‫آزﻣﺎﯾﺶ ‪1‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺎﻧﻮن اﻫﻢ‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺠﺮﺑﯽ ﻗﺎﻧﻮن اﻫﻢ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺆﺛﺮ در ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﯾﮏ ﺳﯿﻢ ﻓﻠﺰي‬

‫ﺗﺌﻮري آزﻣﺎﯾﺶ‬
‫ﻫﺮ ﺟﺴﻢ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‪ ،‬داراي ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ اﺳﺖ‪ .‬اﺟﺴﺎم ﻓﻠﺰي‪ ،‬ﺑﺪن اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﮑﻪ ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ‪ ،‬ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﺧﻸ‬
‫داراي ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي اﺳﺖ‪ .‬اﮐﺜﺮ ﻓﻠﺰات در ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﺴﺘﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﻤﯽ‬
‫دارﻧﺪ و اﺟﺴﺎم ﻫﺎدي ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺟﺴﺎﻣﯽ ﮐﻪ داراي ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺎﯾﻖ ﻧﺎﻣﯿﺪه‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﯾﺪهال ﻋﻨﺼﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺪازه ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ آن ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ و ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ﻣﺤﯿﻄﯽ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات دﻣﺎ‪ (....‬ﻧﺪارد‪ .‬در ﻋﻤﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺘﻬﺎ را ﺑﮕﻮﻧﻪاي ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮات دﻣﺎ و‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ دﯾﮕﺮ‪ ،‬اﻧﺪازه ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ آﻧﻬﺎ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﮐﻤﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫‪R‬‬
‫‪l‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﯾﮏ ﺳﯿﻢ ﻃﻮﯾﻞ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﮐﻪ داراي ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻌﯽ ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ از راﺑﻄﻪ‬
‫‪S‬‬
‫در آن‪ l :‬ﻃﻮل‪ S ،‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ و ‪ ρ‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﯾﮋه ﺳﯿﻢ اﺳﺖ‪ .‬داﻣﻨﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﯾﮋه ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺳﯿﻊ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﻓﻠﺰ‪ ،‬ﻧﯿﻢرﺳﺎﻧﺎ و ﻋﺎﯾﻖ ﺑﺎزه ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﯾﮋه آﻧﻬﺎ ﺣﺪوداً ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬

‫ﻋﺎﯾﻖ‬ ‫ﻧﯿﻢرﺳﺎﻧﺎ‬ ‫ﻓﻠﺰ‬

‫‪109 − 1018 Ω.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪− 109 Ω.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪− 10 2 Ω.‬‬

‫اﮔﺮ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ دو ﺳﺮﺳﯿﻢ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ اﻧﺪازه ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﮐﻪ از آن ﻋﺒﻮر ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻄﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ آن ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ از ﻗﺎﻧﻮن اﻫﻢ ﭘﯿﺮوي ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ »اﻫﻤﯽ«‬
‫ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت »ﻏﯿﺮ اﻫﻤﯽ« ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﻣﻘﺎوﻣﺘﻬﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﯾﺎ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎي ﻣﺘﻐﯿﺮ‪ ،‬ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻮﻣﺘﺮ ﯾﺎ رﺋﻮﺳﺘﺎ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﯾﮏ ﭘﯿﭻ ﯾﺎ ﻟﻐﺰش ﯾﮏ اﺑﺰار ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬
 ‫وﺳﺎﯾﻞ آزﻣﺎﯾﺶ‬
‫ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ ‪ ،DC‬آﻣﭙﺮﻣﺘﺮ‪ ،‬وﻟﺖﻣﺘﺮ‪ ،‬ﺗﺨﺘﻪﺳﯿﻢﻫﺎ‪ ،‬ﺳﯿﻢراﺑﻂ ) ‪ 7‬ﻋﺪد(‪.‬‬
‫ﺗﺨﺘﻪﺳﯿﻢﻫﺎ‪ :‬ﺗﺨﺘﻪﺳﯿﻢﻫﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ ‪ 1‬از ﭘﻨﺞ ﺳﯿﻢ داراي ﺟﻨﺲ و ﻗﻄﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﯿﻢﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 2 ،1‬و ‪ 3‬از ﺟﻨﺲ ﻧﯿﮑﻞ ﮐﺮوم ﺑﻮده و ﻗﻄﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪ 0/40 ،0/25‬و ‪0/30‬‬
‫ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ‪ .‬ﺳﯿﻢ ﺷﻤﺎره ‪ 4‬از ﺟﻨﺲ ﮔﺎﻟﻮاﻧﯿﺰه ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ‪ 0/30‬ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ و ﺳﯿﻢ ﺷﻤﺎره ‪ 5‬ﮐﺮوم ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ‪0/40‬‬
‫ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻮل ﺳﯿﻢﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 5‬ﺑﺮاﺑﺮ ﯾﮏ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1‬ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻗﺮار ﮔﯿﺮي ﺳﯿﻢﻫﺎ ﺑﺮ روي ﺗﺨﺘﻪﺳﯿﻢﻫﺎ‬

