıl etkilenir...Kalınlaşır venlerde PCO2 =45)
• Solunum membranı kalınlaşınca...Diffüzyon mesafesi • Oksijen bağlanmış hemoglobin...Oksihemoglobin
uzar.
• Oksijen bağlanmamış hemoglobin... DeoksiHb /
İndirgenmiş Hb
SORULAR
• Ferrik (+3) demir içeren hemoglobin...
Methemoglobin
1. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yeterli sürfaktan • CO2 bağlı hemoglobin... Karbamino-Hb
üretilemediği durumda verilen faktörlerdeki
değişiklikler doğru eşleştirilmiştir? • CO bağlı hemoglobin ... Karboksi-Hb

Yüzey gerilimi Kompliyans Alveolar Stabilizasyon Solunum işi • Hemoglobin A globin zincirleri... Alfa 2- Beta 2
A) Artar Artar Artar Azalır • Hemoglobin F globin zincirleri... Alfa 2- Gama 2
B) Artar Azalır Artar Azalır
• Hb-O2 eğrisi nasıl...Sigmoidal
C) Artar Azalır Azalır Artar
D) Azalır Azalır Azalır Artar • Hemoglobinin taşıdığı O2‛yi dokulara bırakmasında rol
E) Azalır Artar Artar Artar oynayan bileşik... 2,3-difosfogliserat (2,3-BPG)
• 2,3-Difosfogliserat seviyesinin artması Hb-O2 eğrisini
Doğru cevap: C
hangi yöne kaydırır... Sağa
2. İnspirasyon sırasında intraalveoler basınç değeri kaç • Yüksek irtifada artanlar... Eritropoietin, 2, 3 DPG
cmSu değerine sahiptir? • Anemide 2,3 DPG nasıl değişir...Artar, O2 dokuya gider
A) -1 cmSu • Fetal hemoglobinin önemli özelliği...
B) -5 cmSu - Fetal hemoglobin, beta zincir içermediği için 2,3 DPG
C) 0 cmSu bağlayamaz
D) +7,5 cmSu - Hemoglobinin O2‛ye ilgisi artar
E) +2 cmSu - O2 hemoglobinle bebeğe gider
Doğru cevap: A • HbF, hemoglobin oksijen disosiasyon eğrisini ne tarafa
kaydırır? (sağa/sola)... Sola
3. Aşağıdakilerden hangisi inspirasyonun süresini • Fetal hayatta en fazla bulunan hemoglobin hangisidir...
kısaltarak solunumun frekansını artırır? HbF
A) Apnöstik merkez • Eğrinin sağa kayması ne demek... O2 dokuya kolay gider
B) Dorsal solunum grubu nöronları (iyi)
C) Traktus solitarius
• Eğrinin sola kayması ne demek...
D) Pnömotaksik merkez
- O2 hemoglobinde kalır,
E) Ventral solunum grubu nöronları
- O2 dokuya zor gider (kötü)
Doğru cevap: D • Eğriyi etkileyen faktörler...H+, 2,3 DPG, ısı, CO2
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 89

