FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ

BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR

BİLGİLER 43

HEMATOPOETİK SİSTEM Sitokinlerin salgılandıkları hücreler ve

HİSTOLOJİSİ ve FİZYOLOJİSİ etkileri
Sitokin Etkileri
• Kan yapımının evleri… IL-1 İnflamasyonun tetiklenmesi
ü Primordial dönem
IL-2 Lenfosit aktivasyonu
ü Hetosplenotimik dönem
ü Medullalenfatik dönem IL-4 IgE sınıf değişimi

• 3. haftada (primordial dönemde) ilk kan yapımı nerede IL-5 Eozinofil diferansiasyonu
olur... Allantois IL-6 Akut faz proteinlerinin üretiminin stimülasyonu
• İntrauterin deönemde çekirdekli dev eritrositler yapılır IL-8 Kemotaksisi
evre...Vitellin dönem IL-12 İnterferon gama üretiminin stimülasyonu
• Hemanjiyoblastların ilk kez görüldükleri lokalizasyon... TGF β İmmünosupresyon
Allantois duvarı
İnterferon gama Makrofajların aktivasyonu
• 3. Haftada periferik kanda görülen hücre... Sadece
çekirdekli eritrosit
• Eritrosit gelişiminde serinin ilk hücresi...
• 2. Ayda kan yapımının başladığı organlar... Karaciğer, Proeritroblast
dalak ve timus
• Hemoglobin senteinin başladığı evre... Proeritroblast
• Tüm serilere ait hücrelerin periferik kanda görülebildiği
ilk evre... Hepatoosplenotimik dönem • Nükleolusun hiç görülmediği evre… Polikromatofilik
eritroblast
• Kemik iliğinde kan yapımının başladığı dönem...4.ay
(Myeloid Dönem) • Hem asidofilik hem bazofilik alanlar görülen eritoid
seri hücresi...Polikromatofilik eritroblast
• Yaşam boyu kan yapımının izlendiği aktif ilik... Kırmızı
kemik iliği • Nükleusun son olarak görüldüğü ve atıldığı evre...
Ortokromatik eritroblast
• Erişkinde hematopoiezisin en çok sentezlendiği
kemikler... Vertebra›Sternum›Kaburga › Femur › Tibia • Dolaşıma geçebilen ilk eritroid seri hücresi...
Retikülosit

• Miyeloid kök hücreden (CFU-GEMM) gelişenler...

Granülosit, Eritrosit, Monosit, Trombosit
• Lenfoid kök hücreden gelişen... Lenfositer seri
• Bütün kök hücrelerin gelişimini büyümesini uyaran...
IL-3
• Bazofillerin gelişimini sağlayan sitokin... IL-4
• Eozinofillerin migrasyon ve aktivasyonunu düzenleyen
sitokin... İnterlökin-5
• Lenfoid progenitör hücre oluşumunu uyaran sitokin…
IL-7
• BCGF olarak izlenen sitokinler… IL-4 ve IL-5
• Kök hücreden plazma hücresi gelişimi sürecinde sırası
ile görev alan sitokinler… IL-7, IL-6, IL4 ve IL-5
• Normal eritrosit çapı… 7-8 mikron
• Çapı 9 mikrondan büyük olan eritrosit... Makrosit
• Çapı 6 mikrondan küçük olan eritrosit... Mikrosit
• Kanda farklı çapta eritrositlerin görülmesi...
Anizositoz
• Eritrositlerin normal şeklini kaybetmesi...
Poikilositoz
• %33 oranında hemoglobin içeren eritrosit...
Normokrom
• Eritrosite bikonkav şeklini veren proteinler... Spektrin,
ankirin, aktin, band 4.1
• Hücre zarını hücre iskeletine bağlayan protein...
Spektrin
• Eritrosit membranında en fazla bulunan ve klor
şiftinden görevli protein...Band 3
44 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Hücre içinde spektrin tarafından oluşturulan kafesi
band- 3 proteinlerine bağlayan protein... Ankirin
• Eritrosit membranında ikinci en fazla bulunan protein…
Aquaporin1 (AQP1)
• Plazmadaki en büyük ve koagülasyonda görevli protein...
Fibrinojen (Faktör I)
• İmmunoglobulin yapısına katılan ve enzimatik fonksiyonu
olan plazma proteini… Globulin
• 1 gram hemoglobin bağladığı oksijen miktarı...1,34 ml

