Dinamik Anamnez

Doğan Şahin
Kişilik Bozuklukları ve Dşnamik Psikoterapi Seminerleri -IV
• Kimlik Bilgileri
• Yakınması
• Yakınmaların Öyküsü
• Yakınmalarını nasıl açıklıyor?
• İzlenim, Görünüm, Tutum
• Premorbid Kişilik Özellikleri
• Dekompanse Edici Neden
• Psikiyatrik Özgeçmiş
• Tıbbi Özgeçmiş
• Psikiyatrik Soy geçmiş
• Tıbbi Soy geçmiş
• Yaşam Öyküsü
• Cinsel Gelişim Öyküsü ve Cinsel Yaşam
• Kişilik Özellikleri
• Aile İçi İlişkiler
• Arkadaşlık İlişkileri
• Yakın İlişkiler
• Nesne İlişki Biçimi
• Rüyalar
• Çocukluk anısı
• Savunma Mekanizmaları
• İçgörü ve Psikolojik Düşünme Yeteneği
• Tedavi Beklentisi
• Tanı ve Formülasyon
• Olası Terapi Süreci, Transferans ve
Kontrtransferans
Kimlik Bilgileri
• Başvuru Tarihi • Kim(ler)le Yaşadığı
• Adı Soyadı • Doğduğu bölge
• Doğum Tarihi • Büyüdüğü bölge
• İşi • (Dini, Mezhebi, Etnik kökeni)
• Eğitimi
• Medeni Hali
YAKINMASI
• Psikiyatrik Semptomlar
• B- İnsanlar arası ilişkilere ait yakınmalar
• C- Özel ilişkilerine ait yakınmalar
• D- Sosyal ve Mesleki işlevsellikle ilgili yakınmalar
• Yakınmalarının, şiddeti, niteliği ve sıklığı
YAKINMALARIN ÖYKÜSÜ
• Yakınma(lar)sının başlama tarihi
• Ne kadar zamandır sürdüğü
• Artma ya da azalma olup olmadığı
• Artma, azalma varsa bir şeyle bağlantısı var mı?
YAKINMALARINA DAİR İÇ-GÖRÜSÜ
Neleri yakınmalarının nedeni olarak gösteriyor
Geçmiş yaşantıları ile şimdiki durumu arasında bağlantılar kuruyor mu,
kuruyorsa ne tür bağlantılar kuruyor
İZLENİM, TUTUM VE GÖRÜNÜM
• Kişinin genel görünümü, konuşması, ilişki kurma biçimi, uyumu, kılık
kıyafeti, görüşmedeki tutumu
PREMORBİD KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
• Yakınmaları sonradan başlamışsa, yakınmalardan önceki kişilik
özellikleri, genel olarak kendisini nasıl tanımladığı, nasıl biri olduğuna
ilişkin düşünceleri
DEKOMPANSE EDİCİ NEDEN
• Yakınmalarının başlaması ile ilgili bir durum var mı?
• Kayıp (bir yakının ölmesi)
• Ekonomik kayıp, iflas
• Başarısızlık
• Terk
• Agresyonu tetikleyen bir olay
• Performans anksiyetesi
• Diğer
PSİKİYATRİK ÖZGEÇMİŞ
• İlk psikiyatrik başvuru tarihi
• O zamanki yakınmaları
• Gördüğü tedavi biçimi
• Tedavinin ne kadar sürdüğü
• Tedavinin nasıl sonuçlandığı
• O deneyim için hissettikleri
• Daha sonraki başvurular
• Bunlarla ilgili tedaviler
• Bunlarla ilgili duygu ve düşünceleri
• Madde Ve Alkol Kullanımı
• Madde kullanmış mı? / kullanıyor mu?
• Ne zamandan beri madde kullanımı var
• Alkol kullanımı var mı?
• Ne zamandan beri
• Alkol kullanımının dozu (haftada 50 mg rakı eşdeğeri alkol miktarı)
Travma Öyküsü?
• Fiziksel , Cinsel Tacizler ve
Travmalar
• Fiziksel taciz var mı?
