• İncebağırsakta emilim

• Karaciğer
• Pankreas
• Kalınbağırsak

Biyotik yazarı
Canset YILDIZ
 İNCE BAĞIRSAKTA EMİLİM

villus ve mikrovilluslar
İnce bağırsak yüzeyini genişleten ................................................. pasif taşıma
aracılığıyla , .................................,
aktif taşıma
.................................... endositozu
ve bazı moleküllerin ................................... sayesinde gerçekleşir.

Kan kılcalları
Lenf kılcalları

• Monosakkaritler, amino asitler, suda çözünen vitaminler (B ve C), mineraller,
kısa zincirli bazı yağ asitleri kan kılcalları ile emilir.
• Monosakkaritlerin emilim hızı farklılık göstermektedir. Emilim hızı çoktan aza
doğru; galaktoz-glikoz-fruktoz-pentoz şeklindedir. Emilim hızlarının farklı
olması zarda bulunan kanal proteini ve taşıyıcı protein sayısıyla, pasif taşıma
yanı sıra aktif taşımanın gerçekleşip gerçekleşmemesiyle de alakalıdır.
• Yağ asidi ve gliseroller incebağırsak epitel hücrelerine
geçtikten sonra şilomikron moleküllerine dönüştürülür.
(Şilomikron= trigliserit+kolesterol+fosfolipit+protein)
• Şilomikronlar ve yağda çözünen vitaminler (A,D,E,K)
de lenf kılcalları ile emilir.
 İNCE BAĞIRSAKTA EMİLİM

Villustaki kan kılcalları ile emilim olduktan sonra;

Alt ana tolardamarı

Kalp
Aort
Sağ Sol

Karaciğer atardamarı

Karaciğer

Karaciğer
üstü
toplardamarı
İnce bağırsak
Kapı Kalın bağırsak
toplardamarı Mide
Dalak
Pankreas
 Portal Dolaşım

Karaciğer, NH3’ü üreye dönüştürerek kana verir. Gerektiğinde glikozu glikojen şeklinde depolayarak,
gerektiğinde de glikojeni yıkıp açığa çıkan glikozları kana vererek, kan şekerini düzenler.

Açlık halinde glikoz miktarı:

II > I > III

Tokluk halinde glikoz miktarı
Karaciğer
Karaciğer üstü
atardamarı
toplardamarı III > II > I
Kapı toplardamarı

Üre yoğunluğu

II > I =III
 İNCE BAĞIRSAKTA EMİLİM

Villustaki lenf kılcallarında emilim olduktan sonra;

Üst ana
toplardamarı
Sol köprücük altı
Kalp
toplardamarı

Göğüs
Sağ köprücük kanalı
altı toplardamarı
Vücudun sol
tarafının lenfi

Vücudun sağ
tarafının lenfi
Peke
sarnıcı

İncebağırsak villuslarındaki lenf

kılcallarından gelen lenf ile
Kalınbağırsak ve bacaklardan
gelen lenf
 KARACİĞER

• Karaciğerin fonksiyonel yapı birimleri

lopçuk
........................... olarak adlandırılıp, her
lopçuk
........................ hepatosit
çok sayıda ............................
adı verilen hücrelerden oluşur.
Hepatosit Görevleri;
Lopçuk merkez • Safra sıvısını üretip safra kanalına salgılar.
toplardamarı ekzokrin
Bu yönüyle ............................... çalışır.
• Heparin,albümin, globülin, fibrinojen,
Lobçuk protrombin moleküllerini, eritropoietin
hormonunu kana salgılar. Bu yönüyle
endokrin
................................ çalışır.
• Kupffer hücreleri ile yaşlanmış alyuvarları ve
bakterileri fagosite eder. Bu sayede vücut
Kapı savunmasında görev alır.
toplardamarı • Retikulo endotel hücreleri ile yeni alyuvarları
Safra kanalı üretir. (Özellikle embriyonik dönemde ve
Karaciğer aşırı kan kayıplarında)
atardamarı
KARACİĞER

• A vitamini öncülünden A vitamini sentezler.

• A, D, E, K vitaminlerini, Fe, Cu gibi
mineralleri depo eder.
• Amonyaktan üre sentezler.
• Detoksifikasyon yapar.
Katalaz
H2O2 H2O + 1/2 O2

• Glikozun fazlasını glikojen şeklinde depolar.

Gerektiğinde glikojeni glikoza yıkarak kana
verir ve kan şekerini düzenler.
• Protein, yağ ve karbonhidratların yapı
birimlerini birbirine dönüştürür.
• Metabolizması hızlı olduğundan içinden
geçen kanı ısıtarak vücut sıcaklığını
düzenlemeye yardımcı olur.
 PANKREAS

• Hem ekzokrin hem de endokrin olarak

çalışan karma bezdir.

Asinar hücreleri
• ................................................. ile ürettiği
pankreas öz suyunu virsung kanalına
ekzokrin
boşaltarak ............................. çalışır.

Langerhans adacıklarında
• ..........................................................
bulunan alfa ve beta hücreleri sayesinde
Langerhans ürettiği hormonları kana salgılayarak
Tüp Acinar adacıklarında alfa ve
hücreleri hücreleri
endokrin
................................ çalışır.
Virsung beta hücreleri
NaHCO3 sindirim bulunur.
kanalı
iyonlarını enzimlerini
üretir üretir. • Alfa hücreleri glukagon hormonunu
sentezlerken, beta hücreleri insülin
hormonunu sentezleyerek kan şekerini
İnsülin ve glukagon
düzenler.
hormonlarını kana
Bu iki salgıyı virsung kanalına boşalttığı için endokrin
çalışır.
boşalttığı için ekzokrin çalışır.
 KALINBAĞIRSAK

• İncebağırsakta emilim tamamlandıktan sonra geriye kalan posa

kalınbağırsağa geçerek içindeki su ve mineraller vücuda geri emilir.

• Kalınbağırsağımızda yaşayan mutualist bakteriler sayesinde üretilen

B ve K vitaminleri
……………………………………….. de buradan vücuda geri emilir.

emilimin sonlandığı
• Sindirim sisteminde ………………………………………….. organdır.

• Geriye kalan feçes ise dışkı olarak anüsten dışarı atılır.

• Kalınbağırsak; kolon, çekum (körbağırsak) ve rektum bölümlerinden

oluşur.

• Çekum, lenf düğümü içerir ve bağışıklık sisteminde az da olsa

gereklidir. Ucunda apendis adı verilen bir çıkıntı vardır. Apendis
iltihaplanınca apandisit hastalığı ortaya çıkar.