Sistem Mühendisliğine Giriş

Sistem Mühendisliğine Giriş
Emir SADE
emirsade@buyutech.com.tr
2023
Özet
➢ Sistem Gereksinimlerinin Uygulanması

1. Paydaşları Tanımlamak ve İhtiyaçları Belirlemek
2. Sistem Kapsamını Belirlemek
3. Sistem Gereksinimlerini Belirlemek ve Analiz Etmek
4. Sistem Gereksinimlerini Tanımlamak ve Dağıtmak
5. Sistem Gereksinimlerini Doğrulama ve Geçerleme (V&V)
6. Sistem Gereksinimlerini Yönetme ve Kontrol Etme
1 Copyright © www.buyutech.com.tr
3. Ve 4. Hafta İçerik
➢ Gereksinim Yönetim Planı

• Amaç, Kapsam, Tanım
• Sorumluluklar Ve Roller
• Platformlar ve Yönetim Sistemleri
• Gereksinim Yönetimi
i. İzlenebilirlik (Traceability)
ii. Gereksinim Kapsama ve Karşılama (Requirement Coverage)
iii. Gereksinim Durumu (Requirement Status)
iv. Gereksinim Şablonu (Template for Requirements)
v. Gereksinim Seti Referans Hattı (Requirements Set Baseline)
vi. Gereksinim Nitelikleri (Requirement Attributes)
Amaç, Kapsam, Tanım
➢ Gereksinim Yönetim Planın Amacı:
➢ Gereksinimlerin ortaya çıkarılması ve bunların yönetimi için planlama, dokümantasyon ve

sorumlu görevliler gibi ana hususları kapsar.
➢ Amaç, şirketin şirket içindeki köklü gereksinim mühendisliği süreçlerinin belirlemek ve bu ihtiyaça
kurumsal bir bakış açısı kazandırmaktır.
➢ Gereksinim Yönetim Planın Kapsamı:
➢ Gereksinim yönetimi planı, gereksinim yönetimi için kullanılan araçlar etrafında yapılandırılmıştır
ve sistem mühendisliğin asıl görevi olan Gereksinim Yönetimin süreçlerini kapsar.
➢ Bu prosedür, yeni geliştirmenin veya herhangi bir ürünün daha da geliştirilmesinin tüm yönleri
için uygulanmalıdır.
➢ Gereksinim Yönetim Planın Tanımı:
➢ Gereksinim Yönetimi:
➢ Gereksinim yönetimi, gereksinimlerin yönetimi, kontrolü ve idaresi için önlemleri içerir.
➢ İş birliği içinde üzerinde çalışılan karmaşık sistemlerin verimli ve hatasız geliştirilmesi için elzemdir.
➢ Gereksinim:
➢ Gereksinim, bir ürünün karşılaması gereken bir koşulu veya yararlığı tanımlayan bir isterdir.
Sorumluluklar Ve Roller
➢ Proje Yöneticisi:
➢ Projedeki iş paketlerinin uygun şekilde oluşturulup oluşturulmadığını, yönetilip yönetilmediğini

ve dağıtılıp dağıtılmadığını kontrol eder.
➢ İlgili organizasyon birimleri ile teknik faaliyetlerin planlanmasını koordine eder.
➢ Diğer proje grupları için bir arayüz görevi görür.
➢ Çözüm ve açıklama için sistem gereksinimlerine ilişkin açıklamaları veya yanlış anlamaları bildirir.
➢ Geliştirme disiplinleri ve dahili organizasyonlar arasında ve ayrıca müşteriler ve tedarikçilerle
harici olarak teknik konuları koordine eder.
➢ Her disiplin için Sistem Özellikleri Belgelerini tutar.
Sorumluluklar Ve Roller
➢ Sistem Mühendisi:
➢ Gereksinim yönetimi sürecini, prosedürlerini ve sistem tasarımını üstlenir.
➢ Sistem geliştirmeyi desteklemek için fonksiyonel güvenlik gereksinimleri de dahil olmak üzere
sistem gereksinimlerinin yönetiminden sorumludur.
➢ Birden fazla disiplini (HW, SW, MC) etkileyen tüm gereksinimleri gözden geçirir ve yayınlar.
➢ Birden fazla disiplini (HW, SW & Mekanik) etkileyen gereksinimlerin uygulama durumunu izler.
➢ Fonksiyonel Güvenlik Yöneticisi:

➢ Sistem geliştirmeyi desteklemek için fonksiyonel güvenlik gereksinimlerinden sorumludur.
➢ Fonksiyonel güvenlik gereksinimlerinin uygulama durumunu izler.
Platformlar ve Yönetim Sistemleri
➢ Farklı iş süreçlerini ve alanları yönetmek için kullanılan yazılım platformları ve yönetim sistemlerini ifade
eder.
➢ ALM (Application Lifecycle Management)
➢ PLM (Product Lifecycle Management)
➢ ERP (Enterprise Resource Planning)
➢ ALM (Application Lifecycle Management):
➢ ALM, yazılım geliştirme süreçlerini yönetmek ve denetlemek amacıyla kullanılır.

➢ Yazılım projelerini takip eder ve geliştirme aşamalarını yönetir.
➢ Geliştirme, test, sürüm kontrolü, hata takibi ve sürüm yönetimi gibi yazılım yaşam döngüsü
süreçlerini içerir.
➢ Özellikle yazılım geliştirme şirketleri için önemlidir.
➢ Örnek:
➢ Atlassian Jira Software
➢ Jama Software
➢ Codebeamer
➢ PLM (Product Lifecycle Management):
➢ PLM, bir ürünün yaşam döngüsünü, tasarımından son kullanıcıya ulaşana kadar olan süreçleri
yönetir.
➢ Ürün tasarımı, mühendislik, üretim, tedarik zinciri yönetimi ve servis süreçlerini içerir.
➢ Ürün geliştirme, iyileştirme ve ömrünün sonuna kadar izleme amaçlanır.
➢ İmalat, otomotiv, havacılık ve tıbbi cihazlar gibi sektörlerde kullanılır.
➢ Örnek:
➢ SIEMENS Teamcenter
➢ ANSYS Materials
➢ SAP PLM
➢ ERP (Enterprise Resource Planning):
➢ ERP, işletmelerin tüm iş süreçlerini ve kaynaklarını (finans, muhasebe, üretim, stok yönetimi,
insan kaynakları, vb.) tek bir entegre platformda yönetmeyi amaçlar.
➢ İşletme yönetimi için kullanılır ve finansal verilerin entegre edilmesi gibi iş süreçlerini izler.
➢ Tüm iş süreçlerinin tek bir veri tabanı üzerinden koordinasyonunu sağlar.
➢ Üretim planlaması, sipariş yönetimi, envanter kontrolü ve finansal raporlama gibi iş
fonksiyonlarına odaklanır.
➢ Örnek:
➢ Workcube
➢ Acumatica
➢ SAP ERP
➢ Farklar:
➢ ALM, yazılım geliştirme süreçlerini yönetirken, PLM ürün yaşam döngüsünü ve üretimini yönetir.
ERP ise genel iş süreçlerini yönetir.
➢ ALM ve PLM, daha özelleştirilmiş endüstriye özgü çözümler sunabilirken, ERP genellikle
işletmelerin tüm sektörlerdeki ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılır.
➢ ALM, genellikle yazılım geliştirme süreçlerine odaklanırken, PLM ve ERP daha geniş bir iş alanını
kapsar.
➢ ALM'nin Gereksinim Yönetim süreçlerine uygulama faydaları:
➢ Gereksinim yönetiminin çoğunu otomatikleştirir.