A •
• Hipokside ilk artan hormon... Eritropoetin
• Hipoksi durumunda artarak,EPO salgısını arttıran
faktör...HIF-1a
• EPO, temel olarak hangi evrede etkilidir... Kök
hücreden proeritroblast üretimi
• EPO‛nun kullandığı ikincil haberci sistemi... JAK2-
STAT5
• EPO‛nun en fazla üretildiği organlar... Böbrek (%90)
- Karaciğer (%10)
• EPO‛nun uyardığı seri… Sadece eritrositer seri
(Eksikliğinde aplastik anemi izlenmez)
• B12 vitamini ve folik asit eksikliğinde izlenen anemi...
Megaloblastik anemi
• Megaloblastik anemide... Makrositer, dayanıksız, oval
şekilli eritrosit
• İntrensek faktör eksikliği izlenen anemi tipi...
Pernisiyöz anemi
• Hemoglabin sentezinin biyokimyasal basamakları..
ü 2 SüksünilCoA + 2 Glisin à Pirol
ü 4 Pirol à Protoporfirin IX
ü Protoporfirin IX + Demir à Hem
ü Hem + Globin à Hg
Viskozite
Arttıranlar Azaltanlar
• Hematokrit artışı • Beriberi
• Eritrosit agregasyonu artışı, • Hipofibrinojemi
• Plazma fibrinojen düzeyi artışı • Hematokrit azalması
Eritrosit deformabilitesi
azalması
• Hemoglobinin özellikleri...
- Miyoglobuline göre oksijene affinitesinin az olması
- Oksihemoglobin eğrisinin sigmoidal olması
- Allosterik özellik taşıyan bir protein olması
- Dört adet polipeptid zincir içermesi V.Oksijen
taşıması
• Granülosit... Nötrofil, Eozinofil, Bazofil
• Agranülosit... Lenfosit, Monosit
• Erişkinde hakim olan granülosit... Nötrofil
• Yeni doğanda ve çocukta hakim olan lökosit...
Lenfosit
• Erişkinde kanında en fazla bulunan lökosit...Nötrofil
• Erişkin kanında en az bulunan lökosit...Bazofil
• Kemik iliğinde granülosit kök hücresi... Miyeloblast
• Granülopoieziste magenta boyanan (azurofilik) primer
granülllerin oluştuğu dönem... Promiyelosit
• Granülopoieziste spesifik granülllerin oluştuğu ve
eozinofil-bazofil-nötrofil ayrımının yapılabildiği
dönem... Miyelosit
• Granülopoez esnasında mitoz ile çoğalabilen son
hücre...Miyelosit

Hemoglobin alt tipleri

Hb Gowers 1 2 zeta, 2 epsilon

Hb Gowers 2: 2 alfa, 2 episilon

Hb Portland: 2 gama, 2 zeta

HbF: 2 alfa, 2 gama • Nötrofilik seride metamiyelositten sonraki hücre...

Band hücre (çomak)
HbA: 2 alfa, 2 beta
• Gerektiğinde diapedez ile kapilleren çıkarak dokularda
HbS: α2β2 (β zincirinde glutamat yerine valin) yabancı cisimleri ve mikropları fagosite edebilen...
Granülosit
HbBartz: γ4 (αtalasemi)
• Enflamasyonun akıt safhasında görevli… Nötrofil
HbH: β4 (αtalasemi) • Kanda band hücrelerinin %10‛dan daha fazla görülmesi
ya da metamiyelositlerin dolaşımda izlenmesi… Sola
HbA2: 2 alfa, 2 delta kayma
• Nötrofillerin oksijenli öldürmesi esnasında kullanılan
enzimler... NADPH oksidaz, Superoksit dismutaz,
• Major plazma proteinleri... Albümin, Globülin,
Miyeloperoksidaz
Fibrinojen,Transferin, Fibronektin, Kompleman
proteinleri • NADPH oksidaz enziminin oluşturduğu serbest radikal...
Süperoksit (mikrobisidal)
• Plazmada en fazla bulunan ve onkotik basıncı oluşturan
protein... Albümin • NADPH oksidaz eksikliğinde oluşan hastalık... Kronik
granülomatöz hastalık
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 45