• H+, 2.3 DP6 ısı CO2 artarsa eğri nereye kayar... Sağa
• H+, 2.3 DP6 ısı CO2 azalırsa eğri nereye kayar... Sola
• Ferrik demir (methemoglobin) Hb-O 2 eğrisini ne
yapar...Sola kaydırır
Fetal, karboksihemoglobin ve miyoglobin oksijen
disosiasyon eğrileri
• CO zehirlenmesinde ölüm nedeni...Hb-O2 eğrisinin sola
kayması (Hb‛nin O2‛yi dokuya bırakmaması nedeniyle)
• CO zehirlenmesinde ölü morlukları niçin pembe (açık
kırmızı)...Hemoglobinde O2 var, dokuya gidemez
• Oksijeni taşıyacak hemoglobin az ise hangi hipoksi...
Anemik hipoksi
• Kan akımı yetersizse hangi hipoksi...İskemi-Stagnan
hipoksi
• Hücreler toksik nedenlerle oksijeni kullanamazsa hangi
hipoksi... Histotoksik hipoksi
• Akciğerlerle alınan O 2 yetersizse hangi hipoksi...
Hipoksik hipoksi (anoksik hipoksi)
• İskelet kasındaki kırmızı pigment...Miyoglobin
• Miyoglobinin oksijene affinitesi hemoglobine göre
nasıldır... Daha fazla
• Miyoglobin-Oksijen eğrisi...Hiperbolik
• Kanda CO2 en çok hangi formda taşınır... Bikarbonat
• Periferden klorun alınıp akciğer kapillerlerinde
serbestleşitirilmesine ne ad verilir...Klor şifti
• Klor şifti olayında klorür hangisiyle yer değiştirir...
Bikarbonat
• Klor şifti olayında kaç ATP harcanır... Enerji
harcanmaz
• Sağlıklı bir insanda, fiziksel şartların normal olduğu bir
ortamda oksijen hemoglobin satürasyonu (%)... 97
• Oksihemoglobin eğrisinin özelliği... Sigmoidal olması
• CO2 bağlı hemoglobine ne ad verilir...Karbaminohemog
lobin
• CO bağlı hemoglobine ne ad verilir...Karboksihemoglo
bin
• % 50 hemoglobin doygunluğu için gereken parsiyel
oksijen basıncı hangisidir...P50
• P50‛de azalma eğriyi hangi yöne kaydırır...Sola
• Ferrik demir (methemoglobin) Hb-O2 eğrisini hangi
yöne kaydırır...Sola
• O 2 nin hemoglobinden ayrılmasını kolaylaştıran
(Hemoglobin oksijen disosiyasyon eğrisini sağa
kaydıran)... CO2 nin artması (Sıcaklığın artması, 2,3-
difosfogliseratın artması, H+ nin artması)
• Hemoglobinin oksijene affinitesini azaltan durumlar
(Hemoglobin oksijen disosiyasyon eğrisini sağa
kaydıran)... 2-3 difosfogliserat düzeyinin artması, H+
nin artması, asidoz, ısının artması, pCO2 ‘nin artması, orak
hücreli anemi, hipoksi.
• Karbonmonoksit zehirlenmesinde ölüm nedeni...
Hemoglobin disosiyasyon eğrisinin sola kayması
• Fizyolojik şartlarda, sistemik arterlerde parsiyel
karbondioksit basıncı (PCO 2)... 40mmHg (sistemik
venlerde PCO2 =45)
• Arteriyel kan parsiyel oksijen basıncı düzeyi... 95mmHg
(venlerde PO2 =40)
O2 ve CO2 parsiyel basınçları
Arteriyal kanda pO2 95 (mmHg)
Venöz kanda pO2 40 (mmHg)
Arteriyel kanda pCO2 40 (mmHg)
Venöz kanda PCO2 45 (mmHg)
Alveollerde pO2 105 (mmHg)
Alveollerde PCO2 40 (mmHg)
• Karbondioksitin kanda taşınmasında akciğerde
gerçekleşen... HCO3‛ün H+ ile birleşip H2CO3 oluşturması
(ters klor shifti)

• Yüksek irtifaya çıkıldıkça görülen adaptif

değişiklikler...
- Hemoglobin artar.
- Doku damarlanması artar.
- Ventilasyon hızı artar.
- Difüzyon kapasitesi artar.
• Aklimatizasyonda vasküler direnç nasıl değişir...
Artar
• Aklimatizasyonda hemoglobin-oksijen eğrisi hangi yöne
kayar... Sağa
• Orta derecede egzersizde soluk hacmine ek olarak ilk
alınan hava hangisidir... İnspirasyon yedek hacmi
• Akciğer hacimleri hangi yöntem ile ölçülür...
Spirometre

Klor şifti
90 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Bronşiyal daralma nedeniyle alveol ventilasyonu azalan

Akciğer hacim ve kapasitesi
• Rezidüel volüm (RV) nasıl ölçülür... Helyum dilüsyon
yöntemi ve pletismograf ile
• Maksimum bir inspirasyondan sonra, maksimum bir
ekspirasyonla çıkarılan havaya ne denir... Vital
kapasite
• Hangi hacim artarsa vital kapasite azalır... Rezidüel
volüm
kişide görülen... Şant kanının artması
• Fonksiyonel Rezidüel Kapasitesinin Formülü...
- Total akciğer kapasitesi - inspirasyon kapasitesi
- Rezidüel hacim + ekspirasyon yedek hacmi
• Zorlu ekspirasyonun 1. saniyesinde çıkarılan havaya ne
denir... FEV1
• FEV1/FVC (Tiffeneau indeksi) düşükse hastalık...
Obstrüktif (Astım ya da KOAH)
• Zorlu ekspirasyon ortası akım hızını gösteren ve orta-
küçük hava yolu darlığını gösteren parametre nedir...
FEF25-75
• Akciğerde normal V/Q oranı... 0,8
• Akciğerde kompliyansın en iyi olduğu yer... Bazal
• Kompliyanstan dolayı ventilasyonun en iyi olduğu yer...
Bazal
• Yerçekimden dolayı kanlanmanın en iyi olduğu yer...
Bazal
• Ventilasyon/perfüzyon oranının en iyi olduğu yer...
Apeks
V/Q

