Grade 9 Araling Panlipunan LAS 2nd Quarter

Araling Panlipunan 9
Learning Activity Sheets 1

Learning Activity Sheets (Quarter 2-Week 1)

Pangalan: _____________________________
Grado at Pangkat: ______________________
Petsa: ________________________________

GAWAING PAMPAGKATUTO SA ARALING PANLIPUNAN 9 EKONOMIKS

Konsepto at Mga Salik na Nakaaapekto sa Demand

I. KASANAYANG PAMPAKATUTO AT KODA

 Natatalakay ang konsepto at salik na nakaaapekto sa demand sa
pang-araw-araw na pamumuhay. (Week 1-2/AP9MYK-IIa-1)

II. PANIMULA
Ang araling ito ay nakatuon sa pag-aaral ng demand bilang isa sa mga
batayang kaisipan sa ekonomiks. Sa pag-aaral ng demand, malalaman mo bilang
isang mamimili kung paano maipapakita ang kagustuhan at kakayahang bumili ng
mga produkto at serbisyo bilang tugon sa iyong pangangailangan. Matutuhan mo rin
sa araling ito ang mga salik na nakaaapekto sa demand at kung paano ito
nagbabago dahil sa presyo.

Ang Konsepto ng Demand

Ang demand ay tumutukoy sa halaga ng isang produkto o serbisyo na nais ng

mga mamimili sa pamilihan. Ang konsepto ng demand ay isang mahalagang aspeto
sa pagpaplano ng negosyo at pagbuo ng isang matagumpay na estratehiya sa
pamamalagi ng produkto o serbisyo.
Mayroong maraming mga salik na nakaaapekto sa demand ng isang produkto
o serbisyo. And ilan sa mga pangunahing salik na ito ay ang presyo ng produkto,
pagkakaroon ng mga kahalintulad na produkto sa pamilihan, mga salik sa
pamumuhunan at mga baryabol sa ekonomiya. Bukod pa rito, ang mga pagbabago
sa mga sangay ng teknolohiya at pagbabago sa mga kagustuhan at
pangangailangan ng mga mamimili ay naglalaro rin sa pagbago ng demand.
Sa pangkalahatan, ang pag-unawa sa mga salik na nakaapekto sa demand
ay mahalaga upang maunawaan kung paano dapat mag-adapt at magbigay ng
tugon ang mga negosyo sa mga pagbabago sa pamilihan.
Batas ng Demand

Ang demand ay tumutukoy sa halaga ng produkto o serbisyo na gusting bilhin

ng mga mamimili sa isang partikular na presyo. Sa ekonomiks, ang batas ng
demand ay nagsasabi na kapag ang presyo ng isang produkto ay tumaas, ang dami
ng mamimili na gustong bumili nito ay bababa at kapag ang presyo ay bumaba,
tataas naman ang dami ng mamimili na gustong bumili nito, ceteris paribus.
Ibig sabihin, mayroong inverse relationship sa pagitan ng presyo at dami ng
demand sa isang produkto. Kapag tumaas ang presyo, bababa ang demand, at
kapag bumaba naman ang presyo, tataas ang demand.
And batas ng demand ay mahalaga dahil nagbibigay ito ng impormasyon sa
mga negosyante at prodyuser kung paano nila masusukat ang tamang presyo ng
kanilang produkto. Ito rin ang dahilan kung bakit kadalasan ay nagbibigay ng mga
promosyon at diskwento ang mga negosyante kapad hindi gaanong nabebenta ang
kanilang produkto.
Gayunpaman, ang batas ng demand ay may ilang mga limitasyon. Hindi ito
mag-aaply sa mga sitwasyon kung saan may mga alternative na produkto o kapalit
ng isang produkto. Halimbawa, kung ang presyo ng isang brand ng damiy at tataas,
ang mamimili ay maaaring maghanap ng ibang brand ng damit na may mababang
presyo. Ito rin ay hindi mag-aaply sa mga bagay na hindi masyadong binibili ng mga
tao. Tulad ng mga luho o hindi kailangan.

Narito ang tatlong pamamaraan sa pagpapakita ng konsepto ng demand gamit ang

isang talahanayan:

1. Individual Demand Schedule

Presyo ng Produkto Dami ng Produkto na gustong bumili

10 20
20 15
30 10
40 5

2. Market Demand Schedule

Presyo ng Produkto Dami ng Produkto na Gustong BUmili ng

Buong Merkado
10 100
20 80
30 60
40 40

3. Elasticity of Demand Schedule

Presyo ng Produkto Dami ng Produkto na Elasticity ng Demand

 Gustong Bumili
10 20 -0.5
20 15 -1.0
30 10 -1.5
40 5 -2.0

Sa bawat talahanayan, makikita ang relasyon ng dami ng produkto na gustong bilhin

sa presyo ng produkto. Kapag tumaas ang presyo, bababa ang dami ng produkto na
gustong bilhin at kapag bumaba naman ang presyo, tataas ang dami ng produkto na
gustong bilhin.

