T.B.M.

DDC:
C H P
• ■ ■
YER:
YIL: 1935
CLT:
76- 1100

KSM:
PROGRAMI ~~~; ~0-602

l<ÜTÜPHANESİ

Partinin Dördüncü Büyiik

Kurrıltarı, Onaylamııtır.

Mayu 1935

ANKARA - Ulu■ Ba■ ımevl

 C. H. P.
PROGRAM
GİRİŞ

Cumuriyet Halk Partisinin Ana fikir•

programına temel olan ana fi- lerln, dev-
kirler, Türk devriminin baş- rlmln ha•
tına ve a•
langıcmdan bugüne kadar ya- kıtına
pılmış olan işlerle~ yalın ola- bağı
rak, ortaya konmuştur.
Bundan başka, hu fikirlerin
haşlıcalan, 1927 yılında Parti
Kurultaynca da kabul olunan
tüzüğün genel esaslannda, ve,
Genel Başkanlığın, aynı Kurul-
tayca onanmış olan bildiriğin­
de, ve 1931 Kamutay seç.imi
-ı-
 dolayısiyle çıkarılan hildirikte
saptanmıştır.
Yalnız bir kaç yıl için değil,
geleceği de kapsayan tasarla-
rımızın ana hatları burada,
toplu olarak yazılmıştır~
KamAlizm Partinin güttüğü bütün hu
esaslar, Kamalizm prensiple-
ridir.

-2-
 BİRİNCİ KISIM
Esaslar: 1 - Vatan, 2 • Ulus,
3 • Devletin esas kuramı, 4 -
Kamusal haklar.
1 - Vatan; Türk ulusu- Vatan
nun eski ve yüksek tarihi ve
topraklarının derinliklerinde-
ki eserleri ile, bugün, üstünde
yaşadığı, sıyasal sınırlarla çev-
rilmiş, kutsal yurddur.
Vatan hiç bir bağ ve şart
altında ayrılık kabul etmez bir
küldür.
2 - Ulus; dil, kültür ve Uhıa
ülkü birliği ile birbirine bağlı
yurddaşlardan meydana gelen
sıyasal ve sosyal bir bütündür.
3 - Devletin esas kuramı:
Türkiye; ulusçu, halkçı, Eaaa
kuram
-3-
 devletçl, layık ve devrimci bir
cumuriyettir.
Kuvvet Türk ulusunun yönetim
birdir,
şekli, (Kuvvet birdir) esasına
egemenlik
ulu■ undur. dayalıdır. Egemenlik .birdir;
ve bağsız, şartsız ulusundur. E-
gemenlik hakkını, ulus · adına
Kamutay kullanır. Törütgen ve
yürütken yetkiler Kamutayda
toplanır. Kamutay törütüm
yetkisini, doğrudan doğruya,
kendi kullanır. Yürütüm yet-
kisini kendi arasından seçtiği
Cumur Başkanı ile, onun o-
runlayacağı hükumete bırakır.
Türkiyede hakyerleri bağm­
sızdır.

Parti, devlet şekillerinin en

-•-
do~rusu bu olduğuna kamğ­
dır.
4 - Kamusal haklar:
A-Yurddaşlarm, ferdiğ ve Özgenlik,
sosyal özgenlik, eşitlik, doku- e•ltllk, do•
nulmazlık ve mülkiyet hakları- konulmaz-
. . lık
ve mül•
nı barımak, partımızce başlıca klyet hak•
esaslardandır. Bu haklar, dev- ları
letin varlık ve otorite sının ile
buçlanmıştır. Ferdiğ ve hük-
miğ şahsiyetlerin kınavı, ka-
muğa ıya aykırı olmıyacaktır.
kanunlar hu esasa göre ko-
nacaktır.
B - Parti, yurddaşlara hak Kadın
ve ödev vermekte, kadın erkek erkek
eıltllil
ayırmaz.

C - Saylav seçim kanunu

Seçim
yenilenecektir. Yurdumuzun
-1-
 genel şartlarına göre, vatanda-
şı yakından tanımakta olduğu
ve inandığı şahısları ikinci seç-
men olarak ayırmakta özgür
bırakmağı ve saylav seçimini
bu yönden yapmağı demokrasi
gereğine en uygun buluruz.

İKİNCİ KISIM
Cümuriyet Halk Partisinin
ana vasıfları
5 - Cumuriyet Halk Par-
tisi; a - Cumuriyetçi, h - Ulus-
çu, c - Halkçı, ç. Devletçi, d -
Layik, e - Devrimcidir.
Cumurl- A - Parti, ulus egemenliği
yetçilik
ülküsünü en iyi ve en sağlam
surette imsileyen ve taplayan
devlet şeklinin Cumuriyet ol-
- 6 -
duğuna kanığdır. Parti hu sar-
sılmaz kanağatla, Cumuriyeti
her tehlükeye karşı, bütün a-
raçlarla korur.
B - Parti, ilerleme ve geliş­
Uluaçııluk
me yolunda ve arsıulusal de-
ğetlerde ve ilgilerde Türk sos-
yetesinin, çağdaş uluslarla yan-
yana ve bir uyumda yürümek-
le beraber, ikinci maddede i-
zah olunduğu üzere kendine
özgii ıralarını ve erkin benliği­
ni korumağı esas sayar.
C-İrde ve egemenlik kay-
Halkçılık
nağı ulu tur. Bu irde ve ege-
menliğin, devletin yurddaşa
ve yurddaşın devlete karşı olan
ödev ve yükümlerini tamamile
yerine getirmek için kullanıl-
- 7-
ması, partinin başlıca prensip-
lerindendir. Kanun karşısında
saltık bir eşitlik kabul eden, ve
hiç bir ferde, hiç bir aileye,
hiç bir klasa,hiç bir _cemaata
ayralık tanımayan yurddaşlan,
halktan ve halkcı
., olarak ka-
bul ederiz.
Tiirkiye Cumuriyeti halkı­
nı ayrı ayn klaslardan karışıt
değil, fakat, ferdiğ ve sosyal
hayat için, işbölümü bakımın­
dan, türlü hizmetlere ayrıl­
mış bir sosyete saymak esas
prensi plerimizdendir; çif çiler,
küçük zanaat sahihleri, esnaf
ve işçilerle, özgür ertik sahib-
leri, endüstrieller, tecimerler
ve işyarlar Türk ulusal kura-
- s-
mmm başlıca çalışma örgen-
leridir. Bunların her birinin
çalışması, öbürünün ve kamu-
nun hayatı ve genliği için bir
zorağdır.
Partimizin bu prensiple a-
maçladığı gaye, klas kavga-
ları yerine sosyal düzenlik ve
dayanışma elde etmek, ve a-
sığlar arasında, birbirlerine
karşıt olmıyacak surette, u-
yum kurmaktır. Asığlar, ka-
pasite ve çalışma derecesine
göre olur.
Ç - Özel kınav ve çalışma
Devlet-
esas olmakla beraber, imkan çilik
olduğu kadar az zaman içinde
ulusumuzu genliğe ve yurdu
bayındırlığa eriştirmek için,
_g_
genel ve yüksek asığlann ge-
rektirdiği işlerde, hele ekono-
mik alanda, devleti filiğ suret-
te ilgilendirmek başlıca esas-
larımızdandır.
Devletin ekonomi işleri
ile ilgisi filiğ surette yapıcılık
olduğu kadar, özel girişimlere
ön vermek ve yapılmakta olan
işleri düzenlemek ve kontrol
da etmektir.
Devletin, filiğ olarak, han-
gi ekonomik işleri yapacağının
belirtilmesi, ulusun genel ve
yüksek asığlarına bağlıdır. Bu
lüzum üzerine, devletin, filiğ
olarak, kendi yapmağa karar
verdiği iş, eğer, özel bir girişit
elinde bulunuyorsa, onun alın-
- 10 -
ması her def asında özgü bir
kanun çıkarmağa bağlıdır. Bu
kanunda özel girişitin uğra­
yacağı zararın, devlet tarafın­
dan ödem şekli gösterilecek-
tir. Bu zarar oranlanırken,
gelecekteki kazanç ihtimalleri
hesaba katılmaz.
D- Parti, bütün kanunla-
rın, tüzüklerin ve usullerin ya- Layıklık
pılışında ve taplanışında, en
son ilim ve teknik esasları ile,
asrın ihtiyaçlarına uyulmasını
prensip olarak kabul etmiştir.
Din, bir vicdan işi olduğun­
dan, parti, dini, dünya ve dev-
let işleri ile sıyasadan ayrı tut-
mağı, ulusumuzun çağdaş me-
deniyet yolunda ilerlemesi için
- 11 -
 başlıca şartlardan sayar.
Devrlm- E - Parti devlet yönetimin-
clllk
de, tedbir bulmak için derece]
ve evrimsel prensiple kendini
bağlı tutmaz. Ulusumuzun
sayısız özverilerle başarmış ol-
duğu devrimlerden doğan ve
olgunlaşan prensiplere bağlı
kalmak ve onları korumak
parti için esastır.
OÇONCO KISIM
EKONOMi
Tarım, endiistri, mağdenler,
ormanlar, tecim ve bayın•
dırlık işleri.

