Педијатрија

Случај 1.
 Мајка доаѓа во аптека заедно со девојче на седум месечна возраст. Таа ви кажува дека
нејзината ќерка има остра кашлица која звучи како лаење. Иако не е толку лоша за време
на денот, за време на ноќта е премногу лоша и многу тешко заспива
 Мајката ви кажува дека не е подготвена за лекови, но дека слушнала за некои супстанци
кои може да се инхалираат во облик на пареа и е подготвена да проба нешто такво.
 Вие заклучувате дека детето мора да има воспление на грлото.

 Прашања:
- Што претставува воспаление на грлото?
- Дали инхалационата терапија со пареа треба да биде препорачана од фармацевтот?
- Која е првата линија на третман на благо до умерено воспаление на грлото?
- Дали постојат несакани ефекти поврзани со употреба на глукокортикоиди?
- Кој друг третман се покажал како ефикасен при тешко воспаление на грлото?
- На кој начин дејствува третманот?

Фарингитис и тонзилитис се инфекции на грло што предизвикуваат воспаление. Фарингитис и

тонзилитис може да бидат предизвикани од вируси, бактерии, габи, паразити, пушење цигари.
Повеќето инфекции се предизвикани од вируси. Терапија со пареа треба да биде препорачана со
тоа што треба да се извести пациентот дека таа пареа нема да доведе до излекување, туку само
малку ќе ја смири инфламацијата, со навлажнување на слузницата ќе ја редуцира болката.

Како прва линија на третман би препорачале сируп или спреј кој содржи супстанции со
антиинфламаторно и антимикробно дејство. Доколку тие не покажат доволна ефикасност, може
да се применат супозитории од парацетамо, но доколку предизвикувач на инфекцијата е некоја
бактерија, тогаш мора да се употребуваат и антибиотици.

Гликокортикоидите вообичаено не предизвикуваат некои по значајни несакани ефекти, доколку

се користат во пократок временски период. Меѓутоа, во подолг временски период треба да се
напомене дека во случај на нивна инхалација - може да се јават фунгални инфекции, а перорална
и парентерална примена може да биде проследена со системски ефекти како што се наузеа,
иритација на ГИТ, зголемена телсна тежина, промена на апетит.

Кортикостероидите секако дека може да бидат ефикасни, но се употребуваат само во една доза и
нивна употреба не ја намалува можноста за повторно воспалување на грлото. Како и за сите
лекови, можни се несакани ефекти при долготрајна употреба. Пред нивна употреба се
препорачувааат антиинфламаторни препарати со локално/системско дејство. Третманот дејствува
на тој начин што кортикостероидите преку супресија на имуниот систем, ја редуцираат активноста
на генита кои имаат за цел да стимулираат лачење на проинфламаторни супстанци, така да се
намалува инфламацијата.
Случај 2.
 Девојче на 4 годишна возраст е примено на ургентно одделение со поплаки за губење на
здив, висока температура.
 Претходна медицинска историја
- Предвремено родена, 34 гестациска недела
- Астма
 Моментална медикаментозна терапија
- Салбутамол, инхалационо
- Зголемена фрекфенција на потреба во последните два дена
 На лекарскиот преглед утврден е недостаток на воздух во мирување, користење на
помошна респираторна мускулатура, тахикардија и билатерални ронхии. Измерена
тежина = 15kg.
 Поставена е дијагноза - акутна егзацебрација на астма
 Како клинички фармацевт, посочете ги чекорите во менаџментот на моменталната
состојба на пациентката. Посочете ја терапијата од избор, доза и режим на дозирање.

Геријатрија:
Случај 1.
1. В.Л., 70 годишна жена, се јавува кај нејзиниот лекар бидејќи се чувстува премногу
изморена. Таа го информира нејзиниот лекар дека останува без здив кога се качува по
скали, проблем кој порано го немала. При прегледот, лекарот забележал бледило на
кожата, конјунктивата и заоблени и кршливи нокти. Направена и е крвна слика и
резултатите покажуваат дека таа страда од железо-дефицитна анемија.

