‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در‬

‫ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

 ‫‪ -1‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬

‫‪ -1‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ‪2 .................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -2‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﺼﺎوﯾﺮ ‪5 .................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -3‬ﺳﺎﺧﺘﺎر راﻫﻨﻤﺎ ‪4 ...................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -4‬ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در راﻫﻨﻤﺎ ‪5....................................................................................................................................................‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫اﻧﻮاع ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ در ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي ‪5...........................................................................................................................................................‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻧﻤﺎي ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮي ‪7....................................................................................................................................................‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺠﺎور ‪9 .................................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-3-4‬ﮐﯿﻔﯿﺎت ﻣﻮرداﻧﺘﻈﺎر از ﻫﺮ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ‪14 .............. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫ﻧﻘﺶ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﺑﻨﺎ در ﻣﻘﯿﺎس ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪15...........................................................................................................................‬‬

‫ﻫﻤﺴﺎزي ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ ‪16....................................................................................................................................................................................‬‬

‫اﺟﺰاي ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﻨﺪه ﻧﻤﺎ ‪17 .....................................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-6-4‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ‪17 ................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -2-6-4‬روزﻧﻪ و ﺑﺎزﺷﻮ ‪24 ........................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -3-6-4‬ورودي ‪25 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -4-6-4‬اﻟﺤﺎﻗﺎت ‪25 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -5-6-4‬ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ‪26 .. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -6-6-4‬راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ‪26 .............. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ ‪27..................................................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-7-4‬ﺧﻂ ﺑﺎم ‪28 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -2-7-4‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ‪29 ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻧﻤﺎ ‪30..........................................................................................................................................................................‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺣﺠﻤﯽ در ﺑﻨﺎ ‪31...........................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-9-4‬ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ و ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ ‪31 ....... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -2-9-4‬ﺑﺎﻟﮑﻦ ‪32 .... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -3-9-4‬ﮐﻨﺴﻮل ‪33 .... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -4-9-4‬ﭘﻠﮑﺎن ‪34 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ در ﻧﻤﺎ ‪35..............................................................................................................................................................................‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ‪37.............................................................................................................................................................‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺮض ﻗﻄﻌﺎت در ﻧﻤﺎ ‪40.............................................................................................................................................................‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻓﺮﻋﯽ و ﺟﺎﻧﺒﯽ ‪41.........................................................................................................................................................‬‬

‫ﻧﻮرﭘﺮدازي ‪42................................................................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -5‬راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ‪44...........................................................................................................................................................................................‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ در ﺑﺪﻧﻪ ‪44.................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-1-5‬ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ در ﻣﺤﻠﻪ ‪44 ....... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -2-1-5‬ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در ﻣﺤﻠﻪ ‪45 . ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -3-1-5‬ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ ‪46 ............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -4-1-5‬ﻣﯿﺎن اﻓﺰا ‪50 ... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -5-1-5‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ ﭘﯿﭻ ‪54 ............. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺠﺎور‪55................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-2-5‬ﺑﺰرﮔﺮاه ‪55 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬ ‫‪3T‬‬

‫‪ -2-2-5‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‪56 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -1-2-5‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ ‪57 ........................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -2-2-5‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻋﺒﻮري ‪60 ......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪61 .... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪ -3-2-5‬ﺑﻠﻮار‬

‫‪ -4-2-5‬ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦﺑﺴﺖ ‪62 ...................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -5-2-5‬ﻣﯿﺪان ﺷﻬﺮي ‪63 ........................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -6-2-5‬ﻣﯿﺪان ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‪65 ...................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -7-2-5‬ﻣﯿﺪان ﻣﺤﻠﯽ ‪67 ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﻨﺎ ‪69 .................................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-3-5‬ﻧﻤﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ‪69 ......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -2-3-5‬ﻧﻤﺎي اداري ‪71 .............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -3-3-5‬ﻧﻤﺎي ﺗﺠﺎري ‪72 ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -4-3-5‬ﻧﻤﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ ‪73 ........................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -5-3-5‬ﻧﻤﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ‪75 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -6-3-5‬ﻧﻤﺎي آﻣﻮزﺷﯽ ‪76 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -7-3-5‬ﻧﻤﺎي درﻣﺎﻧﯽ ‪77 ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻘﺶ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﺑﻨﺎ ‪79..........................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-4-5‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻋﺎدي ‪79 ............... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫‪ -2-4-5‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه ﻣﺤﻠﯽ ‪80 ....................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -3-4-5‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ‪81 ................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -4-4-5‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه ﺷﻬﺮي ‪82 ...................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻫﻤﺴﺎزي ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ ‪83.....................................................................................................................................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺟﺰاي ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪه ‪83..............................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-6-5‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ‪83 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -2-6-5‬روزﻧﻪ ‪86 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -3-6-5‬اﻟﺤﺎﻗﺎت ‪89 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -4-6-5‬ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ‪90 .. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -5-6-5‬ورودي ‪92 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -6-6-5‬راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ‪94 .............. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -7-6-5‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ‪95 ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ ‪95 ...................................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-7-5‬ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ ‪96 ................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -2-7-5‬ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت ‪97 ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -3-7-5‬ﺧﻂ ﺑﺎم ‪98 ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -4-7-5‬دﯾﻮار ﺣﯿﺎط ‪99 .............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻧﻤﺎ ‪100.........................................................................................................................................................‬‬

‫‪ -1-8-5‬ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺎﺋﯿﻦ ﺟﺪاره‪100 ............. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -1-8-5‬ﻃﺒﻘﺎت ﻣﯿﺎﻧﯽ ‪101 ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪ -2-8-5‬ﻃﺒﻘﺎت اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ‪102 ..................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺣﺠﻤﯽ در ﺑﻨﺎ ‪103 .........................................................................................................................................‬‬

‫‪-1-9-5‬ﯾﭙﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎ ‪103 ............................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫‪105 . ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪-2-9-5‬ﺑﺎﻟﮑﻦ‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﻨﺎ در ﻧﻤﺎ ‪108.............................................................................................................................................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﺒﮏ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ‪110...........................................................................................................................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﺮض ﻗﻄﻌﺎت در ﻧﻤﺎ ‪111............................................................................................................................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻓﺮﻋﯽ و ﺟﺎﻧﺒﯽ ‪112........................................................................................................................‬‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮرﭘﺮدازي ‪113...............................................................................................................................................................‬‬

 ‫‪ -2‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺗﺼﺎوﯾﺮ‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر راﻫﻨﻤﺎ ‪4 ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -2‬اﻧﻮاع ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮيﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪7 ........ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -3‬اﻧﻮاع ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮيﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪8 ........ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-4‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻋﺒﻮري ‪10 ............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-5‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﺑﻠﻮار ‪10 ...................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-6‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي ‪10 ............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-7‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ ‪10 .............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-8‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﮐﻮﭼﻪ )ﺑﻦ ﺑﺴﺖ( ‪10 ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-9‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﭘﯿﺎده راه ‪10 ....... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-10‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﺑﺰرﮔﺮاه‪11 ....... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-11‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﺷﻬﺮي ‪11 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-12‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ ‪11 ..................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -13‬اﻧﻮاع ﻣﺴﯿﺮ ﺑﻌﻨﻮان ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي‪12 ...................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -14‬اﻧﻮاع ﮔﺮه ﺑﻌﻨﻮان ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي‪13 ......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-15‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ در ﻣﻘﯿﺎس ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪15 .............. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-16‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ در ﻣﻘﯿﺎس ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ‪15 ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 17‬ﻋﻨﺎﺻﺮاﻗﻠﯿﻤﯽ ‪16 ..................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 18‬ﺟﻬﺖ ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﯿﺪ در ﻃﻮل روز ‪17 ................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 19‬ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ ‪18 ....... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 20‬آﺟﺮ در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ‪19 .............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-21‬ﻧﻤﺎي ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ‪20 ....................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 22‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﻨﮕﯽ‪20 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -23‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻤﺎي ﺑﺘﻨﯽ ‪21 ... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 24‬ﻧﻤﺎي ﺷﯿﺸﻪاي ‪21 .................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 25‬اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻮب در ﻧﻤﺎ‪22 .... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -26‬دو ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ‪23 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 27‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻤﺎي ﺳﺮاﻣﯿﮑﯽ ‪23 .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ – 28‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻤﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ‪24 .. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -29‬ﺗﻘﺴﯿﻤﺒﻨﺪي روزﻧﻪ ‪24 ............. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 30‬روزﻧﻪ و ﺑﺎزﺷﻮ در ﻧﻤﺎ ‪25 ........ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‪ - 31‬ﻋﻨﺎﺻﺮﻣﻬﻢ ورودي ‪25 .............. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -32‬ورودي‪25 .. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -33‬اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻤﺎ ‪26 ......... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 34‬ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ‪26 ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 35‬راﺑﻄﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ‪27 ....................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن اﺟﺰاء در ارﺗﻔﺎع ‪27 ................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 36‬راﺑﻄﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ‪27 ....................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن در ﻃﻮل و ارﺗﻔﺎع ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ و در ‪27 ....................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 37‬راﺑﻄﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ‪27 ....................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ در ﻃﻮل و ارﺗﻔﺎع ‪27 . ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -38‬راﺑﻄﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ‪27 ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن اﺟﺰاء در ﻃﻮل ‪27 ..................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -39‬ﺧﻂ زرد‪ :‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ‪ -‬ﺧﻂ آﺑﯽ‪ :‬ﺧﻂ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ‪ -‬ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ‪ :‬ﺧﻂ ﻃﺒﻘﺎت ‪ -‬ﺧﻂ ﺳﺒﺰ‪ :‬ﺧﻂ ﺑﺎم ‪28 .... ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 40‬ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ ‪28 ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 41‬ﺧﻂ ﺑﺎم‪29 ............................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -42‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‪29 ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 43‬اﻧﻮاع ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ‪30 ................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -44‬ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت و ﺧﻄﻮط ﻏﺎﻟﺐ ﻧﻤﺎ ‪30 ........................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 45‬اﯾﺠﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻮدي در ﻧﻤﺎ ‪31 .............. ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 46‬اﯾﺠﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻓﻘﯽ در ﻧﻤﺎ ‪31 ................... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 47‬ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ در ﻧﻤﺎ ‪31 ...... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 48‬ﭘﻨﺠﺮه ﻓﺮورﻓﺘﻪ در ﻧﻤﺎ ‪31 ....... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 49‬ﺑﺎﻟﮑﻦ ﺑﯿﺮونزده از ﻧﻤﺎ ‪32 ...... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 50‬ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻓﺮورﻓﺘﻪ در ﻧﻤﺎ ‪32 ........ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 51‬وﺳﺎﺋﻞ و اﻟﺤﺎﻗﺎت داﺧﻞ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺟﻬﺖ زﺷﺘﯽ ﻧﻤﺎ ‪33 ............... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -52‬وﺳﺎﺋﻞ و اﻟﺤﺎﻗﺎت داﺧﻞ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺟﻬﺖ زﺷﺘﯽ ﻧﻤﺎ‪33 ................. ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ – 53‬ﮐﻨﺴﻮل ﺷﺪن ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ‪33 ....................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ – 54‬ﮐﻨﺴﻮل ﻃﺒﻘﺎت اول و دوم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻋﻘﺐﻧﺸﯿﻨﯽ ﻃﺒﻘﺎت ﺑﺎﻻﺗﺮ ‪33 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 55‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ در ﺧﻂ ﮐﻨﺴﻮل در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪ ﺗﻬﺮاﻧﭙﺎرس ‪34 ............................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 56‬ﮐﻨﺴﻮل ﮐﺮدن ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﮑﺴﺘﻪ و رﯾﺘﻤﯿﮏ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪ ﺧﺎﻧﯽآﺑﺎد ﻧﻮ‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﯿﻌﺎد ‪34 ......... ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 57‬ﮐﻨﺴﻮل ﭘﻠﮑﺎن ‪34 .................... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 58‬ﭼﺮﺧﺶ و ﮐﻨﺴﻮل ﭘﻠﮑﺎن ‪34 . ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -59‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﯾﮏ ﺷﮑﻞ ﺗﺸﺒﯿﻬﯽ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي ﺗﺎﺗﺮ ﺷﻬﺮ‪36 .................... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -60‬ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ رواﯾﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪36 .................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ –61‬ﻧﻤﺎي ﺣﮑﻤﯽ ‪ -‬راه ورود ﺑﻪ درون ﺑﻨﺎ و ﺳﻤﺖ ﺟﻬﺖﮔﯿﺮي ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ورودي در ذﻫﻦ ﺑﯿﻨﻨﺪه ﺗﺪاﻋﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪36 .... ................................ .‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 62‬ﻧﻤﺎي ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ اﺻﻔﻬﺎن ‪37 ............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -63‬ﻧﻤﻮ ﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎ ﺳﺒﮏ ﻣﻌﻤﺎري ﮐﻼﺳﯿﮏ ‪38 ......... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -64‬ﺷﻬﺮك اﮐﺒﺎﺗﺎن ﺗﻬﺮان ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﯾﮏ ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺪرن ‪38 ................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -65‬ﻧﻤﺎي ﭘﺴﺖ ﻣﺪرن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ‪39 .............................. ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -66‬ﻧﻤﺎي ﮐﻠﯽ از ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ‪40 ... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‪ - 67‬ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪﺑﻨﺪي و ﻋﺮض ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ ‪41 . ................................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -68‬ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﻮﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪ ﺳﭙﻬﺮ ‪42 ............. ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -69‬ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎي ﻓﺮﻋﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺠﺎور زﻣﯿﻦ ورزﺷﯽ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪ ﺷﺮﯾﻌﺘﯽ ﺷﻤﺎﻟﯽ ‪42 ........................... ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -70‬ﻧﻤﺎﺳﺎزي ﮐﻠﯿﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻓﺮﻋﯽ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﺨﻠﺨﻞﻫﺎي ﺣﺠﻤﯽ‪42 .... ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -71‬ﻧﻤﺎﺳﺎزي ﻧﻤﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ اﻗﺪام و ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎي اﺻﻠﯽ ‪42 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ – 72‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ‪43 ............................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 73‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‪ ،‬در ﺧﺪﻣﺖ آراﻣﺶ‪ ،‬ﺳﺎدﮔﯽ و ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮي ‪43 .......................... ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 74‬ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﺠﺎري‪43 ............................. ................................ ................................ ................................ ................................‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 75‬ﻧﻮرﭘﺮدازي در ﺧﺪﻣﺖ ﺷﮑﻮه ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺋﻞ ﮔﻠﯽ ﺗﺒﺮﯾﺰ ‪43 ......... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﭼﺮا اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ؟‬

‫اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎز ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺟﻬﺖ داﺷﺘﻦ ﯾﮏ وﺣﺪت روﯾﻪ‪ ،‬ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﺗﺪوﯾﻦ اﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺗﻼش ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﻮارد ﻋﺎم ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﻣﺨﺎﻃﺐ راﻫﻨﻤﺎ‪:‬‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ در وﻫﻠﻪ اول ارزﯾﺎﺑﺎن ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ )ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎ( و در وﻫﻠﻪ دوم ﻣﻌﻤﺎران‪،‬‬
‫ﻃﺮاﺣﺎن ﻧﻤﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺂﺧﺬ راﻫﻨﻤﺎ‪:‬‬

‫ﺳﺒﮏﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﻌﻤﺎري اﯾﺮان‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪﮐﺮﯾﻢ ﭘﯿﺮﻧﯿﺎ‬
‫اﻗﻠﯿﻢ و ﻣﻌﻤﺎري‪ ،‬ﻣﺮﺗﻀﯽ ﮐﺴﻤﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﭘﺎﺳﺨﺪه‪ ،‬ﯾﺎن ﺑﻨﺘﻠﯽ‪ ،‬ﻣﺼﻄﻔﯽ ﺑﻬﺰادﻓﺮ )ﻣﺘﺮﺟﻢ(‬
‫راﻫﻨﻤﺎي ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي‪ ،‬ﺟﻬﺎﻧﺸﺎه ﭘﺎﮐﺰاد‬
‫ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻬﺮي‪ ،‬رﯾﭽﺎرد ﻫﺪﻣﻦ‪ ،‬اﻧﺪرو ﯾﺎزوﺳﮑﯽ‪ ،‬راﺿﯿﻪ رﺿﺎزاده )ﻣﺘﺮﺟﻢ(‪ ،‬ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻋﺒﺎس‬
‫زادﮔﺎن )ﻣﺘﺮﺟﻢ(‬
‫زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﯽ در ﻣﻌﻤﺎري‪ ،‬ﯾﻮرگ ﮐﻮرت ﮔﺮوﺗﺮ‪ ،‬ﺟﻬﺎﻧﺸﺎه ﭘﺎﮐﺰاد )ﻣﺘﺮﺟﻢ(‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ ﻫﻤﺎﯾﻮن )ﻣﺘﺮﺟﻢ(‬
‫ﺧﺸﺖ و ﺧﯿﺎل‪ ،‬ﮐﺎﻣﺒﯿﺰ ﻧﻮاﯾﯽ‪ ،‬ﮐﺎﻣﺒﯿﺰ ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎﺳﻤﯽ‬
‫ﻣﻮازﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﮑﺎن ﻣﺤﻮر‪ ،‬ﺟﻬﺎﻧﺸﺎه ﭘﺎﮐﺰاد‪ ،‬اﻟﻬﺎم ﺳﻮري‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻬﺮي در ﺑﺨﺶ ﻣﺮﮐﺰي ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺤﻤﻮد ﺗﻮﺳﻠﯽ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻬﺮي )ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﯾﺎ ﻧﻈﻢ دﻫﯽ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﺧﯿﺎﺑﺎن(‪ ،‬ﻣﺤﻤﻮد ﺗﻮﺳﻠﯽ‬
‫راﻫﻨﻤﺎي ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻣﮑﺎن ﻫﺎي ﺷﻬﺮي‪ ،‬ﺟﻬﺎﻧﺸﺎه ﭘﺎﮐﺰاد‪ ،‬اﻟﻬﺎم ﺳﻮري‬
‫ﺟﺪارهﻫﺎي ﺷﻬﺮي و ﻧﻘﺶ آﻧﻬﺎ در ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﯿﻂ )ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻧﻤﺎﺳﺎزي در ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي(‪ ،‬ﻣﻠﮏ‬
‫ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‬
‫اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﻧﯿﺎز ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪي ﻋﺎﺑﺪي‬

‫دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻈﺎرت‪:‬‬
‫اداره ﮐﻞ ﻣﻌﻤﺎري و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬
‫ﮐﻠﯿﻪ ﺣﻘﻮق ﭼﺎپ‪ ،‬ﺗﮑﺜﯿﺮ و ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻣﻌﻨﻮي اﯾﻦ اﺛﺮ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان اﺳﺖ و ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﮐﭙﯽﺑﺮداري از‬
‫اﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ذﮐﺮ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺸﺨﺺ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬

‫ﻣﺸﺎور ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﻃﺮح‪:‬‬

‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯿﻦ ﻣﺸﺎور آرﻣﺎﻧﺸﻬﺮ‬

‫‪1‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺳﭙﺎس ﻓﺮاوان از‪:‬‬

‫دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽ اﻋﻄﺎ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس ﻣﻬﺪي ﺻﺎﻟﺤﯽ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻣﺠﯿﺪ ﻧﺎدري‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس اﻣﯿﺮ ﻓﺮﺟﺎﻣﯽ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﺳﻬﯿﻼ ﺻﺎدق زاده‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس ﺑﻬﺰاد اﺗﺎﺑﮑﯽ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس‬
‫ﺑﺎﺑﮏ زﯾﺮك‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻫﻤﺘﯿﺎن‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻧﺪا ﺿﯿﺎﺑﺨﺶ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس ﺳﺎرا اﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻧﺴﯿﻢ اﯾﺮاﻧﻤﻨﺶ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس ﻋﻄﯿﻪ ﺣﺴﻨﯽ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس‬
‫ﻫﺴﺘﯽ ﺟﻌﻔﺮﻧﮋاد‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽ ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪس ﺷﻔﺎ ﺛﺎﺑﺘﯽ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽ ﺷﺮﻗﯽ‪ ،‬دﮐﺘﺮ ﻓﺮﻫﺎد ﻣﻘﺪمراد و دﮐﺘﺮ ﺟﻬﺎﻧﺸﺎه ﭘﺎﮐﺰاد‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎي اﺳﺘﻔﺎده‪:‬‬
‫• اﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺻﺮﻓﺎ ﯾﮏ ﺳﻨﺪ "راﻫﻨﻤﺎ" ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد وﺣﺪت روﯾﻪ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾـﻦ‬
‫ﺳﻨﺪ ﺿﺎﺑﻄﻪ ﻻزماﻻﺟﺮا ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﺎن ﻧﯿﺴﺖ و ﺻﺮﻓﺎ ﯾﮏ راﻫﻨﻤﺎي ﮐﯿﻔﯽ ﺟﻬﺖ ارﺗﻘـﺎي ﻫﻤـﺎﻫﻨﮕﯽ‬
‫ﺑﯿﻦ ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﻣﻨﺎﻃﻖ ‪ 22‬ﮔﺎﻧﻪ ﺗﻬﺮان اﺳﺖ‪.‬‬
‫• اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎ ﺑﺮاي ﻣﻮﺿﻮع "ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ" ﺗﺪوﯾﻦ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﻟـﺬا ﻣﻮﺿـﻮﻋﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨـﺪ "ﻧﺤـﻮه اﺟـﺮا" و‬
‫"ﻧﮕﻬﺪاري" ﻧﻤﺎ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﻬﯿﻪ راﻫﻨﻤﺎﻫﺎي دﯾﮕﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﻣﺸﺨﺺ دﯾﮕﺮي دارد‪.‬‬
‫• ﻣﺼﺎدﯾﻖ اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺮوﮐﯽ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺑﻨﺪ‪ ‬راﻫﻨﻤﺎ ﺻﺮﻓﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪاي ﺑﺮاي درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤـﺎ و‬
‫ﻫﺪف از آن اراﺋﻪ اﻟﮕﻮ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﺒﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺘﻦ اﺻﻠﯽ راﻫﻨﻤﺎ ﻣﻌﯿـﺎر اﺻـﻠﯽ ﻗﻀـﺎوت‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫• راﻫﻨﻤﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي ﻣﺸﺨﺺ و ﺗﺠﺎرب ﺣﺮﻓﻪاي ﻣﻮﺟﻮد ﻃﺮاﺣﯽﺷﻬﺮي و ﻣﻌﻤـﺎري ﺑـﺮاي‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎﺳﺖ و ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﻮاﻧﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺷـﺪه ﺑـﺮاي ﻧﻤﺎﻫـﺎ از ﻣﻨﻈـﺮ ﻃﺮاﺣـﯽﺷـﻬﺮي و‬
‫ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫• ﻗﺒﻞ از ﻣﻮارد راﻫﻨﻤﺎ ﺧﻼﺻﻪاي از ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺗﻬﯿﻪ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي‬
‫اراﺋﻪ راﻫﻨﻤﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫• اﻋﻀﺎي ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﻀﺎوتﻫﺎي ﺧﻮد از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ را ﺑﺎ اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫• در اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﺗﻼش ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺎﻫﻮي و روﯾﻪ اي ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺗﻮاﻣﺎ دﯾﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫• راﻫﻨﻤﺎي ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ وﻇﺎﯾﻒ ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻫﻤﮑﺎري و ﻣﺸﺎرﮐﺖ اﻋﻀﺎ دارد‪ ،‬ﻟﺬا ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي‬
‫ﻣﻮﺟﻮد ﺻﺮﻓﺎ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد وﺣﺪت روﯾﻪ و درﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﮑﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮرﺳﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫• ﻗﺒﻞ از اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﻻزم اﺳﺖ‪ ،‬اﻋﻀﺎي ﮐﻤﯿﺘـﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿـﺖ ﺑﻨـﺎ از ﻧﻈـﺮ »ﻣﻮﻗﻌﯿـﺖ در ﺑﺪﻧـﻪ«‪» ،‬ﻓﻀـﺎي‬
‫ﺷﻬﺮي ﻣﺠﺎور«‪» ،‬ﮐﺎرﺑﺮي«‪ ،‬و »ﻧﻘﺶ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ« ﺑﻨﺎ را ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮده و ﺳﭙﺲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﻨـﺪﻫﺎي ﻣﺮﺑـﻮط‬
‫ﮐﻪ در اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫• اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ وﺣﺪت روﯾﻪ اﺳﺖ و ﻧﮑﺎت و ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎم ﻣﻄـﺮح‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫• ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯿﺮﺳﺪ اﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر در اﯾﺮان ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد و اﺑﺘﺪاي راه اﺳﺖ‪ .‬ﺳـﻌﯽ ﺷـﺪه‬
‫ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻘﺪور از ﻧﻈﺮات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ اﺳﺎﺗﯿﺪ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺣﻮزه ﻣﻌﻤﺎري‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺷـﻬﺮي‬
‫و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮي ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﮔﺮدد؛ اﻣﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮي ﻻزم ﺑﺮاي ﺑﺮوزرﺳﺎﻧﯽ آن در آﯾﻨـﺪه ﺑـﺮ اﺳـﺎس‬
‫ﻧﯿﺎزﻫﺎ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﺑﺮوزرﺳﺎﻧﯽ ﺷﺪه اﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ در آﯾﻨـﺪه ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﺳـﻨﺠﺶ‬
‫وﺿﻌﯿﺖ ﺗﺤﻘﻖﭘﺬﯾﺮي آن و ﺑﺎزﺧﻮردﻫﺎي ﻓﻨﯽ و اﺟﺮاﯾﯽ ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪه و اﺑﻼغ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫• در آﺧﺮ اﻣﯿﺪ اﺳﺖ در آﯾﻨﺪه اي ﻧﻪ ﭼﻨﺪان دور ﺷـﻬﺮداري ﺗﻬـﺮان اﻗـﺪام ﺑـﻪ اﯾﺠـﺎد ﮐﻤﯿﺘـﻪﻫـﺎي "ﻣﻌﻤـﺎري و‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻬﺮي" ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺠﺪدا ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎن ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬اﯾﻦ ﺳﻨﺪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي‬
‫ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﻟﺬا در ﺻﻮرت ﺗﺸـﮑﯿﻞ ﮐﻤﯿﺘـﻪﻫـﺎي "ﻣﻌﻤـﺎري و ﻃﺮاﺣـﯽ ﺷـﻬﺮي"‬
‫ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻣﺠﺪد و ارﺗﻘﺎي آن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪3‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫‪ -3‬ﺳﺎﺧﺘﺎر راﻫﻨﻤﺎ‪:‬‬
‫اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي ﻃﺮاﺣﯽﺷﻬﺮي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا در ﺗﺪوﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ‬
‫»ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ در ﺑﺪﻧﻪ«‪» ،‬ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺠﺎور«‪» ،‬ﮐﺎرﺑﺮي«‪ ،‬و »ﻧﻘﺶ ﺳﻠﺴﻠﻪﻣﺮاﺗﺒﯽ« ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺴﺰاﯾﯽ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺸﺨﺼﺎ‬
‫ﻃﺮاح ﺷﻬﺮي ﻋﻀﻮ ﮐﻤﯿﺘﻪ وﻇﯿﻔﻪ دارد ﻧﻤﺎ را از ﻣﻨﻈﺮ اﯾﻦ ﭼﻬﺎر ﻣﻮﺿﻮع ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺮده و اﻣﺮ را ﺑﺮاي ﻗﻀﺎوت ﺑﻬﺘﺮ‬
‫ﻋﻀﻮ ﻣﻌﻤﺎر ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺗﺴﻬﯿﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬در زﯾﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر راﻫﻨﻤﺎ‬

‫‪4‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫‪ -4‬ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در راﻫﻨﻤﺎ‬

‫اﻧﻮاع ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ در ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ در ﺑﺪﻧﻪ ﯾﮑﯽ از اﺻﻠﯽﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮازﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ از ﻧﻈﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻬﺮي اﺳﺖ )ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ .(1390 ،‬ﻃﺒﻌﺎ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﺑﻨﺎ در ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان دﯾﺪ و ﻫﻤﭙﯿﻮﻧﺪي ﺑﺼﺮي ‪ ۱‬آن ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﯾﮏ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫در ﻧﺒﺶ ﯾﺎ آﮐﺲ ﯾﮏ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﯾﻪ ﯾﮏ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰاﺳﺖ در ﻣﻌﺮض دﯾﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ داﻧﺴﺘﻦ‬
‫و ﺑﺮرﺳﯽ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬در اداﻣﻪ ﺑﻪ اﻧﻮاع ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ در ﺑﺪﻧﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎناﻓﺰا‪ ،‬ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در درون ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬

‫ﻣﻮﺟﻮد و در ﻣﯿﺎن ﺳﺎﯾﺮ ﺑﻨﺎﻫﺎ اﻓﺰوده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﻫﺎي‬
‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا ﺑﻪ ﻋﻠﺖ آﻧﮑﻪ ﺑﯿﺶ از ﺳﺎﯾﺮ ﺑﻨﺎﻫﺎ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﻓﺮاواﻧﯽ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ از اﯾﻦ‬
‫دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﺤﻞ ﺗﻘﺎﻃﻊ دو ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻗﺮار‬

‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻨﺞ ﯾﺎ ﻧﺒﺶ اﻃﻼق ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ‬
‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﯿﺎن اﻓﺰاﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض دﯾﺪ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ‬

‫و اﻧﺴﺪاد ﺑﺼﺮي اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺨﺎﻃﺮ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ‬

‫‪ 1‬اﺻﻄﻼح راﯾﺞ در ﺗﮑﻨﯿﮏ ‪ space syntax‬ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺼﺮي ﻣﮑﺎن ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﻧﺪي ﺑﺼﺮي در ﯾﮏ ﻣﮑﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫آن ﻣﮑﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض دﯾﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪5‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺰان ﻋﻤﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎي زﯾﺎد‪ ،‬اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﺗﯿﭗ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ ﺑﺪون اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬ ‫ﺗﮏﺑﻨﺎ‬

‫دﯾﮕﺮي در زﻣﯿﻨﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻏﻠﺐ ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎت آن‬
‫ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﭘﯿﭻ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﭘﯿﭻ‬

‫ﻟﺤﺎظ ﺑﺮﺧﻮرداري از ﮐﺎﻧﻮنﻫﺎي درﯾﺎﻓﺖ ﻣﻨﻈﺮ ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﻗﻮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺘﯽ ﻗﺮار‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﻪ از دو ﻃﺮف ﻣﻌﺒﺮ و ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎت‪ ،‬دﯾﺪ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ آنﻫﺎ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫‪6‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻧﻤﺎي ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﯾﮑﯽ از ﻣﻮﺛﺮﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﺑﺮ ﻧﺤﻮه ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬
‫ﻣﯽﮔﺬارد‪ .‬ﻫﻤﻪ ي ﻣﺎ ﻣﯿﺪاﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎي ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اداري را ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ و ﯾﺎ ﺗﺠﺎري‬
‫ﺗﻤﯿﺰ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﻣﻌﻤﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻫﺎي ﺧﻮد ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻓﺮم‪ ،‬ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﻣﻌﻨﺎ را ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬از ﻃﺮﻓﯽ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺤﻮر در ﻣﺠﻤﻮع ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺷﻬﺮ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺻﺤﯿﺢ ﺗﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺤﻮر‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻠﮑﻪ در واﻗﻊ ﺑﺎﯾﺪ "ﻣﮑﺎن ﻣﺤﻮر" ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺷﻬﺮ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﮐﻞ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻠﯽ از ﻧﻤﺎ‬
‫ﭼﻬﺎر ﺗﻮﻗﻊ دارﯾﻢ‪ .‬ﯾﮑﯽ آﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺤﺎﻓﻆ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬دو آﻧﮑﻪ راﺑﻂ ﺑﯿﻦ درون و ﺑﯿﺮون ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻪ آﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﻣﻌﺮف ﻣﺎﻟﮏ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺟﺰﺋﯽ از ﯾﮏ ﮐﻞ )ﺟﺪاره و ﺷﻬﺮ( ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬راﯾﺞ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻫﺮ ﮐﺎرﺑﺮي در ﭼﺎرت زﯾﺮ اراﺋﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎي اداري‬ ‫ﻧﻤﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ارزﺷﻤﻨﺪي‬ ‫ﺗﻘﺪس‬ ‫ﺻﻼﺑﺖ‬ ‫آراﻣﺶ‬

‫ﺳﺮزﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن‬ ‫ﺛﺒﺎت‬ ‫ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن‬

‫ﺗﺠﻤﻊ ﭘﺬﯾﺮي‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ ﭘﺬﯾﺮي‬ ‫ﮐﺎراﯾﯽ‬ ‫ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ‬

‫ﮐﺎراﺋﯽ‬ ‫ﮐﺎراﺋﯽ‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫دﻧﺠﯽ‬

‫دﻋﻮت ﮐﻨﻨﺪﮔﯽ‬ ‫ﺗﺤﺮك‬ ‫دﺧﺎﻟﺖ ﭘﺬﯾﺮي‬

‫ﺧﺎﻃﺮه اﻧﮕﯿﺰي‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -2‬اﻧﻮاع ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮيﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ )ﭘﺎﮐﺰاد و ﺳﻮري‪(1391 ،‬‬

‫‪7‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻧﻤﺎي ﺟﻬﺎﻧﮕﺮدي و‬
‫ورزﺷﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎي ﺗﺠﺎري‬ ‫ﻧﻤﺎي درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﻤﺎي آﻣﻮزﺷﯽ‬
‫ﭘﺬﯾﺮاﯾﯽ‬

‫روزآﻣﺪي‬ ‫ﺳﺮزﻧﺪﮔﯽ‬ ‫آراﻣﺶ دروﻧﯽ‬ ‫آراﻣﺶ‬ ‫آراﻣﺶ دروﻧﯽ‬

‫ﺳﺮزﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ﺗﻨﻮع‬ ‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬ ‫دﻗﺖ‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ و اﻣﻨﯿﺖ‬

‫دﻋﻮت ﮐﻨﻨﺪﮔﯽ‬ ‫اﯾﻤﻨﯽ و اﻣﻨﯿﺖ‬ ‫دﻗﺖ‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫رﻓﺎه و آﺳﺎﯾﺶ‬

‫اﯾﻤﻨﯽ‬ ‫دﻋﻮت ﮐﻨﻨﺪﮔﯽ‬ ‫روزآﻣﺪي‬ ‫ارزﺷﻤﻨﺪي‬ ‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬

‫ﺷﺎداﺑﯽ‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -3‬اﻧﻮاع ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮيﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ )ﭘﺎﮐﺰاد و ﺳﻮري‪(1391 ،‬‬

‫‪8‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺠﺎور‬

‫ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﺮاح ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﮐﻪ وﻇﯿﻔﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي آن را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬در ﻣﺠﺎورت ﭼﻪ ﻧﻮع از ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي‬
‫ﻗﺮار دارد‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ ﻋﻨﺼﺮ ﻋﻤﻮدي ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ در ﺧﺪﻣﺖ ﻓﻀﺎﻫﺎي‬
‫ﺷﻬﺮي ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺗﻮﻗﻌﺎت ﮐﯿﻔﯽ از ﻫﺮ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﺑﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻃﺮاح ﻧﻤﺎ‬
‫روي اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺴﻠﻂ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﺎ در ﺑﻦﺑﺴﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﯾﺎ در ﻣﺠﺎورت ﺑﺰرﮔﺮاه‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس دﯾﺪ از ﺟﺎده ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﮐﻨﺪ ﯾﺎ دﯾﺪ ﻋﺎﺑﺮ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﻤﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺣﻮاس راﻧﻨﺪﮔﺎن را ﭘﺮت ﻧﻤﻮده و ﻣﻮﺟﺐ‬
‫ﺗﺼﺎدف ﮔﺮدد‪ .‬ﭘﺲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺠﺎور و ﺗﻮﻗﻌﺎت از آن در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬در اداﻣﻪ اﻧﻮاع ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي در دو‬
‫دﺳﺘﻪ ﻣﺴﯿﺮ و ﮔﺮه را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫‪9‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-5‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-4‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻋﺒﻮري‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-7‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-6‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-9‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﭘﯿﺎده راه‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-8‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﮐﻮﭼﻪ )ﺑﻦ ﺑﺴﺖ(‬

‫‪10‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-10‬ﺗﺼﻮﯾﺮي از ﯾﮏ ﺑﺰرﮔﺮاه‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-12‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-11‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﺷﻬﺮي‬

‫‪11‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -13‬اﻧﻮاع ﻣﺴﯿﺮ ﺑﻌﻨﻮان ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي )ﭘﺎﮐﺰاد‪(1391 ،‬‬

‫‪12‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -14‬اﻧﻮاع ﮔﺮه ﺑﻌﻨﻮان ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي )ﭘﺎﮐﺰاد‪(1391 ،‬‬

‫‪13‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﮐﯿﻔﯿﺎت ﻣﻮرداﻧﺘﻈﺎر از ﻫﺮ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي‬

‫در ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻬﺮي از ﻫﺮ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﺗﻮﻗﻌﺎﺗﯽ ﻣﯽ رود ﮐﻪ در ادﺑﯿﺎت اﯾﻦ ﺣﺮﻓﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﯿﻞ در ﻣﻮرد آن ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺟﺪاره ﻫﺎي ﺷﻬﺮي و ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺟﺰﺋﯽ از ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻬﻢ ﺑﺮ ﮐﯿﻔﯿﺎت ﻣﻮرد ﺗﻮﻗﻊ‬
‫از ﻫﺮ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯿﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ در ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻫﺮ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬
‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﺷﻬﺮي‬
‫آراﻣﺶ‬ ‫آراﻣﺶ‬ ‫ﻧﻈﻢ‬ ‫اﻧﻌﻄﺎف‬
‫ﻣﻔﺮح ﺑﻮدن‬
‫ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن‬
‫اﻣﻨﯿﺖ‬ ‫وﺿﻮح‬ ‫ﺳﺮزﻧﺪﮔﯽ‬
‫دﻧﺠﯽ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ‬ ‫دﻟﺒﺎز ﺑﻮدن‬
‫اﻣﻨﯿﺖ‬ ‫ﺳﺎدﮔﯽ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮه اﻧﮕﯿﺰي‬
‫ﺑﻮدن‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬

‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬ ‫ﭘﯿﺎده راه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬
‫آراﻣﺶ‬ ‫ﺳﺮزﻧﺪﮔﯽ‬
‫اﯾﻤﻨﯽ‬
‫اﻧﻀﺒﺎط‬ ‫ﺗﻌﯿﻦ ﻓﻀﺎﯾﯽ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن‬ ‫ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺑﺼﺮي‬
‫وﺿﻮح‬
‫ﻣﺤﺼﻮرﯾﺖ‬ ‫اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮي‬
‫ﺷﮑﻮه‬ ‫اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮي‬
‫ﺳﺎدﮔﯽ‬
‫اﻣﻨﯿﺖ‬ ‫اﻣﻧﯾت‬

‫‪14‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻧﻘﺶ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﺑﻨﺎ در ﻣﻘﯿﺎس ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﺷﻬﺮ ﮐﻠﯿﺘﯽ واﺣﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ از اﺟﺰا و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺎزﻧﺪهي ﺧﻮد ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﺟﺰا و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻃﯽ ﯾـﮏ ﻓﺮآﯾﻨـﺪ‬
‫ﺳﻠﺴـﻠﻪﻣﺮاﺗﺒـﯽ ﺑﺎ ﺷﻬﺮ و ﮐﻠﯿﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن در ارﺗﺒﺎط ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺷﻬﺮ وﺟﻮد دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در‬
‫ﻣﻘﯿـﺎس ﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺑـﺮوز ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻘﯿﺎس ﺑﺮ اﺳﺎس ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ‪ ،‬اﻫﻤﯿﺖ و ﻋﻤﻠﮑﺮد آن و ﺣﺘﯽ ﻧﻘﺸﯽ ﮐﻪ در ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫ذﻫﻨﯽ ﻣﺮدم دارد ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷـﻮد‪.‬‬

‫ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي‬

‫ﻣﺤﻠﻪ‬

‫ﻣﻨﻄﻘﻪ‬

‫ﺷﻬﺮ‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-16‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ در ﻣﻘﯿﺎس ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-15‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ در ﻣﻘﯿﺎس ﻣﻨﻄﻘﻪ‬

‫‪15‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻫﻤﺴﺎزي ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ‬

‫اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي‪ ،‬ﻟﺰوم ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار و ﺳـﺎﺧﺖوﺳـﺎزﻫﺎي ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﺑـﺎ اﺻـﻮل‬
‫ﻣﻌﻤﺎري در راﺳﺘﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﯿﻨﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻮﺟﻮد از اﻫﻤﯿﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ‬
‫در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در اﯾﺠﺎد آﺳﺎﯾﺶ و راه ﮐﺎرﺑﺮان ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ در آن ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﺖ و ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺴﺎﻟﻤﺖآﻣﯿﺰ ﺑﺎ آن ﮐﻪ در ﺗـﺎروﭘﻮد ﺑﻨﺎﻫـﺎ‪ ،‬آﺛـﺎر ﻣﻌﻤـﺎري و ﻫﻨـﺮ ﺷﻬﺮﺳـﺎزي‬
‫ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن ﺟﺎري و ﺳﺎري ﺑﻮده اﺳﺖ ﻧﺸﺎن از ارﺗﺒﺎط ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ دارد‪ .‬ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از ﺷﺎﺧﺺﻫـﺎي‬
‫زﯾﺴﺖﺑﻮﻣﯽ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي از ﻟﺤﺎظ ﻣﻬﯿﺎ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺷﺮاﯾﻂ آﺳﺎﯾﺶ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ‪ .‬اﯾـﻦ ﻓﻀـﺎﻫﺎ در‬
‫ﻋﯿﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ و ﻫﺪاﯾﺖ رواﺑﻂ درون ﻓﻀﺎﯾﯽ‪ ،‬راﺑﻄﻪ دوﺳﻮﯾﻪ و ﻣﺘﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﺮده و ﺧـﻮد ﺟﺰﺋـﯽ از آن‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ از ﻣﻔﻬﻮم ﻫﻤﺴﺎز ﺑﻮدن ﺑﺎ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﺮﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬در واﻗﻊ ﻫﺪف ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﻮدن ﺑﺎ آن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﯽ‬
‫ﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﺖ و ﺳﺎزﮔﺎري ﮔﯿﺎﻫﺎن و ﺟﺎﻧﻮران ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﺸﺎن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺤﻮه زﻧﺪﮔﯽ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن ﻣﯽﺗﻮان اﻟﮕﻮﻫـﺎي‬
‫ﻫﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ و ﮐﻢ ﻫﺰﯾﻨﻪاي ﺑﺮاي ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻌﻤﺎري و ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي‬
‫در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺖﮔﯿﺮي ﻧﻤﺎ‬

‫ﺷﮑﻞ و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ اﻗﻠﯿﻤﯽ‬
‫ﻣﺼﺎﻟﺢ و رﻧﮓ و‬
‫ﺑﺎﻓﺖ‬
‫اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺳﺎﯾﺒﺎن‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 17‬ﻋﻨﺎﺻﺮاﻗﻠﯿﻤﯽ‬

‫در دوران ﻣﻌﺎﺻﺮ اﯾﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻫﻤﻪ در ﻣﻌﻤﺎري اﮐﻮﺗﮏ ﻧﻤـﻮد ﭘﯿـﺪا ﮐـﺮد‪ .‬ﻃﺮاﺣـﯽ در اﯾـﻦ ﺳـﺒﮏ‬
‫ﻣﻌﻤﺎري ﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺎس اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺟﺰﺋﯽ ﮐﻮﭼﮏ از ﻃﺒﯿﻌـﺖ ﭘﯿﺮاﻣـﻮﻧﯽ اﺳـﺖ و ﺑﺎﯾـﺪ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﺑﺨﺸـﯽ از‬
‫اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ و در ﭼﺮﺧﻪ ﺣﯿﺎت ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﯾﮑﯽ از ﮐﯿﻔﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺷﻬﺮي ﻣﺜﻞ ﺗﻬﺮان ﺑﻪ‬
‫ﺷﺪت ﻣﻐﻔﻮل واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﮐﺜﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺎ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﺒﯿﻌﺖ‪ ،‬ﺑﻮمآوري ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﻣﺒﺤﺚ اﻧـﺮژي ﮐـﻪ‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ آﺗﯽ ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﻮاﻧﯿﻦ و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد‬
‫در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺗﺸﺪﯾﺪﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬زﯾﺮا ﺿﻮاﺑﻂ ﺳﺎﺧﺖوﺳﺎز در ﮐﺸﻮر ﻣـﺎ ﺑﺨﺼـﻮص ﺷـﻬﺮداري‬
‫ﺗﻬﺮان در ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺮوزه‪ ،‬ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮاردادن ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ در ﻣﺤﻞ ﻧﺎدرﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﺳﻄﺢ ﺑﺎزﺷﻮي‬
‫ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ ﯾﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮓ در ﺟﺪارهﻫﺎ‪ ،‬در زﻣﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﻮاي ﺧﺎرج دﻟﭙﺬﯾﺮ و ﺧﻮب اﺳﺖ ﻫﻮاي‬
‫داﺧﻞ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪16‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 18‬ﺟﻬﺖ ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﯿﺪ در ﻃﻮل روز‬

‫ﻃﺮاﺣﯽ اﺑﻨﯿﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻗﻠﯿﻢﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺮﻣﺎﯾﺶ در ﻓﺼﻞ زﻣﺴﺘﺎن و ﺳﺮﻣﺎﯾﺶ در ﻓﺼﻞ‬
‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪ .‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻗﻠﯿﻢ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ در ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي و آﺳﺎﯾﺶ اﻧﺴﺎن ﺑﻪ‬
‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺻﻮرت ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در زﻣﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻫﺪفﻫﺎي ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪاز‪ :‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺗﻼف‬
‫و ﺧﺮوج ﺣﺮارت ﺑﻪ ﺑﯿﺮون ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﺟﺬب ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺣﺮارت ﺧﻮرﺷﯿﺪي‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮﺗﻮي آﻓﺘﺎﺑﯽ ﮐﻪ از ﭘﻨﺠﺮه‪-‬‬
‫ﻫﺎي ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻣﯽﺗﺎﺑﺪ‪ .‬در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬اﯾﻦ ﻫﺪفﻫﺎ ﻣﻌﮑﻮس ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮارت ﺗﺎﺑﺸﯽ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﺎ‬
‫اﯾﺠﺎد ﺳﺎﯾﻪ و اﺗﻼف ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺣﺮارت داﺧﻞ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻮردﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﺟﺰاي ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪه ﻧﻤﺎ‬

‫اﺟﺰاي ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪه ﻧﻤﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ‪ ،‬روزﻧﻪ و ﺑﺎزﺷﻮ‪ ،‬ورودي و‪ ...‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در اداﻣﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﺑﺮرﺳﯽ اﺟﻤﺎﻟﯽ ﻫﺮﮐﺪام ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪-6‬راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬ ‫‪-1‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ‬

‫‪-5‬ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫‪-4‬اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫‪-3‬ورودي‬ ‫‪-2‬روزﻧﻪ و ﺑﺎزﺷﻮ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫و رﻧﮓ‬

‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ‬

‫ﯾﮑﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮي ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭘﻮﺳﺘﻪاي ﺑﻮدن ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﻮده و در ﺿﻤﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ زﯾـﺎدي در اﯾﺠـﺎد‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ اﺑﻨﯿﻪ دارد‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ ﯾﺎ ﻧﻮع ﭘﺮداﺧﺖ و ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي آن اﺳﺖ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ دﯾﮕﺮ رﻧـﮓ اﺳـﺖ ﮐـﻪ در‬
‫اﻏﻠﺐ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ ﻫﻮﯾﺖ ﺷﻬﺮي و اﯾﺠﺎد ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ اﺑﻨﯿﻪ ﺧﺎص و ﻣﺴـﮑﻮﻧﯽ ﺑـﻪ ﺷـﺪت ﺗﺤـﺖ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﮐﺎرﺑﺮدي و ﺗﯿﭙﻮﻟﻮژي ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و ﻃﺒﻘﺎت ﺑﺎﻻﺗﺮ وﺟـﻮد‬
‫دارد‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ در ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و در ﺑﺎﻻ ﺑﻄﻮر ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻗﯿﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷـﺪ‪ .‬ﺗﺒـﺎﯾﻦ ﻣﯿـﺎن رﻧـﮓ و ﺷـﮑﻞ و‬
‫اﻧﺪازه و ﺑﺎﻓﺖ ﯾﺎ ﺷﮑﻞ و ﻧﻮرﭘﺮدازي در اﯾﺠﺎد ﺗﻌـﺎدل ﺑﺼـﺮي ﻣـﻮﺛﺮ اﺳـﺖ‪ .‬رﻧـﮓﻫـﺎي ﮔـﺮم از رﻧـﮓﻫـﺎي ﺳـﺮد‬

‫‪17‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺳﻨﮕﯿﻦﺗﺮﻧﺪ و رﻧﮓﻫﺎي ﺳﺮد و رﻧﮓﻫﺎي ﻏﻠﯿﻆ از رﻧﮓﻫﺎي رﻗﯿﻖ ﺳﻨﮕﯿﻦﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪) .‬ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟﺪارهﻫﺎي ﺷـﻬﺮي‪,‬‬
‫‪ ,1390‬ص‪(31 .‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 19‬ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ در ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﺑﺎﻻ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬در ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﺘﻔﺎوت در ﻧﻤﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ .‬ﻋﻤﺪه ﻣﺼﺎﻟﺤﯽ ﮐﻪ در ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫• ﺳﻨﮓ ﮔﺮاﻧﯿﺖ‪ ،‬ﺗﺮاورﺗﻦ و ﻣﺮﻣﺮ‬
‫• آﺟﺮ‬
‫• ﺳﯿﻤﺎن ﺳﻔﯿﺪ‬
‫ﮐاﻣﭙﻮزﯾﺖ و ﻓﻠﺰ‬ ‫•‬
‫• ﭼﻮب‬
‫ﺷﯿﺸﻪ‬ ‫•‬
‫• ﺳﻔﺎل و ﮐﺎﺷﯽ‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺼﺎﻟﺢ‬ ‫•‬
‫ﺑﺪﯾﻬﯽ اﺳﺖ ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﺮﯾﮏ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﯾﺎد ﺷﺪه در رﻧﮓ ﺧﺎص ﺣﺎل و ﻫﻮاي ﺧﺎﺻـﯽ را در ﻣﺤــﯿﻂ اﯾﺠــﺎد‬
‫ﻧﻤـﻮده و ﺗـﺄﺛﯿﺮ ﺑﺴـﺰاﯾﯽ ﺑﺮ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﯿﻂ دارد‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي آﺟﺮي‬
‫آﺟﺮ ﻧﻤﺎد ﻣﻌﻤﺎري ﺑﺸﺮ اﺳﺖ‪ :‬ﻧﻤﺎد اﻓﺘﺎدﮔﯽ‪ ،‬ﺑﻮﻣﯽﮔﺮاﯾـﯽ و ﺗـﺎرﯾﺦدوﺳـﺘﯽ‪ .‬آﺟـﺮ‪ ،‬ﭘﺮﻣﺼـﺮفﺗـﺮﯾﻦ ﻣﺼـﺎﻟﺢ‬
‫ﻣﻌﻤﺎري ﺟﻬﺎن ﺑﻮده و ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺑﺎ اﻧﻮاع و اﻗﺴﺎم ﺧﻮد‪ ،‬ذﻫﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎران ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺸـﻐﻮل‬
‫ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪) .‬ﻣﺨﺘﺎرﭘﻮر‪ ,‬ﻧﻤﺎ در ﺳﯿﻤﺎي ﺷﻬﺮ )ﺑﺎروﯾﮑﺮدي ﺑﺮﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي و ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪(104 .‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺤﺪودﯾﺘﯽ در ﻓﺮم‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬اﻗﻠﯿﻢ و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧـﺪارد‪ ،‬زﯾـﺮا اﻧﻌﻄـﺎفﭘـﺬﯾﺮ‪ ،‬ﺑـﺎدوام‪ ،‬ارزان و‬
‫ﻫﻮﯾﺖﻣﻨﺪ ﺑﻮده و ﮐﺎر ﺑﺎ آن آﺳﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬اﻣﮑﺎن ﺗﻬﯿﻪ آﺟﺮ در ﻫﺮ زﻣﺎن و ﻣﮑﺎﻧﯽ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫‪18‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﺎرﯾﻮ ﺑﻮﺗﺎ در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺧﻮد‪ ،‬آﺟﺮ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻧﺘﻘﺎلدﻫﻨﺪه ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬او اﻋﺘﻘﺎد داﺷـﺖ ﮐـﻪ آﺟـﺮ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻨﺎ ﺣﺲ ﻣﻌﻠﻖ و آزادﮔﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه آﺟﺮ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻣﻌﻤﺎري زﻣﯿﻨﻪﮔﺮا اﺳﺖ ﮐﻪ در آﺛﺎر ﻣﻌﻤﺎران‬
‫اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺎ اﺷﮑﺎل ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪) .‬ﻣﺨﺘـﺎرﭘﻮر‪ ,‬ﻧﻤـﺎ در ﺳـﯿﻤﺎي ﺷـﻬﺮ )ﺑـﺎروﯾﮑﺮدي ﺑﺮﻣﺒـﺎﻧﯽ ﻧﻈـﺮي و‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪(108 .‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 20‬آﺟﺮ در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ‬
‫اﯾﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ اواﺳﻂ دﻫﻪ‪ 30‬ﺷﻤﺴﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ راﯾﺞ آن را در ﻣﻌﻤﺎري داﻧﺸـﮕﺎه ﺗﻬـﺮان‬
‫ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻮدرﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ رﻧﮕﺪاﻧﻪﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﮐﻪ ﭘﺲ از اﻧﺪود در ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﭘﺎﺷﯿﺪن‬
‫ﻓﺸﺎر آب ﺑﺮ ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﺳﯿﻤﺎن روﯾﻪ ﻧﻤﺎ‪ ،‬داﻧﻪﻫﺎي ﭘﻮدر ﺳـﻨﮓ در ﻧﻤـﺎ ﻗـﺮار ﻣـﯽﮔﯿـﺮد‪ .‬ﺑـﺮاي‬
‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﺮك اﻧﺪود ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺷﯿﺎرﻫﺎي اﻓﻘﯽ و ﻋﻤﻮدي ﺑﺎ ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﻌﯿﻦ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ از ﺣﺎﺷﯿﻪاي ﺑﺮاي‬
‫ﺗﺰﺋﯿﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﯿﺸﻪاي ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪) .‬ﻣﺨﺘﺎرﭘﻮر‪ ,‬ﻧﻤـﺎ در ﺳـﯿﻤﺎي ﺷـﻬﺮ )ﺑـﺎروﯾﮑﺮدي ﺑﺮﻣﺒـﺎﻧﯽ ﻧﻈـﺮي و‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪(128 .‬‬

‫‪19‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪-21‬ﻧﻤﺎي ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﻨﮕﯽ‬
‫در دﻫﻪ ﻫﻔﺘﺎد ﺷﻤﺴﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﮓ در ﺗﻬﺮان رواج ﭘﯿﺪا ﮐﺮد‪ .‬ﭘﺲ از ﻣﻄﺮح ﺷﺪن ﻣﺰاﯾﺎي ﺳﻨﮓ‬
‫ﺗﺮاورﺗﻦ در ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮓﻫﺎي ﻣﺮﻣﺮﯾﺖ و ﮔﺮاﻧﯿﺖ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻤﺮﻧﮓ ﺷﺪه و ﺳﻨﮓ‬
‫ﺗﺮاورﺗﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺤﺒﻮب ﺑﯿﻦ ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻓﺮاوان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب اﺑﻌﺎد و ﺟﻨﺲ ﺳﻨﮓ‪ ،‬ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻔﺎده آن دارد‪ .‬ﺳﻨﮓﻫﺎﯾﯽ ﮐـﻪ در ﻧﻤـﺎي ﺧـﺎرﺟﯽ اﺳـﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﻮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎران‪ ،‬ﮔﺎزﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻫﻮا و ﻏﯿﺮه ﻣﻘﺎوم ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 22‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﻨﮕﯽ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺑﺘﻨﯽ‬
‫اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ رﯾﺸﻪ در دوران ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ دوم‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎ ﮐﺸﻮر ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺴﯿﺎري از ﺑﻨﺎﻫﺎي ﯾﺎدﻣﺎﻧﯽ‬
‫و ﺳﺮدرﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺘﻦ اوﻟﻮﯾﺖ ﻧﺨﺴﺖ در اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ در ﺧﺎﺻﯿﺖ رواﯾﯽ‪ ،‬ﺷﮑﻞﭘـﺬﯾﺮي و ﺗﻨـﺪﯾﺲ‬
‫وارﮔﯽ آن اﺳﺖ‪) .‬ﻣﺨﺘﺎرﭘﻮر‪ ,‬ﻧﻤﺎ در ﺳﯿﻤﺎي ﺷﻬﺮ )ﺑﺎروﯾﮑﺮدي ﺑﺮﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي و ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪(138 .‬‬