III. MGA SANGGUNIAN

Ekonomiks- Araling Panlipunan Learner’s Material

IV. MGA GAWAIN

A. Mga Panuto Batay sa Sanggunian

Basahing mabuti ang Learning Activity Sheet mula pahina 1 hanggang pahina
3 upang masagutan ang mga sumusunod na gawain.

B. Pagsasanay/Aktibidad

Gawain 1
Pagsasanay : Demand Schedule at Curve Analysis

Mga Kagamitan: Papel, Lapis, Calculator

Pagpapaliwanag: Sa pagsasanay na ito, mag-aaral ang mga kalahok tungkol sa

konsepto ng demand at kung paano ito nakaaapekto sa presyo ng isang produkto o
serbisyo. Magbibigay ng mga halimbawa ng mga pangangailangan ng mamimili
upang makilala kung paano nakakaapekto ang presyo sa kanilang pagkonsumo.
Pagkatapos ng pagsasanay na ito, inaasahang maipaliwanag ng mga kalahok ang
kahalagahan ng demand curve sa pag-unawa sa mga salik na nakakaapekto sa
demand.

Mga Hakbang:

1. Hilingin sa mga kalahok na mabuo ng isang demand schedule. Ipakita ang

halimbawa ng isang demand schedule sa papel at hayaang magtakda ang mga
kalahok ng halaga ng produkto at kung ilan ang nais nilang bilhin sa bawat halaga.

Halimbawa: Pagkain ng hayop

Presyo Damit
P20 10
P30 8
P40 6
P50 4
P60 2

2. Tignan ang mga datos sa demand schedule at gumuhit ng demand curve sa

graph. Hayaang mag-plot ang mga kalahok ng datos sa graph at paliwanagin kung
paano nabuo ang demand curve.
3. Ipakita sa mga kalahok ang halaga ng presyo at tignan kung paano ito
nakakaapekto sa dami ng mga produkto na nabibili. Itang sa kanila kung ano ang
naiisip nilang salik na nakakaapekto sa kanilang pagbili at kung bakit.
4. Ipakita sa mga kalahok ang mga salik na nakakaapekto sa demand curve tulad ng
presyo ng produkto g kumpetisyon, kita ng mamimili, halaga ng produkto, atbp. Pag-
aralan kung paano ito nagbabago ang demand curve at ang pagkonsumo ng
mamimili.

Rubriks sa pagbuo ng demand schedule:

Criteria Satisfactory (2pts) Unsatisfactory (0pts)

Completeness Kumpleto ang listahan ng Hindi kumpleto ang
presyo at kahilingan listahan ng presyo at
kahilingan
Accuracy Tumpak ang mga datos sa Hindi tumpak ang mga
demand schedule datos sa demand
schedule
Clarity Maayos na naipresenta Hindi maayos na na-
ang datos at impormasyon ipresenta ang datos at
sa demand schedule impormasyon sa demand
schedule
Relevance Relevant sa kasalukuyang Hindi relevant sa
merkado at kasalukuyang merkado at
pangangailangan ng mga pangangailangan ng mga
mamimili mamimili
Organized Maayos na nakaorganisa Hindi maayos nan aka-
and demand schedule organisa ang demand
schedule
Timeliness Kasalukuyang mga datos Hindi kasalukuyang mga
at impormasyon ang datos at impormasyon ang
ginmit sa demand ginamit sa demand
schedule schedule

Gawain 2. I. Bilugan ang tamang sagot.