 Прашања:
- 1а. Што е анемија
- 1б. Вообичаено каква крвна слика очекувате кај пациент кој страда од железо-дефицитна
анемија?
- 1в. Кои симптоми на пациентката ја поддржуваат дијагнозата на железо-дефицитна
анемија?
- 1г. Кои ризик фактори се присутни кај пациентката за развој на оваа состојба?
- 2а. Што е еритропоеза и кој хуман фактор на раст ја стимулира?
- 2б. Опишете го животниот циклус на црвена крвна клетка, почнувајќи од ослободувањето
на еритропоетин и завршувајќи со нејзината деструкција.
- 3а. Дали препаратите на железо со модифицирано ослободување можат да се употребат
во третман на анемија? Образложете го Вашиот одговор.
- 3б. Кои се несакани ефекти на препаратите на железо?
 - 4а. Кои лекови би и ги препорачале на пациентката (Наведете препарат, доза и режим на
дозирање).
- 4б. Што би ја советувале пациентката во врска со препорачаната терапија?
- 4в. Како треба да се следи состојбата на пациентката?
- 5. На Вашето прашање дали пациентката прима некои други лекови, таа Ви кажува дека
прима магнезиум трисиликат за лошото варење на храната. Дали таа може да продолжи
да го употребува овој препарат?

Aнемија е состојба во која нема доволно здрави црвени крвни клетки за да ce носи соодветен
кислород до ткивата. Нивото на железо во крвта ќе биде ниско, или помалку од 10 микромоли на
литар (mmol / L) и за мажи и за жени. Нормалното ниво е од 10 до 30 mmol / L. Нивото на феритин
исто така ќе биде ниско, или помалку од 10 микрограми на литар (mg / L) и за мажи и за жени.
Симптоми:
- Голем замор
- Слабост
- Бледа кожа
- Болка во градите, забрзано чукање на срцето или отежнато дишење
- Главоболка, вртоглавица или осветленост
- Ладни раце и нозе
- Воспаление или болка на вашиот јазик
- Кршливи нокти
- Невообичаени желби за нехранливи материи, како што се мраз, нечистотија или скроб
Лош апетит, особено кај доенчиња и деца со анемија со дефицит на железо
Ризик фактори:
- Диета со недостаток на одредени витамини и минерали. Диетата која постојано содржи
малку железо, витамин Б-12 и фолати го зголемува ризикот од анемија.
- Цревни нарушувања
- Менструација
- Бременост
- Хронични состојби
- Семејна историја
- Возраст

Еритропоеза е процес на создавање на еритроцити. Прво, хормонот за раст ја стимулира

еритропоезата и познато е дека IGF-I посредува во многу активности на хормонот за раст
(хипотеза на соматомедин). Второ, факторите кај говедскиот серум и кај серумот од анефричен
човек со еритропоетска активност различен од еритропоетин се идентификувани како IGF.
Црвените крвни клетки се произведуваат преку процес наречен еритропоеза, развивајќи се од
матични клетки до зрели црвени крвни клетки за околу 7 дена. Кога созреваат, кај здрава
индивидуа овие клетки живеат во циркулација на крв околу 100 до 120 дена (и 80 до 90 дена кај
новороденче), пред да биде проголтана и уништена од фагоцитни клетки на
ретикулоендотелијалниот систем. Еритроцитите се многу деформабилни и го зголемуваат нивниот
дијаметар од 7 μm на 13 μm кога поминуваат низ капилари со дијаметар од 3 μm.
Препаратите на железо со модифицирано ослободување не треба да се употребуваат за третман
на анемија.
Несакани ефекти од употреба на препарати со железо: темна столица, констипација, вознемирен
стомак, heartburn
Терапија и препорака:
Еритропоетин може да биде корисен кај некои пациенти со анемија на хронично заболување.
Дозата е од 50 до 100 U на кг три пати неделно. Дозата може да се зголеми на 150 U на кг на доза
ако одговорот на помала доза е несоодветен. треба да се започне со суплементација на железо.
Вообичаената препорачана доза на елементарно железо е 50-100 mg три пати на ден или 325mg
железо сулфат.

Ретикулоцитозата обично започнува во рок од една недела по започнувањето на орално

дополнување на железо. Ако бројот на ретиклоцити се зголеми, а анемијата не се подобри, треба
во предвид да се земе континуирана загуба на крв или несоодветна апсорпција на железо.
Интравенска замена на железо може да биде корисна кај пациенти со недостаток на железо што
не реагира на орална замена. Дополнително може да е земе и витамин Б12.

Со оглед дека пациентката прима магнезиум трисиликат, може да настан интеракција помеѓу овој
антацид со железо сулфат и да се намали апсорпција на железо, препораката е да има простор
околу 2 часа помеѓу администрацијата на железо сулфат и маглезиум трисиликат

Случај 2.