• Okside edici ajanlar... Süperoksit, hidrojen peroksit, SORULAR

hidroksil iyonu ve hipoklorit
• Antimikrobik bir etkiye sahip olan hipokloröz asit 1. Eritrositteki yapı ve o yapının fonksiyonu hangi
(HOCI) oluşumunu sağlayan nötrofil enzimi... seçenekte doğru eşleştirilmemiştir?
Miyeloperoksidaz
A) Band 3-HCO3- CI- exchanger
• Nötrofillerin inflamasyon alanine göçü… B) Glikoforin C-Kan grubu
ü Marjinasyon C) Aquaporin 1-Su kanalı
ü Rolling D) Glikoforin A-Anyon değiştirici
ü Adezyon E) Ankirin-Bikonkav şekil
ü Diapedez (Transmigrasyon)
Doğru cevap: D
ü Kemotaksis
• İnflamasyonda nötrofillerin sayısal olarak artması... 2. Periferik kan yaymasında normal bir eritrositin
Nötrofili ortalama çapı kaç mikrondur?
• Fagositlerin, mikroorganizma yüzeyindeki C3b‛ye A) 2 B) 4 C) 5 D) 8 E) 10
bağlanıp fagositozun başlatması... Opsonizasyon
• Eozinofillerin eozinofilik boyanmalarından sorumlu olan Doğru cevap: D
ve temel larvasidal protein...Major bazik protein
• Anti-Allerjik süreçlerde ve parazitik infestasyonlarda
görev alan hücre...Eozinofil 3. Malign meme kanseri için kemoterapi alan 56 yaşında kadın
• Kritalloid cisimcik içeren hücre... Eozinofil hasta septik şoka bağlı eksitus oluyor. Yapılan otopside
kırmızı kemik iliği aşağıdaki gibi görüntüleniyor.
• Allerjenlere karşı abartılı allerjik reaksiyonlar
geliştirmesini engellemek için ezonofilden
salgılananlar...
- Histaminaz
- Aril sülfataz-B (SRS-A yıkımı)
- Major basic protein ve eozinofil katyonik protein
(Heparine karşı)
• Sırası ile kanda ve dokuda metakromatik boyanan
hücreler… Bazofil ve Mast
• Kemik iliği kökenli olan ve dokularda mononükleer
fagositer hücreyi (makrofaj) oluşturan… Monosit
Hastanın ölümüne sebep olduğu düşünülen öncelikli
• Çekirdekleri oval ya da at nalı şeklinde olan lökosit periferik kan bulgusu aşağıdakilerden hangisidir?
hangisidir...Monosit
A) Lökositoz
• Makrofaja dönüşerek CD4+ T lenfositine antijen sunan B) Pansitopeni
lökosit ... Monosit C) Lenfositoz
D) Nötrofili
• Makrofajlardan salınan mediyatörler... IL-1, IL-6, TNF,
E) Trombositoz
IFN, CSF, PDGF, FGF, TGF
Doğru cevap: B
Monosit - makrofaj sistemi üyeleri 4.
• Histiosit (Bağ doku) • İntraglomerüler mezengial
• Kupffer hücresi hücre (Böbrek)
• Alveoler makrofaj (Dust) • Pigment hücresi (Retina)
• Osteoklast (Kemik) • Hofbauer (plasenta)
• Tip A sinovisit
• Mikroglia (Beyin)

• Makrofajlardan salınarak akut enflamasyonda rol alan,

endotel ve somatik hücreler üzerinde enflamatuar etkisi
olan sitokin... TNF-alfa ve IL-1
• Antijen sunan hücreler... Makrofaj, Dendritik hücre Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yukarıdaki
(lenfoid doku), Langerhans hücresi (cilt) panellerdeki hücreler doğru eşleştirilmiştir?
• Fagositer hücreler... Nötrofil, Eozinofil ve Makrofaj a b c d e
• Enflamasyona karşı ilk savuma hattı... Doku A) Bazofil Nötrofil Monosit Eozinofil Lenfosit
makrofajı B) Monosit Lenfosit Eozinofil Bazofil Nötrofil
C) Eozinofil Monosit Lenfosit Nötrofil Bazofil
• İkinci savunma hattını kim oluşturur... Kandan dokuya
D) Nötrofil Eozinofil Bazofil Lenfosit Monosit
çıkan nötrofil
E) Lenfosit Bazofil Nötrofil Monosit Eozinofil
• Enfeksiyonlara karşı üçüncü savunma hattı... Enflame
dokuya kandan makrofaj yayılımı Doğru cevap: D
• Enfeksiyonlara karşı dördüncü savunma hattı...
Granülosit ve monosit yapımının artması
46 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

5. Yirmi sekiz yaşında kadın hastadan alınan periferik yayma 9. Spesifik granülosit tiplerinin birbirinden ayırt
hematoloji laboratuvarında inceleniyor. edilebildiği en erken evre hangisidir?
A) Miyelosit
B) Band form
C) Retikülosit
D) Metamiyelosit
E) Promiyelosit

