Chương 1

TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN

Khoa KTKT – Bộ môn Kế toán
 Mục tiêu
Sau khi học xong chương 1 người học có khả năng:

 Hiểu được định nghĩa về kế toán, đối tượng của kế

toán
 Nhận thức được quá trình hình thành và phát triển
kế toán.
 Giải thích được cách thức phân loại kế toán
 Phân biệt được Tài sản và Nguồn vốn của một đơn
vị kế toán
 Hiểu được các nguyên tắc, phương pháp kế toán
 Nhận thức được môi trường pháp lý của kế toán
2
 Nội dung

1.1Định nghĩa kế toán

1.2 Vai trò và chức năng của kế toán
1.3 Quá trình hình thành và phát triển của kế toán
1.4 Đối tượng của kế toán
1.5 Phân loại kế toán
1.6 Các phương pháp kế toán
1.7 Các nguyên tắc và yêu cầu của kế toán
3
1.8 Môi trường pháp lý
 Tài liệu tham khảo

 Luật kế toán
 Chuẩn mực kế toán Việt Nam
 Thông tư số 200/2014/TT-BTC Hướng dẫn chế độ kế
toán doanh nghiệp
 PGS.TS Nguyễn Thị Loan, Giáo trình Nguyên lý kế
toán, Trường Đại học Ngân hàng TPHCM, 2018, Nhà
xuất bản Lao động.
 Võ Văn Nhị (Chủ biên, 2012), Giáo trình Nguyên lý kế
toán, Nhà xuất bản Phương Đông 4
 1.1. ĐỊNH NGHĨA KẾ TOÁN

Keá toaùn laø coâng vieäc tính toaùn, ghi

cheùp baèng con soá bieåu hieän giaù trò tieàn
teä taát caû caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh
trong caùc ñôn vò.
Keá toaùn laø moät ngheä thuaät ghi
cheùp, phaân loaïi, toùm löôït moät caùch coù yù
nghóa tieàn baïc qua caùc khoaûn thöông vuï vaø
caùc söï kieän maø qua ñoù phaàn naøo theå
hòeânKeá
ñöôïc tínhlaø
toaùn chaát
moättaøi chính.
moân (Việnhoïc
khoa kế toán công
veà ghi
chứng Mỹ).
nhaän coù heä thoáng nhöõng dieãn tieán hoaït
5

ñoäng lieân quan ñeán taøi chính cuûa moät toå

 1.1. Định nghĩa kế toán

Theo Luật kế toán 2015, điều 3 “Keá

toaùn laø vieäc thu thaäp, xöû lyù, kieåm
tra, phaân tích vaø cung caáp thoâng tin
kinh teá, taøi chính döôùi hình thöùc giaù
trò, hieän vaät vaø thôøi gian lao ñoäng”.

6
1.2. Chức năng và vài trò của kế toán
1.2.2 Chức năng của Kế toán
Quyeát
ñònh kinh Người sử dụng
Các hoạt động kinh doanh tế thông tin
Nhu caàu thoâng Thoâng tin
tin
Döõ lieäu
HỆ THỐNG KẾ TOÁN

Phản ánh Xử lý Thông tin

Ghi chép Phân loại, Báo cáo,
Dữ liệu sắp xếp truyền tin

7
 1.2.2 Chức năng của Kế toán
Người sử dụng
thông tin

NGƯỜI CÓ LỢI ÍCH NGƯỜI CÓ LỢI ÍCH

NHÀ QUẢN TRỊ
TRỰC TIẾP GIÁN TIẾP

-Đánh giá kết quả -Đánh giá tình hình -Tổng hợp số liệu
-Ra quyết định hoạt động SXKD. -Đề ra chính sách,
kinh tế -Quyết định đầu tư luật lệ …
-Điều hành HĐKD , cho vay

8
1.2. Chức năng và vài trò của kế toán

1.2.2. Vai trò của kế toán

Kế toán là công cụ quản lý, giám sát chặt

chẽ, có hiệu quả mọi hoạt động kinh tế, tài chính,
cung cấp thông tin đầy đủ, trung thực, kịp thời,
công khai, minh bạch, đáp ứng yêu cầu tổ chức, quản
lý điều hành của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, tổ
chức và cá nhân.
9
1.3 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN

1.3.1. Trên thế giới

Kế toán đã xuất hiện trong hoạt động thương mại

cách đây hàng ngàn năm dưới những hình thức giản đơn.
Qua thời gian, hoạt động kế toán phát triển thành các qui
tắc mang tính ước lệ của mỗi quốc gia.