 Х.Ј., 60 годишна жена, хоспитализирана е поради бројни падови. Таа се жали на

вкочанетост и боцкање на нозете и има проблеми со движењето. Нејзината ќерка
спомнува дека пациентката од неодамна е малку збунета. Лекарот забележува дека
пациентката е бледа и има глоситис. Резултатите од анализата на крвта се следните:
- Бели крвни клетки 4 х 109/L (4,0 – 11,0 х 109/L)
- Црвени крвни клетки 2,5 х 109/L (3,8 –4,8 х 109/L)
- Хемоглобин 7,2g/dL (12,0 –15,0 g/dL)
- Хематокрит 0,28 (0,36 – 0,46)
- MCV 110 fL (83,0 –101,0 fL)
- MCH 34pg (27,0 – 320 pg)

 Извршен е и крвен филм (микроскопија), кој покажува орални макроцити,

хиперсегментални неутрофили, мегалобласти, анизоцитоза и поликилоцитоза.
  Прашања:
o Кои резултати се надвор од опсегот? Објаснете што значат резултатите кои не се во
нормалните граници.
o Објаснете ги термините глоситис, мегалобласт, анизоцитоза и поликилоцитоза.
o На пациентката треба да и се изврши Schilling-ов тест. Објаснете на кој начин овој
тест работи, како се изведува и за што се употребува?
o Пациентката е дијагностицирана дека страда од пернициозна анемија – што
предизвикува пернициозна анемија?
o Опишете го процесот преку кој се апсорбира витамин Б12 и каде во дигестивниот
систем настануваа таа апсорпција.
o Кои се ризик фактори за развој на пернициозна анемија и кои од тие фактори се
присутни кај пациентката?
o Кои знаци и симптоми ги има пациентката кои можат да се поврзат со пернициозна
анемија?
o Кои лекови би и ги препорачале на пациентката? (Наведете препарат, доза и
режим на дозирање).
o Кои се несаканите ефекти од третманот кој Вие го препорачавте? Вклучете
објаснување за секој термин кој не Ви е познат.
o Како би ја советувале пациентката во врска со лековите кои и ги препорачавте?

Надвор од опсег: црвени крвни клетки (намалено), хематокрит (намален), MCV(зголемен)

Најчеста причина за намалување на еритроцити е анемија, при што различните типови на анемија
може да се идентификуваат со клиничко опр на број на еритроцити и со микроскопско
набљудување (мали –микроцитоза пр Анемија при дефицит на железо; големи-макроцитоза пр
анемија при дефицит на фолна киселина и витамин Б12.
Бидејќи MCV е зголемен, значи дека станува збор за макроцитоза, или поконкретно
мегалобластна анемија. Намален хематокрит се јавува при секој вид на анемија.

Глоситис – воспалување на јазик. Мегалобласт - голем еритробласт кој се појавува во крвта

особено кај пернициозна анемија. Анизоцитоза – еритроцити нееднакви по големина.
Поикилоцитозата генерално се однесува на зголемување на црвени крвни клетки во абнормална
форма, кои сочинуваат до 10% или повеќе од вкупните црвени крвни клетки. Поикилоцитите
можат да бидат рамни, издолжени, солзи, во форма на полумесечина или може да имаат точки
или проекции слични на трње или да имаат некоја друга абнормална карактеристика.
Тестот Шилинг е медицинска постапка што се користи за пациенти со недостаток на витамин Б12
(кобаламин). Целта на тестот е да се утврди колку пациентот е во состојба да апсорбира Б12 од
цревниот тракт. Овој тест е поделен на две главни фази. На пациентот му се дава радиообележан
витамин Б12 орално, по што следува интрамускулната (ИМ) доза на неозначена витамин Б12 еден
час подоцна. Инјекцијата се прави за да се осигура дека ниту еден од радиоактивните Б12 не се
врзува за никакви ткива исцрпени со витамин Б12, на пример, црниот дроб.