‫‪20‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -23‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻤﺎي ﺑﺘﻨﯽ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺷﯿﺸﻪاي‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺷﯿﺸﻪاي از اواﺳﻂ دﻫﻪ ‪ 70‬ﺷﻤﺴﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در اﯾﻦ روش ﻧﻤﺎﺳﺎزي‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺷﯿﺸﻪ و ﭘﺮوﻓﯿﻞ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﻀﺎ ﻧﺎﻫﻤﮕﻮن ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ و ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ اﯾﺮان اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫روش داراي ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻌﺎﯾﺐ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ اﺳﺖ‪ .‬از ﻃﺮﻓﯽ‪ ،‬اﯾﻦ ﻧﻤﺎ ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ وآﻓﺘﺎب ﺗﺎﺑﺎن اﯾﺮان ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻫﺪر رﻓـﺘﻦ اﻧـﺮژي‬
‫واﻧﻌﮑﺎس ﻧﻮر ﺗﻨﺎﻗﺾ دارد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻧﺴﻞ ﺟﺪﯾﺪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﯿﺸﻪاي ﮐﻪ در اﯾﺮان ﻫﻢ ﻣـﻮرد ﺗﻮﺟـﻪ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺨﺶ زﯾﺎدي از ﻧﮕﺮاﻧﯽﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن را ﮐﺎﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از ﻃـﺮف دﯾﮕـﺮ‪ ،‬ﻧﻤـﺎﻫـﺎي ﺷﯿﺸـﻪاي‬
‫ﻫﻤﭽﻮن ﻫﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺻﻨﻌﺘﯽاي اﺳﺘﺎﻧﺪارد دارد و رﻋﺎﯾﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آن ﻣـﯽﺗﻮاﻧـﺪ ﮐﯿﻔﯿـﺎت ﺧـﺎص‬
‫ﺧﻮدش را دارا ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 24‬ﻧﻤﺎي ﺷﯿﺸﻪاي‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﭼﻮﺑﯽ‬
‫ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﭼﻮب در ﻓﻀﺎي ﺧﺎرﺟﯽ و ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ زﯾﺒـﺎﯾﯽ ﻧﻤـﺎي ﭼـﻮب‪ ،‬ﻃﺒﯿﻌـﯽ‬
‫ﺑﻮدن‪ ،‬ﻣﺎﻧﺪﮔﺎري و اﻧﻌﻄﺎف در ﻃﺮاﺣﯽ و اﺟﺮا‪ ،‬آن را ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﺎن و ﻣﻌﻤﺎران ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺬاب ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻮب ﯾﮏ ﻣﺎده زﻧﺪه اﺳﺖ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده آن در ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ روشﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺷﺒﺎع ﮐﺮدن‪ ،‬ﻓـﺮآوري ﺑـﺎ‬
‫روﻏﻦ داغ و ﻓﺮآوري ﺑﺎ ﺣﺮارت‪ ،‬آن را در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻨﺶﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺮﻣﺎ‪ ،‬ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬رﻃﻮﺑـﺖ و‪ ...‬ﻣﻘـﺎوم ﺳـﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻌﻀﻞ ﮐﯿﻔﯿﺖ اﺟﺮا در ﻣﻮرد ﻧﻤﺎﻫﺎي ﭼﻮﺑﯽ ﻧﯿﺰ ﺻﺎدق اﺳﺖ و اﻏﻠﺐ اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ ﭘﺲ ازاﺟﺮا ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪم رﺳـﯿﺪﮔﯽ‪،‬‬
‫زﯾﺒﺎﯾﯽ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫‪21‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 25‬اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻮب در ﻧﻤﺎ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻓﻠﺰي‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﻮاع ورقﻫﺎي ﻣﺴﯽ‪ ،‬آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮﻣﯽ و اﺳﺘﯿﻞ در ﻧﻤﺎﻫﺎ ﻧﯿﺰ روش ﺟﺪﯾـﺪي اﺳـﺖ ﮐـﻪ در ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﺳﺎزيﻫﺎ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ورقﻫﺎ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎده ﯾﺎ ﺑﺎﻓﺖدار اﺟﺮا ﮐـﺮد‪ .‬در ﻧـﻮع ﺑﺎﻓـﺖدار‪ ،‬ﺑﺎﻓـﺖﻫـﺎ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻟﯿﺰر ﯾﺎ ﺣﮏ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﮑـﺎرﮔﯿﺮي ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺳـﺎزه را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن دارﻧﺪ‪ .‬از ﻣﺮﺳﻮمﺗﺮﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در اﯾﻦ دﺳﺘﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي آﻟﻮﻣﯿﻨﯿﻮﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﯾﺮان ﺑـﻪ اﺷـﺘﺒﺎه‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ اﺳﺎﺳﺎ ﻧﻤﺎﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در آنﻫﺎ از‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ )ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ‪ ( composite-‬ﺑﺮاي ﻧﺼـﺐ و ﻧﮕﻬـﺪاري ﻧﻤﺎﻫـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده ﻣـﯽﺷـﻮد‪ .‬در ﺑﻌﻀـﯽ از‬
‫اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎي ﺧﺎص ﭘﺪﯾﺪارﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ در ﻃﺮاﺣﯽ‪ ،‬ﻃﺮاح اﺟﺎزه ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ورقﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺑﺎ ﮔﺬر زﻣﺎن زﻧـﮓ ﺑﺰﻧﻨـﺪ و‬
‫ﺣﺲ ﮔﺬر زﻣﺎن ﺑﻪ وﺿﻮح ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺧﻮد اﻟﻘﺎ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫‪22‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -26‬دو ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺮاﻣﯿﮑﯽ‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺮاﻣﯿﮑﯽ ﮐﻪ در زﻣﺮه ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺧﺸﮏ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﻧﯿﺰ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺪرنﺗﺮﯾﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎم دﻗﯿﻖ ﻋﻠﻤﯽ آنﻫﺎ »ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺧﺸﮏ ﭘﺮﺳﻼﻧﯽ )‪ «(dry porcelain ceramic‬ﻣـﯽﺑﺎﺷـﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺰﯾﺖ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ در ﺳﺒﮏ ﺑﻮدن و ﺟﺬب آب ﺣﺪاﻗﻠﯽ آنﻫﺎﺳـﺖ‪ .‬اﯾـﻦ ﻧـﻮع ﻧﻤـﺎ ﺑـﺎ ﺳﯿﺴـﺘﻢﻫـﺎي ﻣﺘﻔـﺎوﺗﯽ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻨﺎ ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﯾﻞﻫﺎي ﺳﺮاﻣﯿﮏ ﺧﺸﮏ ﭘﺮﺳﻼﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﻦ را دارﻧﺪ ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت دو‬
‫ﭘﻮﺳﺘﻪ ﻧﯿﺰ اﺟﺮا ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرتﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﻨﻬﺎن و آﺷﮑﺎر‪ ،‬ﺗﺎﯾـﻞ ﻫـﺎ را روي ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ ﻧﮕـﻪ‬
‫ﻣﯽدارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ اﺳﺎﺳﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻓﻨﻮن ﻣﻬﻨﺪﺳﯽاي ﮐﻪ دارﻧﺪ از ﮐﯿﻔﯿﺖ اﺟﺮا و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺼﺮي ﺑﻬﺘﺮي در اﻧﺘﻬﺎ ﮐـﺎر‬
‫ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪) .‬ﻣﺨﺘﺎرﭘﻮر‪ ,‬ﻧﻤﺎ در ﺳﯿﻤﺎي ﺷﻬﺮ )ﺑﺎروﯾﮑﺮدي ﺑﺮﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي و ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪(164 .‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 27‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻤﺎي ﺳﺮاﻣﯿﮑﯽ‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ‬
‫ﻫﺮ ﻧﻮع ﻧﻤﺎﯾﯽ ﮐﻪ در آنﻫﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﻔﺮد‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر روﻧﺪ‪ .‬اﻧﻮاع ﺗﻌﺎرﯾﻒ‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ را ﻣﯽﺗﻮان در اﯾﻦ وادي اراﺋﻪ داد‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺗﺮﮐﯿﺐ آﺟﺮ و ﭼـﻮب‪ ،‬ﻧﻤـﺎي ﺷﯿﺸـﻪ و آﻫـﻦ‪ ،‬ﻧﻤـﺎي‬
‫ﺳﻨﮓ و ورق ﻓﻠﺰي از ﺟﻤﻠﻪي اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺑﻪ ﻫﺎرﻣﻮﻧﯽ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﻫﻤﻨﺸـﯿﻨﯽ ﻣﺼـﺎﻟﺢ‪ ،‬ﭘـﯿﺶ و ﭘـﺲ ﻧﺸﺴـﺘﻦ آنﻫـﺎ‪،‬‬
‫درزﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ از ﻃﺮح ﭘﯿﺶ روي ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ را ﻣﺒـﺬول داﺷـﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ دﻗﺖ ﻧﻤﻮد اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺼﺮي در ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮي ﻧﮕﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ﺳﺎدهﺗـﺮ ﺑﻬﺘـﺮ اﺳـﺖ ﻧﻤﺎﻫـﺎي‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ در ﻫﺎرﻣﻮﻧﯽ و ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻫﻤﺴﺎﯾﻪﻫﺎي ﻣﻠـﮏ ﻣـﻮردﻧﻈﺮ ﻃﺮاﺣـﯽ ﮔﺮدﻧـﺪ‪) .‬ﻣﺨﺘـﺎرﭘﻮر‪ ,‬ﻧﻤـﺎ در‬
‫ﺳﯿﻤﺎي ﺷﻬﺮ )ﺑﺎروﯾﮑﺮدي ﺑﺮﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي و ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪(138 .‬‬

‫‪23‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ – 28‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻤﺎي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ‬

‫روزﻧﻪ و ﺑﺎزﺷﻮ‬
‫ﺳﻄﺤﯽ از ﻧﻤﺎ و ﯾﺎ دﯾﻮارﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور ﯾﺎ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﻮر و ﺗﻬﻮﯾﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺤﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻋﺒﻮر ﻧﻮر و ﻫﻮا ﯾﺎ اﻣﮑﺎن ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬روزﻧﻪﻫﺎ ﻓﻀﺎﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﯽ درون و ﺑﯿﺮون‬
‫ﺟﺪارهاﻧﺪ‪ ،‬از ﻗﺒﯿﻞ ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ و‪ ...‬ﮐﻪ ﺷﻔﺎف ﺑﻮده و ﻋﺒﻮر ﻧﻮر را ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎ دادن و ﺗﺮﺗﯿﺐ روزﻧﻪﻫﺎ‬
‫در ﺟﺪارهﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﯾﺎ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺑﺪﻧﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﺑﺪﻧﻪ وﺣﺪت داده و ﯾﺎ وﺟﺪت آن را از ﻣﯿﺎن ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫روزﻧﻪﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﺑﺪون ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺟﺪاره را از ﻧﻈﺮ ﺑﺼﺮي ﺿﻌﯿﻒ ﺟﻠﻮه ﻣﯽدﻫﺪ‪) .‬ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟﺪارهﻫﺎي‬
‫ﺷﻬﺮي‪ ,1390 ,‬ص‪ (26 .‬ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ روزﻧﻪﻫﺎ اﻟﺰاﻣﺎ ﺑﺎزﺷﻮ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺷﻔﺎف ﺛﺎﺑﺖ ﭘﺮ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در واﻗﻊ ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﻧﻮﻋﯽ از روزﻧﻪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن دارﻧﺪ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﺑﺎزﺷﻮ و ﻧﺤﻮه‬
‫ﻗﺮارﮔﯿﺮي آن در ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﻣﻨﻌﮑﺲﮐﻨﻨﺪه ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﻣﻨﻈﺮﮔﺎه ﺑﺼﺮي و ﺻﺎﻓﯽ اﻧﻮاع آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در‬
‫ﻣﺤﯿﻂ اﺳﺖ‪) .‬ﻣﺨﺘﺎرﭘﻮر‪ ,‬ﻧﻤﺎ در ﺳﯿﻤﺎي ﺷﻬﺮ )ﺑﺎروﯾﮑﺮدي ﺑﺮﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي و ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪(182 .‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -29‬ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪي روزﻧﻪ‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ روزﻧﻪﻫﺎ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻋﻤﺪه ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ و ﺛﺎﺑﺖ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﻮد‪ .‬روزﻧﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬روزﻧﻪﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﺑﺎزوﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻧﺪارﻧﺪ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﻘﺶ ﻧﻮرﮔﯿﺮي ﯾﺎ ﺗﺰﺋﯿﻨﯽ دارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ روزﻧﻪﻫﺎي ﺑﺎزﺷﻮ ﮐﻪ ﺑﻪ‬

‫‪24‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫اﺧﺘﺼﺎر ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮدي و‬
‫زﯾﺒﺎﯾﯽﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﻬﻤﺘﺮي در ﻧﻤﺎ اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻧﻮاع روزﻧﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﻮد‪ .‬روزﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﻧﻮرﮔﯿﺮي را‬
‫اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و روزﻧﻪﻫﺎي ﺗﺰﺋﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺷﯿﺸﻪاي ﭘﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 30‬روزﻧﻪ و ﺑﺎزﺷﻮ در ﻧﻤﺎ‬

‫ورودي‬
‫ورودي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺪﺧﻞ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬ورودي ﯾﻌﻨﯽ آﺳﺘﺎﻧﻪ‬
‫ﮔﺬر از ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ‪) .‬ﻣﺨﺘﺎرﭘﻮر‪,‬‬
‫ﻧﻤﺎ در ﺳﯿﻤﺎي ﺷﻬﺮ )ﺑﺎروﯾﮑﺮدي ﺑﺮﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي و ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪ (171 .‬وروديﻫﺎ را از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮدي ﻣﯽ‬
‫ﺗﻮان ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ورودي ﺳﻮاره و ورودي ﭘﯿﺎده ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ وروديﻫﺎ ﭼﻬﺎر ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻬﻢ دارﻧﺪ‪:‬‬
‫‪ -1‬آﺳﺘﺎﻧﻪ ﯾﺎ ﻋﺮﺻﻪ ورودي‬
‫‪ -2‬در‬
‫‪ -3‬ﺳﺮدر و دﯾﻮاره‬
‫‪ -4‬ﻣﺒﻠﻤﺎن و ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‪ - 31‬ﻋﻨﺎﺻﺮﻣﻬﻢ ورودي‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -32‬ورودي‬

‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬

‫اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﻋﻨﺎﺻﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﺰء ﻃﺮح اوﻟﯿﻪ اﺑﻨﯿﻪ ﻧﺒﻮده و ﺑﻌﺪاً در اﺛﺮ ﻧﯿﺎز ﻣﺎﻟـﮏ ﯾــﺎ ﺳــﺎﮐﻦ ﺑــﻪ‬
‫ﻣـﺮور زﻣـﺎن ﺑـﻪ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎن اﻟﺤــﺎق ﮔﺮدﯾﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﮐﻪ ﺑﺮ اﺣﺠﺎم و ﺻﻔﺤﺎت اﺻﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬

‫‪25‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫اﺣﺠﺎم و ﺻﻔﺤﺎت ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ اﺿـﺎﻓﻪ ﻣــﯽﺷــﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗــﺄﺛﯿﺮ ﺑﺴﺰاﯾﯽ در ﺷﮑﻞ ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮي اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت‪ :‬ﺗﺄﺳﯿﺴﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺣﻔﺎظﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎ‪ ،‬ﻋﻨﺎﺻﺮﮐﺎرﺑﺮدي ﯾﺎ ﻏﯿﺮﮐﺎرﺑﺮدي دﯾﮕﺮ‬
‫ﻣﻄﺮح ﮔﺮدﻧﺪ‪) .‬ﻋﺎﺑﺪي‪(1391 ,‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -33‬اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻤﺎ‬

‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬

‫اﻟﺤﺎﻗﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻠﻤﮏ و ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﮔﺎز‪ ،‬ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺑﺨﺎري‪ ،‬ﺟﻌﺒﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺎل ﮐﻮﻟﺮ‪ ،‬ﻧﺎوداﻧﯽ‪ ،‬اﭘﺮاﺗﻮرﻫﺎي‬
‫اﺳﭙﯿﻠﺖ و‪ ...‬ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 34‬ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰا ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ در ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺻﺤﯿﺢ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﺗﮏ ﺗـﮏ اﺟـﺰا ﻣـﯽﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ‬
‫ﺗﻘﻮﯾﺖ ﯾﮏ ﮐﻞ ﺑﯿﺎﻧﺠﺎﻣﺪ‪ .‬در ارﺗﺒﺎط ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن اﺟﺰاء ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺧﻄﻮط ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن در ﯾﮏ اﻣﺘﺪاد ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﻄﻮط ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ و ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن در ﯾﮏ‬
‫راﺳﺘﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪26‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 36‬راﺑﻄﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 35‬راﺑﻄﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن در ﻃﻮل و ارﺗﻔﺎع ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ و در )ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ‪(129‬‬ ‫ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن اﺟﺰاء در ارﺗﻔﺎع )ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ‪(129‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -38‬راﺑﻄﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 37‬راﺑﻄﻪ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ در ﻃﻮل و ارﺗﻔﺎع‬
‫ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن اﺟﺰاء در ﻃﻮل‬

‫ﺑﺮاي ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ ﺗﮏ ﺗﮏ اﺟﺰاء ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻌﯽ ﺷﻮد ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﺧﻄﻮط اﻓﻘـﯽ ﺟـﺪاره در ﯾـﮏ اﻣﺘـﺪاد‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﯿﻦ اﺑﻌﺎد ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﺗﻨﺎﺳﺐ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻓﺮم ﺳﻘﻒ در آن داﻧﻪﻫﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﻂ ﺑﺎ ﺗﮏ ﺗـﮏ اﺟـﺰاء‬
‫ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎدل ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ و ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﯾﺎ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از ﺧﻂ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺎم ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬رﻧﮓ و ﻣﺼـﺎﻟﺢ اﺟـﺰاء‬
‫ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻮارد ﻓﻮق در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺪاره ﻣﻄﺮح اﺳـﺖ و ﺗﻨـﻮع ﺟـﺪاره ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ اﺳـﺖ ﺻـﺪق‬
‫ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ ﺑﯿﻦ اﺟﺰاء ﺟﺪاره ﻣﯽﺗﻮان از ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻔﺼﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪) .‬ﻃﺒﺎﻃﺒـﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟـﺪارهﻫـﺎي ﺷـﻬﺮي‪,‬‬
‫‪ ,1390‬ص‪(101 .‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ‬

‫ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪ :‬رﯾﺘﻢﻫﺎي ﻋﻤﻮدي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺮزﻫﺎ‪ ،‬رﯾﺘﻢﻫﺎي اﻓﻘﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻟﺒﻪﻫﺎي اﻓﻘﯽ ﺑﺎﻻي‬
‫ﻣﻐﺎزهﻫﺎ ﯾﺎ ﻃﺒﻘﺎت‪ ،‬ﺧﻂ آﺳﻤﺎن و‪ ...‬ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ ﯾﮑﯽ از ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬
‫ﻣﯿﺎن ﻧﻤﺎﻫﺎي ﯾﮏ ﺟﺪاره داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺧﻂ ﻧﻤﺎ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﻫﻨﺪﺳﯽ ارﺗﺒﺎطدﻫﻨﺪه ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﭘﺪﯾﺪآورﻧﺪه‬
‫ﻧﻈﻢ ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﯽرود و ﺑﺮ ﭼﻬﺎر ﻧﻮع ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬

‫‪27‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -39‬ﺧﻂ زرد‪ :‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ‪ -‬ﺧﻂ آﺑﯽ‪ :‬ﺧﻂ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ‪ -‬ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ‪ :‬ﺧﻂ ﻃﺒﻘﺎت ‪ -‬ﺧﻂ ﺳﺒﺰ‪ :‬ﺧﻂ ﺑﺎم‬

‫‪-3‬ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت ﮐﻪ از ارﺗﺒﺎط‬ ‫‪ -2‬ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﮐﻪ‬ ‫‪ -1‬ﺧﻂ ﭘﺎﯾﻪ ﮐﻪ ﺧﻂ ﻟﺒﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ‬
‫‪-4‬ﺧﻂ ﻟﺒﻪ ﺑﺎم و ﺟﺎنﭘﻨﺎه‬ ‫اﺟﺰاء ﻃﺒﻘﺎت ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﭘﻨﺠـﺮهﻫـﺎ‬ ‫ﺑـــﺎﻻي ﻣﻐـــﺎزهﻫـــﺎ و ﺑﺮﺧـــﯽ‬ ‫ﺑﺪﻧــﻪ ﺧﯿﺎﺑــﺎن و ﻣــﺮز آن ﺑــﺎ‬
‫ﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽآﯾﺪ‪.‬‬ ‫وروديﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﺎدهرو اﺳﺖ‪) .‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ(‬

‫‪ -1‬ﺧﻂ ﭘﺎﯾﻪ ﮐﻪ ﺧﻂ ﻟﺒﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺪﻧﻪ ﺧﯿﺎﺑﺎن و ﻣﺮز آن ﺑﺎ ﭘﯿﺎدهرو اﺳﺖ‪) .‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ(‬
‫‪ -2‬ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﮐﻪ ﺑﺎﻻي ﻣﻐﺎزهﻫﺎ و ﺑﺮﺧﯽ وروديﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت ﮐﻪ از ارﺗﺒﺎط اﺟﺰاء ﻃﺒﻘﺎت ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ ﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽآﯾﺪ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﺧﻂ ﻟﺒﻪ ﺑﺎم و ﺟﺎنﭘﻨﺎه‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 40‬ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ‬

‫ﺧﻂ ﺑﺎم‬
‫اﻧﺘﻬﺎي ﺟﺪاره ﺟﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻟﺤﺎظ ﺑﺼﺮي ﺟﺪاره ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﯽرﺳﺪ و اﺻﻄﻼﺣﺎً ﻟﺒﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻪ آﺳﻤﺎن را‬
‫ﺧﻂ ﺑﺎم ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻟﺒﻪ در ﻣﻘﺎم ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻟﺒﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﺟﺎي دارد‪ .‬ﺧﻂ ﺑﺎم ﺣﺪ ﺟﺪاﺋﯽ ﺟﺪاره ﮐﺎﻟﺒﺪ ﺧﯿﺎﺑـﺎن‬
‫از آﺳﻤﺎن و در واﻗﻊ ﻓﺼﻞ ﻣﺸﺘﺮك ﺳﻄﺢ ﺟﺪاره ﺑﺎ آﺳﻤﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻨﺼﺮ ﮐﺎﻟﺒﺪي ﺧﻂ ﺑﺎم ﺗﺠﻠﯽﮔﺎه ﺗﺮﮐﯿـﺐ ﻓـﺮم‬
‫‪3‬‬
‫در ﮐﺎﻟﺒﺪ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽرود و ﻣﻈﻬﺮ ﻧﻈﻢ ﯾﺎ ﺗﻨﻮع در ﻣﻨﻈﺮ ﺧﯿﺎﺑﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺧﻂ ﺑﺎم ‪ 2‬را ﺑـﺎ ﺧـﻂ آﺳـﻤﺎن‬
‫اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺧﻂ ﺑﺎم ﻟﺒﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮﯾﻦ ﺟﺪاره ﺑﺎ آﺳﻤﺎن اﺳﺖ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺧﻂ آﺳـﻤﺎن ﻓﺼـﻞ ﻣﺸـﺘﺮك‬
‫ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻫﻤﻪ ﺧﻂ ﺑﺎم ﻫﺎ ﭼﻪ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮﯾﻦ و ﭼﻪ دورﺗﺮﯾﻦ ﺧﻂ ﺑﺎم ﺑﺎ آﺳﻤﺎن اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪Roofline 2‬‬
‫‪Skyline 3‬‬
‫‪28‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 41‬ﺧﻂ ﺑﺎم‬

‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬
‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ﻣﺤﻞ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻤﺎ ﺑﺎ ﮐﻒ ﻣﺴﯿﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺎف ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﯾـﺎ ﺑـﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﺷﯿﺒﺪار و ﭘﻠﮑﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺻﺎف و ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺑﻮدن ﯾﺎ ﺷﯿﺒﺪار ﺑﻮدن ﺳﻄﺢ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑـﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿـﺖ زﻣـﯿﻦ و ﻧﺤـﻮه‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺟﺪاره دارد‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -42‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬

‫ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﯿﻦ ﺟﺪاره و زﻣﯿﻦ ﺳﻪ ﻧﻮع ارﺗﺒﺎط را ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮد‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺟﺪاره روي ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ اﺧﺘﻼف ﺑﯿﻦ ﺳﻄﺢ ﺟـﺪاره و ﻣﺤـﯿﻂ وﺟـﻮد ﻧـﺪارد و ﻓﻀـﺎﻫﺎي‬
‫درون و ﺑﯿﺮون ﺟﺪاره ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ارﺗﺒﺎط داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺟﺪاره ﺑﺮ روي ﺳﮑﻮ ﯾﺎ ﮐﺮﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ از زﻣﯿﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ و از اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ‬
‫اﺗﮑﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد دارد و ﺣﺪي ﺑﯿﻦ زﻣﯿﻦ و ﺟﺪاره ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ و ﺑﺮاي ورود ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻫـﺎ ﺑﺎﯾﺴـﺘﯽ از ﭘﻠـﻪ ﺑـﺎﻻ‬
‫رﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻫﻨﻮز ﻓﻀﺎي درون و ﺑﯿﺮون ﺟﺪاره ﮐﺎﻣﻼً ﺟﺪا ﻧﺸﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺟﺪاره روي ﺳﺘﻮنﻫﺎﯾﯽ اﯾﺴﺘﺎده و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ زﻣﯿﻦ ﻓﺎﺻـﻠﻪ دارد )ﭘﯿﻠـﻮﺗﯽ(‪ .‬زﻣـﯿﻦ در زﯾـﺮ ﺟـﺪاره‬
‫اﻣﺘﺪاد ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﻮد را دارد و در واﻗﻊ ﺟﺪاره و زﻣﯿﻦ واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻟﺰوﻣﯽ ﻧﺪارد ﮐﻪ ﺟﺪاره از‬
‫زﻣﯿﻦ و ﻓﺮم آن ﺗﺒﻌﯿﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬ارﺗﺒﺎط اﻓﻘﯽ ﺑﯿﻦ ﻓﻀﺎﻫﺎي درون و ﺑﯿﺮون ﺑﺴﯿﺎر ﺿﻌﯿﻒ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪29‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 43‬اﻧﻮاع ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻧﻤﺎ‬

‫در ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ﻣﯽﺗﻮان ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮد‪) :‬ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟﺪارهﻫﺎي ﺷﻬﺮي‪ ,1390 ,‬ص‪(13 .‬‬
‫‪ -1‬ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﯾﺎ ﺑﺨﺶ ﺳﻨﮕﯿﻦ ﮐﻪ ﮔﺎه ﭘﺎﯾﻪ ﯾﺎ ﺳﮑﻮي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺑﺨﺶ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺟﺪاره ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﺻﺎف و آرام ﺑﺎ ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﯾﺎ ﺑﺨﺶ ﺳﺒﮏ ﻧﻤﺎ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﺗﺎج ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -44‬ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت و ﺧﻄﻮط ﻏﺎﻟﺐ ﻧﻤﺎ‬

‫‪-3‬ﺑﺨﺶ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﯾﺎ ﺑﺨﺶ ﺳﺒﮏ ﻧﻤـﺎ‬ ‫‪-1‬ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﯾﺎ ﺑﺨﺶ ﺳﻨﮕﯿﻦ‬

‫‪-2‬ﺑﺨــﺶ ﻣﯿــﺎﻧﯽ ﺟــﺪاره ﺑــﺎ ﺳــﻄﺢ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﺗﺎج ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﺑـﻪ ﻋﻬـﺪه‬ ‫ﮐﻪ ﮔﺎه ﭘﺎﯾﻪ ﯾﺎ ﺳﮑﻮي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﯿـﺰ‬
‫ﺻﺎف و آرام ﺑﺎ ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬
‫دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪30‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺣﺠﻤﯽ در ﺑﻨﺎ‬

‫ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺣﺠﻤﯽ در ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ و ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﭘﺲ از‬
‫ﺗﻮدهﮔﺬاري ﺣﺠﻢ اﺻﻠﯽ ﺑﺮ روي آن اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎ و ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ ﮐﻪ ﯾﺎ در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات‬
‫ﺣﺠﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻣﻌﻤﺎر ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﻀﺎ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﯾﺠﺎد ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻏﻨﯽ ﮐﺮدن زﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﻧﻤﺎ از ﻟﺤﺎظ زﯾﺒﺎﯾﯽﺷﻨﺎﺳﯽ ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﺻﻮرتﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در اداﻣﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬

‫ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ و ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ‬

‫اﻧﻮاع ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎ در ﻧﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ اﯾﺠﺎد ﺷﮑﺴﺖﻫﺎي ﻋﻤﻮدي و اﻓﻘﯽ در ﻧﻤﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر زﯾﺒﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﯾﮏ ﻗﺴﻤﺖ ﯾﺎ ﺷﺎﺧﺺﺗﺮ ﮐﺮدن روزﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 46‬اﯾﺠﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻓﻘﯽ در ﻧﻤﺎ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 45‬اﯾﺠﺎد ﺷﮑﺴﺖ و ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻮدي در ﻧﻤﺎ‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 48‬ﭘﻨﺠﺮه ﻓﺮورﻓﺘﻪ در ﻧﻤﺎ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 47‬ﭘﻨﺠﺮه ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ در ﻧﻤﺎ‬

‫ﻻزم ﺑﺬﮐﺮ اﺳﺖ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﺤﺪودﮐﻨﻨﺪهاي در ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺣﺠﻤﯽ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ در اﯾﺮان وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﻤﻨﻮﻋﯿﺖ ﻣﯿﺰان ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ ﻧﻤﺎ )ﺑﻪ ﺟﺰ ﮐﻨﺴﻮل( ﺑﯿﺶ از ‪ 10‬ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮ ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﺿﻮاﺑﻂ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮان از اﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺣﺠﻤﯽ در ﺟﻬﺖ ارﺗﻘﺎي ﮐﯿﻔﯽ ﻧﻤﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫‪31‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺑﺎﻟﮑﻦ‬

‫"اﯾﻮان"‪ ،‬ﺑﺎﻟﮑﻦ" و "ﺗﺮاس" )ﻣﻬﺘﺎﺑﯽ( اﻧﻮاع ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻧﯿﻤﻪﺑﺎزي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن دﺳﺘﺮﺳﯽ از داﺧﻞ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن داﺷﺘﻪ و در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻫﻮاي آزاد ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﻀﺎﻫﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ارﺗﺒﺎط درون و ﺑﯿﺮون ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در آنﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬

‫اﯾﻮان‪ :‬ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻣﺴﻘﻒ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﯾﮏ ﻃﺮف ﺑﺎ ﻫﻮاي آزاد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ارﺗﺒﺎط دارد‪.‬‬

‫ﺑﺎﻟﮑﻦ‪ :‬ﺳﻄﺤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از دو ﯾﺎ ﺳﻪ ﻃﺮف ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ در ﻣﺠﺎورت ﻫﻮاي آزاد ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و زﯾﺮ آن ﺑﻪ‬
‫وﺳﯿﻠﻪ ﻓﻀﺎي ﺑﺴﺘﻪاي اﺷﻐﺎل ﻧﮕﺮدﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺮاس )ﻣﻬﺘﺎﺑﯽ(‪ :‬ﺳﻄﺢ روﺑﺎزي از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﻪ ﺑﺎم ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از ﻃﺒﻘﻪ زﯾﺮﯾﻦ آن اﺳﺖ‪) .‬ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪،‬‬
‫ﺟﻠﺪ ﭼﻬﺎرم(‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 50‬ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻓﺮورﻓﺘﻪ در ﻧﻤﺎ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 49‬ﺑﺎﻟﮑﻦ ﺑﯿﺮونزده از ﻧﻤﺎ‬

‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺪﻟﯿﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص اﻧﺒﺎر ﮐﺮدن ﻟﻮازم‪ ،‬ﭘﻬﻦ ﮐﺮدن ﻟﺒﺎس و‪ ...‬اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻪ‬
‫ﻋﺎﻣﻠﯽ ﻣﻨﻔﯽ در زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺤﻮرﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪32‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -52‬وﺳﺎﺋﻞ و اﻟﺤﺎﻗﺎت داﺧﻞ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺟﻬﺖ زﺷﺘﯽ ﻧﻤﺎ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 51‬وﺳﺎﺋﻞ و اﻟﺤﺎﻗﺎت داﺧﻞ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺟﻬﺖ زﺷﺘﯽ ﻧﻤﺎ‬

‫ﮐﻨﺴﻮل‬

‫ﺣﺠﻤﯽ ﺑﯿﺮون زده در ارﺗﻔﺎﻋﯽ از ﺳﻄﺢ ﺑﺪﻧﻪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺳﻄﻮح آن ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ را ﮐﻨﺴﻮل ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻨﺴﻮلﻫﺎ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺣﺠﻤﯽ ﯾﮏ ﺟﺪاره ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع و ارﺗﺒﺎط‪ ،‬اﯾﺠﺎد رﯾﺘﻢ ﯾﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ در ﺟﺪاره ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﮐﺸﻒ ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪي ﻣﯿﺎن ﮐﻨﺴﻮلﻫﺎ در ﯾﮏ ﺟﺪاره اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آنﻫﺎ را ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ از ﻟﺤﺎظ‬
‫ﻗﺮارﮔﯿﺮي در ﻧﻤﺎ )ارﺗﻔﺎع‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﯾﺎ ﻣﺮز ﻗﻄﻌﺎت و‪ (...‬و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ از ﻟﺤﺎظ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰاء ﺟﺪاره‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻃﻮر ﻣﺜﺎل اﯾﻨﮑﻪ در ﯾﮏ ﺟﺪاره ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﻨﺴﻮلﻫﺎ در ﺑﺎﻻي ورودي واﻗﻊ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺎﻣﻞ اﯾﺠﺎد رﯾﺘﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ‬
‫ﮐﻨﺴﻮل ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻋﻨﺼﺮي ﮐﺎﻟﺒﺪي ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد رﯾﺘﻢ ﯾﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﺠﺎد آﺳﺎﯾﺶ اﻗﻠﯿﻤﯽ در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻣﮑﺚ‬
‫ﯾﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺠﺎور ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎن ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﺮدن ﻣﻘﯿﺎس ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮاي ﭘﯿﺎده ﻧﯿﺰ‬
‫ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ – 54‬ﮐﻨﺴﻮل ﻃﺒﻘﺎت اول و دوم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻋﻘﺐﻧﺸﯿﻨﯽ ﻃﺒﻘﺎت‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ – 53‬ﮐﻨﺴﻮل ﺷﺪن ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ‬

‫‪33‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 55‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ در ﺧﻂ ﮐﻨﺴﻮل در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪ ﺗﻬﺮاﻧﭙﺎرس‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 56‬ﮐﻨﺴﻮل ﮐﺮدن ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﮑﺴﺘﻪ و رﯾﺘﻤﯿﮏ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪ ﺧﺎﻧﯽآﺑﺎد ﻧﻮ‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﯿﻌﺎد‬

‫ﭘﻠﮑﺎن‬

‫ﻧﻤﻮد ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﭘﻠﮑﺎن ﯾﺎ ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺣﺮﮐﺖ ﻋﻤﻮدي ﻣﺸﺎع‪ ،‬ﯾﮑﯽ از‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ اﯾﺠﺎد ﺗﻨﻮع و ﺗﺎﮐﯿﺪ در ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻤﻮد ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﺶآﻣﺪه از ﺳﻄﺢ ﻧﻤﺎ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه و ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺣﺠﻤﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 58‬ﭼﺮﺧﺶ و ﮐﻨﺴﻮل ﭘﻠﮑﺎن‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 57‬ﮐﻨﺴﻮل ﭘﻠﮑﺎن‬

‫‪34‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ در ﻧﻤﺎ‬

‫ﯾﮑﯽ از ﮐﯿﻔﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ از ﻧﻤﺎ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﯽرود‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎدار ﺑﻮدن آن اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﻣﺮدم ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎ را ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﺳﭙﺮده و ﺳﭙﺲ آن را ﺑﻪ ﯾﺎد آورﻧﺪ‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﻋﯿﻦ ﺳﺎدﮔﯽ و ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﻮدن از ﮐﯿﻔﯿﺖ‬
‫ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ و ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﮐﻪ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﻇﺮاﻓﺖﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد و از ﺳﺎدهاﻧﮕﺎريﻫﺎي‬
‫ﻧﺎﺷﯿﺎﻧﻪ ﭘﺮﻫﯿﺰ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻣﻨﻈﻮر از ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ اﯾﺠﺎد اﻏﺘﺸﺎش در ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﯿﺴﺖ و ﻣﻨﻈﻮر اﯾﺠﺎد‬
‫ﻣﻌﻨﺎ و ﻫﻮﯾﺘﻤﻨﺪي در ﻋﯿﻦ ﺳﺎدﮔﯽ و وﺣﺪت ﺑﺎ ﮐﻞ اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮي‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ و ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﮑﺎﻧﯽ‬
‫ﻧﻤﺎ اﻗﺪام ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب درﺻﺪي از ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺎآﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺤﺚ ﻣﻌﻨﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ آﻓﺖ ﺟﺪﯾﺪ در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺮﻣﻮﻧﺎ اﻋﺘﻘﺎد دارد‬
‫ﺗﻤﺎم ﻧﻤﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﻣﺎ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻓﺰاﯾﻨﺪهاي در ﺣﺎل ﭘﺮ زرقوﺑﺮق ﺷﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﻨﺘﻮريﻫﺎ و‬
‫ﺑﺎمﻫﺎي ﺷﯿﺮواﻧﯽ‪ ،‬ﺳﺘﻮنﻫﺎ و ﻃﺎقﻫﺎ‪ ،‬رخﺑﺎمﻫﺎ و ﺳﻨﮓ ﮐﻠﯿﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻫﺮهﻫﺎ و ﺑﺴﺖﻫﺎي رﻧﮕﯽ‪ ،‬ﺣﺘﯽ ﺑﺮجﻫﺎ و ﻣﻨﺎرهﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻫﻤﮕﯽ در ﭘﺎﻟﺘﯽ ﻫﺰار رﻧﮓ ﺑﺎ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﯽﻗﺎﻋﺪهاي از ﻣﻮاد )از ﻣﺪرن و ﭘﺮﺗﻼﻟﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺳﻨﺘﯽ و ﮐﻢرﻣﻖ( از ﻫﺮ ﻃﺮف‬
‫ﺳﺮ ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ‪ .‬اﮐﺜﺮ ﻣﻌﻤﺎران‪ ،‬ﺑﺎ ﯾﺎ ﺑﺪون دﻟﯿﻞ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ را ﺑﺎ دروغﭘﺮدازي و رﯾﺎﮐﺎري ﯾﮑﯽ ﻣﯽداﻧﻨﺪ؛ ﻧﻤﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺣﻘﯿﻘﺖ ﭘﯿﭽﯿﺪه و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل روزﻣﺮه زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻌﺎﺻﺮ را ﭘﻨﻬﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﻄﺤﯽ از ﭘﻮﭘﻮﻟﯿﺴﻢ در ﻣﯽﻏﻠﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫)ﮐﺮﻣﻮﻧﺎ & اﺳﺘﯿﻮ‪ ,1390 ,‬ص‪(335 .‬‬
‫در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻓﻬﻢ ﻧﺎدرﺳﺖ ﻧﻘﺶ ﻣﻌﻨﺎ در ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ و ﺳﺎدﮔﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺟﺪارهﻫﺎي‬
‫ﺷﻬﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﺸﯿﺮ دودم اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﮔﺮدد‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺟﺪارهاي دﮐﻮراﺗﯿﻮ و ﺑﯽﻗﺎﻋﺪه ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻟﺰوم ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺻﺤﯿﺢ ﻣﻌﻨﺎ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﻣﻬﻢ و‬
‫ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎدﮔﯽ و ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻫﺮﮐﺪام ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻣﻠﮏ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﻧﻤﺎي ﯾﮏ ﺑﻨﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن ﻣﻌﻨﯽ ﺗﺪاﻋﯽ ﮐﻨﺪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪) :‬ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟﺪارهﻫﺎي ﺷﻬﺮي و ﻧﻘﺶ آنﻫﺎ در ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﯿﻂ‪(1390 ,‬‬
‫‪ -1‬ﻣﻌﻨﺎي ﺷﮑﻠﯽ‪ :‬آن ﺷﮑﻠﯽ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﭘﺲ از ﺗﻤﺎﺷﺎي ﻧﻤﺎ ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و آن را در ذﻫﻨﺶ ﺗﺪاﻋﯽ‬
‫ﻣﯽﺳﺎزد‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺪاﻋﯽ ﯾﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ دﻗﯿﻘﺎ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﺗﺪاﻋﯽ ﺗﺸﺎﺑﯿﻪ و اﺳﺘﻌﺎرات ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪه از ﻧﻤﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮداﺷﺖ اﯾﻦ اﺳﺘﻌﺎرات از ﻧﻤﺎ ﺑﻪ زﻣﯿﻨﻪ ذﻫﻨﯽ ﻓﺮد ﯾﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪.‬‬

‫‪35‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -59‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﯾﮏ ﺷﮑﻞ ﺗﺸﺒﯿﻬﯽ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي ﺗﺎﺗﺮ ﺷﻬﺮ )ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟﺪارهﻫﺎي ﺷﻬﺮي و ﻧﻘﺶ آنﻫﺎ در ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﯿﻂ‪ ,1390 ,‬ص‪.‬‬
‫‪(139‬‬
‫‪ -2‬ﻣﻌﻨﺎي ﭘﯿﺎﻣﯽ‪ :‬ﻧﻤﺎي ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺮف ﺧﺎﺻﯽ را ﺑﯿﺎن ﮐﺮده و ﻟﺬا از ﻧﻮﻋﯽ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﯿﺎﻣﯽ ﺑﺮﺧﻮردار‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺮف و ﭘﯿﺎم ﻧﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ را در ﺑﺮداﺷﺘﻪ و ﻧﮑﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آنﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﺳﻪ ﻣﻮرد ﮐﺎرﮐﺮد ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﺣﮑﻤﯽ ﺑﺮاي رﻓﺘﺎر اﻧﺴﺎن و اﺷﺎره ﺑﻪ ﻧﮑﺘﻪاي ﺑﺎ ارزش را ﻧﺎم‬
‫ﺑﺮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﭘﯿﺎﻣﯽ ﺧﻮد ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﻣﻌﻨﯽ‪ :‬ﮐﺎرﮐﺮدي‪ ،‬ﺣﮑﻤﯽ و اﺷﺎرهاي اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -60‬ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ رواﯾﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ -‬دوﺑﻨﺎ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﭼﯿﺰي ﺷﺒﯿﻪ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ و دﯾﮕﺮي ﭼﯿﺰي ﺷﺒﯿﻪ اﻣﺎمزاده اﺳﺖ‪) .‬ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟﺪاره‬
‫ﻫﺎي ﺷﻬﺮي و ﻧﻘﺶ آنﻫﺎ در ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﯿﻂ‪ ,1390 ,‬ص‪(131 .‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ –61‬ﻧﻤﺎي ﺣﮑﻤﯽ ‪ -‬راه ورود ﺑﻪ درون ﺑﻨﺎ و ﺳﻤﺖ ﺟﻬﺖﮔﯿﺮي ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ورودي در ذﻫﻦ ﺑﯿﻨﻨﺪه ﺗﺪاﻋﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪) .‬ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪,‬‬
‫ﺟﺪارهﻫﺎي ﺷﻬﺮي و ﻧﻘﺶ آنﻫﺎ در ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﯿﻂ‪ ,1390 ,‬ص‪(132 .‬‬
‫‪ -3‬ﻣﻌﻨﯽ ﻋﺎﻃﻔﻪاي‪ :‬ﺑﻪ ﻋﺎﻃﻔﻪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس و ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻓﺮد ﺑﺎ دﯾﺪن ﻧﻤﺎ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻨﯿﺪن ﺗﻮﺻﯿﻒﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻧﻤﺎي ﺳﻨﮕﯿﻦ و ﺑﺎوﻗﺎر‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﻣﺘﻮاﺿﻊ‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﺑﺎ ﺻﻼﺑﺖ‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﺳﺒﮏ‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﺧﺸﻦ‪ ،‬ﻧﻤﺎي‬
‫ﺷﻔﺎف و ﻧﻤﺎي‪ ...‬ﻫﻤﮕﯽ ﺣﺎﮐﯽ از ﺣﺎﻟﺖﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳﺖ ﮐﻪ اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺮداﺷﺖ ﮐﺮده و در‬
‫ﭘﯽ آنﻫﺎ ﻧﻮﻋﯽ ﻋﺎﻃﻔﻪ در آنﻫﺎ ﺑﯿﺪار ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪36‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 62‬ﻧﻤﺎي ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ اﺻﻔﻬﺎن )ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟﺪارهﻫﺎي ﺷﻬﺮي و ﻧﻘﺶ آنﻫﺎ در ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺤﯿﻂ‪ ,1390 ,‬ص‪(133 .‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ‬

‫ﺳﺒﮏﻫﺎي ﻣﻌﻤﺎري‪ ،‬ﻣﻌﻤﺎري را از ﻟﺤﺎظ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮمﻫﺎ‪ ،‬ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار‬
‫دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﺒﮏ ﻣﻌﻤﺎري از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ روي روﻧﺪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﻌﻤﺎري ﻧﺸﺄت ﻣﯽﮔﯿرد و ﺑﺎ آن ﭘﺪﯾﺪار‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻣﻌﻤﺎري ﯾﮑﯽ از ﻣﺒﻨﺎﻫﺎي دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﺳﺒﮏﻫﺎي ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻧﻮاع‬
‫ﺳﺒﮏﻫﺎي ﻣﻌﻤﺎري ﻧﺸﺄت ﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻣﻌﻤﺎري ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬

‫• ﻣﻌﻤﺎري ﮐﻼﺳﯿﮏ‬
‫• ﻣﻌﻤﺎري ﮔﻮﺗﯿﮏ‬
‫• ﻣﻌﻤﺎري ﺑﺎروك‬
‫• ﻣﻌﻤﺎري روﮐﻮﮐﻮ‬
‫• ﻣﻌﻤﺎري اﯾﺮاﻧﯽ ﻣﻌﻤﺎري اﺳﻼﻣﯽ‬
‫• ﻣﻌﻤﺎري ﭼﯿﻨﯽ‬
‫• ﻣﻌﻤﺎري ﻫﻨﺪي‬
‫• ﻣﮑﺘﺐ ﺑﺎوﻫﺎس‬
‫• ﻣﮑﺘﺐ ﺷﯿﮑﺎﮔو‬
‫ﻧﻮﮔﺮاﯾﯽ )ﻣﺪرﻧﯿﺴﻢ(‬ ‫•‬

‫ﭘﺴﺎﻧﻮﮔﺮاﯾﯽ )ﭘُﺴﺖ ﻣﺪرﻧﯿﺴﻢ(‬ ‫•‬

‫از ﻣﯿﺎن اﻧﻮاع ﺳﺒﮏﻫﺎي ﻣﻌﻤﺎري‪ ،‬آﻧﭽﻪ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان راﯾﺞ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻤﺎري ﮐﻼﺳﯿﮏ‪،‬‬
‫ﻣﺪرن و ﭘﺴﺖ ﻣﺪرن اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻤﺎري ﮐﻼﺳﯿﮏ‪ :‬ﻧﻤﺎي ﻣﻨﻈﻢ‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬رﯾﺘﻤﯿﮏ‪ ،‬ﻣﺘﻘﺎرن‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ و ﮐاﻣﻞ‪.‬‬

‫‪37‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -63‬ﻧﻤﻮ ﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎ ﺳﺒﮏ ﻣﻌﻤﺎري ﮐﻼﺳﯿﮏ‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺒﮑﯽ ﮐﻪ در ﺗﻬﺮان ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎي ﮐﻼﺳﯿﮏ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻋﺮﺿﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﮐﻼﺳﯿﮏ راﯾﺞ در ادﺑﯿﺎت‬
‫ﻣﻌﻤﺎري دﻧﯿﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺒﮏ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﮐﭙﯽﺑﺮداري ﺿﻌﯿﻒ از ﺳﺒﮏ ﻧﺌﻮﮐﻼﺳﯿﮏ راﯾﺞ در اروﭘﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫‪4‬‬
‫در ﺗﻬﺮان ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اراﺋﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن و دﻧﺠﯽ اﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺪرن‪ :‬ﻧﻤﺎي آزاد از ﺳﺎزه‪ ،‬ﺳﺎده‪ ،‬ﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -64‬ﺷﻬﺮك اﮐﺒﺎﺗﺎن ﺗﻬﺮان ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﯾﮏ ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺪرن‬

‫در دوره ﻧﻮﮔﺮاﯾﯽ ﮐﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺗﻬﺮان ﺑﺎ ﺳﺒﮏ ﻣﺪرن ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪهاﻧﺪ در ﺧﻠﻖ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻣﻌﻤﺎري از‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐﻫﺎي ﺣﺠﻤﯽ و ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﯾﯽ اﺣﺠﺎم ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت و ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻃﺮاح اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﭼﻨﺪان ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻧﺒﻮده و در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﮐﻤﭙﻮزﺳﯿﻮن اﺣﺠﺎم‬

‫‪ 4‬ر‪.‬ك ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ "ﻣﻌﻤﺎري ﺑﻮﻣﯽ ﯾﺎ ﻣﻌﻤﺎري روﻣﯽ" ر‪.‬ك‪5702004https://www.yjc.ir/fa/news/ :‬‬

‫‪38‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺧﺎﻟﺺ ﻓﺮم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺪرن‪ ،‬ﻧﻤﺎ را ﺳﺎﺧﺘﺎري ﺑﺮاي زﯾﺒﺎﯾﯽ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻪ و‬
‫ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس ﺑﻮده ﮐﻪ ﺗﺰﺋﯿﻦ و ﯾﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﻤﺎ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﺑﻪ ﮐﻨﺎري ﻧﻬﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺎس‪،‬‬
‫در دوران ﻣﺪرن و ﺑﻪ ازاي آن در ﻣﻌﻤﺎري اﯾﺮان‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎﭘﺮدازي ﭼﻨﺪاﻧﯽ را در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﻬﺮي‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد‪) .‬ﻣﺨﺘﺎرﭘﻮر‪ ,‬ﻧﻤﺎ در ﺳﯿﻤﺎي ﺷﻬﺮ )ﺑﺎ روﯾﮑﺮدي ﺑﺮ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي و ﺿﻮاﺑﻂ(‪ ,1395 ,‬ص‪(50 .‬‬

‫ﻣﻌﻤﺎري ﭘﺴﺖﻣﺪرن‪ :‬ﮐﺜﺮتﮔﺮاﯾﯽ‪ ،‬ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮﺗﯿﻒﻫﺎ و اﺷﮑﺎل ﭘﯿﺶ از ﻣﺪرن‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژيﻫﺎي ﻧﻮﯾﻦ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -65‬ﻧﻤﺎي ﭘﺴﺖ ﻣﺪرن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي ﭘﺴﺖ ﻣﺪرن آﭘﺎرﺗﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ در ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻧﯿﺎوران ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺄﺧﺬ‪http://www.consbank.com :‬‬

‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺖﻫﺎي ﻧﺎﻗﺺ و ﻏﻠﻂ از ﺳﺒﮏﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻌﻤﺎري‪ ،‬ﻧﻮﻋﯽ ﺑﯽﻫﻮﯾﺘﯽ‪ ،‬ﻋﺪم‬
‫ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﺑﺼﺮي و ﻋﺪم ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ در ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ را ﺑﻪ وﺟﻮد آوردهاﻧﺪ‪ .‬در دوران ﭘﺴﺎﻧﻮﮔﺮاﯾﯽ ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﻪ دﻟﯿﻞ‬
‫ﮔﺴﺘﺮش ﻧﻮع ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ و اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﻧﻮﯾﻦ در ﺳﺎﺧﺖوﺳﺎز ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﺪم ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ و‬
‫ﭼﻨﺪﺻﺪاﯾﯽ اﻓﺰوده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪39‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -66‬ﻧﻤﺎي ﮐﻠﯽ از ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺮض ﻗﻄﻌﺎت در ﻧﻤﺎ‬

‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﺮض ﻗﻄﻌﺎت‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان از ﻟﺒﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎور ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﺪأ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﯿﺎن دو ﻟﺒـﻪ‬
‫ﯾﮏ ﻧﻤﺎ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎور‪ ،‬ﻋﺮض ﻗﻄﻌﻪ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺳﺎزد‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ در ﻣـﻮاردي ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ ﻣـﺮز‬
‫ﻣﯿﺎن ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﭼﻨﺪ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﺠﺎور داراي ﻧﻤﺎي ﯾﮑﺪﺳﺖ و ﻫﻤﺴﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ ﯾﺎ ﯾـﮏ ﻗﻄﻌـﻪ‬
‫داراي دو ﺳﻄﺢ از ﻧﻤﺎ ﯾﺎ ﻣﺮزي ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻟﺒﻪ ﻧﻤﺎي ﻗﻄﻌـﺎت‪ ،‬ﺗﻮﺳـﻂ‬
‫ﭘﻼك ﺛﺒﺘﯽ ﻧﯿﺰ ﻋﺮض ﻗﻄﻌﺎت را ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻋﺮض ﻗﻄﻌﺎت ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﮕﺮ ﻧﺤﻮه ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺟﺪاره ﺑﻪ ﻣـﺪولﻫـﺎي ﮐـﻮﭼﮑﺘﺮ‬
‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﻃﺮاح ﺷﻬﺮي اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺒﻨﺎ رﯾﺘﻤﯽ را ﺑﺮاي ﺟﺪاره ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﺮض آن ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺠﺎور ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺸﮑﻼت ﻃﺮاﺣﺎﻧﻪ‬
‫ﺳﺨﺘﯽ را ﺑﻪ وﺟﻮد آورد‪ .‬ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ارﺗﻔﺎع ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻋﺮﯾﺾﺗﺮ و ﻣﺮﺗﻔﻊﺗـﺮ ﺷـﺪن آن از ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎنﻫـﺎي ﻣﺠـﺎور‪،‬‬
‫ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺮﯾﻌﺎً ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ دﯾﮕﺮ ﻣﻨﻔﺼﻞ و ﺟﺪا ﮐﺮدن ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد و ﮐـﺎﻫﺶ ﺗﻀـﺎد‬
‫ﻣﯿﺎن دو ﻣﻘﯿﺎس ﮐﺎﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردي ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻋﻤﺪه در ﺗﻮده ﺑﻨﺎ ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد ﺗﺎ از ﺣﺠـﻢ ﺑـﺰرگ‬
‫آن ﮐﺎﺳﺘﻪ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ زﻣﯿﻨﻪ و ﻣﺤﯿﻂ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪) .‬ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ,‬ﺟﺪارهﻫـﺎي ﺷـﻬﺮي‪ ,1390 ,‬ص‪.‬‬
‫‪(19‬‬

‫‪40‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ‪ - 67‬ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪﺑﻨﺪي و ﻋﺮض ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻓﺮﻋﯽ و ﺟﺎﻧﺒﯽ‬

‫در ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﮏﺑﻨﺎ )ﯾﮏ ﺗﻮده ﻣﺠﺰا در ﻣﯿﺎن ﻓﻀﺎي ﺑﺎز( ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎﺧﻮدآﮔﺎه‬
‫ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻧﻤﺎﻫﺎي آن ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ ﻣﻮرد ﻃﺮاﺣﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﺎ در ﻣﺠﺎورت دﯾﮕﺮ‬
‫ﺑﻨﺎﻫﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺎ آنﻫﺎ ﯾﮏ ﺟﺪاره را ﺷﮑﻞ دﻫﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ ﮐﺎﺳﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ارﺗﻔﺎع ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺠﺎور‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ و ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽ‪ ،‬ﮐﻨﺴﻮل و دﯾﮕﺮ‬
‫ﺗﺨﻠﺨﻞﻫﺎي ﺣﺠﻤﯽ در ﻧﻤﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺑﺎز ﻧﻈﯿﺮ ﺣﯿﺎط و ﺣﯿﺎط ﺧﻠﻮت در ﻣﺠﺎورت ﺗﻮده‪ ،‬ﻧﻤﺎﻫﺎي‬
‫ﻓﺮﻋﯽ و ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺷﮑﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ ﺑﻮده و ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﻧﻤﺎي اﺻﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎي ﭘﻨﺠﻢ ﻧﯿﺰ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن روﯾﺖ ﺑﺎم آنﻫﺎ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺤﺪوده وﺟﻮد دارد ﺗﻮﺻﯿﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪41‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -69‬ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎي ﻓﺮﻋﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺠﺎور زﻣﯿﻦ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -68‬ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﻮﺳﺎزي ﺷﺪه ﺑﺎ‬
‫ورزﺷﯽ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪ ﺷﺮﯾﻌﺘﯽ ﺷﻤﺎﻟﯽ‬ ‫ارﺗﻔﺎع ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‪ ،‬ﻣﺤﻠﻪ ﺳﭙﻬﺮ‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -71‬ﻧﻤﺎﺳﺎزي ﻧﻤﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ اﻗﺪام و ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ -70‬ﻧﻤﺎﺳﺎزي ﮐﻠﯿﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻓﺮﻋﯽ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫ﻧﻤﺎي اﺻﻠﯽ‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﺨﻠﺨﻞﻫﺎي ﺣﺠﻤﯽ‬

‫ﻧﻮرﭘﺮدازي‬

‫ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﻤﺎ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺑﺨﺸﯽ ﺧﺎص ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ‪ ،‬روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎي‬
‫ﻣﻮردﻧﻈﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ورودي و ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ زﯾﺒﺎﯾﯽ در ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻧﺮده ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ و‪ ...‬اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﻤﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺒﺎﺣﺜﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن دارد‪.‬‬

‫در ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‪ ،‬ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺧﻂ ﭘﺎﯾﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﻮرﭘﺮدازي ورودي‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﻮرﭘﺮدازي در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻮري ﺑﺮ دﯾﻮاره ﻫﻤﮑﻒ ﯾﺎ زﯾﺮ‬
‫ﮐﻨﺴﻮل ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮاي روﺷﻦ ﮐﺮدن ﭘﯿﺎدهروي ﻣﺠﺎور ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن در ﺷﺐ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻓﻀﺎﻫﺎي‬
‫ﻧﯿﻤﻪﺑﺎز ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎﻟﮑﻦ و ﺗﺮاس ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﯾﺶ اﻣﻨﯿﺖ و اﯾﻤﻨﯽ در اﯾﻦ ﻓﻀﺎﻫﺎ ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﮐﻪ اﯾﺠﺎدﮐﻨﻨﺪه ﻣﺰاﺣﻤﺖ‬

