UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANES

FAKULTETI I INXHINIERISE ELEKTRIKE

LABORATORI I MATJEVE ELEKTRIKE

Laboratori: "Kontrolli i ampermetrave,voltmetrave dhe

vatmetrave me metoden e krahasimit"

Punoi: Std: Anisa TABAKU Pranoi: Prof. As. Genci SHARKO

Grupi: BCH __Ing.Telekomunikacioni IIB___

1
Faqe
 Viti akademik: 2022-2023

Përmbajtja
1. Programi i punes ...................................................................................................................................... 2
2. Aparatet dhe Materialee perdorura: ....................................................................................................... 2
3. Njohuri te pergjithshme ........................................................................................................................... 2
4. Procedura: ................................................................................................................................................ 2
5. Konkluzione: ............................................................................................................................................. 3

1. Programi i punës

a) Njohuri te përgjithshme
b) Kontrolli i jashtëm i aparatit.
c) Te percaktohet gabimi kryesor dhe variacioni i tregimit te Aparatit.
d) Te përcaktohet gabimi suplementar ne tregimin e Aparatit.
e) Te përcaktohet koha e qetësimit e Aparatit.
f) Te maten rezistencat e izolimit e Aparatit.
g) Te ndërtohen grafiket e korrigjimeve për tregimet e Aparatit.

2. Aparatet dhe Materialet e përdorura:

a) Ampermeteri qe do te kontrollohet
b) Reostat
c) Akumulator
d) Ampermeter kampion

3. Njohuri te përgjithshme
.
Gjate perdorimit te zakonshem te aparateve te matjeve direkte,pjese te tyre pesojne nje lloj
konsumimi dhe pjese te tjera pesojne ndryshim te parametrave,ose demtime si p.sh. keputjet e
sustave spirale.
Keto jane shkaqet qe cojne ne rritjen e gabimeve qe bejne aparatet,ndaj lind nevoja qe ti
ushtrohen kontrollit periodik te tyre pas remontit perte percaktuar gabimet e tyre dhe per te
percaktuar nese jane brenda klases se matjes apo jo.

Sipas menyres se shprehjes gabimet kategorizohen keshtu:

2
 1. Gabimi absolut (Gab) shpreh diferencen ndermjet vleres se matur dhe asaj
reale,Gab=Mx-M0.Korrigjimi shpreh vleren qe i duhet shtuar vleres Mx per te marre M0.
ϴ=M0-Mx= -Gab
2. Gabimi relativ (Grl) percakton ne menyre indirekte perpikmerine e matjes dhe gjendet
𝐺𝑎𝑏 𝑀𝑥−𝑀0
keshtu :𝐺𝑟𝑙 % = 𝑀0 100% = 𝑀0 100%
3. Gabimi i referuar (Grf) percakton ne menyre indirekte perpikmerine e aparatit mates dhe
𝐺𝑎𝑏 𝑀𝑥−𝑀0
gjendet keshtu :𝐺𝑟𝑓% = 𝑀𝑚 100% = 𝑀𝑚 100%

Nje tjeter koncept i rendesishem qe lidhet me gabimet ne matje te aparateve eshte edhe
variacioni.
Variacion i tregimeve te aparatit quhet diferenca e tregimeve te tij ne rritje me tregimet ne
zvogelim per te njejten vlere reale te madhesise qe matet.
𝑀0𝑟𝑟−𝑀0𝑧
Variacioni llogaritet me kete formule: 𝑉 % = 100%
𝑀𝑚
Sipas kushteve te perdorimit ,gabimet klasihikohen keshtu:

1. Gabime kryesore ,te cilat jane gabime qe ben aparati kur punon ne kushte normale
2. Gamime suplementare ,te cilat jane gabime qe percaktohen si diferenca e tregimit te
aparatit ne kushte te ndryshme nga ato normale dhe gabimit kryesor,pra gabimit ne
kushte normale.

Metoda me efektive per kontrollin e aparateve eshte metoda e krahasimit sepse

perdoret edhe ne rryme te vazhduar dhe alternative.

Per te kontrolluar aparatet me metoden e krahasimit duhet qe:

1.Si aparate kampione duhet te perdoren aparate me gabime te lejuara 3 - 5 here me

te vogla se gabimi i lejuar i aparatit qe kontrollohet, ne rastin kur nuk meret parasysh
korigjimi ne tregimet e aparatit kampion dhe 2 - 3 here me te vogla kur ky korigjim
meret parasysh .