Doğru cevap: A

10. Yirmi beş yaşında gebe, doğum öncesi kontrol için doğum
uzmanına başvuruyor. Rutin laboratuvar testlerinde
hemoglobin değeri 9.4 g/dl (normal referans değer 12-15 g/
dl)olarak saptanıyor. Periferik kan yayması incelendiğinde
Preparatta ok ile gösterilen lökositin kandan dokulara eliptik eritrositlerin bulunduğu tespit ediliyor.
geçtiğinde, dokulardaki asıl fonksiyonu aşağıdaki
seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Antikor üretmek
B) Kollagen biyosentezi
C) Kompleman aktivasyonu
D) Histamin salınımı
E) Fagositoz

Doğru cevap: E

6.
I. Eritrosit Bu hastanın periferik yaymasında, resmin merkezinde
II. Trombosit görülen lökosit türü aşağıdakilerden hangisidir?
III. Granülosit A) Eozinofil B) Monosit
C) Bazofil D) Nötrofil
Yukarıdaki hücrelerden hangileri vitellüs kesesinin kan E) Lenfosit
yapımını üstlendiği dönemde sentezlenir?
A) Yalnız I B) Yalnız II Doğru cevap: D
C) I ve II D) I ve III
E) I, II ve III • Organ reddinde rol alan lenfosit hangisidir...
T sitotoksik
Doğru cevap: A
• Sitotoksik T lenfositlerden ve hücre membranında delik
7. Bazı patolojik olaylarda veya yetişkinde; dalak, açan... Perforin
karaciğer ve lenf düğümlerinde kan hücrelerinin
oluşması gerçekleşebilmektedir. Bu durum teknik • Tüm T lenfositlerin %75‛ini hangi hücre oluşturur...
olarak hangi isimle adlandırılmaktadır? T helper

A) Extra- medullar hemotopoez • T helper hangi interlökinleri salgılar...IL 2, 3, 4, 5, 6

B) İntra - medullar hemotopoez • Th1 hücreler tarafından üretilen sitokinler... IFN-γ,
C) Fetal hemotopoez IL-2, Lenfotoksin (TNF-β)
D) Postnatal hemotopoez
E) Extra ordinary hemotopoez • PPD pozitifliğinden sorumlu olan hücre hangisidir...
T helper 1
Doğru cevap: A
• T lenfositlerin önemli fonksiyonları...
ü PPD pozitifliği
ü Organ reddi
8. İnsan ve diğer memeli hayvanların kan plazmasında ü Bağışıklık tanıma
bulunan en yaygın protein hangisidir ve aşağıda ü Anafilaktik reaksiyon
sıralanan vücut fonsiyonlardan hangisine katkı
sağlar? • IL-4 ve IL-5 salgılayarak humoral immüniteye katkı
sağlayan hücre...T helper 2
A) Albumin - Kanın damardan sızmasını engeller.
B) Fibinojen - Kanın hava ile temasında fibrin ağlarını • Aşırı immün cevabın baskılanmasında rol alan T
oluşturarak çöker. lenfosit...Regülatuvar T lenfosit
C) Globulinler - Bağışıklık sisteminin temel yapı
taşlarıdır. • Plazma hücresine dönüşebilen lenfosit...B lenfosit
D) Albumin - Mikroplarla savaş esnasında antijenle • B lenfositlerde bulunan yüzey markerları...IgM, IgD,
birleşmektedir. CD19, CD20
E) Fibinojen - Kanın damardan sızmasına yardımcı olur.

Doğru cevap: A
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 47

• T lenfosit yüzey markeri… CD3 • Vazospazma neden olan mediyatörler...Tromboksan A2