Kế toán trên thế giới chia thành 2 trường phái chính

gồm nhóm các nước Anglo-Saxon (Anh, Mỹ..) và nhóm
châu Âu lục địa (Pháp, Đức..) và mỗi nhóm có những đặc
trưng kế toán riêng do có sự khác biệt về môi trường kinh
10
doanh, pháp lý, chính trị, văn hóa.
1.3 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN

1.3.1. Trên thế giới

Sang thế kỷ 20, để giảm khoảng cách khác biệt

giữa các quốc gia, CMKT quốc tế (IAS) được hình
thành với các qui định và những nguyên tắc để hòa
hợp kế toán quốc tế.

Trong xu hướng toàn cầu hóa kinh tế, nhu cầu

thông tin đòi hỏi mang tính chuẩn tắc nhằm giúp so
sánh được để đáp ứng yêu cầu thị trường vốn quốc tế.
Với yêu cầu này, kế toán đã có sự chuyển hướng từ
hòa hợp sang hội tụ bằng việc xây dựng IFRS chất11
lượng cao mang tính toàn cầu.
1.3 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN

1.3.1. Trên thế giới

ANGLO - SAXON
(Anh – Mỹ)

Xu hướng hội tụ HỆ THỐNG

kế toán quốc tế IAS/ IFRS

CHÂU ÂU LỤC ĐỊA

(Pháp – Đức)
12
1.3 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN

1.3.2. ÔÛ Vieät
Nam
Là một quốc gia thuộc địa của Pháp trong gần một trăm
năm, Việt Nam chịu ảnh hưởng của Pháp trên nhiều phương
diện trong đó có kế toán. Sau năm 1954, Việt Nam bị chia đôi và
ở hai miền, kế toán có những sự phát triển khác nhau.
- Miền Bắc chịu ảnh hưởng nhiều của hệ thống kế toán
Trung Quốc với các chế độ kế toán quy định cách thức ghi chép các
nghiệp vụ. Từ năm 1970, Bộ Tài chính bắt đầu đổi mới kế toán
theo hướng hệ thống thống nhất của Liên Xô (cũ) với Hệ thống tài
khoản kế toán thống nhất năm 1970 và một loạt các quy định về
chế độ báo cáo kế toán, chế độ ghi chép ban đầu…
- Tại miền Nam, trong giai đoạn 1954 - 1975, hệ thống kế
13
toán Pháp theo Tổng hoạch đồ vẫn được các doanh nghiệp sử dụng.
1.3 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN

1.3.2. ÔÛ Vieät
Nam
Sau ngày thống nhất đất nước năm 1975, hệ thống
kế toán thống nhất 1970 được tiếp tục sử dụng trong cả
nước cho đến khi Việt Nam tiến hành đổi mới.

Trong xu hướng chuyển đổi nền kinh tế từ kế

hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường, Nhà
nước đã có nhiều thay đổi trong chính sách kế toán nhằm
nâng cao tính pháp lý trong quản lý kinh tế như ban hành
Pháp lệnh kế toán thống kê (1988). Trong thời gian này,
đây là văn bản pháp lý cao nhất về kế toán và thống kê14

của Việt Nam.

1.3 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN

1.3.2. ÔÛ Vieät
Nam
Hệ thống kế toán đầu tiên thể hiện hướng cải cách
này được áp dụng năm 1990 nhưng chỉ dừng lại ở việc
hướng dẫn ghi chép trên tài khoản.

Quá trình thực hiện chính sách đa phương hóa về

ngoại giao và kinh tế, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết
định 1141 TC/QĐ/CĐKT năm 1995 về việc ban hành hệ
thống Chế độ kế toán doanh nghiệp được áp dụng cho tất
cả các doanh nghiệp thuộc mọi lĩnh vực, mọi thành phần
kinh tế. Đây được coi là Chế độ kế toán đầy đủ và hoàn15
chỉnh so với những lần trước.
1.3 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN

1.3.2. ÔÛ Vieät
Nam
Cùng với xu hướng phát triển trong khu vực và
quốc tế được sự trợ giúp của EU, Việt Nam bắt đầu triển
khai nghiên cứu và soạn thảo các chuẩn mực kế toán Việt
Nam từ năm 1999.