Kapital 6 - Ekonomide hareketli

kapital önemlidir.
Nomal kapitalin tek kay-
- 12 -
nağı ulusal çalışma ve tutum-
dur. Bunun için çahşmayı ar-
tırmak, ferd ile aile hayatında
ve devlet ve hükumetin genel
ve özel bütün yönetgelerinde
tutum fikrini kökleştirmek,
partinin başlıca prensiplerin-
dendir.
7 - Kredi işlerine ihtiyaç
derecesinde önem verilecektir. Kredi
Kredilerde üremi, iskontoyu
ucuzlatmak ve kredi işlerini
kolaylaştırmak hedefimizdir.
A - Parti,yurdda kredi gü-
Kredide
venliğine büyük önem verir. gG.vea
Borç veren kurumlar, açmış
oldukları kredilere karşı, ger-
çek ve sağlam inanca istemek
şartı ile, kredi ile iş yapmak
- 13 -
 hevesinin hakikiğ iş adamları­
na hasrolunabileceği kanağa­
tındayız.
Çifçt B - Küçük çif çil erin mev-
kredllerl
simlik kredisi tarım kredi ko-
opratiflerinden ve çiftlik sa-
hihlerinin yıllık kredi ihtiyaç-
ları ipotek karşılığı sağlanma­
lıdır.
C - Orün ve hayvanlarla,
çift yaraç ve makineleri karşı­
.
lık tutularak kredi acılmak u-
sulü konacaktır.
Ç - Yıllık çü çi kredilerinin
ödeme günü, ürünlerin, alıcı
baskısı altında olmaksızın sa-
tılabileceği zamandan sonraya
bırakılmalıdır.
Baıka D- Mağdenciler, endüstri
krediler
- 14 -
ve küçük zanaat sahibleri, es-
naf, küçük tecimerler, balıkçı
ve süngercilerin kredi ihtiyaç-
ları karşılanacakbr.
E - Endüstri ve deniz ü-
rünleri için, makine ve yaraç
karşılığı kredi verilecektir.

F - Yurddaşları ev sahibi
kılmak prensipini güden par- Yurddaı­
timiz, bugünkü Emlak Ban- 1 •1rıııdyu•1
•• an ırı -
kasının aslın dar olan kapi- maaı
talini arttırmağı önemli tut- Kredifon•
alye
makla beraber, şimdilik, Ban-
kanın kapitalinden yeni yapı-
lara verilen kısmın yalnız ev-
lere hasrolunması fikrindedir.
Banka, bu otrulardan başka,
mülk ve gelir yapıları için kre-
di açmaz. Eskiden yapılmış o-
- 15 -
 lan taşıtsız mallar üzerine de,
otrudan başka, mülk ve gelir
yapılmamak şartı ile kredi a-
çılır. Elde bulunan kapitalin
hizmeti ancak hu suretle erge-
mize uygun yoldan kapsallan-
mış olur. Öte taraftan daha
ucuz ve uzun ödelli bir kredi
fonsiye kipinin kurulmasını,
en az zamanda gerçekleştiril­
mek lazımgelen bir iş sayarız.
Tefecilik- 8 - Tefeciliğe karşı savaşta
le ■avaı
bulunmak partimizin pirensip-
lerindendir
Sigorta 9 - Sigorta işi ile, önemi
derecesinde uğraşacağız.
Koopera• 10 - Partimiz kooperatif-
tifler
çiliği ana prensiplerden sa-
yar. Kredi kooperatifleri ile,
- 18 -
toprak ürünlerinin hakikiğ de-
ğerinden üretmenleri fayda-
landıracak olan satış koopera-
tiflerinin kurulmasına ve ço-
ğaltılmasına önem vermekte-
yiz. Türkiye tanın bankası, ta-
nın kooperatiflerinin ana ban-
kasıdır.