Пернициозна анемија е состојба во која телото не може да направи доволно здрави црвени крвни
клетки, бидејќи нема доволно витамин Б12. Вообичаени причини за пернициозна анемија
вклучуваат: Ослабена обвивка на стомакот (атрофичен гастритис) - Автоимуна состојба во која
имуниот систем на организмот ги напаѓа протеините или клетките во обвивката на стомак што ги
создаваат. Нормално, витамин Б12 лесно се апсорбира во последниот дел на тенкото црево
(илеум), што доведува до дебело црево. Сепак, за да се апсорбира, витаминот мора да се
комбинира со внатрешниот фактор, протеин произведен во стомакот.

Витаминот Б12 е водорастворлив витамин, кој воглавно се апсорбира во илеумот. Механизнот на

апсорпција на витамин Б12 (кобаламин) се состои од неколку чекори и зависи од формата во која
се наоѓа внесениот кобаламин. Кобаламинот внесен преку храна најчесто се наоѓа во врзана
форма со протеините и пред да се апсорбира мора да се ослободи од протеините за кои е врзан
по пат на протеолитичко кинење под дејство на пепсин. Кобаламинот внесен преку суплементи
(најчесто во облик на цијанокобаламин) е слободен и чекорот на одвојување од протеините не е
потребен.
Слободниот кобаламин се врзува со R-врзувачки протеин познат како транскобаламин I кој се
продуцира во саливарните жлезди на орофарингсот и во клетките на гастричната мукоза и како
таков доспева до вториот сегмент на дуоденумот. Клетките на гастричната мукоза покрај
транскобаламин I синтетизраат и интринзичен фактор, кој останува слободен сè до навлегувањето
во вториот сегмент на дуоденумот каде што под дејство на панкреасните ензими (протеази) се
кине врската меѓу кобаламинот и неговиот носач транскобаламин I, по што ослободениот витамин
Б12 (кобаламин) гради комплекс со интринзичниот фактор преку кој се овозможува неговиот
транспорт преку ѕидот на интестинумот
Главно место на апсорпција на овој комплекс е крајниот дел на тенкото црево - илеумот. По
апсорпција на комплексот (која е условена од присуството на функционално исправни
ентероцити), апсорбираниот кобаламин се врзува со транспортерот транскобаламин II со кој се
пренесува низ крвотокот. Околу 50% од апсорбираниот Б12 се складира во црниот дроб, а
остатокот се пренесува до сите ткива во организмот.

Ризик фактори за развој на пернициозна анемија:

-недостаток на витамин Б12 (глоситис и мегалобластна анемија)

-недостаток на интринзичен фактор

-фамилијарна историја на ова заболување

-тип 1 дијабет или друга автоимуна болест како кронова болест на интестинумот,адисонова
болест,витилиго и др..

-интестинални инфекции и ХИВ

-отстранување(ресекција) на дел од интестинумот или дел од желудникот

-возрасна полулација над 60 години

-вегетеријанци кои не внесуваат доволна количина на витаминот Б12

-лекови кои ја попречуваат апсорпцијата на витаминот Б12.

Кај пациентката имаме намален хематокрит,црвени крвни клетки , хемоглобин и наголемен
просечен клеточен волумен со што еритроцитите се наголемени т.е макроцити се присутни, појава
на бледило, како и појава на глоситис поради дефицит на витаминот Б12 (мегалобластната
анемија е појавена поради дефицит на витамин Б12 но и поради недостатотк на фолна киселина
а со тоа имаме и хиперсегментални неутрофили,анизоцити)
Tретман на пернициозната анемија вклучува употреба на таблети или инјекции на витамин Б12.
Ако состојбата со пернициозна анемија е многу лоша, веднаш се започнува со инјекции со
витамин Б12. Инјекциите се даваат интрамускулно секој ден или неделно се додека не се постигне
доволна концентрација на витаминот Б12 во крвта. Кога состојбата ќе се стабилизира се
продолжува со давање на инјекција еднаш месечно.

За помали влошувања на пернициoзната анемија , се започнува со терапија на високо дозажни

таблети. Гел и спреј со Б12 за апликација во носна шуплина исто така постојат како системи да
администрирање, најчесто наоѓаат примена кај пациенти кои имаат проблеми со голтањето на
цврти ФДФ т.е кај постари пациенти и пациенти после срцев удар.
Доколку пернициозната анемија се јавила како резултат на друго заболување тогаш може да се
пристапи со терапија за третман на заболувањето со цел да се нормализира состојабата и
повторно нормално да се врши апсорпцијата на витаминот Б12.
Хидроксикобаламин 1000ug(микрограми) интрамускулно до постигнување на 5000-6000ug
концентрациски опсег за време од 3 недели. 1000ug се даваат на секои 3 месеци непрестано кај
пациентот засекогаш.
Третман со фолна киселина. Дефицит од фолна киселина опфаќа внесување на 5мг на фолна
киселина дневно.