Trong gần 7 năm sau đó, cho đến năm 2006, Việt
Nam đã ban hành được 26 chuẩn mực kế toán Việt
Nam trên nền tảng các chuẩn mực kế toán quốc tế của
Hội đồng chuẩn mực kế toán quốc tế (IASB).
16
1.3 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN

1.3.2. ÔÛ Vieät
Nam
Trên cơ sở nội dung các chuẩn mực kế toán Việt
Nam, Bộ Tài chính đã ban hành Chế độ kế toán cho các
doanh nghiệp SXKD theo Quyết định 15/2006 và cho các
doanh nghiệp nhỏ và vừa theo Quyết định 48/2006.

Hiện nay, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư

200/2014 TT-BTC về Chế độ kế toán cho các doanh
nghiệp SXKD, áp dụng cho năm tài chính bắt đầu
hoặc sau ngày 1/1/2015. 17
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN

Đối tượng chung của kế toán là quá trình hoạt động

của một tổ chức.
Quá trình hoạt động của một tổ chức thể hiện qua sự
hình thành và vận động của tài sản

 Ñoái töôïng cuûa keá toaùn laø taøi saûn

vaø söï vaän ñoäng cuûa taøi saûn trong quaù
trình saûn xuaát – phaân phoái - trao ñoåi –
tieâu duøng caùc saûn phaåm xaõ hoäi. 18
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN

1.4.1. TAØI SAÛN ( VAS – 01 “CMC” )

Laø nguoàn löïc kinh teá cuûa ñôn vò.
Do ñôn vò kieåm soaùt.
Ñöôïc hình thaønh töø giao dòch trong quaù khöù.
Khaû naêng thu lôïi ích kinh teá trong töông lai.

ÑIEÀU KIEÄN GHI NHAÄN

Coù theå mang laïi lôïi ích kinh teá trong töông lai.
Giaù trò ñöôïc xaùc ñònh moät caùch ñaùng tin caäy
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN

LÔÏI ÍCH KINH TEÁ TRONG TÖÔNG LAI

( VAS 01 -“CMC” )

Laø tieàm naêng:

 Laøm taêng nguoàn tieàn vaø caùc khoaûn

töông ñöông tieàn cuûa DN.

 Laøm giaûm bôùt caùc khoaûn tieàn maø

DN phaûi chi ra.
 1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN

    1. Tieàn & tieàn.

2. Ñaàu tö TC NH.
TS 3. Caùc khoaûn phaûi thu.
ngaén 4. Haøng toàn kho.
haïn 5. TS ngaén haïn khaù

TAØI
SAÛN
1. Khoaûn P.Thu DH.
2. TSCÑ.
TS 3. Baát ñoäng saûn ñaàu
daøi tö.
haïn
4. Caùc khoaûn ÑTTCDH.
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN
TAØI SAÛN NGAÉN HAÏN (VAS 21)

 Ñöôïc döï tính ñeå baùn hoaëc söû duïng trong 1 chu kyø
kinh doanh bình thöôøng cuûa DN.

 Ñöôïc naém giöõ chuû yeáu cho muïc ñích thöông maïi
hoaëc cho muïc ñích ngaén haïn vaø döï kieán thu hoài
trong 12 thaùng keå töø ngaøy keát thuùc nieân ñoä.

 Laø tieàn hoaëc khoaûn töông ñöông tieàn maø vieäc söû
duïng khoâng gaëp haïn cheá naøo.

TAÁT CAÛ TS NGOAØI TS NGAÉN HAÏN ÑÖÔÏC XEÁP VAØO TS

DAØI HAÏN
 1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN

CHU KYØ KINH DOANH: Laø khoaûng thôøi gian ñôn vò

söû duïng tieàn -> NVL -> SX -> SP -> thu tieàn hoaëc
khoaûn töông ñöông tieàn.