11 - Tarım Bankasını da- Tarım

Bankası
ha çok, çif çi ve köylü ekono-
misine yararlı bir hale getir-
mek ve onu, kanun esasları-
na göre kontrol imkanını sağ-
layacak şekilde sahihlendir-
mek gayemizdir.
12 - Ödeme dengesini dü- Dış teclm-
zeltmek ve hu yönden Türki- de denklik
yenin dış tecimini denk tut-
mak lüzumludur.
- 17 -
 Dış tecim uzlaşmalarında
prensipimiz, malımızı alanın
malını almaktır.
Endllstri- 13 - Küçük ve büyük en-
nin koran-
ması
düstri, ilk madde üretmenleri-
ııin asığlarına daha uygun o-
larak korunmalıdır.
İşin düzen· 14 - Hiç bir ekonomik gi-
lenmesi
rişim kamuğasıya olduğu ka-
dar, ulusal ve özel bütün kı­
navlar arasındaki uyuma da
karşıt olamaz. iş verenlerle iş­
çilerin çalışma birliğinde de hu
uyum, esastır.
İş kanunu ile işçiler ve iş ve-
renler arasındaki karşılıklı il-
giler düzenlenecektir.
İşde uzlaş­ İş anlaşmazlıkları, uzlaşma
ma
yolu ile ve huna imkan olmazsa
devletin kuracağı uzlaştırma
- 18 -
araçlarının yargıçhğı ile kota--
rılır,
Grev ve lukavt yasak ola- Grev ve
lukavt
caktır. yasağı

Ulusçu Türk işçilerinin ha-

yat ve hakları ile hu esaslar
içinde ilgileniriz. Çıkarılacak
iş kanunlarımız hu esaslara uy-
gun olacaktır.
15 - Yurdu endüstrileştir­ Endüstri-
de pl&ıı
mek için, devletin ve özel giri -
şimlerin meydana getireceği
kurumlar, bir ana progranıa
uygun olacaktır. Devlet plan-
lan, yurdu kısa bir zamanda
ihtiyacı olan endüstrilerle ci-
hazlamak gayesine göre yapıla­
caktır. Endüstrinin memleke-
tin bazı köşelerinde toplanması
- ıu -
 yerine - kurulmaları ekono-
mik de olmak şartile - genişlik­
le yayılmasını göz önünde tu-
tarız.

Fiyat kon- Üretmenlerle yoğaltmanlar

trolü
arasında çıkabilecek asığ kav-
galarını önlemek için, Devlet,
bütün endüstirilerde fiyat kon-
trol işlerini düzenleyecektir.
Devlet fabrikaları için de ayrı­
ca finansal ve teknik bir kon-
trol düzeni konacaktır.
Kapitalinin çoğu veya tama-
mı devletin olan endüstriel
kurumların finansal kontrol-
ları, tecime} olan özlükleri ge-
reğine uygun surette düzenle-
necektir. Rasyonel çalışmaya
önem vereceğiz.
-20-
 Yoğaltmanlann zaranna ti- TriSat v•
yat birliği yapacak olan tröst kartğeı
yasa ı

ve kartelJere izin verilmeyecek

tir. Rasyonelleştirme ergesi ile
yapılacak olanlar,bunun dışın-
dadır.
16 - Memleketin gelişi- Teclmln
minde bütün tecim kınavları korunma-
önemlidir. Nomal çalışan ve
••
tekniğe dayanan kapital sahih-
leri korunacak ve kendilerine
önverilecektir.
17 - Çıkat işlerini önemli Teclmd•
çıkat it•
ulusal işlerden ve dış tecimin le,l
düzenlenmesini en büyük eko-
nomi ödevlerinden sayarız. Te-
cimerlerin bu yoldaki kınavla-
rını verimli kılacağız. Ulusal
ürünlerimizin sürümünü ko-
laylaştırmak, ünlerini han-
- 21 -
 mak, çıkatlarmı sağlamak ve
standartlaştırmak tedbirleri
ile yakından ilgileneceğiz.
Dış tecimini her gün artan bir
dikkatle, piyasaların çeşitlerine
ve gereklerine uygun bir çıkat
sıyasası bakımından çalıştır­
mak, ve onu, devlet yardımı ile
kuvvetlendirmek isteriz. Dış
tecimi ile uğraşanlann, işlerini
başarmak için ihtiyaç duyduk-
lan bilgileri verecek örgüt-
lerimiz olacaktır.
Özgilr• 18 - Gereğinde dış tecim
b6lge transitlerinden devleti fayda-
landıracak olan özgür - gölge
kurulmasını iyi bir iş sayarız.
Lfman, 19 - Ulusal ekonomi ge-
rıhtım ve reklerine uydurulmak üzere;
hamaJiık
tarifeleri liman, rıhtım, iskele ve hamal-
- 22-
 lık tarifel eri üstünde dikkatle
durulacaktır.
20 - Balıkçılığa ve sünger- Balıkçıhlı:
•1•- ..
cı ıge onem
-• Ba lı kçı-
verecegız.
ve ■Gnger•
clllk
lık endüstrisinin gelişimi için,
hem üretmenlerin hem de hal-
kın asığlarına uygun olmayan
,· .-~ balıkhane kipinin düzeltilmesi
· lüzumludur.
21 - Konserveciliğe önve- Konserve.
receğiz. ellik

22 -Turizmi, Türk yurdu- Turizm

nu tanıtıp sevdirici ve Türkiye
ekonomisine fayda verici bir
konu sayarız.
23 - Ekonomik düşüncele- Devlet ı,­
rimizde, her hangi bakanlık ve feri ara-
oruna ı·uş k.ın oIan h"ulun
.. d ev1et ■ ında
noml
eko-

işlerinin, ulusal ekonomi bakı-

- 23 -
 mından, saltık kazançlıve fay-
dalı olması düsturunu genel
olarak esas tutarız. Eskiden
kalma kanunların ve usullerin
zamanla, hu bakımdan dü-
zeltilmesine önem veriyoruz.
Partimiz, çalışmada ekono-
mi işlerine hu önemi vermekle
beraber, ekonomiyi, her biri
ayrı önemde bulunan devlet iş­
lerinin bir kolu tanır.
Taşıncılık 24 - Kara, deniz, hava ta•
şıncılığınm düzenlenmesine ve
gelişimine çalışacağız. Bu üç
çeşit taşın araçlarının yurda
tam değerinde fayda verebil-
mesi için işletme ve tarifelerin-
de hirihirini tamamlayıcı ve
hiribirini kollayıcı bir uyum
- 24 -
kurmağı, yurdun ekonomik
ihtiyaçlarından sayarız. Devlet
deniz işletmesini, geniş bir
programla yürüteceğiz. Bu ara-
da şilepçiliği de önemli gör-
mekteyiz.
25 - Ekonomik ergeleri- Su lılerl

mize yetecek olan biiyük

su işi ülkümüzdür. Küçük su
işlerimizi başarmak ilk hedef-
lerimizdendir.
26 - Bayındırlık işlerimiz, Bayındır­
lık l9lerl
her şubesinde pratik ve verim-
li bir taplama programına gö-
re kovalanacaktır. Büyük gü-
relme ve kuvvetlenme aracı o-
lan demiryollarmın yapılması­
na devam edeceğiz.
Limanlarımızın yapılması
- 25-
 her an göz önünde tuttuğumuz
işlerdendir.
11 şosaları üzerinde çalışmak­
la beraber, memleketi bağla­
yan iyi ve son tekniğe göre ya-
pılac.ak köprülere ve şosa örü-
lerine kavuşmak için, pratik bir
program taplanacaktır. Şosa
yapılarında demiryollarını da
besleyecek dikel yönetler gö-
zetilerek ekonomik düşünceye
yer verileceği gibi, yurdun gü-
venlik ve savgası düşüncesine
de ayrıca dikkat edilecektir.
Posta, 27 - Posta, telgraf, tele-
telgraf,
telefon
fon ve telsiz işlerini teknikçe
ve tel■lz üstün ve yurd ihtiyacına uygun
ı,ı.rı
bir diizene getireceğiz. Şehir­
ler arası telefon bağlarını dur-
madan arttıracağız.
- 26 -
 28 - Toprak ürünlerimi- Buğday
itleri
zin kemiyet ve keyfiyetçe ha-
· şında gelen buğdayın fiyatını,
değerinden aşağı düşürme-
mek, gerek üretmen, gerek
yoğaltman zararına olabilecek
fiyat değişimlerini önlemek i-
çin alınan tedbirleri daha ge-
nişletmek ve esaslandırmak,
göz önünde tuttuğumuz konu-
lardan biridir.
Bunun için girişilen 1'ilo ve
ambarlar işine devam edece-
ğiz. Yurd savgası ve beklenme-
dik kurak tehlükeleri için,
buğday stoku bulundurmak
lüzumludur.
29 - Toprak ürünlerimiz- Toprak
le yemişlerimizi çıkat tecimi ürünleri-
- 27 -
mlzl klp- için elverişli surette Wpleştir­
leıtlrme
meğ~ ve iç cnd•üstriye lazım
ve değer•
lendlrme olan kemiyet ve vas1fta ilk
ma,ldeler ,· (· fıştirilmesinc cok
., J >

önem veririz. Bunun için to-

hum arıtımı, fidanlıklar , ,e a·
şı işlerile sıkı bir usrette uğra­
şacağız.
Tarım 30 - Tarım endüstriJeri-
Endtlııtrl·
lerl nin ilerlemesi baş işlerimiz­
dendir.
Hayvan ve 31 - Üretmenin emeğini
bitki haıı•
talıkla­ korumak için, hayvan ve bitki
rlyle ııavaı
hastalıkları ile savaşacağız.
Toprak, ııu 32 - Toprağımızın zen-
orman ı,­
lerl ve yur-
ginliklerini, su kuvvetlerimizi
du elelıtl- ve ormanlarımızı işletmek ve
rlkleıtlr•
değerlendirmek, çalışmalan -
me
mız arasında başlıca yer ala-
- 28 -
caktır. Bütün memleketi elek-
trikleştirme girişimini, Türk
vatanını ilerletecek konuların
başında olanlardan sayarız.
Bu türlü zenginJiklerimizin
hakikiğ kıymetlerini ve dere-
celerini belitmek ve saptamak
için araştırmalara devam ede-
ceğiz. Bu girişimlere kapital
kaynaklığı edecek bir finans
kurumu meydana getirmek a-
macımızdır. Bu işler partinin
devletçilik sıfatının başlıca
taplanma konularıdır.
33 - Hayvan çoğaltım ve Hayvan-
cılık
yeğritimine, hayvancılığa ön
verilmesine, hayvan ürünü en-
düstrisinin ilerlemesine çalışı­
lacaktır.
Çlfçlyl
34 - Her Türk çif çisini toprak
- 29-
 sahibi yeter toprak sahihi etmek, Par-
yapmak
timizin ana gayelerinden biri-
dir. Topraksız çifçiye toprak
dağıtmak için özgü istimlak ka-
nunları çıkarmak lüzumludur.
Denizcilik 35 - Yurdumuzun coğra­
fik durumu ve ulusumuzun
soysal varlığı ve ödevi, yurd-
daşlaı·ın sağlığı, spor, savga ve
genel ekonomi bakımların­
dan, denizciliğe önem verilme-
sini ister. Parti, bütün devlet
ve ulus işlerinde bunun göz
önünde tutulması lüzumuna
inanır.

DÖRDÜNCÜ KISIM
FİNANS
Denk Büt-
çe, düzgiin
36 - Partimizce devamlı
&deme ve hakikiğ olarak bütçe denk-
- 30 -
liği fikri finansta esastır. Düz-
gün ödemeyi hazne için ö-
nemli iş saydığımız kadar,
yurddaşın vergileri için de ana .
fikir olarak alırız.
3 7 - Vergi salnaklarını, Vergi ka-
imkan olduğu kadar özürüt ve nunlarını
. iyileştir•
araçlı esaslara çevırmek hede- me ve uy-
fimiz olmakla beraber, vergi gunlaştır-
kanunlarımızı pratik ve tapla- ma

ma bakımından özenle ve u]u-

sumuzun ödeme kapasitesini
küçüksemeyen bir düşünüşle
her gün daha iyileştirme ve uy-
gunlaştırma yolundaki çalcş­
malara devam olunacaktır.
38 - Gümrük tarife ve iş- Gümrük
lerini, ulusumuzun ekonomik tarifeleri
asığlarına daha uy gun şekiUe--
1

- 31 -
 re koymağa çalışmak önediği­
miz işlerdendir.
Kaçakcı­ 39 - Kaçakçılıkla savaşı,
hkla Türk haznesinin hakkını ve
•ava,
kuvvetini koruyan önemli bir
konu sayarız.
Tekit yö- 40 - Tekit yönetgelerini,
netgeleri
devlet haznesi için gelir aracı
olduğu kadar, üstünde çalış­
tıkları ürünlerimizin değerini
korumak ödevlerinden dolayı,
ulusal ekonomiye hizmet eden
birer kurum olarak göz önün-
de tutarız.
BEŞİNCİ KISIM
ULUSAL EĞlTİM
41- Ulusal eğitimde esas
düsturlarımız şunlardır:
- 32 -
 A - Eğitim sıyasaınızda te-
. . . ..... .d Yurddaş•
mel taşı, b ı1ımsız1ıgı gı er- ları oku-
mektir. Kültür işinde, her gün tup yetı,­
daha çok çocuk ve yurddaş o- tlrme
kutup yetiştirecek bir program
giidülecektir.
B - Kuvvetli cumuriyetçi,
ulusçu, halkçı, devletçi, layik Cumuri-
ve devrimci yurddaş yetiştir­ yetçi,
mek, bütün öğr,etim derecele- Ulusçu,
Halkçı,
rinde yüküm ve özen noktası­ Devletçi,
dır. Ulyik ve
devrimci
Türk ulusunu, Kanıutayı ve yurddaıı

Türk devletini sayın tutmak ve

tutturmak, bütün yurddaşlara
bir ödev olarak aşılanacakhr.
C- Fikriğ olduğu
g~bi he- Flkrlğ ve
bedeniğ
deniğ gelişmeye de önem ver- gellııme
mek ve hele, ırayı ulusal de- ve ulu•••
ıra

- 33 -
 rin tarihimizin gösterdiği yük-
sek derecelere cıkarmak
.,, bü-
yük gayedir.
Eğitim ve Ç- Eğitim ve öğretimde
öğretimde
hedef güdülen usul; bilgiyi, yurdda-
şa, maddiğ hayatta başarı elde
ettiren bir cihaz haline getir-
mektir.
Eğitimin
sıfatları
D - Eğitim, her türlü ura- .
adan, yad ve yabancı fikirler-
den uzak, iistün, ulusal ve
yurdcu olmalıdır.
Glrltlm E - Her öğretim ve eğitim
kapasite-
si, diizen
kurumunda talebenin girişim
ve ahlAk kapasitesini kırmamağa, sev•
genlik ve okşayışla özen gös-
termekle beraber, onları ha-
yatta kusurlu olmaktan koru-
mak için, ciddiğ bir yasav ve
-34-
düzene içtem bir ahlak anlayı­
şına alıştırmak, önemli olduğu
kanağatındayız.