• Kim(ler) tarafından
• Hangi yaşlarda
• Ne kadar sürmüş
• Nasıl algılanmış
• Cinsel Taciz var mı
• Kim(ler tarafından)
• Hangi yaşlarda
• Ne kadar sürmüş
• Nasıl algılanmış
• Ensest ve suistimaller
• Kim(ler) tarafından
• Hangi yaşlarda
• Ne kadar sürmüş
• Nasıl algılanmış
• TIBBİ ÖZGEÇMİŞ
• Fiziksel bir hastalığı var mı
• İlaç kullanıyor mu, kullanıyorsa ne
• Daha önce geçirdiği fiziksel hastalıklar
• Geçirdiği önemil kaza ve yaralanmalar
•
• PSİKİYATRİK SOYGEÇMİŞ
•
• TIBBİ SOYGEÇMİŞ
•
XI- YAŞAM ÖYKÜSÜ
• Doğum Öncesi
• Anne baba nasıl tanışmış, nasıl evlenmişler
• Anne, baba kaç yıllık evlilermiş
• Anne baba ne iş yapıyorlar, nasıl bir yerde yaşıyorlarmış
• İstenen, planlanan bir hamilelikten mi doğmuş
• Kaçıncı çocuk
• Hamilelikte annenin ruhsal veya tıbbi problemi olmuş mu
Bebeklik
• Nerede Doğmuş(Hastane, ev)
• İsmini kim koymuş, isminin
anlamı
• Ne kadar anne sütü almış
• Anne sütünden nasıl kesilmiş
• Anne sütünden kesilmeye nasıl
tepki vermiş
• Bir yaşından evvel anneden
fiziksel ayrılık var mı
• Ne kadar sürmüş, nasıl tepki
vermiş
• Biberon kullanımı olmuş mu
• Hangi aylar arasında biberon
kullanmış
• Yalancı emzik kullanmış mı
• Hangi aylar arasında yalancı
emzik kullanılmış
• Nasıl bir bebekmiş?
Okul öncesi
• Erken çocuklukta anne veya aileden
fiziksel ayrılık var mı
• Ne kadar sürmüş
• Nasıl tepki vermiş
• Oturması, Konuşması, Yürümesi
zamanında olmuş mu
• Sekonder enüresis var mı
• Tuvalet eğitimi ile ilgili tutum
• Nerede yatırılıyormuş
• Gece korkuları var mıymış
• Geçiş obesi var mı kaç yaşına kadar
• Tırnak yeme var mı kaç yaşına kadar
• Kardeş kayıbı var mı, kendisi kaç
yaşındaymış
• Kendisinden sonra doğan çocuklar,
kendisi kaç yaşındaymış
• Aile bütünlüğünü bozan bir ayrılma var
mı, kaç yaşında ve kimden ayrı kalmış,
ne kadar sürmüş
• Aileden uzak kaldığı dönem var mı, kaç
yaşında ne kadar
• Okul öncesi dönemde nasıl bir
çocukmuş
• Ana okulu
• Ana okulu, kreşe gitmiş mi
• Kaç yaşında gitmiş (tarih sorunuz)
• Kaç yıl gitmiş
• Anaokulu uyumu nasılmış

• Okul öncesi tercih ettiği oyunlara ilişkin özellikler

•
İlkokul
• İlkokula başlama tarihi
• Okula başlamaya tepkisi nasıl olmuş
• Okul fobisi, uyumsuzluğu olmuş mu (Ne kadar sürmüş?)
• İO’da nasıl bir öğrenciymiş
• İlk yıl okuma yazma öğrenmiş mi
• İO’da arkadaşlarıyla ilişkisi nasılmış
• Öğretmen ilişkisinin özellikleri
Ortaöğrenim
• Hazırlık okumuş mu
• Hazırlık sınıfına uyum zorluğu olmuş mu
• OO yıllarında nasıl bir öğrenciymiş
• Okulda arkadaş ilişkileri nasılmış
• Sosyal aktivitelere katılım nasılmış
• Öğretmenlerle ilişkileri nasılmış
• Okul başarısı nasılmış
•
• Lisede uyum zorluğu var mı
• Lisede arkadaş ilişkileri nasılmış
• Öğretmenlerle ilişkisi nasılmış
• Lisedeyken meslek seçimi neymiş
Yüksek öğrenim

• Okuduğu üniversite kaçıncı tercihi

• İlk tercihi neymiş
• Üniversitede nasıl bir öğrenciymiş
• Sosyal aktivitelere katılımı nasıl
• Zamanında bitirebilmiş mi
• Okul dışındaki ilgi alanları
•
• Lisanüstü eğitim yapmış mı
• Neden
• Nasıl yaşanmış
İŞ YAŞAMI
• İlk işe ne zaman girmiş
• İşe uyum nasılmış
• Ne kadar çalışmış
• İşten ayrıldıysa nedenleri