CAÙC KHOAÛN TÖÔNG ÑÖÔNG TIEÀN

Phaûn aùnh nhöõng khoaûn ñaàu tö ngaén haïn coù
thôøi haïn thu hoài hoaëc ñaùo haïn döôùi 03 thaùng.
Chuyeån ñoåi deã daøng thaønh löôïng tieàn xaùc
ñònh.
Khoâng coù ruûi ro chuyeån thaønh tieàn keå töø
ngaøy mua khoaûn ñaàu tö ñoù taïi thôøi ñieåm baùo
caùo.
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN
1.4.2. NGUOÀN HÌNH THAØNH TAØI SAÛN (NGUOÀN VOÁN

NÔÏ
PHAÛI
TRAÛ

NGUOÀN
VOÁN

NV
CHUÛ
SÔÛ
HÖÕU
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN
1.4.2. NGUOÀN HÌNH THAØNH TAØI SAÛN (NGUOÀN

A. NÔÏ PHAÛI TRAÛ ( VAS – 01 “CMC” )

Laø nghóa vuï hieän taïi cuûa ñôn vò.
Phaùt sinh töø nhöõng giao dòch, söï kieän ñaõ qua.
Ñôn vò phaûi thanh toaùn töø nguoàn löïc cuûa mình.
ÑIEÀU KIEÄN GHI NHAÄN
Coù ñuû ñieàu kieän chaéc chaén: ñôn vò phaûi thanh
toaùn baèng nguoàn löïc cuûa mình.
Giaù trò ñöôïc xaùc ñònh moät caùch ñaùng tin caäy.
 1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN
1.4.2. NGUOÀN HÌNH THAØNH TAØI SAÛN (NGUOÀN

B. NGUỒN VOÁN CHUÛ SÔÛ HÖÕU ( VAS – 01

“CMC” )
Laø giaù trò voán cuûa DN ñöôïc tính:
VOÁN CSH = TAØI SAÛN – NÔÏ PHAÛI
TRAÛ
 Nôï ngaén
haïn
NÔÏ
PHAÛI
TRAÛ
Nôï daøi haïn

NGUOÀN
VOÁN
Voán chuû
sôû höõu
NV
CHUÛ
SÔÛ
HÖÕU Nguoàn kinh
phí vaø quyõ
khaùc
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN

NÔÏ PHAÛI TRAÛ

MOÄT KHOAÛN NÔÏ ÑÖÔÏC XEÁP VAØO NÔÏ NGAÉN
HAÏN KHI KHOAÛN NÔÏ ( VAS 21 )ï:

 Ñöôïc döï kieán thanh toaùn trong moät chu kyø kinh
doanh bình thöôøng cuûa DN.

 Ñöôïc thanh toaùn trong voøng 12 thaùng keå töø

ngaøy keát thuùc kyø KT naêm.

TAÁT CAÛ CAÙC KHOAÛN NÔÏ KHAÙC NÔÏ NGAÉN HAÏN

ÑÖÔÏC XEÁP VAØO NÔÏ DAØI HAÏN.
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN

Nguồn vốn chủ sở hữu

Là phần TS thuần của DN còn lại thuộc sở
hữu của các CSH. VCSH bao gồm:
- Vốn góp của CSH;
- Lợi nhuận từ HĐKD;
- Các khoản chênh lệch.
1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN

NGUỒN VOÁN CHUÛ SÔÛ HÖÕU

Ñaëc ñieåm:

 Khoâng phaûi laø khoaûn Nôï vaø DN

khoâng phaûi cam keát thanh toaùn.

 Do chuû sôû höõu goùp hoaëc hình

thaønh töø keát quaû kinh doanh.
 1.4. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN
1.4.2. MOÁI QUAN HEÄ GIÖÕA TAØI SAÛN VAØ NGUOÀN V

 TOÅNG TS = TOÅNG NV ( CAÂN ÑOÁI KEÁ

TOAÙN ).

 TOÅNG NV = NÔÏ PHAÛI TRAÛ + NV CSH.

TOÅNG TS = NÔÏ PHAÛI TRAÛ + NV CSH.

NV CSH = TOÅNG NV – NỢ PHẢI TRẢ.