F - Partimiz, vatandaşla­
rın, Türkün derin tarihini bil- Tilrk
tarihi
mesine üsnomal bir önem ve-
rir. Bu bilgi Türkün kapasite
ve enerjisini, nefsine güven
duygularını ve ulusal varlığa
zarar verecek bütün akımlara
karşı sarsılmaz dayanımını
besleyen kutsal bir evindir.
G - Türk dilinin ulusal,
Türk dili
tükel bir dil haline gelmesi
hakkındaki ciddiğ çalışmalara
devam olunacaktır.
42 - Okullar hakkında baş­
lıca fikirlerimiz:
A-Nomal ilk öğretim dev- ilk okullar
-35-
 ri, beş yıldır. Şehirlerde, köy-
lerde, yahut köyler bölgesinde
durum ve ihtiyaca göre, ilk o-
kullar, bir program altında ar-
tırılacaktır. Köylerdeki okul-
larda sağlık, yaşayış ve içinde
bulunduğu çeven şartları ile il-
gili olan tarım ve zanaat fikir-
leri verilecektir.
Köy
okulları
B - Köy çocuklarımıza kısa t
zamanda pratik hayat için lü-
zumlu bilgiyi verebilecek üç J
veya dört sömestirli köy okul-
ları açılacaktır. Bunların, ço-
cukları yüksek öğretim dere-
celerine hazırlayan ilk okul-
lardan ayrı bir kip olarak ku-
rulup artırdması planlanacak-
tır. Bu kip köy okullarında,

- 36 -
çocukların daha olgun yaşta o-
kumağa başlamaları ve oku-
manın arasız devam etmesi ve
bu işi devletin, askerlik borcu
gibi, sıkı tutması lüzumludur.
C - Ertik ve zanaat okulla- Ertlk ve
zanaat
rile, zanaat gece okulları mem- okulları
leketin ihtiyacına yetişecek ka-
dar artırılacak ve lüzumlu
kur lar açılacaktır.
D - Her il merkezinde, ve Orta
okullar
orta öğrenimi memlekete yay-
mak e a ı gözetilerek, gereken
ilç bölgelerinde orta okul bu-
lundurmak lüzumuna kanığız.
Orta okullardan, uzak yerler-
deki yurd çocuklarının rahat
ve güvenlikle faydalanmaları­
nı sağlamak için, talebeyi gece-
- 37 -
 leri, para ile barındıracak ör-
gütler meydana getirilmesine
çalışılacaktır. Bu okullarda i-
çinde bulundukları çevenlerle
ilgili olan ertik bilgilerin ve-
rilmesine özenilecektir.
Liseler E - Liselerimizi, yüksek
öğrenime tam kapasiteli talebe
yetiştirecek surette her Lakım­
dan pekiştirip taplayacağız.
Onlversi- F- Üniversite ve yüksek o-
teler
kullarımız kendilerinden bek- 1
lenen sonuçları verebilecek tü-
kelliğe çıkarılacaktır. Üniver-
sitelerin sayısını artırmak fik-
rindeyiz.
Yatıevlerl 43 - Az nüfuslu bir kaç
köyü okutacak nomal ilk okul-
larla, ayrı kipteki köy okulları
- 38-
için pratik yoldan yatı evleri
kurdurulur ve korunur.
44 - Güzel sanatlara. hele Güzel san-
müziğe devrimin yüksek anla- atlar
yışına uygun bir surette önem
vereceğiz.
45 - Müzelerimizi zengin- Mfizeler ve
.
l eştırece k kı ymettek"ı tarı"h e- ••ki eaer-
ler
serlerinin toplanmasına ve hu ,
erge ile kazılar yapılmasına ö-
nem verilecek ve eski eserlerin
sınıflanmasına ve gerekenle-
rin, bulundukları yerlerde iyi
korunmasına özen gösterile-
cektir.
46 - Kitap, yayın ve kitap- Kitap, ya-
•J • • • • •• }i yın, kitap•
saray ış erı partı ıçın onem - saraylar
dir. Şehirlerde kitapsaraylar,
kent ve köylerde okuma ev ve
- 39 -
 odaları kurmak ve artırmak
isteriz.
Plinlı
kGI- 4 7 - Kültür ve eğitim işle­
tGr ve
eğitim
rimiz, bugünün ve yarının gös-
terdiği ve göstereceği ihtiyaç-
lara göre önden gören bir dü-
zenle planlanacak ve bütün öğ­
retim aşamaları ile zanaat ve
ertik ihtiyaçları hu plana göre
düzenlenecektir..
Yığını ye- 48 - Klasik okul yetiştir­
tl9tlrme mesi dışında, yığına, devamlı
ve
Halkevlerl ve Türkiyenin ilerleyiş yolları­
na uygun bir halk eğitimi ver-
meği önemli görürüz. Bu hiz-
met için çalışan Halkevlerini
devlet imkan elverdiği kadar
koruyacaktır.
Devrim 49 - Parti, bir devrim mü-
mGzeal
- 40 -
zesi kuracaktır. Bunu, halka
devrim fikir ve duygularını a-
~ılamak için etkin araç ayanz.
50 - Türk gençliği, onu te- Gençlik
miz bir ahlak, yüksek bir yurd örgüta. ve
apor
ve devrim aşkı içinde toplaya-
cak ulusal bir örgüte bağlana­
caktır. Bütün Türk gençliğin
şevk ve ıhhatlarını, nefse ve
'
ulusa inanlarını besleyecek he- 1

den eğitimi verilecek, ve genç-

lik, devrimi ve bütün erginlik
artaln ile yurdu korumayı en
üstün ödev tanıyan ve onları,
bu ödev uğrunda bütün varlık­
larını vermeğe hazır tutan bir
düşünüşle, yetiştirilecektir. 1

