WIRUSY I BAKTERIE

Wirusy – to małe cząstki zakaźne, które potrafią wnikać do komórek organizmów (roślin, zwierząt, bakterii) i wywoływać ich
choroby:

a)Nie należą do organizmów ponieważ:

- nie mają budowy komórkowej, składają się z kwasu nukleinowego, który jest zamknięty w otoczce zbudowanej z białek;

- nie wykazują czynności życiowych (nie oddychają, nie odżywiają się, nie rozmnażają się tylko zwiększają swoją liczbę czyli
namnażają się).

Bakterie – to organizmy jednokomórkowe, które nie mają jądra komórkowego. Zawierają jedynie nić DNA zanurzoną w
cytozolu i komórka jest otoczona ścianą komórkową. Zasiedlają one wszystkie środowiska. Niektóre bakterie potrafią
przetrwać w bardzo trudnych warunkach np. w gorących źródłach:

I.Odżywiają się najczęściej cudzożywnie:

- niektóre są pasożytami: pobierają pokarm z ciał innych organizmów i wywołują ich choroby np. u człowieka bakterie
powodują anginę, tężec czy boreliozę;
- bakterie żyjące w ścisłych związkach z innymi organizmami np. bakterie żyjące w korzeniach łubinu , związek ten jest
korzystny dla obu stron;
- odżywiają się szczątkami innych organizmów poprzez ich rozkład
II. niektóre spośród bakterii są samożywne, przy czym niektóre z nich przeprowadzają fotosyntezę.

III. Niektóre bakterie oddychają tylko tlenowo, inne tylko bez udziału tlenu.

IV. Rozmnażają się bezpłciowo, przez podział komórki (komórka bakterii dzieli się na dwie komórki nazywane komórkami
potomnymi.

Znaczenie bakterii w przyrodzie: rozkładają szczątki organizmów, zapobiegają ich gromadzeniu i uczestniczą w tworzeniu
gleby.
Znaczenie bakterii dla człowieka: są wykorzystywane do: produkcji serów, kefirów, jogurtów; rozkładu zanieczyszczeń w
oczyszczalniach ścieków; wytwarzanie niektórych leków np. antybiotyków. Istnieją też bakterie, których działanie jest
szkodliwe, wywołują na przykład procesy gnilne pogarszające jakość żywności albo powodują groźne choroby.

Kształt bakterii: Kuliste mogą tworzyć skupiska np. dwoinki; Podłużne np. paciorkowce; Spiralne np. gronkowce

Wirusy Bakterie
Budowa Nie mają budowy komórkowej Organizmy jednokomórkowe
Wielkość Bardzo małe (mikroskop elektronowy) Większe od wirusów, można je
zobaczyć przez normalny mikroskop
Rozmnażanie nie rozmnażają się tylko zwiększają Rozmnażają się przez podział komórki
swoją liczbę czyli namnażają się.

Czynności życiowe Nie wykazują czynności życiowych

Wykazują czynności życiowe:
rozmnażają się, odżywiają się,
oddychają
Choroby przenoszone drogą kropelkową dostają się do organizmów wraz z wdychanym powietrzem

Wirusy Grypa: gorączka, Ospa wietrzna: Odra: gorączka, Różyczka: Świnka:

kaszel, silne bólegorączka, wysypka wysypka, ból gorączka, gorączka, bolesne
mięśni i głowy czerwone grudki po gardła, kaszel czerwone plamy powiększenie
kilku dniach na ciele ślinianek
zasychają przyusznych
Bakterie Gruźlica: kaszel, gorączka, ból w klatce piersiowej, spadek masy ciała
Choroby przenoszone przez krew
Wirusy AIDS: przenoszony przez krew i drogę płciową, spadek odporności organizmu
Bakterie Borelioza: ugryzienie przez zakażonego Tężec: zanieczyszczenie rany glebą, w której znajdują
kleszcza, rumień na skórze, gorączka, ból się komórki bakterii, zaburzenia czucia, bóle głowy,
głowy, osłabienie silne skurcze mięśni, drgawki
Choroby przenoszone drogą pokarmową
Bakterie Salmonelloza: bakterii przenoszone wraz z pokarmem, gorączka, silne bóle brzucha, wymioty, mdłości,
biegunka