LENF

SİSTEMİ
 Sağ lenfatik Tonsil Lenf sistemi
kanal
Sol köprücük altı
Sağ köprücük altı
toplardamarı
toplardamarı

Lenfatik Kırmızı kemik iliği

düğümler

Timüs Dalak Lenf sisteminin

bölümleri
Göğüs kanalı
• 1-Lenf damarları
• 2-Lenf düğümleri
Lenf • 3-Lenf sıvısı (lenf)
damarı
Lenfatik düğüm
Kapakçık
 Doku sıvısı ve görevi
• Kılcaldamar ve doku hücrelerinden sızan maddelerin
oluşturduğu sıvı ortama doku sıvısı denir.
• Kılcaldamar ile doku hücreleri arasında madde
alışverişleri doku sıvısı sayesinde olur.

Doku hücreleri
Doku sıvısı Toplardamar
Arterial ucu
ucu

Kan Kan
akışı Doku sıvısı akışı

Doku hücreleri
• Kılcaldamarın atardamar ucunda sıvıların kan basıncının etkisi ile
damar dışına doğru geçişine süzülme denir.
• Kılcaldamarın toplardamar ucunda sıvıların ozmotik basıncın etkisi ile
damar içine doğru geçişine geri emilme denir.

Atardamar Toplardamar

Kılcaldamar

4
 Doku sıvısının oluşumu • Günde yaklaşık 4
ve geri emilimi litre sıvı
Doku sıvısına geçen kılcaldamardan
sıvıların % 15’i lenf doku sıvısına
kılcallarına geçer. doğru geçer.
• Süzülen sıvının
tamamı kana geri
KB > OB KB < OB emilemez.
Doku
sıvısı • Kandan doku
sıvısına geçen
sıvıların % 85’i
geri emilir.
Kılcal damarlar
• Doku sıvısına
geçen sıvıların
% 15’i lenf
kılcallarına geçer.
Atardamar Toplardamar
 Süzülme ile damar dışına geçebilen maddeler.

• Süzülme sırasında damar dışına kan hücreleri ve kan

proteinleri damar dışına çıkamaz.

Kılcaldamar

Atardamar Toplardamar
ucu ucu
40 mm Hg 25 mm Hg 15 mm Hg 25 mm Hg
Ozmotik
Kan Ozmotik Kan basınç
basıncı basınç basıncı
Net basınç Net basınç
Doku 10 mm Hg
15 mm Hg
sıvısı

Doku hücreleri
Lenf kılcalı 6
 Kılcaldamar yumağı

Doku sıvısı Doku sıvısının lenf

kılcal damarlarına
Doku hücreleri
geçişi
Lenf
kılcaldamarı

Toplardamar
Atardamar
 Lenf sıvısının akışı Lenf kılcaldamarı
Akciğer kılcalları
Lenf
düğümü

Küçük kan dolaşımı

Lenf sistemi
• Doku sıvısının
Lenf fazlasının yeniden
sıvısını kan dolaşımına
toplayan katılmasını
kanallar Kan
akışı sağlayan sisteme
Lenf Sistemi
Büyük kan dolaşımı
denir.

Lenf
düğümü Doku kılcalları
Dolaşım
sistemi
Lenf sıvısının akışı Lenf kılcaldamarı
Lenf (akkan) sistemi • Lenf damarları, dokular
arasına yayılmış uçları
Lenf kılcal damarları kapalı lenf kılcalları ile
başlar.
• Doku sıvısının fazlasının
Lenf lenf kılcallarına geçmesi
sonucu lenf sıvısı oluşur.
Doku sıvısının • Lenf damarlarında akan
lenf kılcal lenf sıvısı renksiz (kırmızı
damarlarına kan hücreleri
geçişi içermediğinden)
Doku sıvısı olduğundan bu sisteme
akkan sistemi denir.
Lenf
kılcaldamarının
endotel hücresi

Lenf kılcaldamarı
Doku hücreleri Madde alış Lenf
Büzücü verişi Doku kılcalı
sıvısı
kaslar

