Երևանի պետական համալսարան

Ռեֆերատ

Առարկա՝ Անտենաների և ռադիոալիքների տարածում

Ֆակուլտետ՝ Ֆիզիկայի ինստիտուտ
Բաժին՝ Հեռահաղորդակցություն և ազդանշանների մշակում
Կուրս՝ 3-րդ
Թեմա՝ MIMO համակարգեր
Ուսանողուհի՝ Հասմիկ Հովհաննիսյան
Դասախոս՝ Յ․ Ավետիսյան
 MIMO համակարգեր

Ռադիոյում MIMO համակարգերը մեթոդ են ռադիոհաղորդչի

հզորությունը բազմապատկելու համար, օգտագործելով բազմակի
հաղորդման և ընդունման անտենաներ։ MIMO-ն դարձել է անլար
կապի կարևոր տարրերից, որն իր մեջ ներառում է Wi-fi 4, Wi-fi 5,
3G, LTE կապի համակարգերը։ Wi-fi 4-ը անլար ցանցային
ստանդարդ է, որն օգտագործում է բազմաթիվ անտենաներ
տվյալերի արագությունը մեծացնելու համար։ Wi-fi 5-ը ցանցային
ստանդարտ է, որն ապահովում է բարձր թողունակությամբ անլար
ցանցեր 5ԳՀց տիրույթում։ 3G Զարգացած բարձր արագությամբ
փա-թեթների հասանելիություն՝ HSPA+, HSPA(Plus) կամ HSPAP,
անլար լայնաշերտ հեռահաղորդակցության տեխնիկական
ստանդարտ է։ Հեռահաղորդակցության ոլորտում երկարաժամ-
կետ էվոլյուցիանբ (LTE) շարժական սարքերի և տվյալների
տերմինալների համար անլար լայնաշերտ կապի ստանդարտ է՝
հիմնված GSM/EDGE և UMTS/HSPA ստանդարտների վրա։
Վերջերս MIMO-ն կիրառվել է էլեկտրահաղորդման գծային հաղորդա-
կանության համար եռալար տեղադրումների համար։ Ժամանակին
անլար կապի մեջ «MIMO» տերմինը վերաբերում էր հաղորդչի և
ընդունիչի վրա մի քանի անտենաների օգտագործմանը։ «MIMO» - ն
մասնավորապես վերաբերում է միևնույն ռադիոալիքով մեկից ավել
տվյալնների ազդանշան ուղարկելու և ստանալու տեխնիկայի դասին՝
օգտագործելով տարբեր անտենաների միջև ազդանշանի տարածման
տարբերությունը։ Ժամանակակից «MIMO»-ի օգտագործումը
վերաբերում է բազմաթիվ տվյալնների ազդանշաններին, որոնք
ուղարկվում են տարբեր ընդունիչներ։