Поретко се познати несакани ефекти од терапијата со витаминот Б12 но можно е постигнување на

хипервитаминоза но бидејќи е хидросолубилен овој витамин не се толку зачестени несакани
ефекти.
Несаканите ефекти можат да бидат манифестирани на кожа како појава на акни, црвенило и јадеж
на кожа.

Кај пациенти со дијабетична нефропатија можна е појава на побрзо откажување на функцијата на

бубрегот кога се земаат витамин Б12 во дози од 1мг/дневно.
Moжна е појава на омалаксаност, мускулна слабост, главоболка, стомачна нелагодност, гадење,
дијареја, појава на црвенило/оток/чешање на местото на апликација

Потребно е да не се извршуваат работи кои бараат голема физичка активност се додека не се

стабилизира состојбата. Да
се придржува до препишаната терапијата доколку станува збор за таблети, а доколку станува
збор за инјекции соодветно да посетува доктор на дадените интервали од неколку месеци со цел
соодветно нормализирање и контролирање на дефицитот на витаминот Б12.

Случај 3.
  П.М., 80 годишен маж, е хоспитализиран во петок навечер поради инфекција на градите,
по упат на неговиот лекар. За првпат го гледате пациентот во понеделник наутро.
Пациентот живее со неговата сопруга во куќа и живеат активен социјален живот.
Пациентот започнал да пуши цигари од 14 годишна возраст, во моментов пуши по 40
цигари дневно. Се обидел да прекине со пушењето во последниот месец, неуспешно. Ова
е негова трета хоспитализација во последната година поради инфекција на градите.

Прашања
- 1а. Што претставува COPD?
- 1б. Кои се главните ризик фактори за појава на COPD?
- 2а. Кои се симптомите на COPD?
- 2б. Кои испитувања ќе ги направите и зошто?
- 3а. Кои класи на лекови се достапни за третман на COPD?
- 3б. Претставете ги главните индикации на еден лек од секоја група.
- 3в. Егзацербациите на пациентот се третирани со интравенски антибиотици, небулизирани
бронходилататори и висока доза на орални кортикостероиди. Образложете зошто се
употребуваат стероиди во овој случај.

COPD –опструктивна белодробна болест која се карактеризира со опструкција на дишните

патишта. Хроничната изложеност на иритабилни честички/гасови резултира со инфламација на
мукозата која ги обвиткува бронхиите и бронхиолите.

Ризик фактори за појава на COPD се:

- Историја на респираторни инфекции во детството.

- Изложеност на чад од шпорет на јаглен или дрва.
- Изложеност на пасивно пушење.
- Луѓе со историја на астма.
- Луѓе кои имаат неразвиени бели дробови.

Симптоми: отежнато дишење, болка во гради, малаксаност, хронична кашлица со спутум, отоци во
зглобови на нозе и сл.
Испитувања: дали пациент употребува цигари/вдишува чад од цигари, дали некој во семејството
има ХОББ, дали пациентот има некој од горенаведените симптоми.
Со примена на спирометар се одредува белодробен капацитет на пациентот (на овој начин може
да ја детектираме болеста уште пред да се појават симптоми), по потреба се прави и рентген
снимка на бели дробови.

Класи на лекови:
-инхалации:бета-2-агонисти(релаксација на мазна мускулатура –третман на астма, ХОББ, најчесто
се користи салбутамол), кортикостероиди(антиинфламаторни агенси –астма, ХОББ, артритис,
лупус, Хронова болест, егзема, најчесто користени кортизон, кортизол и
дексаметазон),мускарински антагонисти (антихолинергици кои предизвикуваат зголемена
сила/работа на срце, релаксација на мазни мускули, намалена функција на жлезди со надв
лачење –антиспазмодици, бронходилататори, мидријатици, при IBS, најчесто користен е
ипратропиум).
-пер ос ДФ: муколитици(зголемуваат лачење на мукус со што се намалува конзистенција на
спутум и истиот полесно се исфрла, најчесто се користат ацетилцистеин и карбоцистеин),
метилксантински алкалоиди(бронходилататори, во третман на астма, ХОББ, најчесто теофилин и
аминотеофилин), кортикостероиди, антибиотици(во случај на секундарна инфекција со некоја
бактерија која всушност ги влошува симптомите)
За егзацербации на пациент, се употребуваат стероиди со цел да се намали инфламацијата на
белодробните патишта, така што ќе се намали и отокот и последователно ќе се зголеми
проодноста за воздух, а исто така може и да се редуцира нивото на спутум во бели дробови.

