Универзитет „Св.

Кирил и Методиј“ – Скопјe

Медицински факултет

Семинарска работа по предметот Анестезиологија со

реанимација
Тема: ПРОПОФОЛ

Ментор: Изработилe:
Асис. Д-р. Марија Толеска Тамара Анѓелкоска 17525
Беџет Сејфула 17567
Снежана Ѓурова 17468
 СОДРЖИНА
Вовед ...................................................................................................……..….3

Индикации – Контраиндикаци…………………………………………….....4

Механизам на дејство ...........................................................…………………5

Апликација ..........................................................................................………..5

Бременост – Доење ...........................................................................…………7

Несакани ефекти – Токсичност .......................................................…………8

Propofol Infusion Syndrome (PRIS)…………………………………………...9

Заклучок .............................................................................................………..10

Користена литература......................................................................………....11

2|Page
 Вовед

Пропофол, хемиски познат како 2,6-diisopropylphenol, е лек со кратко

дејство кој се користи при индукција на анестезија и/или при третман на
рефрактерен статус епилептикус, што резултира со намалена свест и
губиток на меморија. Тој е откриен во 1977 година. Се аплицира на
пациентите интравенозно и неговиот максимален ефект се случува за
околу две минути и обично трае од три до пет минути .Заради тоа што
интравенскиот препарат има впечатлива бела боја и наликува на млеко, се
нарекува и како “амнестичко млеко”. Исто така во јавноста е познат како
лекот кој е одговорен за смртта на Michael Jackson поради тоа што ако се
употребува во неадекватни дози и услови прави тешка хипотензија и
кардијак арест. Исто така во САД многу доктори лично го злоупотребуваат
заради чувството на еуфорија што го предизвикува и заради неговото брзо
дејство и брзо поминување на дејството. Во едно истражување на
Универзитетот во Јута, САД, во периодот од 1992-2009 година, докторите
откриле 45 објавени случаеви на злоупотреба на пропофол, од кои во 40
случаеви биле инволвирани здравствени работници, а од нив 18 завршиле
летално.

3|Page
  Индикации - Контраиндикации

- Индикации: Пропофол се користи за индукција на анестезија и за

продолжување на анестезијата. Тој често се користи наместо натриум
тиопентал за започнување на анестезија, бидејќи закрепнувањето е побрзо
и „јасно“. Пропофол се користи и кај седација на лица кои имаат потреба
од механичка вентилација, но кои не биле оперирани, како што се
пациентите во одделот за интензивна нега. Установено е дека кај критично
болните пациенти, пропофолот е супериорен во однос на лоразепам заради
неговата ефективност и цена. Иако има поголем полуживот на распаѓање
од лоразепамот, истражувањата докажале дека бензодијазепините како
мидазолам и лоразепам имаат тенденција да се акумулираат кај критично
болните пациенти и со тоа го продолжуваат дејството на седација. Тој се
користи и за процедурална седација.Може да се комбинира и со опиоиди
или бензодијазепини. Поради брзото време на индукција и закрепнување,
пропофолот е исто така широко користен за седација на бебиња и деца
подложени на МНР. Исто така, често се користи во комбинација со
кетамин со минимални несакани ефекти.

- Контраиндикации: Пропофол е контраиндициран кај пациенти со

позната преосетливост кон лекот или кон која било негова компонента.
Емулзијата на пропофол содржи масло од соја, фосфолипид од жолчка од
јајце или јајцев лецитин. Контраиндициран кај пациенти со алергии на
јајца, производи од јајца, соја или производи од соја. Некои емулзии
содржат дополнително натриум метабисулфит, натриум бензоат или
бензил алкохол. Преосетливост кон сулфити се гледа често кај пациенти со
астма.

4|Page
  Механизам на дејство

Вистинскиот механизам на дејство сеуште не е познат. Се смета дека

пропофолот ја потенцира или амплифицира активноста на GABAa
рецепторите и се однесува како нивен позитивен алостеричен модулатор.
Го успорува затворувањето на хлорните канали и во високи дози
пропофолот може да ги активира GABAa рецепторите во отсуство на
GABA, однесувајќи се како GABAa рецептор агонист. Се покажало дека
аналози на пропофол може да бидат и блокатори на натриумови канали.
Се метаболизира преку црниот дроб.

 Апликација
 Анестезија
- Индикации:
<55 години: 40 mg IVP (2-2,5 mg / kg)
> 55 години или ASA III / IV: 20 mg IVP (1-1,5 mg / kg)
- Нега:
<55 години: 0,1-0,2 мг / кг / мин IV
> 55 години или слабее или ASA III / IV: 0,05-0,1 мг / кг / мин IV

5|Page
  Набљудувана анестезија, нега, седација
- Иницирање:
0,1-0,15 мг / кг / мин IV
- Доза на континуитет:
0,025-0,075 мг / кг / мин IV
- Геријатрија:
0,02-0,06 мг / кг / мин IV

 Постоперативна гадење / повраќање

20 мг IV; може да се повтори

 Детска анестезија
- Иницирање:
3-16 години: 2,5-3,5 мг / кг
- Доза на континуитет:
2 месеци - 16 години: 0,125-0,3 мг / кг / мин