‫‪42‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻣﺠﺎور ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺧﻂ ﺑﺎم‬
‫ﻧﯿﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در ﮐﻞ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺑﺪﻧﻪ اﺻﻠﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ اﻣﺮي ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺴﺎس و ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺘﺨﺼﺺ و ﻃﺮاح ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻣﺸﻮرت ﮔﺮدد و ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارﻫﺎي ﺷﺪت ﻧﻮر‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﻧﻮر و ‪ ...‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪ .‬در ﺻﻮرت ﻧﺒﻮد‬
‫داﻧﺶ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮاي ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺻﻮرت ﻧﮕﯿﺮد‪.‬‬

‫در ﻧﻮرﭘﺮدازي ﮐﺎرﺑﺮي ﺗﺠﺎري ﮐﯿﻔﯿﺖﻫﺎي ﺟﺬاﺑﯿﺖ و ﺗﻨﻮع ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﺮ‬
‫ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺘﺮي ﺑﺎ روﺷﻨﺎﯾﯽ وﯾﺘﺮﯾﻦ واﺣﺪ ﺗﺠﺎري ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮرﻫﺎي رﻧﮕﯽ و ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻮرﻫﺎي‬
‫ﻣﺘﺤﺮك در اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﻼﻣﺎﻧﻊ اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ﮐﺎرﺑﺮيﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮي اداري ﮐﻪ ﻧﻈﻢ و اﻧﻀﺒﺎط ﻣﻮردﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ در ﺧﺪﻣﺖ‬
‫ﺗﺤﻘﻖ اﯾﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖﻫﺎ در ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 73‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‪ ،‬در ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ – 72‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬
‫آراﻣﺶ‪ ،‬ﺳﺎدﮔﯽ و ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 75‬ﻧﻮرﭘﺮدازي در ﺧﺪﻣﺖ ﺷﮑﻮه ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺋﻞ ﮔﻠﯽ ﺗﺒﺮﯾﺰ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ - 74‬ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﺠﺎري‬

‫‪43‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫‪ -5‬راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ در ﺑﺪﻧﻪ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬
‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﻮدن ﻧﻤﺎ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﯾﺎ ﻣﺤﻠﻪ اي ﮐﻪ در آن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه اﻋﻀﺎي ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎﺳﺖ و ﺑﻨﺎﻫﺎي‬
‫ﺷﺎﺧﺺ در ﻣﺤﻠﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺷﺎﺧﺼﯽ ﮐﻪ ﭘﺮوﻧﺪه آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ ارﺟﺎع ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻔﺎوت دارد‪.‬‬

‫‪ -1‬ﺑﻨﺎي ﺷﺎﺧﺺ در ﻣﺤﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ارﺗﻔﺎع‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪،‬‬

‫ﺳﺒﮏ ﻃﺮاﺣﯽ‪ ،‬ﺗﺮﮐﯿﺐﺑﻨﺪي و‪ ...‬ﺧﻮد را از زﻣﯿﻨﻪ ﺟﺪا ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﻨﺎ در ﻣﯿﺰان ﺗﻔﺎوت ﻧﻤﺎ ﺑﺎ ﺟﺪاره اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدي‬
‫دارد‪ .‬ﻣﺜﻼ اﮔﺮ ﯾﮏ ﺗﮏ ﺑﻨﺎ در ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ داراي ﻣﺠﻮز اداري ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻣﯿﺰان ﺗﻔﺎوت آن ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﻮﻗﻌﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺠﻮز ﮐﺎرﺑﺮي‬
‫آن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﻌﺎ ﺗﺸﺨﯿﺺ اﯾﻦ ﺑﻨﺪ اﺑﺘﺪا ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻃﺮاح‬
‫ﻧﻤﺎ و ﺗﺎﯾﯿﺪ آن ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻧﻤﺎي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ در ﻣﺤﻠﻪ )ﯾﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ( ﻧﻘﺶ ﺳﻠﺴﻠﻪ‬
‫‪5‬‬ ‫ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﺧﻮد را در ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮي اﯾﻔﺎ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﻼ اﮔﺮ ﺑﻨﺎ در ﻣﻘﯿﺎس ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪ در اذﻫﺎن ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﻧﻘﺶ اﯾﻔﺎ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺤﻮﻃﻪ‬

‫ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﻧﻈﯿﺮ ﮐﻔﺴﺎزي‪ ،‬ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ‪ ،‬ﻣﺒﻠﻤﺎن‪ ،‬ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﮔﺮدد‪..‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬
‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪ 5‬ر‪.‬ك ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻧﻘﺶ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﺑﻨﺎ ﻫﻤﯿﻦ راﻫﻨﻤﺎ‬

‫‪44‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﻧﻤﺎي ﺗﮏﺑﻨﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎزي ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ در ﻣﺤﻠﻪ‬
‫ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ زﻣﯿﻨﻪ )ارﺗﻔﺎع‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﺳﺒﮏ راﯾﺞ و ‪(...‬‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻏﺎﻟﺐ ﻧﻤﺎ در ﺗﮏ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪45‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد رﻧﮓ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ و ﺟﻨﺲ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﻤﺎي ﮐﻨﺞ ﯾﺎ ﻧﺒﺶ در‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻟﺰاﻣﯽ ﮐﺮدن ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺎص ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺟﺮ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﮕﺮ در ﻣﻮارد‬
‫ﺧﺎص ﮐﻪ اﺳﻨﺎد ﻣﻮﺿﻌﯽ ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺗﺎرﯾﺨﯽ )ﺑﺨﺼﻮص ﻣﻨﺎﻃﻖ ‪ 11‬و ‪ ،(12‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‬

‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه در ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﺳﻨﺎد ﺑﺎﻻ‬
‫دﺳﺖ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ )ﺧﻄﻮط اﻓﻘﯽ و ﻋﻤﻮدي( ﺗﺮﺟﯿﺤﺎ در راﺳﺘﺎي ﺧﻄﻮط‬

‫ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮد ﻃﺮح ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ در ﺑﺎزه ﻣﺘﻐﯿﺮ ارﺗﻔﺎع ﻃﺒﻘﻪ‬
‫ﻫﻤﮑﻒ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﻨﺪ اﻟﺰاﻣﯽ ﻧﯿﺴﺖ وﻟﯽ در راﺳﺘﺎي ﺗﺤﻘﻖ ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮي‬
‫ﻣﻄﻠﻮب ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺷﯿﺐدار‪ ،‬ﻋﺪم اﻣﺘﺪاد ﺧﻄﻮط ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﺑﻼﻣﺎﻧﻊ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪46‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺧﻂ ﺑﺎم و ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ﺑﺎ اﻟﮕﻮي ﻏﺎﻟﺐ ﺧﻂ ﺑﺎم و‬

‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻫﻤﺠﻮار ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ در ﺑﻨﺎي ﻧﺒﺶ ارﺗﻔﺎع اﻣﺘﺪاد ﺧﻂ ﺑﺎم در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺨﯽ‬
‫ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ در ﺟﻬﺖ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻧﺒﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻃﻮل اﻣﺘﺪاد و‬
‫ارﺗﻔﺎع ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻂ ﺑﺎم ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻃﺮاح و ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻌﯿﯿﻦ اﻟﮕﻮي ﺧﻂ زﻣﯿﻦ و ﺧﻂ ﺑﺎم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻫﻤﺠﻮار ﺑﺮ ﻋﻬﺪه‬
‫ﻃﺮاح اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت راﯾﺞ در ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻌﻘﻮل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﺑﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺟﺪاره اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در‬
‫ﻫﻤﯿﻦ راﺳﺘﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﺣﺘﯽاﻻﻣﮑﺎن ﭘﻨﺠﺮه و ورودي ﭘﯿﺎده در‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ ﺑﻨﺎ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﻼن‬
‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ رﻋﺎﯾﺖ‬
‫ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -5‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻧﻘﺶ ﺑﺎم ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﺑﺎم راﯾﺞ در ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺨﺼﻮص در‬
‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻘﺶ ﺑﺎم‪ ،‬ﻃﺮﺣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺟﺎنﭘﻨﺎه ﺑﺎم ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽ ﮔﺮدد و‬

‫ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در اﯾﺠﺎد ﻫﻮﯾﺘﻤﻨﺪي و‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺟﺪارهﻫﺎي ﺷﻬﺮي اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺻﻮرت ﻧﺒﻮدن اﻟﮕﻮي ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻄﻠﻮب در ﻧﻘﺶ ﺑﺎم‪ ،‬ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ رﻋﺎﯾﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺑﻨﺪ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ -6‬ﺷﮑﻞ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻧﻤﺎ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎ ﺑﺎ اﻟﮕﻮي ﺷﮑﻠﯽ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻏﺎﻟﺐ ﺟﺪاره‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﯾﮑﯽ از زﻣﯿﻨﻪﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ در ﺑﻨﺎﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ در ﻃﺮح‬

‫اﻟﺤﺎﻗﺎت اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﻟﮕﻮي ﻏﺎﻟﺐ ﻃﺮح‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﺤﺎﻗﺎت در ﺟﺪاره اﻗﺪام ﺷﺪه و ﺗﻮﺳﻂ ﻃﺮاح در ﻃﺮح ﻧﻤﺎ ﻟﺤﺎظ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬
‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪47‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫‪ -7‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد اﺑﻌﺎد ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ و ﻧﺤﻮه ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ آﻧﻬﺎ‬

‫در ﻧﻤﺎ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد و ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ راﯾﺞ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻫﺎ در ﺟﺪاره ﺗﻨﺎﺳﺐ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﺑﺎزي ﭘﺮ و ﺧﺎﻟﯽ‬

‫ﺣﺠﻤﯽ در ﻧﻤﺎﻫﺎ دارﻧﺪ‪ ،‬رﻋﺎﯾﺖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ در ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ و‬
‫اﺑﻌﺎد آن ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -8‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻧﻤﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﺑﺮ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﺑﺎ ﺑ‪‬ﺮِ زﯾﺎد ﮐﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻧﻤﺎ‬

‫وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﺗﻘﺴﯿﻢ‬
‫ﺑﻨﺪي ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -9‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺣﺠﻢ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي‪ ،‬ﻧﻤﺎ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن ﺧﻄﻮط‪،‬‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺣﺠﻤﯽ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ )ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻘﺐﻧﺸﯿﻨﯽ(‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت راﯾﺞ در ﺑﺪﻧﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬

‫‪48‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪ -10‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد از ﻃﺮﯾﻖ اﯾﺠﺎد ﺑﺎزﺷﻮ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪،‬‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﺠﻢ و‪ ...‬ﺑﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺒﺸﯽ ﺑﻨﺎ‬
‫ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻫﻤﭙﯿﻮﻧﺪي ﺑﺼﺮي ﺑﺎﻻ )ﻋﻤﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎ( در‬

‫ﺑﺨﺶ ﻧﺒﺸﯽ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻧﺒﺶ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺒﺸﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫)ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺨﺶ ﭘﺨﯽ( ﺑﺴﯿﺎر در ﻣﻌﺮض دﯾﺪ ﻗﺮار دارد و‬
‫ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ آن ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -11‬ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﺒﺶ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﭘﯿﻮﻧﺪدﻫﻨﺪه‬

‫را ﺑﯿﻦ دو ﺟﺪاره اﯾﻔﺎ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﯿﻢ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻧﺒﺸﯽ‬

‫ﭘﯿﻮﻧﺪدﻫﻨﺪﮔﯽ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي دو ﺟﺪاره اﻃﺮاف آن‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﻃﺮاح ﻣﻌﻤﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع واﻗﻒ ﺑﻮده و در‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺧﻮد ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -12‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﻃﺮاح ﻧﻘﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪاي ﺑﻨﺎﻫﺎي‬
‫ﻧﺒﺸﯽ–ﺑﺨﺼﻮص در ﮔﺮهﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺷﻬﺮي‪ -‬را در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ‬
‫ﻟﺤﺎظ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﯿﺰان ﻋﻤﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻧﺒﺸﯽ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﻧﻘﺶ‬

‫ﻧﺸﺎﻧﻪ را ﺑﺮاي اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺎزي ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫ﻃﺮاح ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻤﻬﯿﺪاﺗﯽ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪاي ﻧﻤﺎ )ﺑﺎ‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ و ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي( ﺑﯿﺎﻓﺰاﯾﺪ‪.‬‬

‫‪49‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬
‫‪ -1‬ﺣﺘﯽاﻻﻣﮑﺎن ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ )ﺧﻄﻮط اﻓﻘﯽ و ﻋﻤﻮدي( در راﺳﺘﺎي ﺧﻄﻮط‬
‫ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﯾﺎ از ﺧﻄﻮط ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي ﺗﺒﻌﯿﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﻮدن ﻣﺠﻮز ﻃﺮح ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﺑﺮاي ارﺗﻔﺎع ﻫﻤﮑﻒ در ﺑﻨﺎﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ اﻣﺘﺪادﻫﺎ و ارﮐﺎن اﻓﻘﯽ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻋﻀﻮ ﻃﺮاح‬
‫ﺷﻬﺮي ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺷﯿﺐدار اﯾﻦ ﺑﻨﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯿﺖ ﻧﺪارد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺧﻂ ﺑﺎم و ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ﺑﻨﺎ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎ ﺑﺎ اﻟﮕﻮي ﻏﺎﻟﺐ ﺧﻂ زﻣﯿﻦ و ﺧﻂ‬

‫ﺑﺎم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻫﻤﺠﻮار )در ﺻﻮرت وﺟﻮد( ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در وﺟﻮد اﺧﺘﻼف ﻃﺒﻘﺎت زﯾﺎد در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻃﺮاح ﻣﻌﻤﺎر اﻣﺘﺪاد ﺧﻄﻮط ﺑﺎم ﻫﻤﺴﺎﯾﻪﻫﺎي ﻣﺠﺎور را در ﻃﺮح ﻧﻤﺎي ﺧﻮد‬
‫ﻟﺤﺎظ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪50‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪ -3‬ﻧﻘﺶ ﺑﺎم ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﺑﺎم ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي )در ﺻﻮرت وﺟﻮد(‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻘﺶ ﺑﺎم ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻧﻘﺶ ﺑﺎﻣﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي ﺑﻨﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﻣﻨﻈﻮر از ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‪ ،‬ﮐﭙﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت راﯾﺞ‬

‫ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ در ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺴﺒﺖﻫﺎ )و ﻧﻪ ﺻﺮﻓﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﺸﺨﺺ( در‬

‫ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ اﺑﻌﺎد در ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ در و‬
‫ﭘﻨﺠﺮه ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﻧﻤﺎﻫﺎ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬

‫‪51‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪ -5‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻧﻤﺎ ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ﻏﺎﻟﺐ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺟﺪاره ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻃﺮاح ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻏﺎﻟﺐ ﺟﺪاره را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮده و ﻓﺮم ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي‬

‫ﺑﺮاي اﻟﺤﺎﻗﺎت را ﺑﺎ ﻓﺮم ﻏﺎﻟﺐ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺟﺪاره ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ‬
‫اﺳﺖ اﻟﺰاﻣﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻫﻤﻪ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻧﻤﺎﻫﺎ ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻓﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﮐﻠﯽ‬
‫ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﻫﺎي ﺻﺮﻓﺎ ﺗﺮﺳﯿﻢ ﻣﺼﺪاﻗﯽ اﺳﺖ و ﻗﺎﺑﻞ ﮐﭙﯽﺑﺮداري ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ -6‬اﺑﻌﺎد ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ و ﻧﺤﻮه ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ آﻧﻬﺎ در ﻧﻤﺎ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد و‬

‫ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ راﯾﺞ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻫﺎ در ﺟﺪاره ﺗﻨﺎﺳﺐ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺴﺒﺖﻫﺎ )و ﻧﻪ ﺻﺮﻓﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﺸﺨﺺ( در‬

‫ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﺑﺎﻟﮑﻦ در ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﻼن ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻤﺎ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد‪ .‬ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺼﺪاﻗﯽ در ﮐﺮوﮐﯽ‬
‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺠﺪدا ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﺮوﮐﯽﻫﺎي اﯾﻦ‬
‫راﻫﻨﻤﺎ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪52‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫‪ -7‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻧﻤﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﺑ‪‬ﺮِ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي‬

‫ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﺑﺎ ﺑ‪‬ﺮِ زﯾﺎد ﮐﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻧﻤﺎ وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺮوﮐﯽ‬
‫ﻣﻘﻬﻮﻣﯽ زﯾﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺷﺎره دارد‪.‬‬

‫‪ -8‬در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺧﻂ ﺑﺎم و ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ‬

‫ﻣﯽﺷﻮد ﻧﻤﺎ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺎت ﺣﺠﻢ و ﺧﻂ ﺑﺎم ﺟﺪاره ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﺗﻔﺎوت ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺣﺎلوﻫﻮاي ‪ 6‬ﺟﺪاره ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮔﺰارهﻫﺎي راﯾﺞ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎ "اﻃﺮاف ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬

‫ﮐﻪ ﻣﻌﻤﺎري ﺧﻮﺑﯽ ﻧﺪارد" و "ﮐﻢ ارزش ﺑﻮدن ﻣﻌﻤﺎري ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ"‬
‫دﻟﯿﻠﯽ ﺑﺮ ﻋﺪم ﺧﻼﻗﯿﺖ ﻣﻌﻤﺎر ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻣﻌﻤﺎري ﺧﻮب ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ‬
‫ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﯿﺎناﻓﺰاي ﺧﻮب‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﻤﺎي ﻗﻮي اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ‬
‫ﮐﻠﯿﺎت ﺑﺪﻧﻪ دارد‪.‬‬

‫‪6‬‬
‫‪character‬‬
‫‪53‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﻏﯿﺮﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺗﮏ ﺑﻨﺎ‪-‬ﺷﺎﺧﺺ‬

‫ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬ ‫ﻧﺒﺶ ﯾﺎ ﮐﻨﺞ‬
‫ﭘﯿﭻ‬ ‫ﻣﺤﻠﻪ‬ ‫در ﻣﺤﻠﻪ‬

‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ ﯾﺎ ﭘﯿﭻ‬

‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﭘﯿﭻ ﯾﺎ آﮐﺲ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﮑﻦ‬
‫از ﻃﺮﯾﻖ ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮑﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﻋﻨﺎﺻﺮ و ‪ ...‬ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎي ﺑﺎﻻي اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از ﺑﻨﺎﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻤﺎﯾﺰ در ﻋﯿﻦ‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ در ﻧﻤﺎﻫﺎ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬در واﻗﻊ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ در ﺟﺪاره‬
‫ﺷﻬﺮي و ﮐﺎرﺑﺮي آن ﻧﻘﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦﮐﻨﻨﺪه اي در ﻣﯿﺰان ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ‬
‫ﺷﻬﺮي دارد‪ .‬ﯾﮑﯽ از ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﻻزم اﺳﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺟﺪاره ﻧﯿﺰ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻃﺮاح ﻧﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﮐﻠﯿﺖ ﯾﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﻤﺎ ﺑﺎ‬
‫ﺑﺪﻧﻪ ﺗﻀﺎد اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻻزم ﺑﺬﮐﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﻀﺎد‪ ،‬ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺟﺪاره ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﯾﺠﺎد‬
‫ﺗﻔﺎوت ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﺮاي ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﮐﺮدن ﺑﻨﺎﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﮐﯿﻔﯿﺖﻫﺎي‬
‫ﺟﺪاره ﺷﻬﺮي‪ ،‬ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﻀﺎد ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮدن در ﻋﯿﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‪ .‬ﭼﺮا‬
‫ﮐﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﭘﯿﭻ و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آﮐﺲ از ﻋﻤﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎ و ﻫﻢﭘﯿﻮﻧﺪي ﺑﺼﺮي ﺑﺎﻻﯾﯽ‬
‫ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺧﻂ ﺑﺎم و ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ‬

‫ﺑﺪﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻤﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺟﺪاره ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺘﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن ﺧﻄﻮط‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺣﺠﻤﯽ در‬
‫ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت راﯾﺞ در ﺑﺪﻧﻪ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬

‫‪54‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺠﺎور‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬
‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫‪ -1‬ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻓﺎﻗﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ و اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺟﻠﺐﺗﻮﺟﻪﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي راﻧﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻮاره ﻣﺤﻮر ﺑﻮدن ﺑﺰرﮔﺮاهﻫﺎ و ﮐﺎﻫﺶ زاوﯾﻪ دﯾﺪ اﻧﺴﺎن در‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ارﺗﻘﺎي ﮐﯿﻔﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﺮدن از اﻟﺤﺎﻗﺎت‬
‫ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪﮐﻨﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪيﻫﺎي درﺷﺖ ﺑﺮاي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎور‬
‫ﺑﺰرﮔﺮاه ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪55‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻮازﯾﻦ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺨﺶ ﮐﺎرﺑﺮي ﺗﺠﺎري اﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺎل و ﻫﻮاي ﺗﺠﺎري ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‪ ،‬ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد‬
‫ﻣﯽﺷﻮد در ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎي اﮐﺜﺮ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻫﺎي ﺷﻬﺮي داراي داﻧﻪﻫﺎي‬
‫ﺗﺠﺎري در ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﺧﻮد اﺳﺖ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ وﯾﺘﺮﯾﻦ‪ ،‬ورودي و ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪ .‬ﺿﻤﻨﺎ‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﻃﺮح ﮐﻒ‪ ،‬ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﻣﺒﻠﻤﺎن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻧﻈﯿﺮ‬
‫ﭘﺎدرﺧﺘﯽ‪ ،‬ﺟﺎي ﻧﺸﺴﺘﻦ و ﻣﻮاردي از اﯾﻦ دﺳﺖ ﻧﯿﺰ در ﻃﺮح ﻧﻤﺎ‬
‫ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮارﮔﯿﺮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﻃﺮاح از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺠﺎري آﯾﻨﺪهي ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ )ﻣﺜﻼ ﺳﻮﭘﺮﻣﺎرﮐﺖ‪ ،‬ﻟﺒﺎسﻓﺮوﺷﯽ‪،‬‬
‫ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ و ‪ (...‬اﻃﻼع ﮐﺴﺐ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﯿﺎزﻫﺎي آن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‪،‬‬
‫وﯾﺘﺮﯾﻦ‪ ،‬ورودي و ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ را ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي زﻣﯿﻨﻪ اﻧﻌﻄﺎف‬

‫در ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻟﺤﺎﻗﺎت و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﯿﺮﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﺎ را ﺑﺨﺼﻮص در ﻃﺒﻘﻪ‬
‫ﻫﻤﮑﻒ و ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ ﻓﺮاﻫﻢ آورد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮي در ﻃﺒﻘﺎت ﻫﻤﮑﻒ و اول در‬

‫ﺑﻨﺎﻫﺎي واﻗﻊ در ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎي ﺷﻬﺮي زﯾﺎد اﺳﺖ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ‬
‫اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮي در ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﻟﺤﺎظ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪56‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻮازﯾﻦ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺨﺶﻫﺎي "ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦﺑﺴﺖ" و "ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ" اﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﻣﺸﺘﺮك‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻧﻤﺎي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ از ﺳﺎدﮔﯽ و‬
‫وﺿﻮح ﮐﺎﻟﺒﺪي ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي آﻧﮑﻪ ﻓﺮد در ﯾﮏ ﻓﻀﺎ اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﻗﻊ دارد ﮐﻪ ﻓﻀﺎ‬
‫از ﻧﻈﺮ ﮐﺎﻟﺒﺪي ﺑﺮاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﭼﻨﯿﻦ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻓﺮد‬
‫اﺣﺴﺎس اﺑﻬﺎم و ﺳﺮزﻧﺪﮔﯽ ﺑﯽﻣﻮرد ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ و ﻫﺮ ﻟﺤـﻈﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻧﺎﺧﻮﺷـﺎﯾﻨﺪي ﻏﺎﻓﻠﮕﯿـﺮ ﻧﻤﯽﺷـﻮد‪ .‬ﺷـﺮط اﺳﺎﺳﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﺑﻮدن آﻧﺴﺖﮐﻪ ﻓﻀﺎ از وﺿﻮح ﮐﺎﻟﺒﺪي ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺳﺎدﮔﯽ ﻧﻤﺎ در ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎي ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه اﻋﻀﺎي ﮐﻤﯿﺘﻪ‬
‫ﻧﻤﺎ و اﻣﺮي ﮐﯿﻔﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽﮔﺮدد ﻣﻨﻈﻮر از ﺳﺎدﮔﯽ‬
‫اﯾﺠﺎد ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽﻫﺎي واﻗﻊ ﺷﺪه در‬

‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ اﻟﻘﺎﮐﻨﻨﺪه ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﺣﺲ ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن‪ ،‬آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺨﺺ اﺣﺴﺎس ﻧﮑﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﻓﻀﺎ ﺑﺮ او ﻏﻠﺒﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﺮ او ﻣﺴﻠﻂ اﺳﺖ‪ .‬اوﻟﯿﻦ ﻻزﻣﮥ اﯾﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﻀﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ اﯾﻦ ﻣﻘﯿﺎس ﭼﻪ از ﺑﻌﺪ ﺑﺼﺮي و ﭼﻪ از ﺑﻌﺪ ﮐﺎﻟﺒﺪي ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪57‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫‪ -3‬ﻃﺮاح ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎزﺷﻮ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﻧﻈﺎرت ﻣﺤﻠﯽ و اﻓﺰاﯾﺶ اﻣﻨﯿﺖ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ آراﻣﺶ و اﻃﻤﯿﻨﺎنﺧﺎﻃﺮ‪ ،‬وﺟﻮد ﻧﻈﺎرت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ‬

‫ﻓﻀﺎ ﺟﻬﺖ ﮐﻨﺘﺮل رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﻣﺠﺮﻣﺎﻧﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر در‬
‫درﺟﮥ اول ﺑﺎﯾﺪ ﻓﻀﺎ در ﻣﻌﺮض دﯾﺪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬دﯾﺪه ﺷﺪن ﻓﻀﺎ از دو‬
‫ﻃﺮﯾﻖ اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪ :‬از درون ﺑﺪﻧﻪﻫﺎ و ﺑﻪ واﺳﻄﮥ ﺣﻀﻮر اﻓﺮاد‬
‫درون ﺧﻮد ﻓﻀﺎ‪ .‬ﺑﺮاي آﻧﮑﻪ ﻓﻀﺎﯾﯽ از درون ﺑﺪﻧﻪﻫﺎ دﯾﺪه ﺷﻮد ﺑﺎﯾﺪ از‬
‫ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺟﺪارهﻫﺎي ﺑﺴﺘﻪ ﻃﻮﯾﻞ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺪﻧﮥ ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ‬
‫اﺟﺘﻨﺎب ﮐﺮد و درﺣﺪ اﻣﮑﺎن در ﺑﺪﻧﻪﻫﺎي ﻣﺸﺮف ﺑﻪ ﺧﯿﺎﺑﺎن‬
‫ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎﯾﯽ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﺳﺎﮐﻨﺎن از ﻃﺮﯾﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻓﻀﺎ را رؤﯾﺖ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ ﺑﺪﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻓﻀﺎي ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ارﺗﺒﺎط‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻧﻈﺎرت اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻃﺮاح ﻧﻤﺎ در ﻃﺮاﺣﯽ دﯾﻮاره ﺣﯿﺎط ﺑﻪ اﯾﺠﺎد‬

‫ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺑﺼﺮي ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫اﯾﺠﺎد ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺑﺼﺮي ‪-‬در ﺻﻮرﺗﯿﮑﻪ ﻣﺤﺮﻣﯿﺖ ﻣﻮردﻧﯿﺎز ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ‬

‫ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ -‬ﻣﻮﺟﺐ ارﺗﺒﺎط ﺑﺼﺮي ﺑﯿﻦ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﺑﯿﺮون و‬
‫ﻓﻀﺎي ﻧﯿﻤﻪﺧﺼﻮﺻﯽ درون ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺷﺪه و ﺑﻪ ارﺗﻘﺎي اﻣﻨﯿﺖ ﻣﺤﻠﻪ و‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ زﯾﺒﺎﯾﯽ )ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺻﻠﺐ ﻧﺒﻮدن ﺟﺪارهﻫﺎ و اﻣﮑﺎن دﯾﺪن‬
‫ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺣﯿﺎط از ﺑﯿﺮون( ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪58‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫‪ -5‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻃﺮح ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺤﺮﻣﯿﺖ ﻣﻮرد‬

‫ﻧﯿﺎز ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ را ﻧﯿﺰ ﻓﺮاﻫﻢ آورد‪.‬‬

