You are on page 1of 18

WYJAŚNIENIA

DLA PRZEDSIĘBIORCÓW
– PRZESZUKANIA UOKIK

Warszawa 2019
Spis treści 1

I. WSTĘP..........................................................................................  3

1.1. PODSTAWA PRAWNA ..................................................................  3

1.2. CEL PRZESZUKAŃ......................................................................  4

II. PRZESZUKANIE ...............................................................................  5

2.1. PODSTAWA DZIAŁANIA – DOKUMENTY...............................................  5

2.2. OSOBY DOKONUJĄCE PRZESZUKANIA ..............................................  6

2.3. ROZPOCZĘCIE PRZESZUKANIA.......................................................  6

2.4. Rozpoczęcie przeszukania pod nieobecność przedsiębiorcy,


u którego prowadzone będzie przeszukanie, lub osoby
przez niego upoważnionej ......................................................  7

2.5. WYDZIELONE POMIESZCZENIE.......................................................  8

2.6. UPRAWNIENIA PRZESZUKUJĄCYCH W ZAKRESIE GROMADZENIA MATERIAŁU


DOWODOWEGO W TRAKCIE PRZESZUKANIA.......................................  9

2.7. POZYSKIWANIE DOWODÓW ..........................................................  10

2.8. ZABEZPIECZENIE ORAZ PROCEDURA ZAJĘCIA W CELU ZABEZPIECZENIA ......  10

2.9. Prawa przedsiębiorcy, u którego prowadzone jest przeszukanie ...  11

2.10. MOŻLIWOŚĆ NAŁOŻENIA KAR PIENIĘŻNYCH .......................................  12

2.11. UDOKUMENTOWANIE PRZEBIEGU PRZESZUKANIA.................................  13

III. INNE DZIAŁANIA PREZESA UOKIK...........................................................  14

3.1. PRZESZUKANIE A KONTROLA ........................................................  14

3.2. PRZESZUKANIA ZLECANE POLICJI...................................................  14

>> WYJAŚNIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW – PRZESZUKANIA UOKIK


Niniejsza publikacja stanowi kompendium wiedzy dla przedsiębiorców, u których
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi przeszukania.
Wyjaśnienia określają, jakie działania w związku z tym podejmuje Prezes UOKiK
oraz w jaki sposób interpretuje przepisy dotyczące prowadzenia przeszukań1.

1 Wyjaśnienia te są wydawane na podstawie konkurencji i konsumentów (tekst jednolity:


art. 31a ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie Dz.U. z 2019 r., poz. 369 ze zm.)

2
I. WSTĘP 3

1.1. Podstawa prawna


Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „Prezes UOKiK”)
odpowiada za wykrywanie i zwalczanie naruszeń reguł konkurencji. Reguły
te zostały określone w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów
(dalej: „u.o.k.k.”) oraz Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(dalej: „TFUE”)2. Obejmują one zakaz zawierania antykonkurencyjnych
porozumień (art. 6 u.o.k.k. i art. 101 TFUE) oraz nadużywania pozycji dominującej
(art. 9 u.o.k.k. i art. 102 TFUE).

W celu umożliwienia realizowania tych zadań Prezesowi UOKiK przyznano m.in.


uprawnienie do prowadzenia przeszukań u przedsiębiorców, tj. w miejscu
wykonywania działalności gospodarczej3.
Przeszukania prowadzone na podstawie ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentów różnią się od kontroli działalności gospodarczej, prowadzonych
przez inne organy administracji publicznej, a zarazem mają inny charakter niż
przeszukania w postępowaniach karnych. Ponadto do przeszukań prowadzonych
przez Prezesa UOKiK znajdują zastosowanie jedynie nieliczne przepisy Prawa
przedsiębiorców4.

2 Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej - Prawo przedsiębiorców (tekst jednolity:


(Dz.U. z 2009 r., nr 203, poz. 1569, wersja Dz.U. z 2019 r., poz. 1292), dotyczy to jedynie
skonsolidowana Dz.Urz. UE C 202 zakresu nieuregulowanego w ustawie o ochronie
z 7 czerwca 2016 r., s. 1-388). konkurencji i konsumentów.