6|Page
  Бременост – Доење
- За време на бременост спаѓа во лекови од категорија Б.
Репродуктивни истражувачки студии биле спроведени кај стаорци и зајаци
со примена на интравенска доза од 15 мг / кг / ден и не докажале дека
пропофолот е штетен за бременоста или фетусот. Сепак, се покажало дека
пропофол предизвикува смрт кај мајки стаорци и зајаци и намалување на
преживувањето на нивното потомството за време на доењето кај мајки
животни третирани со 15 мг / кг / ден. Фармаколошката активност на лекот
врз мајката е веројатно одговорна за негативните ефекти што се гледаат кај
потомството. Сепак, нема соодветни и добро контролирани студии кај
бремени жени. Овoј лек треба да се користи за време на бременоста само
доколку е неопходно да се направи некоја оперативна процедура и
анестезијата да не е подолга од 3 часа, заради преминувањето на лекот низ
плацентарната мембрана и потенцијалното штетно дејство кон плодот.
- Истражувањата со мајки кои дојат покажале дека мали количини на
пропофол минуваат во мајчиното млеко.

7|Page
 Несакани ефекти - Токсичност

- Низок крвен притисок, понекогаш потребна инфузија на течност и

намалена стапка на администрација на пропофол,
- Премногу низок срцев ритам, што може да биде сериозно во ретки
случаи,
- Конвулзии како кај епилепсија,
- Алергиски реакции, вклучително и отекување на лицето, јазикот или
грлото, отежнато дишење, црвенило на кожата и низок крвен
притисок,
- Имало случаи на постоперативна загуба на свеста. Затоа, мора
внимателно да се следи за време на будењето,
- Белодробен едем по администрација на пропофол,
- Воспаление на панкреасот,
- Високи триглицериди,
- Осип,
- Чешање,
- Иритација на кожата и вените каде е инјектиран лекот,
- Стегање во градите и гушење,
- Развој на дисфункција на белите дробови, респираторна ацидоза,
- Бубрежната инсуфициенција е ретка и често фатална состојба
позната како синдром на инфузија на пропофол, која се
карактеризира со разградување на мускулите, високо ниво на
протеини и срцева слабост,
- Неболеви движење на мускулите или сериозни грчеви во кои главата
се наведнува наназад,
- Може да се развие гранулоцитопенија, тромбоцитопенија или
тромбоза.

8|Page
 Propofol infusion syndrome (PRIS)

Тој е редок синдром кој се јавува кај пациентите кои примаат

долготрајна седативна и анестетична терапија на пропофол. Може да
доведе до срцева слабост, рабдомиолиза, метаболна ацидоза и бубрежна
слабост и често е фатален. Хиперкалемијата, хиперлипидемија и
црнодробно зголемување се јавуваат заради дирекна инхибиција на
митохондријалниот респираторен синџир или нарушување на
метаболизмот на масни киселини. Овој синдром е асоциран со високи дози
и долготрајна употреба на пропофол ( >4 mg/kg/h подолго од 24 часа).
Многу почесто се јавува кај деца,а висок ризик имаат критично болните
пациенти на интензивна нега кои примаат катехоламини и
глукокортикоиди. Раното препознавање на синдромот и преќинувањето на
терапијата со пропофол значително го намалува морбидитетот и
морталитетот.

9|Page
Заклучок

Пропофолот претставува широко употребуван лек за вовед во

анестезијата и во интензивното лекување. Неговото дејство започнува
многу брзо, но и брзо поминува. Има антиеметично дејство и многу
добро го поднесуваат пациентите. Овој лек треба да се аплицира
исклучиво во болнички услови и да се мониторираат константно
виталните параметри за време на неговото дејство од страна на
анестезиологот. Пропофолот може да створи зависност и затоа
вниматилно треба да се ракува со него и персоналот да биде биде
обучен и спремен за неговите несакани реакции и навремено да
реагираат на нив, бидејќи во спротивно ситуацијата може да име
летален исход.

10 | P a g e
 Користена лутература

1. Propofol. (2004, March 1).Accessed 05.12.2019 < https://en.wikipedia.org/wiki/Propofol>

2. Propofol. (2014, December 19 ), accessed 10.12.2019

<http://www.everydayhealth.com/drugs/propofol>

3. Drugs&Medications,Propofol Vial, webmd<http://www.webmd.com/drugs/2/drug-3519/propofol-

intravenous/details/list-contraindications>

4. Diprivan (propofol) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more, Medscape <
https://reference.medscape.com/drug/diprivan-propofol-343100#6>

5. Death of Michael Jackson (2009, June 27), accessed 07.12.2019

<https://en.wikipedia.org/wiki/Death_of_Michael_Jackson >

6. Peter Wehrwein. ( 2011, November 11), Propofol: the drug that killed Michael Jackson -
Harvard Health Blog, accesed 13.12.2019 < https://www.health.harvard.edu/blog/propofol-
the-drug-that-killed-michael-jackson-201111073772 >

7. Kam PC and Cardone D. (n.d.). Propofol infusion syndrome. - PubMed - NCBI. Retrieved
from <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17567345>

11 | P a g e