10.

HAFTA

EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ

EĞİTİMİN PSİKOLOJİK
TEMELLERİ, DERS 2
 2
Eğitim Bilimine Giriş

DERSİN BU BÖLÜMDEN SONRASI NI 2 DERS YAPMAK LAZIM.

Bu bölümü anlatmadan hakan türkçapar’ın kitabının

81.sayfasını

okuyalım.
Eğitim ve Zihinsel Değişim makalesinden alındı.
 4
Eğitim Bilimine Giriş


 ÖĞRENME TEORİLERİ

Yaşantı ürünü kalıcı izli davranış değişikliği olarak tanımlanan öğrenme 3

temel özelliği barındırmalıdır:

 Bir durumun öğrenme olarak tanımlanabilmesi için davranış değişikliği

meydana gelmelidir.

 Söz konusu durum yaşantı sonucu oluşan bir süreç olmalıdır.

 Öğrenmenin meydana gelmesi için gerçekleşen davranış değişikliğinin kalıcı

izli olması gerekir.

 Günümüze kadar öğrenmeye ilişkin geliştirilen kuramlar, temelde iki ana başlık

altında incelenebilir. Bunlar, davranışçı yaklaşıma dayalı kuramlar ve bilişsel

yaklaşıma dayalı kuramlar olarak sınıflandırılmaktadır.

 Davranışçı kuramlar (DAVRANIŞÇI KURAM ÖĞRENME KONUSUNDA GELİŞTİRİLEN

İLK KURAMDIR).
Klasik şartlanma: Öğrenme, öğrenmenin uyarıcıya karşı gösterdiği tepki süreci

olarak açıklanır.

Edimsel Koşullanma: Edimsel koşullanmada davranışın sonucu önem kazanır.

Temel ilke; Pekiştirici ile izlenen davranışlar tekrarlanma eğilimindedir. Ceza ile

davranış durur fakat yok olmaz. İstenen davranışı elde etmek için

“biçimlendirme” yapılmalıdır.

 SOSYAL ÖĞRENME: Model alarak öğrenmedir. Bireyin doğumdan itibaren

çevresini model alarak öğrendiğini öne sürer. 4 Temel süreci vardır: dikkat etme,

hatırda tutma, davranışı ortaya koyma ve güdülenme sürecidir.

 Bilişsel Kuramlar: Organizma kendi dışından gelen uyarıcıların mekanik alıcısı

olmaktan çok, uyarıcıları ve ya mesajları işleyen, anlamlandıran, organize eden

ve kendine özgü hale çevirip davranış üreten aktif bir sistemdir.

 6
Eğitim Bilimine Giriş

 BİLGİYİ İŞLEME KURAMINDA DUYUSAL KAYIT, UZUN SÜRELİ, KISA

SÜRELİ BELLEK VE ŞEMA BULUNUR.

 İZLENEN İLKELER ŞUNLARDIR Öğrenme, dikkat süreciyle başlar.Dikkat

çekmeyen uyarıcılara zihinsel olarak ilgilenmeyen bireyin, bu uyaranlarla ilgili

bir öğrenme gerçekleştirme olanağı yoktur. Anlamlandırma dikkatle başlayan

sürecin devamını sağlar. Anlamsız tekrarlar yerine, bilginin zihinde yapılanması

sürecinde bireyin, bilgi üzerinde işlem yapması önemlidir. Zihinsel yapılanma

sürecinde bireyin, bilgi üzerinde işlem yapması önemlidir.

 Yapısalcılık Kuramı: Öğrenilecek öğeler, bireyin daha önce öğrendikleriyle

zihinde ilişkilendirilerek yapılandırılır.Buna göre bireyin bilginin pasif bir alıcısı

olmadığı algılanan bilginin birey tarafından etkin olarak yapılandırıldığı ileri

sürülmektedir. Öğrencilerin bilginin yapısını ve üretimini anlamalarını

sağlamaktır.

 Çoklu Zeka Kuramı: GARDNER önerdiği çoklu zeka kuramında en son olarak

zeka alanlarını dokuz boyutta toplamıştır.

 Dil zekası

 Sosyal zeka

 Öze dönük zeka

 Mantık-matematik zekası

 Bedensel-kinestetik zeka

 Müzikal zeka

 Doğal zeka

 Duyuşsal zeka

 Uzamsal zeka

Öğrenmeyi etkileyen faktöler şunlardır: Hazır Bulunuşluluk, Olgunlaşma (yaşın

gerektirdiği gelişim düzeyi),

Motivasyon: Organizmayı harekete geçiren GÜÇ

DİKKAT: Bilincin belirli bir noktada toplanması

 7
Eğitim Bilimine Giriş

Dikkat,

Pekiştireç: Öğrenme sürecinde bireyin hoşuna giden durumların oluşturulmasını

sağlayan araçlardır.

Olgunlaşma: Organizmanın bir davranışı gerçekleştirebilmesi için biyolojik olarak

gerekli OLGUNLUĞA erişmiş olması gerekir.

Aktif Katılım, Zaman, Öğrenme Stratejileri

 Kaynaklar:

Özden, Y. ve Turan, S. (2014). Eğitim Bilimine Giriş. Pegem A Yayınları.

Şisman, Mehmet. (2014). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem A Yayınları.

Özdemir, M.Ç. ve Arslangilay, A.S.B. (2014). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem A

Yayınları.
Güneş, F. (2015). Eğitim ve zihinsel değişim. Bartın University Journal of Faculty of Education, 4(1), 1-20.