3 Art. 105n u.o.k.k.

4 Przepisami tymi są art. 51 ust. 1 i 2 oraz art. 52


zdanie pierwsze ustawy z dnia 6 marca 2018 r.

>> WYJAŚNIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW – PRZESZUKANIA UOKIK


1.2. Cel przeszukań
Przeszukania prowadzone przez Prezesa UOKiK służą znalezieniu i uzyskaniu
informacji mogących stanowić dowód w sprawach dotyczących naruszeń
reguł konkurencji5. Informacje te mogą być pozyskiwane z różnego rodzaju
źródeł np. dokumentów oraz fizycznych i informatycznych nośników danych
i informacji.
Przeszukanie może być prowadzone zarówno u przedsiębiorcy, który mógł
naruszyć prawo, jak również u przedsiębiorcy, u którego mogą znajdować
się dowody istotne dla sprawy badanej przez Prezesa UOKiK, ale który
naruszenia nie dokonał. Podstawowym kryterium prowadzenia przeszukania
jest przypuszczenie, że dowody mogą znajdować się u danego przedsiębiorcy.

5 Przez reguły te należy rozumieć wskazane na


wstępie zakazy określone w art. 6 i 9 u.o.k.k. oraz
art. 101 i 102 TFUE.

4
II. PRZESZUKANIE 5

2.1. Podstawa działania – dokumenty


Przeszukanie prowadzone jest tylko za zgodą Sądu Okręgowego w Warszawie –
Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Sąd może udzielić takiej zgody na
wniosek Prezesa UOKiK. Bez zgody sądu Prezes UOKiK nie prowadzi przeszukań.
Przeszukanie odbywa się na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia
przeszukania. Dokument wystawiany jest przez Prezesa UOKiK. Wskazane są
w nim następujące informacje6:
a) organ (Prezes UOKiK) oraz przedsiębiorca, u którego prowadzone
będzie przeszukanie (przeszukiwany przedsiębiorca, przy czym
w upoważnieniu może być wskazany więcej niż jeden przedsiębiorca,
np. w przypadku prowadzenia przeszukań u ściśle powiązanych
przedsiębiorców należących do jednej grupy kapitałowej);
b) podstawa prawna przeszukania;
c) zakres przedmiotowy przeszukania (obszar działalności gospodarczej,
który jest przedmiotem przeszukania), w tym okres (czas) objęty
przeszukaniem;
d) imiona, nazwiska i stanowiska służbowe przeszukujących wraz
z numerami ich legitymacji służbowych;
e) data i miejsce wystawienia upoważnienia;

6 Art. 105a ust. 4 u.o.k.k.

>> WYJAŚNIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW – PRZESZUKANIA UOKIK


f) data rozpoczęcia przeszukania i przewidywana data jego zakończenia;
g) podpis osoby udzielającej upoważnienia;
h) pouczenie o prawach i obowiązkach przeszukiwanego przedsiębiorcy.

2.2. Osoby dokonujące przeszukania


W przypadku prowadzenia przeszukania u przedsiębiorcy mogą stawić się:
a) pracownicy UOKiK upoważnieni do udziału w przeszukaniu – pracownicy
ci są odpowiedzialni za przeprowadzenie przeszukania i zakres działań
podejmowanych u przeszukiwanego przedsiębiorcy;
b) funkcjonariusze Policji lub innych organów kontroli państwowej
– funkcjonariusze ci wykonują czynności na polecenie pracowników
UOKiK;
c) osoby posiadające wiadomości specjalne, o ile wiadomości te są
niezbędne do przeprowadzenia przeszukania – najczęściej jest to
ekspert w określonej dziedzinie, mającej znaczenie dla skutecznego
przeprowadzenia przeszukania;
d) pracownicy innego organu ochrony konkurencji Unii Europejskiej7.
Imiona i nazwiska pracowników UOKiK, pracowników innych organów ochrony
konkurencji Unii Europejskiej oraz osób posiadających wiadomości specjalne
wskazywane są w upoważnieniu wystawianym przez Prezesa UOKiK.
Dane funkcjonariuszy Policji oraz innych organów kontroli państwowej nie są
wskazywane w upoważnieniu wystawianym przez Prezesa UOKiK – osoby te
identyfikują się w miejscu przeszukania, zgodnie z przepisami regulującymi
działania tych funkcjonariuszy.