‫روش آزﻣﺎﯾﺶ‬

‫ﺑﺴﺘﮕﯽ اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ دو ﺳﺮﺳﯿﻢ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﮐﻪ از آن ﻋﺒﻮر ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬

‫‪ ‬از ﺳﯿﻢ ﺷﻤﺎره ‪ 1‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده و ﻣﺪار ﺷﮑﻞ ‪ 2‬را ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ را روي ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮده و ﭘﯿﭻ ﺟﺮﯾﺎن را ﺗﺎ آﺧﺮ ﺑﺎزﮐﻨﯿﺪ‪) .‬ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ(‬

‫_‬ ‫‪a‬‬ ‫‪a‬‬

‫‪+‬‬ ‫‪V‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪b‬‬ ‫‪b‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2‬ﻣﺪار ﺳﺎده اﻧﺪازهﮔﯿﺮي‬

‫‪2‬‬
‫‪ ‬ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن را در ﺑﺎزه ‪ 100‬ﺗﺎ ‪ 500‬ﻣﯿﻠﯽآﻣﭙﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ داده )ﺟﺮﯾﺎن را از روي آﻣﭙﺮﻣﺘﺮ‬
‫ﻣﯿﺨﻮاﻧﯿﻢ( و اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ دو ﺳﺮ ﺳﯿﻢ ‪ a‬و ‪ b‬را اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﮐﻨﯿﺪ )ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ وﻟﺖ ﻣﺘﺮ( ﺳﭙﺲ ﻧﺘﺎﯾﺞ را در‬
‫ﺟﺪول ‪ 1‬ﺛﺒﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪1‬‬
‫)‪I (mA‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪400‬‬ ‫‪500‬‬
‫)‪V (v‬‬

‫‪ ‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ دو ﺳﺮﺳﯿﻢ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺟﺮﯾﺎن رﺳﻢ ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﯿﺐ ﺧﻂ‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﯿﻢ را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪ ) .‬ﺷﯿﺐ ﺧﻂ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮﺑﻌﺎت ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‪(.‬‬
‫‪ ‬درﺻﺪ ﺧﻄﺎي ‪ R‬را ﺑﺮاي دو ﺟﺮﯾﺎن اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ R‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه از روي ﺷﯿﺐ ﺧﻂ ﺣﺴﺎب‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬آﯾﺎ ﺧﻂ از ﻣﺒﺪأ ﻣﯽﮔﺬرد‪ ،‬ﭼﺮا؟‬
‫‪ ‬آﯾﺎ اﯾﻦ ﺳﯿﻢ داراي ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻫﻤﯽ اﺳﺖ؟‬

‫ﺑﺴﺘﮕﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﻃﻮل ﺳﯿﻢ ])‪[R=f(L‬‬

‫‪ ‬از ﺳﯿﻢ ﺷﻤﺎره ‪ 1‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده و ﻣﺪار ﺷﮑﻞ ‪ 3‬را ﺑﺒﻨﺪﯾﺪ‪ a , b ) .‬دو ﺳﺮ ﺳﯿﻢ ﺷﻤﺎره ‪ 1‬ﻫﺴﺘﻨﺪ(‬
‫‪ ‬وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ را روي ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮده و ﭘﯿﭻ ﺟﺮﯾﺎن را ﺗﺎ آﺧﺮ ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪k‬‬
‫_‬
‫‪a‬‬ ‫‪10cm‬‬ ‫‪27cm‬‬ ‫‪50cm‬‬
‫‪1‬‬
‫‪+‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪80cm‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪3‬‬