Bu ana eğitimin tam sonuç

vermesi için Türk gençliğinin,
- 41 -
bir yandan düşünme, karar
verme ve girişim alma gibi
yüksek ha~arım kuvvetleri
geliştirilecek, ve öte yandan,
gençlik, onu her zorlu işin ba-
şarılmasında tek unsur olan sı­
ki disiplinin etkisi altında ça-
lıştırılacaktır.
Türkiyede spor örgütü de
hu esasalara ~öre düzenlene-
cek ve yürütülecektir. Yapıla­
cak gençlik örgütünün; üni-
versite, okuIIar ve enstitüler,
halkevleri, toplu işçi kullanan
fabrika ve kurumlarla yukarı­
daki gayelere göre, iş ve yönet
birlikleri, düzenlenecektir.
Yurdda heden ve devrim e-
ğitimi ile spor işlerinde bitevi-
- 42 -
yelik göz önünde tutulacaktır.
Okullarda, devlet kurumla-
rında, ve özel kurum ve fabri-
kalarda bulunanlar, yaşlarına
göre, heden eğitimi ile uğraş­
mak yükümü altına alınacak-
tır. Spor ve heden eğitimi için
lüzumu olan alan ve kurumlar
meydana getirilecektir. Spora-
lanları için özel yönetgeler ve
şar lıklar ilgilendirilecektir.

51 - Parti radyoyu ulu-

Radyo
sun kültür ve sıyasal eğitimi i-
çin en değerli araçlardan sayar.
Kuvvetli verici istasyonlar ku-
racağız. Almaçların kolay ve
ucuz elde edilınesine çalışaca-
ğız.
- 43 -
 Sinema Sinemanın ulusa faydalı ol-
masını iş edineceğiz.
Opera ve 52 - Ulusal opera ve tiyat-
tiyatro
ro önemli işlerimiz arasında­
dır.

ALTINCI KISIM
Sosyal Hayat ve Kamusal
Sıhhat

Aile 53 - Türk sosyal hayatın­

da aile esastır.
Nufuau 54 - Nüfusumuzu artır­
artırma
mak ve gelecek nesli sağlam ve
gürbüz yetiştirmek her zaman
dikkatle güdülecek işlerimiz­
dendir.
Şehir, 55 - Şehir ve kentlerimiz-
kent ve le köylerimizin sıhhiğ şartları­
köyleri-
mizin aıh­ m ve içilecek sularını fenniğ
hlt tart- usullere göre düzeltmek ve
ları
-44-
köy evlerini iyileştirmek ve
köylülerimizin sağlık bilgileri-
ni yükseltmek için programla
çalışacağız.
56-Partinin, çocuk haya- Çocuk
tı ve analarının sıhhati ile de- bakımı

rin ilgisi vardır. Bunun için ça-

lışmalara aşağıdaki ana hatlar
üstünde devam edeceğiz:
A - Doğum evlerini artır­ Doğum
mak, devletin hasta yurdların­ evleri
da ayrıca doğum hizmetleri a-
yırtmak, parasız doğum yar-
dımları sağlamak ve çocuk ba-
kımı öğretmek için her öğret­
me aracından faydalanmakla
beraber, ilmiğ ehe ve bakı ka-
dınlarını çoğaltmak;

B- Şehir ve kentlerde süt Stlt dam-

laları
-~-
 Kretler damlalarını, süt çocukları
için
bakım ve danışma evlerini,
kreşleri, öksüz yurdlarmı ço-
ğaltmak.
lıçl analar
ve çocuk-
C - İşçi olan yerlerde işçi
ları analan ve çocuklarını koru-
mak.
Kim ■ eslz 5 7 - Kimsesiz çocuklar ve
ler, ihti- yardıma ihtiyacı olan ihtiyar-
yarlar, ■ a­
katlar lar ve sakatlar ulusun atağlığı
ve koruyuculuğu altındadır.
lıçllerln 58 - İşçilerin ve ailelerinin
■ıhhatini
sıhhiğ ve sosyal bakımdan ih-
koruma
tiyaçlannın sağlanması ile uğ­
raşacağız. Hayatını çalışarak
kazanmak yükümü altında bu-
lunan kadınlar için, iş bölgele-
rinde kreşler açmağa devam
edeceğiz.
-46 -
 59 - Sıhhat işlerinin Par- Sıhhat

timiz için ayral bir önemi var- itleri

dır. Bu yoldaki çalışmalar, ge-

nel ihtiyaç nisbetince ve de-
vamlı bir surette genişletile­
cektir.
60 - Sıtma, verem, fren- Bulaıık
hastalık­
gi, trahom gibi bulaşık hasta- lar
lıklarla savaşa devam edece-
ğiz.

YED1NC1 KISIM
İÇ, TÖZEL ve DIŞ SiY ASA
İşyarlar, Özııür Ertik Sahibleri
61 - Bütün devrim sonuç- Ulusal
larını, yurddaşların tam gü- düzen ve
yasav
venliğini ve ulusal düzen ve
yasavı, iç ve tüze örgüt ve ka-
nunları ile koruyan ve hiç bir
- 47-
 hadse veya etki karşısında sar-
sılmayan bir hükümet otorite-
si kurmak ve işletmek işleri­
mizin temelidir.
G3çmenler 62 - Nüfusu artırma pren-
sipimizi taplarken, yurd dışın­
dan gelecek türklere imkan o-
lan her yardımı ve kolaylığı
göstereceğiz.
Hak yer- 63 - Tüzel sıyasamızda
lerinin hak yerlerinin kuruluşu kanu-
kurulu9u
nu, halkın ihtiyacına ve mem-
leketin asığına en uygun gele-
cek surette yapılacak ve ta-
mamlanacaktır.
Dava İnancalı olan, basit, pratik
uaullerl
ve süratli dava usullerini ge-
nişleteceğiz.
YGret ve Yüret ve bildirge işlerinde
bildir••
-48-
lstenen sonuçlan süratli ve ko-
lay olarak sağlıyacak tedbirler
alacağız.
Tutaklar ile kapsıkları ayır- Tutıı ve
mağa ve hapsevlerini birer us- kapeıklar
lanma yeri haline getirmeğe
çalışacağız.
64 - Yurdda barış ve dün- Yurdda
Yada barış başlıca prensipi- barı,, dün-
' yada barıı
mizdir.
65 - Ulusun yüksek asığı- fuarlar
nı her vakit göz önünde tuta-
rak bütün dikkatleri ile hayat-
larını hizmetlerine hasreden
işyarlar, her türlü baysallık ve
genliğe değer kazanırlar.
66 - Türkiyede cins ve Cemiyet-
klas fikirlerini yayma ve klas ler
kavgası ergesi ile cemiyet ku-
- 4S, -
 rolmıyacaktır. Devlet, özel yö-
netgeler ve şarhaylıklarla dev-
lete bağlı kurumlardan hizmet
karşılığı aylık ve aktı alanlar
bulunduklan işin sıfat ve özlü_
ğü ile cemiyet kuramazlar.