1. Ano ang tinatawag na demand?
a. ang dami ng produkto na maaaring mabili
b. ang dami ng produkto na gustong mabili ng mga mamimili
c. ang halaga ng produkto sa merkado
d. ang produksyon ng mga supplier

2. Ano ang tinatawag na demand curve?

a. isang grapikong representasyon ng mga salik na nakakaapekto sa demand
b. ang halaga ng presyo ng produkto
c. ang bilang ng mga produkto na gustong bilhin sa bawat presyo
d. ang presyo ng mga produkto ng kumpetisyon

3. Ano ang tinatawag na price elasticity of demand?

a. ang kakayahang magbago ng dami ng demand kapag nagbago ang presyo ng
produkto
b. ang bilang ng mga mamimili na handing magbayad ng mataas na presyo
c. ang bilang ng mga supplier ng produkto
d. ang kakayahang magbago ng presyo ng produkto

4. Ano ang salik na nakakaapekto sa demand curve?

a. presyo ng mga produkto ng kumpetisyon, kita ng mamimili, bialng ng mga
supplier, atbp.
b. kita ng mga supplier, gastos sa produksyon, kita ng merkado, atbp.
c. pagbabago sa presyo ng mga produkto, presyo ng raw materials, konsumo ng
mamimili, atbp.
d. populasyon, klima, estado ng ekonomiya, atbp.

5. Anong uri ng demand ang magpapakita ng patuloy na pagbili ng mga mamimili

kahit tumaas ang presyo ng produkto?
a. elastic demand
b. inelastic demand
c. perfectly elastic demand
d. perfectly inelastic demand

II. Pamprosesong Tanong

1. Paano nakakaapekto ang presyo ng mga produkto ng kumpetisyon sa demand ng

isang produkto?
2. Ano ang epekto ng pagbabago ng income ng mamimili sa demand ng isang
produkto?
3. Paano nakakaapekto ang mga salik tulad ng pagbabago sa panahon o klima sa
demand ng isang produkto?

Criteria Excellent Good (3pts) Fair (1pt) Poor (0pt)

(5pts)
Pagsasagot sa Sumasagot ng May ilang Hindi malinaw Hindi
mga tanong buo kulang nagsagot
Pagpapakita Malinaw at May ilang Hindi gaanong Hindi
ng pag-unawa detalyado maliit na malinaw naiintindihan
sa konsepto pagkukulang ang konsepto
Pagbibigay ng Maraming May ilang May malaking Walang
tamang halimbawa at maliit na mali sa halimbawa o
halimbawa tama pagkakamali halimbawa hindi
sa halimbawa tumutugma sa
konsepto
Pagpapakita May kritikal na May ilang Hindi gaanong Walang
ng kritikal na pag-iisip sa bahagi na hindi nakita ang pagpapakita ng
pag-iisip mga sagot gaanong kritikal na pag- kritikal na pag-
kritikal iisip iisip
Pagiging Maayos at May ilang Hindi malinaw Hindi maayos
organisado at malinaw ang bahagi na hindi at mahirap at mahirap
malinaw sagot gaanong sundan sundan
maayos

V. REPLEKSIYON

Sa kabuuan, ano ang kahulugan ng paksang ito sa iyo bilang isang consumer or
mamimili? Ibahagi ang iyong opinyon.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

VI. SUSI SA PAGWAWASTO

 Grade 9 Araling Panlipunan LAS 2nd Quarter

Araling Panlipunan 9
Learning Activity Sheets 1

Learning Activity Sheets (Quarter 2-Week 2)

Pangalan: _____________________________
Grado at Pangkat: ______________________
Petsa: ________________________________

GAWAING PAMPAGKATUTO SA ARALING PANLIPUNAN 9 EKONOMIKS

Konsepto at Mga Salik na Nakakaapekto sa Demand

I. KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

Natatalakay ang konsepto at salik na nakakaapekto sa demand sa pang-

araw-araw na pamumuhay. (Week 1-2/AP9MYK-IIa-1)

II. PANIMULA

. Ang araling ito ay nakatuon sa pag-aaral ng demand bilang isa sa mga

batayang kaisipan sa ekonomiks. Sa pag-aaral ng demand, malalaman mo bilang
isang mamimili kung paano maipapakita ang kagustuhan at kakayahang bumili ng
mga produkto at serbisyo bilang tugon sa iyong pangangailangan. Matutuhan mo rin
sa araling ito ang mga salik na nakaaapekto sa demand at kung paano ito
nagbabago dahil sa presyo.

Iba Pang Salik na Nakakaapekto sa Demand Maliban sa Presyo

Mayroong iba’t ibang mga salik na maaaring makakaapekto sa demand maliban sa

presyo. Narito ang ilan sa mga ito:

1. Availabiltiy- Ang pagkakaroon ng sapat na supply ng produkto o serbisyo ay

nakakaapekto sa demand. Kung mayroong sapat na supply, maaaring magdulot ito
ng pagtaas sa demand dahil hindi gaanong limitado ang access ng mga tao sa
produkto o serbisyo.