«MIMO»-ն օգտագործում է բազմակողմանի տարածումը կապի

հզորությունը բազմապատկելու համար։
«MIMO»-ն կարելի է բաժանել 3 հիմնական մասերի՝ նախա-
կոդավորում, տարածական մուլտիպլեքսավորում և բազմակի
կոդավորում։ Նախակոդավորումը բազմահոսքային ճառագայթային
ձևավորում է ամենանեղ բնորոշմամբ։ Ավելի ընդհանուր տերմիննե-
րով դա համարվում է ամբողջ տարածական մշակումը, որը տեղի է
ունենում հաղորդիչում։ Ճառագայթային ձևավորման ժամանակ նույն
ազդանշանն արտանետվում է հաղորդիչ անտենաներից յուրաքանչ-
յուրից համապատասխան փուլով և վերցնում է այնպիսին, որ
ազդանշանի հզորությունը լինի առավելագույնը ստացողի մուտքում։
Երբ ընդունիչն ունի բազմաթիվ անտենաներ հաղորդիչ ճառագայթա-
յին ձևավորումը չի կարող միաժամանակ առավելագույնի հասցնել
ազդանշանի մակարդակը բոլոր ընդունող անտենաներում, և բազմա-
կի հոսքերով նախակոդավորումը հաճախ ավելի շահավետ է։
Նախակոդավորումը պահանջում է հաղորդիչի և ստացողի ալիքի
վիճակի տեղեկատվության իմացություն։ Տարածական
մուլտիպլեքսավորման համար անհրաժեշտ է MIMO անտենայի
կոնֆիգուրացիա։ Տարածական մուլտիպլեքսավորման ժամանակ
արագության ազդանշանը բաժանվում է մի քանի ցածր արագության
հոսքերի և յուրաքանչյուր հոսք փոխանցվում է նույն հաճախակա-
նության ալիքով տարբեր հաղորդիչ անտենայից։ Տարածական
մուլտիպլեքսավորումը շատ հզոր տեխնիկա է ազդանշան-աղմուկ
ավելի բարձր հարաբերակցությամբ (SNR) կապուղու թողունակութ-
յունը մեծացնելու համար։ Տարածական հոսքերի առավելագույն
քանակը սահմանապակվում է հաղորդիչի կամ ստացողի մոտ գտնվող
անտենաների քանակից։ Տարածական մուլտիպլեքսավորումը կարող
է օգտագործվել նաև մի քանի ընդունիչների միաժամանակ
փոխանցման համար, որոնք հայտնի են որպես տիեզերական
բաժանման բազմակի մուտք կամ բազմակի օգտատեր «MIMO»։
Բազմակի կոդավորման տեխնիկան օգտագործվում է, երբ հաղորդի-
չում չկա ալիքի իմացություն։ Բազմազանության մեթոդներում
փոխանցվում է մեկ հոսք, սակայն ազդանշանն կոդավորված է
օգտագործելով տեխնիկան, որը կոչվում է տարախության ժամանակի
կոդավորում։ Բազմակի մուտքի կոդավորումը կարող է զուգակցվել
տարածական մուլտիպլեքսավորման հետ, երբ ստացողի մոտ առկա է
ալիքի որոշ գիտելիքներ։
 Մաթեմատիկական բնութագիր

«MIMO» համակարգերում հաղորդիչը մի քանի հոսքեր է ուղարկում

մի քանի փոխանցման անտենաներով։

MIMO ալիքի մոդել

«MIMO» համակարգը մոդելավորվում է հետևյալ կերպ․

y ꓿ Hx + n
որտեղ y-ը և x-ը համախատասխանաբար ընդունման և փոխանցման
վեկտորներն են, H-ը և n-ը համապատասխանաբար ալիքի մատրիցն է և
աղմուկի վեկտորը։

MIMO ազդանշանի փորձարկում

MIMO ազդանշանի փորձարկումն առաջին հերթին կենտրոնանում է

հաղորդիչ/ընդունիչ համակարգի վրա: Ազդանշանի ալիքի որակի
իմացությունը նույնպես կարևոր է: Ալիքի ըմբռնումը թույլ է տալիս
մանիպուլյացիայի ենթարկել յուրաքանչյուր հաղորդիչի փուլը և
ամպլիտուդը՝ ճառագայթ ձևավորելու համար: Ճառագայթը ճիշտ
ձևավորելու համար հաղորդիչը պետք է հասկանա ալիքի բնութագրերը: Այս
գործընթացը կոչվում է ալիքի հնչյունավորում կամ ալիքի գնահատում:
Բջջային սարքը հետ է ուղարկում ալիքի բնութագրերը հաղորդիչին:
Այնուհետև հաղորդիչը կարող է կիրառել ճիշտ փուլի և ամպլիտուդի
ճշգրտումներ՝ շարժական սարքին ուղղված ճառագայթ ձևավորելու
համար: Սա կոչվում է փակ օղակի MIMO համակարգ: Ճառագայթային
ձևավորման համար պահանջվում է կարգավորել յուրաքանչյուր հաղորդիչի
փուլերը և ամպլիտուդը: