Zadania z rachunku prawdopodobieństwa – 14

TWIERDZENIA GRANICZNE

PODSTAWOWE FAKTY I DEFINICJE

Fakt (Nierówność Markowa)
Jeżeli X jest zmienna, losowa, o wartościach nieujemnych wtedy dla dowolnego a > 0

E[X]
P (X ≥ a) ≤ .
a

Fakt (Nierówność Czebyszewa)

Jeżeli X jest zmienna, losowa, o skończonej wartości oczekiwanej µ i wariancji σ 2 , wtedy dla dowolnego k > 0

σ2
P (|X − µ| ≥ k) ≤ .
k2

Fakt
Jeżeli V ar[X] = 0, to P (X = E[X]) = 1.
Twierdzenie (SÃlabe prawo wielkich liczb)
Niech X1 , X2 , . . . , be,dzie cia,giem niezależnych zmiennych losowych o tym samym rozkÃladzie prawdopodobieństwa,
o skończonej wartości oczekiwanej E[Xi ] = µ, i = 1, . . . , n. Wtedy dla każdego ε > 0,
µ¯ ¯ ¶
¯ X1 + · · · + Xn ¯
P ¯ − µ¯≥ε →0 gdy n → ∞.
¯ n ¯

Twierdzenie (Centralne Twierdzenie Graniczne)

Niech X1 , X2 , . . . be,dzie cia,giem niezależnych zmiennych losowych o tym samym rozkÃladzie i skończonej wartości
oczekiwanej E[Xi ] = µ < ∞ oraz skończonej wariancji V ar[Xi ] = σ 2 < ∞ dla i = 1, 2, . . . , n. Wtedy rozkÃlad zmiennej
losowej
X1 + X2 + · · · + Xn − nµ
√
σ n
da,ży do rozkÃladu normalnego standaryzowanego gdy n → ∞. To znaczy dla −∞ < a < ∞
µ ¶ Z a
X1 + X2 + · · · + Xn − nµ 1 x2
P √ ≤a →√ e− 2 dx,
σ n 2π −∞

gdy n → ∞.
ZADANIA

1. Niech X be,dzie zmienna, losowa, oraz niech E[X] = V ar[X] = 20. Oszacuj P (0 < X < 40).
2. Wiadomo, że liczba punktów zdobytych przez losowego studenta na Wste,pie do rachunku prawdopodobieństwa
jest zmienna, losowa, X o wartości oczekiwanej E[X] = 75.
(a) Oszacuj z góry prawdopodobieństwo, że losowo wybrany student zdobe,dzie co najmniej 85 punktów.
Dodatkowo wiadomo, że V ar[X] = 25.
(b) Oszacuj z góry prawdopodobieństwo, że losowo wybrany student zdobe,dzie co najmniej 85 punktów.
(c) Oszacuj prawdopodobieństwo, że losowo wybrany student zdobe,dzie wie,cej niż 65 i mniej niż 85 punktów.
(d) Ilu losowych studentów musimy wybrać, aby mieć pewność, że z prawdopodobieństwem co najmniej 0, 9 średnia
zdobytych przez nich punktów odchyli sie, od 75 o co najwyżej 5. Prosze, nie używać Centralnego Twierdzenia
Granicznego.
(e) Prosze, rozwia,zać podpunkt (d) za pomoca, Centralnego Twierdzenia Granicznego.
3. Niech X1 , . . . , X20 be,da, nizależnymi zmiennymi losowymi o rozkÃladzie Poissona i wartości oczekiwanej równej 1.
(a) Wykorzystaj Nierówność Markowa aby oszacować
à 25
!
X
P Xi > 20 .
i=1

(b) Wykorzystaj Centralne Twierdzenie Graniczne aby oszacować

à 25
!
X
P Xi > 20 .
i=1

4. Rzucamy kostka, tak dÃlugo, aż suma uzyskanych we wszystkich rzutach oczek przekroczy 300. Oszacuj prawdopodobieństwo,
że be,dziemy potrzebowali co najmniej 80 rzutów.
5. Adam kupiÃl 100 żarówek. Czas świecenia każdej żarówki jest niezależna, zmienna, losowa, o rozkÃladzie wykÃladniczym
i wartości oczekiwanej równej 5 godzin. Adam wkre,ciÃl żarówke, w korytarzu i zapaliÃl światÃlo. W chwili, kiedy żarówka
sie, przepali Adam natychmiast wymienia ja, na nowa,. Oszacuj prawdopodobieństwo, że po 525 godzinach Adam wcia,ż
be,dzie miaÃl jaka,ś nieprzepalona, żarówke,.