2. Uri ng produkto- Ang uri ng produkto ay maaaring magdulot ng pagkakaiba sa

demand. Mayroong mga produkto na hindi gaanong sensitibo sa presyo, kundi mas
nagiging sensitibo sa mga aspeto tulad ng kalidad, disenyo, o pakete ng produkto.
Sa ibang banda , mayroong mga produkto na mas sensitibo sa presyo, tulad ng mga
pangunahing pangangailangan tulad ng pagkain.
3. Mga preferensya ng customer- Ang mga preferensya ng mga mamimili ay
maaaring magdulot ng pagbabago sa demand. Ang mga konsyumer ay maaaring
magbago ng kanilang mga preference depende sa mga bagong teknolohiya o iba
pang mga pagbabago sa mga kundisyon ng pamumuhay.

4. Iba pang mga salik- Maraming iba pang mga salik na maaaring makakaapekto sa
demand, tulad ng klima, ekonomiya, polisiya ng pamahalaan, atbp. Halimbawa, ang
mababang presyo ng langis ay maaaring magdulot ng pagtaas ng demand sa mga
kotse, samantalang ang mataas na presyo ng langis ay maaaring magdulot ng
pagbaba ng demand sa mga sasakyan.

Normal goods- dumadami ang demand sa mga produktong ito kapag tumaas ang
kita ng isang tao. (Kita= Demand sa normal goods)

Inferior goods- dumadami ang demand sa mga produktong ito kapad bumaba ang
kita ng isang tao. (Kita= Demand sa inferior goods)

Produktong Komplementaryo (complementary goods)- Ang produktong

komplementaryo ay mga produkto na karaniwang ginagamit ng mga mamimili
kasama ng ibang produkto upang masiguro na magiging mas mabuti ang kanilang
karanasan sa paggamit ng mga ito. Ang mga produktong ito ay nagbibigay ng
dagdag na halaga sa mga produkto na binibili ng mga mamimili.

Halimbawa:
Ang mga pampalasa ay karaniwang ginagamit kasama ng mga pagkain
upang mapalalas ang lasa nito. Ang mga telang panglinis ay karaniwang ginagamit
kasama ng mga panlinis upang magdagdagng kakayahan sa pagpapalinis ng mga
ito. Ang mga printer ay karaniwang ginagamit kasama ng mga ink cartridge upang
magamit ang printer.
Sa pangkalahatan, kapag ang presyo ng isang produktong komplementaryo
ay nagtaas, maaaring magbago ang demand para sa mga produkto na nakakabit
dito dahil sa mas mataas na gastos ng mga mamimili sa pagbili ng parehong mga
produkto. Halimbawa, kung tataas ang presyo ng mga ink cartridge, maaaring
magbago ang demand para sa mga printer na nangangailangan ng mga ito dahil sa
mas mataas na gastos ng mga mamimili sa pagbili ng mga cartridge.

Produktong Pamalit (substitute goods)- Ang mga produktong pamalit ay mga

alternatibong produkto na maaaring magamit ng mga mamimili upang mapalitan angi
sang produktong pamalit ay may parehong pangunahing layunin o pag-andar na
inaalok ng produktong orihinal,at maaaring magkaroon ng iba’t-ibang presyo, uri,
kalidad, at iba pang mga katangian.

Halimbawa, ang mga brand ng sabon ay nag-aalok ng iba’t-iabng mga uri ng sabon,
mula sa mga pangunahing sabon na mabibili sa mga grocery store hanggang sa
mga pang-espesyal na sabon na mabibili sa mga boutique na nagbebenta ng mga
produkto ng pangangalaga sa balat. Ang mga mamimili ay maaaring magpasya na
subukan ang iba’t-ibang mga uri ng sabon upang makahanap ng isang produktong
pamalit na mas affordable, mas epektibo, o mas angkop sa kanilang mga
pangangailangan.
Sa pangkalahatan, ang pagkakaroon ng mga produktong pamalit ay maaaring
magdulot ng competition sa pagitan ng mga manufacturer ng mga produkto, na
nagbibigay ng mga mamimili ng mas maraming mga pagpipilian sa kanilang mga
pagbili. Ang mga produktong pamalit ay maari ding magdulot ng presyon sa mga
tagapagpapakain upang mapabuti ang kanilang mga produkto at magpatuloy na
manatiling competitive sa merkado.