• Derin inspirasyondan sonra, zorlu ve hızlı ekspirasyonla

atılan havaya ne denir... FVC
• Kuvvetli bir inspirasyondan sonra çıkarılabilen maksimum
hava miktarı... Vital kapasite
• Hangisi artarsa vital kapasite azalır... Rezidüel
volüm
• Orta derecede bir fiziksel aktivite yapan genç erişkinin
solunum volümünü primer olarak ne artırır... İnspirasyon
yedek hacmi
• Maksimal bir inspirasyonu takiben yapılan zorlu
ekspirasyonla çıkarılan hava hacmi... Vital kapasite.
(inspirasyon kapasitesi + ekspirasyon yedek hacmi)
• Akciğer volümlerinden basit spirometrik yöntemle
ölçülemeyenler... Rezidüel hacim ve içinde rezidüel
hacim bulunan kapasiteler (rezidüel hacim, Fonksiyonel
rezidüel kapasite ve total akciğer kapasitesi) Ventilasyon perfüzyon dengesi

• Ayakta duran kişide, apekste havalanma (ventilasyon)

daha fazla kanlanma (perfüzyon) daha az olduğu için
bu bölgede... Fizyolojik ölü boşluk havası oluşur
• Akciğerin bazalinde ise havalanma (ventilasyon) daha
az kanlanma (perfüzyon) daha fazla olduğu için bu
bölgede...Fizyolojik şant oluşur

Akciğer hacim ve kapasiteleri

 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 91

SORULAR 3. Aşağıda bir tıp öğrencisinin spirometresi şematize

edilmiştir.

1. A ve B ile ifade edilen maddelerin hemoglobin oksijen

disosiasyon eğrisi üzerindeki yerleri aşağıda verilmiştir.

A ve B ile ifade edilen maddeler aşağıdaki seçeneklerin

hangisinde doğru olarak verilmiştir? Bu kişinin Fonksiyonel rezidüel kapasitesi kaç
litredir?
A B
A) Myoglobin Asidoz A) 1 B) 2
B) Karbondioksit-Hb Myoglobin C) 3 D) 5
C) Fetal hemoglobin Myoglobin E) 6
D) Hipoksi Fetal hemoglobin Doğru cevap: C
E) Asidoz Karbondioksit-Hb
Doğru cevap: A

4. Zorlu egzersiz sırasında O2 tüketimi ve CO2 oluşumu 20

kata kadar artabilir. Akciğer ventilasyonu O2 tüketimindeki
artışa paralel olarak artmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi zorlu egzersiz sırasında
sağlıklı bir sporcuda ortalama arteriyel O2 basıncı
(PO2), CO2 basıncı (PCO2) ve pH’ta beklenen
2. Aşağıda kırmızı çizgi ile normal Hb-Oksijen eğrisi değişiklikleri gösterir?
verilmiştir. Yeşil eğri ile gösterilenlerden hangisi P5o
değerinin azalması ile ilişkili olabilir? Arteriyel PO2 Arteriyel PCO2 Arteriyel pH
A) Azalır Azalır Azalır
B) Azalır Artar Azalır
C) Artar Azalır Artar
D) Artar Artar Artar
E) Değişmez Değişmez Değişmez

Doğru cevap: E

5.
I. Ventilasyon/perfüzyon oranı yaklaşık 0.8 dir.
II. Ventilasyon/perfüzyon oranı en iyi apekstedir.
III. Bronşiyal daralma sebebiyle ventilasyon azalırsa
şant akımı artar.
IV. Akciğerlerin apeksinde fizyolojik şant akımı vardır.
Doğru cevap: C Akciğerlerde ventilasyon ve perfüzyon ile ilgili hangisi
ya da hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I, II ve III
E) II, III ve IV

Doğru cevap: D