NV CSH = TOÅNG TS – NỢ PHẢI TRẢ.

 TÀI SẢN NGUỒN VỐN

A. Tài sản ngắn hạn A. Nợ phải trả

I. Tiền và các khoản tương đương tiền I. Nợ ngắn hạn
II. Các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn II. Nợ dài hạn
III. Các khoản phải thu
IV. Hàng tồn kho
V. Tài sản ngắn hạn khác

B. Tài sản dài hạn B. Vốn chủ sở hữu

I. Các khoản phải thu dài hạn I. Vốn chủ sở hữu
II. Tài sản cố định II. Nguồn kinh phí và các quỹ
III. Bất động sản đầu tư
IV. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn
V. Tài sản dài hạn khác
Tổng cộng tài sản Tổng cộng nguồn vốn
32
 VÍ DỤ: LẬP BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN (GIẢN
ĐƠN) CỦA CÔNG TY BCA 31/12/N VÀ TÍNH X
1. Phải trả CNV: 800 (NV) 8. Tiền gửi NH: 2000 (TS)
2. Hàng hóa: 500 (TS) 9. Thuế phải nộp NN:
3. Vay dài hạn: 2100 (NV) 550(NV)
4. Nguồn vốn KD: 10. Tài sản cố định: 7300(TS)
7000(NV) 11. Tiền mặt: 800 (TS)
5. Thành phẩm: 3200(TS) 12. Phải trả ng.bán: 900(NV)
6. Phải thu KH: 1500 (TS) 13. Công cụ dụng cụ: 200(TS)
7. Vay ngắn hạn: 1800 14. Lợi nhuận chưa phân
(NV) phối: X (NV)

Đvt: triệu đồng 33

1.5. Phân loại kế toán

1.5.1. Phân loại theo hoạt động

- Kế toán hoạt động sản xuất kinh doanh
- Kế toán công

1.5.2. Phân loại theo lĩnh vực

- Kế toán tài chính
- Kế toán quản trị
- Kiểm toán
- Hệ thống thông tin kế toán 34
 1.6. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP KEÁ
TOAÙN

Phöông phaùp
taäp hôïp chi phí
Phöông phaùp
ghi soå keùp Phöông phaùp
tính giaù thaønh

Phöông phaùp Phöông phaùp Phöông phaùp

chöùng töø taøi khoaûn baùo caùo taøi chính

Phöông phaùp Phöông phaùp

tính giaù kieåm keâ 35
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

7 NGUYEÂN TAÉC 6 YEÂU CAÀU

1. Nguyeân taéc doàn tích 1. Trung thöïc
2. Nguyeân taéc hoaït ñoäng lieân 2. Kòp thôøi
tuïc
3. Nguyeân taéc giaù gốc 3. Ñaày ñuû
4. Nguyeân taéc phuø hôïp 4. Coù theå so saùnh
5. Nguyeân taéc nhaát quaùn 5. Khaùch quan
6. Nguyeân taéc thaän troïng 6. Deã hieåu
7. Nguyeân taéc troïng yeáu

36
 1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.1. Caùc nguyeân taéc keá toaùn

(VAS 01 – Chuẩn mực chung)
1. Nguyeân taéc doàn tích

Moïi nghieäp vuï kinh teá, taøi chính cuûa

doanh nghieäp lieân quan ñeán taøi saûn, nôï
phaûi traû, nguoàn voán chuû sôû höõu, doanh
thu, chi phí phaûi ñöôïc ghi soå keá toaùn vaøo
thôøi ñieåm phaùt sinh, khoâng caên cöù
vaøo thôøi ñieåm thöïc teá thu hoaëc37thöïc
teá chi tieàn hoaëc töông ñöông tieàn. Baùo
caùo taøi chính laäp treân cô sôû doàn tích
 1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.1. Caùc nguyeân taéc