Ang Paglipat ng Demand Curve (Shifting of the Demand Curve)

Narito ang isang posibleng halimbawa ng paglipat ng demand curve sa

pamamagitan ng isang table:

Presyo Nakabili ng Nakabili ng Demand Curve

Mga mansanas Mga saging
$1.00 100 50 D1
$1.25 80 60 D2
$1.50 60 70 D3

Sa taas na talahanayan, makikita natin na ang demand curve ay nangyari ang

paglipat mula sa D1 patungo sa D2 at D3. Ito ay dahil mayroong mga salik na
nakakaapekto sa demand ng mga mansana at saging. Sa D1, ang presyo ng
mansanas ay $1.00 at ang presyo ng saging ay $1.00. sa D2, tumaas ang presyo ng
mansanas patungo sa $1.25, na nagresulta sa pagbaba ng bilang ng mga nakabili
ng mansanas, at pagtaas ng bilang ng mga nakabili ng saging. Sa D3, tumaas pa
ang presyo ng mansanas patungo sa $1.50, na nagresulta sa mas malaking
pagbaba sa bilang ng mga nakabili ng mansanas at mas malaking pagtaas sa bilang
ng mga nakabili ng saging.
Ang paglipat ng demand curve ay nagpapakita ng kung paano nagbabago
ang demand ng isang proukto sa paglipas ng panahon dahil sa mga salik na
nakakaapekto sa pagkonsumo ng mga mamimili. Ang mga salik na ito ay maaaring
kinabibilangan ng mga presyo ng ibang mga produkto, kita ng mga mamimili, ang
panlasa o pagkagusto, mga salik sa paligid, at iba pa.

III. MGA SANGGUNIAN

Ekonomiks 9- Araling Panlipunan Learner’s Material

IV. MGA GAWAIN

A. Mga Panuto Batay sa Sanggunian
Basahing mabuti ang Learning Activity Sheet mula pahina 8 hanggang 11
upang masagutan ang sumusunod na gawain.
B. Pagsasanay/Aktibidad

Gawain 1. Bilugan ang tamang sagot.

1. Ano ang isa sa mga salik na maaaring makakaapekto sa demand maliban sa

presyo?
a. panahon
b. laki ng pamilya
c. ekonomiya ng bansa
d. lahat ng nabanggit

2. Anong salik ang maaaring makakaapekto sa demand ng isang produkto o

serbisyo kapag ito ay may mataas na luxury factor?
a. presyo
b. kalidad
c. maga kaakibat na serbisyo
d. lahat ng nabanggit

3. ano ang salik na maaaring makakaapekto sa demand ng mga produkto o serbisyo

kapag mayroong pagbabago sa mga panlasa at kagustuhan ng mga tao?
a. kondisyon ng ekonomiya
b. pagbabago sa kultura at tradisyon
c. paggamit ng teknolohiya
d. lahat ng nabanggit

4. Anong salik na maaaring makaapekto sa demand ng isang produkto o serbisyo

kapag mayroong pagbabago sa kita ng mga mamimili?
a. panahon
b. laki ng pamilya
c. kondisyon ng ekonomiya
d. lahat ng nabanggit

5.. Anong salik na maaaring makaapekto sa demand ng isang produkto o serbisyo

kapag mayroong pagbabagosa mga pamantayan ng kalidad at seguridad?
a. panahon
b. kondisyon ng ekonomiya
c. mga kaakibat na serbisyo
d. lahat ng nabanggit
Gawain 2. Mga Bantayang tanong

1. Paano nakakaapekto ang mga salik tulad ng uri ng pamumuhay o trabaho ng mga
mamimili sa kanilang demand sa mga produkto o serbisyo?
2. Paano nakakaapekto ang mga salik tulad ng kultura at tradisyon sa demand ng
mga produkto o serbisyo? Ano ang mga halimbawa ng mga bagay na maaaring
magbago sa kultura at tradisyon na maaring magdulot ng pagbabago sa demand?

V. REPLEKSIYON

Ipagpalagay na ikaw ay may trabaho at mag pagtaas sa iyong kita, dapat

bang maging matalino sa pagtatasa nito? Ipaliwanag ang iyong ideya.

VI. SUSI SA PAGWAWASTO

Gawain 1
1. D
2. D
3. B
4. C
5. C

Gawain 2
(Depende sa sagot ng mag-
aaral)
 Grade 9 Araling Panlipunan LAS 2nd Quarter

Araling Panlipunan 9
Learning Activity Sheets 1

Learning Activity Sheets (Quarter 2-Week 3)

Pangalan: _____________________________
Grado at Pangkat: ______________________
Petsa: ________________________________

GAWAING PAMPAGKATUTO SA ARALING PANLIPUNAN 9 EKONOMIKS

KONSEPTO NG SUPPLY

I. KASANAYANG PAMPAGKATUTO AT KODA

Natatalakay ang konsepto at salik na nakaaapekto sa supply sa pang-araw-

araw na pamumuhay. (Week 3-4/ AP9MYK-IIc-5)

