II.

Mahmut Dönemi

Sened-i İttifak

Osmanlı’nın merkezi otoritesi taşrada etkisiz kalınca, Osmanlı padişahı ve ileri gelen Osmanlı
yöneticilerinin yerel ayanlarla yapılan görüşme sonucunda imzalanmıştır. II. Mahmut, bu belgeyle
ayanların kontrolünü ele almıştır ancak ayanlara geniş ayrıcalıklar tanınmıştır ve bu belgeyle Osmanlı
tarihinde hükümdarın güçleri ilk kez sınırlandırılmıştır ancak II. Mahmut merkezi yönetimi
güçlendirdikten sonra bu anlaşmayı yok saymıştır.

Vaka-i Hayriye

Vaka-i Hayriye, Yeniçeri ocağının (devşirme sistemiyle alınan askerler) kaldırılmasıdır. Kanuni
Sultan Süleyman’dan sonra yavaş yavaş yozlaşmaya başlayan yeniçeri ocağının topa tutulmasıdır. II.
Mahmut 17 yıl boyunca Yeniçeri ocağını kaldırmayı planladı. Yeniçeri ocağının yozlaşmış olmasından
dolayı bu olay Vaka-i Hayriye yani Hayırlı Olay olarak adlandırıldı.

Vaka-i Hayriye, Eşkinci ocağının kurulmasıyla başladı. Avrupa tarzı yeni kıyafetler giyen bir
askeri ocak kuruldu. Kurulduktan 3 gün sonra ayaklanan yeniçerilere karşı II. Mahmut Sancak-ı Şerif’i
çıkararak halkı Yeniçerilere karşı savaşmaya davet etti. Yeniçeri ocağı dışındaki bütün askeri birlikler
padişaha sadakatlerini bildirdiler. Ardından yeniçeri ocağı top ateşine tutuldu ve sağ kalanlar idam
edildi.

II. Mahmut Döneminde Yapılan Yenileşme Hareketleri

 Avrupa’ya ilk defa öğrenci gönderildi.

 Tıbbiye ve Harbiye gibi yüksekokullar açıldı.,
 İlköğretim mecburi hale getirildi.
 Rüştiye mektepleri açıldı
 Medreselerin dışındaki okullar tek bir kuruma bağlandı. (Nafia Nezareti)
 İlk defa nüfus sayımı yapıldı.
 Takvim-i Vekayi, ilk resmi gazete çıkarıldı.
 Pasaport uygulamasına başlandı.
 Sağlık için karantina uygulaması başlatıldı.
 İlk posta teşkilatı kuruldu.
 Hükümet teşkilatında değişiklik yapılarak nazırlıklar kuruldu.
 Memurların kıyafetlerine düzenlemeler yapıldı.
 Memurlar için ceza kanunu hazırlandı.
 Polis teşkilatının temelleri atıldı.
 Müsadere usulü kaldırıldı.