➢ Farklı gereksinim türleri arasındaki izlenebilirliği kaydeder ve sürdürür.
➢ Kapsam belirleme, etki analizi ve gereksinim yönetiminin tüm yönlerini etkinleştirir.
➢ Gereksinimlerin ortaya çıkarılması sırasında (referans hattı) zaman içinde farklı noktalarda
gereksinimlerin sürüm kontrolünü korur.
➢ Değişiklik yönetim süreçlerini ve izlenebilirliği etkinleştiri.
Gereksinim Yönetimi: İzlenebilirlik
➢ İzlenebilirlik (Traceability)
➢ Gereksinimlerle ilgili önemli bir faktör, tam izlenebilirliktir. Bu şekilde geliştirme süreci her zaman
eksiksiz ve şeffaftır.
➢ İzlenebilirlik, bir gereksinimi ve özellikleri kökenlerine (V-modeli, paydaşlar, belgeler, gerekçe
vb.), mimari tasarıma ve bu gereksinimin bağlı olduğu diğer gereksinimlere kadar izleme
yeteneğidir.
➢ Gereksinimler özelliklerle ilgili olmalı ve oradan alt sistemlere bağlantı kurulmalıdır.
Gereksinim Yönetimi: İzlenebilirlik
Gereksinim Yönetimi: Gereksinim Kapsama ve Karşılama
➢ Gereksinim Kapsama ve Karşılama (Requirement Coverage)
➢ Projenin veya ürünün belirtilen gereksinimlere ne kadar iyi cevap verdiğini ve bu gereksinimlerin
ne derece test edildiğini ve onaylandığını ölçer.
➢ Her sistem seviyesi gereksinimi veya özelliği, bir alt sisteme referansa ihtiyaç duyar, ancak her alt
sistem veya bileşenin sistemle ilgili olması gerekmez.
➢ Gereksinim kapsamının amacı, gereksinimlerin gözden kaçırılma veya yanlış yorumlanma riskini
en aza indirmektir, bu da eksik veya yanlış uygulamalara yol açabilir.
➢ Doğru gereksinim kapsamı, müşteri ve paydaş ihtiyaçlarını karşılayan yüksek kaliteli bir son
ürünün sağlanması için önemlidir.
Gereksinim Yönetimi: Gereksinim Durumu
➢ Gereksinim Durumu (Requirement Status)
➢ Herhangi bir gereksinim için belirlenebilecek durumlar:

➢ Draft
➢ Waiting for Approval
➢ Accepted
➢ Rejected
➢ Implemented
➢ Verified
➢ Taslak (Draft):
➢ Bir gereksinim, yazıldığı anda Taslak durumundadır. Ancak, gereksinimler kontrol listesi ile henüz
kontrol edilmemiştir.
➢ Herkes bir gereksinim yazıp taslak durumuna getirebilir, ancak bu sistem mühendisi veya takım
liderleri ile tartışılmalıdır.
➢ Onay İçin Beklemede (Waiting for Approval) :
➢ Onay Bekleniyor durumu, gereksinim kontrol listesiyle gereksinim kontrol edilir edilmez
ayarlanabilir. Onay bekliyor durumu, gereksinimin gözden geçirilmeye hazır olduğu anlamına
gelir.
➢ Sistem mühendisi veya takım lideri, gereksinimlerin gereksinim kontrol listesinin kriterlerini
karşılayıp karşılamadığını kontrol etmelidir.
➢ Kabul Edildi (Accepted) :
➢ Başarılı bir incelemeden sonra gereksinimler Kabul Edildi durumuna ayarlanabilir. İncelemedeki
tüm katılımcılar karar üzerinde anlaşmaya varmalıdır.
➢ Yalnızca sistem mühendisi veya takım lideri gereksinimlerin durumunu Kabul Edildi durumuna
getirebilir.
➢ Reddedildi (Rejected) :
➢ Uygulanamazsa veya tamamen revize edilmesi gerekiyorsa, bir gereksinim Reddedildi durumuna
ayarlanır. Bir gereksinimin revize edildiği sonucuna varılırsa, yeniden kaleme alınmalı ve
gereksinim kontrol listesinden geçilmelidir.
➢ Yalnızca sistem mühendisi veya takım lideri gereksinimlerin durumunu Reddedildi durumuna
getirebilir.
➢ Uygulandı (Implemented) :
➢ Uygulandı durumu, tam bir izlenebilirlik sağlanır sağlanmaz ve gereksinim bir test senaryosuna
bağlanır bağlanmaz ayarlanabilir. Sistem gereksinimlerin bir test durumuna başvurması
gerekmez.
➢ Yalnızca sistem mühendisi veya takım lideri, gereksinimlerin durumunu Uygulandı durumuna
getirebilir.
➢ Doğrulandı (Verified) :
➢ Bir gereksinim, yalnızca başarılı bir testten sonra Doğrulandı durumuna ayarlanabilir. Sistem
gereksinimleri, uygulanan durumdan doğrulanmış duruma doğrudan ayarlanabilir.
➢ Yalnızca sistem test ve entegrasyon mühendisi veya takım lideri, gereksinimlerin durumunu
Doğrulandı durumuna getirebilir.
Gereksinim Yönetimi: Gereksinim Şablonu
➢ Gereksinim Şablonu (Template for Requirements):
➢ Cümle şablonu, bir gereksinim oluştururken doğru şekilde oluşturulması için bir yönlendirme
görevi görür.
Sample:
➢Self-Activated Function
➢ If the user presses the power button and the system is powered down, the Büyütech system
SHALL power on the battery.
➢User Interaction
➢ The vehicle SHALL provide the rider with the ability to switch off the light.
➢Interface
➢ The vehicle SHALL BE ABLE TO receive software updates.
Örnek:
➢Kendiliğinden Etkinleşen İşlev

➢ Kullanıcı açma düğmesine basarsa ve sistem kapanırsa, Büyütech sistemi pili AÇACAKTIR.
➢Kullanıcı etkileşimi
➢ Araç, sürücüye ışığı kapatma olanağını SAĞLAYACAKTIR.
➢Arayüz
➢ Araç, yazılım güncellemelerini ALABİLMELİDİR.
Gereksinim Yönetimi: Gereksinim Seti Referans Hattı
➢ Gereksinim Seti Referans Hattı (Requirements Set Baseline)
➢ Gereksinim referans hattı, bir ürün için (örneğin, belirli bir ürün sürümü için) kesin olarak
tanımlanmış bir geliştirme ve teslimat durumunu yansıtan seçilmiş ve yayınlanmış gereksinimler
veya özelliklerdir. Referans Hattı, donmuş bir sürümü temsil eder.
➢ Her ürün sürümünden önce tüm gereksinimlerin ve özelliklerin bir referans hattı oluşturulmalıdır.
➢ Gereksinimler veya özellikler bir tedarikçiye iletilirse, bir temel oluşturmaktan sistem mühendisi
veya konfigürasyon mühendisi sorumludur.
Gereksinim Yönetimi: Gereksinim Nitelikleri
➢ Gereksinim Nitelikleri (Requirement Attributes):
➢ Nitelikler, gereksinimlerin belirli özelliklerini tanımlar. Amaç, atıf kullanarak gereksinimleri