• İnterferonlar ve salındıkları hücreler...
ü Lökosit à Alfa
ü Fibroblast à Beta
ü T helper à Gama
• MHC-class I moleküllerinin bulunduğu
hücreler...Çekirdekli tüm hücreler
• MHC-class II moleküllerinin bulunduğu hücreler...Antijen
sunucu hücre ve B lenfositlerden
• T lenfositlerde MHC-class II antijenlerine bağlanmayı
sağlayan yapı...CD4
• Sınıf II majör histokompatibilite kompleksi...
ü DNA üzerinde özel bir bölgedir.
ü Çok değişkenlik gösterir.
ü Antijen taşıyıcı proteinlerdir.
ü İnsanda HLA olarak isimlendirilir.
• Herhangi bir sunuma ihtiyaç duymadan virus ile enfekte
ya da malign hücreleri öldüren...NK
• Apopotozu indükleyen ve inflamasyon yanıtlarında rol
alan sitokin...TNF
• Lenfositten salınan ve lizise yol açan lenfotoksin...
Tümör nekroz faktör
ve seratonin
• Megakaryositlerin parçalanması sonucu ortaya çıkan
hücre...Trombosit
• Kemik iliğinde en büyük görülen hücre...Megakaryosit
• Trombositlerin temel yıkım yeri… Dalak
• Trombositler hasarlı endotelde tutundukları... Kollajen
ve Von Willebrand faktör
• Hasarlanmış bir duvarda trombositleri
subendotelyalkollajene bağlayan yüzey proteini...Gp
Ia/2a
• Hasarlanmış bir duvarda trombositleri vWf‛ye bağlayan
yüzey proteini...Gp Ib/IX
• Trombositlerin adezyonunda görevli glikoproteinler...Gp
Ia/2a ve Gp Ib/IX
• Trombositlerin birbirine yapışarak ile
birikmesi...Agregasyon
• Trombosit agregasyonundan sorumlu glikoprotein...Gp
IIb/IIIa
• Gp IIb/IIIa‛nın bağlandığı molekül...Fibrinojen
• Gp IIb-IIIa reseptör kompleksini bloke ederek
antitrombostik etki gösteren... Tirofiban
• Trombosit agregasyonunu inhibe eden en önemli
maddeler…. Prostosiklin (PGI2), NO
• Trombositlerden salınan, diğer trombositleri de
aktifleyen maddeler... ADP ve Tromboksan A2
• Trombosit agregasyonunu uyaran... ADP, TXA2,
Serotonin, Kollajen ve Von Willebrand faktör
• Vazodilatasyon, permeabilite artışı oluşturan ve
prostoglandin senteini arttıran... PAF
• Protrombin aktivatörü kompleksinin görevi... Protrombini
trombine dönüştürmek
• Protrombin aktivatör kompleksin üyeleri... Ca+2, F5a,
F10a, Trombosit fosfolipidleri

• Kan grubu antijenleri...Aglütinojen

• Hiç bir aglütinojen içermeyen kan grubu...O kan grubu
(sadece H antijeni bulunur)
• Plazmada kan grubu antijenlerine karşı izlenen
antikor... Aglütinin
• En sık ve en antijenik Rh antijeni… Tip D
• Vasküler zedelenmede görülen normal hemostatik
mekanizmalar...
- Geçici vazokonstrüksiyon,
- Trombositlerin, ekstraselüler matrikse yapışması,
- Doku faktörünün sentezi ve trombin oluşumu, • Trombinin görevi... Fibrinojeni fibrin ipliklerine
- Fibrin ağının oluşumudur. çevirmek

• Normal hemostazda ilk görülen cevap...Vazospazm • Karaciğerde üretilemeyen pıhtılaşma proteini...Faktör

4 (Ca+2)
• Vazospazma neden olan ilk durum... Lokal Miyojenik
cevap
48 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ
• Prokonvertin olarak bilinen pıhtılaşma faktörü... Faktör 7
• Christmas Faktörü… Faktör IX
• Stuvart-Prower Faktörü… Faktör X
• Hageman Faktör… Faktör XII
• Fibrin Stabilize edici Faktör… Faktör XIII
• Ekstrensek hemostaz basamakları…
ü Dokudan F3 salınır.
ü F3, F7 ile birleşir ve aktive eder.
ü F3-F7 kompleksi F10‛u aktive eder.
• İntrensek hemostaz basamakları…
ü F12 aktivasyonu (kalsiyumdan bağımsız)
ü Sırası ile Faktör 12-11 ve 9 aktiflenir.
ü F9, F8‛in kofaktörlüğü ile F10‛u aktive eder.
• Kan kollajen ya da cam ile temas ederse ….. F12
aktifleşir
• Faktör 12 aktivasyonunda rol alan protein... Yüksek
molekül ağırlıklı kininojeni (HMWK), Kallikrein
• Ortak yol basamakları…
ü F10 aktivasyonu
ü F10, F5‛in kofaktörlüğü ile F2‛yi aktive eder.
ü F2, Fibrinojeni Fibrine dönüştürür.
ü F13 Fibrini polimerize çapraz bağlı fibrin
dönüştürür.
• Fibrinojeni polimerize eden faktör...Faktör 13
(stabilizasyon faktörü)
• İntrensek yolun ilk iki basamağı dışında bütün
reaksiyonlarda gerekli iyon... Kalsiyum
• Klasik hemofilide (Hemofili A) eksik olan faktör...
Faktör 8
• Hemofili B‛de eksik olan faktör... Faktör 9
• Doğal antikoagülan sistemin üyeleri...
ü Endotel yüzeyi
ü Glikokaliks
ü Trombomodülin
ü Protein C ve S
ü Antitrombin III
ü TFPI
• Endotel yüzeyinde bulunan ve pıhtılaşmayı önleyen
madde...Trombomodülin
• Protein C‛yi aktive eden...Trombin-Trombomodülin
Kompleksi
• Protein C nin görevi... Faktör 5 ve 8 i inhibe eder. t-PA
yı aktifler
• Heparinin etki mekanizması... Antitrombin III‛ün
etkinliğini arttırarak
• Heparin-antitrombin III kompleksinin inhibe ettikleri...
F2, 9, 10, 11, 12 (2-10 ortak yol, gerisi intrensek)
• Plazminin yıktıkları...
ü Fibrin iplikçikleri (F1)
ü F2,5,8,12
• Plazmini oluşturan... Plazminojen
• Plazminojeni plazmine çeviren enzimler... t-PA, ürokinaz,
streptokinaz
• Plazminojeni aktif hale getirerek fibrinolitik etki
gösteren (Plazminojen aktivatasyonu yapan) ...
Streptokinaz, Ürokinaz, tPA
• K vitamini bağımlı aktifleşenler...Faktör 2-7-9-10,
Protein C ve Protein S
• Vitamin K‛yı aktifleştiren enzim…. Vitamin K epoksid
reduktaz kompleks 1 (VKOR k1)
• Kumarin türevleri (warfarin) antikoagülanların etki
mekanizması... Vit-K‛nın etkisini inhibisyonu
• Vit-K‛nın etkisini inhibisyonu sonucu oluşan... Koagülasyon
faktörlerinin Glutamat yan zincirlerinin karboksilasyonu
yapılamaz.
• Kumarin verildiğinde kanda en hızlı tükenen pıhtılaşma
faktörü... F 7
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 49