‫‪59‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻋﺒﻮري‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻮازﯾﻦ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺰرﮔﺮاه ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻓﺎﻗﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ و اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺟﻠﺐﺗﻮﺟﻪﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي‬
‫راﻧﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻮاره ﻣﺤﻮر ﺑﻮدن ﺑﺰرﮔﺮاهﻫﺎ و ﮐﺎﻫﺶ زاوﯾﻪ دﯾﺪ اﻧﺴﺎن در‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ارﺗﻘﺎي ﮐﯿﻔﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﺮدن از‬
‫اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪﮐﻨﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪيﻫﺎي درﺷﺖ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﺠﺎور ﺑﺰرﮔﺮاه ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪60‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺑﻠﻮار‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻠﻮار ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي واﻗﻌﯽ –ﮐﻪ در ﺑﺨﺶ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ -‬ﻣﺪﻧﻈﺮ اﺳﺖ و‬
‫ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺳﻢ "ﺑﻠﻮار" ﺻﺮﻓﺎ در ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎي ﺷﻬﺮداري ﻧﺎﻣﮕﺬاري ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﺑﻠﻮار ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ در ﺑﺨﺶ ﻧﻘﺸﯽ ﮐﻪ در واﻗﻌﯿﺖ اﯾﻔﺎ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻃﺮاح در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﻔﺮح ﺑﻮدن ﻓﻀﺎي ﺑﻠﻮار‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎي اﻃﺮاف ﺑﻠﻮار ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻨﺎﻫﺎي اداري و ﻏﯿﺮﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد از ﺟﺪارهﻫﺎي ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺴﺘﻪ و ﺗﺪاوم اﺣﺠﺎم ﭘﺮ در‬
‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻃﻮل ﺑﺪﻧﮥ ﺑﻠﻮار اﺣﺘﺮاز ﮔﺮدد‪ .‬ﭼﺮاﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﻧﻘﺶﻫﺎي ﺑﻠﻮار )ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺑﻠﻮار ﮐﺸﺎورز( ﻣﻔﺮح ﺑﻮدن و ﻣﻘﺼﺪي ﺑﺮاي ﺣﻀﻮر ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﻔﺮج‬
‫ﺷﻬﺮوﻧﺪان اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻋﻤﻮدي‬
‫ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﺑﺎﯾﺪ در ﮐﻤﮏ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﺟﻠﻮﺧﻮان ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﻏﯿﺮﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‪ ،‬ﻋﻘﺐﻧﺸﯿﻨﯽ در‬
‫وروديﻫﺎ‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺒﺰﯾﻨﮕﯽ در ﻧﻤﺎﻫﺎ و ‪ ...‬از ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﮐﻤﮏﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮﺋﯽ ﮐﺮدن ﻓﻀﺎي ﺑﺎز درون داﻧﻪﻫﺎي‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ ﭼﻮن ادارات‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن و … ﺑﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺣﺼﺎر آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ‬
‫ﺷﻔﺎﻓﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻧﺮده ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤﮏ ﻣﺆﺛﺮي در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺠﺪدا‬
‫ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎن ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺠﺎور ﺑﻠﻮار درﺷﺖ داﻧﻪ ﺑﻮده و اﮐﺜﺮا‬
‫ﮐﺎرﺑﺮياي ﻏﯿﺮ از ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ وﯾﮋه ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و دﻋﻮتﮐﻨﻨﺪﮔﯽ‬
‫ورودي ﺑﻨﺎ )ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﺴﮑﻮﻧﯽ( ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﭘﺮرﻧﮓ ﭘﯿﺎده در ﺑﻠﻮار‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و ورودي‬
‫ﺑﻨﺎﻫﺎ )ﺑﺨﺼﻮص ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﺴﮑﻮﻧﯽ( اﻫﻤﯿﺖ دوﭼﻨﺪان ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪61‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦﺑﺴﺖ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﻮازﯾﻦ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎي "ﺧﯿﺎﺑﺎنﻣﺤﻠﯽ" و "ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ" ﻣﺸﺘﺮك ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-1‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦﺑﺴﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫در ﯾﮏ ﺑﻦﺑﺴﺖ ﯾﺎ ﮐﻮﭼﻪ ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﻣﻘﯿﺎس ﻓﻀﺎﻫﺎي‬

‫زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮة اﻓﺮاد اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا وﺟﻮد ﺟﺪارهﻫﺎي ﺑﺴﺘﮥ ﻃﻮﯾﻞ و ﻣﺮﺗﻔﻊ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫اﺣﺠﺎم و ﺗﻮدهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﻓﻀﺎي ﮐﻮﭼﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺮ ﻓﻀﺎ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻐﺎﯾﺮ ﺑﺎ ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻓﻀﺎﻫﺎي‬
‫ﺷﻬﺮي در ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺲ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻮدن را اﻟﻘﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬از اﯾﻦ رو‬
‫ﻃﺮح ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮده و داراي ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬
‫وﺟﻮد ﺳﮑﻮﯾﯽ ﺑﺮاي ﻧﺸﺴﺘﻦ در ﮐﻨﺎر ورودي ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﯾﺎ ﻧﯿﻤﮑﺘﯽ در ﻓﻀﺎي‬
‫ﻣﺸﺘﺮك ﻣﯿﺎن ﭼﻨﺪ واﺣﺪ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺎﮐﻨﺎن را ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫واﺣﺪ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽﺷﺎن ﯾﺎ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺮوج از آن در ﺻﻮرت ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﯾﮏ‬
‫ﻓﺮد آﺷﻨﺎ دﻋﻮت ﺑﻪ ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﺗﻮﻗﻒ و ﯾﮏ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻮﺗﺎه ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﻧﻈﺎرت ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻪ ﮐﻮﭼﻪ ﯾﺎ ﺑﻦﺑﺴﺖ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ﺣﻀﻮر ﻏﺮﯾﺒﻪﻫﺎ در ﻓﻀﺎ ﻣﺴﺘﻠﺰم وﺟﻮد ﻧﻈﺎرت اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ ﺑﺮ آن‬

‫اﺳﺖ )آراﻣﺶ( اﮔـﺮ ارﺗﺒـﺎط واﺣﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﻦﺑﺴﺖ ﯾﺎ ﮐﻮﭼﻪ ﻗﻮي ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻧﺤﻮي ﮐﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺑﺘﻮان از درون آﻧﻬﺎ ﮐﻮﭼﻪ را زﯾﺮﻧﻈﺮ داﺷﺖ و در‬
‫ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﺑﻪ آن دﺳﺘﺮﺳﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد‪ ،‬ﻧﻈﺎرت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ ﻓﻀﺎ ﺗﻘﻮﯾﺖ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﯾﮑﯽ از ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ راﻫﻬﺎي اﻓﺰاﯾﺶ اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط‪ ،‬ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ورودي واﺣﺪﻫﺎ از ﯾﮏ روزن در ﺳﻄﺢ ﺑﺪﻧﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﻀﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬در واﻗﻊ‬
‫ﻓﺎﮐﺘﻮر اﻣﻨﯿﺖ در ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﯾﮑﯽ از ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي اﺻﻠﯽ اﺳﺖ‪..‬‬
‫وﺟﻮد ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎي ﮐﺎﻓﯽ‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺑﺼﺮي در ﻫﻤﮑﻒ‪ ،‬اﯾﺠﺎد‬
‫ﭘﯿﺮﻧﺸﯿﻦ و ﻋﻘﺐﻧﺸﯿﻨﯽ در ورودي ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ و اﯾﺠﺎد ﻟﺒﻪ ﺑﺮاي ﻧﺸﺴﺘﻦ‬
‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪﻫﺎ در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ و ﻫﺮ اﻗﺪاﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﺑﯿﺸﺘﺮ‬
‫ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦﺑﺴﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ اﻣﻨﯿﺖ ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﮐﺮد‪.‬‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫‪62‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان ﺷﻬﺮي‬
‫‪ -1‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺳﻌﯽ ﺷﻮد ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﺑﺪﻧﻪﻫﺎي‬
‫ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﺷﻬﺮي ﺣﻔﻆ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺗﻮﺟﻪ وﯾﮋه ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﺷﻬﺮي ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﮔﺮه ﺣﻀﻮر ﺷﻬﺮوﻧﺪان در‬
‫ﺷﻬﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و وﺟﻮد ﮐﺎرﺑﺮﯾﻬﺎي ﺗﺠﺎري و اداري ﻣﺘﻌﺪد در اﯾﻦ ﻓﻀﺎﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻻزم اﺳﺖ ﺑﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎي رﻓﺘﺎري ﺷﻬﺮوﻧﺪان و ﻃﺮاﺣﯽ وﯾﺘﺮﯾﻦ ﻣﻐﺎزهﻫﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ وﯾﮋه ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ زﻣﯿﻨﻪ اﻧﻌﻄﺎف در ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻟﺤﺎﻗﺎت و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﯿﺮﺛﺎﺑﺖ‬

‫ﻧﻤﺎ ﺑﺨﺼﻮص در ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و اول ﻓﺮاﻫﻢ آورد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮي در ﻃﺒﻘﺎت ﻫﻤﮑﻒ و اول در ﺑﻨﺎﻫﺎي‬

‫واﻗﻊ در ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﺷﻬﺮي زﯾﺎد اﺳﺖ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮي در ﻃﺒﻘﻪ‬
‫ﻫﻤﮑﻒ ﻟﺤﺎظ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫‪63‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫‪ -4‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻃﺮح ﻧﻤﺎ زﻣﯿﻨﻪي ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد ﻏﻨﺎي ﺑﺼﺮي در‬
‫ﻧﻤﺎ )از ﻃﺮﯾﻖ ﺟﺰﺋﯿﺎت‪ ،‬رﻧﮓ و ‪ (...‬ﻓﺮاﻫﻢ ﺑﯿﺎورد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -5‬در اﻟﺤﺎﻗﺎت و ﻃﺮاﺣﯽ ﻫﻤﮑﻒ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎي راﯾﺞ‬
‫ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎي رﻓﺘﺎري ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪،window shopping‬‬

‫ﭘﺮﺳﻪ زﻧﯽ‪ ،‬ﻣﮑﺚ و ‪ ...‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و ﺑﺨﺶ ﺗﺠﺎري ﺑﻨﺎ‬
‫اﻟﺰاﻣﯽ و ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪64‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﻣﯿﺪان ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬
‫‪ -1‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻌﯽ ﺷﻮد ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﺑﺪﻧﻪﻫﺎي‬
‫ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ ﺣﻔﻆ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﺧﺪﻣﺖ ﺷﮑﻮه ﻣﯿﺪان ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ در ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ ﻫﻤﻮاره ﯾﮏ ﻋﻨﺼﺮ‬

‫ﺷﺎﺧﺺ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺷﮑﻮه ﻗﺪرت ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺷﻬﺮ ﯾﺎ دوﻟﺖ ﯾﺎ‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺪان ﺑﺎﯾﺪ در ﺧﺪﻣﺖ اﯾﻦ‬
‫ﺷﮑﻮه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﻧﻤﺎي ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺪ در ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﻢ ﻣﻮﺟﻮد در ﺟﺪاره‬
‫ﻣﯿﺪان ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ در داﻧﻪﻫﺎ ﻧﻈﻢ راﯾﺞ در‬

‫آﻧﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯽﺗﻮان ﻧﻈﻢ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﯿﺪان ﻧﻘﺶ‬
‫ﺟﻬﺎن اﺻﻔﻬﺎن را ﻣﺜﺎل زد‪.‬‬

‫‪65‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫‪ -4‬ﻧﻤﺎي ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﻨﺎي ﺷﺎﺧﺺ ﻣﯿﺪان ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪66‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﻣﯿﺪان ﻣﺤﻠﯽ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﻮازﯾﻦ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎي "ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦﺑﺴﺖ" و "ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ" و "ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ" ﻣﺸﺘﺮك‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺳﻌﯽ ﺷﻮد ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن ﻧﻤﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺣﻔﻆ‬
‫ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﺣﺲ ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن‪ ،‬آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺨﺺ اﺣﺴﺎس ﻧﮑﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﻓﻀﺎ ﺑﺮ او ﻏﻠﺒﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﺮ او ﻣﺴﻠﻂ اﺳﺖ‪ .‬اوﻟﯿﻦ ﻻزﻣﮥ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻓﻀﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ اﯾﻦ‬
‫ﻣﻘﯿﺎس ﭼﻪ از ﺑﻌﺪ ﺑﺼﺮي و ﭼﻪ از ﺑﻌﺪ ﮐﺎﻟﺒﺪي ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي در ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺲ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻮدن را اﻟﻘﺎ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬از اﯾﻦ رو ﻃﺮح ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ و دﻧﺞ ﺑﻮده و داراي‬
‫ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﻃﺮاح ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﮐﺎﻓﯽ‪ ،‬ﺑﺎزﺷﻮ در ﻧﻤﺎ‬
‫ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﻓﺎﮐﺘﻮر اﻣﻨﯿﺖ در ﻣﺤﻠﻪﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ و ﻣﯿﺎدﯾﻦ ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﯾﮑﯽ از ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي اﺻﻠﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮑﯽ از راهﻫﺎي اﻓﺰاﯾﺶ اﻣﻨﯿﺖ‪،‬‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﻈﺎرت ﻣﺤﻠﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻌﺪد ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﮐﻤﮏ‬
‫ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪67‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﻣﯿﺪان‬ ‫ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦ‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن‬

‫ﺑﻠﻮار‬ ‫ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺰرﮔﺮاه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ‬ ‫ﺗﺸﺮﯾﻔﺎﺗﯽ‬ ‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺑﺴﺖ‬ ‫ﻋﺒﻮري‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫‪ -3‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺪﻧﻪ ﺳﻌﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﺑﺪﻧﻪ ﺣﻔﻆ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪68‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﻨﺎ‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﻮازﯾﻦ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎي "ﮐﻮﭼﻪ و ﺑﻦﺑﺴﺖ" و "ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻣﺤﻠﯽ" و "ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ" ﻣﺸﺘﺮك‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻮدن ﻣﻘﯿﺎس‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ و اﺟﺰاي ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻧﻤﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺎده و ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺳﺎده و ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن ﺑﺨﺎﻃﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﯾﮏ ﻣﻮﺿﻮع ﮐﯿﻔﯽ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻃﺮاح و اﻋﻀﺎي ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‪ ،‬رﻧﮓ‪،‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺼﺎﻟﺢ و ‪ ...‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﺎده و ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن ﻧﻤﺎ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬
‫زﯾﺎدي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد در ﻃﺮح ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﯾﺎ دﯾﻮاره ﺣﯿﺎط ﺑﻪ‬

‫ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺑﺨﺼﻮص در‬
‫ورودي ﭘﯿﺎده ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ورودي ﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻓﻀﺎي ﻧﯿﻤﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ را در ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ‬

‫ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ اﯾﻔﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع در وروديﻫﺎي‬
‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ اﯾﺠﺎد ﻋﻘﺐﻧﺸﯿﻨﯽ در وروديﻫﺎ‪ ،‬اﯾﺠﺎد‬
‫ﭘﯿﺮﻧﺸﯿﻦ‪ ،‬ﺷﺎﺧﺺ ﮐﺮدن ورودي‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﺳﺎﯾﺒﺎنﻫﺎ ﺑﺮاي آﺳﺎﯾﺶ‬
‫اﻗﻠﯿﻤﯽ و ‪ ...‬ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫‪69‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫‪ -4‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ از ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺎﺷﮑﻮه و ﺑﺎﻋﻈﻤﺖ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﻧﻤﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ از ﺗﻮﻗﻌﺎت ﻋﺎم ﺧﻮد ﮐﻪ از آن ﻣﯽرود ﻧﻈﯿﺮ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن‪ ،‬ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ داﺷﺘﻦ و ‪ ...‬دور ﺷﻮد‪ ،‬اﺟﺘﻨﺎب ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻪ "ﮐﻼﺳﯿﮏ" ﯾﺎ ﻧﻤﺎﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم "روﻣﯽ"‬
‫ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪70‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي اداري‬
‫‪ -1‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻗﻌﺎت از ﻧﻤﺎي اداري‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻦ ﻧﻤﺎ از ﻧﻈﺮ‬
‫ﺑﺼﺮي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻧﻈﻢ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎ از ﻧﻤﺎي اداري ﺗﻮﻗﻊ دارﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﻈﻢ و اﻧﻀﺒﺎط را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ و از ﻃﺮﻓﯽ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﯾﮏ دﻓﺘﺮ ﯾﺎ ﯾﮏ اداره اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﺗﻮﻗﻊ ﻣﯽرود ﮐﻪ‬
‫ﻧﻤﺎ ﻣﻨﻈﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻈﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻄﻮط راﺳﺖ ﮔﻮﺷﻪ‪،‬‬
‫اﻣﺘﺪادﻫﺎي اﻓﻘﯽ ﯾﺎ ﻋﻤﻮدي ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﺗﮏ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻮدن‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎي‬
‫ﻧﻮاري و ‪ ...‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻧﻤﺎي اداري ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺳﺎده و واﺿﺢ و ﻣﻌﺮف ﮐﺎرﺑﺮي ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎي اداري ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎي ﻋﻈﯿﻢ و ﺑﺰرگ در ﻧﻤﺎ ﺗﺠﻠﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪71‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي ﺗﺠﺎري‬
‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﻃﺮح ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و اول ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي‬
‫ﺗﺠﺎري ﺑﻪ ﻃﺮح وﯾﺘﺮﯾﻦ و ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎي ﺗﺠﺎري‪ ،‬اﻟﺤﺎﻗﺎت‪ ،‬وروديﻫﺎ و ‪...‬‬
‫دﻗﺖ وﯾﮋه ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻨﺎ در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﺮاﺟﻌﻪ زﯾﺎد ﻃﺒﻘﻪ‬

‫ﻫﻤﮑﻒ اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﻣﺒﻠﻤﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﻮﺷﺶﮔﯿﺎﻫﯽ‪ ،‬اﻟﺤﺎﻗﺎت‪،‬‬
‫ﻣﺤﻞ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎ‪ ،‬ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ واﺣﺪﻫﺎي ﺗﺠﺎري‪ ،‬ﻃﺮح وﯾﺘﺮﯾﻦﻫﺎ و ﺟﺰﺋﯿﺎت‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت وﯾﮋه ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ در ﻣﻮاردي ﺑﺨﺼﻮص ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﺑﺎ ﺑﺮِ زﯾﺎد‪،‬‬
‫ﮐﻔﺴﺎزي ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻤﺎ ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﻃﺮح ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﻧﻤﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﻪ‬

‫ﺣﻀﻮرﭘﺬﯾﺮي و دﻋﻮتﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ورودي ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ زﯾﺎد واﺣﺪﻫﺎي ﺗﺠﺎري اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع در ﻃﺮاﺣﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺗﺠﺎري ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪72‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ‬
‫‪ -1‬ﻃﺮح ﻧﻤﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﻘﺪس و دﻋﻮتﮐﻨﻨﺪﮔﯽ را‬
‫ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬در ﻧﻤﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻣﯿﺎن اﻓﺰا ﻣﯽﺗﻮان از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﺬﻫﺒﯽ‬

‫ﺟﻬﺖ ﺗﻤﺎﯾﺰ )ﺗﻀﺎد ﯾﺎ ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺟﺪاره( در ﻃﺮح ﻧﻤﺎ و ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ از ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﺟﺪاره ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺑﻮده و‬

‫ﻓﺮمﻫﺎي ﺧﺎص و ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﯾﺮ ذﻫﻨﯽ ﻣﺮدم از ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﺗﮑﯿﻪ‪،‬‬
‫ﮐﻠﯿﺴﺎ و ‪ ...‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪-3‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎري ﺑﻮﻣﯽ و‬

‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺑﻮﻣﯽ اﯾﺮان ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ دﯾﺮﯾﻨﻪ اﯾﺮان در ﻫﻨﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺴﺎﺟﺪ و اﻣﺎﮐﻦ‬

‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎ در ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪73‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫‪-4‬ورودي ﺑﻨﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ دﻋﻮت ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﺑﺮاي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﯽ در ﻣﻘﯿﺎس ﺷﺎﺧﺺ ﯾﮏ‬

‫ﺟﻠﻮﺧﺎن درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪74‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬
‫‪-1‬ﻧﻤﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ‬
‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﻼ ﻣﻮزه‪ ،‬ﮔﺎﻟﺮي‪ ،‬ﺳﯿﻨﻤﺎ ﯾﺎ ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻤﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ از ﻧﻤﺎدﻫﺎي‬
‫ﺑﻮﻣﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﻣﻌﻤﺎري ﺗﻬﺮان و اﯾﺮان اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪75‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي آﻣﻮزﺷﯽ‬
‫‪-1‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن و داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﻗﻊ ﻧﻈﻢ و‬
‫اﻧﻀﺒﺎط در ﻧﻤﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮمﻫﺎي راﺳﺖ ﮔﻮﺷﻪ‪ ،‬ﺗﻘﺎرن در ﭘﻼن و ﻧﻤﺎ‪ ،‬رﻋﺎﯾﺖ‬

‫اﻣﺘﺪادﻫﺎ ﺑﺮاي اﻟﻘﺎي ﻧﻈﻢ و اﻧﻀﺒﺎط در ﻧﻤﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪ -2‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي دﺑﺴﺘﺎن و ﻣﻬﺪﮐﻮدك ﺑﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﻨﻮع و‬

‫ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫دﺑﺴﺘﺎن و ﻣﻬﺪﮐﻮدك ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي ﮐﻮدﮐﺎن ﺣﺲ ﺧﻮدﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮدن داﺷﺘﻪ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ ﮐﻮدك ارﺗﺒﺎط ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﺮي ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﺮﻗﺮار‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬رﻧﮓ و ﻃﺮحﻫﺎي ﺷﺎد و دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻫﺎي دﺑﺴﺘﺎن و‬
‫ﻣﻬﺪﮐﻮدك ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪76‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻧﻤﺎي درﻣﺎﻧﯽ‬
‫‪-1‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﻗﻊ ﭘﺎﮐﯿﺰﮔﯽ و ﺗﻤﯿﺰي در ﻧﻤﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻤﺎﻫﺎي روﺷﻦ و ﺗﮏ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬اﯾﺠﺎد اﻣﺘﺪادﻫﺎ و رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻞ‬

‫ﺗﮑﺮار در اﺟﺰاي ﻧﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در اﯾﻦ اﻣﺮ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪-2‬ورودي ﺳﻮاره و ﭘﯿﺎده ﻧﻤﺎﻫﺎي درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺘﻤﺎ داراي وﺿﻮح‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺪﻟﯿﻞ ﺣﻀﻮر اورژاﻧﺴﯽ و ﺳﺮﯾﻊ وروديﻫﺎي ﺑﻨﺎﻫﺎي درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬

‫ﺻﻮرت واﺿﺢ و ﻣﺸﺨﺺ ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺮاﺟﻌﯿﻦ را دﭼﺎر‬
‫ﺳﺮدرﮔﻤﯽ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪-4‬ﻧﻤﺎﻫﺎي درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ داراي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺮاي اﻣﻮر اورژاﻧﺴﯽ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪77‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫درﻣﺎﻧﯽ‬ ‫آﻣﻮزﺷﯽ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺗﺠﺎري‬ ‫اداري‬ ‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫‪ -5‬در ﺻﻮرت داﺷﺘﻦ ﻓﻀﺎي ﺳﺒﺰ و ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺤﻮﻃﻪ داﺧﻠﯽ‬

‫ﻣﻄﻠﻮب‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد دﯾﻮاره ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺑﻨﺎي درﻣﺎﻧﯽ داراي‬
‫ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺑﺼﺮي ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪78‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻘﺶ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﺑﻨﺎ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻋﺎدي‬
‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ اي‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻋﺎدي‬
‫‪ -1‬ﻃﺮح ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻋﺎدي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي از ﻃﺮق اﺷﺎره‬
‫ﺷﺪه در اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ "ﺗﺠﺎﻧﺲ" داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻤﺪهﺗﺮﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان را ﻣﯿﺎناﻓﺰاﻫﺎي‬

‫ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﺮ ﻣﺸﺨﺺ در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﺠﺎﻧﺲ ﯾﮏ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻬﻢ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺒﺼﺮه‪ :‬در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﮐﺎرﺑﺮيﻫﺎي ﺧﺎص ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻣﻬﺪﮐﻮدك‪،‬‬

‫دﺑﺴﺘﺎن و ﻣﻮاردي از اﯾﻦ دﺳﺖ در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‪ ،‬ﺑﻨﺎﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﺗﻀﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪79‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬
‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ اي‬ ‫ﺣﻮزه ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه ﻣﺤﻠﯽ‬

‫‪ -1‬ﺑﻨﺎي ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه ﻣﺤﻠﯽ در دﯾﺪﻫﺎي ﭘﯽدرﭘﯽ و دﯾﺪ در ﺣﻮزه‬
‫ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ واﺟﺪ ﮐﯿﻔﯿﺖ "ﺗﻀﺎد" ﺑﺎ ﺟﺪاره ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﻼ ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮي ﯾﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ دارﻧﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ‬

‫ﺑﺪﻧﻪ ﻣﺘﻀﺎد ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﺗﻀﺎد در اﯾﻨﺠﺎ ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﺤﺪودي ﮐﻤﯽ ﺑﺎ ﺑﺪﻧﻪ ﻓﺮق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ روﺑﺮو‪.‬‬

‫‪80‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬
‫ﺷﻬﺮي‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ اي‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه ﻣﻨﻄﻘﻪ اي‬

‫‪-1‬ﻃﺮح ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه ﻣﻨﻄﻘﻪاي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﮔﺮدد ﮐﻪ از ﮐﺮﯾﺪورﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺎﺑﻞ درك ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻮع ﺑﺮﺧﻮرد ﻃﺮاح ﺑﺎ ﻃﺮح ﻧﻤﺎ در اﯾﻨﺠﺎ ﻧﺒﺎﯾﺪ از ﺟﻨﺲ ﻧﻮع ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ‬
‫ﻃﺮح ﻧﻤﺎي ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ در ﯾﮏ ﮐﻮﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي آﺗﯽﺳﺎز ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻧﻘﺶ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي‬
‫ﺷﺎﺧﺺ اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﯾﺎ ﻣﺜﻼ در ﻣﻌﻤﺎري ﺑﻮﻣﯽ اﯾﺮان ﻃﺮح ﮔﻞﻫﺎي‬
‫اﺳﻠﯿﻤﯽ روي ﮔﻨﺒﺪﻫﺎي ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻣﻬﻢ ﯾﺎ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺰرگ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻣﺴﺠﺪ ﺷﯿﺦ ﻟﻄﻒاﷲ ﻗﺎﺑﻞ درك از ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎي دور اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪81‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬
‫ﺣﻮزه ﺷﻬﺮي‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ اي‬ ‫ﻣﺤﻠﯽ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﺧﺺ در ﺣﻮزه ﺷﻬﺮي‬

‫‪-1‬ﻃﺮاح در ﻃﺮاﺣﯽ ﺣﺠﻤﯽ ﺑﻨﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ آن در ﺳﯿﻠﻮﺋﺖ‪ ،‬ﭼﺸﻢ‬
‫اﻧﺪازﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و دﯾﺪﻫﺎي اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪-2‬ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ دﯾﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺮاﺣﯽ‬

‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﻼ ﻃﺮحﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﯿﺎﻧﯽ و اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ‬

‫ﻃﻮري ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻞ درك از ﻣﺤﻮرﻫﺎ و ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي‬
‫ﺑﺎ ﻓﻮاﺻﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪82‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻫﻤﺴﺎزي ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮر از ﻫﻤﺴﺎزي ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻣﺼﺎﻟﺢ و رﻧﮓ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد و ﺟﻬﺖ ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽ و ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ‪-‬‬
‫اﺳﺖ‪7 .‬‬ ‫ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺟﻬﺖ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي و ارﺗﻘﺎي ﮐﯿﻔﯿﺖ آﺳﺎﯾﺶ‬
‫‪ -1‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﮐﺎررﻓﺘﻪ در ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن از ﻟﺤﺎظ‬
‫ﺟﻨﺲ و ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﻼ ﻣﺼﺎﻟﺢ آن ﻗﺴﻤﺖ از ﻧﻤﺎ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮض ﮐﺞﺑﺎران‬

‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ از اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻻزم ﺑﺮﺧﻮردار‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد‪ ،‬اﻧﺪازه و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻗﺮارﮔﯿﺮي‬

‫ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫در ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺳﻄﻮح ﻧﻮرﮔﺬر و ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎي اﻟﺰاﻣﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎ‪،‬‬

‫ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯿﺰان دﻗﯿﻖ اﯾﻦ ﺳﻄﻮح ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع‬
‫ﺗﺼﺮف و ﻓﻀﺎي ﻣﻮردﻧﻈﺮ‪ ،‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﻣﮑﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ و اﻗﻠﯿﻤﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻟﺰاﻣﺎت اﯾﻤﻨﯽ‬
‫آنﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ روشﻫﺎي ﻣﻨﺪرج در ﻣﺒﺎﺣﺚ ‪ 18 ،14 ،3‬و‬
‫‪ 19‬ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ و ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ )ﮐﻨﺴﻮل‪ ،‬ﺑﺎﻟﮑﻦ‪،‬‬