II. PANIMULA

Sa nakaraang aralin ay natutunan mo ang konsepto ng demand bilang isa sa

mahalagang bahagi ng pamilihan na nakatuon sa mamimili. Sa araling ito ay pag-
aaralan mo namang ang supply na kung saan nakatuon sa kakayahan at desisyon
ng prodyuser na gumawa ng produkto at serbisyo. Tulad ng naging talakayan sa
aralin tungkol sa demand, tutuklasin natin ang ugnayan ng presyo at supply gamit
ang tatlong pamamaraan sa pagtuturo ng ekonomiks.

Ang Konsepto ng Supply

Ang konsepto ng supply ay tumutukoy sa dami ng mga produkto o serbisyo
na handing ibenta ng mga prodyuser o naglalako sa merkado sa isang partikular na
presyo. It oay isang bahagi ng makroenomiks na tumutukoy sa ugnayan ng dami ng
mga produkto o serbisyo na inaalok sa merkado at ang presyo nito.
Ang supply ay maaaring mabago depende sa ilang mga salik tulad ng mga
gastos ng prodyuser sa pagggawa ng produkto, antas ng teknolohiya, dami ng mga
magkukunan, at mga regulasyon ng gobyerno. Kung tumaas ang presyo ng bilihin,
maaaring magresulta ito sa pagtaas ng supply dahil sa mas mataas na kita para sa
mga prodyuser. Sa kabilang banda, maaaring magdulot ito ng pagbaba ng supply
dahil mas mababa ang kita na makukuha ng mga prodyuser.

Tatlong

Pamamaraan sa Pagpapakita ng Konsepto ng Supply:

1. Supply Curve- Ito ay isang graph na nagpapakita ng relasyon ng presyo ng isang

produkto at ang dami ng supply nito. Sa supply curve, ang presyo ng produkto ay
naka-axis sa x-axis habang ang dami ng supply ay naka-axis sa y-axis. Ang supply
curve ay nagsasaad na kapad tumaas ang presyo, tataas din ang supply at kapag
bumaba ang presyo, bababa rin ang supply.

2. Supply Schedule- Ito ay isang table na nagpapakita ng dami ng supply ng isang

produkto sa iba’t ibang presyo. Sa supply schedule, ang presyo ng produkto ay nasa
unang column habang ang dami ng supply ay nasa pangalawang column. Sa
pamamagitan ng supply schedule, maaaring malaman ang dami ng supply sa bawat
presyo at malalaman kung paano nagbabago ang supply s iba’t ibang presyo.

3. Supply Function- Ito ay isang equation o formula na nagpapakita ng relasyon ng

presyo at dami ng supply ng isang produkto. Sa supply function ay tinutukoy bilang
variable X habang ang dami ng supply ay tinutukoy bilang variable Y.ang supply
function ay nagsasaad ng isang equation of formula na nagbibigay ng halaga ng
dami ng supply sa bawat presyo na maaaring magamit upang ma-predict ang mga
supply ng produkto sa iba’t ibang presyo.
III. MGA SANGGUNIAN

Ekonomiks 9- Araling Panlipunan Learner’s Material

IV. MGA GAWAIN

A. Mga Panuto Batay sa Sanggunian

Basahing mabuti ang Learning Activity Sheet upang masagutan ang mga
sumusunod na gawain.

B. Pagsasanay/Aktibidad

Gawain 1. Check (/) or Wrong (X)

Panuto: Lagyan ng (/) kung tama ang pangungusap at (X) kung hindi tama.

___1. Ang supply ay tumutukoy sa dami ng produkto o serbisyo na handa at

available para ibenta sa merkado.
___2. Ang supply ay patuloy na tumaas kahit na walang pagbabago sa presyo ng
produkto.
___3. Ang law of supply ay nagsasabi na kapag tumaas ang presyo ng isang
produkto, tataas din ang dami ng supply nito.
___4. Ang supply curve ay nagpapakita ng relasyon ng presyo ng produkto at dami
ng supply.
___5. Ang supply ay hindi nakakaapekto sapresyo ng produkto.

