BAKTERIE

Bakterie -organizmy jednokomórkowe o prostej budowie, które nie wykształciły jądra komórkowego.
Bakterie są obecne we wszystkich środowiskach na Ziemi.

Funkcje życiowe bakterii

Odżywianie

Cudzożywne Samożywne (mają chloroplasty)

Złe Dobre
-Pasożyty -symbioza (np. bakterie w przewodzie pokarmowym krowy)
- martwa materia

ODDYCHANIE

Tlenowe Beztlenowe (fermentacja)

Rozmnażanie
Bakterie rozmnażają się bezpłciowo przez podział komórki.
Rozmiary i kształty bakterii
Wielkość bakterii = 1/1000 mm

Kształty bakterii:
 Pałeczkowate
 Kuliste
 Przecinkowate
 Spiralne

Znaczenie bakterii
1. Dobre
 Wytwarzanie kompostu
 Wykorzystanie do leków, szczepionek
 Wykorzystanie do produkcji kefirów i jogurtów
 Wykorzystanie do kiszenia ogórków i kapusty
 Zastosowanie w oczyszczalni ścieków
2. Złe
 Psucie owoców, mięsa
 Rozkładają konstrukcji drewnianych
 Wywołują choroby

Choroby bakteryjne:
1. Gruźlica (drogi: bakterie unoszące się w powietrzu, mleko chorej krowy,
profilaktyka: szczepienia, leczenie chorych)
2. Borelioza (drogi: ukąszenie zakażonego kleszcza, profilaktyka: stosowanie
środków odstraszających kleszcze).
3. Tężec (drogi: zanieczyszczenie ran ziemią, kurzem zawierającymi bakterie
tężca, profilaktyka: sczepienia ochronne)
4. Salmonelloza (drogi: spożycie zakażonej żywności , szczególnie mięsa
drobiowego, jaj, profilaktyka: higiena osobista, prawidłowe
przygotowanie żywności)
WIRUSY
 Wirusy nie są organizmami lecz bezkomórkowymi formami
wymagającymi do żywienia obecności komórek organizmów.
Wirusy nie przeprowadzają takich procesów życiowych jak: oddychanie,
odżywianie, wydalanie.
Wirusy do namnażania się potrzebują żywych komórek.

Wirusy mogą mieć różne kształty:

 Forma złożona
 Forma bryłowa
 Forma spiralna
Drogi rozprzestrzeniania się wirusów:
 Bezpośredni kontakt z osoba chorą
 Stykanie się z zanieczyszczoną wirusami powierzchnią różnych
przedmiotów
 Przenosza się z pokarmem
 Przez kontakt z zakażoną krwią
 Przez kontakt z wydzielinami i wydalinami osób chorych
 Drogą kropelkową, czyli rozprzestrzenianie się w powietrzu przez
kichanie i kaszel
Zasady ochrony (profilaktyka) przed wirusami:
1. Przestrzeganie zasad higieny np. mycie rąk
2. Stosowanie sczepień ochronnych
Choroby wywołane przez wirusy:
1. Grypa – drogi: droga kropelkowa, profilaktyka: szczepienia, unikanie
kontaktu z osobami chorymi;
2. Ospa wietrzna- drogi: droga kropelkowa lub bezpośredni kontakt z chorą,
profilaktyka: izolacja chorych, szczepienia
3. Różyczka- drogi: droga kropelkowa, profilaktyka: szczepienia
4. Świnka- drogi: droga kropelkowa, poprzez ślinę pozostawiona na jedzeniu albo
przedmiotach, profilaktyka: szczepienia, przestrzeganie zasad higieny
5. Odra- drogi: droga kropelkowa, profilaktyka: szczepienia ochronne
6. AIDS- drogi: kontakt z płynami ciała zakażonego człowieka, profilaktyka:
unikanie sytuacji sprzyjających przeniesieniu wirusa np.
nieodpowiedzialne kontakty seksualne.