2. Si kampione duhet te zgjidhen aparate te tille qe variacionin e tregimit ta kene jo

me te madh se 1/2 e gabimit te lejuar.
3. Si aparate kampion ,zakonisht duhet te zgjidhen aparate qe kane te njejtin sistem
me aparatin qe po kontrollohet
4. Aparati kampion duhet te zgjidhet me kufi matje, vlera maksimale e shkalles se
aparatit, jo me te medha se 1.25 e kufirit nominal te aparatit qe kontrollohet.

3
4. Procedura:

1.Pika e pare e punes eshte zgjedhja e aparatit qe do te kontrollohet,qe ne kete rast eshte
ampermetri, me pas behet kontrolli i jashtem i ampermetrit qe do ti nenshtrohet procesit te
kontrollit..
Ne kete rast ,nga kontrolli i jashtem i ampermetrit vihet re si ai eshte i sistemit
magneto_elektrik,punon ne pozicion vertikal,njesia matese e tij eshte miliamper (mA);vlera
nominale eshte 30(mA),numri maximal i ndarjeve eshte 75 dhe klasa 0.5.
Gjithashtu,gjate kontrollit te jashtem te ampermetrit shihet se ai nuk ka demtime te jashtme.

2.Duke pasur parasysh llojin e aparatit qe kontrollohet zgjidhet edhe skema e kontrollit,qe ne kete
rast eshte:

3. Hapi tjeter eshte ngrohja e aparateve per rreth 20-30 minuta me nje shkalle ngrohje
rreth 75% e ngarkeses se tyre ne menyre qe te stabilizohen parametrat e temperatures
se rezistencave te brendshme.

Fill pas kesaj fillon kontrolli i aparatit. Kontrolli behet ne ritje dhe ne zvogelim te
tregimit, duke vendosur shigjeten e tij me rradhe ne te gjitha vlerat numerike te
shkalles. Ne fillim duke rritur rrymen, tensionin apo fuqine, sipas rastit, nga zeroja
gjer ne vlere nominale (kontrolli ne rritje te shkalles) dhe pastaj duke zvogeluar ato
gjer ne zero per te njejtat vlera numerike te shkalles .
Llogaritjet e bera per gjetjen e gabimeve absolute,relative ,te referuara,per gjetjen e
korrigjimkt dhe variacionit jane bazuar ne formulat e meposhtme: Gab=Mx-M0, 𝐺𝑟𝑙 % =
𝐺𝑎𝑏 𝑀𝑥−𝑀0 𝐺𝑎𝑏 𝑀𝑥−𝑀0
100% = 𝑀0 100%,:𝐺𝑟𝑓% = 𝑀𝑚 100% = 𝑀𝑚 100%, ϴ=M0-Mx= -Gab, :
𝑀0
𝑀0𝑟𝑟−𝑀0𝑧
𝑉%= 100%
𝑀𝑚
Ndersa llogartija e gabimit suplementar nga ndikimi i pjerresise gjendet duke
ndryshuar pozicionin e aparatit kundrejt boshtit te tij te rrotullimit dhe llogaritet si
𝑀𝑟𝑟+𝑀𝑧
Mmes= 2 ,ndersa per 4 pozicionet e pjerresimit llogaritet ne kete menyre 𝛽𝑖% =
𝑀1−𝑀𝑚𝑒𝑠
100%.
𝑀𝑚

4
Te dhenat eksperimentale dhe llogaritjet ndodhen ne tabelen Nr. 3 dhe 5.

5 Konkluzione:
a)Meqenese gabimi kryesor i referuar nuk e kalon vleren e percaktuar ne tabelen
numer 1 ,atehere ampermetri qe kontrollohet eshte brenda klases se tij te
perpikmerise. Gabimi maximal i referuar eshte 0.5 dhe eshte i barabarte me klasen e
aparatit.

b) Gabimet suplementare nga ndryshimi i pjerresise jane brenda normes se tyre te

percaktuara nga KEN ,ndaj thuhet se ampermetri qe u kontrollua eshte i ekuilibruar.

c)Nga grafiku i korrigjimeve per tregimet rritese vihet re se ekziston nje lidhje
korrelative e bute pozitive ndermjet korrigjimeve perkatese te tregimeve te aparatit
dhe se vlerat e korrigjimeve jane gjithmone pozititve.

d) Nga grafiku i korrigjimeve per tregimet zbritese vihet re se ekziston nje lidhje
korrelative e bute negative ndermjet korrigjimeve perkatese te tregimeve te
aparatit dhe se vlerat e korrigjimeve jane gjithmone negative.

e)Nga llogaritjet e variacionit ,por edhe nga ana grafike duket qarte qe ekziston nje
lidhje korrelative pozitive dhe se luhatja me e madhe e vlerave te tij behet kur Mx
ndryshon nga 8 mA ne 12 mA dhe kjo diference eshte e barabarte me 0.35%.