‫ﭘﻠﮑﺎن و ﭘﻨﺠﺮه( ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺷﮑﻞ و ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﻤﺴﺎز ﺑﺎ‬
‫اﻗﻠﯿﻢ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ زواﯾﺎي ﺻﺤﯿﺢ ﺳﺎﯾﺒﺎن در ﻣﻨﺎﻃﻖ‬
‫ﺗﻬﺮان را ﻣﯽﺗﻮان از ﺟﺪاول ﻣﺮﺗﺒﻂ در ﭘﯿﻮﺳﺖ ‪10‬‬
‫ﻣﺒﺤﺚ ‪ 19‬ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن )وﯾﺮاﯾﺶ ‪(1389‬‬
‫اﺳﺘﺨﺮاج ﮐﺮد‪.‬‬
‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺟﺰاي ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪه‬

‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﯾﮑﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮي ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭘﻮﺳﺘﻪاي ﺑﻮدن ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺑﻮده و در ﺿﻤﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ زﯾﺎدي در اﯾﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬

‫‪ 7‬رﺟﻮع ﺷﻮد ﺑﻪ زﯾﺮﺑﻨﺪﻣﺼﺎﻟﺢ و ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ‬

‫‪83‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬
 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺑﯿﻦ اﺑﻨﯿﻪ دارد‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ آن ﯾﺎ ﻧﻮع ﭘﺮداﺧﺖ و ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي آن اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺼﺎﻟﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﻧﻤﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻌﺎدل ﺑﺼﺮي ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺗﻌﺎدل ﺑﺼﺮي در ﻧﻤﺎ‪،‬‬

‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﯽ در ﺑﺪﻧﻪ ﻧﻤﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ‬
‫ﯾﺎﺑﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ و آﺳﺎﻧﯽ ﺗﺸﺨﯿﺺ‬
‫دﻫﺪ و ﮐﻞ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪاي را درك ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬رﻧﮓ‪ ،‬ﺟﻨﺲ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ و وزن ﺑﺼﺮي ﻣﺼﺎﻟﺢ‬

‫ﺑﺎﯾﺪ در ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫وزن ﺑﺼﺮي ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ اﺟﺎزه‬

‫ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻘﺎرن‪ ،‬ﺗﻌﺎدل و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ در‬
‫ﻧﻤﺎ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ رﻧﮓ‪ ،‬ﺗﻀﺎد‪،‬‬
‫روﺷﻨﺎﯾﯽ و ﺗﺎرﯾﮑﯽ‪ ،‬اﻧﺪازه و ﻧﺴﺒﺖ و ﺗﺮاﮐﻢ‬
‫در اﯾﺠﺎد وزن ﺑﺼﺮي ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻣﺼﺎﻟﺢ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺪ از ﯾﮏ ﻃﯿﻒ‬

‫رﻧﮕﯽ ﭘﯿﺮوي ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪84‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬
‫‪ -4‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺑﺎﻓﺖ و رﻧﮓ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﺎﯾﺪ در‬
‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺻﺤﯿﺢ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺻﺤﯿﺢ در اﯾﻦ ﺗﻮﺻﯿﻪ‪،‬‬

‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻤﺎ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد ﺗﻨﻮع و ﺗﻔﺎوت در‬
‫ﻧﻤﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺎب ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ‪،‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﺟﺎنﭘﻨﺎه ﺑﺎم و ‪. ...‬‬

‫‪ -5‬درﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده از دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪،‬‬

‫ﻣﺼﺎﻟﺢ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ﻣﺪول )ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ(‬
‫ﺧﺎﺻﯽ ﭘﯿﺮوي ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺪول ﯾﺎ ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﯿﻦ اﻧﺪازهﻫﺎي‬

‫)ﻃﻮل و ﻋﺮض و ارﺗﻔﺎع( ﯾﮏ ﺟﺰ را ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫و اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ درﺻﻮرت ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻧﺪازه‪-‬‬
‫ﻫﺎ‪ ،‬اﺟﺰا ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﮐﻮﭼﮏ ﯾﺎ‬
‫ﺑﺰرگ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻮع ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺗﻮﺻﯿﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد از ﻣﺪول ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -6‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎي‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻮمآورد اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﻮمآورد ﺑﻮدن ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻗﻠﯿﻢ آن ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮ ﻋﻬﺪه اﻋﻀﺎي ﮐﻤﯿﺘﻪ‬
‫)ﮐﺮوﮐﯽ‪ ،‬ﺗﮑﺮار ﺷﺪه ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺒﻞ اﺳﺖ‪(.‬‬ ‫ﻧﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﯾﮑﯽ از راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﻮمآوردي‬
‫وﺟﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻄﻠﻮب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ در ﻧﺰدﯾﮑﯽ‬
‫ﻣﺤﺪوده وﻗﻮع ﺑﻨﺎ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -7‬در ﻧﻤﺎي ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﺑﺎﯾﺪ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﺎ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ از ﻧﻤﺎ در ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻋﺎﺑﺮﯾﻦ ﭘﯿﺎده و آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎي ﺧﯿﺎﺑﺎن و ﭘﯿﺎدهرو اﺳﺖ ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺿﺮﺑﺎت اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ‪ ،‬وﻧﺪاﻟﯿﺴﻢ و‪ ...‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ از ﺟﻨﺴﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎل آﻟﻮدﮔﯽ ﭘﺎﯾﯿﻨﺘﺮ و اﻣﮑﺎن ﺗﻤﯿﺰ‬
‫ﮐﺮدن راﺣﺖﺗﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪85‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫روزﻧﻪ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬روزﻧﻪﻫﺎ ﻓﻀﺎﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﯽ درون و ﺑﯿﺮون ﺟﺪارهاﻧﺪ و ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ و‪ ...‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﻔﺎف ﺑﻮده و ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﻋﺒﻮر ﻧﻮر ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬روزﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ روزﻧﻪﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ و روزﻧﻪﻫﺎي ﺑﺎزﺷﻮ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ روزﻧﻪﻫﺎ‬

‫ﺑﺨﺼﻮص در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎناﻓﺰا از ﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﻣﺠﺎورت اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺠﺎورت ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎ‬

‫و اﻣﻮري ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ‬
‫درك و ﺳﻬﻞﺗﺮ آﻣﻮﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ‬
‫ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ روزﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ و در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻌﯿﻨﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻞ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ درك ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻻزم ﺑﺬﮐﺮ اﺳﺖ ﺣﺪود ﻧﻮد درﺻﺪ ﻧﻤﺎﻫﺎي‬
‫اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﺎ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﻣﯿﺎناﻓﺰا ﻗﺮار دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ روزﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ‬

‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﮑﺮار ﺑﺨﺼﻮص در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎناﻓﺰا‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﮑﺮار ﻣﻨﻈﻢ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ اﺷﮑﺎل و ﻓﺮمﻫﺎ‪،‬‬

‫ﻣﻮﺟﺐ اﯾﺠﺎد رﯾﺘﻢ در ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﺗﮑﺮار ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ و ﻣﺘﻨﺎوب‬
‫ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫در ﺗﮑﺮار ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ‪ ،‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ و ﻣﺘﻮاﻟﯽ ﺗﮑﺮار ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺗﮑﺮار‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻨﺎوب ﻋﻨﺎﺻﺮ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺗﮑﺮار ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﺗﻨﺎوﺑﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﮑﺮار در‬
‫روزﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد رﯾﺘﻢ و آﻫﻨﮓ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫درك ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻤﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪86‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد از ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ در‬

‫ﻃﺮاﺣﯽ روزﻧﻪﻫﺎ ﺑﺨﺼﻮص در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎناﻓﺰا‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ اﺷﺎره دارد ﮐﻪ ﭼﺸﻢ اﻧﺴﺎن ﺑﻪ‬

‫ﺻﻮرت ﻓﻄﺮي ﻋﻨﺎﺻﺮي را ﮐﻪ داراي‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﯾﺎ ﯾﮏ ﮔﺮوه واﺣﺪ ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﻬﻢ ﺷﮑﻞ‪ ،‬رﻧﮓ و اﺑﻌﺎد در ﻫﻢﮔﺮوﻫﯽ ﻣﻮﺛﺮ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ در ﻃﺮاﺣﯽ روزﻧﻪﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﻧﻈﻢ و ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ‬
‫ذﮐﺮ اﺳﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻓﻀﺎي ﭘﺸﺖ‬
‫روزﻧﻪ‪ ،‬اﺑﻌﺎد روزﻧﻪ ﻓﺮق ﮐﻨﺪ‪ .‬رﻋﺎﯾﺖ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت‬
‫در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ راﻫﮑﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ در راﺳﺘﺎي ﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد روزﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺪوﻻر‬

‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺪول ﯾﺎ ﭘﯿﻤﺎﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﯿﻦ اﻧﺪازهﻫﺎي‬

‫)ﻃﻮل و ﻋﺮض و ارﺗﻔﺎع( ﯾﮏ ﺟﺰ را ﺑﯿﺎن ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﺪ و اﯾﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ درﺻﻮرت‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻧﺪازهﻫﺎ‪ ،‬اﺟﺰا ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺸﺨﺺ‪،‬‬
‫ﮐﻮﭼﮏ ﯾﺎ ﺑﺰرگ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ‬
‫ﻣﺪول ﻣﺸﺨﺺ در اﻧﺘﺨﺎب و ﻃﺮاﺣﯽ روزﻧﻪﻫﺎ‬
‫)ﮐﺮوﮐﯽ‪ ،‬ﺗﮑﺮار ﺷﺪه ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺒﻞ اﺳﺖ‪(.‬‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺎﻋﺪهﻣﻨﺪي ﻧﻤﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -5‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت روزﻧﻪﻫﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﺑﺎ ﺗﻨﺎﺳﺒﺎت ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰاي ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪87‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬
‫‪ -6‬ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻄﻮح ﺷﻔﺎف اﯾﺠﺎدﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﻄﻮح‬
‫ﮐﺪر در وزن ﺑﺼﺮي ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻌﺎدل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻄﻮح ﺷﻔﺎف‪ :‬آن ﺑﺨﺸﯽ از ﺑﺪﻧﻪ را ﺷﺎﻣﻞ‬

‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﯿﻤﻪﺷﻔﺎف ﯾﺎ ﺷﻔﺎف‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﯿﺸﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻄﻮح ﮐﺪر‪:‬آن ﺑﺨﺸﯽ از ﺑﺪﻧﻪ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻏﯿﺮﺷﻔﺎف ﺳﺎﺧﺘﻪﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬آﺟﺮ‪ ،‬ﺳﯿﻤﺎن‪.‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ درﺻﺪ ﺳﻄﺢ ﺷﻔﺎف ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﮐﺪر‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ و‬
‫ﺳﺒﮑﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﺣﺪ ﺗﻌﺎدل ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬

‫‪ -7‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻃﺮح و رﻧﮓ ﭘﺮوﻓﯿﻞ‬

‫ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -8‬اﻣﺘﺪاد ﺧﻄﻮط روزﻧﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ در‬

‫راﺳﺘﺎي ﺗﻘﻮﯾﺖ ارﮐﺎن اﺻﻠﯽ ﻧﻤﺎ ﻗﺮارﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫)ﮐﺮوﮐﯽ‪ ،‬ﺗﮑﺮار ﺷﺪه ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺒﻞ اﺳﺖ‪(.‬‬

‫‪ -9‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎي ﻧﻤﺎ‪ ،‬اﻣﮑﺎن ﺗﻤﯿﺰ‬
‫ﮐﺮدن در آﯾﻨﺪه در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪88‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬اﻟﺤﺎﻗﺎت )ﮐﺎرﮐﺮدي و ﺗﺰﯾﯿﻨﯽ(‪:‬‬
‫اﻟﺤﺎﻗﺎت ﮐﺎرﮐﺮدي ﻧﻤﺎ )‪ :(Facade Attachments‬ﻋﻨﺎﺻﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﺰء ﻃﺮح اوﻟﯿﻪ اﺑﻨﯿﻪ ﻧﺒﻮده و ﺑﻌﺪاً در اﺛﺮ ﻧﯿﺎز ﻣﺎﻟـﮏ‬
‫ﯾـﺎ ﺳـﺎﮐﻦ ﺑـﻪ ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن اﻟﺤـﺎق ﮔﺮدﯾﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت )‪ :(Decorating‬ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﺟﺰﺋﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺻﺮﻓﺎ ﺟﻬﺖ ﺗﺰﺋﯿﻦ ﻧﻤﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺑﺎ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻓﺮق دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﻃﺮح اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻃﺮح ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)ﺷﮑﻞ و ﺟﻨﺲ و رﻧﮓ(‬

‫رﻧﮓ و ﻃﺮح ﺳﺎﯾﺒﺎنﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮑﺴﺎن و در ﯾﮏ ﻃﯿﻒ‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻧﻤﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺮده و ﮔﻠﺠﺎي‬
‫و‪ ...‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻣﻮردﻧﯿﺎز‬
‫ﺑﺮاي اﻟﺤﺎﻗﺎت آﺗﯽ ﺑﻨﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﻃﺮاﺣﯽ اﻟﺤﺎﻗﺎت از ﻣﺪول‬
‫ﺧﺎﺻﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد از اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در‬

‫ﺗﻨﻮعﺑﺨﺸﯽ ﻧﻤﺎي ﺑﻨﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫از ﺳﺎﯾﺒﺎن و دﯾﮕﺮ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد رﯾـﺘﻢ و ﺗﻨـﻮع‬

‫در ﻧﻤﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪89‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻠﻤﮏ و ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﮔﺎز‪ ،‬ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺑﺨﺎري‪ ،‬ﺟﻌﺒﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺎل ﮐﻮﻟﺮ‪،‬‬
‫ﻧﺎوداﻧﯽ‪ ،‬اﭘﺮاﺗﻮرﻫﺎي اﺳﭙﯿﻠﺖ و‪ ...‬در دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﻃﺮح ﻧﻤﺎ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﺑﺎﯾﺪ در ﺟﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺼﺐ ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺑﺎز و ﻧﯿﻤﻪﺑﺎز ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺎﻧﻨـﺪ‬

‫اﯾﻮانﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮاسﻫﺎ و ﺑـﺎم ﺑﺎﯾـﺪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرﺗﯽ ﺑﺎﺷـﺪ ﮐـﻪ ﻣﻄـﺎﺑﻖ اﻟﺰاﻣـﺎت‬
‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ‪ 4-4-4‬و ‪ 5-4-4‬ﻣﺒﺤﺚ ‪ 4‬ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﻤﺎ‬
‫و ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻟﻄﻤﻪ ﻧﺰﻧﻨﺪ و ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاي اﯾﻤﻦ و ﻣﻄﻤـﺌﻦ در ﺟـﺎي‬
‫ﺧﻮد ﻣﺤﮑﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺧﻨﮏﮐﻨﻨﺪه ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮﻟﺮ‪ ،‬ﻋﻼوه ﺑﺮ رﻋﺎﯾـﺖ‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﯾﺎدﺷﺪه‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺤﻠﯽ ﻧﺼﺐ ﮔﺮدﻧﺪ ﮐﻪ از ﺗﺎﺑﺶ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻧﻮر آﻓﺘﺎب ﻧﯿﺰ ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎي ﮐﻮﻟﺮ واﻗﻊ در ﻓﻀـﺎي‬
‫ﺑﺎز ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﯾﺎدﺷـﺪه ﻣﻨﻄﺒـﻖ و در ﺣـﺪ اﻣﮑـﺎن‬
‫ﮐﻮﺗﺎه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻋﺎﯾﻖ ﺣﺮارﺗﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷـﻮﻧﺪ‬
‫)ﻣﻨﺒﻊ‪ :‬ﻣﺒﺤﺚ ‪ 4‬ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن )وﯾﺮاﯾﺶ ‪ ،(1396‬ﺑﻨـﺪ ‪-5-4‬‬
‫‪.(4-12‬‬

‫‪ -2‬ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻣﺰاﺣﻢ ﺑﺼﺮي در ﻧﻤﺎ ﺑﺎ راه ﺣﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﯾﺎ ﺣﺘﯽاﻻﻣﮑﺎن ﮐﻤﺘﺮ در ﻣﻌﺮض دﯾﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻣﺰاﺣﻢ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻟﻮﻟﻪﻫـﺎي ﮔـﺎز‪ ،‬دودﮐـﺶ‪،‬‬

‫ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺎلﮐﻮﻟﺮ‪ ،‬ﻟﻮﻟﻪ ﺑﺨﺎري‪ ،‬ﻧﺎودان‪ ،‬ﺟﻌﺒﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺗﻠﻔﻦ و اﭘﺮاﺗﻮرﻫﺎي‬
‫اﺳﭙﯿﻠﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﻤﺎﯾﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻـﯿﻪ ﻣـﯽ‬
‫ﺷﻮد ﺗﻤﻬﯿﺪاﺗﯽ ﺟﻬﺖ ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪن ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻣﻬﻢ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻻزم ﺑﺬﮐﺮ اﺳﺖ ﻃﺒﻖ ﺿﻮاﺑﻂ‪ ،‬ﻋﻠﻤﮏ ﮔـﺎز ﻧﺒﺎﯾـﺪ ﭘﻮﺷـﺎﻧﺪه ﺷـﻮد‪ ،‬اﻣـﺎ‬
‫ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﻤﻬﯿﺪاﺗﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﯾﺠﺎد ﻋﻘﺐﻧﺸﯿﻨﯽ در دﯾﻮاره ﻫﻤﮑـﻒ ﺑـﺮاي‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫آن ﻣﮑﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻃﺮاﺣﯽ ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪90‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬
‫‪ -3‬ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻣﺰاﺣﻢ ﺑﺼﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺮﭘﺸﺘﻪ‪ ،‬ﮐﻮﻟﺮ‪،‬‬
‫ﯾﻮﻧﯿﺖﻫﺎي ﮐﻮﻟﺮ ﮔﺎزي‪ ،‬آﻧﺘﻦ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن و‪ ...‬ﻧﺒﺎﯾﺪ از ﻓﻀﺎي‬
‫ﺷﻬﺮي ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮي ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻈﯿﺮ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺳـﺒﺰ ﺑـﺮ‬
‫روي ﺑﺎم از ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺠﺎور روﯾﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺮﭘﺸﺘﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن ﺑﺎﯾﺪ در وﺳﻂ ﺑﻨﺎ و ﭘﺸـﺖﺑـﺎم ﻗـﺮار‬
‫ﮔﯿﺮد ﺗﺎ از دﯾﺪ ﻋﺎﺑﺮ ﭘﯿﺎده ﻣﺨﻔﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻌﺮﯾـﻒ‬
‫ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺧﺮﭘﺸﺘﻪ در ﻧﻤﺎي اﺻﻠﯽ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ‬
‫وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺪﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ اﯾﺠﺎد رﯾـﺘﻢ ﻣﻄﻠـﻮب ﺷـﻮد‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷـﻮد ﺑـﺮاي ﺗﺎﺳﯿﺴـﺎت ﺳﺮﻣﺎﯾﺸـﯽ و‬
‫ﮔﺮﻣﺎﯾﺸــﯽ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﮐــﻮﻟﺮ‪ ،‬ﻫﻮاﺳــﺎز و‪ ...‬ﻓﻀــﺎي داﺧﻠــﯽ در‬
‫ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎن ﯾــﺎ در ﻏﯿــﺮ اﯾــﻦ ﺻــﻮرت‪ ،‬ﭘﻮﺷﺸــﯽ ﻣﻨﺎﺳــﺐ‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -4‬ﻧﻈﻢ ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت در ﺑﺎم ﺑﻌﻨﻮان ﻧﻤﺎي ﭘﻨﺠﻢ‬

‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻨﺤﻮي ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﻨﻈﺮ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺼﺮي‬
‫در دﯾﺪ ﭘﺮﻧﺪه ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﻃـﺮح ﺗﺎﺳﯿﺴـﺎت ﺑﻨـﺎ از اﺑﺘـﺪاي‬

‫ﻃﺮاﺣــﯽ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎن در راﺳــﺘﺎي اﯾﺠــﺎد ﻧﻈــﻢ و ﮐــﺎﻫﺶ‬
‫آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺼﺮي ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت در دﯾﺪ ﭘﺮﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -5‬ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت ﻣﻮردﻧﯿﺎز ﺑﺎم ﺳﺒﺰ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ‬

‫ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ اﻗﻠﯿﻤﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي ﭘﺎﺳﺨﮕﻮي اﺟﺮا و ﻧﮕﻬﺪاري‬
‫ﺑﺎم ﺳﺒﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪91‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫ورودي‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ورودي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺪﺧﻞ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ‪ .‬ورودي ﯾﻌﻨﯽ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﮔﺬر از ﻓﻀﺎي‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﻃﺮح ورودي ﺑﺎﯾﺪ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰاي‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ورودي ﺑﺎ دﯾﮕﺮ اﺟﺰاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪،‬‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ رﻧﮓ ﮐﻠﯽ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬ﺷﮑﻞ ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ ﯾﺎ‬
‫اﻟﮕﻮي اﻟﺤﺎﻗﺎت اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻃﺮح ورودي در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﭘﺮﻣﺮاﺟﻊ ﻧﻈﯿﺮ‬

‫ﮐﺎرﺑﺮيﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ واﺟﺪ ﮐﯿﻔﯿﺖ دﻋﻮت‪-‬‬
‫ﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺻﻮرت اﺟﺎزه ﭘﻼن‪ ،‬ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺧﺎﻟﯽ‬

‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻘﺐﻧﺸﯿﻨﯽ ﺑﻪ آﺳﺘﺎﻧﻪ ورود اﺧﺘﺼﺎص داده‬
‫ﺷﻮد ﮐﻪ ﻓﺮﺻﺖ ﺣﻀﻮر ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن و ﺳﺎﮐﻨﺎن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻔﺼﻞ ﻣﯿﺎن ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ و‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮده و ﻧﻘﺶ دﻋﻮتﮐﻨﻨﺪﮔﯽ را ﺑﻪ‬
‫درﺳﺘﯽ اﯾﻔﺎ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻃﺮح ورودي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ‬

‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ و واﺿﺢ ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺟﻬﺖ واﺿﺢ ﻧﻤﻮدن ورودي‪ ،‬ﻣﺤﻞ آن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻧﻤﺎ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ و روي آن ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -4‬در ﻃﺮح ورودي ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻋﺮﺻﻪ‬
‫ورودي ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﻋﺮﺻﻪ ورودي در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﻀﺎي ﻣﮑﺚ ﯾـﺎ‬

‫ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﺒﻠﻤﺎن ﻣﻮردﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺟـﺐ‬
‫ارﺗﻘﺎي ﮐﯿﻔﯿﺖ دﻋﻮتﮐﻨﻨﺪﮔﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪92‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫‪ -5‬ﻻزم اﺳﺖ در ﻃﺮاﺣﯽ وروديﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎي‬

‫ﻣﺮاﺟﻌﻪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﻣﺮاﺟﻌـﻪﮐﻨﻨـﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﺤﻠـﯽ ﺑـﺮاي‬

‫اﯾﺴﺘﺎدن و اﻧﺘﻈﺎر ﯾﺎ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺮاي ﻧﺸﺴﺘﻦ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -6‬در ﻃﺮح ورودي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻣﻮردﻧﯿﺎز‬

‫ورودي ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از اﻟﺤﺎﻗﺎت ﻋﻨﺎﺻﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻌﻠﺖ ﻧﯿﺎز‬

‫ﻣﺎﻟـﮏ ﯾـﺎ ﺳـﺎﮐﻧﺎن ﺑـﻪ ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن اﻟﺤـﺎق ﮔﺮدﯾﺪهاﻧﺪ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ روﺷﻨﺎﯾﯽ‪ ،‬ﻓﻼور ﺑﺎﮐﺲ ﯾﺎ ﺑﺎﻏﭽﻪ و ﺳﮑﻮ در‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ورودي‪.‬‬

‫‪ -7‬در ﻃﺮح ورودي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﺎﻣﯿﻦ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺗﻮﺟﻪ‬

‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﺎﻣﯿﻦ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﭼﺮاغ در‬

‫ﮐﻒ‪ ،‬ﺳﻘﻒ و ﻓﻼور ﺑﺎﮐﺲ ﻣﺤﻞ ورودي ﺻﻮرت‬
‫ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫‪ -8‬در ﻃﺮاﺣﯽ ورودي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ رﻓﺖوآﻣﺪ ﻣﻌﻠﻮﻟﯿﻦ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫)ﮐﺮوﮐﯽ‪ ،‬ﺗﮑﺮار ﺷﺪه ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺒﻞ اﺳﺖ‪(.‬‬ ‫اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﺮاي ﻣﻌﻠﻮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺷﺎﻣﻞ رﻣﭗﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻣﺨﺘﺺ در و ﭘﻨﺠﺮه‪ ،‬ﮐﻠﯿﺪﻫﺎي ﺑﺮق ﯾﺎ زﻧﮓ‬
‫در ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي در دﺳﺘﺮس ﺑﻮدن و‪...‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬رﻣﭗﻫﺎ و اﺟﺰاي واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ آنﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -9‬ﻣﺤﻞ ﻧﺼﺐ ﭘﻼك‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﮐﻪ در دﯾﺪ ﻧﺎﻇﺮ از‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪاي ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ ،‬در ورودي ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪93‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ‬

‫ورودي‬ ‫ﺗﺎﺳﯿﺴﺎت‬ ‫اﻟﺤﺎﻗﺎت‬ ‫روزﻧﻪ‬ ‫ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫راﺑﻄﻪ اﺟﺰا ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮر از اﺟﺰاي ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪه ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬وروديﻫﺎ و اﻟﺤﺎﻗﺎت اﺳﺖ‪ .‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺟﻬﺖ‬
‫رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ و ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ در ﻧﻤﺎ‪ ،‬اﺟﺰا ﺑﺎﯾﺪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﻃﺮاﺣﯽ اﺟﺰاي ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬
‫ﺟﻨﺲ و رﻧﮓ اﺟﺰا ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -2‬اﺟﺰاي ﻧﻤﺎ ﺑﺨﺼﻮص در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎن اﻓﺰا‬

‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در اﻣﺘﺪاد ﺑﺼﺮي ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻗﺮار‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از اﻣﺘﺪاد ﺑﺼﺮي‪ ،‬ﻗﺮارﮔﯿﺮي اﺟﺰا در‬

‫ﯾﮏ راﺳﺘﺎي اﻓﻘﯽ ﯾﺎ ﻋﻤﻮدي اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي‬
‫ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ آن را دﻧﺒﺎل ﮐﻨﺪ و در‬
‫ﻧﻬﺎﯾﺖ ﯾﮏ ﮐﻞ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ را درك ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد اﺟﺰاي ﻧﻤﺎ در راﺳﺘﺎي‬

‫ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﻠﯿﺖ ﻧﻤﺎ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪94‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ‬

‫ﺧﻂ ﺑﺎﻻي‬
‫دﯾﻮار ﺣﯿﺎط‬ ‫ﺧﻂ ﺑﺎم‬ ‫ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت‬ ‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬
‫ﻫﻤﮑﻒ‬

‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻟﺒﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻨﺎ ﺑﺎ زﻣﯿﻦ‪ ،‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ )‪ (Groundline‬ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ‬
‫زﻣﯿﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه ﯾﺎ ﭼﻄﻮر ﺑﺮ روي آن ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﻃﺮاﺣﯽ ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻨﺲ زﻣﯿﻦ و‬
‫ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮارﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ارﺗﺒﺎط ﻗﻮي ﺑﯿﻦ‬

‫ﺑﯿﺮون و درون داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻂ زﻣﯿﻦ ﻣﺴﻄﺢ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺣﺪي ﺑﯿﻦ زﻣﯿﻦ‬
‫و ﻧﻤﺎ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از ﮐﺮﺳﯽﭼﯿﻨﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ در ﺑﺴﺘﺮي از ﻣﻮارد اﺳﺘﻔﺎده از ازاره ﺳﻨﮕﯽ‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ راﻫﮕﺸﺎ ﺑﺎﺷﺪ و اﻟﺰاﻣﯽ در ﮐﺮﺳﯽﭼﯿﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪ -4‬در ورودي ﭘﺎرﮐﯿﻨﮓ و ورودي ﭘﯿﺎده‪ ،‬ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺧﻂ‬

‫زﻣﯿﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫در ﺻﻮرت ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﺒﻮدن ﺧﻂ زﻣﯿﻦ در ورودي ﭘﯿﺎده و ﺳﻮاره‬

‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد از رﻣﭗ و ﭘﻠﻪ در ورودي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪95‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺧﻂ ﺑﺎﻻي‬
‫دﯾﻮار ﺣﯿﺎط‬ ‫ﺧﻂ ﺑﺎم‬ ‫ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت‬ ‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬
‫ﻫﻤﮑﻒ‬