Talebe 67 - Talebe cemiyetleri

cemiyet- adını taşıyan kurumlar, hiç
leri
bir suretle sıyasa ile uğraşa -
mazlar ve hiç bir suretle hu -
lunduklan okulun, fakülte
ve enstitüsünün yönetgesine
karşı herhangi bir harekette
bulunamazlar.
lıçi ve 68 - Türk işçilerini ve es-
e ■ nafın
nafımızı, ulusun ana varlığı i-
6rgG.tlen-
me■l çinde, o varlık için kuvvet ve
fayda verici yolda ve Parti
programının çerçevesi içinde,
-50-
örgütlemeyi iş edineceğiz.
69 - Arsıulusal ergeler~e Kurulamı­
eemiyet yapılmıyacağı gibi~ yacak ce-
1_ •• k.. d dışın da o lan cem1~
. miyetler
!i..O u yur

yeder kurmak da yasak ofa.

raktır.

IDuslar arasında heraherUk

yapmakta devletin fayda göre-
ceği ergelerle cemiyet kurmak
veya kurulu olanların şubele­
rini açmak için Bakanlar Ku-
rulunun kararı lüzumludur.
70 - İşyar olmıyan özgiir Özgür
ertik sahihlerinin ulusal Türk ertik
sahibleri
varlığı için lüzumlu ve f aydal.
olan hizmetlerine, parti değeı­
verir. Bunların kapasite ve hiz-
metlerinin karşılığını görmele.
- 51 -
 ri için, çalışmalarım kolaylaş•
tırmak ödevlerimizdendir.
K&yve 71 - Yeni Tür ki yenin ha-
k&ylilye
yatında, köyü, her bakımdan
&nem
·önemli sayarız. Köylün~n sıh­
hati, güleryüzlülüğü, kültür ve
devrim anlayışında değerli ve
ekonomik alanda varlıklı ol-
ması, bütün çalışma kollarımız
için önemli bir iş olarak göz
önünde tutulacaktır.
SEKiZiNCi KISIM
Vatan Savsas,
Cumıırlyet 72 - Vatan savgası ulusal
orduau
ödevlerin en kutlusudur. Ge-
reğinde, bu uğurda yurdun
canlı cansız bütün varlıklarını
ve kuvvet araçların kullanmağı
- ~:ı -
esas tutanz. Parti askerliğin
bütün vatandaşlara ayrasız
taplanması esasını onamıştır.
Türk ordusu her türlü sıyasal
düşünce ve etkilerin üstünde-
dir. Ordunun kendisine veri-
len yüksek ödevi her vakit ba-
şarabilecek erkte ve son teknik
araçlarla cihazlnamış olmasına
özen veririz.
73 - Devletin yüksek ku-
'ı.:amının sarsılmaz temeli olan
ve ulusal ülküyü, ulusal var-
lığı ve devrimi kollayan ve ko-
ruyan cumuriyet ordusunun ve
onun özverili ve kıymetli izdeş­
lerinin, her vakit sayın ve
şerefli tutulmasına özen göste-
ririz.
Program içindeki kelimelerden
bir kısmının Osmanlıca
karşılıkları

TUrkce Osmanlıca
Akım Cereyan
Aktı Ücret
Alan Meydan, saha
Almaç Ahize
Amaçlamak lstihdaf etmek
Ar Güzel sanatlar
Araç Vasıta
Arıtım Islah, tasfiye
Arsıulusal Beynelmilel
Asığ Menfaat
Aşama Mertebe
Atağlık Vesayet
Ayra lstisna
Ayral Müstesna
Bağınsız Müstakil ( kayıtsız )
Barıma Himaye
Başarı Muvaffakiyet
- 54 -
Baysallık Huzur ve sükun
Belitmek Tayin etmek (DeterminerJ
Bildirik Tebliğ
Biteviyelik Yeknasaklık
Bölge Mmtaka
Buçlanmak Tahdit edilmek (limiterJ
Çağdaş Muasır
Çeven Muhit
Çıkat ihracat
Dayanışma Tesanüt
Değet Temas
Denge Muvazene
Derece! Tedrici
Devrim lnk1lap
Durum Vaziyet
Düzenlemek Tanzim etmek
Egemen Hakim ( Soıwm·aine)
Egemenlik Hakimiyet
Eğitim Terbiye
Endüstri Sanayi
Endüstriel Sanayi erbabı
Erge Maksad
Erkin Müstakil
-55 -
 Rrttk Meslek
Eşitlik Müsavat
Etki Tesir
Etkin Müessir
Evrimsel Tekamüli
Evin Cevher
Ferdiğ Ferdi
Finansal ılfali
Gelişim inkişaf
Genel Umumi
Genlik Refah
Girişim Teşebbüs
Girişit Teşebbüsat
GUrelme F'eyizlenme
Güven itimat
Hakyeri Mahkeme
Ira Seciye
İl Vilayet
İlçe Kaza
İlgi Alaka, münasebet
İnancalı Teminatlı
İrde irade
İşyar Memur
- M-
 Tzde~ Mensub, müntesib
Içtem Samimi
Kamuğaı;ıı ıl:lenfaati umumiye
Kamusal Umıımi ( Publique J
Kamutay B. M. Meclisi
Kanığ Kani
Kapasite Kahiliyet
Kapital Sermaye
Kapsamak Şamil olmak
Kapsık Mahbus
Karşıt Zıd
Kazı Hafriyat
Kent Kasaba
Kmav Faaliyet
Kip Tip
Kipleştirmek Tipleştirmek
Klas Sınıf ( zümre )
Konu Me112u
Kotarmak Halldmek
Kuram Bünye, bünyan(Structure)
Kurum Müessese
Kutsal Mukaddes
Nomal Tabii
-57-
Onaylall1ak Tasvib et.mek
Oranlamak Tahmin etmek
Orun Makam
Orunlamak Tayin etmek
Otru Mesken
Ödel Vade
Ödem Tazmin
Ödev Vazife
Öğretim Tedris
Öğrenim Tahsil
Önem Ehemmiyet
Öaemek Ehemmiyet vermek
Önvermek Teşvik etmek
Örgen Organ
Örgllt Taazzi, teşkilat
Örü Şebeke
Özel Hususi
Özen itina
Özgenlik Hürriyet
Özgü Mahsus
Özgür Serbest
Özgür- bölge Serbest mıntaka
Özürllt Hasılatı safiye
- 58 -
Özveri Fedakarlık
Pekiştirmek Takviye etmek
Sağlamak Temin etmek
Salnak Matrah
Saltık Mutlak
Saptamak Tespit etmek
Sa vga Müdafaa
Seçmen Müntehip
Sevgenlik Şefkat
Sonuç Netice
Sosyal içtimaı
Şarlık Belediye
Taplama Tatbik
Taplamak Tatbik etmek
Tarım Ziraat
Tasar Tasavvur
Taşıncılık Nakliyecilik
Taşıtsız mallar Emvali gayri menkule
Tecim Ticaret
Tecim el Ticarı
Tecimer Tacir
Tekit inhisar
Törütgen yetki Saldhiyeti teşriiye
- 59 -
Törütüm Teşri
Tutak Mevkuf
Tükel Mükemmel, tam
Tüzel Adli
TüzUk Nizamname
Ulus Millet
Urasa Hurafe
Uyum AhPnk
Üretim istihsal
Ürem Faiz
Üretmen Müstahsil
Üı·ün Mahsul
Üsnomal Fevkalade
Yalın Vazıh ve parlak
Yaraç Alet
Yargıçlık Hakemlik
Yasav lrızıbat
Yayın Neşriyat
Yeğrim Salah
Yeğritim Islah
Yetki Salahiyet
Yogaltrnan Müstehlik
Yönetgc idare (inhisar idaresi)
Yönetim ldare ( Devlet idaresi)
-60-
Yüküm mükellefiyet, mecburiyet
Yüret icra ( Adliye ıstılahı )
Yürütken yetki Salahiyeti icraiye
Yürütüm icra, icra kuvveti
Zırnaat Hirfet ( lıletier)
Zorağ Zaruret
 BULMAÇ
Sayıla Hadde
Girit ı Ana fikirlerin, devrimin
başına ve ı:ıkışına bağı •
Kamalizm • • • • • • 2
BiRiNCi KISIM
Vatanı Sırasal sınırlarla çev-
rilmiş yurd • • • • • • • • • • 3 1
Ulus ı Dil, kültür ve ülkü birliği 3 2
Devletin e■a• kuramı ı Kuv-
vet birdir, egemenlik ulusundur. 4 3
K.muaal haklar ı Özgenlik,
eşitlik, dokunulmazlık ve mül-
kiyet hakları • • 5 4
Kadın erkek eşitliği 5
Seçim • • • • . . 5
iKiNCi KISIM
Cumurlyet Halk Partlaln.ln
ana vaaıfları
Cumuriyetçilik • • • • • • • • 6 5
- 62 -
 Sayılı lladde
Ulusçuluk 7 5
Halkçılık • 7
Devletçilik
Layıklık . 11
9