Главни индикации на еден лек од секоја група:

- -Салбутамол, агонист на бета-2 адренергични рецептори во мазните мускули на

бронхиите
- -Ипратропиум бромид, краткоделувачки антихолинергичен лек, антагонист на
мускарински рецептори
- -Теофилин, метилксантин –антагонист на аденозински рецептори, спречува
бронхоконстрикција предизвикана од аденозин
- -Беклометазон, инхалационен кортикостероид кој има антиинфламаторно дејство и го
намалува отокот во дишните патишта
- -Рофлумиласт , инхибитор на фосфодиестераза-4, кој го покачува нивотото на cAMP
- -Азитромицин, антибиотик кој се користи пациентот дополнително развил и инфекција на
респираторниот тракт

Егзацербациите на пациентот се третирани со интравенски антибиотици, небулизирани

бронходилататори и висока доза на орални кортикостероиди. Образложете зошто се употребуваат
стероиди во овој случај.

Оралните кортикостероиди се даваат бидејќи се работи за акутна егзацербација на ХОББ, со цел

да се намали инфламацијата и да се подобри протокот на воздух во дишните патишта, а не се
даваат при хроничен третман заради големиот број несакани ефекти.

Нутриција

Случај 1.

 Ц.Д., 32 годишен маж, 10 години страда од Хронова болест, итно е примен на

гастроентеролошко одделение. Пред две години извршена му е лапаротомија, која
вклучила и ресекција на илеумот. Телесната тежина на приемот изнесувала 50 kg.
 PC
o Тежок акутен напад
o Дијареја +++ 1 литар дневно
  О/Е
o Крв и слуз во столицата
o Блед
o Слаб
o Телесна температура 38,4°С
o Тахикардија
 План
o Крв: нутриционистичка слика
o Воведување на централен систем за парентерална примена
Започнување на ТПИ

 Прашања:
1. Одредете ги факторите кои влијаат на одредувањето на нутритивните потреби на
пациентот.
2. Пресметајте ги нутритивните потреби за првите 24 часа.
3. Со раствори по свој избор пресметајте ги нутритивни потреби, дефинирани во
второто прашање, во волумен на раствори кои би му ги пропишале на овој
пациент.

Согласно лабораториските резултати, забележуваме дека хемоглобин и албумин се намалени што

укажува на лоша нутритивна состојба, намалени вредности за Na+ и K+ што значи дека истите би
требале да се надокнадат, а зголемени вредности за леукоцити, тромбоцити, уреа.
Вид на исхрана: дигестивна (елементарна диета)
Нутриционен скрининг вклучува: електролити, уреа, креатинин, глукоза, билирубин, хепарин
ензими, калциум, фосфати, протромбинско време, баланс на азот, баланс на течност.

Нутритивни потреби во први 24 часа

1500ml +20(50-20) =2100ml + 1000ml (dijarea) = 3100ml/den

+5% za sekoi 0.5oC zgolemena temperatura

Znaci 38.4oC-36.6oC = 1.8oC
1.8oC/0.5oC = 3.6
3.6*5% = 18%

3100ml->100%
xml -> 18%
x=558ml

3100ml+558ml=3658ml odnosno okolu 4L/den

Preporaka 25kcal/kg znaci von as slucaj: 50kg*25kcal/kg = 1250kcal

1kcal->4.184kJ
1250kcal->x
x=5230kJ energija

Proteinski potrebi – niski nivoa na albumin ukazuvaat na nedostatok na protein

50kg*1g/kg=50g/den

1g protein->4.1kcal
50g protein->x
X=205kcal
procenka na proteinska konc 205kcal/4000ml *100% =5.125%

Potrebi za masti
max kol lipidi koe treba da se administirira =masa*1.2g/kg
50kg*1.2g/kg = 60g

1g lipidi->9kcal
60g lipidi ->x
x=540 kcal

Potrebi za JH
1250kcal –(205kcal+540kcal) = 505kcal

1g dekstroza ->3.4kcal
xg dekstroza ->505kcal
x=148.5g odnosno 150g dekstroza

Rastvori po svoj izbor:

3L 5% rr Dekstroza

5g dekstroza->100ml
xg dekstroza ->3000ml
x=150g dekstroza
1g dekstroza ->3.4kcal
150g dekstroza ->x
x=510kcal dekstroza

3L rr ->510kcal dekstroza
xL rr ->505 kcal dekstroza
x=2.97L priblizno 3L

700ml 10% lipidna emulzija

10g lipidi ->100ml

xg lipidi -> 700ml
x=70g lipidi

1g lipidi -> 9kcal

70g lipidi ->x
x=630kcal lipidi

700ml rr ->630kcal
xml rr -> 540kcal
x=600ml rr

250ml 20% rr na aminokiselini

20g aminok-ni -> 100ml

xg amino k-ni -> 250ml
x=50g amino k-ni

1g amino kiselini ->4.1kcal

50g amino kiselini ->x
x=205kcal

205kcal ->250ml
205kcal ->x
x=250ml

dopolnitelno: 50mEq Na+ I 50mEq K+

Фармацевтска грижа:

1. Идентификација на потенцијален ризик од дозирање на терапија

A/ не постои потенцијален ризик поврзан со дозирње на терапија

B/ hydrochlorothiazide – може да е предозиран

C/ metoprolol, hydrochlorothiazide и ibuprofen- предозирани

D/ потенцијален ризик за предозирање на metoprolol, hydrochlorothiazide, glyquidon, ibuprofen и

субдозирање на Ca.

2. Идентификација на потенцијална грешка асоцирана со режимот на дозирање

A/ мора да се процени оправданоста од примена на користење на glyquidon и диуретици

B/ калциум треба да се користи во вечерните часови и индикациите за примена на glyquidon мора

да се јасно посочени и оправдани

C/ калциум треба да се користи во вечерните часови и индикациите за примена на glyquidon,

диуретици и ибупрофен мора да се јасно посочени и оправдани

D/ дозирањето на сите лекови ( во време и количина) е оптимално

3. Идентификација на потенцијален ризик асоциран со формулацијата на лекот

A/ не може да се направат промени

B/ може да се зголеми придржувањето кај пациентот со примена на “ретард” облик

C/ калциумот не треба да се применува во облик на шумлива таблета

D/ може да се зголеми придржувањето кај пациентот со примена на “ретард” облик; калциум и

НСАИЛ треба да се примаат во друг облик

4. Идентификација на потенцијални лек асоцирани интеракции

A/ amiloride+ perindopril, isosorbite dinitrate+ perindopril+ metoprolol+ diuretic, hydrochlorothiazide +
simvastatine или glyquidon

B/ hydrochlorothiazide + simvastatine или glyquidon, metoprolol + simvastatin, perindopril+ ibuprofen

C/ isosorbite dinitrate+ perindopril+ metoprolol+ diuretic, ibuprofen+ glyquidon

D/ сите погоре посочени интеракции

5. Идентификација на потенцијален ризик во однос на оправданост на земање на

терапијата
A/ треба да се евалуира оправданоста од употреба на simvastatine и соодветноста на
симптоматскиот третман на болка

B/ битно е да се вклучи антиагрегатна терапија и да се земе во предвид постменопаузалниот

ризик за губиток на миерална коскена густина и остеопороза

C/ соодветноста на симптоматскиот третман на болка треба да се евалуира и да се индицира

антиагрегатна терапија
D/ A и B се точни
6. Идентификација на потенцијален ризик за субоптимална алтернативна терапија доколку
фармакотераписката група е соодветна.
A/ не може да се идентификува таков сигнал

B/ треба да се вклучи посоодветен бета блокатор

C/ пациентит кои се на терапија со glyquidon имаат зголемен ризик за бубрежна инсуфициенција

па заради тоа треба да се започне терапија со фуросемид и ACE-инхибитори

D/ фуросемид и подобар бета блокатор треба да се вклучат во терапијата

7. Која од следните состојби не мора да е присутна?

A/ остеопенија/остеопороза

B/ комбинирана дислипидемија

C/ Кардиоваскуларна терапија може да се користи само за третман на хипертензија

D/ се од погоре наведеното

8. Кои други состојби може да бидат недијагностицирани?