Lenf
kılcalı

Lenf
sıvısının
oluşumu
•Doku sıvısının fazlasının lenf kılcallarına geçmesi sonucu
lenf sıvısı oluşur.
Atardamar Kılcaldamar Toplardamar
 Doku sıvısının lenf kılcal damarlarına geçişi
Lenf sıvısı akışı
Epitel
hücresi
Doku sıvısının lenf kılcal
damarlarına geçişi
• Kan basıncı etkisiyle, kılcallardan dışarı
sızan doku sıvısı, küçük proteinler ve
akyuvarlar lenf sıvısını oluşturur.
• Kan serumuna benzer.
• İçerisinde alyuvar bulunmadığı için
saydam renkli görünür.
Lenf sıvısı içerisinde bulunan
maddeler
• Doku sıvısından emilmiş besin
maddelerinin monomerleri,
• Yağların sindirim ürünleri,
• Bazı proteinler,
• Artık maddeler,
• Akyuvarlar (özellikle lenfositler),
 İki büyük lenf dolaşımı vardır.

Sağ kol, sağ omuz Sol kol, sol omuz,

ve başın sağ başın sol bölgesi ve
bölgesinden vücudun alt
toplanan lenf bölgelerinden
sıvıları sağ toplanan lenf sıvıları
köprücük altı sol köprücük altı
toplardamarına toplardamarına
bağlanır. bağlanır.

12
Sağ kol, sağ omuz ve başın sağ bölgesinden toplanan lenf
sıvıları sağ köprücük altı toplardamarına bağlanır.

• Her iki dolaşım

sonucu birleşen lenf,
kan dolaşımına katılır.
(Sağ köprücük altı
toplardamarı ve sol
köprücük altı
toplardamarı)
• Üst ana toplardamar
• Sağ kulakçık

Sol kol, sol omuz, başın sol bölgesi ve vücudun alt

bölgelerinden toplanan lenf sıvıları sol köprücük altı
toplardamarına bağlanır. 13
 Lenf düğümü Lenf damarı Doku
hücreleri
Kılcal damarlar Doku
1. yol 2. yol sıvısı
Lenf
Göğüs Timüs bezi
kılcalı
kanalı
Dalak
İncebağırsak
Lenf sistemi
Apandis Lenf dokusu

Lenf damarları
Kemik iliği

Lenf düğümü
İncebağırsak yolu ile emilen yağların sindirim ürünleri
göğüs kanalı yolu ile gelen lenf sıvısı ile (2. yol) kana karışır.
Sol lenf dolaşımı Yağların sindirim
ürünlerinin lenf kılcallarına
geçişi ve kan dolaşımına
katılması

7-Sağ Kulakçık
6-Üst ana toplardamar
5-Sol köprücük altı toplar damarı
4-Göğüs kanalı (Büyük lenf damarı)
3-Peke sarnıcı
2-Lenf damarları
1-Villüslerle emilen yağların sindirim
ürünleri şilomikron taneleri halinde
lenf kılcallarına geçer.
15
Sindirilen
besinlerin
kana karışma
yolları

16
Sindirilen
besinlerin
kana karışma
yolları

17
 Lenf
damarları
 İki çeşit lenf damarı vardır.
Lenf kılcaldamarının
endotel hücresi

Doku sıvısı
Lenf damarının
Doku sıvısının lenf kılcal
endotel hücresi
damarlarına geçişi
Lenf
Lenf sıvısının
Lenf açık kapakçıktan
geçişi

