WIROIDY

Wiroidy są najmniejszymi znanymi do tej pory patogenami roślin. Mają postać

bezkomórkową oraz są zakaźne. Zbudowane są z pojedynczej kolistej nici RNA. Ich
budowa nie jest podobna do budowy typowego wirusa, ponieważ wiroidy nie posiadają
kapsydu ani nie mają możliwości syntezy własnych białek. Jest to spowodowane tym,
że ich genom nie koduje żadnego białka. Aby mogło dojść do namnażania, organizm
wykorzystuje enzymy znajdujące się u gospodarza, są nimi: ligaza oraz Rnaza.
Zakażenie wiroidem przenosi się przez mechaniczne uszkodzenie rośliny, rzadziej
przez pyłek chorej rośliny. Symptomami choroby są deformacja i wyginanie się liści,
karłowacenie rośliny, zmiana zabarwienia roślin, niekiedy martwica tkanek.Wyróżnia
się dwie rodziny tych wirusów: Pospiviroidae oraz Avsunviroidae. Celem ataku są rośliny
wyższe, szczególnie ziemniaki,ale i również rośliny wieloletnie np. owoce cytrusowe.
Wywołują choroby takie jak: smugowatość liści ziemniaka oraz wrzecionowatość bulw
ziemniaka,bladości owoców ogórka.

SMUGOWATOŚĆ LIŚCIA ZIEMNIAKA

WRZECIONOWATOŚĆ BULW ZIEMNIAKA

 PRIONY
Nazwą tą określa się białkowe cząsteczki zakaźne, nie posiadające kwasu
nukleinowego. Występują pospolicie w organizmie, charakter infekcyjny nabierają
wówczas gdy zostanie zmieniona ich naturalna konformacja. Przyczyniają się do
chorób układu nerwowego. Najbardziej rozpoznawalną chorobą wywołaną przez
priony jest gąbczasta encefalopatia bydła (BSE), zwana również chorobą „szalonych
krów”, która dotknęła bydła hodowlanego. Choroba ta posiada wariant, na który mogą
zachorować ludzie, jest to choroba Creutzfeldta – Jakoba, która prowadzi do utraty
komórek nerwowych.

KROWA CIERPIĄCA NA BSE

W PIGUŁCE :
Wiroidy:
• Niewielkie, koliście zwinięte cząstki RNA, bez
białkowego kapsydu.
• Namnażają się w komórkach roślin
• Choroba przez nie wywoływana to m.in. wrzecionowatość bulw ziemniaka

Priony:
• Niewielkie cząstki białek, bez kwasu nukleinowego
• Namnażają się w komórkach zwierząt i ludzi, powodując znaczne zniszczenia ośrodkowego układu
nerwowego
• Choroba Creutzfeldta – Jakoba (choroba wściekłych krów)

Cechy wspólne wiroidów i prionów

• brak enzymów metabolicznych;
• namnażanie się wewnątrz komórek gospodarza;
• wywołują choroby;
• nie są zaliczane do organizmów żywych.