2.3. Rozpoczęcie przeszukania


Po wejściu do siedziby lub miejsca wykonywania działalności przedsiębiorcy,
przeszukujący doręczają przedsiębiorcy upoważnienie do przeszukania
oraz okazują swoje legitymacje służbowe8. Dokumenty mogą być doręczone
przedsiębiorcy, jak również osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę9.

7 Dotyczy to sytuacji, gdy przeszukanie prowadzone 9 Przez osobę upoważnioną przez przeszukiwanego
jest na potrzeby tego organu i w związku należy rozumieć osobę, która została upoważniona
z podejrzeniem naruszenia art. 101 lub 102 TFUE. do podejmowania w toku przeszukania czynności
w imieniu przeszukiwanego.
8 Osoby posiadające wiadomości specjalne,
niebędące pracownikami UOKiK, okazują dowód
osobisty lub inny dokument stwierdzający
tożsamość.

6
Przeszukujący informują o celu przeszukania. Szczegółowe pouczenia o prawach 7
i obowiązkach przysługujących przeszukiwanemu przedsiębiorcy znajdują się
w upoważnieniu do przeszukania.
Brak obecności prawnika przeszukiwanego przedsiębiorcy w chwili wejścia
grupy przeszukujących do miejsca przeszukania nie wstrzymuje rozpoczęcia
przeszukania.
Przeszukujący udzielają jedynie informacji i wyjaśnień dotyczących
przeszukania prowadzonego u przeszukiwanego przedsiębiorcy. Nie udzielają
natomiast informacji i wyjaśnień dotyczących:
a) postępowania prowadzonego przez Prezesa UOKiK, w ramach którego
dokonywane jest przeszukanie;
b) prowadzenia lub braku prowadzenia podobnych przeszukań u innych
podmiotów;
c) działań służb prasowych UOKiK związanych z przeszukaniem.

2.4. Rozpoczęcie przeszukania pod nieobecność przedsiębiorcy,


u którego prowadzone będzie przeszukanie, lub osoby przez
niego upoważnionej
Przeszukanie może zostać rozpoczęte również w przypadku nieobecności
przeszukiwanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej.
Wówczas dokonywane jest tzw. okazanie zastępcze. Polega ono na tym, że
upoważnienie do przeszukania oraz legitymacje służbowe przeszukujących10
okazuje się innemu pracownikowi przeszukiwanego przedsiębiorcy11 lub
świadkowi12.
W przypadku okazania zastępczego przeszukujący doręczają przeszukiwanemu
przedsiębiorcy upoważnienie do przeszukania nie później niż trzeciego dnia od
rozpoczęcia przeszukania. Zazwyczaj doręczenie następuje za pośrednictwem
poczty lub za pokwitowaniem do rąk osoby, która jest uprawniona do
odbioru korespondencji, np. poprzez pozostawienie w biurze podawczym
przedsiębiorcy.

10 Ewentualnie dowód osobisty lub inny dokument Kodeksu cywilnego za osobę czynną w lokalu
stwierdzający tożsamość, w przypadku osób przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania
posiadających wiadomości specjalne, a nie publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za
będących pracownikami UOKiK. umocowaną do dokonywania czynności prawnych,
które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami
11 Który może być uznany za osobę, o której korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa.
mowa w art. 97 ustawy z dnia 23 kwietnia
1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. 12 Świadkiem powinien być funkcjonariusz publiczny
z 2019 r., poz. 1145, ze zm.). Zgodnie z art. 97 niebędący pracownikiem UOKiK.

>> WYJAŚNIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW – PRZESZUKANIA UOKIK


2.5. Wydzielone pomieszczenie
Przeszukujący będą oczekiwali udostępnienia przez przeszukiwanego
przedsiębiorcę samodzielnego, zamykanego pomieszczenia, w którym
będą podejmowali główną część zaplanowanych działań. W pomieszczeniu
przeszukujący mogą przechowywać dokumenty i zabezpieczone przedmioty.
Przeszukujący zazwyczaj będą przechowywali w pomieszczeniu również inne
przedmioty służące przeprowadzeniu przeszukania, w szczególności urządzenia
elektroniczne wykorzystywane w toku przeszukania.
W przypadku czasowego opuszczenia miejsca przeszukania lub oddalenia się
od zajętego pomieszczenia i pozostawienia go bez nadzoru, przeszukujący
zabezpieczą dostęp do pomieszczenia poprzez oklejenie specjalną taśmą
drzwi oraz innych dróg dostępu do pomieszczenia. Przeszukujący wykonają
zdjęcia taśm i zweryfikują przed ponownym otwarciem pomieszczenia, czy nie
zostały one naruszone.
Naruszenie taśm nałożonych przez przeszukujących Prezes UOKiK może
uznać za utrudnianie przeszukania, co może skutkować nałożeniem kar
pieniężnych13.
Do obowiązków przeszukiwanego przedsiębiorcy należy takie zorganizowanie
działalności swojej firmy w czasie trwania przeszukania, aby taśmy nakładane
przez przeszukujących nie zostały umyślnie lub nieumyślnie naruszone
przez jego pracowników lub osoby postronne. W tym celu przeszukiwany
przedsiębiorca może:
a) poinformować pracowników, którzy zazwyczaj mają dostęp do
pomieszczenia, aby nie zrywali taśm nałożonych przez przeszukujących
i nie wchodzili do pomieszczenia;
b) poinformować serwis sprzątający, aby nie zrywał taśm nałożonych przez
przeszukujących i nie wchodził do pomieszczenia;
c) oznaczyć drzwi do pomieszczenia, np. informując o zakazie wejścia lub
zrywania taśm;
d) wyznaczyć w swojej strukturze organizacyjnej pracownika
odpowiedzialnego za dopilnowanie, aby taśmy pozostały nienaruszone
lub zobowiązać do tego usługodawcę (np. ochronę budynku).

13 Zob. rozdział 2.10. niniejszych wyjaśnień.

8
2.6. Uprawnienia przeszukujących w zakresie gromadzenia 9
materiału dowodowego w trakcie przeszukania
Przeszukujący mają prawo14:
a) wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń
oraz środków transportu przeszukiwanego przedsiębiorcy. Przeszukujący
mają prawo wstępu do wszelkich pomieszczeń, oddziałów, zakładów,
przedstawicielstw, w których przeszukiwany przedsiębiorca wykonuje
działalność gospodarczą;
b) dostępu do wszelkiego rodzaju informacji, danych, pism, dokumentów,
informatycznych nośników danych i innych przedmiotów, które
mogą mieć znaczenie dla oceny ewentualnego naruszenia, będącego
przedmiotem postępowania prowadzonego przez Prezesa UOKiK;
c) sporządzenia kopii lub wydruków informacji i danych zawartych
we wszelkiego rodzaju pismach, dokumentach, informatycznych
nośnikach danych i innych przedmiotach, które mogą mieć znaczenie dla
oceny ewentualnego naruszenia, będącego przedmiotem postępowania
prowadzonego przez Prezesa UOKiK, w tym sporządzania notatek
dotyczących ich treści i zawartości;
d) żądania od przeszukiwanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego
upoważnionej ustnych wyjaśnień dotyczących przedmiotu przeszukania.
W praktyce Prezesa UOKiK ustne wyjaśnienia dokumentowane są
w protokole lub notatce, bądź też rejestrowane za pomocą urządzenia
rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk;
e) żądania od przeszukiwanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego
upoważnionej udostępnienia i wydania innych przedmiotów mogących
stanowić dowód w sprawie.
Przy czynnościach przeszukania nie jest konieczna obecność przeszukiwanego
przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej (jednak przedsiębiorca lub
osoba przez niego upoważniona ma do tego prawo).
Jeżeli przeszukiwany przedsiębiorca lub osoba przez niego upoważniona
uniemożliwiają lub utrudniają przeszukującym dokonanie wyżej
wskazanych czynności może to stanowić podstawę do nałożenia kary
pieniężnej15.