‫ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﺧﻂ ﺟﺪاﮐﻨﻨﺪه ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ از ﻃﺒﻘﺎت ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﺟﺪارهﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت راﯾﺞ وﺟﻮد دارد ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺧﻂ‬
‫ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺟﺪاﯾﯽ ﻣﺤﺴﻮس ﺑﺼﺮي‬
‫ﺑﯿﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و ﺳﺎﯾﺮ ﻃﺒﻘﺎت اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ اﮐﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ در‬
‫راﺳﺘﺎي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ ﻧﻤﺎﻫﺎي‬
‫ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺧﻂ ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ ﻧﻤﺎﻫﺎ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از‬

‫اﺻﻠﯽﺗﺮﯾﻦ و ﺿﺮوريﺗﺮﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬
‫ﺑﻨﺎﻫﺎ در ﯾﮏ ﺟﺪاره اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﻮﺳﺎن‬
‫داﺷﺘﻦ ارﺗﻔﺎع ﻫﻤﮑﻒ در ﺿﻮاﺑﻂ ﺷﻬﺮداري‪،‬‬
‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺗﺤﮑﻢ آن ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﺎن اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﻋﻤﺎل و اﺟﺮاي دﻗﯿﻖ اﯾﻦ ﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ‬
‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺷﻬﺮداري ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ اراﺋﻪ ﯾﮏ ﻋﺪد‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﺟﻬﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ارﺗﻔﺎع ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪96‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺧﻂ ﺑﺎﻻي‬
‫دﯾﻮار ﺣﯿﺎط‬ ‫ﺧﻂ ﺑﺎم‬ ‫ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت‬ ‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬
‫ﻫﻤﮑﻒ‬

‫ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت )‪ (Division Line‬از ارﺗﺒﺎط اﺟﺰاء ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽآﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎن اﻓﺰا ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮي ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﺪﻧﻪ‬
‫دارﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت در راﺳﺘﺎي ﺧﻄﻮط اﯾﺠﺎد‬
‫ﺷﺪه در ﺟﺪاره ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪97‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺧﻂ ﺑﺎﻻي‬
‫دﯾﻮار ﺣﯿﺎط‬ ‫ﺧﻂ ﺑﺎم‬ ‫ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت‬ ‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬
‫ﻫﻤﮑﻒ‬

‫ﺧﻂ ﺑﺎم‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮر از ﺧﻂ ﺑﺎم )‪ (Roofline‬ﻓﻮﻗﺎﻧﯽﺗﺮﯾﻦ ﺧﻄﯽ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ از دﯾﺪ ﻧﺎﻇﺮ )از ﺳﻄﺢ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي( ﻗﺎﺑﻞ‬
‫رؤﯾﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻟﮕﻮي ﺧﻂ ﺑﺎم راﯾﺞ در ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي وﺟﻮد‬
‫دارد‪ ،‬ﺧﻂ ﺑﺎم ﺑﺎﯾﺪ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺧﻄﻮط ﺑﺎم ﻫﻤﺴﺎﯾﻪﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻟﮕﻮ در ﺑﺪﻧﻪ ﺷﻬﺮي وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻂ‬
‫ﺑﺎم ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺪا ﮐﻨﻨﺪه‪ ،‬ﺗﺎﮐﯿﺪي ﺻﻮرت ﻧﮕﯿﺮد‪.‬‬

‫‪ -2‬در ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﻧﺸﺎﻧﻪاي ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻂ ﺑﺎم‬

‫ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻨﻮع ﻻزم را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﺗﻨﻮع در ﻣﻮارد ﺧﺎص ﺑﺨﺼﻮص ﺗﮏ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮي ﯾﺎ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﺎص ﺻﺎدق اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮر از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻧﺸﺎﻧﻪاي‬
‫آن دﺳﺘﻪ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﮐﺎﻟﺒﺪ ﯾﺎ‬
‫ﻋﻤﻠﮑﺮد وﯾﮋه از دﯾﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻧﺒﺶ‪ ،‬ﺧﻂ ﺑﺎم ﺗﻨﻮع‬

‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻧﺒﺶ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﻘﺶ ﻣﻔﺼﻞ ﺑﻮدن و ﺷﺮاﯾﻂ‬

‫ﺧﺎص ﻫﻤﭙﯿﻮﻧﺪي ﺑﺼﺮي ﮐﻪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﻂ ﺑﺎم ﻣﺘﻨﻮع‬
‫اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﺟﺪاره داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺧﻂ ﺑﺎم ﺑﺎﯾﺪ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﻮﻣﯽ ﺧﻂ ﺑﺎم‬

‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪98‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﺧﻂ ﺑﺎﻻي‬
‫دﯾﻮار ﺣﯿﺎط‬ ‫ﺧﻂ ﺑﺎم‬ ‫ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﺎت‬ ‫ﺧﻂ زﻣﯿﻦ‬
‫ﻫﻤﮑﻒ‬

‫دﯾﻮار ﺣﯿﺎط‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮر از دﯾﻮار ﺣﯿﺎط‪ ،‬دﯾﻮارﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮده ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻓﺎﺻﻠﻪ داﺷﺘﻪ و ﺟﺪاﮐﻨﻨﺪه دو ﻓﻀﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻀﺎي‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ و ﻧﯿﻤﻪ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺣﯿﺎط از ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺧﯿﺎﺑﺎن‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﺻﻮرت ﺗﻌﺮﯾﻒ ورودي ﭘﯿﺎده در دﯾﻮار ﺣﯿﺎط‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ‬
‫اﺳﺖ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد آﺳﺎﯾﺶ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﺑﺮاي اﯾﻦ ورودي ﺳﺎﯾﺒﺎن‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺳﺎﯾﺒﺎن ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﺠﺎد آﺳﺎﯾﺶ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﺑﻪ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ‬

‫ورودي و ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺑﻬﺘﺮ ﻓﻀﺎي ﻣﮑﺚ ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد دﯾﻮار ﺣﯿﺎط ﺑﻨﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ و ﺷﻔﺎف ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد و در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮي‪ ،‬اﯾﻦ اﻣﺮ ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪ ،‬دﯾﻮار ﺑﺎ ﺗﻤﻬﯿﺪات ﻣﻌﻤﺎراﻧﻪ‬
‫ﻧﻈﯿﺮ ﻗﺎبﺑﻨﺪي‪ ،‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ارﮐﺎن ﻋﻤﻮدي و اﻓﻘﯽ و‪ ...‬از ﻧﻈﺮ‬
‫ﺑﺼﺮي ﺳﺒﮏ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ دﯾﻮار ﺣﯿﺎط در ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و در دﯾﺪ‬

‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻧﺎﻇﺮ ﻗﺮار دارد‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﺗﻤﻬﯿﺪات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي ﻧﺰدﯾﮏ‬
‫ﮐﺮدن آن ﺑﻪ ﻣﻘﯿﺎس اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﺳﺒﮏ ﮐﺮدن آن از ﻧﻈﺮ ﺑﺼﺮي‬
‫ﺿﺮورت دارد‪.‬‬

‫‪99‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻧﻤﺎ‬

‫ﻃﺒﻘﺎت اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﻃﺒﻘﺎت ﻣﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺟﺪاره‬

‫ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺎﺋﯿﻦ ﺟﺪاره‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮر از ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺟﺪاره‪ ،‬ﻃﺒﻘﺎت ﻫﻤﮑﻒ و اول ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -1‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﺗﺠﺎري از‬
‫ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺑﺼﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮي ﺑﺼﺮي ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ در اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﮐﻪ رﻫﮕﺬران و ﻧﺎﻇﺮان از ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺟﺎزه دﯾﺪن‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﺑﺨﺶﻫﺎي دروﻧﯽ واﺣﺪﻫﺎي ﺗﺠﺎري را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -2‬در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﭘﺮ ﻣﺮاﺟﻊ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺗﺠﺎري ﻣﯽﺗﻮان در‬
‫ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و اول ﺑﻪ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ‬
‫ﻃﺒﻘﺎت ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ اﺻﻠﯽﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻤﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ در ارﺗﺒﺎط‬

‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﻋﺎﺑﺮان ﭘﯿﺎده ﻗﺮار دارد و ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮد ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺟﺰﯾﯿﺎت ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ و اول ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ دﯾﺪ ﭘﯿﺎده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪100‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻃﺒﻘﺎت اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﻃﺒﻘﺎت ﻣﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﻃﺒﻘﺎت ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺟﺪاره‬

‫ﻃﺒﻘﺎت ﻣﯿﺎﻧﯽ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮر از ﻃﺒﻘﺎت ﻣﯿﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻃﺒﻘﺎت ﺑﺎﻻي ﻫﻤﮑﻒ و اول‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﻂ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺑﻨﺎ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -1‬در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﭘﺮﻣﺮاﺟﻊ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺎرﺑﺮيﻫﺎي ﺗﺠﺎري‬
‫ﻃﺒﻘﺎت ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ داراي ﺟﺰﯾﯿﺎت ﮐﻤﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻃﺒﻘﺎت ﻫﻢﮐﻒ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ارﺗﺒﺎط ﺑﺼﺮي ﻗﻮي ﻋﺎﺑﺮﯾﻦ ﭘﯿﺎده ﺑﺎ ﻃﺒﻘﻪ‬

‫ﻫﻤﮑﻒ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ و ارﺗﺒﺎط ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺎ ﻃﺒﻘﺎت ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻣﯿﺘﻮان ﻃﺒﻘﺎت ﻣﯿﺎﻧﯽ را ﺑﺎ ﺟﺰﯾﯿﺎت ﮐﻤﺘﺮي )ﺑﺪون‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬رﻧﮓ و ﺗﻐﯿﯿﺮ اﺑﻌﺎد ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ( ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻃﺒﻘﺎت ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ‬

‫ﻣﺤﺼﻮرﯾﺖ ﺧﯿﺎﺑﺎن و دﯾﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺑﻨﺎ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺗﻌﺎدل ﻧﻘﺶ و زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺎﯾﺪ در ﺳﻄﻮح ﮐﺪر و ﺷﻔﺎف‬

‫ﺳﻄﺢ ﻣﯿﺎﻧﯽ رﻋﺎﯾﺖ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻣﯿﺰان ﺳﻄﻮح ﺷﻔﺎف ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﻮح ﮐﺪر در ﻃﺒﻘﻪ‬

‫ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ از وزن ﺑﺼﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐِ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮي ﺧﻮد ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼ اﻧﺘﻈﺎر ﻋﺎم از وزن‬
‫ﺑﺼﺮي ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اداري ﺑﺎ اﻧﺘﻈﺎرات ﻋﺎم از وزن‬
‫ﺑﺼﺮي ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﯾﮏ اﻣﺮ ﮐﯿﻔﯽ اﺳﺖ و ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺳﻂ اﻋﻀﺎي ﻣﻌﻤﺎر‬
‫و ﻃﺮاح ﺷﻬﺮي ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪101‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﻃﺒﻘﺎت اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ‬
‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻘﺶ ﺑﺎم در ﻃﺒﻘﻪ‬
‫اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﻘﺶ ﺑﺎم در ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﺑﺮروي ﺟﺎن‬

‫ﭘﻨﺎه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﯾﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت‬
‫ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺮ آن ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﺮد‪ .‬در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺗﻬﺮان‪،‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ رﺧﺒﺎم ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ و راﯾﺞ ﻣﻨﻄﻘﻪ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ اﻟﺰاﻣﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ در ﻫﻤﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎ‬
‫ﻃﺮﺣﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺶ ﺑﺎم ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدد و اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع‬
‫ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺟﺪاره و ﮐﺎﻧﺴﭙﺖ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ دارد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻃﺒﻘﺎت اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺑﺎﯾﺪ در ارﺗﺒﺎط ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺧﻂ ﺑﺎم‬

‫ﻗﺮارﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻧﻘﺶ ﺑﺎم در ﻃﺒﻘﻪ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ‬

‫ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰاي ﻧﻤﺎ ﻗﺮارﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫‪ -4‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎناﻓﺰا‪ ،‬در ﻃﺒﻘﺎت‬

‫اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﺧﺘﻼف ﻃﺒﻘﺎت ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻗﺎﻣﺖ‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺪﻧﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺣﺠﻤﯽ و ﺑﺼﺮي ﺑﯿﺸﺘﺮ‬
‫ﺑﺎ ﭘﻼكﻫﺎي ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﺗﻤﻬﯿﺪاﺗﯽ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪102‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺨﻠﺨﻞ ﺣﺠﻤﯽ در ﺑﻨﺎ‬

‫ﭘﻠﮑﺎن )ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ(‬ ‫ﮐﻨﺴﻮل‬ ‫ﺑﺎﻟﮑﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽﻫﺎ‬

‫ﯾﭙﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎ‬
‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺖ ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻠﯿﺖ ﺣﺠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ارﺗﻔﺎع ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺨﺶ‬

‫ﺗﻮدهﮔﺬاري ﺷﺪه ﻗﻄﻌﻪ‪ ،‬ﭘﯿﺶ از ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﺨﻠﺨﻞﻫﺎي ﺣﺠﻤﯽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎناﻓﺰا ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و‬

‫ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪات‪ ‬ﺑﺼﺮيِ ﻣﻮﺟﻮد ﺟﺪاره‬
‫ﺷﻬﺮي ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺎﮐﯿﺪات ﺑﺼﺮي در ﺟﺪاره ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از ﺟﺪاره اﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ در ﻧﮕﺎه اول ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﮐﻠﯿﺖ درك ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ارﺗﺒﺎط‬
‫اﺟﺰاي ﻫﻤﺮاﺳﺘﺎ‪ ،‬اﻣﺘﺪاد ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ و‪ ...‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاردي‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻌﺮﯾﻒﮐﻨﻨﺪه ﺗﺎﮐﯿﺪات ﺑﺼﺮي ﺟﺪاره‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪103‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﭘﻠﮑﺎن )ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ(‬ ‫ﮐﻨﺴﻮل‬ ‫ﺑﺎﻟﮑﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽﻫﺎ‬

‫‪ -3‬ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در راﺳﺘﺎي‬

‫ﺗﻘﻮﯾﺖ اﺟﺰا ﯾﺎ ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -4‬در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﯿﺎن اﻓﺰا ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و‬

‫ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽﻫﺎي ﻧﻤﺎ از ارﮐﺎن اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در ﻧﻤﺎي ﺟﺪاره ﭘﯿﺮوي‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -5‬ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮدي‬

‫– زﯾﺒﺎﺷﻨﺎﺧﺘﯽ را ﺑﺎ ﻫﻢ اﯾﻔﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻘﺶﻫﺎي ﻋﻤﻠﮑﺮدي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺶ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﯾﺎ اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﻓﻀﺎي‬

‫داﺧﻠﯽ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻧﻘﺶﻫﺎي زﯾﺒﺎﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻏﻨﯽﺗﺮ ﺷﺪن زﻣﯿﻨﻪ ﻧﻤﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ زﯾﺒﺎﯾﯽ اﯾﺠﺎد‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪104‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﭘﻠﮑﺎن )ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ(‬ ‫ﮐﻨﺴﻮل‬ ‫ﺑﺎﻟﮑﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽﻫﺎ‬

‫ﺑﺎﻟﮑﻦ‬
‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰاي‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰا ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن‬

‫ﺧﻄﻮط ﻋﻤﻮدي و اﻓﻘﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒﮐﻨﻨﺪه ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﺑﺎ ﺧﻄﻮط‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰاي ﻧﻤﺎ ﺻﻮرت ﺑﮕﯿﺮد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻃﺮح ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ از ارﮐﺎن ﻧﻤﺎ ﭘﯿﺮوي ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد؛ از‬

‫ﺟﻤﻠﻪ ﻫﻤﺒﺎد ﺑﻮدن ﺧﻄﻮط ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﻨﺪه ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ ﺑﺎﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺴﺎن ﺑﻮدن ﺷﮑﻞ ﺑﺎﻟﮑﻦﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﺰﯾﯽ در ﺧﻄﻮط ﺗﻌﺮﯾﻒ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺑﺎﻟﮑﻦ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﯾﺎ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﮐﺮدن آن و‪...‬‬

‫‪105‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﭘﻠﮑﺎن )ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ(‬ ‫ﮐﻨﺴﻮل‬ ‫ﺑﺎﻟﮑﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽﻫﺎ‬

‫‪ -1‬ﺗﻮﺻﯿﻪ اﮐﯿﺪ ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬ﺣﺘﯽ اﻻﻣﮑﺎن ﮐﻨﺴﻮل ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن در‬

‫راﺳﺘﺎي ﺳﺎﯾﺮ ﮐﻨﺴﻮلﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ ﻗﺮار‬
‫ﺑﮕﯿﺮد‪.‬‬

‫ﮐﻨﺘﺮل ارﺗﻔﺎع ﮐﻨﺴﻮل ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻮارد ﻣﻮﺛﺮ در اﯾﺠﺎد‬

‫اﻧﺴﺠﺎم ﺑﺼﺮي و ﺳﺨﺖﺗﺮﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ در زﻣﺎن ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮي در‬
‫ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎ اﺳﺖ‪ ،.‬ﭼﺮا ﮐﻪ ارﺗﻔﺎع ﻃﺒﻘﺎت و ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻌﻤﺎري‬
‫ﻗﺒﻞ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻧﻤﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻗﺴﻤﺖ زﯾﺮﯾﻦ ﮐﻨﺴﻮل ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﻗﺴﻤﺖ زﯾﺮﯾﻦ ﮐﻨﺴﻮل ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﯿﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﯾﮕﺮ‬

‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ‪ ،‬اﻟﺤﺎﻗﺎت‪ ،‬رﻧﮓ و‪...‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪106‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫ﭘﻠﮑﺎن )ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ(‬ ‫ﮐﻨﺴﻮل‬ ‫ﺑﺎﻟﮑﻦ‬ ‫ﭘﯿﺶآﻣﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻓﺮوﻓﺘﮕﯽﻫﺎ‬

‫‪ -1‬ﻃﺮح ﺣﺠﻤﯽ ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ ﺑﺎﯾﺪ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﮐﻠﯽ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪ -2‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﻃﺮاح اﺧﺘﻼف ﺗﺮاز ارﺗﻔﺎﻋﯽ ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎي‬

‫ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ در ﻧﻤﺎ را ﺑﺎ ﺗﻤﻬﯿﺪات ﻣﻌﻤﺎراﻧﻪ ﺣﻞ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎبﻫﺎي ﺳﺎﮐﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻧﺮدهﻫﺎي ﺗﺰﯾﯿﻨﯽ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬

‫ﻣﺼﺎﻟﺢ ﯾﺎ‪ ...‬اﻧﻮاع ﺗﻤﻬﯿﺪات ﻣﻌﻤﺎراﻧﻪ ﺑﺮاي ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ‬
‫ﺗﺮاز ﺑﺎزﺷﻮﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﺑﺼﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﺟﺪارهﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺎﮐﺲ ﭘﻠﻪ‪ ،‬در ﺻﻮرت ﺗﻌﺮﯾﻒ آن‬

‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﺶ آﻣﺪه‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪107‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﻨﺎ در ﻧﻤﺎ‬

‫‪ -1‬ﺣﺠﻢ و ﻃﺮح ﻧﻤﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺷﮑﻞ ﺣﺎﺻﻞ از‬
‫ﻣﻌﻨﺎي ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ در اذﻫﺎن ﻣﺮدم ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻨﯿﺪن ﺗﻮﺻﯿﻒﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ‪ :‬اﯾﻦ ﺑﻨﺎ ﻣﺜﻞ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺒﯿﻪ زﻧﺪان اﺳﺖ‪ ،‬آن در ﻣﺜﻞ در ﮐﺎرواﻧﺴﺮاﺳﺖ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﭘﻨﺠﺮه ﺷﺒﯿﻪ وﯾﺘﺮﯾﻦ ﻣﻐﺎزهﻫﺎﺳﺖ و اﻣﺜﺎل اﯾﻦ ﺟﻤﻼت‪ ،‬ﻫﻤﮕﯽ‬
‫ﺷﺎﻫﺪ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻣﻮارد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻟﮕﻮﻫﺎي‬
‫ذﻫﻨﯽ داﺷﺘﻪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ اﻧﺪوﺧﺘﻪﻫﺎي ذﻫﻨﯽ‪ ،‬از ﺷﮑﻞ‬
‫ﮐﻠﯽ ﯾﮏ ﻧﻤﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺟﺰاء ﺳﺎزﻧﺪه آن‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ اﮔﺮ در ﺟﺎﯾﯽ واﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻣﻌﻨﯽ ﺗﺪاﻋﯽ ﺷﺪه در ذﻫﻦ ﺑﯿﻨﻨﺪه ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ‬
‫ﺗﻌﺠﺐ ﮔﺮدﯾﺪه و ﺑﯿﻨﻨﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آن واﮐﻨﺶ ﻣﻨﻔﯽ ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬

‫‪108‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫‪ -2‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﮕﻮﻫﺎي راﯾﺞ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ در ﻃﺮح ﻧﻤﺎ‬

‫اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻤﺎري راﯾﺞ ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬اﻧﻌﮑﺎسدﻫﻨﺪه اﻟﮕﻮﻫﺎي ﮐﺎﻟﺒﺪي ﻻزم‬

‫ﺑﺮاي ﻧﻤﻮد ﻣﻔﻬﻮم ﭘﺎﯾﺪاري اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ اﻟﮕﻮﻫﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﺗﺎﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪه ﺷﺮاﯾﻂ آﺳﺎﯾﺶ اﻧﺴﺎن در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫در زﻣﯿﻨﻪ ذﻫﻨﯽ ﻣﺮدم ﺛﺒﺖ ﺷﺪه و اﺳﺘﻔﺎده از آنﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻌﻨﺎ در ﻧﻤﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﺳﻘﻒﻫﺎي ﭘﺮ ﺷﯿﺐ‬
‫ﻣﺎﻧﻊ ﮐﺞ ﺑﺎرانﻫﺎي ﺗﻨﺪ ﯾﺎدآور اﻗﻠﯿﻢ ﺳﺮد و ﻣﺮﻃﻮب ﺷﻤﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫اﺷﮑﺎل ﻃﺎﻗﯽ ﺷﮑﻞ ﺳﺒﮏﮐﻨﻨﺪه ﺟﺪاره و ﺳﺎﯾﻪاﻧﺪاز ﺑﺮ آن‬
‫ﻣﺸﺨﺼﻪ اﻗﻠﯿﻢ ﮔﺮم و ﺧﺸﮏ ﻣﺮﮐﺰي و دﯾﻮارهﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪ و‬
‫ﺳﻔﯿﺪ رﻧﮓ ﺗﺪاﻋﯽﮐﻨﻨﺪه اﻗﻠﯿﻢ ﮔﺮم و ﻣﺮﻃﻮب ﺟﻨﻮب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻋﻨﺎﺻﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﻧﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ راﯾﺞ ﻣﻨﻄﻘﻪ‬

‫ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﯿﻮه زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺮدم ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﺮﻫﻨﮓ آنﻫﺎ در‬

‫ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﺟﺰﯾﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻧﻤﻮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻠﻮنﻫﺎي ﻣﺮداﻧﻪ و زﻧﺎﻧﻪ در ﻣﻌﻤﺎري‬
‫دروﻧﮕﺮاي ﻣﺮﮐﺰي اﯾﺮان‪ ،‬در راﺳﺘﺎي اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮدم‬
‫آن ﺷﻬﺮﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﯾﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ اﮐﺜﺮﯾﺖ ﻣﺮدم ﺗﻼش ﺑﻪ‬
‫آراﯾﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺧﻮد ﺑﺎ ﮔﻞ و ﮔﯿﺎه ﮐﺮدهاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻓﻼور ﺑﺎﮐﺲ ﻋﻨﺼﺮي ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ راﯾﺞ ﻣﺤﺴﻮب‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪109‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﺒﮏ در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻤﺎ‬

‫‪ -1‬اﺟﺰاي ﻃﺮح ﻧﻤﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ﯾﮏ ﺳﺒﮏ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﭘﯿﺮوي ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮوﮐﯽ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﺑﻮده و ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ راﻫﻨﻤﺎ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪110‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﺮض ﻗﻄﻌﺎت در ﻧﻤﺎ‬

‫‪ -1‬در ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻋﻤﻮدي ﻧﻤﺎ و ﺧﺮدﮐﺮدن ﻧﻤـﺎ ﺑـﻪ ﺳـﻄﻮح‬

‫ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ و ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﻋﺮض ﻗﻄﻌﺎت ﭘﻼكﻫـﺎي ﻣﺠـﺎور ﺗﻮﺟـﻪ‬
‫ﺷﻮد‪) .‬ﺑﺨﺼﻮص در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﺗﺠﻤﯿﻌﯽ و ﺑﺎ ﺑ‪‬ﺮِ زﯾﺎد(‬

‫‪ -2‬در ﺗﻘﺴﯿﻢ و ﺧﺮدﮐﺮدن ﻧﻤﺎ‪ ،‬ﺗﺒﻌﯿﺖ از ﻃﺮح ﭘﻼن ﺗﻮﺻـﯿﻪ‬

‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪111‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻓﺮﻋﯽ و ﺟﺎﻧﺒﯽ‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪:‬‬
‫ﻧﻤﺎي اﺻﻠﯽ‪ :‬ﻧﻤﺎﯾﯽ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﻪ ﻣﺠﺎور ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﻗﺮار دارد‪.‬‬
‫ﻧﻤﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ‪ :‬ﻧﻤﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‪ ،‬ﭼﭗ و ﭘﺸﺖ ﻧﻤﺎي اﺻﻠﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻤﺎي ﺑﺎم )ﻧﻤﺎي ﭘﻨﺠﻢ(‬
‫ﻧﻤﺎي ﻓﺮﻋﯽ‪ :‬ﻧﻤﺎي ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﭘﯿﺶآﻣﺪه و ﻓﺮورﻓﺘﻪ ﻧﻤﺎ ﻧﻈﯿﺮ زﯾﺮ ﮐﻨﺴﻮل ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﺳﻘﻒ و دﯾﻮاره ﺑﺎﻟﮑﻦ و‪...‬‬
‫‪ -1‬ﮐﻠﯿﻪ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ ﮐﻪ از ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﻗﺎﺑﻞ‬
‫روﯾﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ داراي ﻃﺮح ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -2‬ﻃﺮح اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻧﻤﺎي‬

‫اﺻﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﯾﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ درﻧﻈﺮﮔﯿﺮي ﻣﺼﺎﻟﺢ‬

‫ﯾﮑﺴﺎن‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ و‪ ...‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬ﻧﻤﺎﻫﺎي اﺻﻠﯽ و ﻓﺮﻋﯽ )ﻧﻤﺎي ﭘﺸﺘﯽ‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﺣﯿﺎط و‪(...‬‬

‫ﺑﺎﯾﺪ در ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﻧﻤﺎي ﭘﻨﺠﻢ )ﺑﺎم( ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻤﺎي‬

‫اﺻﻠﯽ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪112‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬

 ‫راﻫﻨﻤﺎي ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻤﺎﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي ﻧﻤﺎي ﺷﻬﺮداري ﺗﻬﺮان‬

‫راﻫﻨﻤﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮرﭘﺮدازي‬

‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‪ :‬ﻗﻮﯾﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻃﺒﻘﺎت در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺠﺰ ﺗﺎﻣﯿﻦ روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﮑﻒ ﺗﺎ اﺑﻼغ ﻧﻬﺎﯾﯽ‬
‫راﻫﻨﻤﺎي ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻣﻤﻨﻮع ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮﯾﻬﺎي ﻏﯿﺮﻣﺴﮑﻮﻧﯽ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -1‬ﺑﺮاي ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﻨﺎ در ﺑﺪﻧﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫در ﻧﻤﺎﻫﺎي ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺧﺎص )آﮐﺲ‪ ،‬ﭘﯿﭻ و ﮐﻨﺞ( ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ در‬
‫ﻃﺮح ﯾﺎ ﺷﺪت ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﻤﺎ ﺑﻼﻣﺎﻧﻊ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪-2‬ورودي ﺑﻨﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎﻣﻼ روﺷﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﮐﺎﻣﻼ روﺷﻦ ﺑﻮدن ورودي‪ ،‬ﮐﻤﮏ ﺑﻪ درك ورودي ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي‬

‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﻮر روز درك ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﻧﯿﺰ‬
‫ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪-3‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻧﺒﺎﯾﺪ در ﻧﻤﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪-4‬ﻃﺮح و رﻧﮓ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮي ﺑﻨﺎ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد‪.‬‬

‫ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﺳﺘﻔﺎده از ﻃﺮحﻫﺎ و رﻧﮓﻫﺎي ﺗﻨﺪ و ﺷﺎد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎرﺑﺮي‬

‫ﻫﺎي اداري ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪-5‬ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻨﯽ ﻧﻮرﭘﺮدازي در ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻏﯿﺮﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻣﻌﻤﺎري ﺑﻪ ﺗﺎﯾﯿﺪ رﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -6‬ﺷﺪت ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺑﻨﺎﻫﺎ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﺑﺮاي ﺑﻨﺎﻫﺎي ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ‬

‫ﻣﺠﺎور ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪-7‬ﻃﺮح ﻧﻮرﭘﺮدازي ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻓﺮم ﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪113‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺎزي و ﻣﻌﻤﺎري‬