• Kaç kez iş değiştirmiş
• Sektör değişikliği var mı
• Meslek değişikliği var mı
• Son 5 yılda kaç kez iş değiştirmiş
• Son 5 yılda en uzun çalıştığın işin
süresi
• Son 5 yılda işsiz kaldığı toplam
süre
• Son 5 yılda işsiz kaldığı en uzun
süre
• Halen çalıştığı işle ilgili pozisyonu
• Halen çalıştığı işle ilgili
memnuniyeti
XII- CİNSEL GELİŞİM ÖYKÜSÜ VE CİNSEL YAŞAM
• Erkek; • Kadın;
• Kaç yaşında sünnet olmuş • Menarş yaşı
• Sünnetle ilgili yaşantısı • Önceden bilgisinin ne ölçüde
• Sünnet düğünü yapılmış mı olduğu
• Sekonder seks karekterlerinin • Temel bilgi kaynağı
gelişmesine karşı tutumu • Menarşa karşı tutumu
• • Sekonder seks karekterlerinn
gelişimine karşı tutumu
• Mastürbasyon yapıyor mu
• Mastürbasyona başlama yaşı
• Mastürbasyonu nasıl öğrenmiş
•
• Cınsel fantezilerin özellikleri
• Cinsel yaşamı ne kadar tatmin edici buluyor
• Cinsel arzu sıklığı
• Cinsel ilişki sıklığı
•
• İlk cinsel ilişkinin yaşı
• İlk cinsel ilişkinin kimle yaşandığı
• İlk cinsel ilişkide ne yaşamış
•
• Orgazm olma sıklığı
• Daha çok hangi durumlarda orgazm oluyor
• Cinsel işlev bozukluğu var mı
• XIII- KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
Oral Karakter Özellikleri

• gece korkuları • Diğer insanlara kendini kabul ettirmek

• okul korkusu ya da uyumsuzluk için küçültücü ya da hoşa gitmeye işleni
üstlenme
• gastrointestinal psikosomatik • Yalnızken kendini rahatsız ve aciz
yakınmalar hissetme ya da yalnızlığı önlemek için
• yeme bozuklukları çok çaba harcama
• isteme zorlukları • Yakın bir ilişki sonlandığında kendini
• verme zorlukları aciz, mahvolmuş hissetme
• danışma ihtiyacı • Genellikle terkedilme korkusu içinde
olma
• önemli konularda kararı başkalarına • Bağlanma korkuları
bırakma alışkanlığı
• İtiraz etme/fikrini söyleme zorlukları
• Yalnız kalma zorlukları
Anal Karakter Özellikleri
• Batıl inançlar( fal, burçlar, astroloi) • Çalışma ve üretkenliğe, eğlenceyi ve
• Majik düşünceler (6. his, telepati vs) arkadaşlık ilişkilerini dışlayacak
ölçüde düşkün olma
• Düzenlilik tertiplilik
• Kararsızlık, karar vermekten kaçınma
• Titizlik, ayrıntıcılık ya da erteleme
• Mükemmeliyetçilik • Ahlak kuralları ve değerler
• Planlı porgramlı olma konusunda aşırı katılık
• Başkalarını işleri kendi kuralları ya da • Duygu ifadesinde kısıtlılık
laşıkanlıklarına göre yapması
konusunda ısrar ya da öyle
yapmayacaklarını düşünüp
kendisinin üstlenmesi
Anal Karakter Özellikleri
• Kişisel çıkarı olmadığı sürece insanlara zaman ayırmama, para ya da hediye
vermeme, cimrilik
• Manevi değerleri olmasa bile eski şeyleri atmama
• Kolleksiyonculuk
• Kortrol ritüelleri
• Başkalarının başına bir şey gelebileceği konusunda evhamlılık
• Sayı sayma, çizgilere, plaklara, tabelalalra dikkat etme gibi obsesyonlar
• Kompülsiyonlar
• Pasif-agresif tutmlar
• Konudan uzak, ayrıntıcı konuşma
Paranoid Özellikler
• Eğer dikkat etmezse insanların kendisini kullanabileceği ya da zarar
verebileceğini düşünme
• Arkadaşlarının sadakat ve güvenirliliğinden zaman zaman endişe etme
• Masum olay ve sözlerden aşağılayıcı, alaycı ya da tehditkar anlamlar
çıkarma.
