Denborazko perpausak

KONTZEPTUA ETA ADIBIDEAK ERDARAZKO

BALIABIDEAK BALIOKIDEAK

Aurrekotasuna -Ezkondu baino lehenago antes de

baino lehen(ago), pentsatu zer egiten den. anteriores
aurretik, orduko, - para cuando
t(z)erako, -enerako -Istorio horiek zu jaio
baino lehenagokoak dira.
Hasi aurretik ondo
begiratu behar da.

-Mitxelenak hitz egin

aurretiko kontuak dira
horiek.

-Ni sartu orduko hitzaldia

hasia zen.

-Zuhaitza moztu
zutenerako hilda zegoen.

-Zu etortzerako gu alde

eginda ginen.

Aurrekotasun hurbila -Atea irekitzerakoan al ir a

-t(z)erakoan, baino ohartu zen giltza falta un poco antes que
lehentxeago zitzaiola.

-Polizia azaldu baino

lehentxeago ihes egin
zuen.

Gerokotasuna -Zu ezagutu ondoren ez despues de

eta gero, ondoren, dut besterik buruan. posteriores a
ondoan, ostean, - cuando
takoan, -(e)nez gero, -z -Edaten ibili ondoko
gero goiza ez da ederra
izaten.
Lana galdu ostean kirola
egiteari ekin zion.
* OHARRA: eta gero
-Ikasi eta gero ez zaizu aditz baten ostean
ahaztuko. erabiltzen da soilik.
 -Hilda geroko kontuak ez
zaizkit interesatzen.

-Zu ezagutuz gero pozik

bizi naiz.

-Hura ikusitakoan bere

gurasoez oroitu nintzen.

Berehalakotasuna -Jakin bezain laster tan pronto como

bezain laster, agudo, deituko dizut. nada más
arin, pronto, azkar ...
eta berehala, -Ikusi nuen bezain laster
behingoan, laster ohartu nintzen nor zen.
orduko, -neko
-Etxean sartu eta
berehala jakin dut norbait
zegoela.

-Hemezortzi urte bete

zitueneko atera zuen
karneta.

-Oheratu orduko loak

hartu ninduen .

Aldiberekotasuna -Ama datorrenean ikusiko cuando

-(e)nean, -n batean, duzu. a la vez
otean, -t(z)eaz batera, -
az batera -Ikusi zintuenean korrika
hasi zen.

-Telefonoz hitz egiteaz

batera telebista ikusten
zuen.

-Ikasiaz batera primeran

ibiliko zara.
Iraupena -Ezer esaten ez duten mientras que
(-eN) bitartean, (-eN), bitartean, daudela bertan. (gerundio)
artean, -(e)la(rik), -eino
-Isilik dauden artean ez
naiz kexatuko.

-Gu heldu bitartean ez

egin ezer.

-Lanetik zetorrelarik
hanka hautsi zuen.

-Lo zegoela hizketan

jardun zuen.

-Zu hemen zareino ez da

tristurarik izango.

Maiztasuna -Zuzendariarekin egon las veces que

-netan, -(e)n bakoitzean, naizenetan ez dit cada vez que
-(e)n gehienetan, -(e)n horrelakorik adierazi. la mayoría de las veces
guztietan, -(e)n aldiro, - siempre que
(e)n aldi bakanetan -Ikusten zaitudan las pocas veces que
bakoitzean haserretzen
naiz.

-Etorri den gehienetan

bakarrik izan da.

-Musika hau entzuten

dudan guztietan zutaz
oroitzen naiz.

-Etortzen den aldiro

(guztietan)opariren bat
dakar.

-Ikusi ninduen aldi

bakanetan (gutxienetan)
hitz egin zi-
dan.

Hasiera-noiztik -Titulua atera duenetik ez desde que

-(e)netik, -(e)netik da giro bere ondoan.
aurrera, -(e)nez
geroztik, -(e)netik hona -Ikusi zaituen momentutik
urduri jarri da.
 -Ama hil zitzaionetik
aurrera oso aldatu da.

-Etxea txukundu nuenez

geroztik ez ditut gauzak
aurkitzen.

Amaiera- noiz arte -Sendagileak ikusi arte hasta que

-(e)n arte(raino), arte, ez zen lasaitu.
harik eta ... arte
-Zu joaten zaren
arteraino zurekin egongo
naiz.

-Harik eta guztiek

berarekin hitz egin zuten
arte, ez zen iritzia
ematera ausartu.

Noizko -Argazki hauek Kuban de cuando

-(e)n garaiko ... , -(e)n egon ginen garaikoak
eguneko, -(e)neko(a) dira.

-Apunte horiek ikasle

zinetenekoak izango dira.

3.1. Denbora-esapide ohikoenak

Euskaraz, "aldi honetan", "gau honetan", "urte honetan", eta antzeko
ORAINGOAN, esapideen ordez, oraingoan / gaurkoan, gaur gauean, aurten, eta
GAUR GAUEAN, abar erabiltzen dira.
AURTEN…
Adibidez:

● Oraingoan beste arazo bat planteatu zaigu.

● Gaurkoan arazoa bestelakoa da.
● Gaur goizean semearen ikastetxetik deitu didate.

LARUNBAT… Astelehen goizean osasun azterketa egingo didate.

GOIZEAN Ostiral arratsaldean iloba ezkonduko da.

HILABETE Forma biak gertaera bat denboran kokatzeko erabiltzen dira,
BARRU / erreferentzia gisa une jakin bat hartuta. Erreferentzi unea oraina
HILABETEREN baldin bada, BARRU erabiltzen da. Erreferentzi unea iraganean edo
BURUAN etorkizunean badago, ordea –REN BURUAN erabiltzen da.

● Ordu erdi barru nagusia txosten baten bila etorriko da

● Txostena egiten hasi eta ordu erdiren buruan ordenagailua
hondatu egin zen.

Zenbaitetan, barru-ren ordez, HEMENDIK…-RA erabiltzen da, eta

_ren buruan esapidearen ordez, HANDIK…-RA

Adibidez:

● Hemendik lasterrera helduko gara

● Hemendik ordu erdira nagusia etorriko da txostenaren bila.

ORAIN (DELA)… ● Orain dela gutxi udaletxetik deitu dute.

● Duela bi ordu aurtengo erroldako datu batzuk eskatu
DUELA GUTXI dizkidate.

ASPALDI(AN) ● Hori aspaldi gertatu zen

● Aspaldi honetan oso lanpetuta nabil
ASPALDIKO ● Arazo hay ez da oraingoa, aspaldikoa baizik

BADIRA bi urte ● Badira hiru aste txosten hori desagertu zitzaidala.

hasi gineLA ● Badira lau egun nagusia bulegotik azaldu ez dela.

DAGOENEKO Dagoeneko ekintza buruturik dagoenean erabiltzen da. Honezkero

esapidea, ordea, ekintza amaitu dela uste dugunean, edo etorkizunari
HONEZKERO buruz ari garenean erabiltzen da, eta ustea adierazten du, ez
ziurtasuna.

Adibidez:

● Lana dagoeneko amaituta dago.

● Lana honezkero amaituta egongo da.

DIFERENTZIA: dagoeneko cuando estas seguro y honezkero

cuando te lo imaginas o lo intuyes. (me imagino)

Forma bi hauez gain, badira baliokideak diren beste zenbait. Hona

hemen eskema bat:
 Orain / gero iragana

ziurtasuna dagoeneko / zegoeneko /

jadanik ordurako

ustea honezkero horrezkero /

harrezkero