A/ тремор

B/ деменција

C/ мигрена

D/ A и C

9. Потребени се комплетни информации за пациентот и резултати од лаб. Тестови за да :

A/ се генерираат потенцијалните ризици

B/ да се намали ризикот за непотребна терапија

C/ евалуација на соодветноста на терапијата

D/ за било каква препорака

10. Дали може да се изведат одредени заклучоци и да се дадат одредени препораки во

овие услови?
A/ не може да се дадат препораки во моментот

B/ може да се репорача зголемен внес на течности, промени во животен стил и самомониторинг

C/може да препорачаме зголемен внес на Ca

D/ може да препорачаме под B и C

11. Потреби се комплетни информации за статусот на пациентот и ЛАБ тест за:

A/ идентификација на потенцијалните ризици за НРЛ и нивна превенција

B/ евалуација на соодветната индикација за терапија

C/ дополнителни советувања

12. Колку се точни овие заклучоци

A/ целосно

B/ најверојатно најголемиот дел се точни, со мали ограничувања

C/ најголемиот дел се точни, освен терапијата со metformine и антиагрегатна терапија

D/ најголемиот дел се точни, освен терапијата со metformine и furosemide

13. Од оваа перспектива, кои од заклучоците не се соодветни

A/ препорака за антиагрегатна терапија

B/ препораки за метформин и антиагрегатна терапија

C/ препораки за фуросемид и антиагрегатна терапија

D/ препораки за метформин

14. Од оваа перспектива, кои лекови од терапискиот протокол се асоцирани со мултипен

бенефит за пациентот?
A/ metoprolol, ACE инхибитори, isossorbide dinitrate, calcium, simvastatine

B/ simvastatine, calcium

C/ simvastatine, metoprolol, ACE-инхибитори, calcium

D/ metoprolol, ACE-инхибитори

15. Кои други препораки и совети треба да бидат дадени?

A/ треба да се земат во предвив други лекови од групите на HMG-CoA инхибитори и ACE-
инхибиори, да се индивидуализира дозата

B/ прилагодување на дозата треба да се направи кај simvastatine и perindopril

C/ прилагодување на дозата треба да се направи кај simvastatine и и други ACE-I

D/ треба посебна претпазливост при употреба на perindopril

16. Која е вашата прва препорака?

A/ да прекине со консумација на сок од грејпфрут.

B/ да ја намали дозата на metoprolol и simvastatine.

C/ да прекине да пие сок од грјпфрут и да ја користи терапијата со диуретикот симптоматски.

D/ да прекине да пие сок од грјпфрут и да ја користи терапијата со диуретикот симптоматски. Да

се започне со терапија со инсулин.

17. Доклку планирате интервенција, кој од ризиците би го елиминирале иницијално?

A/ ризикот од хиперкалемија

B/ ризикот од брадикардија и хипотензија

C/ ризикот од хипергликемија

D/ ризикот од остеопороза

18. Препорачајте го вашиот финален тераписки протокол?

A/ metoprolol, ACE-инхибитор, isosorbite dinitrate, nitroglycerin, furosemide, insulin, calcium,
simvastatine (?), antiosteoporotic или третман на болка(?)

B/ metoprolol, ACE-инхибитор, isosorbite dinitrate, nitroglycerine по потреба, furosemide, calcium,

gliquidon- во помали дози, insulin, simvastatine (?), третман на болка или остеопороза (?)

C/ metoprolol, ACE-инхибитор, nitroglycerine по потреба, furosemide, calcium, gliquidon- помали

дози, insulin, simvastatine (?), третман на болка или остеопороза (?)

D/ metoprolol, ACE-инхибитор, isosorbite dinitrate, nitroglycerin as needed, furosemide, insulin,

calcium, simvastatine (?), антиостеопороза терапија

19. Што од доленаведеното е најзначајно во процесот на фармацевтска интервенција?

A/ добра соработка со лекар

B/ сеопфатно професионално знаење од лекарот и фармацевтот

C/ способност за зимплификација во објаснување на оправбданоста за превземање на

интервенција

D/ надминување на self-barriers во интерперсоналните контакти

20. Дали аптекарите ( community pharmacists ) треба да поседуваат вештини од областа на

клиничка фармација?
A/ не

B/ да, додипломска едукација и последипломско усовршување / тренинг

C/ да, последипломски тренинг за оние кои се заинтересирани за менаџирање на индивидуални

ризици со терапија

D/ немам мислење
-