keá toaùn
2. Nguyeân taéc hoaït ñoäng lieân tuïc
Baùo caùo taøi chính phaûi ñöôïc laäp treân cô
sôû giaû ñònh laø doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng
lieân tuïc vaø seõ tieáp tuïc hoaït ñoäng kinh doanh
bình thöôøng trong töông lai gaàn, nghóa laø doanh
nghieäp khoâng coù yù ñònh cuõng nhö khoâng
buoäc phaûi ngöøng hoaït ñoäng hoaëc phaûi thu
heïp ñaùng keå quy moâ hoaït ñoäng cuûa mình.
Tröôøng hôïp thöïc teá khaùc vôùi giaû ñònh hoaït
ñoäng lieân tuïc thì baùo caùo taøi chính phaûi laäp
38

treân moät cô sôû khaùc vaø phaûi giaûi thích cô sôû

 1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ TOAÙN

1.7.1. Caùc nguyeân taéc

keá toaùn
3. Nguyeân taéc giaù gốc

Taøi saûn phaûi ñöôïc ghi nhaän theo

giaù goác. Giaù goác cuûa taøi saûn ñöôïc tính
theo soá tieàn hoaëc khoaûn töông ñöông
tieàn ñaõ traû, phaûi traû hoaëc tính theo
giaù trò hôïp lyù cuûa taøi saûn ñoù vaøo
thôøi ñieåm taøi saûn ñöôïc ghi nhaän. Giaù
goác cuûa taøi saûn khoâng ñöôïc thay ñoåi
39

tröø khi coù quy ñònh khaùc trong chuaån

 1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.1. Caùc nguyeân taéc

keá toaùn
4. Nguyeân taéc phuø hôïp

Vieäc ghi nhaän doanh thu vaø chi phí

phaûi phuø hôïp vôùi nhau. Khi ghi nhaän
moät khoaûn doanh thu thì phaûi ghi nhaän
moät khoaûn chi phí töông öùng coù lieân
quan ñeán vieäc taïo ra doanh thu ñoù. Chi
phí töông öùng vôùi doanh thu goàm chi phí 40

cuûa kyø taïo ra doanh thu vaø chi phí cuûa caùc
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.1. Caùc nguyeân taéc

keá toaùn
5. Nguyeân taéc nhaát quaùn

Caùc chính saùch vaø phöông phaùp keá

toaùn doanh nghieäp ñaõ choïn phaûi ñöôïc aùp
duïng thoáng nhaát ít nhaát trong moät kyø keá
toaùn naêm. Tröôøng hôïp coù thay ñoåi chính
saùch vaø phöông phaùp keá toaùn ñaõ choïn thì
phaûi giaûi trình lyù do vaø aûnh höôûng cuûa söï
41

thay ñoåi ñoù trong phaàn thuyeát minh baùo

 1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.1. Caùc nguyeân taéc

keá toaùn
6. Nguyeân taéc thaän troïng

Thaän troïng laø vieäc xem xeùt, caân

nhaéc, phaùn ñoaùn caàn thieát ñeå laäp caùc
öôùc tính keá toaùn trong caùc ñieàu kieän
khoâng chaéc chaén. Nguyeân taéc thaän
troïng ñoøi hoûi:
(a) Phaûi laäp caùc khoaûn döï phoøng nhöng
khoâng laäp quaù lôùn
42
(b) Khoâng ñaùnh giaù cao hôn giaù trò cuûa
caùc taøi saûn vaø caùc khoaûn thu nhaäp
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.1. Caùc nguyeân taéc

keá toaùn
6. Nguyeân taéc thaän troïng

(c) Khoâng ñaùnh giaù thaáp hôn giaù trò

cuûa caùc khoaûn nôï phaûi traû vaø chi phí
(d) Doanh thu vaø thu nhaäp chæ ñöôïc ghi
nhaän khi coù baèng chöùng chaéc chaén vaø
khaû naêng thu ñöôïc lôïi ích kinh teá, coøn
chi phí phaûi ñöôïc ghi nhaän khi coù baèng 43
chöùng veà khaû naêng phaùt sinh chi phí
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.1. Caùc nguyeân taéc

keá toaùn
7. Nguyeân taéc troïng yeáu
Thoâng tin ñöôïc coi laø troïng yeáu trong
tröôøng hôïp neáu thieáu thoâng tin hoaëc thieáu
chính xaùc cuûa thoâng tin ñoù coù theå laøm sai
leäch ñaùng keå BCTC, laøm aûnh höôûng ñeán
quyeát ñònh kinh teá cuûa ngöôøi söû duïng
BCTC.