3. Aşağıdaki durum ve bu durumu değerlendirmek için

Test edilen kullanılan koagülasyon testi hangi seçenekte yanlış
Laboratuvar testi eşleştirilmiştir?
hemostaz alanı
A) Heparin kullanımı-aPTT
Protrombin zamanı*** B) Kumadin kullanımı-INR
Ekstrensek/ortak yol
(PT) (12-15 sn) C) Trombositopeni-Kanama zamanı
D) Glanzmann trombastenisi-Kanama zamanı
Aktive Parsiyel E) Faktör 13 eksikliği-Aptt
tromboplastin zamanı İntrensek/ortak yol
Doğru cevap: E
(aPTT) (25-40)
4. Aşağıdakilerden hangisi kanama sırasında
Trombin Zamanı Fibrinojen
trombositlerden salınır ve vazokonstriksiyona neden
Primer hemostaz olur?
Kanama zamanı (1-6 dk)
(trombosit işlevi) A) Serotonin
B) Histamin
Hemostaz Testleri C) Trombastenin
D) Protein C
INR (international normalized ratio) (normali 1-1.05)
E) Plazmin
Doğru cevap: A
• aPTT‛ yi uzatan... intrensek ve ortak yol faktörleri ile
ilişkili bozukluklar.
• Doğal bağışıklıkta rol alan yapılar;
• COX‛u inhibe eden, tromboksan A2 sentezini engelleyen
ü Lökosit
antiagregan... Aspirin
ü Doku makrofajı
• ADP antagonisti antiagreganlar... Tiklopidin ve ü Deri epiteli
Clopidogrel ü Mide asiti
ü Lizozim
• Glikoprotein Ib/9 kompleksi eksikse... Bernard Soulier ü Kompleman
Sendromu ü NK
• Bekleyen kanda görülen değişiklikler... • Edinsel bağışıklıkta görev yapanlar... B ve T lenfosit,
ü Faktör V ve VIII azalır. antikor
ü Eritrosit azalır. • Hücresel bağışıklıkta görevli başlıca hücre... T helper 1
ü Glukoz düşer azalır
ü Trombosit kaybolur. • T lenfositler olgunlaştığı organ... Timus
ü Laktat artar.
• Humoral bağışıklıktan sorumlu... Th2 lenfositlerin
ü H+ artar (Asidoz).
yönettiği B lenfosit
• Immünoglobülin salgılayan ve B lenfositten farklanan...
Plazma
SORULAR
• İmmünojen... Antijen
1. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilen reseptör ve • Humoral bağışıklıkta cevabın özgüllüğünü sağlayan
primer hemostazisdeki görevi yanlış eşleştirilmiştir? molekül...Epitop