Gawain 2. Pamprosesong Tanong

1. Ano ang mga salik na nakakaapekto sa supply ng isang produkto sa merkado?

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
2. Paano nagbabago ang supply ng isang produkto kapag mayroong pagbabago sa
mga salik na nakakaapekto dito?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

V. REPLEKSIYON

1. Paano mo masusukat ang sapat na supply ng isang produkto sa merkado? Ano

ang mga indikasyon na kulang o sobra ang supply?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
2. Paano nakakaapekto ang supply ng isang produkto sa presyo nito? Ano ang mga
posibleng epekto sa merkado kapag mayroong sobrang supply o kakulangan sa
supply ng isang produkto?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
3. Ano-ano ang tatlong pamamaraan na nagpapakita ng konsepto ng supply?
Ipaliwanag ang bawat isa.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

VI. SUSI SA PAGWAWASTO

Gawain 1.
1. /
2. X
3. /
4. /
5. X
Gawain 2
(Depende sa sagot ng mag-aaral)
 Grade 9 Araling Panlipunan LAS 2nd Quarter

Araling Panlipunan 9
Learning Activity Sheets 1

Learning Activity Sheets (Quarter 2-Week 4)

Pangalan: _____________________________
Grado at Pangkat: ______________________
Petsa: ________________________________

GAWAING PAMPAGKATUTO SA ARALING PANLIPUNAN 9 EKONOMIKS

Mga Salik na Nakakaapekto sa Supply sa Pang-araw-araw na Pamumuhay

I. KASANAYANG PAMPAGKATUTO AY KODA

Natatalakay ang konsepto at salik na nakakaapekto sa supply sa pang-araw-

araw na pamumuhay. Week 3-4 (AP9MYK-IIc-6)

Layunin (Week 4):

Natatalakay ang mga salik na nakakaapekto sa supply sa pang-araw-araw na
pamumuhay.

II. PANIMULA

Iba pang mga Salik na Nakakaapekto sa Supply

Bukod sa presyo ng produkto, mayroong iba pang mga salik na nakakaapekto

sa supply ng isang produkto sa merkado. Ilan sa mga ito ay:

1. Teknolohiya at teknikal na aspeto- Ang mga bagong teknolohiya at inobasyon

ay maaaring magdulot ng pagbabago sa proseso ng paggawa ng isang produkto,
mula sa pagpapakain, pag-aani, pagpapakulo, hanggang sa pagpapakete nito. Ang
mga teknikal na aspeto ng produksyon, tulad ng bilis at kahusayan ng makina at
kagamitan, ay maaari ring magdulot ng pagbabago sa supply.
2. patakaran at regulasyon- Ang mga patakaran at regualsyon ng gobyerno, tulad
ng mga batas sa kalusugan at kaligtasan, batas sa pagpapalabas ng produkto, at
mga taripa sa pag-import, ay maaaring makaimpluwensiya sa supply ng isang
produkto.
3. Panahon at Klima- Ang mga panahon at klima ay maaari ring makaimpluwensiya
sa supply ng isang produkto, lalo na sa mga sector ng agrikultura at pangingisda.
Ang mga kalamidad tulad ng bagyo, tagtuyot, at mga sakuna sa kalikasan ay maaari
ring makakaapekto sa supply ng isang produkto.
4. Demand ng merkado- Ang demand ng merkado ay maaaring magdulot ng
pagbabago sa supply ng isang produkto. Kapag may mataas na demand sa isang
produkto, maaaring magtulak ito sa mga manufacturer na magdagdag ng
produksiyon, samantalang mababa naman ang produksyon kung mababa ang
demand.
5. Presyo ng mga input o sangkap- Ang presyo ng mga input o sangkap na
ginagamit sa paggawa ng produkto, tulad ng mga raw materials, labor at iba pang
kagamitan, ay maaari ring makakaapekto sa supply ng isang produkto. Kung tataas
ang presyo ng mga input, maaaring bumaba ang supply ng produkto.

Ang Paglipat ng Supply Curve (Shifting of the Supply Curve)

Ito ay ang pagbabago sa halaga ng supply ng isang produkto o serbisyo sa
iba’t ibang mga antas ng presyo. Ito ay nagreresulta sa paglilipat ng supply curve sa
kaliwang o kanang direksyon sa grapikong representasyon nito.
Narito ang halimbawa ng paglipat ng supply curve:
Antas ng Presyo ng Prutas Dating Supply ng Prutas Bagong Supply ng Prutas
10 100 100
15 150 200
20 200 250
25 250 300

Sa table na ito, makikita nating kung paano naglipat ang supply curve ng prutas
mula sa dating supply papuntang bagong supply. Nagbago ang supply ng prutas
dahil sa pagbabago sa teknolohiya na nagresulta sa mas mabilis at mas mura na
produksyon ng prutas. Sa dating antas ng presyo na 10, nanatili ang supply ng
prutas sa 100. Ngunit, dahil sa pagbabagp sa teknolohiya, sa antas ng presyo na 15,
naging 200 na ang supply ng prutas, na mas mataas sa dating supply na 150. Dahil
dito, naglipat sa kanang direksyon ang supply curve. Sa antas ng presyo na 25,
naging 300 na ang supply ng prutas, na mas mataas pa sa dating supply na 250. Sa
ganitong sitwasyon, nanatiling lilipat sa kanang direksyon ang supply curve dahil sa
pagbabago sa teknolohiya.