Devrimcilik 12
OçONcO KISIM
Ekonomi
Tarım, endüst?-i, mağdenler,
ormanlar, tecim ve bayındır•
lık işle1·i

Kapital .... 12 6
Kredi 13 7
Kredide güven 13
Çifçi kredileri • 14
Başka krediler 14
Yurddaşların yuvalandırılması 15
Tefecilikle savaş • 16 8
Sigorta . .. 16 9
Kooperatifler • 16 10
Tarım Bankası 17 11
Dış tecimde denklik 17 12
Endüstrinin korunması 18 13
- 63 -
 1111!1 lıddı
tşin düzenlenmesi 18 14
İşde uzlaşma 18
Grev, lükavt yasağı 19
Endüstride plan 19 15
Fiyat kontrolü 20
Tröst ve kartel yasağı 21
Tecimin korunması 21 16
Tecimde çıkat işleıi 2! 17
Özgür - bölge 22 18
Liman, rıhtım ve hamallık
tarifeleri • 22 19
Balıkcılık ve süngercilik 23 20
Konservecilik • • • 23 21
Turizm • • • 23 22
Devlet işleri arasında ekonomi 23 23
Taşıncılık 24 24
Su işleri • • • 25 25
Bayındırlık işleri • · • 25 26
Posta, telgraf, telefon ve telsiz
işleri • • • • • • 26 27
Buğdııy işleri • • • • 27 28
Toprak ürünlı>rimizi kipleştirme
ve değerlendirme • • • • • 27 29
-64-
 b1ılı Mıddı
Tarım endüstrileri • • . . • 28 30
Hayvan ve bitki hastalıklariyle
savaş • • • • • . • • . 28 31
Toprak, su, orman işleri ve yur-
du eiektrikleştirme • • 3l
Hayvancılık • • • • • • • • 29 33
Çifçiyi tovrak sahibi yapmak 29 34
Deni:ı:cilik 30 35
DÖRDÖNC-0 KISIM
Flnana
Denk bütçe, düzgün ödeme 30 36
Vergi kanunlarını iyileştirme
ve uygunlaştırma • • JL
Gümrük tarüeleri • 31 38
.Kaçakçılıkla savaş 32 39
Tekit yönetgeleri 32 40
BEŞfNci KISIM
Ulııaal Eğitim

Yurddaşları okutup yetiştirme 33 41

Cumuriyetçi, ulusçu, halkçı, dev.
!etçi, layık ve devrimci yurddaş 33
-65-
 r

Sayıla Madde
Fikriğ ve bedeniğ gelişme ve
ulusal ıra • 33 41
Eğitim ve öğretimde hedef 34
Eğitimin sıfatları 34
Girişim kapasitesi, düzen ve ah-
ilk ~
Türk tarihi 35
Türk dili 35
İlk okullar 33 42
Köy okulları 36
Ertik ve zanaat okulları • 37
Orta okullar 37
Liseler 38
Üniversiteler 38
Yatı evleri 38 43
Güzel sanatlar 39 44
:ıiüzeler ve eski eserler 39 45
Kitap, yayın, kitapsaraylar 39 46
Planlı kültür ve eğitim 40 47
Yığını yetiştirme Ye Halkcvlcri 40 48
Devrim müzesi • • • 40 49
Gençlik örgütü ve spor 41 50
Radyo 43 51
- 66 -
 Sayıla lıddt
Sinema • • • , • • • . . 44 51
Opera ve tiyatro • • , • 44 52
ALTINCI KISIM
So■yal hayat ve kamu■ al
aıhhat
Aile 44 53
Nüfusu artırma • 44 54
Şehir, kent ve köylerimizin
sıhhiğ şartları • 44 55
Çocuk bakımı • . 45 56
Doğum evleri • 45
Süt damlaları, kreşler • 45
İşçi analar ve çocukları • 46
Kimsesizler, ihtiyarlar, sakatlar 46 57
İşcilerin sıhhatini koruma • 46 5&
Sıhhat işleri , , 47 59
Bulaşık hastalıklar 47 60
YEDiNCi KISIM
iç, tflzel ve dıt aıyaaa
iıyarlar, Özgflr erlik aahlblerl
Ulusal düzen ve yasav 47 61
Göçmenler • 48 62
- 67 -
 layılı lıdde

Hakyerlerinin kuruluşu • 48 63
Dava usu'.leri .. 48
Yüret ve bildirge • • 48
Tutak ve kapsıklar . 49
Yurdda barış, dünyada barış 49 64
tşyarlar .. 49 65
Cemiyetler ... . ... 49 66
Talebe cemiyetleri · 50 67
İşçi ve esnafın örgütlenmesi 50 68
Rurulamayacak cemiyetler 51 69
Özgür ertik sahibleri 51 70
Köy ve köylüye önem • • 5'.! 71

SEKiZiNCi KISIM
Vatan aavgaaı

Cumuriyet ordusu 52 72
• • 53 73