sınıflandırmak ve böylece gereksinimlerin yönetimini ve değerlendirilmesini kolaylaştırmaktır.
➢ ID
➢ Requirement Type
➢ Verification Method
➢ Version
➢ Submitted by
➢ Suspected
➢ Special Requirement Type
➢ ASIL (ISO 26262)
➢ ID:
➢ Her gereksinime otomatik olarak eşsiz bir numara verilir.
➢ Requirement Type:
➢ Bu nitelikler gereksinimin türünü tanımlamak için seçilir.
➢ Functional
➢ Non-Functional
➢ Customer Requirement
➢ Software Requirement Spesification
➢ Hardware Requirement Spesification
➢ Mechanical Requirement Spesification
➢ Verification Method:
➢ Gereksinimlerin ya da özelliklerin nasıl doğrulanacağı belirtilmelidir.
➢ Test Case
➢ Review
➢ Assessment
➢ Version:
➢ Ürün özelliği, hangi ürün sürümü olduğunu seçmek için kullanılır. Baseline bilgisi bu alan için
kullanılabilir.
➢ Submitted by:
➢ Gönderen niteliği, bu gereksinimleri veya özellikleri kimin oluşturduğunu gösterir.
➢ Suspected:
➢ Bu nitelik, başka bir gereksinim ile bağlı bir gereksinimin veya bir özelliğin değiştirilip
değiştirilmediğini belirtmek için ayarlanır. Gereksinimler veya özellikler birbirini etkiliyorsa bu
önemlidir.
➢ Special Requirement Type:

➢ Gereksinimler yasal bir düzeneleme/gereklilikten veya bir güvenlik gereksinimden kaynaklı
olduğu durumlar bu alana bilgi girilmesi gerekmektedir. Bu alan Safety Requirement seçildiğinde
de ise ASIL seviyesi de girilmelidir.
➢ Legal Requirement
➢ Safety Requirement
➢ ASIL: QM-A-B-C-D
www.buyutech.com.tr
buyutech@buyutech.com.tr

Sistem Mühendisliğine Giriş - 3. 4. Hafta

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sistem Mühendisliğine Giriş - 3. 4. Hafta

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

➢ Sistem Gereksinimlerinin Uygulanması

➢ Gereksinim Yönetim Planı

ii. Gereksinim Kapsama ve Karşılama (Requirement Coverage)

iii. Gereksinim Durumu (Requirement Status)

iv. Gereksinim Şablonu (Template for Requirements)

v. Gereksinim Seti Referans Hattı (Requirements Set Baseline)

vi. Gereksinim Nitelikleri (Requirement Attributes)

➢ Gereksinim Yönetim Planın Amacı:

➢ Gereksinimlerin ortaya çıkarılması ve bunların yönetimi için planlama, dokümantasyon ve

➢ Gereksinim Yönetim Planın Kapsamı:

➢ Gereksinim Yönetim Planın Tanımı:

➢ Projedeki iş paketlerinin uygun şekilde oluşturulup oluşturulmadığını, yönetilip yönetilmediğini

➢ Fonksiyonel Güvenlik Yöneticisi:

➢ ALM (Application Lifecycle Management)

➢ PLM (Product Lifecycle Management)

➢ ERP (Enterprise Resource Planning)

➢ ALM (Application Lifecycle Management):

➢ ALM, yazılım geliştirme süreçlerini yönetmek ve denetlemek amacıyla kullanılır.

➢ PLM (Product Lifecycle Management):

➢ ERP (Enterprise Resource Planning):

➢ ALM'nin Gereksinim Yönetim süreçlerine uygulama faydaları:

➢ Gereksinim yönetiminin çoğunu otomatikleştirir.

➢ Gereksinim Kapsama ve Karşılama (Requirement Coverage)

➢ Gereksinim Durumu (Requirement Status)

➢ Herhangi bir gereksinim için belirlenebilecek durumlar:

➢ Waiting for Approval

➢ Onay İçin Beklemede (Waiting for Approval) :

➢ Kabul Edildi (Accepted) :

➢ Gereksinim Şablonu (Template for Requirements):

➢Kendiliğinden Etkinleşen İşlev

➢ Gereksinim Seti Referans Hattı (Requirements Set Baseline)

➢ Gereksinim Nitelikleri (Requirement Attributes):

➢ Nitelikler, gereksinimlerin belirli özelliklerini tanımlar. Amaç, atıf kullanarak gereksinimleri

➢ Special Requirement Type

➢ ASIL (ISO 26262)

➢ Software Requirement Spesification

➢ Hardware Requirement Spesification

➢ Mechanical Requirement Spesification

➢ Special Requirement Type:

You might also like