III. MGA SANGUGUNIAN

Ekonomiks 9-Araling Panlipunan Learner’s Material

IV. MGA GAWAIN

Gawain 1.

Panuto: Bilugan ang tamang sagot.

1. Ano ang salik na maaaring magdulot ng pagtaas ng gastos sa produksyon at

magpapataas ng presyo ng produkto?
a. pagbaba ng gastos sa raw materials
b. pagtaas ng gastos sa enerhiya
c. pagbaba ng demand sa merkado
d. pagtaas ng produksyon

2. Ano ang salik na maaaring magdulot ng pagtaas ng supply ng isang produkto?

a. pagtaas ng gastos sa produksyon
b. pagbaba ng demand sa merkado
c. pagbaba ng presyo ng produkto
d. pagbabago sa teknolohiya
3. Ano ang salik na maaaring magdulot ng pagbaba ng supply ng isang produkto?
a. pagbaba ng gastos sa produksyon
b. pagtaas ng demand sa merkado
c. pagtaas ng presyo ng produkto
d. pagkakaroon ng mga kalamidad tulad ng bagyo o tagtuyot

4. Ano ang salik na nagdudulot ng paglipat ng supply curve sa kaliwang direksyon?

a. pagbabago sa teknolohiya
b. pagbaba ng gastos sa produksyon
c. pagtaas ng demand sa merkado
d. pagtaas ng gastos sa raw materials

5. Ano ang salik na nagdudulot ng paglipat ng supply curve sa kanang direksyon?

a. pagtaas ng gastos sa produksyon
b. pagbaba ng demand sa merkado
c. pagbabago sa teknolohiya
d. pagtaas ng presyo ng produkto

Gawain 2
Identification: Tukuyin ang mga salik na nakakaapekto sa supply ng mgs
sumusunod na produkto. Isulat ang tamang sagot .

1. Bigas
Mga salik na nakakaapekto sa Supply:
a. kawalan ng pag-ulan
b. pagbaba ng demand ng mga mamimili
c. kakulangan ng mga magtatanim
d. pagtaas ng presyo ng koryente
2. Gasolina
Mga Salik na nakakaapekto sa Supply:
a. pagtaas ng produksyon ng langis sa ibang bansa
b. kawalan ng suporta ng gobyerno sa mga kumpanya ng langis
c. pagbabago sa klima
d. pagsasara ng mga oil refinery plant
3. Saging
Mga Salik na nakakaapekto sa Supply:
a. paglala ng sakit sa saging
b. pagbaba ng presyo ng mga pataba
c. kakulangan ng mga magsasaka
d. pagbaba ng pagkonsumo ng mga mamimili
4. Bakal
Mga Salik na nakakaapekto sa Supply:
a. pagtaas ng demand ng mga kumpanya sa konstruksyon
b. kakulangan ng raw materials para sa produksyon
c. pagtaas ng presyo ng langis
d. pagdami ng mga bakal na imported
5. Gatas
Mga Salik na nakakaapekto sa Supply:
a. pagbaba ng bilang ng mga baka
b. pagbaba ng pagkonsumo ng mga mamimili
c. pagtaas ng bilang ng mga kumpanyang nagpo-produce ng gatas
d. kakulangan ng patab para sa mga baka

V. REPLEKSYON

1. Ano ang mga posibleng epekto sa ekonomiya ng isang bansa kapag mayroong
mga kakulangan sa mga salik na nakakaapekto sa supply ng mga pangunahing
produkto gaya ng bigas, gasoline, saging, bakal at gatas? Ano ang maaaring gawin
ng pamahalaan upang maibsan ang epekto ng mga kakulangan sa supply?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

VI. SUSI SA PAGWAWASTO

Gawain 1
1. B
2. D
3. D
4. D
5. C
Gawain 2
1. C. Kakulangan ng
magtatanim
2. D. Pagsasara ng mga oil
refinery plant
3. A. Paglala ng sakit sa saging
4. B. Kakulangan ng raw
materials para sa produksyon
5. A. Pagbaba ng bilang ng
mga baka