Tính troïng yeáu phuï thuoäc vaøo ñoä lôùn vaø

tính chaát cuûa thoâng tin hoaëc caùc sai soùt44
ñöôïc ñaùnh giaù trong hoaøn caûnh cuï theå. Tính
 1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.2. Caùc yeâu caàu keá toaùn (6 yeâu caàu)

1. Trung thöïc
2. Kòp thôøi
3. Ñaày ñuû
4. Coù theå so saùnh ñöôïc
5. Khaùch quan
6. Deã hieåu

45
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.2. Caùc yêu cầu keá

toaùn
1. Trung thöïc

Caùc thoâng tin vaø soá lieäu keá toaùn

phaûi ñöôïc ghi cheùp vaø baùo caùo
treân cô sôû caùc baèng chöùng ñaày ñuû,
khaùch quan vaø ñuùng vôùi thöïc teá veà
hieän traïng, baûn chaát noäi dung vaø
giaù trò cuûa nghieäp vuï kinh teá phaùt 46

sinh.
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.2. Caùc yêu cầu keá

toaùn
2. Kòp thôøi

Caùc thoâng tin vaø soá lieäu keá toaùn

phaûi ñöôïc ghi cheùp vaø baùo caùo kòp
thôøi, ñuùng hoaëc tröôùc thôøi haïn quy
ñònh, khoâng ñöôïc chaäm treã.
47
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.2. Caùc yêu cầu keá

toaùn
3. Thoâng tin ñaày ñủ

Moïi nghieäp vuï kinh teá, taøi chính

phaùt sinh lieân quan ñeán kyø keá toaùn
phaûi ñöôïc ghi cheùp vaø baùo caùo ñaày
ñuû, khoâng bò boû soùt.
48
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.2. Caùc yêu cầu keá

toaùn
4. Khaùch quan

Caùc thoâng tin vaø soá lieäu keá toaùn

phaûi ñöôïc ghi cheùp vaø baùo caùo ñuùng
vôùi thöïc teá, khoâng bò xuyeân taïc,
khoâng bò boùp meùo.

49
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.2. Caùc yêu cầu keá

toaùn
5. Coù theå so saùnh ñöôïc

Caùc thoâng tin vaø soá lieäu keá toaùn giöõa caùc
kyø keá toaùn trong moät doanh nghieäp vaø
giöõa caùc doanh nghieäp chæ coù theå so saùnh
ñöôïc khi tính toaùn vaø trình baøy nhaát quaùn.
Tröôøng hôïp khoâng nhaát quaùn thì phaûi giaûi
trình trong phaàn thuyeát minh ñeå ngöôøi söû
duïng baùo caùo taøi chính coù theå so saùnh 50
thoâng tin giöõa caùc kyø keá toaùn, giöõa caùc
doanh nghieäp hoaëc giöõa thoâng tin thöïc hieän
1.7. CAÙC NGUYEÂN TAÉC VÀ YÊU CẦU CỦA KEÁ
TOAÙN

1.7.2. Caùc yêu cầu keá

toaùn
6. Coù theå hieåu ñöôïc

Caùc thoâng tin vaø soá lieäu keá toaùn trình baøy
trong baùo caùo taøi chính phaûi roõ raøng, deã
hieåu ñoái vôùi ngöôøi söû duïng. Ngöôøi söû duïng
ôû ñaây ñöôïc hieåu laø ngöôøi coù hieåu bieát veà
kinh doanh, veà kinh teá, taøi chính, keá toaùn ôû
möùc trung bình. Thoâng tin veà nhöõng vaán ñeà
phöùc taïp trong baùo caùo taøi chính phaûi ñöôïc 51
giaûi trình trong phaàn thuyeát minh.
 1.8. MOÂI TRÖÔØNG PHAÙP
LYÙ

Luaät keá toaùn

Tính pháp lý của kế toán
có thể sắp xếp theo
Hệ thống chuaån möïc
trình tự từ Luật kế
keá toaùn
toán, Hệ thống chuẩn
Chế độ kế toán
mực kế toán, Chế độ kế
toán và Đạo đức nghề
Ñaïo ñöùc ngheà 52

nghiệp. nghieäp