• Uğradığı hakaret ve zararları bağışlamama ya da kin gütme
• Kendisine karşı kullanılır kuşkusuyla başkalarına açılmamak
• Küçümsendiğine kolayca inandığı için çabuk öfkelenme ve tepki
gösterme
• Eş ya da sevgilisinin sadakatinden haksız yere kuşkulanma
Şizotipal Özellikler
• Kendi aralarında konuşan insanları kendi hakkında konuşuyorlar sanma
• Bazı ilgisiz olayları ya da durumları kendisiyle ilgili sanma
• Tanımadığı insanların olduğu topluluklara gidmekten kaçınma
• Subkülltürel normlara uygunluk göstermeyen ve davranışı etkileyen maik
düşünceler ve garip inançlar
• Alışılmadık algısal yaşantılar, illüzyonlar, gerçek olmayan güç ya da
insanların varlığını hissetme
• Garip egzantrik davranış ya da görünüm.(ör:kendi kendine konuşma,
manyerizm, hijyen ve giyimde uygunsuzluk)
• Garip konuşma ör: belirsiz, konudan uzaklaşan, anlamca yoksuul ya da
uygunsuz soyut konuşma
• Uygunsuz ya da kısıtlı affekt
Şizoid Özellikler
• İnsanlara yakın olmaktan sıkılma
• ailesi ya da arkadaşlarının yanında olmadığı durumlarda daha rahat olma
• Her zaman tek başına yapılan uğraşıları tercih etme
• Öfke ya da neşe gibi güçlü duyguları çok endder gösterme ya da söyleme
• Cinsel ilişkiye girmekte isteksizlik
• Başkalarının övgü ya da eleştirilerine karşı kayıtsızlık
• Birinci derecede akrabalarının dışında en çok bir tane yakın arkadaşı ve
sırdasşınını bulunması
• Affektif küntlük
Histrionik Özellikler
• Sürekli övgü, onay güvence arama çabaları
• Cinsel yönden baştan çıkarıcı görünüm ya da tutum
• Fiziksel çekiciliğe aşırı önem verme
• Duygularını uygunsuz düzeyde abartarak gösterme. Ufak duygusal olaylarda
kontrol edilemeyen, ağalamalar, uygunsuz “sinir krizleri”
• Dikkat odağı olmadığı durumlarda huzursuzluk
• Duygusal tepkilerin hızla değişmesi ya da duygusal yüzeysellik
• Ben-merkezci olma, davranışlarının anında doyum sağlamaya yönelik
olması, doyumun ertelenmesine dayanma gücünün olmaması
• Aşırı izlenimci ve ayrıntıdan yoksun konuşma
Narsisistik Özellikler
• Güvensizlik
• Benlik değeri düşüklüğü
• Küçük düşme korkusu
• Eleştiriye karşı hassasiyet
• Kişiler arası ilişkilerde istismarcılık
• Grandiyözite
• Sorunlarının ve kendisinin çok özel
olmasından dolayı başkaları
tarafından anlaşılamayacağı inancı
• Her şey hakkı olduğu ya da özel
muamele görme beklentisi
• Sürekli ilgi ve hayranlık görme
beklentisi
• Empati eksikliği, başkalarının
sorunlarını anlayamama
• Haset duyguları
BLKÖ Özellikleri
• Karışık, kaotik yaşam öyküsü
• Pasivite; hayatın getirdiklerine kendini bırakmışlık, inisiyatif alamama,
yaşamını yönlendirmeye girişmeme
• İmpulsivite; paradoksal bir şekilde ani çözüm gibi duran eylemlere
girişme
• Dışsallaştırma: yaşamdaki kendi rolünü üstlenememe, dışarıyı
suçlama
BLKÖ Özellikleri
• Yalnızlığın vereceği sıkıntı ile baş etmeye yönelik sahte sosyallik
• Karşısındakini yüceltme ve aşağılama arasında gidip gelen, değişken,
kararsız ve yoğun kişiler arası ilişkiler.
BLKÖ Özellikleri
• Kendisine zarar verebilecek şekilde impuls kontrol zorluğu
• aklına estiği gib para harcama
• yeni tanıdığ biriyle cinsel ilişkiye girme
• fazla içme ya da uyuşturucu kullanma
• tehlikeli bir biçimde araba kullanma
• aşırı yemek yeme
• ufak tefek hırsızlıklar
BLKÖ Özellikleri
• Genellikle bir kaç saat, nadiren bir kaç günden fazla süren, normal
mizaçtan depresyon, irritabilite ya da anksiyeteye sapmalar
• Yersiz ve yoğun öfke ya da öfkenin denetlenememesi
• Yineleyici süisid girişimleri ya da tehditleri, ya dakendini yaralama
BLKÖ Özellikleri
• Aşağıdakilerden en az ikisiyle karekterize belirgin ve kalıcı kimlik
bozukluğu
• Benlik imajı
• cinsel kimlik
• uzun vadeli amaçlar ya da meslek seçcimi
• arkadaş seçimi
• değer yargıları
BLKÖ Özellikleri
• Kronik boşluk ya da can sıkıntısı duygusu
• Gerçek ya da hayali bir terkedilmeyi önlemek amacıyla çılgınca çaba
harcama.