A) Gp-Ia / IIa è Adezyon • Tek başına antijenik olmayan ancak bir proteine
B) Gp-VI è Adezyon bağlanınca olan molekül...Hapten
C) Gp-Ib / IX è Aggregasyon • Antijenlerin antikorlarda bağlandığı yapılar… VH, VL
D) Gp-IIb / IIIa è Aggregasyon
• Özgül lenfositlerin büyüme ve çoğalmasını kolaylaştırmak
E) P2Y1 è Aggregasyon üzere makrofajlardan salgılanan madde... IL-1
Doğru cevap: C • Pentamer yapıda olup, kompleman fiksasyonunda etkili
immünoglobulin...IgM
2.
I. TFPI (Tissue Factor Pathway Inhibitor) • Antikorlardan genellikle dimerik yapıda olup kan
II. Antitrombin III haricindeki vücut sıvılarında da bulunan...IgA
III. tPA • Anne sütüyle geçen ve çocuğu enfeksiyonlara karşı
IV. Trombomodulin koruyan immünoglobulin...IgA
Aşağıdaki maddelerden hangisi/hangileri antikoagülan • Lökosit aktivasyonunu ve kemotaksisi artırıcı etkiye
sistemde görev alır? sahip mediyatör... C5a
A) Yalnız I B) I-II • Mast hücre degranülasyonuna neden olan kompleman
C) II-III D) I-II-IV komponenti... C3a-C4a-C5a (Anaflatoksin)
E) II-III-IV

Doğru cevap: D
50 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

ü Germinal merkez içeren lenfoid nodül

Damar içi sıvıyı Sıvıyı damar içinde ü Yüksek endotelli venül

kapillerden dışarı iten tutmaya çalışan • Parakortekste izlenen hücre... T-Lenfosit
kuvvetler kuvvetler
• Lenf nodu medullasında izlenen hücreler...Makrofaj ve
- Kapiller hidrostatik basıncı - İnterstisyel sıvı hidrostatik Plazma
- İnterstisyel sıvı osmotik basıncı
basıncı - Plazma osmotik basıncı • Lenf nodunda lenfositlerin tekrar kana karıştığı özel
postkapillervenül...Yüksek endotelli venül
• Nefrotik sendromlu ve sirozlu bir hastada görülen • Yüksek endotelli venülün izlenmediği lenfoid
ödemin sebebi... Onkotik basınçta azalma dokular...Dalak ve Timus
• Sekestrasyon veya “üçüncü boşluğa” sıvı kaybının • Lenfosit resirkülasyonunun en iyi olduğu lenfoid organ...
sebebi...Kapiller hidrostatik basınç artışı Lenf nodu
• Konjestif kalp yetmezliğinde görülen ödemin sebebi... • Vücuttaki en büyük lenfoid doku... Dalak
Kapiller hidrostatik basınçta artma
• Dalak parankiminin embriyolojik olarak geliştiği yapı...
• Tip I hipersensitivite sonucu oluşan ödem... Mezoderm
Anjiyonörotik ödem
• Dolaşımda bulunan antijenik yapılar hangi organ
• Hipotiroidide oluşan ödem...Miksödem tarafından tutulur... Dalak
• Lenf sıvısının temel kaynağı...Karaciğer ve bağırsak • Yaşlı eritrositler hangi organda makrofajlarca ortadan
• Büyük yağ partikülleri dolaşıma katıldığı yol... kaldırılır...Dalak
Lenfatik • Dalağın arterleri... Splenik arter, trabeküler arter,
• Lenf sistemine sahip olmayan yapılar... santral arter, penisiler arteriyol

ü Epidermis, • PALS (periarteriolar lenfatik kılıf) ı oluşturan...

ü Merkezi sinir sistemi,
ü Endomisyum
ü Kemik
• Lenfatik akımın artışına yol açan durumlar...
ü Kapiller hidrostatik basıncın artması
ü Plazma kolloid ozmotik basıncının azalması
ü İnterstisyel kolloid ozmotik basıncının artması
ü Kılcal damar geçirgenliğinin artması
ü İskelet kaslarının hareket etmesi
ü Çevre dokuların eksternal kompresyonu
• Lenf tıkanıklığına bağlı ödem... Lenf ödem
• Kapiller geçirgenliği artırarak lenf akımını da artıran
maddeler...P maddesi, histamin, kininler
• Primer lenfoid organ... Kemik iliği ve Timüs
• Sekonder lenfoid organlar... Dalak, lenf nodu, Tonsilla,
Appendiks, MALT
• Hem afferent lenfatik kanalı olmayan lenfoid dokular…
Timus ve Dalak
• Hem afferent, hem efferent lenf damarı olan lenfoid
doku...Lenf nodu
• Lenf sıvısındaki antijenleri yakalayan hücreler...
Makrofaj ve Dendritik hücre
• Lenf nodunun yapısı... (venöz kan sinüsleri bulunmaz)
ü Medüller kordon
ü Subkapsüler sinus (Lenfatik akımın ilk drene olduğu)
ü Medüller sinüsler
Santral arterleri saran T lenfositler
• Periarteriolar lenfatik kılıf (PALS) nerede gözlenir...
Dalak – Beyaz pulpa
• Dalakta lenf follikülleri ve PALS dokusunun bulunduğu
pulpa...Beyaz pulpa
• Dalak kırmızı pulpada sinüzoidler arasında bulunan
yapılar...Billroth kordonları
• Lenfoepiteliyal organ...Timus
• Timusta bulunan epitelyoretiküler hücreler embriyonik
kökü... 3. faringeal cep endodermi
• Timus lenfositlerinin köken aldığı germ yaprağı……
Mezoderm
• Çift embriyonel kökeni olan lenfoid organ….Timus
(endoderm ve mezoderm)
• T lenfositlerin farklılaştığı ve seleksiyona uğrayıp
olgunlaştığı doku… Timus
• Timusta lenfositlerin temas ederek apopitozise uğradığı
hücre... Epitelyoretiküler hücre
• Timusta Hassal korpüsküllerinin bulunduğu alan...
Medullada
• Hassal cisimciklerinin kökeni... Kalsifiye tip 6
epitelyoretiküler hücreler
• Kan timus bariyeri...Sadece Timus Korteksinde
• Timus bağımlı alanlar... Lenf nodu parakorteksi, Peyer
plakları ve Dalak PALS‛ı
 FİZYOLOJİ, HİSTOLOJİ ve EMBRİYOLOJİ
BİYOKİMYA’DA ÖNEMLİHIZLI TEKRAR
BİLGİLER 51