14 Art. 105o u.o.k.k. oraz art. 105b ust. 1 w związku 15 Zob. rozdział 2.10. niniejszych wyjaśnień.
z art. 105q u.o.k.k.

>> WYJAŚNIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW – PRZESZUKANIA UOKIK


2.7. Pozyskiwanie dowodów
Przeszukujący mogą poszukiwać informacji różnego rodzaju i w różnych
miejscach. W szczególności mogą sprawdzić każde pomieszczenie w miejscu
przeszukania, w celu zweryfikowania, czy nie znajdują się tam dowody
ewentualnego naruszenia.
W początkowej fazie przeszukania przeszukujący mogą zabezpieczyć szerszy
krąg informacji (np. zbiór dokumentów), niż informacje, które będą ostatecznie
pozyskiwane na potrzeby postępowania prowadzonego przez Prezesa UOKiK.
W tym celu przeszukujący mogą zgromadzić w jednym miejscu (np. zajętym
przez siebie pomieszczeniu) te informacje, a następnie poddać je procesowi
selekcji, w toku którego mogą zrezygnować z pozyskiwania niektórych z tych
informacji. Proces selekcji służy dostarczeniu Prezesowi UOKiK informacji,
które mogą być dla niego relewantne (istotne) w kontekście prowadzonego
przez niego postępowania i przeszukania. Przeszukujący mogą posługiwać się
urządzeniami elektronicznymi w celu zautomatyzowania lub wsparcia procesu
selekcji informacji.
Przeszukujący nie pozyskują oryginałów dokumentów. Będą oczekiwali od
przeszukiwanego przedsiębiorcy, że wykona dla nich kopie wyselekcjonowanych
dokumentów lub umożliwi ich wykonanie przeszukującym oraz że poświadczy
je za zgodność z oryginałem16.
W przypadku danych elektronicznych przeszukujący sami wykonają ich
ostateczne kopie na pozostające w ich dyspozycji nośniki informatyczne.
Przeszukujący nie mają obowiązku dostarczania przeszukiwanemu
przedsiębiorcy dodatkowych kopii dokumentów, które powielane są na
potrzeby przeszukania, a także kopii danych elektronicznych lub kopii
wyselekcjonowanych danych elektronicznych, jeżeli selekcja taka miała
miejsce. Przeszukujący mogą wręczyć przeszukiwanemu przedsiębiorcy takie
dodatkowe kopie w drodze kurtuazji.

2.8. Zabezpieczenie oraz procedura zajęcia w celu


zabezpieczenia
W celu uniemożliwienia przeszukiwanemu przedsiębiorcy lub osobom trzecim
ingerencji w pozyskane w trakcie przeszukania materiały, przeszukujący mają
możliwość ich zabezpieczenia17. W szczególności kopie pism, dokumentów,
informatycznych nośników danych i innych przedmiotów, które mogłyby mieć
znaczenie dla oceny ewentualnego naruszenia reguł konkurencji:

16 Przeszukujący mogą żądać od przeszukiwanego 17 Art. 105f ust. 2 u.o.k.k.


wykonania kopii dokumentów na podstawie art.
105q w związku z art. 105b ust. 1 pkt 4 u.o.k.k.
Przeszukujący mogą samodzielnie sporządzić takie
kopie na podstawie art. 105o u.o.k.k.