• Destek nesne yokluğunda işlevsellik kaybı
• Yapılaşmış ortamda görece işlevsellik olmasına karşın yapılaşmamış
ortamda işlev kaybı, dağılma
BLKÖ Antisosyal Özellikler
• Okuldan kaçma
• Ailesi veya velisiyle birlikte
oturduğu evden en az iki kez
tüm gece evden kaçma veya bir
kez dönmemek üzere kaçma
• Sık sık fizik kavgalar başlatma
• Birden fazla kavgada silah
kullanma
• Başkalarını cinsel ilişkiye zorlama
• Hayvanlara eziyet etme
• İnsanlara eziyet etme
• Başkalarına malına tasarlayarak
zarar verme
• Tasarlayarak yangın çıkarma
• Sürekli yalan söyleme
• Bırden fazla hırsızlık
• Gasp, zorbalık, yankesicilik
• Dolandırıcılık, insanları işletme
alışkanlığı
XIV- AİLE İÇİ İLİŞKİLER
• Babanın kişilik özellikleri
• Babayla okul öncesi ilişkisinin tanımı
• Babayla gençlik yıllarındaki ilişkisinin tanımlaması
• Babayla şimdiki ilişkisinin tanımlaması
• Babayla şimdiki ilişkisinin tipi
• Annenin kişilik özellikleri
• Anneyle okul öncesi dönemdeki ilişkisini tanımlaması
• Anneyle gençlikteki ilişkisini tanımlaması
• Anneyle şimdiki ilişkisini tanımlaması
• Anneyle şimdiki ilişkisinin tipi
•
• Kardeşlere ilişkin kişilik tanımlaması
• Kardeşlerle ilişkisini tanımlaması
• Kardeşlerle şimdiki ilişkisinin tipi
• XV-ARKADAŞLIK İLİŞKİLERİ
• Kaç tane yakın arkadaşı var
• En yakın arkadaşla yakınlık derecesi
• Arkadaşlarında aradığı özellikler
• XVI- YAKIN İLİŞKİLERİ
• İlk kaç yaşında birinden hoşlanmış ya da aşık olmuş
• İlk aşığın hoşa giden özellikleri
• Daha sonraki ilişkileri;
• Nasıl tanışmış, nasıl biriymiş, nasıl bir ilişkileri varmış, neden
bitmiş, ayrılığa nasıl tepki vermiş
• Aşk nesnesinde aradığı özellikler
• En uzun ilişkisinin süresi
• XVII- GENEL NESNE İLİŞKİLERİNİN TİPLERİ
• Anaklitik: Sömürücü; bağımlı; nesnenin ayrı bir birey olarak algılanamaması
• Sembiyotik: Partnersiz işlev kaybı, yaşam enerjisinin yitimi, kendine
güvensizlik
• Narsisistik; Sürekli onay ve hayranlık beklentisi, devalüasyon
• İdealize: Sürekli mükemmel algılanan bir nesne ile ideal ilişki beklentisi
• Ambivalan: İlişkide karşılıklılık, duygularda ambivalans(alternatifler arasında
seçim yapmakta sıkıntı, güçlük)
• Sürekli ilişki kurmakta güçlük
• Sürekli ilişki kurabilme ancak yakınlaşma durumunda şiddetli çatışma
• Sürekli ilişkide ambivalansa tahammül
• XVIII- RÜYALAR
• Tekrarlayan ya da hatırladığı, kendisini etkilemiş bir rüyası
• XIX- ÇOCUKUK ANISI
• Hayatında anımsadığı en erken anısı ya da çocuklukta aklında kalan bir
anısı
• XX- SAVUNMA MEKANİZMALARI
• Dikkati çeken savunma mekanizmaları
• XXI- İÇGÖRÜ DÜZEYİ VE PSİKOLOJİK DÜŞÜNEBİLME YETENEĞİ
• XXII- TEDAVİ BEKLENTİSİ
• XXIII- TANI VE FORMÜLASYON
• XXIV- OLASI TERAPİ SÜRECİ, TRANSFERANS VE KONTRTRANSFERANS