SORULAR 4. Bir histolog, primer ve sekonder lenfoid organları

ışık mikroskobu ile inceliyor. Mikroskobik incelemede
trabeküller ile birbirinden ayrılmış, korteks ve medulla
1. Kırk yaşında erkek hasta son 3 aydır boyutları giderek
kısımları içeren lobüller tespit ediyor.
artan batında ağrısız bir kitle ile hekime başvuruyor.
Yapılan ultrasonografide sol lateral rektus abdominis
kasından kaynaklanan büyük heterojen Ekojenite bir kitle
dikkati çekiyor. Etkilenen abdominal duvarda tam kat ve
orta derecede sağlıklı periferal sınırları da kapsayacak
şekilde radikal bir rezeksiyon gerçekleştiriliyor. Alınan
doku histopatolojik inceleme için gönderiliyor.

Resimde yer alan lenfoid organ, aşağıdakilerden

hangisidir?
A) Kemik iliği
B) Lingual tonsil
C) Lenf nodu
D) Dalak
Yukarıdaki preparatta numaralar ve karşılığı olan E) Timus
yapı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru
eşleştirilmiştir? Doğru cevap: E

1 2 3
A) Lakteal Valve Endotel
B) Endotel Lakteal Valve 5. Trombositlerin aktive olmasıyla yüzeylerinde açığa
C) Valve Endotel Lakteal çıkan GpIIb-IIIa reseptör yapısı aşağıdakilerden
D) Lakteal Endotel Valve hangisine bağlanır?
E) Endotel Valve Endotel
A) Tromboksan A2 B) Fibrinojen
Doğru cevap: A C) Trombin D) Trombospondin
E) Kollajen

Doğru cevap: B
2.
I. Afferent lenf damarı
II. Hassal korpüskülü 6. Heparin aşağıdakilerden hangi mekanizmayla
III. Retikulum hücresi pıhtılaşmayı önler?
IV. Billroth kordonları
A) Alfa-2 makroglobulinle birleşip fibrinojeni eriterek
V. Remark kordonları
B) Alfa-2 makroglobulinle birleşip tromboplastini inaktive
Dört yaşında sağlık bir çocuğa yapılan timus ederek
biyopsisinde yukarıdaki yapılardan hangisi/hangilerine C) Alfa-1 antitripsin ile birleşip protrombini bloke ederek
rastlanması beklenir? D) Antitrombin III ile birleşip kalsiyumu bağlayarak
E) Antitrombin III ile birleşip trombinin etkisini bloke
A) Yalnız I B) I-II ederek
C) II-III D) IV-V
E) I-IV-V Doğru cevap: E

Doğru cevap: C

7. Kumadin verildiğinde kanda en hızlı tükenen pıhtılaşma

faktörü aşağıdakilerden hangisidir?
3. Sırası ile dalaktaki ve lenf nodundaki timus bağımlı
alanlar hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? A) Faktör II
B) Faktör VII
A) Korteks, sinüzoid C) Faktör IX
B) PALS, Parakorteks D) Faktör X
C) Medulla, PALS E) Faktör XII
D) Korteks, sinüzoid
E) Parakorteks, kırmızı pulpa Doğru cevap: B

Doğru cevap: B