‫‪3‬‬
 ‫ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺪار را روي ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺘﯽ )‪ 250‬ﻣﯿﻠﯽآﻣﭙﺮ( ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﻟﺖﻣﺘﺮ ﺑﺮاي ﻃﻮلﻫﺎي داده ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ ،2‬اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ‪ a‬اﻧﺪازهﮔﯿﺮي‬
‫ﮐﺮده و در ﺟﺪول ‪ 2‬ﺛﺒﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪2‬‬
‫)‪l (cm‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪100‬‬
‫)‪V (V‬‬
‫)‪R (Ω‬‬
‫)‪I = 250 (mA‬‬

‫‪ ‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات ‪ R‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ l‬را رﺳﻢ ﮐﺮده و ﺷﯿﺐ ﺧﻂ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﯾﺪ‪).‬ﺷﯿﺐ ﺧـﻂ از روش‬
‫ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮﺑﻌﺎت ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد(‬

‫ﺗﺎﺑﻌﯿﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺳﯿﻢ ])‪[R=f(s‬‬

‫‪ ‬ﺳﯿﻢﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 1‬ﺗﺎ ‪ 3‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮي‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﺪار ﺷﮑﻞ ‪ 4‬ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ وﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ را روي ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮده و ﭘﯿﭻ ﺟﺮﯾﺎن را ﺗﺎ آﺧﺮ ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺪار را روي ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺘﯽ )‪ 250‬ﻣﯿﻠﯽآﻣﭙﺮ( ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪k‬‬

‫_‬ ‫‪V‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬
‫‪+‬‬
‫‪3‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪4‬‬

‫‪ ‬اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ دو ﺳﺮ ﻫﺮ ﺳﯿﻢ را اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﮐﺮده و ﻧﺘﺎﯾﺞ را در ﺟﺪول ‪ 3‬ﺛﺒﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫ﺟﺪول ‪3‬‬
‫ﺷﻤﺎره ﺳﯿﻢ‬ ‫‪(1) a,b‬‬ ‫‪(2) c,d‬‬ ‫‪(3) e,f‬‬
‫)‪ (mm‬ﻗﻄﺮ‬ ‫‪0.25‬‬ ‫‪0.40‬‬ ‫‪0.30‬‬
‫)‪V (v‬‬
‫)‪R (Ω‬‬
‫)‪I = 250 (mA‬‬

‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺮ ﺳﯿﻢ را ﺣﺴﺎب ﮐﺮده و ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻋﮑﺲ‬ ‫‪ ‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻮل‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺳﯿﻢ ) ‪ ( R- 1/S‬را رﺳﻢ ﮐﺮده و ﺷﯿﺐ ﺧﻂ را از روش ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮﺑﻌﺎت ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺑﺎ ﻓﺮض اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﻘﻂ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻃﻮل ﺳﯿﻢ و ﻋﮑﺲ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ آن دارد ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﯿﺐ ﺧﻂ در‬
‫دو ﻧﻤﻮدار رﺳﻢ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﯾﮋه را ﺑﻪ دﺳﺖ آورﯾﺪ و ﺑﺎ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﯾـﮋه‬
‫را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺎﺑﻌﯿﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ وﯾﮋه )‪R=f(‬‬

‫‪ ‬ﺳﯿﻢﻫﺎي ﺷﻤﺎره ‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 5‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺮي‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ وﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ را روي ﺻﻔﺮ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮده و ﭘﯿﭻ ﺟﺮﯾﺎن را ﺗﺎ آﺧﺮ ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﻟﺘﺎژ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﯾﻪ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺪار را روي ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺘﯽ )‪250‬ﻣﯿﻠﯽآﻣﭙﺮ( ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ دو ﺳﺮ ﻫﺮ ﺳﯿﻢ را اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﮐﺮده و ﻧﺘﺎﯾﺞ را در ﺟﺪول ‪ 4‬ﺛﺒﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪4‬‬
‫ﮐﺮوم ﻧﯿﮑﻞ ‪ (3) e,f‬ﺟﻨﺲ وﺷﻤﺎره ﺳﯿﻢ‬ ‫ﮔﺎﻟﻮاﻧﯿﺰه ‪(4) g,h‬‬ ‫ﮐﺮوم ﺧﺎﻟﺺ ‪(5) i,j‬‬
‫)‪V (v‬‬
‫)‪R (Ω‬‬
‫)‪I =250 (mA‬‬

‫را ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫‪5‬‬ ‫و‬ ‫‪4‬‬ ‫و‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ ‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺪول ‪ ،4‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺮ ﺳﯿﻢ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﺳﭙﺲ ﻣﻘﺎوﻣﺖﻫﺎي وﯾﮋه‬
‫آورﯾﺪ‪.‬‬

‫‪5‬‬