1 Lenf kılcalları Lenf

Kapalı sıvısının
2 Lenf toplar damarı kapakçık akışı

Lenf sıvısının lenf damarlarında ilerlemesi

Lenf damarları • Lenf kılcal damarları, bir ucu
kapalı kılcallardır.
Lenf kılcal damarları
• Lenf damarlarının kapalı uçları
doku sıvısına uzanmıştır.
Lenf • Diğer uç ise lenf toplar damarına
açılır.
Doku sıvısının • Lenf sisteminde atar damar
lenf kılcal bulunmaz.
damarlarına • Lenf kılcallarının geçirgenliği, kan
geçişi kılcallarından çok daha fazladır.
Doku sıvısı • Böylece doku sıvısında bulunan
küçük proteinlerin de toplanıp
Lenf lenf toplar damarına geçmesini
kılcaldamarının sağlar.
endotel hücresi • Lenf sisteminde kalp gibi
pompalayıcı bir sistem ve
atardamar bulunmadığından lenf
sıvısının hareketi çok yavaştır.
Lenf sıvısının lenf damarlarında ilerlemesi

• Lenf toplar damarları

tek yöne açılan
kapakçıklar taşıyan
damarlardır.
• Lenf sıvısının tek yönde
ilerlemesini sağlar.
Lenf
Lenf sıvısının açık
kapakçıktan geçişi

Kapalı kapakçık
 Lenf
düğümü

Atardamar ve
toplardamar

Lenf sıvısını lenf

düğümünden
götüren lenf
damarı
Lenf sıvısını lenf
düğümüne getiren
lenf damarı
 Lenf düğümü
• Lenf damarlarının yoğun
olarak birleştikleri şişkin
bölgelere lenf düğümleri
Lenf düğümü denir.
• Bademcikler ve dalak lenf
düğümü örneklerindendir.
Lenfatik • Lenf düğümleri, vücuda
nodül giren mikroorganizmaları
yok etmek için süzgeç
görevi yapar.
• Enfeksiyon durumunda
hastalığa yakın bölgedeki
lenf düğümlerinin şişme
nedeni budur.
 Lenf sıvısını lenf
düğümüne getiren
lenf damarı

Lenf sıvısının
akışı

Lenf
düğümü

Atardamar Lenf sıvısının akışı

Toplardamar Lenf sıvısını lenf

düğümünden götüren
lenf damarı
Kırmızı kemik Bazı farklılaşmamış
iliğindeki ana lenfositler timüs
hücrelerden bezinde T lenfositlere
oluşan Timüs dönüşür.
farklılaşmamış bezi
lenfositler kana
verilir. T hücreleri

Kanla taşınır
Kırmızı Kanla taşınır
kemik
iliği
Farklılaşmamış
lenfositler kana T hücreleri
verilir.
B hücreleri
Lenf
Kırmızı kemik iliğindeki ana düğümü
Kanla taşınır
hücrelerden oluşan
farklılaşmamış lenfositlerin B ve T lenfositlerin her ikiside
bazıları burada B kanla lenfoid organlara, lenf
lenfositlere dönüşür. düğümlerine ve dalağa taşınır.
 Lenf
sisteminin
görevleri
Lenf sisteminin görevleri
• Bazı lenfositlerin (Akyuvar) olgunlaştığı yerdir.
• Vücut savunmasında rol oynar.
• Doku sıvısının fazlasının yeniden kan dolaşımına
katılmasını sağlar.
• (Doku sıvısının aşırı birikmesinin engellenmesi)
• Bağırsaklardan emilen yağların sindirim ürünlerinin (yağ
asitleri ve gliserolün) şilomikron taneleri şeklinde kan
dolaşımına katılmasını sağlar.

27
• Kılcaldamarın atardamar ucunda sıvıların kan basıncının etkisi ile
damar dışına doğru geçişine süzülme denir.
• Kılcaldamarın toplardamar ucunda sıvıların ozmotik basıncın etkisi ile
damar içine doğru geçişine geri emilme denir.

Atardamar Toplardamar

Kılcaldamar

28
Lenf damarlarının tıkanmasının sonuçları
• Lenf damarlarının çeşitli nedenlerle tıkanması,
dokularda şişliklere (ödem) neden olur.
• Doku sıvısının artması olayına ödem denir.

Ödem

29
 • 1-Kan basıncının normal değerin üzerine çıkması,
• 2-Kanın ozmotik basıncın normal değerin altına düşmesi,
• 3-Doku sıvısının fazlasını taşıyan lenf damarlarının tıkanması (fil
hastalığı),
• 4-Doku sıvısının ozmotik basıncının artması (sürekli çok tuzlu
besinlerle beslenmek),

Doku hücreleri
Atıklar
Arterial

Plazma Toplardamar ucu

Karbondioksit
ucu

proteini Su

basıncı

Ozmotik
Ozmotik

basıncı
basıncı
basıncı

Amino
Su Doku sıvısı

Kan
asit
25

25
Kan

Oksijen Glikoz
40

Doku hücreleri Net basınç= 25 – 15 =

Net basınç= 40 – 25 =15
mmHg (dışa doğru)
Ödemin nedenleri 10 mmHg (içe doğru)
30
Elefantiyazis
(fil hastalığı)
Ödem
• Kılcaldamardan süzülen sıvıların yeterli geri emilim
olmadığı zaman dokularda birikmesine (kısaca doku
sıvısının miktarının artışına) ödem denir.
• Doku sıvısının artması olayına ödem denir.

33
• Bazı sivrisineklerle taşınan kıl solucanları, lenf
damarlarında ve lenf düğümlerinde yaşar.
• Kıl solucanlarının lenf akışının engellenmesi sonucu fil
hastalığı (elefantiyazis) oluşur.
• Fil hastalığında, bacaklarda ve testislerde aşırı şişmeler
ortaya çıkar.

Elefantiyazis (fil hastalığı)

Elefantiyazis (fil hastalığı)

• Lenf damarlarının ipliksi solucanlarla tıkandığı zaman

ortaya çıkan aşırı ödem durumuna Elefantiyazis, (fil
hastalığı) denir.
• Tıkanma sonucunda dokularda biriken sıvı, sol bacağın
şişmesine yol açmıştır.
Lenfoid
organlar
 Bademcik
Sağ lenf kanalları
Sağ lenf kanalları
Timüs bezi Lenf düğümleri

Dalak
Göğüs kanalı
İncebağırsaktaki
lenf dokusu

Lenf düğümleri

Kemik • Bademcik
Lenf damarları dokudaki
kırmızı • Timüs bezi
kemik iliği • Dalak

Lenfoid organlar
 Kırmızı kemik iliği
Kırmızı kemik iliğindeki ana hücrelerden
oluşan farklılaşmamış lenfositler kana verilir.
Timüs bezi

Lenfosit ana
Kanla taşınır
hücreleri

Kırmızı kemik
iliğindeki ana
hücrelerden oluşan
farklılaşmamış
lenfositler kana
NK hücreleri verilir. T lenfositler

B lenfositler

Kırmızı kemik iliğindeki ana hücrelerden Bazı farklılaşmamış lenfositler

oluşan farklılaşmamış lenfositlerin bazıları timüs bezinde T lenfositlere
burada B lenfositlere dönüşür. dönüşür.
Timüs bezinin çocukluk ve yetişkinlik
dönemindeki büyüklükleri

Tiroid bezi
Soluk borusu
Timüs bezi
Akciğer
Kalp

Diyafram
Karaciğer
Çocuk

Ergin (=yetişkin insan)

Bademcik (tonsil)

Yutak bademciği

Damak
Damak bademciği
Dil bademciği
 Yutak bademciği

Üst damak

Damak
bademciği
Dil bademciği

Bademcik (tonsil)
 • Kırmızı kan hücrelerini (alyuvar) depolar.
Dalak
• T lenfositleri depolar.

Karaciğerin
diyafram tarafı

Diyafram

Karaciğerin
iç tarafı

Dalak atardamar

Dalak toplardamar

• Embriyonik dönemde kan hücrelerini üretir.

~ END ~
43
 Lenf
sistemi
TEST-1 44
SORU

Cevap:E
45
SORU

Cevap:A
46
SORU

Cevap:E
47
SORU

Cevap:E
48
SORU

Cevap:A
49
 SORU

Cevap:B
50
SORU

Cevap:D
51
 SORU

Cevap:C
52
~ END ~
53