10
a) mogą zostać zabezpieczone w miejscu przeszukania, poprzez złożenie 11
ich w niezależnym, zamykanym pomieszczeniu u przeszukiwanego
przedsiębiorcy, o którym mowa w pkt 2.5 niniejszych wyjaśnień;
b) mogą zostać zabezpieczone poza miejscem przeszukania poprzez złożenie
na przechowanie, np. w pomieszczeniach UOKiK18.
Do decyzji przeszukujących należy wybór metody zabezpieczenia.
Z kolei oryginały pism, dokumentów, informatycznych nośników danych
i innych przedmiotów, które mogłyby mieć znaczenie dla oceny ewentualnego
naruszenia reguł konkurencji:
a) mogą zostać zabezpieczone w miejscu przeszukania, poprzez złożenie
ich w niezależnym, zamykanym pomieszczeniu u przeszukiwanego
przedsiębiorcy, o którym mowa w pkt 2.5 niniejszych wyjaśnień;
b) mogą zostać zabezpieczone poza miejscem przeszukania, np. w siedzibie
UOKiK. Zabezpieczenie oryginałów pism, dokumentów, informatycznych
nośników danych i innych przedmiotów, które mogłyby stanowić dowód
w sprawie, poza miejscem przeszukania wykonywane jest w ramach
procedury zajęcia19. Procedurę zajęcia stosuje się tylko wobec oryginałów.
Nie stosuje się jej wobec wykonanych na miejscu przeszukania kopii pism
i przedmiotów mogących stanowić dowód. Podstawą dokonania zajęcia
jest postanowienie Prezesa UOKiK. Przed przystąpieniem do powyższej
procedury przeszukujący oceniają celowość i zasadność dokonania zajęcia.
Ponadto przeszukujący sporządzają protokół zajęcia oraz wręczają
osobom zainteresowanym pokwitowanie, stwierdzające jakie pisma,
dokumenty, przedmioty i przez kogo zostały zajęte. Zajęcie następuje
na czas niezbędny do przeprowadzenia przeszukania, nie dłuższy niż
siedem dni.

2.9. Prawa przedsiębiorcy, u którego prowadzone


jest przeszukanie
Przy czynnościach przeszukania ma prawo być obecny przeszukiwany
przedsiębiorca lub osoba przez niego upoważniona. W toku przeszukania
przedsiębiorca może być reprezentowany przez pełnomocnika, który może
uczestniczyć w czynnościach przeszukania.
Przeszukiwany przedsiębiorca oraz osoby, których prawa zostały naruszone
w toku przeszukania mogą wnieść zażalenie do Sądu Okręgowego w Warszawie
– Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zażalenie mogą wnieść także
wówczas, gdy czynności przeszukujących wykraczają poza zakres przedmiotowy
przeszukania lub w inny sposób naruszają przepisy20. Zażalenie należy złożyć

18 Przedmioty mogą zostać również złożone 19 Art. 105g oraz art. 105h u.o.k.k.
w pomieszczeniach wojewódzkiego inspektoratu
Inspekcji Handlowej (art. 105f ust. 2 pkt 2 u.o.k.k.). 20 Art. 105p u.o.k.k.

>> WYJAŚNIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW – PRZESZUKANIA UOKIK


w terminie siedmiu dni od dokonania kwestionowanych czynności. Wniesienie
zażalenia nie wstrzymuje przeszukania – przeszukujący mogą kontynuować
czynności zmierzające do gromadzenia materiału dowodowego.

2.10. Możliwość nałożenia kar pieniężnych


Prezes UOKiK może nakładać kary pieniężne w przypadku:
a) uniemożliwiania lub utrudniania rozpoczęcia przeszukania;
b) uniemożliwiania lub utrudniania przeprowadzenia przeszukania.
Jeżeli przeszukiwany przedsiębiorca choćby nieumyślnie uniemożliwia lub
utrudnia rozpoczęcie lub przeprowadzenie przeszukania, w tym nie wykonuje
obowiązków określonych w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów,
Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości
stanowiącej równowartość do 50 000 000 euro21.
Przeszukiwany przedsiębiorca jest odpowiedzialny za zachowania swoich
pracowników (oraz innych osób, które wykonują na jego rzecz zadania),
polegające na uniemożliwianiu lub utrudnianiu rozpoczęcia lub
przeprowadzenia przeszukania. W związku z powyższym, w interesie
przeszukiwanego przedsiębiorcy jest, aby poinformować swoich pracowników
oraz inne osoby, które wykonują na jego rzecz zadania, o konsekwencjach
związanych z uniemożliwianiem i utrudnianiem przeszukania.
Ponadto kara pieniężna w wysokości do pięćdziesięciokrotności przeciętnego
wynagrodzenia może zostać nałożona na osoby fizyczne. Dotyczy
to osób pełniących funkcje kierownicze lub wchodzących w skład organu
zarządzającego przeszukiwanego przedsiębiorcy, jeżeli osoby te uniemożliwiają
lub utrudniają rozpoczęcie lub przeprowadzenie przeszukania22 oraz osób
upoważnionych przez przeszukiwanego przedsiębiorcę, jeżeli osoby te
udzielają w toku przeszukania nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd
informacji, uniemożliwiają lub utrudniają rozpoczęcie lub przeprowadzenie
przeszukania, w tym nie wykonują obowiązków określonych w ustawie
o ochronie konkurencji i konsumentów23.
W szczególności Prezes UOKiK za uniemożliwianie lub utrudnianie rozpoczęcia
lub przeprowadzenia przeszukania może uznać następujące zachowania:
a) uniemożliwianie lub utrudnianie niezwłocznego rozpoczęcia czynności
przeszukania, np. poprzez wydłużanie czasu oczekiwania na osoby
reprezentujące przedsiębiorcę;

