Ureter Anatomisi

Dr. Osman Sulak

 URETER

• Böbrekte oluşan idrarı mesaneye getiren ince bir borudur

• Uzunluğu yaklaşık 25 cm, dış çapı 1 cm kadardır
•Ureterler, pelvis renalisten başlar mesanede son bulur
 Ureter

• Her iki ureter de retroperitonealdir

• Sağ ureter, sol ureterden 1 cm daha kısadır

Ureter’in bölümleri:
• Pars abdominalis
• Pars pelvica
• Pars intramuralis
 Ureterin pars abdominalisi

• Ureterin bu bölümü pelvis renalis’ten başlar

• İliac damarları çaprazladığı yere kadar devam
eder
 Ureterin pars pelvica’sı

• Ureterin iliac damarları çaprazladığı yer ile

mesane arasında uzanır
 Ureter pars intramuralisi
• Bu bölüm ureterin mesane duvarına girdiği yerden başlar
• Yaklaşık 2 cm uzunluğundadır ve mesane içine açılır
 Ureterin darlıkları
Gl. suprarenalis
1. darlık:
• Ureterin pelvis renalis ile birleştiği
yerde REN
Pelvis renalis

2. darlık:
• İliak damarları veya linea terminalisi 1

çaprazladığı yerde Abdominal üreter

3. darlıka: (pars abdominalis)

• Mesaneye girdiği yerdedir 2

A. iliaca
externa
V. iliaca

• 3.darlığa intramural darlık da denir

externa
Pelvik üreter
(pars pelvica)

• Ureterin en dar yeri intramural 3

parçadadır Vesica urinaria

İntramural üreter
(pars intramuralis)

Ureter’in darlıkları
Mesane (vesica urinaria)
 Mesane (vesica urinaria)
• Mesane ureterler ile gelen idrarın depolandığı torbadır
• Kas ve zarlardan yapılmış bir kesedir ve hacmi ortalama 350-500 ml’dir
• Boş iken küçük pelviste bulunur
• Dolduğu zaman üst bölümü karın boşluğuna geçer
• Mesanenin şekli, boş veya dolu olmasına, komşuluğuna göre değişir
 Mesanenin Bölümleri
• Boş mesanenin tepesi önde ve yukarıdadır, buraya mesanenin apexi
denir
• Tabanı arkada ve aşağıdadır ve buraya fundus vesicae denir
• Mesanenin apexi ile fundusu arasında kalan kısmına corpus vesicae denir
• Mesanenin urethranın iç ağzı ile komşu olan kısmına cervix vesicae denir
 Erkeklerde Mesane
• Erkeklerde mesanenin üst yüzü tamamıyle peritonla kaplıdır
• Mesanenin üst yüzü sigmoid kolon ve ince bağırsak kıvrımlarıyla
komşuluk yapar
 Kadınlarda Mesane
• Kadınlarda arka tarafın küçük bir kısmı peritonsuzdur
• Mesanenin geri kalan kısmı uterus ve ince bağırsak kıvrımları ile
komşudur
 Cervix vesicae:

Mesanenin en aşağıdaki bölümüdür

• Mesanenin ostium urethra internuma uyan kısmıdır
• Burası ekeklerde prostatın üst kısmına oturur,
• Kadınlarda ise pelvis döşemesine oturur
 Dolu mesane
• Mesane yaklaşık 350-500 cc sıvı ile normal doluluk durumuna gelir
• Ön kısmı ince bağırsak kıvrımları ile komşudur
• Ön-alt yüzü peritonsuzdur ve pubisin arka yüzü ile komşudur
• Symphysis pubica’nın hemen yukarısından, peritonu delmeden, karın ön
duvarından mesaneye girilebilir
 Erkeklerde Mesane
• Aşağıda prostat, yan taraflarda ductus deferensler bulunur
• Periton, mesanenin üstünden rectuma geçer
• Burada oluşan çıkmaza ise excavatio rectovesicalis denir
•
 Kadınlarda Mesane
• Mesanenin arka yüzü, uterus ve vagina’ya tutunur ve
peritonsuzdur
• Mesane ile uterus arasında excavatio vesicouterina bulunur
• Mesane boşaldığı zaman uterus mesanenin üst yüzüne oturur
 Mesanenin iç yüzü
Tunica mucosa:
• Mesanenin iç yüzü tunica mucosa ile kaplıdır
• Mesanenin iç yüzü plikalı görülür
• Bu plikalar mesane dolunca kaybolur
• Mesanenin taban kısmında trigonum vesicae (Lieutaud üçgeni) vardır
 Mesanenin iç yüzü
Tunica mucosa:
• Trigonum vesica’nın köşelerine ureterler açılır
• Ureterlerin ağızlarına ostium ureteris denir
• Trigonun alt köşesinde ise urethra’nın başlangıcı olan ostium urethra
internum bulunur
• Ostium urethranın arka tarafında bulunan kabartıya uvulae vesicae
denir
Mesanenin kas tabakası
Tunica muscularis:
• Mesane duvarındaki kaslara M.detrusor denir
• 3 tabakadan oluşur: Dış, orta ve iç
• Dış tabaka kasları uzunlamasına, orta tabaka kasları sirküler, iç tabaka
lifleri ise uzunlamasına seyreder
 Mesanenin kas tabakası
Orta tabakadaki kas lifleri:
• Orta tabaka bazı bölgelerde transvers, bazı bölgelerde obliq seyreder
• Orta tabaka lifleri mesane boynunda yoğunlaşarak m.sphincter urethra
internusu oluşturur
 Mesane arterleri
• A. vesicalis superior (a.umblicalis’in dalı)
• A.vesicalis inferior (a.iliaca interna’nın dalı)
• Ayrıca A.obturatoria ve a.glutea inferiordan ince dallar gelir
• Bayanlarda a. uterina ve a.vaginalis’ten de dallar alır
 Mesanenin venleri
Mesaneden gelen venöz kan:
• Plexus venosus vesicalis ve
• Plexus venosus prostaticus’a boşalır
• Bu pleksuslar v.iliaca interna’lara açılır
Bu pleksusların:
• v.rectalis media, v.obturatoria ve v.pudenda interna ile bağlantısı vardır
 Mesanenin lenfatikleri
• Mesanenin üst kısmından çıkan lenf damarları nodi iliaci externi’ye
• Alt kısmındaki lenf damarları nodi iliaci interni’ye açılır
• Mesane boynundaki lenf damarları nodi .sacrales ve nodi iliaci
communes’e açılır
 Mesanenin sinirleri
• Parasempatik lifler medulla spinalisin S2-4 segmentinden çıkar
• Bu lifler nervi splanchnici pelvici (nn.erigentes) adını alır
• Sempatik lifler ise Th11-12 ve L1-2 segmentlerden gelir
• Yukarıdaki lifler plexus hypogastricus inferior’dan gelir
• Bu plexustan gelen dallar plexus vesicalis denen plexusu oluşturur
 Mesanenin sinirleri
• Parasempatikler m.detrusor’u kasar, m.sphincter urethra internayı
gevşetir
• Böylece idrar urethraya geçer ve miksiyon olur
• Medulla spinalisteki miksiyon merkezi S2-4 segmentlerdedir
Sempatikler ise mesane kasını gevşetir, m.sphincter vesicae internayı
kasar, Böylece idrar mesanede birikir
 Mesanenin dolma - boşalma mekanizması
• İdrar yapma ihtiyacı sadece mesanenin doluluk derecesine
bağlı değildir
• Bazı mesane hastalıklarında mesane dolmadan da idrar
yapma ihtiyacı hissedilebilir
URETHRA
 Urethra masculina (Erkek Urethrası)

• 18-20 cm uzunluğunda
• Ostium urethra internum ile externum arasında
uzanır
• 3 bölümdür:
• Pars prostatica
– En geniş parça
• Pars membranacea
– En kısa ~1 cm ve en az esnek
• Pars spongiosa:
• Penisin içindeki parça

–M. sphincter urethra internus (istemsiz)- mesane

boynunda
–M. sphincter urethrae externus (istemli)- pars
membranacea’yı kuşatır
 Urethra masculina

• Darlıkları:
– Ostium urethrae internum’da
– Pars membranacea’da
– Ostium urethra externum’da: En dar
yeri burasıdır ve 6 mm kadardır
– Genişlikleri:
– Pars prostatica
– Bulbus urethrae
– Fossa navicularis urethrae
 Urethra feminina (Bayan urethrası)

• 4-5 cm uzunluğunda, 6 mm çapındadır.

• Vagina ön duvarına gömülüdür
2 sfikteri var:
• M. sphincter urethra internum (iç)
• M. sphincter urethrae externum (dış)

• Ostium urethrae externum:

• Urethranın dış ağzıdır
• Clitorisin 1- 1.5 cm altındadır