21 Art. 106 ust. 2 pkt 4 u.o.k.k. 23 Art. 108 ust. 3 pkt 1 lit. a), lit. c) u.o.k.k.

22 Art. 108 ust. 2 pkt 2 w związku z art. 108 ust. 1


u.o.k.k.

12
b) uniemożliwianie lub utrudnianie wejścia do pomieszczeń w miejscu 13
przeszukania, np. przez odmowę lub opóźnianie udostępnienia
przeszukującym kluczy lub kart wejściowych;
c) odmowę lub opóźnianie udostępnienia przeszukującym materiałów
i innych przedmiotów żądanych przez przeszukujących;
d) ukrywanie lub niszczenie przedmiotów, np. ukrywanie i niszczenie
dokumentów;
e) dokonywanie zmian w informacjach lub naruszanie ich integralności,
np. modyfikowanie treści żądanych przez przeszukujących dokumentów;
f) naruszenie taśm nałożonych przez przeszukujących w celu
zabezpieczenia dostępu do pomieszczeń lub rzeczy;
g) przedstawianie nieprawdziwych informacji lub informacji
wprowadzających w błąd, w szczególności w kontekście struktury
organizacyjnej przedsiębiorcy i podziału pracy między pracowników
przeszukiwanego przedsiębiorcy.

2.11. Udokumentowanie przebiegu przeszukania


Przebieg przeszukania dokumentowany jest w protokole przeszukania,
wskazującym na zdarzenia i czynności, które miały istotne znaczenie dla
przeszukania. Dokumenty, np. upoważnienie do przeszukania, notatki
obrazujące przebieg poszczególnych czynności, kopie dokumentów składające
się na pozyskany materiał dowodowy, stanowią załączniki do protokołu.
Protokół przeszukania sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach.
Jeden egzemplarz przekazuje się przeszukiwanemu przedsiębiorcy,
z wyłączeniem załączników pozostających już w jego posiadaniu.

>> WYJAŚNIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW – PRZESZUKANIA UOKIK


III. INNE UPRAWNIENIA
PREZESA UOKIK
3.1. Przeszukanie a kontrola
Poza prowadzeniem przeszukań Prezes UOKiK uprawniony jest również do
prowadzenia u przedsiębiorców kontroli na podstawie ustawy o ochronie
konkurencji i konsumentów. Kontrole takie istotnie różnią się względem kontroli
prowadzonych przez inne organy administracji oraz względem przeszukań
prowadzonych przez Prezesa UOKiK. Niniejszy dokument nie odnosi się do
kontroli prowadzonych przez Prezesa UOKiK.

3.2. Przeszukania zlecane Policji


Prezes UOKiK posiada uprawnienie do inicjowania przeszukań przez
funkcjonariuszy Policji. W takim przypadku Prezes UOKiK zwraca się
z wnioskiem do sądu, który może polecić Policji przeprowadzenie
przeszukania. Przeszukania takie mogą w szczególności dotyczyć
lokali mieszkalnych24. Bierze w nich udział upoważniony pracownik
UOKiK. Niniejszy dokument nie odnosi się do przeszukań
prowadzonych przez Policję na polecenie sądu.

24 Art. 91 u.o.k.k.

14
Notatki 15

>> WYJAŚNIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW – PRZESZUKANIA UOKIK


Notatki

16
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
pl. Powstańców Warszawy 1 < 00-950 Warszawa
www.uokik.gov.pl

ISBN 978-83-64681-17-2

You might also like